Let’s Study Marxism-Leninism-Maoism!
မာ့က္စ္-လီနင္- ေမာ္ ဝါဒ ေလ့လာၾကစို႔။ (ပထမပိုင္း)
Marxism-Leninism-Maoism should be the guide to our thinking and practice of Indian Revolution. မာ့က္စ္-လီနင္- ေမာ္ ဝါဒ သည္အိႏိၵယေတာ္လွန္ေရး၏ အေတြးအေခၚ နွင့္လက္ေတြ႕လမ္းၫြဳန္ ျဖစ္သင့္သည္။
Study of MLM, however, is not meant only for the rank and file. It is absolutely essential that every one of us study it. Rank and file in all fields of work should study MLM. And the revolutionary organisation as a whole, should make specific efforts to train new entrants in MLM.
မာ့က္စ္-လီနင္- ေမာ္ဝါဒ ေလ့လာေရးကို သာမာန္ပါတီဝင္မ်ားအတြက္သက္သက္မ်ွသာ ရည္႐ြယ္ျခင္း မဟုတ္ေပ။ လူတိုင္း ၎ကိုေလ့လာသင့္သည္။ နယ္ပယ္ အားလံုး ရွိသာမာန္ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားသည္ မာ့က္စ္ လီနင္ ေမာ္ဝါဒကိုေလ့လာသင့္သည္။ ထို႔အျပင္ ေတာ္လွန္ေသာအဖြဲ႕အစည္း တခုလံုးအေနျဖင့္ မာ့က္စ္ လီနင္ ေမာ္ဝါဒ လူသစ္မ်ားေလ့က်င့္ေပးရန္ တိက်ေသာအားထုတ္မႈျပဳလုပ္သင့္သည္။
All this is essential for us to enhance the theoretical level and strengthen its base.
ဤအခ်က္အားလံုးသည္ သေဘာတရားေရး အဆင့္ျမႇင့္တင္ရန္ႏွင့္ ၎၏ အေျခခံကိုခိုင္မာေစရန္ က်ြႏု္ပ္တို႔အတြက္အေရးပါသည္။
We should study MLM in order to change our subjective understanding of the world around us, to correctly analyse Indian society and the world at large, and to grasp the basic path of the Indian New Democratic Revolution and its strategy and tactics. We should study it, so as to learn from the positive and negative experiences of World Revolution, to absorb the good in it, and to learn to thoroughly criticise revisionism and opportunism of all shades. In short, MLM is a must to mould our practice in the light of theory.
ပါတ္ဝန္းက်င္အေပၚဆႏၵစြဲမကင္းေသာနားလည္မႈကို ေျပာင္းလဲရန္၊ အိႏိၵယလူ႔အဖြဲ႕အစည္း နွင့္ကမၻာေလာကကို မွန္ကန္စြာသရုပ္ခြဲရန္၊ အိႏိၵယဒီမိုကေရစီ ေတာ္လွန္ေရးသစ္၏အေျခခံ လမ္းေၾကာင္းနွင့္ ၎၏ ေသနဂၤဗ်ဴဟာနွင့္နည္းပိရိရာယ္မ်ားကို နားလည္ရန္ မာ့က္စ္ လီနင္ ေမာ္ ဝါဒကိုေလ့လာသင့္သည္။ ကမၻာ့ေတာ္လွန္ေရး၏ အေပါင္း နွင့္ အႏုတ္ လကၡဏာေဆာင္ေသာ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားမွေလ့လာရန္၊ ၎၏ ေကာင္းေမြမ်ားကိုရယူရန္၊ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဝါဒ နွင့္ အေခ်ာင္သမားဝါဒ အမ်ိဳးမ်ိဳးကိုအေသးစိတ္ေဝဖန္ဆန္းစစ္္ရန္အတြက္ ေလ့လာရန္ မာ့က္စ္ လီနင္ ေမာ္ ဝါဒေလ့လာသင့္သည္။ အတိုခ်ဳပ္ေျပာရပါက မက္စ္ လီနင္ ေမာ္ ဝါဒ သည္ က်ြႏုပ္တို႔၏လက္ေတြ႕လုပ္ေဆာင္မႈကို သေဘာတရားနွင့္ ပံုသြင္းရန္ မရွိမျဖစ္ လိုေသာအရာျဖစ္သည္။
Therefore, come, let’s study Marxism-Leninism-Maoism.
ထို႔ေၾကာင့္ မာ့က္စ္ လီနင္ ေမာ္ ဝါဒကို ေလ့လာၾကပါ။
Chapter 1
အခန္း ၁
Economic and Political Background to the Birth of Marxism
မာ့က္စ္ ဝါဒေမြးဖြားရန္ စီးပြားေရး ႏိုင္ငံေရး ေနာက္ခံ
The birth of Marxism belongs to the period of the dramatic and revolutionary growth of capitalism in parts of North-Western Europe and North America which resulted in the conclusive victory of capitalism over the then predominant feudal system. This period, extending from the later part of the eighteenth century up to the mid-nineteenth century, saw one of the greatest transformations in human history and the establishment of the global domination of a few Western capitalist regimes, particularly the British. It not only led to the radical social and economic transformation of the capitalist countries, it also led to the capitulation and collapse of numerous age-old civilisations and empires of the world. India became a province administered by British governors, the Islamic states were thrown into crisis, Africa lay open to direct conquest, even the great Chinese Empire was forced in 1839-42 to open its frontiers to western exploitation. By 1848 nothing stood in the way of western conquest of any territory that western governments or businessmen might find it to their advantage to occupy, just as nothing but time stood in the way of the progress of western capitalist enterprise.
မာ့က္စ္ဝါဒကို ေမြးဖြားခ်ိန္သည္ အေနာက္ ဥေရာပ ေျမာက္ပိုင္းႏွင့္ ေျမာက္အေမရိကတိုက္၏ အစိတ္အပိုင္း တို႔တြင္ ထိုစဥ္ကႀကီးစိုးေသာ ေျမရွင္ဗေဒသရာဇ္စနစ္ကို အရင္းရွင္စနစ္က ျပတ္ျပတ္သားသား ေအာင္ပြဲခံလိုက္ ေသာ အရင္းရွင္စနစ္၏ ႀကီးမား ေတာ္လွန္ေသာ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ကာလျဖစ္သည္။ ၁၈ ရာစုေႏွာင္းပိုင္းမွ ၁၉ ရာစုလယ္ အထိရွည္ၾကာေသာ ဤေခတ္သည္ လူ႔သမိုင္းတြင္ အႀကီးက်ယ္ဆံုး ေျပာင္းလဲျခင္းမ်ားအနက္တခု နွင့္ အေနာက္တိုင္း အရင္းရွင္အစိုးရ အနည္းငယ္ အထူးသျဖင့္ ၿဗိတိသ်ွ၏ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာလႊမ္းမိုးမႈ ထူေထာင္ျခင္းကို ေတြ႕ႀကံဳခဲ့သည္။ ထိုေခတ္သည္ ထိုအရင္းရွင္နိုင္ငံမ်ား၏ အေျခခံက်ေသာ လူမႈႏွင့္ စီးပြားေရး ေျပာင္းလဲမႈ ကိုျဖစ္ေစခဲ့သည္ သာမက ကမၻာေပၚ႐ွိ ႏွစ္ပရိေတၦဒၾကာေညာင္းသည့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ အင္ပါယာမ်ား အရႈံးေပးျခင္း ၿပိဳကြဲျခင္း တို႔ကိုလဲျဖစ္ေစခဲ့သည္။ အိႏၵိယသည္ ၿဗိတိသ် ဘုရင္ခံမ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ျပည္နယ္တခု ျဖစ္လာသည္။ အစၥလမ္မစ္နိုင္ငံမ်ား အက်ပ္အတည္း ဆိုက္ၾကသည္။ အာဖရိကသည္ တိုက္ရိုက္သိမ္းပိုက္မႈအတြက္ လမ္း ဖြင့္ထားသည္။ တရုတ္အင္ပါယာႀကီးသည္ပင္ ၁၈၃၉-၄၂ ကာလတြင္ အေနာက္တိုင္းေသြးစုတ္ခ်ယ္လွယ္မႈအတြက္ ၎၏ နယ္စပ္မ်ားကိုဖြင့္ေပးရသည္။ အေနာက္တိုင္း အရင္းရွင္စနစ္၏ တိုးတက္မႈလမ္းေၾကာင္းတြင္ အခ်ိန္မွလြဲ၍ မည္သည့္အတားအဆီးမ်ွ မရွိသကဲ့သို႔ ၁၈၄၈ သို႔ေရာက္ေသာအခါ အေနာက္တိုင္း အစိုးရမ်ားနွင့္ စီးပြားေရးသမားမ်ားသည္ ၎တုိ႔အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ သိမ္းပိုက္ရန္ေတြ႕ေသာ မည္သည့္နယ္ေျမကိုမဆို သိမ္းယူရန္လမ္းေၾကာင္းတြင္ မည္သည့္အတားအဆီးမ်ွ မရွိေတာ့ေပ။
At the core of this immense transformation stood the two earthshaking revolutions of this period - the Industrial Revolution, centred in Britain, and the French Revolution of 1789, leading to numerous other bourgeois democratic revolutions. They represented the triumphant advance of the revolutionary modern bourgeoisie. Some ground for these revolutions had been laid in the numerous struggles waged by the nascent capitalist class in the preceding centuries – prominently, the sixteenth century Reformation (which according to Engels, was ‘the first act of bourgeois revolution in Europe’), and the mid-seventeenth century English Revolution. The social and economic forces, and the political and intellectual tools for the bourgeois transformation of this period had thus prepared and ripened over the years.
ဤႀကီးမားေသာ အေျပာင္းအလဲ၏ ဗဟိုခ်က္တြင္ ထိုစဥ္က ကမၻာကို တုန္ခါေစေသာ ေတာ္လွန္ေရးနွစ္ခု ျဖစ္သည့္ - အဂၤလန္နိုင္ငံဗဟိုျပဳ စက္မႈေတာ္လွန္ေရး နွင့္ မ်ားစြာေသာ အျခား ဒီမိုကရက္တစ္ေတာ္လွန္ေရး မ်ားျဖစ္ပြားေစေသာ ၁၇၈၉ ျပင္သစ္ ေတာ္လွန္ေရး-တို႔ရွိသည္။ ၎တို႔ သည္ ေတာ္လွန္ေသာ ေခတ္သစ္ ဓနရွင္လူတန္းစား၏ ေအာင္ျမင္ေသာ တိုးတက္မႈကို ကိုယ္စားျပဳသည္။ ဤ ေတာ္လွန္ေရးမ်ားအတြက္ အခ်ိဳ႕ေသာ အေျခခံမ်ားကို ေရွ႕ရာစုနွစ္မ်ားအတြင္း ေမြးကင္းစ အရင္းရွင္မ်ားက ဆင္နႊဲခဲ့ သည္ တိုက္ပြဲအမ်ားအျပား အတြင္းခ် မွတ္ခဲ့သည္။ အထင္ရွားဆံုးမွာ ၁၆ ရာစု ျပန္လည္ျပဳျပင္ေရး (အိန္ဂ်ယ္၏ အဆ္ိုအရ ၎သည္ ဥေရာပတြင ္ပထမဆံုး ဓနရွင္ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္ ျဖစ္သည္။) နွင့္ ၁၇ ရာစုလယ္ အဂၤလိပ္ေတာ္လွန္ေရးျဖစ္သည္။ ထိုလူမႈ နွင့္ စီးပြား အင္အားစုမ်ား နွင့္ ထိုေခတ္၏ ဓနရွင္ ေျပာင္းလဲေရး နိုင္ငံေရးနွင့္အသိပညာ ကိရိယာမ်ား သည္ ဤနွစ္မ်ားအတြင္းႀကိဳတင္ ျပင္ ဆင္ ရင့္မွည့္လာသည္။
However, the revolutions and transformations of this period also simultaneously led to the emergence of the forces destined to counter and overcome the bourgeoisie. The triumphant new system itself gave birth to the struggling proletariat, and it was during this period itself that, at least in Europe, the forces and ideas conceiving the death of capitalism were taking birth. Though then extremely weak, the modern proletariat and its ideology – Marxism – were the products of the period of the greatest revolutionary transformation of the bourgeoisie. Revolutionary socialist and communist ideology was born as a reaction to the dual revolution of this period. By 1848 it had been classically formulated in the Communist Manifesto.
သို႔ေသာ္ ဤေခတ္ ေတာ္လွန္ေရးမ်ား နွင့္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားသည္ ဓနရွင္ လူ တန္းစားကို တန္ျပန္မည့္ အင္အားစု မ်ားေပၚေပါက္လာျခင္းသို႔ အလိုအ ေလ်ာက္ ဦးတည္ခဲ့သည္။ဤ ေအာင္ျမင္ေသာ စနစ္သစ္ကိုယ္တိုင္္သည္ တိုက္ပြဲဝင္ေနေသာ ပစၥည္းမဲ့ လူတန္းစားကို ေမြးဖြားေပးခဲ့ၿပီး ထိုေခတ္အတြင္းမွာပင္ အရင္းရွင္စနစ္ ေသဆံုးမႈကို သေနၶတည္ေသာ အေတြးအေခၚနွင့္ အင္အားစုမ်ားကို အနည္းဆံုးဥေရာပတြင္ ေမြးဖြားခဲ့ သည္။ ထိုစဥ္ကလြန္စြာ အားနည္း ေသာ္လည္း ေခတ္သစ္ပစၥည္းမဲ့ လူတန္းစားနွင့္ ၎၏အေတြးအေခၚ -မာ့က္စ္ဝါဒ- သည္ ဓနရွင္လူတန္း စား၏ အႀကီးမားဆံုးေျပာင္းလဲမႈ ကာလ၏ထုတ္ကုန္ျဖစ္သည္။ ေတာ္လွန္ေသာ ဆိုရွယ္လစ္နွင့္ ကြန္ျမဴနစ္အေတြးအေခၚသည္ ထိုကာလေတာ္လွန္ေရးနွစ္ခု ကို တုန္႔ျပန္မႈအျဖစ္ ေမြးဖြားလာသည္။ ၁၈၄၈ ခုနွစ္သို႔ေရာက္ေသာအခါ ၎ကို ကြန္ျမဴနစ္ေၾကညာစာတန္းတြင္ ဂႏၲဝင္ေျမာက္ ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။
The Industrial Revolution
စက္မႈေတာ္လွန္ေရး
The term ‘Industrial Revolution’ connotes the process by which, around the middle of the eighteenth century, for the first time in human history the shackles were taken off the productive power of human societies, which henceforth became capable of the constant, rapid and apparently limitless multiplication of men, goods and services. No previous society had been able to break through the ceiling which a preindustrial social structure, defective science and technology, and consequently periodic breakdown, famine and death, imposed on production. It is therefore that this sudden, qualitative and fundamental transformation which occurred basically in Britain, was referred to – first by the British and French socialists of the 1820s – as a revolution, the Industrial Revolution. It marked the transformation of society from the agricultural-mercantile basis of feudalism to the industrial basis of capitalism.
စက္မႈေတာ္လွန္ေရးဟူေသာ ေဝါဟာရသည္ ၁၈ ရာစုလယ္ပါတ္ဝန္းက်င္က လူ႔သမိုင္း တြင္ပထမဆံုး အႀကိမ္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ကုန္ထုတ္စြမ္းအား ေနွာင္ႀကိဳးကိုျဖဳတ္ခ် လိုက္ေသာျဖစ္စဥ္ဟုလည္း အဓိပၸာယ္ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လူ၊ကုန္ပစၥည္း နွင့္ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား မွန္မွန္ လ်င္ျမန္စြာ အထင္အရွား အကန္႔အသတ္မဲ့ဆပြားရန္လုပ္ေဆာင္နိုင္လာသည္။ ယခင္မည္သည့္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ွ စက္မႈေခတ္မ တိုင္မီ လူမႈအေဆာက္အအံု တခု သိပၸံနွင့္နည္းပညာခ်ိဳ႕တဲ့ေသာေၾကာင့္ အခ်ိန္မွန္ ၿပိဳကြဲမႈ၊ငတ္မြတ္မႈ ေသဆံုးမႈ ကကုန္ထုတ္လုပ္မႈအေပၚခ်မွတ္ေသာ အျမင့္ဆံုး အမွတ္ကို မခ်ိဳးဖ်က္နိုင္ခဲ့ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ၿဗိတိန္တြင္အေျခခံအားျဖင့္ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ လ်င္ျမန္ေသာ အရည္အေသြးဆိုင္ရာ အေျခခံက်ေသာ အေျပာင္းအလဲကို - ပထမ ၁၈၂၀ ခုနွစ္မ်ား၏ ၿဗိတိန္နွင့္ျပင္သစ္ဆိုရွယ္လစ္မ်ား - ေတာ္လွန္ေရး၊ စက္မႈေတာ္လွန္ေရး ဟုေခၚသည္။ ၎သည္ လူ႔အဖြဲအစည္းကို ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္ လယ္ယာကုန္သြယ္မႈ အေျခခံမွ အရင္းရွင္စက္မႈအေျခခံသို႔ ေျပာင္းလဲေသာအထိမ္းအမွတ္ျဖစ္သည္။
It brought about a tremendous expansion in the cotton textile, iron d coal industries, as also in the railways. This massive production was accompanied by a phenomenal growth of world trade, with Britain exporting supplied with raw materials from all parts of the world and in turn exporting its manufactured goods. A world market emerged and Britain became the ‘workshop of the world’.
၎သည္ ခ်ည္ထည္ယက္လုပ္ျခင္း၊ သံ နွင့္ ေက်ာက္မီးေသြးလုပ္ငန္းတို႔တြင္ ရထားလုပ္ငန္းမွာကဲ့သို႔ ထူးျခားေသာ ခ်ဲ့ထြင္မႈကိုေဆာင္ယူေပးခဲ့သည္။ ဤႀကီးမားေသာ ထုတ္လုပ္မႈ ကို ၿဗိတိန္က ကမၻာ တဝွမ္း လံုးမွ ကုန္ၾကမ္းမ်ား ပ့ံပိုးတင္ပို႔ျခင္း(သြင္းျခင္း) နွင့္ အျပန္အလွန္အားျဖင့္ ၎၏ ထုတ္ကုန္ မ်ား တင္ပို႔ျခင္း နွင့္အတူ ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရး၏ ျမင္သာေသာ တိုးတက္မႈက ယွဥ္တြဲလာသည္။ ကမၻာ့ေဈးကြက္တခုေပၚေပါက္လာၿပီး ၿဗိတိန္သည္ ကမၻာ့အလုပ္ရံုႀကီး ျဖစ္လာသည္။
The figures for cotton textiles which was the main industry of the Industrial Revolution are indicative of the pace of change. The quantity of raw cotton imported into Britain rose from 11 million lbs. in 1785 to 588 million lbs. in 1850; the output of cloth from 40 million to 2,025 million yards. And this rapid increase was in direct comparison to the almost total stagnation under centuries of feudalism.
စက္မႈေတာ္လွန္ေရး၏ အဓိကထုတ္ကုန္ျဖစ္ေသာ ဝါဂြမ္းခ်ည္ထည္ နွင့္ပါတ္သက္ေသာ ကိန္းဂဏန္း မ်ားသည္ ေျပာင္းလဲမႈနႈန္းကို ျပသေနသည္။ ၿဗိတိန္နိုင္ငံသို႔တင္သြင္းေသာ ဝါဂြမ္းပမာဏမွာ ၁၇၈၅ ခုနွစ္တြင္ ေပါင္ ၁၁ သန္းမွ ၁၈၅၀ တြင္ ေပါင္ ၅၈၈ သန္းရွိၿပီး ထုတ္ကုန္ခ်ည္ထည္မွာ ကိုက္သန္း ၄၀ မွ ကိုက္သန္း ၂၀၂၅ သို႔တိုးတက္လာသည္။ ဤသို႔လ်င္ျမန္ေသာတိုးတက္မႈမွာ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္စနစ္ ရာစုနွစ္မ်ားေအာက္တြင္ စုစုေပါင္းတုန္႔ဆိုင္းနီးပါး နွင့္တိုက္ရိုက္နႈိင္းယွဥ္ မႈျဖစ္သည္။
The Industrial Revolution was accelerated by the application of numerous inventions for expanding production in industry. However, this revolution broke out in Britain not because of its scientific and technological superiority. In fact, in respect of scientific knowledge, other countries, particularly France, were much ahead of Britain. It was the material conditions (economic and political) in Britain that allowed for the complete and unfettered growth of capitalism and thus determined that this would be the country of the Industrial Revolution. Britain was a country which had in 1649 itself experienced a bourgeois democratic revolution, where the first king had been formally tried and executed, and where private profit and economic development had become ac-cepted as the supreme objects of government policy. It had already found a revolutionary solution of the agrarian problem. Farming was already predominantly for the market; manufacture had long been diffused throughout the feudal countryside. Agriculture was already prepared to carry out its three fundamental functions in an era of industrialisation: to increase production and productivity, so as to feed a rapidly rising non-agricultural population; to provide a large and rising surplus of potential recruits for the towns and industries; and to provide a mechanism for the accumulation of capital to be used in the more modern sectors of the economy. These internal factors, combined with colonial expansion that provided a world market, made Britain the mother country of the Industrial Revolution.
စက္မႈေတာ္လွန္ေရးသည္ စက္မႈလုပ္ငန္းတြင္ ထုတ္လုပ္မႈတိုးခ်ဲ့ျခင္းအတြက္ မ်ားစြာေသာတီထြင္မႈမ်ား အသံုးခ်ျခင္းေၾကာင့္ အရွိန္အဟုန္ျမင့္မားလာသည္။ သို႔ေသာ္ဤေတာ္လွန္ေရး ၿဗိတိန္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းမွာ ၎၏သိပၸံနွင့္နည္းပညာ သာလြန္မႈေၾကာင့္ မဟုတ္ေပ။ အမွန္မွာ သိပၸံအသိပညာ နွင့္ပါတ္သက္လ်င္ အျခားေသာနိုင္ငံမ်ား အထူးသျဖင့္ျပင္သစ္တြင္ ၿဗိတိန္ထက္မ်ားစြာ ေရွ႕တန္း ေရာက္သည္။ ထိုသို႔ျဖစ္ရျခင္းမွာ အရင္းရွင္စနစ္၏ ၿပီးျပည့္စံုၿပီး အေနွာင္အဖြဲ႕ကင္းေသာဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ကိုခြင့္ျပဳေသာ ၿဗိတိန္ရွိ ရုပ္အေျခအေနမ်ား (စီးပြားေရးနွင့္နိုင္ငံေရး) ေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ထို႔ေၾကာင့္ ၎သည္စက္မႈေတာ္လွန္ေရး နိုင္ငံျဖစ္သည္ဟုဆံုးျဖတ္ရသည္။ ၿဗိတိန္နိုင္ငံ သည္ ၁၆၄၉ ခုနွစ္တြင္ ဓနွရွင္ဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရးကို ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရေသာ နိုင္ငံလည္းျဖစ္သည္။ ထိုနိုင္ငံသည္ ပထမဆံုး ဘုရင္မွာ ရံုးတင္စစ္ေဆးစီရင္ခံခဲ့ရၿပီး ပုဂၢလိက အက်ိဳးအျမတ္နွင့္ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈသည္ အစိုးရ မူဝါဒအတြက္ အဓိကအက်ဆံုး ျဖစ္သည္ဟုလက္ခံေသာနိုင္ငံလည္းျဖစ္သည္။ ၎သည္ ေျမယာ ျပသနာအတြက္ ေတာ္လွန္ေသာ အေျဖတခုကိုလည္း ေတြ႕ရွိခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ လယ္ယာလုပ္ငန္းမွာ ေဈးကြက္အတြက္ အဓိကျဖစ္ေနၿပီးျဖစ္သည္။ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမွာ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္ ေက်းလက္ေဒသတခြင္လံုးတြင္ ကာလအတန္ၾကာကတည္းက ပ်႕ံေနၿပီးျဖစ္သည္။ စိုက္ပ်ိဳးေရးမွာ စက္မႈျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေခတ္တြင္ ၎၏လုပ္ငန္းတာဝန္ ၃ ခုျဖစ္ေသာ အလ်င္အျမန္နိုးထ လာသည့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးနွင့္မဆိုင္ေသာလူမ်ားကို ေႂကြးေမြးရန္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈနွင့္ ကုန္ထုတ္စြမ္းအား တိုးျမႇင့္ေရး၊ ၿမိဳ႕မ်ားနွင့္စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား အတြက္ႀကီးမားမ်ားျပားေသာ ေနာက္ထပ္ အလားအလာရွိ လူသစ္မ်ာပ့ံပိုးရန္ နွင့္ စီးပြားေရး၏ပိုမို ေခတ္မီေသာကဏၰမ်ားတြင္သံုးရန္ ေငြရင္းစုေဆာင္းျခင္း အတြက္ ယႏၲရားတခု ပ့ံပိုးေပးရန္ တို႔ကုိ ေဆာင္႐ြက္ရန္ ျပင္ဆင္ထားၿပီးျဖစ္သည္။ ဤအတြင္းက်ေသာအခ်က္မ်ားကို ကမာၻ့ေဈးကြက္တခုပ႔ံပိုးေပးေသာ ကိုလိုနီခ်ဲ့ထြင္ျခင္းနွင့္ေပါင္းစပ္ လိုက္ေသာအခါ ၿဗိတိန္န္ိုင္ငံကိုစက္မႈေတာ္လွန္ေရး၏ မိခင္ႏိုင္ငံျဖစ္ေစခဲ့သည္။
Though the Industrial Revolution originated in, and was for many years restricted to Britain, its effects were world-wide. The USA and most of the Western European economies followed the lead of the pioneering British industrialist and became advanced capitalist societies. The colonies and the semi-colonies on the other hand, were forced to become appendages of Britain, and to some extent the other industrialising countries. India was deindustrialised with the smashing of its handloom industry. A country which had for centuries exported textiles to the West was forced to become an importer of British cottons. By 1820 it imported 11 million yards, and by 1840 this figure grew to 145 million yards. Latin America similarly was forced to absorb 56 million yards by 1820, which increased to 279 million yards in 1840.
စက္မႈေတာ္လွန္ေရးသည္ ၿဗိတိန္နိုင္ငံတြင္စတင္ၿပီး နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၿဗိတိန္တြင္သာ ဆက္လက္ျဖစ္ ေပၚခဲ့ေသာ္လည္း ၎၏သက္ေရာက္မႈမ်ားမွာ ကမာၻတဝွမ္းက်ယ္ျပန္႔သည္။ အေမရိကန္နွင့္ အေနာက္ဥေရာပစီးပြားေရးအမ်ားစု သည္ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပ ၿဗိတိန္စက္မႈလုပ္ငန္းရွင္မ်ား၏ ဦးေဆာင္ မႈေနာက္သို႔လိုက္ၿပီး တိုးတက္ေသာ အရင္းရွင္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ားျဖစ္လာၾကသည္။ အျခားတဖက္ တြင္ ကိုလိုနီနွင့္ ကိုလိုနီတပိုင္း နိုင္ငံမ်ားသည္ ၿဗိတိန္၏ လက္ေအာက္ခံမ်ားျဖစ္လာခဲ့ရၿပီး တစံုတရာေသာအတိုင္းအတာအထိ အျခားစက္မႈတိုးတက္ေသာနိုင္ငံမ်ား၏ လက္ေအာက္ခံ အျဖစ္က် ေရာက္ရသည္။ အနၵိယနိုင္ငံမွာမူ ၎၏ လက္လြန္းသံုး စက္မႈလုပ္ငန္းၿဖိဳခြင္းခံရၿပီး စက္မႈဖ်က္သိမ္း ခံခဲ့ရသည္။ အေနာက္ကမၻာသို႔ ရာစုနွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခ်ည္ထည္တင္ပို႔ခဲ့ေသာ နိုင္ငံတနိုင္ငံသည္ ၿဗိတိန္ထံမွခ်ည္ထည္တင္သြင္းသူျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ၁၈၂၀ ခုနွစ္ေရာက္ေသာအခါ ၎သည္ ကိုက္သန္းေပါင္း ၁၁ သန္းတင္သြင္းၿပီး ၁၈၄၀ တြင္ ထိုကိန္းဂဏန္းသည္ ကိုက္ ၁၄၅ သန္း အထိတိုးလာသည္။ လက္တင္အေမရိကသည္လည္း ၁၈၂၀ တြင္ ကိုက္ ၅၆ သန္းတင္သြင္းခဲ့ရၿပီး ၎သည္ ၁၈၄၀ တြင္ ကိုက္ ၂၇၉ သန္းအထိတိုးလာသည္။
This tremendous expansion of industry and trade converted the capitalist class from a middle class (the literal meaning of the word ‘bourgeoisie is middle class), into a class of industrial millionaires – the modern industrial bourgeoisie. A class which so far had only modest means is compared to the feudal lords acquired riches unimaginable before the Industrial Revolution. Though the feudals continued to be the richest individuals in most countries, it was the bourgeoisie as a class, whose rapidly strengthening position in the economy, gave it the power to dictate terms within society. This class, which had since the sixteenth century, waged numerous major struggles at the philosophical, economic, political and military levels, began from this time onwards to achieve conclusive victory over the great feudal landowners - kings, popes, bishops and nobles. In many countries bourgeois republics were set up and even where these republics were overthrown and monarchy restored, the modern bourgeois class succeeded in maintaining a controlling position in the state and society.
ဤႀကီးမားေသာစက္မႈ နွင့္ကုန္သြယ္ေရး ခ်ဲ့ထြင္မႈသည္ အရင္းရွင္လူတန္းစားကို လူလတ္တန္စား (ဓနရွင္ဟူေသာစကားလံုး၏တိုက္ရိုက္ အဓိပၸာယ္မွာ လူလတ္တန္စားျဖစ္သည္) မွ စက္မႈသန္းႂကြယ္ သူေဌးႀကီးမ်ား လူတန္းစား -ေခတ္သစ္စက္မႈဓနရွင္- သို႔ ေျပာင္းလဲေပးလိုက္သည္။ ထိုစဥ္ကအထိ အသင့္အတင့္ေသာ ေငြေၾကးသာရွိခဲ့ေသာလူတန္းစားသည္ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္မ်ားသို႔ ယွဥ္လာၾကၿပီး စက္မႈေတာ္လွန္ေရး မတိုင္မီက စိတ္ကူးပင္မယဥ္နိုင္ေသာ ႂကြယ္ဝခ်မ္းသာမႈကိုရခဲ့ၾကသည္။ နိုင္ငံအမ်ားစုတြင္ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္မ်ားသည္ အခ်မ္းသာဆံုးဆက္ျဖစ္ေနၾကေသာ္လည္း လူတန္စား တရပ္အေနျဖင့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ျပဌာန္းခ်က္မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္သူမွာ ဓနရွင္နွင့္ ၎၏ စီးပြားေရးတြင္အလ်င္အျမန္အင္အားႀကီးလာေသာအာဏာကိုေပးသည့္ အေနအထား သာျဖစ္သည္။ ဤလူတန္စားသည္ ၁၆ ရာစုကပင္ အဘိဓမၼာေရး၊ စီးပြားေရး၊ နိုင္ငံေရး နွင့္ စစ္ေရးအဆင့္တြင္ တိုက္ပြဲမ်ားစြာဆင္ၿပီး ဤအခ်ိန္မွစ၍ မဟာပေဒသရာဇ္ ေျမရွင္မ်ား - ဘုရင္မ်ား၊ ပုပ္ရဟန္းမင္းမ်ား၊ ဂိုဏ္းခ်ဳပ္ဘုန္ႀကီးမ်ား၊ သူေကာင္းမ်ိဳးမ်ား - အေပၚ နိဂံုးခ်ဳပ္ေအာင္ပြဲ ရရွိရန္လုပ္ခဲ့သည္။ နိုင္ငံအမ်ား အျပားတြင္ ဓနရွင္သမၼတနိုင္ငံမ်ားထူေထာင္ၾကၿပီး ထိုသမၼတနိုင္ငံျဖဳတ္ခ်ခံရၿပီး ဘုရင္စနစ္ျပန္လည္ ထူေထာင္ေသာ နိုင္ငံမ်ား၌ပင္ ေခတ္သစ္ဓနရွင္ လူတန္းစားသည္ နိုင္ငံေတာ္နွင့္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတြင္ ခ်ဳပ္ကိုင္နိုင္ေသာ အဆင့္အတန္း ရရွိရန္လုပ္နိုင္ခဲ့ၾကသည္။
French Revolution
ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရး
The period of revolutionary and often violent capture of state power by the bourgeoisie had started from the sixteenth century itself with the first bourgeois revolution in Holland towards the end of that century and then the English Revolution of 1649. Another significant revolution that of the USA in 1776. However it was the French Revolution of 1789 that had the most far reaching impact. If the economy of the nineteenth-century world was formed mainly under the influence of the British Industrial Revolution, its politics and ideology were formed mainly by the French. Britain provided the model for its railways and factories, the economic substance which opened the traditional economic and social structures of the world; but France made its revolutions and gave the ideas that largely governed European and even world politics. France provided the issues of liberal and radical-democratic politics for most of the world. France provided the concept and the first great example of nationalism. The ideology of the modern world first penetrated ancient civilisations through French influence.
ဓနရွင္လူတန္းစားက နိုင္ငံေတာ္အာဏာကို ေတာ္လွန္ေသာ မၾကာခဏဆိုသလို အၾကမ္းဖက္ေသာ သိမ္းပိုက္မႈ ေခတ္သည္ ၁၆ ရာစု၊ ထိုရာစုကုန္ခါနီးတြင္ ေဟာ္လန္၌ ပထမဆံုး ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရး ျဖင့္ ထိုေနာက္ ၁၆၄၉ တြင္ အဂၤလိပ္ေတာ္လွန္ေရးနွင့္စတင္ခဲ့သည္။ အျခားထူးျခားေသာ ေတာ္လွန္ေရးတခုမွာ ၁၇၇၆ ခု အေမရိကန္ေတာ္လွန္ေရးျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ က်ယ္ျပန္႔ေသာ သက္ေရာက္မႈ ရွိေသာေတာာလွန္ေရးမွာ ၁၇၈၉ ခု ျပင္သစ္ေတာလွန္ေရးသာျဖစ္သည္။ ၁၉ ရာစုကမၻာ့စီးပြားေရးကို ၿဗိတိန္စက္မႈေတာ္လွန္ေရး၏ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈေအာက္တြင္အဓိကဖြဲ႕စည္းခဲ့လ်င္ ၎၏ နိုင္ငံေရးနွင့္ သေဘာတရား ကိုျပင္သစ္တို႔က အဓိကဖြဲ႕စည္းသည္။ ၿဗိတိန္က ၎၏ ရထားလုပ္ငန္းနွင့္စက္ရံမ်ား နွင့္ ကမၻာ၏ရိုးရာအစဥ္အလာ စီးပြားေရးနွင့္ လူမႈ အေဆာက္အအံု ကိုဖြင့္ေပးေသာ စီးပြားေရးအေျခခံမ်ား ကို စံနမူနာပံုစံအျဖစ္ေပးသည္။ သို႔ေသာ္ျပင္သစ္က ၎၏ ေတာ္လွန္ေရးမ်ားကိုျပဳလုပ္ၿပီး ဥေရာပနွင့္ကမၻာ့နိုင္ငံေရးကိုပင္ထိန္းခ်ဳပ္ ေသာ အေတြးအေခၚမ်ား ကိုေပးသည္။ ျပင္သစ္က ကမၻာ့အမ်ားစုအတြက္ လစ္ဘရယ္နွင့္ရယ္ဒီကယ္ ဒီမိုကေရစီနိုင္ငံေရး ျပသနာမ်ားကိုေပးသည္။ ျပင္သစ္က ပထမဆံုး အမ်ိဳးသားေရးဝါဒ၏ အယူအဆနွင့္ မဟာဥပမာ ကိုေပးသည္။ ေခတ္သစ္ကမၻာ၏အေတြးအေခၚသည္ ျပင္သစ္ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈမွတဆင့္ ေရွးေဟာင္း လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ကို ပထမဆံုးထိုးေဖာက္ခဲ့သည္။
The French Revolution occurred in the most powerful and populous state of Europe and was a mass social revolution that was immensely more radical than the other revolutions of the time.
ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးသည္ ဥေရာပတြင္ ၾသဇာႀကီးဆံုးနွင့္လူဦးေရအမ်ားဆံုးနီုင္ငံတြင္ ေပၚေပါက္ခဲ့ၿပီး လူထုလူမႈေတာ္လွန္ေရးတရပ္ျဖစ္ကာ ထိုစဥ္က အျခားေသာေတာ္လွန္ေရးမ်ားထက္ မ်ားစြာပို၍ အေရးပါ ေသာလူထုလူမႈေတာ္လွန္ေရးျဖစ္သည္။
Further, of all contemporary revolutions it alone attempted to spread and universalise its ideals. Its armies set out to revolutionise the world; its ideas actually did so. The direct impact of its ideas was felt as far away as India, as also in the Islamic world. Its indirect influence is universal, for it provided the pattern for all subsequent revolutionary movements, its lessons being even included into modern socialism and communism.
ထို႔အျပင္ ေခတ္ၿပိဳင္ေတာ္လွန္ေရးမ်ားအနက္ ၎တခုတည္းကသာ စံ မ်ားကို ျဖန္႔ခ်ိ နယ္ပယ္အားလံုးလႊမ္းၿခံဳရန္ႀကိဳးစားခဲ့သည္။ ၎၏ တပ္ဖြဲ႕မ်ားသည္ ကမၻာကိုေတာ္လွန္ေျပာင္းလဲရန္ အားထုတ္ခဲ့သည္။ ၎၏ အေတြးအေခၚမ်ားက ထိုသို႔လက္ေတြ႕လုပ္ခဲ့သည္။ ၎၏အေတြးအေခၚ မ်ား၏တိုက္ရိုက္သက္ေရာက္မႈကို အစၥလမ္ နိုင္ငံမ်ားမွာကဲ့သို႔ အနၵိယနိုင္ငံေလာက္ အေဝးမွပင္ခံစားရသည္။ ၎၏သြယ္ဝိုက္ၾသဇာသက္ေရာက္မႈမွာ ေနာင္ေပၚေပါက္လာသည့္ ေတာ္လွန္ေရး လႈပ္ရွားမႈအားလံုးအတြက္ ပုံစံခ်ေပးေသာေၾကာင့္ ၎၏သင္ခန္းစာအ်ားကို ေခတ္သစ္ဆိုရွယ္လစ္ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒမ်ားတြင္ပင္ထည့္သြင္းရၿပီး အႂကြင္းမဲ့သည္။
The French Revolution started as an agitation for constitutional reforms by the bourgeoisie. This coincided with a severe economic and social crisis of 1788-1789 to convert it into a mass upsurge first of the urban poor and then of the revolutionary peasantry. The key event of the Revolution was the storming of the state prison - the Bastille - on July 14th, 1789 by the revolutionary masses of Paris. It was the signal for the spreading of the revolution to the provincial towns and the coun-tryside. Within a space of three weeks a wave of uprisings throughout the countryside had smashed the social structure of French rural feudalism, as well as much of the state machine of royal France.
ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးသည္ ဓနရွင္လူတန္းစား၏ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရးအတြက္ လႈ႕ံေဆာ္မႈ အျဖစ္စတင္ခဲ့သည္။ ၎သည္ ၁၇၈၈-၈၉ ျပင္းထန္ေသာ စီးပြားေရးလူမႈေရး အက်ပ္အတည္းနွင့္လည္း တိုက္ဆိုင္ေနေသာေၾကာင့္ ၿမိဳ႕ေနဆင္းရဲသားမ်ား၏ ပထမဆံုး လူထု အံုႂကြမႈ အျဖစ္ေျပာင္းလဲသြားၿပီးေနာက္ ေတာ္လွန္ေသာ လယ္သမားမ်ား၏ အံုႂကြမႈျဖစ္လာသည္။ ထို ေတာ္လွန္ေရး၏ အဓိကျဖစ္ရပ္မွာ အစိုးရအက်ဥ္းေထာင္ျဖစ္ေသာ ဘက္စတီးအက်ဥ္းေထာင္ကို ၁၇၈၉ ခု ဇူလိုင္လ ၁၄ ရက္ေန႔တြင္ ပဲရစ္၏ေတာ္လွန္ေသာလူထုက ဝင္ေရာက္စီးနင္းျခင္းျဖစ္သည္။ ၎သည္ ျပည္နယ္ၿမိဳ႕မ်ားနွင့္ ေက်းလက္ေဒသသို႔ ေတာ္လွန္ေရးပ်႕ံနွ႔ံရန္ အခ်က္ျပျခင္း ျဖစ္သည္။ ၃ ပါတ္အတြင္း ေက်းလက္တခြင္လံုးမွအံုႂကြမႈမ်ားသည္ ျပင္သစ္ေက်းလက္ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္လူမႈ အေဆာက္အအံု နွင့္ ေတာ္ဝန္ျပင္သစ္အစိုးရ ယႏၲယား၏ႀကီးမားေသာ အစိတ္အပိုင္းကို ေခ်ဖ်က္ျပစ္လိုက္သည္။
Feudal privileges were soon officially removed, though it was only in the later more radical phase of the Revolution in 1793 that feudalism was finally abolished. In August 1789 was adopted the Declaration of the Rights of Man and Citizens which though against all noble privileges was not in favour of a democratic and egalitarian society. It provided for social distinctions on the ‘grounds of common utility’, and a natural right to private property was recognised. The earlier period of the Revolution up to 1791 was led by the moderate sections of the bourgeoisie which introduced massive reforms in the interests of the bourgeoisie under a system of constitutional monarchy.
ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္စနစ္ကို ေနာက္ပိုင္းေတာ္လွန္ေရး၏ ပိုမိုအေျခခံက်ေသာအဆင့္ ၁၇၉၃ ေရာက္မွသာဖ်က္သိမ္းေသာ္လည္း ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္ အခြင့္ထူးမ်ားကို မၾကာမီ တရားဝင္ ဖယ္ရွားျပစ္လိုက္သည္။ ၁၇၈၉ခု ၾသဂုတ္လတြင္ လူ နွင့္နိုင္ငံသား အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတန္းကို အတည္ျပဳသည္။ ၎သည္ သူေကာင္းမ်ိဳးနြယ္ အခြင့္အေရးမ်ားအားလံုးကိုဆန္႔က်င္ေသာ္လည္း ဒီမ္ုကရက္တစ္ တန္းတူညီမွ် လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ လိုလားမႈအတိုင္းမဟုတ္ေပ။ ၎သည္ ဘံု အမ်ားျပည္သူဝန္ေဆာင္မႈအတြက္ အေျခခံမ်ားေပၚ လူမႈထူးျခားခ်က္မ်ားေပးၿပီး ပုဂၢလိကပိုင္ဆိုင္မႈ သဘာဝအခြင့္အေရးကို အသိအမွတ္ျပဳသည္။ ၁၇၉၁ ခုအထိ ေတာ္လွန္ေရးအေစာပိုင္းကာလကို စည္းမ်ဥ္းခံဘုရင္စနစ္ေအာက္ ဓနရွင္အက်ိဳးစီးပြားတြင္ ႀကီးမားေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို စတင္မိတ္ဆက္ေပးေသာ ဓနရွင္လူတန္းစား၏ အလယ္အလတ္အုပ္စုမ်ားက ဦးေဆာင္သည္။
However when foreign intervention to try and restore the French king’s powers led to war in 1792, the state passed into the hands of a much more radical section of the bourgeoisie - represented by the Jacobins. They abolished the monarchy and set up a republic which granted the people universal suffrage, the right of insurrection, and the right to work or maintenance. All remaining feudal privileges were taken away without compensation and slavery was abolished in the French colonies.
သို႔ေသာ္ ၁၇၉၂ တြင္ ျပင္သစ္ဘုရင္၏အာဏာကို ျပန္လည္ထိန္းသိမ္းေပးမည့္ ျပည္ပၾကားဝင္ ေဆာင္႐ြက္မႈေၾကာင့္ စစ္ပြဲဆီသို႔ဦးတည္လာေသာအခါ နိုင္ငံေတာ္သည္ မ်ားစြာပိုမိုအေျခခံက်ေသာ ဂ်က္ေကာ့ဘင္အုပ္စု ကိုယ္စားျပဳသည့္ ဓနရွင္မ်ား၏လက္အတြင္း က်ေရာက္ခဲ့သည္။ ၎တို႔သည္ဘုရင္စနစ္ကိုဖ်က္သိမ္းၿပီး ျပည္သူအားလံုးကိုအႂကြင္းမဲ့ ဆနၵမဲေပးခြင့္၊ အံုႂကြခြင့္၊ အလုပ္လုပ္ခြင့္ ရွင္သန္ခြင့္ေပးေသာ သမၼတနိုင္ငံတခု ထူေထာင္သည္။ အျခားေသာ ပေဒသရာဇ္ အခြင့္ထူးမ်ားကို ေလ်ွာ္ေၾကးမေပးဘဲဖ်က္သိမ္းကာ ျပင္သစ္ကိုလိုနီနယ္မ်ားတြင္ေက်းက်ြန္စနစ္ ဖ်က္သိမ္းသည္။
Though the Jacobin Republic introduced many measures favouring the urban and rural poor, it however proved too radical for the bourgeoisie. When the difficulties of war alienated a section of the popular support for it the main leaders of the Republic like Robespierre and others were overthrown and executed in 1794. The army which was growing in power through the victories in the wars soon became the most powerful arm of the state. This led to the emergence and consolidation of the rule of Napoleon who was the army’s most successful General. Under his leadership the French army achieved victory over almost the whole of Europe, except Russia and Britain. His rule continued up to his defeat in 1813-15.
ဂ်က္ေကာ့ဘင္ သမၼတ န္ိုင္ငံသည္ ၿမိဳ႕ေနနွင့္ေက်းလက္ဆင္းရဲသားမ်ားကို မ်က္နွာသာေးပသည့္ အစီအစဥ္ အမ်ားအျပားကို စတင္မိတ္ဆက္ေပးေသာ္လည္း ဓနရွင္လူတန္းစားအတြက္မူ အေျခခံဝါဒီ ဆန္လြန္းေနသည္။ စစ္၏ အခက္အခဲမ်ားက ၎အေပၚေထာက္ခံမႈ တစိတ္တပိုင္းကို ခြဲထုတ္လိုက္ ေသာအခါ ေရာ႕စဘယ္ ရီကဲ့သို႔ေသာ သမၼတနိုင္ငံ၏ အဓိကေခါင္းေဆာင္မ်ား နွင့္အျခားသူမ်ားမွာ ၁၇၉၄ တြင္ျဖဳတ္ခ် ကြက္မ်က္ခံၾကရသည္။ စစ္ေအာင္ပြဲမ်ားမွအာဏာႀကီးထြားလာေသာ စစ္တပ္သည္ မၾကာမီ အစိုးရ၏ ၾသဇာအႀကီးဆံုးလက္တံျဖစ္လာသည္။ ၎သည္ စစ္တပ္၏ အေအာင္ျမင္ဆံုးဗုိလ္ခ်ဳပ္ ပိုလီယံ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ေပၚေပါက္ခိုင္မာေစသည္။ သူ၏ေခါင္းေဆာင္မႈေအာက္တြင္ ျပင္သစ္စစ္တပ္သည္ ရုရွားနွင့္ၿဗိတိန္မွလြဲ၍ ဥေရာပတခုလံုးနီးပါးကို ေအာင္နိုင္ခဲ့သည္။ သူ၏အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ သူက်ဆံုးခ်ိန္ ၁၈၁၃-၁၅ အထိၾကာသည္။
One very important consequence of the French Revolution – whether direct or indirect – was the abolition of feudalism over almost the whole of Europe. Over most of Latin Europe (Spain and Italy), the Low Countries (Belgium and Holland), Switzerland and Western Germany the abolition of feudalism was the work of the French conquering armies, or of native liberals who co-operated with them or were inspired by them. In North-western Germany and the Illyrian Provinces like Croatia and Slovenia, French reforms began or continued the legal revolution against feudalism. In Prussia too the influence of the French Revolution was decisive for the emancipation of the peasants. Thus, the actual legal steps to secure bourgeois systems of landed property were taken mostly between 1789 and 1812. However their implementation was most effective in France and its adjoining areas. In other areas implementation was slowed down by the reactionaries after Napoleon’s defeat and actually came into practice where liberalism representing the bourgeoisie was strong enough and where there existed an active body of middle class buyers to take over the lands.
တိုက္ရိုက္ျဖစ္ေစ သြယ္ဝိုက္ျဖစ္ေစ ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရး၏ လြန္စြာအေရးပါေသာ အက်ိဳးဆက္ တခုမွာ ဥေရာပ တခုလံုးနီးပါးတြင္ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္စနစ္ ဖ်က္သိမ္းလိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ လက္တင္ဥေရာပအမ်ားစု (အီတလီနွင့္စပိန္)၊ low countries ဟုေခၚေသာ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ နွင့္ေဟာ္လန္ နွင့္ ဆြစ္ဇာလန္နွင့္ ဂ်ာမဏီအေနာက္ပိုင္းတို႔တြင္ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္စနစ္ ဖ်က္သိမ္းျခင္းမွာ ေအာင္နိုင္ေသာျပင္သစ္စစ္တပ္၏လက္ရာ သို႔မဟုတ္ ၎တို႔နွင့္ပူးေပါင္းခဲ့ေသာ သို႔မဟုတ္ ၎တို႔က နႈိးဆြေပးလိုက္ေသာေဒသခံ လစ္ဘရယ္မ်ား၏ လက္ရာျဖစ္သည္။ ဂ်ာမဏီနိုင္ငံ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္းနွင့္ ခရုိေအးရွားနွင့္ဆလိုေဗးနီးယား တို႔ကဲ့သို႔ေသာ အီလီရီယန္ ျပည္နယ္မ်ား တြင္ ျပင္သစ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသည္ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္စနစ္ဆန္႔က်င္ေသာ ဥပေဒေတာ္လွန္ေရးကို စတင္၍ သ္ို႔မဟုတ္ ဆက္လက္၍ ျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည္။ ပရပ္ရွားနိုင္ငံတြင္လည္း ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရး၏ၾသဇာသည္ လယ္သမားမ်ားလြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ အဆုံးအျဖတ္က်သည္။ ေျမပိုင္ဆိုင္မႈ ဓနရွင္စနစ္မ်ားခိုင္မာေစရန္ ဥပေဒဆိုင္ရာလက္ေတြ႕ေျခလွမ္းမ်ားသည္ မ်ားေသာ အားျဖင့္ ၁၇၈၉ နွင့္ ၁၈၁၂ အၾကားတြင္ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္၎တို႔ကို လက္ေတြ႕အေကာင္ အထည္ေဖာ္ျခင္းမွာ ျပင္သစ္နိုင္ငံနွင့္၎၏ပတ္ဝန္းက်င္ေဒသမ်ားတြင္ အသက္ေရာက္ဆံုး ျဖစ္သည္။ အျခားေသာေဒသမ်ားတြင္ လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္းမွာ နပိုလီယံက်ဆံုးၿပီး တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားေၾကာင့္ ေနွးေကြးသြားရၿပီး အမွန္တကယ္လက္ေတြ႕ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ျခင္းမွာ ဓနရွင္စနစ္ ကိုယ္စားျပဳလစ္ဘရယ္ဝါဒ လံုေလာက္စြာအားေကာင္းေသာ ေနရာမ်ား၊ ေျမယာမ်ားကိုရယူရန္ တက္ႂကြေသာ လူလတ္တန္စားဝယ္ယူသူမ်ားအုပ္စုရွိေသာ ေနရာမ်ား တြင္ျဖစ္ေပၚသည္။
The Bourgeois Democratic Revolutions
ဓနရွင္ဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရးမ်ား
The process of the world-wide victory of capitalism was naturally marked by a series of successful and unsuccessful attempts of the bourgeoisie to seize power. The period after the defeat of the Napoleonic armies from 1815, right up to 1848 was marked by a number of bourgeois revolutions, primarily centred in the Western world – Europe and the Americas. The first wave of revolutions occurred in 1820-24. In Europe the revolutions took place in Spain (1820), Naples (1820) and Greece (1821). The first two were suppressed, but the Greek Revolution, which started as a mass insurrection, continued for a decade as a struggle for independence from the Ottoman Empire. It united the Greek nation and its struggle became an inspiration for international liberalism the rallying point for the European left wing during the 1820s. The Spanish Revolution, though suppressed, led to the revival of the liberation movements in Latin America. It led by 1822 to the independence of Spanish America i.e. ‘Great Colombia’ (including present day Colombia, Venezuela and Ecuador), Argentina, Chile and Peru. In 1821 Mexican independence was established, and in 1822 Brazil seceded from Portugal.
အရင္းရွင္စနစ္၏ ကမၻာအဝွမ္းေအာင္ျမင္မႈ ျဖစ္စဥ္ကို ဓနရွင္လူတန္းစား၏ ေအာင္ျမင္ေသာ၊ မေအာင္ျမင္ေသာ အာဏာသိမ္းယူေရး အားထုတ္မႈမ်ားက ကိုယ္စားျပဳေဖာ္ျပေနသည္။ နပိုလီယံ စစ္တပ္က်ဆံုးၿပီးကာလ ၁၈၁၅ မွ ၁၈၄၈ အထိကို အေျခခံအားျဖင့္ အေနာက္ကမၻာ (အေမရိက နွင့္ဥေရာပ)ဗဟိုျပဳ ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရးအမ်ားအျပားက ကိုယ္စားျပဳသည္။ ေတာ္လွန္ေရး မ်ား၏ ပထမလွိုုင္းသည္ ၁၈၂၀-၂၄ တြင္ျဖစ္ပြားသည္။ ဥေရာပတြင္ ေတာ္လွန္ေရးမ်ားသည္ စပိန္ (၁၈၂၀)၊ ေနပယ္ (၁၈၂၀)၊နွင့္ ဂရိ (၁၈၂၁) တို႔တြင္ျဖစ္ပြားသည္။ ပထမနွစ္ခုမွာ ဖိနွိပ္ခံရသည္။ သို႔ေသာ္ လူထုအံုႂကြမႈမွ စတင္ခဲ့ေသာ ဂရိေတာ္လွန္ေရးမွာ ေအာ္တိုမင္ အင္ပါယာမွ လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲ အျဖစ္ ဆယ္စုနွစ္တစုၾကာ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနသည္။ ၎သည္ ဂရိနိုင္ငံကို ညီၫြတ္ေစခဲ့ၿပီး ၎၏တိုက္ပြဲမွာ ၁၈၂၀ ခုနွစ္မ်ားအတြင္း ဥေရာပ လက္ဝဲသမားမ်ား၏ဆံုမွတ္ နိုင္ငံတကာ လစ္ဘရယ္ဝါဒလႈ႕ံေဆာ္မႈတရပ္ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ဖိနွိပ္ခံခဲ့ရေသာ္လည္း စပိန္ေတာ္လွန္ေရးသည္ လက္တင္အေမရိကတြင္ လြတ္ေျမာက္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားျပန္လည္ရွင္သန္ျခင္းသို႔ ဦးတည္ေစခဲ့သည္။ ၁၈၂၂ ခုနွစ္ေရာက္ေသာအခါ ၎သည္ စပိန္အေမရိက (မဟာကိုလမ္ဗီယာ-ယေန႔ေခတ္ ကိုလမ္ဗီယာ၊ ဗင္နီဇြဲလားနွင့္ အီေကြေဒါ အပါအဝင္)၊ အာဂ်င္တီးနား၊ခ်ီလီ၊ပီရူး လြတ္လပ္ေရး သို႔ဦးတည္သည္။ ၁၈၂၁ တြင္ မကၠဆီကို လြတ္လပ္ေရးကို ထူေထာင္ၿပီး ၁၈၂၂ တြင္ ဘရာဇီးက ေပၚတူဂယ္မွ ခြဲထြက္သည္။
The second wave of revolutions (1829-34) affected Europe much more deeply. The crucial point in this wave was the overthrow in 1830 of the French Bourbon monarchy (established after Napoleon’s defeat in 1815). Though the revolution was defeated and did not result in the setting up of a republic, it led to the establishment of a constitutional monarch, Louis Philippe, with the support of bankers and the financial aristocracy. The French uprising aroused the peoples in various other parts of Europe. Belgium won independence from the Dutch in 1830, Poland fought resolutely for two years before being suppressed militarily, agitations covered parts of Italy and Germany, liberalism won in Switzerland, and civil war between liberals and clerics broke out in Spain and Portugal. Britain too experienced the Catholic Emancipation of Ireland in 1829 and the French influenced electoral reform agitation leading up to the Reforms Act of 1832.
ဒုတိယေတာ္လွန္ေရးလိႈင္း(၁၈၂၉-၃၄) သည္ ဥေရာပကို ပိုမိုနက္ရိႈင္းစြာ ရိုက္ခတ္သည္။ ဤေတာ္လွန္ေရးလွိုင္းတြင္ အေရးႀကီးေသာအမွတ္မွာ ၁၈၃၀ တြင္ ျပင္သစ္ ေဘာ္ဘြန္ဘုရင္စနစ္ (၁၈၁၅ နပိုလီယံ က်ဆံုးၿပီးေနာက္ထူေထာင္သည္)ကို ျဖဳတ္ခ်ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုေတာ္လွန္ေရးမွာ ေခ်မႈန္းခံရၿပီး သမၼတနိုင္ငံထူေထာင္ေရးရလဒ္ မရခဲ့ေသာ္လည္း ဘဏ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ ဘဏၰာေရး မင္းစုိးရာဇာမ်ား၏ေထာက္ခံမႈျဖင့္ စည္းမ်ဥ္းခံဘုရင္ လူဝီဖိလစ္ ကိုထူေထာင္ခဲ့သည္။ ထိုျပင္သစ္ အံုႂကြမႈသည္ ဥေရာပအျခားေဒသအမ်ားအျပားတြင္ လူထုကိုနွိုးဆြေပးခဲ့သည္။ဘယ္လ္ဂ်ီယံသည္ ၁၈၃၀ တြင္ ဒတ္ခ်္ထံမွ လြတ္လပ္ေရးရသည္။ စစ္ေရးျဖင့္ ေခ်မႈန္းမခံရမီ နွစ္နွစ္ခန္႔ ပိုလန္က ျပတ္ျပတ္သားသားတိုက္သည္။ လႈံေဆာ္အံုႂကြမႈမ်ား အီတလီနွင့္ ဂ်ာမဏီတုိ႔၏ေဒသမ်ားတြင္ျဖစ္ ေပၚသည္။ ဆြစ္ဇာလန္တြင္ လစ္လရယ္ဝါဒေအာင္နိုင္ၿပီး လစ္ဘရယ္မ်ားနွင့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားၾကား ျပည္တြင္းစစ္မ်ား စပိန္နွင့္ေပၚတူဂယ္တြင္ျဖစ္ပြားသည္။ ၿဗိတိန္နိုင္ငံတြင္လဲ ၁၈၂၉ တြင္ အိုင္ယာလန္ ကက္သလစ္ လြတ္ေျမာက္ေရးကိုႀကံဳေတြ႕ရၿပီး ျပင္သစ္သည္ ၁၈၃၂ ခုနွစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အက္ဥပေဒေပၚေပါက္ေစေသာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လႈ႕ံေဆာ္မႈကိုလည္း ၾသဇာ သက္ေရာက္ခဲ့သည္။
The net result of this revolutionary wave of 1830 was that it marked the conclusive defeat of aristocratic power by bourgeois power in Western Europe. The ruling class came to be that of the big bourgeoisie of bankers, big industrialists and sometimes top civil servants, who were on the one hand accepted by the aristocracy who agreed to promote bourgeois policies, and on the other hand harassed from the outside by the agitations of the lesser and unsatisfied businessmen, the petty-bourgeoisie and the early labour movements.
၁၉၃၀ ေတာ္လွန္ေရးလႈိင္း၏ အသားတင္ရလဒ္မွာ အေနာက္ဥေရာပတြင္ ဓနရွင္အာဏာက ပေဒ သရာဇ္အာဏာကို နိဂုံးခ်ဳပ္ေခ်မႈန္းျခင္းကို ကုိယ္စားျပဳသည္ဟူေသာအခ်က္ျဖစ္သည္။ အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူတန္းစားမွာ ဘဏ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ စက္မႈလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးမ်ားနွင့္တခါတရံ ထိပ္တန္းအစိုးရ ဝန္ထမ္းမ်ား၏ ဓနရွင္ႀကီမ်ားျဖစ္သည္။ ထိပ္တန္းအစိုးရ ဝန္ထမ္းမ်ာကို တဘက္တြင္ ဓနရွင္မူဝါဒမ်ားကို ျမႇင့္တင္ေပးးေသာ မင္းစိုးရာမ်ားက လက္ခံၾကၿပီး အျခားတဘက္တြင္ မေက်မနပ္ျဖစ္ေနေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ငယ္မ်ား၊ ဓနရွင္ေပါက္စမ်ားနွင့္ အေစာပိုင္း အလုပ္သမား လႈပ္ရွားမႈမ်ား၏ လႈ႕ံေဆာ္မႈမ်ားက ျပင္ပမွတိုက္ခိုက္ခံေနရေသည္။
1830 was a crucial turning point. It marked the beginning of the decades of crisis in the development of the new society which led up to the earthshaking events of the ‘Continental Revolution’ wave of 1848. 1830 was also of crucial importance in another more long-term sense. It marked the emergence of the working-class as an independent and self-conscious force in politics in Britain and France.
၁၈၃၀ သည္အေရးပါေသာ ေျပာင္းလဲမွတ္ျဖစ္သည္။ ကမၻာကိုတုန္ခါေစေသာျဖစ္ရပ္ျဖစ္သည့္ ၁၈၄၈ ခုနွစ္ တိုက္လံုးဆိုင္ရာ ေတာ္လွန္ေရးလိႈင္းသို႔ ဦးတည္ေစေသာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းသစ္တိုးတက္မႈ၏ အက်ပ္အတည္းဆယ္စုနွစ္မ်ား၏ အစျဖစ္သည္။ ၁၈၃၀ သည္ အျခားေရရွည္အျမင္အရလည္း လြန္စြာအေရးပါသည္။ ၎သည္ အလုပ္သမားလူတန္းစား ၿဗိတိန္နွင့္ျပင္သစ္နိုင္ငံေရးေလာကတြင္ လြတ္လပ္၍အသိရွိေသာအင္အားစုတခုအျဖစ္ ေပၚေပါက္လာေသာကာလလည္းျဖစ္သည္။
Conditions of the Proletariat
The Industrial Revolution which brought untold riches to the bourgeoisie only resulted in the most savage exploitation of the worker. The new inventions in machinery did not mean any relief or benefit for the worker. It only meant the lengthening of the working day and the wholesale use of women and children in the mills and factories. Children from the age of six onwards were forced to work fourteen to sixteen hours in the British spinning mills. Women were also employed in large numbers. In fact out of all the workers in the English cotton mills in 1834-47 about one-quarter were adult men, over half women and girls and the rest were boys below the age of eighteen. This large scale employment of women and children helped the capitalist to get cheaper labour, as well as better control the workers. At the same time the full force of the law was used to impose a brutal discipline on the workers. Harsh anti-union laws prevailed in all countries in the period of initial industrial growth. When these were relaxed to some extent, as in England in 1824 their place was taken by strict disciplinary laws like the British Master and Servant code of 1823. It punished the workers by prison the breaches of contract, but hardly had any provision against the employer except the rarely used minor fine.
ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား၏အေျခအေန
ဓနရွင္လူတန္းစားအတြက္ ေျပာမျပနိုင္ေလာက္ေသာ ႂကြယ္ဝခ်မ္းသာမႈမ်ားေဆာင္ယူေပးခဲ့ေသာ ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးသည္ အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ရိုင္းစိုင္းေသာေသြးစုတ္အျမတ္ထုတ္ခံရမႈမ်ား ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ စက္ယႏၲယားအသစ္တည္ထြင္မႈမ်ားသည္ အလုပ္သမားမ်ားအတြက္မည္သည့္ သက္သာရာ အက်ိဳးျပဳရာ မေရာက္ခဲ့ေပ။ ၎သည္ အလုပ္ခ်ိန္ပိုမိုရွည္ၾကာျခင္း နွင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားနွင့္ကေလးမ်ားကို စက္ရံုမ်ားတြင္ ဆိုး႐ြားစြာ အသံုးျပဳျခင္း ဟုသာအဓိပၸာယ္ရသည္။ အသက္ ၆ နွစ္အထက္ ကေလးငယ္မ်ားသည္ ၿဗိတိန္ခ်ည္ငင္စက္ရံုမ်ားတြင္ ၁၄ နာရီမွ ၁၆ နာရီအထိအလုပ္လုပ္ၾကရသည္။ အမိ်ဳးသမီးမ်ား ကိုလဲ အမ်ားအျပား အလုပ္ေစခိုင္းသည္။ လက္ေတြ႕တြင္ ၁၈၃၄-၄၇ တြင္ အဂၤလန္ခ်ည္စက္အလုပ္သမားမ်ား ၏ ၄ ပံုတပံုခန္႔သာ အ႐ြယ္ေရာက္ၿပီးေယာကၤ်ားမ်ားျဖစ္ၿပီး တဝက္မွာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားနင့္မိန္းကေလးငယ္မ်ားျဖစ္ကာ က်န္သူမ်ားမွာ အသက္ ၁၈ နွစ္ေအာက္ ေယာက္်ားေလးမ်ားျဖစ္သည္။ ဤသို႔ အမ်ိဳးသမီးမ်ားနွင့္ကေလးမ်ားကို အႀကီးအက်ယ္ အလုပ္ေစခိုင္းျခင္းသည္ အရင္းရွင္မ်ား လုပ္အားကိုေဈးေပါေပါရေအာင္ကူညီခဲ့သကဲ့သို႔ အလုပ္သမားမ်ားကို ပိုမိုေကာင္းစြာထိန္းခ်ဳပ္နိုင္ရန္လဲ အေထာက္အကူျပဳသည္။ တခ်ိန္ထဲတြင္ အလုပ္သမားမ်ား အေပၚ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာစည္းကမ္းမ်ားခ်မွတ္ရန္ ဥပေဒ၏အာဏာကို အျပည့္အဝအသံုးခ်သည္။ ျပင္းထန္ေသာ အလုပ္သမားသမဂၢဆန္႔က်င္ေရးဥပေဒမ်ားသည္ ကနဦး စက္မႈဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကာလက နိင္ငံအားလံုးတြင္ လႊမ္းမိုးသည္။ ထိုဥပေဒမ်ားကို ၁၈၂၄ခု အဂၤလန္တြင္ကဲ့သို႔ တစံုတရာေသာ အတိုင္းအတာအထိ ေျဖေလ်ာ့လိုက္ေသာအခါ ၎တို႔ေနရာတြင္ ၁၈၂၃ခု ၿဗိတိန္ အရွင္သခင္နွင့္အေစခံအက္ဥပေဒကဲ့သု႔ိ တငး္ၾကပ္ေသာ စည္းကမ္းဥပေဒမ်ားအစားထိုးဝင္ေရာက္လာသည္။ ၎သည္ အလုပ္သမားမ်ားကန္ထရိုက္စာခ်ဳပ္ခ်ိဳးေဖာက္ပါက ေထာင္ဒဏ္အျပစ္ေပးၿပီး ရွားရွားပါးပါးဒဏ္ေငြအနည္းငယ္မွအပ အလုပ္ရွင္ကိုဆန္႔က်င္ေသာ ျပဌာန္ခ်က္မပါသေလာက္ပင္ျဖစ္သည္။
The main method however of controlling the workers was by ensuring that the wage was so low that the worker would have to slog throughout the week in order to make a minimum income. Thus, according to the employers, “poverty was a guarantee of good behaviour”. This poverty was ensured by direct wage-cutting and the competition of the machine. Thus the weekly wage of the handloom weaver of Bolton (in Britain) reduced from 33s. in 1795 to 14s. in 1815 to a net income of 4s.11/2d. in 1829-34. In 1833, 10,000 of the 12,000 workers in the Glasgow cotton mills earned less than 11 s. a week. In 131 of the Manchester mills average weekly wages were less than 12s. a week.
The wages and work conditions in the new factories of France and western Germany were, if anything, worse; and Belgium was, according to Marx, ‘the paradise of the capitalists’.
သို႔ေသာ္ အလုပ္သမားမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္သည့္ အဓိက နည္းလမ္းမွာ လုပ္အားခအလြန္နည္းေသာေၾကာင့္ အလုပ္သမားမ်ားမွာ အနိမ့္ဆံုးဝင္ေငြရရန္ တပါတ္လံုး ပင္ပမ္းႀကီးစြာလုပ္ကိုင္ရေအာင္ျပဳလုပ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အလုပ္ရွင္မ်ား၏အဆိုအရ ဆင္းရဲနြမ္းပါးမႈသည္ အျပဳအမူေကာင္းကို အာမခံခ်က္္ေပးသည္ ဟူ၍ျဖစ္သည္။ ထိုဆင္းရဲနြမ္းပါးမႈကိုလဲ ေသခ်ာေစရန္ တိုက္ရိုက္လုပ္အားချဖတ္ေတာက္ျခင္း နွင့္ စက္နွင့္ယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္းတို႔ျဖင့္ျပဳလုပ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ၿဗိတိန္နိုင္ငံေဘာ္လတြန္ရွိ လက္ယက္ကန္းအလုပ္သမားတေယာက္၏ တပါတ္စာ လုပ္အားခမွာ ၁၇၉၅ ခုနွစ္တြင္ ၃၃ ရွီလင္ မွ ၁၈၁၅ခုနွစ္တြင္ ၁၄ ရွီလင္သို႔က်လာၿပီး ၎မွ ၁၈၂၉-၃၄ ခုနွစ္တြင္ အသားတင္ဝင္ေငြမွာ ၄ ရွီလင္ --- အထိက်ဆင္းလာသည္။ ၁၈၃၃ ခုနွစ္တြင္ ဂလပ္စကို ခ်ည္စက္မ်ားမွ အလုပ္သမား ၁၀၀၀၀ မွ ၁၂၀၀၀ အထိသည္ တပါတ္ ၁၁ ရွီလင္ေအာက္သာ ရၾကသည္။ မန္ခ်က္စတာရွိ စက္ရံရု ၁၃၁ ရံုတြင္ ပ်မ္းမ်အပါတ္စဥ္လုပ္ခမွာ ၁၂ ရွီလင္ေအာက္သာရွိသည္။ ျပင္သစ္နွင့္ဂ်ာမဏီနိုင္ငံအေနာက္ပိုင္းရွိစက္ရံုသစ္မ်ား တြင္ လုပ္အားခနွင့္လုပ္ငန္းခြင္အေျခအေနမွာ ပို၍ဆိုးသည္။ ဘယ္လဂ်ီယံမွာ မာ့က္စ္၏ အဆိုအရ အရင္းရွင္နိဗၺာန္ျဖစ္ေနသည္။
Working Class Consciousness and Proletarian Organisations
The living and working conditions of the industrial proletariat were that rebellion was not merely possible, but virtually compulsory. Nothing was more inevitable in the first half of the nineteenth century than the appearance of labour and socialist movements, and of mass social unrest. The labour movement provided an answer to the poor man’s cry. It must however not be confused with the mere collective revulsion against intolerable hardship. What was new in the labour movement of the early nineteenth century was class consciousness and class ambition. The ‘poor’ no longer faced the ‘rich’. A specific class, the labouring class, the workers, or faced another, the employers or capitalists. The French Revolution gave this new class confidence, the Industrial Revolution impressed on it the need for permanent mobilisation. A decent livelihood could not be achieved merely by the occasional protest. It required the eternal vigilance, organisation and activity of the ‘movement’ – the trade union, the mutual or cooperative society, the working-class institute, newspaper or agitation. Further the continuous process of social change that dominated the period encouraged the workers to think in terms of an entirely changed society, based on their experience and ideas as opposed to that of their oppressors. It would be cooperative and not competitive, collectivist and not individualist. It would be ‘socialist’. And it would be not just the eternal dream of a free society, but a permanent, practicable alternative to the present system.
အလုပ္သမားလူတန္းစားအသိစိတ္္နွင့္ပစၥည္းမဲ့အဖြဲ႕အစည္းမ်ား
စက္မႈပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား၏ လူေနမႈနွင့္လုပ္ငန္းခြင္ အေျခအေနမ်ားမွာ ဤသို႔ျဖစ္ေန၍ ပုန္ကန္မႈမွာ မျဖစ္နိုင္၊ သို႔ေသာ္ မျဖစ္မေနလုပ္ရမည့္သေဘာျဖစ္ေနသည္။ ၁၉ရာစု၏ ပထမရာစုဝက္တြင္ အလုပ္သမားနွင့္ဆိုရွယ္လစ္ လႈပ္ရွားမႈမ်ား နွင့္ လူထုမၿငိမ္သက္မႈမ်ား ေပၚေပါက္လာျခင္းထက္ ပိုမိုေရွာင္လႊဲရနိုင္ေသာအရာမရွိေပ။ အလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈသည္ သူဆင္းရဲ၏ငိုေႂကြျခင္းအတြက္အေျဖကိုေပးသည္။ သို႔ေသာ္၎ကို သီးမခံနိုင္ေသာ အခက္အခဲမ်ားကိုဆန္႔က်င္သည့္ စုေပါင္းတုန႔္ျပန္မႈသက္သက္နွင့္မေရာေထြးသင့္ေပ။ ဤ ၁၉ ရာစု အေစာပိုင္း အလုပ္သမား လႈပ္ရွားမႈတြင္ သစ္လြင္ေသာအခ်က္မွာ လူတန္းစားအသိ နွင့္လူတန္းစား ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္သည္။ သူဆင္းက သူခ်မ္းသာကို ရင္ဆိုင္ေတြ႕ျခင္းမဟုတ္ေတာ့ေပ။ လူတန္းစာတခု၊ အလုပ္လုပ္ေသာလူတန္းစား၊အလုပ္သမားမ်ားက အျခားတဘက္ အလုပ္ရွင္မ်ား သို႔မဟုတ္ အရင္းရွင္ကို ရင္ဆိုင္သည္။ ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးက ဤလူတန္းစားယံုၾကည္မႈသစ္ကိုေပးသည္။ စက္မႈေတာ္လွန္ေရးက ၎အေပၚ အၿမဲတမ္းစုစည္းညီၫြတ္မႈလိုအပ္ျခင္းက္ို ခတ္နွိပ္ေပးသည္။ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ေသာ အသက္ေမြး ဝမ္းေၾကာင္းမႈကို အခါအားေလ်ာ္စြာ ကန္႔ကြကာဆနၵျပရံုမ်နွင့္မရနိုင္ေပ။ ၎သည္ထာဝရႏုိးၾကားမႈ၊အဖြဲ႕အစည္း နွင့္ လႈပ္ရွားမႈေဆာင္႐ြက္ျခင္းလိုသည္ - အလုပ္သမားသမဂၢ၊ အျပန္အလွန္ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေသာလူ႔အဖြဲ႕အစည္း၊အလုပ္သမားလူတန္းစားပညာေရးအဖြဲ႕အစည္း၊သတင္းစာ၊ လႈ႕ံေဆာ္မႈ။ ထို႔အျပင္ ထိုေခတ္ကာလက လႊမ္းမိုးေသာ အဆက္မျပတ္ လူမႈအေျပာင္းအလဲျဖစ္စဥ္ ကလည္း လံုးဝေျပာင္းလဲေသာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအျမင္အရ ၎တို႔၏ ဖိနွိပ္သူတို႔၏ အေတြ႕အႀကံဳနွင့္ အေတြးအေခၚမ်ား နွင့္ပါတ္သက္၍ ၎တို႔၏အေတြ႕အႀကံဳ အေတြးအေခၚမ်ားေပၚအေျခခံကာ စဥ္းစားရန္ အလုပ္သမားမ်ားကို အားေပးသည္။ ထိုသို႔လုပ္ျခင္းသည္ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈ မဟုတ္၊ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ျခင္းျဖစ္သည္။ စုေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈဝါဒီျဖစ္သည္ တသီးပုဂၢလဝါဒီမဟုတ္။ ၎သည္ ဆိုရွယ္လစ္ျဖစ္သည္။ ၎သည္ လြတ္လပ္ေသာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ထာဝရအိပ္မက္သာမက လက္ရွိစနစ္အတြက္ အၿမဲတမ္းလက္ေတြက်ေသာ အေျပာင္းအလဲ လည္းျဖစ္သည္။
Working-class consciousness in this sense did not yet exist in 1789, or indeed during the French Revolution. Outside Britain and France it barely existed even in 1848. But in the two countries which personified the dual revolution, it came into existence between 1815 and 1848, and more especially around 1830.
ဤသို႔ အဓိပၸာယ္ရေသာ အလုပ္သမားလူတန္းစား အသိ သည္ ၁၇၈၉ ခုနွစ္က မေပၚေပါက္ေသးေပ။ ျပင္သစ္ေတာ္လန္ေရးအတြင္းကလည္း မေပၚေပါက္ေသးေပ။ ၿဗိတိန္နွင့္ျပင္သစ္နိုင္ငံျပင္ပတြင္ ထိုအသိ သည္ ၁၈၄၈ ခုနွစ္၌ပင္ ရွိရံုသာရွိသည္။ သို႔ေသာ္ ေတာ္လွန္ေရးနစ္ခုကို ကိုယ္စားျပဳခဲ့ေသာ ထိုနွစ္နိုင္ငံတြင္ ၎သည္ ၁၈၁၅ နွင့္ ၁၈၄၈ ခုနွစ္အတြင္း ျဖစ္တည္လာခဲ့သည္။
Before this there had been struggles of the workers but they were mostly in the form of spontaneous outbursts that lacked a long-term perspective and consciousness. Examples of thesewere the actions of the Luddite machine-breakers against British textiles in 1810-11. There had also been organisations of the workers. In fact trade unions in Britain were formed as early as 1752. But these pioneer unions were chiefly groupings of skilled workers. It was only around 1818 that attempts were first made in Britain to link all labouring men together in ‘general trades unions’, i.e. to break through the sectional and local isolation of particular groups of workers to the national, and even the universal solidarity of the labouring class. It was also the period when the first worker demonstrations and uprisings had to face the armed might of the state – in London in 1816, and the much larger struggle in Manchester in 1819 where ten workers were killed and several hundred injured. The movement for building a national union however picked up intense momentum between 1829 and 1834 under the leadership of Robert Owen, the utopian socialist. The national Association for the Protection of Labour was set up in 1830. It was followed by the Grand National Consolidated Trade Union of 12833-34 under the presidentship of Robert Owen. It had a membership of around 500,000. Attempts were also made to organise co-operatives of workers and convert the trade unions into national unions of co-operatives, but this did not meet with success.
ထိုမတုိင္မီက အလုပ္သမားတိုက္ပြဲမ်ားရွိသည္ သို႔ေသာ္ ၎တို႔သည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေရရွည္အျမင္နွင့္အသိစိတ္မဲ့ေသာ အလိုအေလ်ာက္ ေပါက္ကြဲမႈမ်ား ပံုစံသာျဖစ္သည္။ ဤသို႔ေသာ ဥပမာမ်ားမွာ ၁၈၁၀-၁၁ ကျဖစ္ပြားေသာ ၿဗိတိန္ခ်ည္စက္မ်ားမွ luddite စက္ဖ်က္စီးသူမ်ား၏ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား ျဖစ္သည္။ ထို စဥ္က အလုပ္သမားအဖြဲ႕အစည္းမ်ား လဲရွိသည္။ အမွန္လက္ေတြ႕တြင္ ၿဗိတိန္၌ အလုပ္သမားသမဂၢမမ်ားကို ၁၇၅ ၂ ခုနွစ္ကပင္ဖြဲ႕စည္းၿပီးျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ထို ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပအလုပ္သမားသမဂၢမ်ားမွွာ အဓိကအားျဖင့္ က်ြမ္းက်င္လုပ္သားမ်ားအဖြဲ႕သာျဖစ္သည္။ ၁၈၁၈ ခုနွစ္ပါတ္ဝန္းက်င္ေရာက္မွသာ ၿဗိတိ္န္ရွိ အလုပ္သမားအားလံုးကို အေထြေထြအလုပ္သမားသမဂၢမ်ားတြင္ ခ်ိတ္ဆက္ရန္အားထုတ္မုမ်ားလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ အလုပ္သမားအုပ္စုမ်ား ကဏၰအလိုက္ ေဒသအလိုက္ သီးျခားရပ္တည္ျခင္းကို ေဖာက္ထြက္ၿပီး နိုင္ငံလံုးအဆင့္ နွင့္အလုပ္သမားလူတန္းစားအားလံုး အႁကြင္းမဲ့ ေသြးစည္းခ်စ္ၾကည္ျခင္းသို႔ ပင္ဦးတည္ခဲ့သည္။ ထိုကာလသည္ အလုပ္သမားဆနၵျပပြဲမ်ားနွင့္အံုႂကြမႈမ်ားနိုင္ငံေတာ္၏လက္နက္အင္အားကိုရင္ဆိုင္ရေသာအခ်ိန္လဲျဖစ္သည္။ ၁၈၁၆ လန္ဒန္ွနွင့္ ၁၈၁၉ မန္ခ်က္စတာတြင္ပိုမိုႀကီးမားေသာ အံုႂကြမႈအတြင္း အလုပ္သမား ၁၀ ဦးေသဆံုးၿပီး ရာခ်ီသည့္ အမ်ားအျပားဒဏ္ရာရခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္နိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာသမဂၢတည္ေထာင္ေရးမွာ ၁၈၂၉-၃၄ အတြင္း စိတ္ကူယဥ္ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒီ ေရာဘတ္အိုဝင္၏ ဦးေဆာင္မႈေအာက္တြင္ အရွိန္အဟုန္ႀကီးမားစြာ ရလာသည္။ နိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာအလုပ္သမားကာကြယ္ေရးအသင္း ကို ၁၈၃၀ တြင္ထူေထာင္သည္။ ထိုေနာက္ ဂရင္းေနရွင္နယ္ကြန္ဆဳိလစ္ဒိတ္တက္ အလုပ္သမားသမဂၢကို ေရာဘတ္အိုဝင္ဥကၠဌ အျဖစ္နွင့္ ၁၈၃၃-၃၄ တြင္ထူေထာင္သည္။ ၎တြင္အဖြဲ႕ဝင္ ၅ သိန္းခန္႔ရွိသည္။ အလုပ္သမား သမဝါယမမ်ားကိုဖြဲ႕စည္းၿပီး အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားကို အမ်ိဳးသားသဝာယမ သမဂၢမ်ားအျဖစ္ေျပာင္းလဲရန္ အားထုတ္ခဲ့ေသာ္လဲ ေအာင္ျမင္မႈမရေပ။
In 1837, the great Chartist movement was launched, which according to Lenin, was ‘the first broad, truly mass and politically organised proletarian revolutionary movement’. Its six point Charter demanded universal suffrage for men, equal electoral districts, annual Parliaments, payment of Parliamentary members, secret ballot, and no property qualifications for Members of Parliament. Its chief aim was to win political rights for the working class. It employed the means of mass petitions with over 5 million signatures, and of mass meetings and demonstrations, some with as many as 350,000 people. It had a regular weekly newspaper, the Northern Star. When the demands were rejected by the bourgeois Parliament, the workers began in many places to strike and go into insurrection. However the movement was severely suppressed and died out by 1850.
၁၈၃၇တြင္ မဟာ ခ်ားတစ္လႈပ္ရွားမႈ စတင္သည္။ ၎သည္ လီနင္၏အဆိုအရ ပထမဆံုးေသာ က်ယ္ၾပန္႔သည့္ စစ္မွန္ေသာလူထုသေဘာေဆာင္ၿပီးနွင့္နိုင္ငံေရးအရစုစည္းညီၫြတ္သည့္ ပစၥည္းမဲ့ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈျဖစ္သည္။ ၎၏အခ်က္ ၆ ခ်က္ပါ ပတိန္ျငင္စာတန္းက အမ်ိဳးသားအားလံုးမဲေပးခြင့္ရေရး၊ ညီမ်ွေသာမဲဆနၵနယ္၊ နွစ္စဥ္ပါလီမန္၊ ပါလီမန္အဖြဲ႕ဝင္မ်ားအား လစာေပးေရး၊ လႈိ႕ဝွက္မဲ၊ ပါလီမန္အဖြဲ႕ဝင္မ်ားအေပၚ အနည္းဆံုပိုင္ဆိုင္မႈကန္႔သတ္ခ်က္ဖ်က္သိမ္းေရးး တို႔ကိုေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ ၎၏အဓိကရည္႐ြယ္ခ်က္မွာ အလုပ္သမားလူတန္းစားအတြက္ နိုင္ငံေရးအခြင့္ေရးမ်ားရရွိေရးျဖစ္သည္။ ၎သည္ က္မွတ္ေပါင္း ၅ သန္းေက်ာ္ပါဝင္ေသာ လူထုေတာင္းဆိုမႈ၊ တခါတရံ လူ ၃ သိန္းခြဲအထိတက္ေရာက္ေသာ လူထုစည္းေဝးပြဲမ်ား နွင့္ဆနၵျပပြဲမ်ားကို နည္းလမ္းအျဖစ္သံုးသည္။ ၎တြင္ The Northern Star ဟုေခၚေသာ အပါတ္စဥ္ သတင္းစာလည္းရွိသည္။ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကို ဓနရွင္ပါလီမာန္က ပယ္ခ်ေသာအခါ အလုပ္သမားမ်ားသည္ ေနရာအမ်ားအျပားတြင္ဆနၵျပပြဲမ်ားစတင္ျပဳလုပ္ၾကၿပီး ပုန္ကန္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ဤလႈပ္ရွားမႈကို အျပင္းအထန္နွိပ္ကြက္ခဲ့ၾကပီး ၁၈၅၀ ခန္႔တြင္ၿငိမ္သက္သြားသည္။
In other parts of the capitalist world the workers’ organisation and movement did not take on such a widespread form. This was partly because of the brutal laws to control the workers in these countries, but mainly because the level of industrialisation had nowhere advanced as far as in Britain.
အရင္းရွင္ကမၻာ၏အျခားေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ားတြင္ အလုပ္သမား အဖြဲ႕အစည္းမ်ားနွင့္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ ဤမ်ွက်ယ္ျပန္႔ေသာ အသြင္မေဆာင္ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္တစိတ္တပိုင္းအားျဖင့္လည္း ထိုနိုင္ငံမ်ားတြင္ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာဥပေဒမ်ားသည္ အလုပ္သမားမ်ားကို ထိန္ခ်ဳပ္နိုင္ခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္အဓိကအေၾကာင္းရင္းမွာ စက္မႈျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသည္ ၿဗိတိန္ေလာက မည္သည့္ေန ရာတြင္မ်ွမတိုးတက္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
In the USA trade unions grew in the 1820s and a centre was set up in the form of the National Trades Union between 1834 and 1837. In France, Belgium, Switzerland, Spain, Germany and other European countries the workers were mainly organized in mutual benefit societies and co-operatives. Some of thse were highly organised. An example was the community of Lyons (France) silk-workers, which played an important role in the insurrections of these workers in 1831 and again in 1834. An important role was also played by the underground revolutionary political circles of workers in France. Another similar struggle in 1844 was the uprising of the handloom linen-starvation due to the competition of British cotton goods. The struggle had an immense influence on the young Marx.
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားသည္ ၁၈၂၀ ခုနွစ္မ်ားအတြင္းႀကီးထြားလာၾကၿပီး နို္ငံလံုးဆိုင္ရာအလုပ္သမားသမဂၢပံုစံ ဌာနတခုကို ၁၈၃၄ နွင့္ ၁၈၃၇ ခွနွစ္မ်ားတြင္းထူေထာင္ခဲ့သည္။ ျပင္သစ္၊ ဘယ္လဂ်ီယမ္၊ဆြစ္ဇာလန္၊စပိန္၊ ဂ်ာမဏီနွင့္ အျခားဥေရာပနိုင္ငံမ်ားတြင္ မအလုပ္သမားမ်ားသည္ အျပန္အလွန္ အက်ိဳးျပဳေရးအသင္းမ်ားမွင့္ သမဝါယမမ်ားတြင္ အဓိကအားျဖင့္စုစည္းထားသည္။ ၎တို႔အနက္အခ်ိဳ႕သည္ လြန္စြာ စုစည္းညီၫြတ္သည္။ ဥပမာ တခုမွာ ျပင္သစ္နိုင္ငံ လိြဳင္ၿမိဳ႕ ပိုးထည္လုပ္သားမ်ားအဖြဲ႕ျဖစ္ၿပီး ၎သည္ ၁၈၃၁ နွင့္ ၁၈၃၄တြင္ ေနာက္တႀကိမ္ အလုပ္သမားမ်ား အံုႂကြရာတြင္ အေရးပါသည့္ အခန္းကဏၰမွပါဝင္သည္။ ျပင္သစ္မွ အလုပ္သမားမ်ား၏ ေျမေအာက္ေတာာလွန္ေရးနိုင္ငံေရးအဝန္းအဝိုင္းသည္လည္း အေရးပါေသာ အခန္းမွပါဝင္သည္။ ၁၈၄၄ တြင္အျခားေသာ အလားတူ တိုက္ပြဲတခုမွာ ၿဗိတိန္ခ်ည္ထည္မ်ားကို ယွဥ္ၿပိဳင္မႈေၾကာင့္ လက္ယက္ကန္းခ်ည္ျပတ္လပ္မႈ အံုႂကြျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုတိုက္ပြဲသည္ ငယ္႐ြယ္ေသာ မာ့က္စ္အေပၚႀကီးမားစြာၾသဇာသက္ေရာက္သည္။
Despite the spread of working class consciousness and organisation, the proletariat in this period did not as yet pose a threat to the social order. Its struggles like the Lyons insurrections or the Chartist movement yet lacked the organisation and maturity to advance toward revolution. However the emergence of the proletariat as an independent class force, as a material social force, was an event of world historical significance. It represented the birth of the force destined to challenge and overcome the then all-conquering bourgeoisie. The coming into material existence of the proletariat also meant simultaneously the birth of the ideas representing this new revolutionary class. Many ideas and theories claiming to represent working class interests came into being. And among them was Marxism, the ideology which was in the coming years to prove to be the only true proletarian ideology; the ideology capable of integrating with the proletariat, of building its revolutionary organisations, and of guiding it to victory over the bourgeoisie.
အလုပ္သမားလူတန္းစာအသိနွင့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ပ်႕ံနွ႔ံမႈရွိေသာ္လည္း ထိုစဥ္က အလုပ္သမားလူတန္းစားသည္ လူမႈစနစ္အေပၚၿခိမ္းေျခာက္မႈမဟုတ္ေသးေပ။ လြိဳင္ၿမိဳ႕ပုန္ကန္မႈ သို႔မဟုတ္ ခ်ားလ္တစ္လႈပ္ရွားမႈ ကဲ့သို႔ေသာ တိုက္ပြဲမ်ားသည္ ေတာ္လွန္ေရးအဆင့္သို႔တက္လွမ္းရန္ ရင့္က်က္မႈနွင့္ စုစည္းမႈမရွိေပ။ သို႔ေသာ္လြတ္လပ္ေသာ လူတန္းစားအင္အားစုအျဖစ္ ခိုင္မာေသာလူမႈအင္အားစုအျဖစ္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား ေပၚေပါက္လာျခင္းသည္ ကမၻာ့သမိုင္းတြင္ အေရးပါေသာ ျဖစ္ရပ္တခု ျဖစ္သည္။ ၎သည္ ထိုစဥ္က အားလံုးပေပၚ ေအာင္ပြဲခံေနေသာ အရင္ရွင္လူတန္းစားကို စိန္ေခၚျဖတ္ေက်ာ္မည့္ အင္အားစုတခုကို ကိုယ္စားျပဳသည္။ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား အခိုင္အမာေပၚေပါက္လာျခင္းသည္ တၿပိဳင္နက္ထဲတြင္ ဤေတာ္လွန္ေသာ လူတန္းစားသစ္ ကိုကိုယ္စားျပဳေသာ အေတြးအေခၚမ်ားေမြးဖြားျခင္းဟုလည္းအဓိပၸာယ္ရသည္။ အလုပ္သမားလူတန္းစားအက်ိဳးစီးပြားကိုကိုယ္စားျပဳသည္ဟုထုတ္ေဖာ္ေၾကညာေသာ အေတြးအေခၚနွင့္ သေဘာတရားအမ်ားအျပားေပၚေပါက္လာသည္။ ၎တို႔ထဲတြင္ ေရွ႕လာမည့္နွစ္မ်ားတြင္တခုတည္းေသာ စစ္မွန္သည့္ ပစၥည္းမဲ့အေတြးအေခၚျဖစ္ေၾကာင္းသက္ေသျပခဲ့သည့္ အလုပ္သမားလူတန္းစားက္ိုစုစည္းေပးနိုင္ေသာ ေတာ္လွန္ေသာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကိုတည္ေဆာက္ေပးေသာ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားကို ဓနရွင္လူတန္းစားအေပၚေအာင္ပြဲခံေစနိုင္ေသာ အေတြးအေခၚျဖစ္သည့္ မာ့က္စ္ဝါဒ လည္းပါဝင္သည္။ Chapter II
Main Ideological Currents Leading up to Marxism
An analysis of the socio-economic and political conditions of the late eighteenth and early nineteenth century thus points to the inevitable birth then of proletarian ideology. However, in order to understand the specific content and form of Marxism it is necessary to understand the process of development of human ideas and thought in the most advanced countries at that time. Since it was capitalism that was the leading force in the development of human societies and since Western Europe was the seat of most of capitalist development it was but natural that Marxism based itself and drew upon all that was best in European thought. Let us therefore examine the state and progress of the principal streams of advanced European thought at that time.
အခန္း ၂
မာ့က္စ္ဝါဒသ္ို႔ဦးတည္အေတြးအေခၚပင္မေရစီး
၁၈ ရာစုေနွာင္းပိုင္ နွင့္ ၁၉ ရာစုအေစာပိုင္း လူမႈစီးပြားနွင့္နိုင္ငံေရးအေျခအေနမ်ားက္ိုစမ္းစစ္ျခင္သည္ ေရွာင္လႊဲမရေသာထိုစဥ္က ပစၥည္းမဲ့ အေတြးအေခၚေမြးဖြားျခင္း သို႔ၫြဳန္ျပေနသည္။ သို႔ေသာ္ မာ့က္စ္ ဝါဒ၏ တိက်ေသာ အတြင္းသရုပ္နွင့္ပံုသဏၰန္ကိုနားလည္ရန္ ထိုစဥ္က ေရွ႕တန္းအေရာက္ဆံုး နိုင္ငံမ်ားတြင္ လူ႔အေတြးအေခၚ တိုးတက္မႈျဖစ္စဥ္ကို နားလည္ရန္လိုသည္။ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အဓိကေမာင္းနွင္အားမွာ အရင္းရွင္စနစ္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး အေနာက္ဥေရာပသည္ အရင္းရွင္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမ်ား၏ ေနရာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မာ့က္စ္ဝါဒသည္ ဥေရာပ အေတြးအေခၚမ်ားမွ အေကာင္ဆံုးမ်ားကို ဆြဲယူအေျခခံထားသည္မွာ သဘာဝက်သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုစဥ္က ေရွတန္းေရာက္ ဥေရာပ အေတြးအေခၚ ပင္မေရစီး၏ အေျခအေနနွင့္ တိုးတက္မႈက္ို ေလ့လာစမ္းစစ္မည္။
The Enlightenment
The intellectual and ideological background to the birth of Marxism was the progressive and often revolutionary movement which dominated the world of ideas during the eighteenth century at the time of the emergence of capitalism. It was linked to the struggle of the nascent bourgeoisie and the popular masses against feudal practices and institutions. This movement was called the Enlightenment.
အသိပညာနိုးၾကားမႈေခတ္
မာ့က္စ္ ဝါဒေမြးဖြားျခင္းသို႔ဦးတည္ေသာ အသ္ိပညာနွင့္ အေတြးအေခၚေနာက္ခံသည္ ၁၈ရာစု အရင္းရွင္စနစ္္ ေပၚေပါက္ခ်ိန္က အေတြးအေခၚေလာကကို လႊမ္းမိုးေသာ တိုးတက္ၿပီး တခါတရံေတာ္လွန္ေသာ လႈပ္ရွားမႈ ျဖစ္သည္။ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္ အေလ့အထနွင့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို ဆန္႔က်င္ေသာေထာက္ခံမႈရလူထု နွင့္ေမြးကငး္စဓနရွင္မ်ား၏တိုက္ပြဲမ်ား နွင့္ ဆက္စပ္ေနသည္။ ဤလႈပ္ရွားမႈကို အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈဟုေခၚသည္။ The basic content of the Enlightenment ideology was rationalist and humanist, with a firm belief in the progress of man. It believed that human history was an ascent, rather than a decline or an up- down movement about a level trend. The Enlightenment drew its strength mainly from the growth of production and trade and the economic and scientific rationality believed to be associated with both. Its main ideologues saw that man’s scientific knowledge and technical control over nature increased daily. They thus believed that human society and individual man could be perfected by the same application of reason and were destined to be so perfected by history, This core Enlightenment belief in the united progress of reason and freedom provided the basis for revolutionary bourgeois ideology, i.e., classical bourgeois liberalism This core belief also continued into the first socialist thinkers in the nineteenth century.
အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈ အေတြးအေခၚ၏ အဓိကအေၾကာင္းအရာမွာ လူသား၏တိုးတက္မႈကို အခိုင္အမာ ယံုၾကည္မႈ နွင့္ ဆင္ျခင္တံုတရားဝါဒ၊လူသားဝါဒျဖစ္သည္။ ၎ကလူ႔သမိုင္သည္ ေရျပင္ညီ လမ္းေၾကာင္းတြင္ က်ဆင္းမႈ သို႔မဟုတ္ အတက္အက်ေ႐ြ႕လ်ားမႈျဖစ္သည္ဟူေသာအယူအဆ ထက္ တိုးတက္မႈျဖစ္သည္ဟူေသာ အယူအဆကို ယု ံၾကည္သည္။ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈသည္ ၎၏ အင္အားကို အဓိကအားျဖင့္ကုန္ထုတ္လုပ္ေရနွင့္ ကုန္သြယ္ေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ နွင့္ ၎တို႔နွင့္ဆက္စပ္ေနသည္ဟု ယူဆရေသာ စီးပြားေရးနွင့္သိပၸံ ဆင္ျခင္တံုတရား တို႔မွရယူသည္။ ၎၏အဓိက ေတြးေခၚဆရာတို႔က လူသား၏သိပၸံအသိပညာနွင့္ သဘာဝအေပၚထိန္းခ်ဳပ္မႈ သည္ ေန႔စဥ္တိုးပြားေနသည္ဟု ရႈျမင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္
သူတို႔က လူ႔အဖြဲ႕အစည္းနွင့္ လူတဦးခ်င္း ကို ဆင္ျခင္တံုတရားကို အလားတူ အသံုးျပဳျခင္းက ၿပီးျပည့္စံုေအာင္လုပ္နိုင္သည္၊ သမိုင္းက အလားတူ ၿပီးျပည့္စံုေအာင္လုပ္ေပးမည္္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။ ဆင္ျခင္တံုတရားနွင့္လြတ္လပ္မႈ၏စည္းလံုးညီၫြတ္ေသာ တိုးတက္မႈတြင္ ယံုၾကည္သည့္ အသိပညာနိုးၾကားေရး လႈပ္ရွားမႈ၏ အဓိက အေတြးအေခၚမွာ ေတာ္လွန္ေသာ ဓနရွင္အေတြးအေခၚ၏ အေျခခံျဖစ္သည္-ဂႏၲဝင္ ဓနရွင္လစ္ဘရယ္ဝါဒ။ ဤ အဓ္ိကယံုၾကည္မႈသည္ ၁၉ ရာစု ပထမ ဆိုရွယ္လစ္ ေတြးေခၚရွင္မ်ား အထိ ဆက္လက္တည္ရွိသည္။
The distinctive feature of the Enlightenment was the urge of the thinkers concerned to restructure all social relations on a basis of Reason, Eternal Justice, Equality and other principles, stemming, in their opinion, from Nature itself, from the inalienable “natural rights” of Man. The leading figures of the Enlightenment saw the dissemination of progressive ideas and knowledge and the enhancement of moral standards to be the basic means of transforming the life of society. As Engels put it, the ideals of the Enlightenment were in practice none other than the “idealised kingdom of the bourgeoisie”. Its greatest supporters and champions were the economically most progressive classes, those most directly involved in the advances of the time: the mercantile circles and economically enlightened landlords, financiers, scientifically-minded economic and social administrators, the educated middle class, manufacturers and entrepreneurs. Naturally the two chief centres of the Enlightenment were also those of the dual revolution – France and England.
အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈ၏အဓိကလကၡဏာမွာ လူမႈဆက္ဆံေရးအားလံုးကို ဆင္ျခင္တံုတရား၊ အက်ြင္းမဲ့တရားမွတမႈ၊ တန္းတူညီမ်ွျခင္းနွင့္ ၎တို႔အျမင္တြင္ သဘာဝတရားမွလာေသာ၊ျပစ္ပယ္၍မရေသာ လူသား၏ သဘာဝ အခြင့္အေရးမွလာေသာ အျခားသေဘာတရားမ်ား အေပၚအေျခခံကာ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ရန္ စိတ္အားထက္သန္ေသာ အေတြးအေခၚပညာရွင္မ်ား၏ ဆနၵျဖစ္သည္။ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမွဴ၏အဓိကေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ တိုးတက္ေသာအေတြးအေခၚနွင့္ အသိ ပညာပ်႕ံနွံ႔ေရး နွင့္ ကိုယ္က်င့္စံနႈန္းမ်ားျမင့္မားေရးသည္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ဘဝကို ေျပာင္းလဲရာတြင္ အေျခခံနည္းလမ္းျဖစ္သည္ဟု ရႈျမင္ၾကသည္။ အိန္ဂ်ယ္၏အဆိုအရ အသိပညာနိုးၾကားေရး လႈပ္ရွားမႈ၏ စံနႈန္းမ်ားသည္ လက္ေတြ႕တြင္ ဓနရွင္လူတန္းစား၏စံျပေအကၠရာဇ္နိုင္ငံမွလြဲ၍အျခားမဟုတ္ေပ။ ၎၏ အႀကီးက်ယ္ဆံုးေထာက္ခံသူနွင့္ေခာင္းေဆာင္မ်ားသည္ စီးပြားေရးအရ အတိုးတက္ဆံုးလူတန္စားမ်ား၊ ထိုေခတ္၏တိုးတက္မႈမ်ားတြင္ တိုက္ရိုက္အက်ဆံုးပါဝင္သူမ်ားျဖစ္သည့္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး အသိုင္းအဝိုင္း နွင့္စီးပြားေရးအရနိုးၾကားလာေသာ ေျမရွင္မ်ား၊ဘဏၰာေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ သိပၸံနည္းက်စိတ္ထားရွိေသာ စီးပြားေရးနွင့္လူမႈ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား၊ ပညာတတ္လူလတ္တန္းစား၊ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားနွင့္စြန္႔ဦးတီထြင္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ သဘာဝက်စြာပင္ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈ၏ အဓိကဗဟိုခ်က္ နွစ္ခုမွာ ေတာ္လွန္ေရးနွစ္ခုျဖစ္ပြားရာ ျပင္သစ္နွင့္အဂၤလန္နိုင္ငံမ်ားျဖစ္သည္။
( ေအာက္တြင္ဆက္ဖတ္ပါ)
မာ့က္စ္-လီနင္- ေမာ္ ဝါဒ ေလ့လာၾကစို႔။ (ပထမပိုင္း)
Marxism-Leninism-Maoism should be the guide to our thinking and practice of Indian Revolution. မာ့က္စ္-လီနင္- ေမာ္ ဝါဒ သည္အိႏိၵယေတာ္လွန္ေရး၏ အေတြးအေခၚ နွင့္လက္ေတြ႕လမ္းၫြဳန္ ျဖစ္သင့္သည္။
Study of MLM, however, is not meant only for the rank and file. It is absolutely essential that every one of us study it. Rank and file in all fields of work should study MLM. And the revolutionary organisation as a whole, should make specific efforts to train new entrants in MLM.
မာ့က္စ္-လီနင္- ေမာ္ဝါဒ ေလ့လာေရးကို သာမာန္ပါတီဝင္မ်ားအတြက္သက္သက္မ်ွသာ ရည္႐ြယ္ျခင္း မဟုတ္ေပ။ လူတိုင္း ၎ကိုေလ့လာသင့္သည္။ နယ္ပယ္ အားလံုး ရွိသာမာန္ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားသည္ မာ့က္စ္ လီနင္ ေမာ္ဝါဒကိုေလ့လာသင့္သည္။ ထို႔အျပင္ ေတာ္လွန္ေသာအဖြဲ႕အစည္း တခုလံုးအေနျဖင့္ မာ့က္စ္ လီနင္ ေမာ္ဝါဒ လူသစ္မ်ားေလ့က်င့္ေပးရန္ တိက်ေသာအားထုတ္မႈျပဳလုပ္သင့္သည္။
All this is essential for us to enhance the theoretical level and strengthen its base.
ဤအခ်က္အားလံုးသည္ သေဘာတရားေရး အဆင့္ျမႇင့္တင္ရန္ႏွင့္ ၎၏ အေျခခံကိုခိုင္မာေစရန္ က်ြႏု္ပ္တို႔အတြက္အေရးပါသည္။
We should study MLM in order to change our subjective understanding of the world around us, to correctly analyse Indian society and the world at large, and to grasp the basic path of the Indian New Democratic Revolution and its strategy and tactics. We should study it, so as to learn from the positive and negative experiences of World Revolution, to absorb the good in it, and to learn to thoroughly criticise revisionism and opportunism of all shades. In short, MLM is a must to mould our practice in the light of theory.
ပါတ္ဝန္းက်င္အေပၚဆႏၵစြဲမကင္းေသာနားလည္မႈကို ေျပာင္းလဲရန္၊ အိႏိၵယလူ႔အဖြဲ႕အစည္း နွင့္ကမၻာေလာကကို မွန္ကန္စြာသရုပ္ခြဲရန္၊ အိႏိၵယဒီမိုကေရစီ ေတာ္လွန္ေရးသစ္၏အေျခခံ လမ္းေၾကာင္းနွင့္ ၎၏ ေသနဂၤဗ်ဴဟာနွင့္နည္းပိရိရာယ္မ်ားကို နားလည္ရန္ မာ့က္စ္ လီနင္ ေမာ္ ဝါဒကိုေလ့လာသင့္သည္။ ကမၻာ့ေတာ္လွန္ေရး၏ အေပါင္း နွင့္ အႏုတ္ လကၡဏာေဆာင္ေသာ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားမွေလ့လာရန္၊ ၎၏ ေကာင္းေမြမ်ားကိုရယူရန္၊ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဝါဒ နွင့္ အေခ်ာင္သမားဝါဒ အမ်ိဳးမ်ိဳးကိုအေသးစိတ္ေဝဖန္ဆန္းစစ္္ရန္အတြက္ ေလ့လာရန္ မာ့က္စ္ လီနင္ ေမာ္ ဝါဒေလ့လာသင့္သည္။ အတိုခ်ဳပ္ေျပာရပါက မက္စ္ လီနင္ ေမာ္ ဝါဒ သည္ က်ြႏုပ္တို႔၏လက္ေတြ႕လုပ္ေဆာင္မႈကို သေဘာတရားနွင့္ ပံုသြင္းရန္ မရွိမျဖစ္ လိုေသာအရာျဖစ္သည္။
Therefore, come, let’s study Marxism-Leninism-Maoism.
ထို႔ေၾကာင့္ မာ့က္စ္ လီနင္ ေမာ္ ဝါဒကို ေလ့လာၾကပါ။
Chapter 1
အခန္း ၁
Economic and Political Background to the Birth of Marxism
မာ့က္စ္ ဝါဒေမြးဖြားရန္ စီးပြားေရး ႏိုင္ငံေရး ေနာက္ခံ
The birth of Marxism belongs to the period of the dramatic and revolutionary growth of capitalism in parts of North-Western Europe and North America which resulted in the conclusive victory of capitalism over the then predominant feudal system. This period, extending from the later part of the eighteenth century up to the mid-nineteenth century, saw one of the greatest transformations in human history and the establishment of the global domination of a few Western capitalist regimes, particularly the British. It not only led to the radical social and economic transformation of the capitalist countries, it also led to the capitulation and collapse of numerous age-old civilisations and empires of the world. India became a province administered by British governors, the Islamic states were thrown into crisis, Africa lay open to direct conquest, even the great Chinese Empire was forced in 1839-42 to open its frontiers to western exploitation. By 1848 nothing stood in the way of western conquest of any territory that western governments or businessmen might find it to their advantage to occupy, just as nothing but time stood in the way of the progress of western capitalist enterprise.
မာ့က္စ္ဝါဒကို ေမြးဖြားခ်ိန္သည္ အေနာက္ ဥေရာပ ေျမာက္ပိုင္းႏွင့္ ေျမာက္အေမရိကတိုက္၏ အစိတ္အပိုင္း တို႔တြင္ ထိုစဥ္ကႀကီးစိုးေသာ ေျမရွင္ဗေဒသရာဇ္စနစ္ကို အရင္းရွင္စနစ္က ျပတ္ျပတ္သားသား ေအာင္ပြဲခံလိုက္ ေသာ အရင္းရွင္စနစ္၏ ႀကီးမား ေတာ္လွန္ေသာ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ကာလျဖစ္သည္။ ၁၈ ရာစုေႏွာင္းပိုင္းမွ ၁၉ ရာစုလယ္ အထိရွည္ၾကာေသာ ဤေခတ္သည္ လူ႔သမိုင္းတြင္ အႀကီးက်ယ္ဆံုး ေျပာင္းလဲျခင္းမ်ားအနက္တခု နွင့္ အေနာက္တိုင္း အရင္းရွင္အစိုးရ အနည္းငယ္ အထူးသျဖင့္ ၿဗိတိသ်ွ၏ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာလႊမ္းမိုးမႈ ထူေထာင္ျခင္းကို ေတြ႕ႀကံဳခဲ့သည္။ ထိုေခတ္သည္ ထိုအရင္းရွင္နိုင္ငံမ်ား၏ အေျခခံက်ေသာ လူမႈႏွင့္ စီးပြားေရး ေျပာင္းလဲမႈ ကိုျဖစ္ေစခဲ့သည္ သာမက ကမၻာေပၚ႐ွိ ႏွစ္ပရိေတၦဒၾကာေညာင္းသည့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ အင္ပါယာမ်ား အရႈံးေပးျခင္း ၿပိဳကြဲျခင္း တို႔ကိုလဲျဖစ္ေစခဲ့သည္။ အိႏၵိယသည္ ၿဗိတိသ် ဘုရင္ခံမ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ျပည္နယ္တခု ျဖစ္လာသည္။ အစၥလမ္မစ္နိုင္ငံမ်ား အက်ပ္အတည္း ဆိုက္ၾကသည္။ အာဖရိကသည္ တိုက္ရိုက္သိမ္းပိုက္မႈအတြက္ လမ္း ဖြင့္ထားသည္။ တရုတ္အင္ပါယာႀကီးသည္ပင္ ၁၈၃၉-၄၂ ကာလတြင္ အေနာက္တိုင္းေသြးစုတ္ခ်ယ္လွယ္မႈအတြက္ ၎၏ နယ္စပ္မ်ားကိုဖြင့္ေပးရသည္။ အေနာက္တိုင္း အရင္းရွင္စနစ္၏ တိုးတက္မႈလမ္းေၾကာင္းတြင္ အခ်ိန္မွလြဲ၍ မည္သည့္အတားအဆီးမ်ွ မရွိသကဲ့သို႔ ၁၈၄၈ သို႔ေရာက္ေသာအခါ အေနာက္တိုင္း အစိုးရမ်ားနွင့္ စီးပြားေရးသမားမ်ားသည္ ၎တုိ႔အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ သိမ္းပိုက္ရန္ေတြ႕ေသာ မည္သည့္နယ္ေျမကိုမဆို သိမ္းယူရန္လမ္းေၾကာင္းတြင္ မည္သည့္အတားအဆီးမ်ွ မရွိေတာ့ေပ။
At the core of this immense transformation stood the two earthshaking revolutions of this period - the Industrial Revolution, centred in Britain, and the French Revolution of 1789, leading to numerous other bourgeois democratic revolutions. They represented the triumphant advance of the revolutionary modern bourgeoisie. Some ground for these revolutions had been laid in the numerous struggles waged by the nascent capitalist class in the preceding centuries – prominently, the sixteenth century Reformation (which according to Engels, was ‘the first act of bourgeois revolution in Europe’), and the mid-seventeenth century English Revolution. The social and economic forces, and the political and intellectual tools for the bourgeois transformation of this period had thus prepared and ripened over the years.
ဤႀကီးမားေသာ အေျပာင္းအလဲ၏ ဗဟိုခ်က္တြင္ ထိုစဥ္က ကမၻာကို တုန္ခါေစေသာ ေတာ္လွန္ေရးနွစ္ခု ျဖစ္သည့္ - အဂၤလန္နိုင္ငံဗဟိုျပဳ စက္မႈေတာ္လွန္ေရး နွင့္ မ်ားစြာေသာ အျခား ဒီမိုကရက္တစ္ေတာ္လွန္ေရး မ်ားျဖစ္ပြားေစေသာ ၁၇၈၉ ျပင္သစ္ ေတာ္လွန္ေရး-တို႔ရွိသည္။ ၎တို႔ သည္ ေတာ္လွန္ေသာ ေခတ္သစ္ ဓနရွင္လူတန္းစား၏ ေအာင္ျမင္ေသာ တိုးတက္မႈကို ကိုယ္စားျပဳသည္။ ဤ ေတာ္လွန္ေရးမ်ားအတြက္ အခ်ိဳ႕ေသာ အေျခခံမ်ားကို ေရွ႕ရာစုနွစ္မ်ားအတြင္း ေမြးကင္းစ အရင္းရွင္မ်ားက ဆင္နႊဲခဲ့ သည္ တိုက္ပြဲအမ်ားအျပား အတြင္းခ် မွတ္ခဲ့သည္။ အထင္ရွားဆံုးမွာ ၁၆ ရာစု ျပန္လည္ျပဳျပင္ေရး (အိန္ဂ်ယ္၏ အဆ္ိုအရ ၎သည္ ဥေရာပတြင ္ပထမဆံုး ဓနရွင္ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္ ျဖစ္သည္။) နွင့္ ၁၇ ရာစုလယ္ အဂၤလိပ္ေတာ္လွန္ေရးျဖစ္သည္။ ထိုလူမႈ နွင့္ စီးပြား အင္အားစုမ်ား နွင့္ ထိုေခတ္၏ ဓနရွင္ ေျပာင္းလဲေရး နိုင္ငံေရးနွင့္အသိပညာ ကိရိယာမ်ား သည္ ဤနွစ္မ်ားအတြင္းႀကိဳတင္ ျပင္ ဆင္ ရင့္မွည့္လာသည္။
However, the revolutions and transformations of this period also simultaneously led to the emergence of the forces destined to counter and overcome the bourgeoisie. The triumphant new system itself gave birth to the struggling proletariat, and it was during this period itself that, at least in Europe, the forces and ideas conceiving the death of capitalism were taking birth. Though then extremely weak, the modern proletariat and its ideology – Marxism – were the products of the period of the greatest revolutionary transformation of the bourgeoisie. Revolutionary socialist and communist ideology was born as a reaction to the dual revolution of this period. By 1848 it had been classically formulated in the Communist Manifesto.
သို႔ေသာ္ ဤေခတ္ ေတာ္လွန္ေရးမ်ား နွင့္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားသည္ ဓနရွင္ လူ တန္းစားကို တန္ျပန္မည့္ အင္အားစု မ်ားေပၚေပါက္လာျခင္းသို႔ အလိုအ ေလ်ာက္ ဦးတည္ခဲ့သည္။ဤ ေအာင္ျမင္ေသာ စနစ္သစ္ကိုယ္တိုင္္သည္ တိုက္ပြဲဝင္ေနေသာ ပစၥည္းမဲ့ လူတန္းစားကို ေမြးဖြားေပးခဲ့ၿပီး ထိုေခတ္အတြင္းမွာပင္ အရင္းရွင္စနစ္ ေသဆံုးမႈကို သေနၶတည္ေသာ အေတြးအေခၚနွင့္ အင္အားစုမ်ားကို အနည္းဆံုးဥေရာပတြင္ ေမြးဖြားခဲ့ သည္။ ထိုစဥ္ကလြန္စြာ အားနည္း ေသာ္လည္း ေခတ္သစ္ပစၥည္းမဲ့ လူတန္းစားနွင့္ ၎၏အေတြးအေခၚ -မာ့က္စ္ဝါဒ- သည္ ဓနရွင္လူတန္း စား၏ အႀကီးမားဆံုးေျပာင္းလဲမႈ ကာလ၏ထုတ္ကုန္ျဖစ္သည္။ ေတာ္လွန္ေသာ ဆိုရွယ္လစ္နွင့္ ကြန္ျမဴနစ္အေတြးအေခၚသည္ ထိုကာလေတာ္လွန္ေရးနွစ္ခု ကို တုန္႔ျပန္မႈအျဖစ္ ေမြးဖြားလာသည္။ ၁၈၄၈ ခုနွစ္သို႔ေရာက္ေသာအခါ ၎ကို ကြန္ျမဴနစ္ေၾကညာစာတန္းတြင္ ဂႏၲဝင္ေျမာက္ ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။
The Industrial Revolution
စက္မႈေတာ္လွန္ေရး
The term ‘Industrial Revolution’ connotes the process by which, around the middle of the eighteenth century, for the first time in human history the shackles were taken off the productive power of human societies, which henceforth became capable of the constant, rapid and apparently limitless multiplication of men, goods and services. No previous society had been able to break through the ceiling which a preindustrial social structure, defective science and technology, and consequently periodic breakdown, famine and death, imposed on production. It is therefore that this sudden, qualitative and fundamental transformation which occurred basically in Britain, was referred to – first by the British and French socialists of the 1820s – as a revolution, the Industrial Revolution. It marked the transformation of society from the agricultural-mercantile basis of feudalism to the industrial basis of capitalism.
စက္မႈေတာ္လွန္ေရးဟူေသာ ေဝါဟာရသည္ ၁၈ ရာစုလယ္ပါတ္ဝန္းက်င္က လူ႔သမိုင္း တြင္ပထမဆံုး အႀကိမ္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ကုန္ထုတ္စြမ္းအား ေနွာင္ႀကိဳးကိုျဖဳတ္ခ် လိုက္ေသာျဖစ္စဥ္ဟုလည္း အဓိပၸာယ္ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လူ၊ကုန္ပစၥည္း နွင့္ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား မွန္မွန္ လ်င္ျမန္စြာ အထင္အရွား အကန္႔အသတ္မဲ့ဆပြားရန္လုပ္ေဆာင္နိုင္လာသည္။ ယခင္မည္သည့္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ွ စက္မႈေခတ္မ တိုင္မီ လူမႈအေဆာက္အအံု တခု သိပၸံနွင့္နည္းပညာခ်ိဳ႕တဲ့ေသာေၾကာင့္ အခ်ိန္မွန္ ၿပိဳကြဲမႈ၊ငတ္မြတ္မႈ ေသဆံုးမႈ ကကုန္ထုတ္လုပ္မႈအေပၚခ်မွတ္ေသာ အျမင့္ဆံုး အမွတ္ကို မခ်ိဳးဖ်က္နိုင္ခဲ့ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ၿဗိတိန္တြင္အေျခခံအားျဖင့္ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ လ်င္ျမန္ေသာ အရည္အေသြးဆိုင္ရာ အေျခခံက်ေသာ အေျပာင္းအလဲကို - ပထမ ၁၈၂၀ ခုနွစ္မ်ား၏ ၿဗိတိန္နွင့္ျပင္သစ္ဆိုရွယ္လစ္မ်ား - ေတာ္လွန္ေရး၊ စက္မႈေတာ္လွန္ေရး ဟုေခၚသည္။ ၎သည္ လူ႔အဖြဲအစည္းကို ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္ လယ္ယာကုန္သြယ္မႈ အေျခခံမွ အရင္းရွင္စက္မႈအေျခခံသို႔ ေျပာင္းလဲေသာအထိမ္းအမွတ္ျဖစ္သည္။
It brought about a tremendous expansion in the cotton textile, iron d coal industries, as also in the railways. This massive production was accompanied by a phenomenal growth of world trade, with Britain exporting supplied with raw materials from all parts of the world and in turn exporting its manufactured goods. A world market emerged and Britain became the ‘workshop of the world’.
၎သည္ ခ်ည္ထည္ယက္လုပ္ျခင္း၊ သံ နွင့္ ေက်ာက္မီးေသြးလုပ္ငန္းတို႔တြင္ ရထားလုပ္ငန္းမွာကဲ့သို႔ ထူးျခားေသာ ခ်ဲ့ထြင္မႈကိုေဆာင္ယူေပးခဲ့သည္။ ဤႀကီးမားေသာ ထုတ္လုပ္မႈ ကို ၿဗိတိန္က ကမၻာ တဝွမ္း လံုးမွ ကုန္ၾကမ္းမ်ား ပ့ံပိုးတင္ပို႔ျခင္း(သြင္းျခင္း) နွင့္ အျပန္အလွန္အားျဖင့္ ၎၏ ထုတ္ကုန္ မ်ား တင္ပို႔ျခင္း နွင့္အတူ ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရး၏ ျမင္သာေသာ တိုးတက္မႈက ယွဥ္တြဲလာသည္။ ကမၻာ့ေဈးကြက္တခုေပၚေပါက္လာၿပီး ၿဗိတိန္သည္ ကမၻာ့အလုပ္ရံုႀကီး ျဖစ္လာသည္။
The figures for cotton textiles which was the main industry of the Industrial Revolution are indicative of the pace of change. The quantity of raw cotton imported into Britain rose from 11 million lbs. in 1785 to 588 million lbs. in 1850; the output of cloth from 40 million to 2,025 million yards. And this rapid increase was in direct comparison to the almost total stagnation under centuries of feudalism.
စက္မႈေတာ္လွန္ေရး၏ အဓိကထုတ္ကုန္ျဖစ္ေသာ ဝါဂြမ္းခ်ည္ထည္ နွင့္ပါတ္သက္ေသာ ကိန္းဂဏန္း မ်ားသည္ ေျပာင္းလဲမႈနႈန္းကို ျပသေနသည္။ ၿဗိတိန္နိုင္ငံသို႔တင္သြင္းေသာ ဝါဂြမ္းပမာဏမွာ ၁၇၈၅ ခုနွစ္တြင္ ေပါင္ ၁၁ သန္းမွ ၁၈၅၀ တြင္ ေပါင္ ၅၈၈ သန္းရွိၿပီး ထုတ္ကုန္ခ်ည္ထည္မွာ ကိုက္သန္း ၄၀ မွ ကိုက္သန္း ၂၀၂၅ သို႔တိုးတက္လာသည္။ ဤသို႔လ်င္ျမန္ေသာတိုးတက္မႈမွာ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္စနစ္ ရာစုနွစ္မ်ားေအာက္တြင္ စုစုေပါင္းတုန္႔ဆိုင္းနီးပါး နွင့္တိုက္ရိုက္နႈိင္းယွဥ္ မႈျဖစ္သည္။
The Industrial Revolution was accelerated by the application of numerous inventions for expanding production in industry. However, this revolution broke out in Britain not because of its scientific and technological superiority. In fact, in respect of scientific knowledge, other countries, particularly France, were much ahead of Britain. It was the material conditions (economic and political) in Britain that allowed for the complete and unfettered growth of capitalism and thus determined that this would be the country of the Industrial Revolution. Britain was a country which had in 1649 itself experienced a bourgeois democratic revolution, where the first king had been formally tried and executed, and where private profit and economic development had become ac-cepted as the supreme objects of government policy. It had already found a revolutionary solution of the agrarian problem. Farming was already predominantly for the market; manufacture had long been diffused throughout the feudal countryside. Agriculture was already prepared to carry out its three fundamental functions in an era of industrialisation: to increase production and productivity, so as to feed a rapidly rising non-agricultural population; to provide a large and rising surplus of potential recruits for the towns and industries; and to provide a mechanism for the accumulation of capital to be used in the more modern sectors of the economy. These internal factors, combined with colonial expansion that provided a world market, made Britain the mother country of the Industrial Revolution.
စက္မႈေတာ္လွန္ေရးသည္ စက္မႈလုပ္ငန္းတြင္ ထုတ္လုပ္မႈတိုးခ်ဲ့ျခင္းအတြက္ မ်ားစြာေသာတီထြင္မႈမ်ား အသံုးခ်ျခင္းေၾကာင့္ အရွိန္အဟုန္ျမင့္မားလာသည္။ သို႔ေသာ္ဤေတာ္လွန္ေရး ၿဗိတိန္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းမွာ ၎၏သိပၸံနွင့္နည္းပညာ သာလြန္မႈေၾကာင့္ မဟုတ္ေပ။ အမွန္မွာ သိပၸံအသိပညာ နွင့္ပါတ္သက္လ်င္ အျခားေသာနိုင္ငံမ်ား အထူးသျဖင့္ျပင္သစ္တြင္ ၿဗိတိန္ထက္မ်ားစြာ ေရွ႕တန္း ေရာက္သည္။ ထိုသို႔ျဖစ္ရျခင္းမွာ အရင္းရွင္စနစ္၏ ၿပီးျပည့္စံုၿပီး အေနွာင္အဖြဲ႕ကင္းေသာဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ကိုခြင့္ျပဳေသာ ၿဗိတိန္ရွိ ရုပ္အေျခအေနမ်ား (စီးပြားေရးနွင့္နိုင္ငံေရး) ေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ထို႔ေၾကာင့္ ၎သည္စက္မႈေတာ္လွန္ေရး နိုင္ငံျဖစ္သည္ဟုဆံုးျဖတ္ရသည္။ ၿဗိတိန္နိုင္ငံ သည္ ၁၆၄၉ ခုနွစ္တြင္ ဓနွရွင္ဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရးကို ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရေသာ နိုင္ငံလည္းျဖစ္သည္။ ထိုနိုင္ငံသည္ ပထမဆံုး ဘုရင္မွာ ရံုးတင္စစ္ေဆးစီရင္ခံခဲ့ရၿပီး ပုဂၢလိက အက်ိဳးအျမတ္နွင့္ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈသည္ အစိုးရ မူဝါဒအတြက္ အဓိကအက်ဆံုး ျဖစ္သည္ဟုလက္ခံေသာနိုင္ငံလည္းျဖစ္သည္။ ၎သည္ ေျမယာ ျပသနာအတြက္ ေတာ္လွန္ေသာ အေျဖတခုကိုလည္း ေတြ႕ရွိခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ လယ္ယာလုပ္ငန္းမွာ ေဈးကြက္အတြက္ အဓိကျဖစ္ေနၿပီးျဖစ္သည္။ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမွာ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္ ေက်းလက္ေဒသတခြင္လံုးတြင္ ကာလအတန္ၾကာကတည္းက ပ်႕ံေနၿပီးျဖစ္သည္။ စိုက္ပ်ိဳးေရးမွာ စက္မႈျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေခတ္တြင္ ၎၏လုပ္ငန္းတာဝန္ ၃ ခုျဖစ္ေသာ အလ်င္အျမန္နိုးထ လာသည့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးနွင့္မဆိုင္ေသာလူမ်ားကို ေႂကြးေမြးရန္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈနွင့္ ကုန္ထုတ္စြမ္းအား တိုးျမႇင့္ေရး၊ ၿမိဳ႕မ်ားနွင့္စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား အတြက္ႀကီးမားမ်ားျပားေသာ ေနာက္ထပ္ အလားအလာရွိ လူသစ္မ်ာပ့ံပိုးရန္ နွင့္ စီးပြားေရး၏ပိုမို ေခတ္မီေသာကဏၰမ်ားတြင္သံုးရန္ ေငြရင္းစုေဆာင္းျခင္း အတြက္ ယႏၲရားတခု ပ့ံပိုးေပးရန္ တို႔ကုိ ေဆာင္႐ြက္ရန္ ျပင္ဆင္ထားၿပီးျဖစ္သည္။ ဤအတြင္းက်ေသာအခ်က္မ်ားကို ကမာၻ့ေဈးကြက္တခုပ႔ံပိုးေပးေသာ ကိုလိုနီခ်ဲ့ထြင္ျခင္းနွင့္ေပါင္းစပ္ လိုက္ေသာအခါ ၿဗိတိန္န္ိုင္ငံကိုစက္မႈေတာ္လွန္ေရး၏ မိခင္ႏိုင္ငံျဖစ္ေစခဲ့သည္။
Though the Industrial Revolution originated in, and was for many years restricted to Britain, its effects were world-wide. The USA and most of the Western European economies followed the lead of the pioneering British industrialist and became advanced capitalist societies. The colonies and the semi-colonies on the other hand, were forced to become appendages of Britain, and to some extent the other industrialising countries. India was deindustrialised with the smashing of its handloom industry. A country which had for centuries exported textiles to the West was forced to become an importer of British cottons. By 1820 it imported 11 million yards, and by 1840 this figure grew to 145 million yards. Latin America similarly was forced to absorb 56 million yards by 1820, which increased to 279 million yards in 1840.
စက္မႈေတာ္လွန္ေရးသည္ ၿဗိတိန္နိုင္ငံတြင္စတင္ၿပီး နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၿဗိတိန္တြင္သာ ဆက္လက္ျဖစ္ ေပၚခဲ့ေသာ္လည္း ၎၏သက္ေရာက္မႈမ်ားမွာ ကမာၻတဝွမ္းက်ယ္ျပန္႔သည္။ အေမရိကန္နွင့္ အေနာက္ဥေရာပစီးပြားေရးအမ်ားစု သည္ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပ ၿဗိတိန္စက္မႈလုပ္ငန္းရွင္မ်ား၏ ဦးေဆာင္ မႈေနာက္သို႔လိုက္ၿပီး တိုးတက္ေသာ အရင္းရွင္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ားျဖစ္လာၾကသည္။ အျခားတဖက္ တြင္ ကိုလိုနီနွင့္ ကိုလိုနီတပိုင္း နိုင္ငံမ်ားသည္ ၿဗိတိန္၏ လက္ေအာက္ခံမ်ားျဖစ္လာခဲ့ရၿပီး တစံုတရာေသာအတိုင္းအတာအထိ အျခားစက္မႈတိုးတက္ေသာနိုင္ငံမ်ား၏ လက္ေအာက္ခံ အျဖစ္က် ေရာက္ရသည္။ အနၵိယနိုင္ငံမွာမူ ၎၏ လက္လြန္းသံုး စက္မႈလုပ္ငန္းၿဖိဳခြင္းခံရၿပီး စက္မႈဖ်က္သိမ္း ခံခဲ့ရသည္။ အေနာက္ကမၻာသို႔ ရာစုနွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခ်ည္ထည္တင္ပို႔ခဲ့ေသာ နိုင္ငံတနိုင္ငံသည္ ၿဗိတိန္ထံမွခ်ည္ထည္တင္သြင္းသူျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ၁၈၂၀ ခုနွစ္ေရာက္ေသာအခါ ၎သည္ ကိုက္သန္းေပါင္း ၁၁ သန္းတင္သြင္းၿပီး ၁၈၄၀ တြင္ ထိုကိန္းဂဏန္းသည္ ကိုက္ ၁၄၅ သန္း အထိတိုးလာသည္။ လက္တင္အေမရိကသည္လည္း ၁၈၂၀ တြင္ ကိုက္ ၅၆ သန္းတင္သြင္းခဲ့ရၿပီး ၎သည္ ၁၈၄၀ တြင္ ကိုက္ ၂၇၉ သန္းအထိတိုးလာသည္။
This tremendous expansion of industry and trade converted the capitalist class from a middle class (the literal meaning of the word ‘bourgeoisie is middle class), into a class of industrial millionaires – the modern industrial bourgeoisie. A class which so far had only modest means is compared to the feudal lords acquired riches unimaginable before the Industrial Revolution. Though the feudals continued to be the richest individuals in most countries, it was the bourgeoisie as a class, whose rapidly strengthening position in the economy, gave it the power to dictate terms within society. This class, which had since the sixteenth century, waged numerous major struggles at the philosophical, economic, political and military levels, began from this time onwards to achieve conclusive victory over the great feudal landowners - kings, popes, bishops and nobles. In many countries bourgeois republics were set up and even where these republics were overthrown and monarchy restored, the modern bourgeois class succeeded in maintaining a controlling position in the state and society.
ဤႀကီးမားေသာစက္မႈ နွင့္ကုန္သြယ္ေရး ခ်ဲ့ထြင္မႈသည္ အရင္းရွင္လူတန္းစားကို လူလတ္တန္စား (ဓနရွင္ဟူေသာစကားလံုး၏တိုက္ရိုက္ အဓိပၸာယ္မွာ လူလတ္တန္စားျဖစ္သည္) မွ စက္မႈသန္းႂကြယ္ သူေဌးႀကီးမ်ား လူတန္းစား -ေခတ္သစ္စက္မႈဓနရွင္- သို႔ ေျပာင္းလဲေပးလိုက္သည္။ ထိုစဥ္ကအထိ အသင့္အတင့္ေသာ ေငြေၾကးသာရွိခဲ့ေသာလူတန္းစားသည္ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္မ်ားသို႔ ယွဥ္လာၾကၿပီး စက္မႈေတာ္လွန္ေရး မတိုင္မီက စိတ္ကူးပင္မယဥ္နိုင္ေသာ ႂကြယ္ဝခ်မ္းသာမႈကိုရခဲ့ၾကသည္။ နိုင္ငံအမ်ားစုတြင္ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္မ်ားသည္ အခ်မ္းသာဆံုးဆက္ျဖစ္ေနၾကေသာ္လည္း လူတန္စား တရပ္အေနျဖင့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ျပဌာန္းခ်က္မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္သူမွာ ဓနရွင္နွင့္ ၎၏ စီးပြားေရးတြင္အလ်င္အျမန္အင္အားႀကီးလာေသာအာဏာကိုေပးသည့္ အေနအထား သာျဖစ္သည္။ ဤလူတန္စားသည္ ၁၆ ရာစုကပင္ အဘိဓမၼာေရး၊ စီးပြားေရး၊ နိုင္ငံေရး နွင့္ စစ္ေရးအဆင့္တြင္ တိုက္ပြဲမ်ားစြာဆင္ၿပီး ဤအခ်ိန္မွစ၍ မဟာပေဒသရာဇ္ ေျမရွင္မ်ား - ဘုရင္မ်ား၊ ပုပ္ရဟန္းမင္းမ်ား၊ ဂိုဏ္းခ်ဳပ္ဘုန္ႀကီးမ်ား၊ သူေကာင္းမ်ိဳးမ်ား - အေပၚ နိဂံုးခ်ဳပ္ေအာင္ပြဲ ရရွိရန္လုပ္ခဲ့သည္။ နိုင္ငံအမ်ား အျပားတြင္ ဓနရွင္သမၼတနိုင္ငံမ်ားထူေထာင္ၾကၿပီး ထိုသမၼတနိုင္ငံျဖဳတ္ခ်ခံရၿပီး ဘုရင္စနစ္ျပန္လည္ ထူေထာင္ေသာ နိုင္ငံမ်ား၌ပင္ ေခတ္သစ္ဓနရွင္ လူတန္းစားသည္ နိုင္ငံေတာ္နွင့္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတြင္ ခ်ဳပ္ကိုင္နိုင္ေသာ အဆင့္အတန္း ရရွိရန္လုပ္နိုင္ခဲ့ၾကသည္။
French Revolution
ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရး
The period of revolutionary and often violent capture of state power by the bourgeoisie had started from the sixteenth century itself with the first bourgeois revolution in Holland towards the end of that century and then the English Revolution of 1649. Another significant revolution that of the USA in 1776. However it was the French Revolution of 1789 that had the most far reaching impact. If the economy of the nineteenth-century world was formed mainly under the influence of the British Industrial Revolution, its politics and ideology were formed mainly by the French. Britain provided the model for its railways and factories, the economic substance which opened the traditional economic and social structures of the world; but France made its revolutions and gave the ideas that largely governed European and even world politics. France provided the issues of liberal and radical-democratic politics for most of the world. France provided the concept and the first great example of nationalism. The ideology of the modern world first penetrated ancient civilisations through French influence.
ဓနရွင္လူတန္းစားက နိုင္ငံေတာ္အာဏာကို ေတာ္လွန္ေသာ မၾကာခဏဆိုသလို အၾကမ္းဖက္ေသာ သိမ္းပိုက္မႈ ေခတ္သည္ ၁၆ ရာစု၊ ထိုရာစုကုန္ခါနီးတြင္ ေဟာ္လန္၌ ပထမဆံုး ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရး ျဖင့္ ထိုေနာက္ ၁၆၄၉ တြင္ အဂၤလိပ္ေတာ္လွန္ေရးနွင့္စတင္ခဲ့သည္။ အျခားထူးျခားေသာ ေတာ္လွန္ေရးတခုမွာ ၁၇၇၆ ခု အေမရိကန္ေတာ္လွန္ေရးျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ က်ယ္ျပန္႔ေသာ သက္ေရာက္မႈ ရွိေသာေတာာလွန္ေရးမွာ ၁၇၈၉ ခု ျပင္သစ္ေတာလွန္ေရးသာျဖစ္သည္။ ၁၉ ရာစုကမၻာ့စီးပြားေရးကို ၿဗိတိန္စက္မႈေတာ္လွန္ေရး၏ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈေအာက္တြင္အဓိကဖြဲ႕စည္းခဲ့လ်င္ ၎၏ နိုင္ငံေရးနွင့္ သေဘာတရား ကိုျပင္သစ္တို႔က အဓိကဖြဲ႕စည္းသည္။ ၿဗိတိန္က ၎၏ ရထားလုပ္ငန္းနွင့္စက္ရံမ်ား နွင့္ ကမၻာ၏ရိုးရာအစဥ္အလာ စီးပြားေရးနွင့္ လူမႈ အေဆာက္အအံု ကိုဖြင့္ေပးေသာ စီးပြားေရးအေျခခံမ်ား ကို စံနမူနာပံုစံအျဖစ္ေပးသည္။ သို႔ေသာ္ျပင္သစ္က ၎၏ ေတာ္လွန္ေရးမ်ားကိုျပဳလုပ္ၿပီး ဥေရာပနွင့္ကမၻာ့နိုင္ငံေရးကိုပင္ထိန္းခ်ဳပ္ ေသာ အေတြးအေခၚမ်ား ကိုေပးသည္။ ျပင္သစ္က ကမၻာ့အမ်ားစုအတြက္ လစ္ဘရယ္နွင့္ရယ္ဒီကယ္ ဒီမိုကေရစီနိုင္ငံေရး ျပသနာမ်ားကိုေပးသည္။ ျပင္သစ္က ပထမဆံုး အမ်ိဳးသားေရးဝါဒ၏ အယူအဆနွင့္ မဟာဥပမာ ကိုေပးသည္။ ေခတ္သစ္ကမၻာ၏အေတြးအေခၚသည္ ျပင္သစ္ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈမွတဆင့္ ေရွးေဟာင္း လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ကို ပထမဆံုးထိုးေဖာက္ခဲ့သည္။
The French Revolution occurred in the most powerful and populous state of Europe and was a mass social revolution that was immensely more radical than the other revolutions of the time.
ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးသည္ ဥေရာပတြင္ ၾသဇာႀကီးဆံုးနွင့္လူဦးေရအမ်ားဆံုးနီုင္ငံတြင္ ေပၚေပါက္ခဲ့ၿပီး လူထုလူမႈေတာ္လွန္ေရးတရပ္ျဖစ္ကာ ထိုစဥ္က အျခားေသာေတာ္လွန္ေရးမ်ားထက္ မ်ားစြာပို၍ အေရးပါ ေသာလူထုလူမႈေတာ္လွန္ေရးျဖစ္သည္။
Further, of all contemporary revolutions it alone attempted to spread and universalise its ideals. Its armies set out to revolutionise the world; its ideas actually did so. The direct impact of its ideas was felt as far away as India, as also in the Islamic world. Its indirect influence is universal, for it provided the pattern for all subsequent revolutionary movements, its lessons being even included into modern socialism and communism.
ထို႔အျပင္ ေခတ္ၿပိဳင္ေတာ္လွန္ေရးမ်ားအနက္ ၎တခုတည္းကသာ စံ မ်ားကို ျဖန္႔ခ်ိ နယ္ပယ္အားလံုးလႊမ္းၿခံဳရန္ႀကိဳးစားခဲ့သည္။ ၎၏ တပ္ဖြဲ႕မ်ားသည္ ကမၻာကိုေတာ္လွန္ေျပာင္းလဲရန္ အားထုတ္ခဲ့သည္။ ၎၏ အေတြးအေခၚမ်ားက ထိုသို႔လက္ေတြ႕လုပ္ခဲ့သည္။ ၎၏အေတြးအေခၚ မ်ား၏တိုက္ရိုက္သက္ေရာက္မႈကို အစၥလမ္ နိုင္ငံမ်ားမွာကဲ့သို႔ အနၵိယနိုင္ငံေလာက္ အေဝးမွပင္ခံစားရသည္။ ၎၏သြယ္ဝိုက္ၾသဇာသက္ေရာက္မႈမွာ ေနာင္ေပၚေပါက္လာသည့္ ေတာ္လွန္ေရး လႈပ္ရွားမႈအားလံုးအတြက္ ပုံစံခ်ေပးေသာေၾကာင့္ ၎၏သင္ခန္းစာအ်ားကို ေခတ္သစ္ဆိုရွယ္လစ္ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒမ်ားတြင္ပင္ထည့္သြင္းရၿပီး အႂကြင္းမဲ့သည္။
The French Revolution started as an agitation for constitutional reforms by the bourgeoisie. This coincided with a severe economic and social crisis of 1788-1789 to convert it into a mass upsurge first of the urban poor and then of the revolutionary peasantry. The key event of the Revolution was the storming of the state prison - the Bastille - on July 14th, 1789 by the revolutionary masses of Paris. It was the signal for the spreading of the revolution to the provincial towns and the coun-tryside. Within a space of three weeks a wave of uprisings throughout the countryside had smashed the social structure of French rural feudalism, as well as much of the state machine of royal France.
ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးသည္ ဓနရွင္လူတန္းစား၏ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရးအတြက္ လႈ႕ံေဆာ္မႈ အျဖစ္စတင္ခဲ့သည္။ ၎သည္ ၁၇၈၈-၈၉ ျပင္းထန္ေသာ စီးပြားေရးလူမႈေရး အက်ပ္အတည္းနွင့္လည္း တိုက္ဆိုင္ေနေသာေၾကာင့္ ၿမိဳ႕ေနဆင္းရဲသားမ်ား၏ ပထမဆံုး လူထု အံုႂကြမႈ အျဖစ္ေျပာင္းလဲသြားၿပီးေနာက္ ေတာ္လွန္ေသာ လယ္သမားမ်ား၏ အံုႂကြမႈျဖစ္လာသည္။ ထို ေတာ္လွန္ေရး၏ အဓိကျဖစ္ရပ္မွာ အစိုးရအက်ဥ္းေထာင္ျဖစ္ေသာ ဘက္စတီးအက်ဥ္းေထာင္ကို ၁၇၈၉ ခု ဇူလိုင္လ ၁၄ ရက္ေန႔တြင္ ပဲရစ္၏ေတာ္လွန္ေသာလူထုက ဝင္ေရာက္စီးနင္းျခင္းျဖစ္သည္။ ၎သည္ ျပည္နယ္ၿမိဳ႕မ်ားနွင့္ ေက်းလက္ေဒသသို႔ ေတာ္လွန္ေရးပ်႕ံနွ႔ံရန္ အခ်က္ျပျခင္း ျဖစ္သည္။ ၃ ပါတ္အတြင္း ေက်းလက္တခြင္လံုးမွအံုႂကြမႈမ်ားသည္ ျပင္သစ္ေက်းလက္ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္လူမႈ အေဆာက္အအံု နွင့္ ေတာ္ဝန္ျပင္သစ္အစိုးရ ယႏၲယား၏ႀကီးမားေသာ အစိတ္အပိုင္းကို ေခ်ဖ်က္ျပစ္လိုက္သည္။
Feudal privileges were soon officially removed, though it was only in the later more radical phase of the Revolution in 1793 that feudalism was finally abolished. In August 1789 was adopted the Declaration of the Rights of Man and Citizens which though against all noble privileges was not in favour of a democratic and egalitarian society. It provided for social distinctions on the ‘grounds of common utility’, and a natural right to private property was recognised. The earlier period of the Revolution up to 1791 was led by the moderate sections of the bourgeoisie which introduced massive reforms in the interests of the bourgeoisie under a system of constitutional monarchy.
ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္စနစ္ကို ေနာက္ပိုင္းေတာ္လွန္ေရး၏ ပိုမိုအေျခခံက်ေသာအဆင့္ ၁၇၉၃ ေရာက္မွသာဖ်က္သိမ္းေသာ္လည္း ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္ အခြင့္ထူးမ်ားကို မၾကာမီ တရားဝင္ ဖယ္ရွားျပစ္လိုက္သည္။ ၁၇၈၉ခု ၾသဂုတ္လတြင္ လူ နွင့္နိုင္ငံသား အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတန္းကို အတည္ျပဳသည္။ ၎သည္ သူေကာင္းမ်ိဳးနြယ္ အခြင့္အေရးမ်ားအားလံုးကိုဆန္႔က်င္ေသာ္လည္း ဒီမ္ုကရက္တစ္ တန္းတူညီမွ် လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ လိုလားမႈအတိုင္းမဟုတ္ေပ။ ၎သည္ ဘံု အမ်ားျပည္သူဝန္ေဆာင္မႈအတြက္ အေျခခံမ်ားေပၚ လူမႈထူးျခားခ်က္မ်ားေပးၿပီး ပုဂၢလိကပိုင္ဆိုင္မႈ သဘာဝအခြင့္အေရးကို အသိအမွတ္ျပဳသည္။ ၁၇၉၁ ခုအထိ ေတာ္လွန္ေရးအေစာပိုင္းကာလကို စည္းမ်ဥ္းခံဘုရင္စနစ္ေအာက္ ဓနရွင္အက်ိဳးစီးပြားတြင္ ႀကီးမားေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို စတင္မိတ္ဆက္ေပးေသာ ဓနရွင္လူတန္းစား၏ အလယ္အလတ္အုပ္စုမ်ားက ဦးေဆာင္သည္။
However when foreign intervention to try and restore the French king’s powers led to war in 1792, the state passed into the hands of a much more radical section of the bourgeoisie - represented by the Jacobins. They abolished the monarchy and set up a republic which granted the people universal suffrage, the right of insurrection, and the right to work or maintenance. All remaining feudal privileges were taken away without compensation and slavery was abolished in the French colonies.
သို႔ေသာ္ ၁၇၉၂ တြင္ ျပင္သစ္ဘုရင္၏အာဏာကို ျပန္လည္ထိန္းသိမ္းေပးမည့္ ျပည္ပၾကားဝင္ ေဆာင္႐ြက္မႈေၾကာင့္ စစ္ပြဲဆီသို႔ဦးတည္လာေသာအခါ နိုင္ငံေတာ္သည္ မ်ားစြာပိုမိုအေျခခံက်ေသာ ဂ်က္ေကာ့ဘင္အုပ္စု ကိုယ္စားျပဳသည့္ ဓနရွင္မ်ား၏လက္အတြင္း က်ေရာက္ခဲ့သည္။ ၎တို႔သည္ဘုရင္စနစ္ကိုဖ်က္သိမ္းၿပီး ျပည္သူအားလံုးကိုအႂကြင္းမဲ့ ဆနၵမဲေပးခြင့္၊ အံုႂကြခြင့္၊ အလုပ္လုပ္ခြင့္ ရွင္သန္ခြင့္ေပးေသာ သမၼတနိုင္ငံတခု ထူေထာင္သည္။ အျခားေသာ ပေဒသရာဇ္ အခြင့္ထူးမ်ားကို ေလ်ွာ္ေၾကးမေပးဘဲဖ်က္သိမ္းကာ ျပင္သစ္ကိုလိုနီနယ္မ်ားတြင္ေက်းက်ြန္စနစ္ ဖ်က္သိမ္းသည္။
Though the Jacobin Republic introduced many measures favouring the urban and rural poor, it however proved too radical for the bourgeoisie. When the difficulties of war alienated a section of the popular support for it the main leaders of the Republic like Robespierre and others were overthrown and executed in 1794. The army which was growing in power through the victories in the wars soon became the most powerful arm of the state. This led to the emergence and consolidation of the rule of Napoleon who was the army’s most successful General. Under his leadership the French army achieved victory over almost the whole of Europe, except Russia and Britain. His rule continued up to his defeat in 1813-15.
ဂ်က္ေကာ့ဘင္ သမၼတ န္ိုင္ငံသည္ ၿမိဳ႕ေနနွင့္ေက်းလက္ဆင္းရဲသားမ်ားကို မ်က္နွာသာေးပသည့္ အစီအစဥ္ အမ်ားအျပားကို စတင္မိတ္ဆက္ေပးေသာ္လည္း ဓနရွင္လူတန္းစားအတြက္မူ အေျခခံဝါဒီ ဆန္လြန္းေနသည္။ စစ္၏ အခက္အခဲမ်ားက ၎အေပၚေထာက္ခံမႈ တစိတ္တပိုင္းကို ခြဲထုတ္လိုက္ ေသာအခါ ေရာ႕စဘယ္ ရီကဲ့သို႔ေသာ သမၼတနိုင္ငံ၏ အဓိကေခါင္းေဆာင္မ်ား နွင့္အျခားသူမ်ားမွာ ၁၇၉၄ တြင္ျဖဳတ္ခ် ကြက္မ်က္ခံၾကရသည္။ စစ္ေအာင္ပြဲမ်ားမွအာဏာႀကီးထြားလာေသာ စစ္တပ္သည္ မၾကာမီ အစိုးရ၏ ၾသဇာအႀကီးဆံုးလက္တံျဖစ္လာသည္။ ၎သည္ စစ္တပ္၏ အေအာင္ျမင္ဆံုးဗုိလ္ခ်ဳပ္ ပိုလီယံ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ေပၚေပါက္ခိုင္မာေစသည္။ သူ၏ေခါင္းေဆာင္မႈေအာက္တြင္ ျပင္သစ္စစ္တပ္သည္ ရုရွားနွင့္ၿဗိတိန္မွလြဲ၍ ဥေရာပတခုလံုးနီးပါးကို ေအာင္နိုင္ခဲ့သည္။ သူ၏အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ သူက်ဆံုးခ်ိန္ ၁၈၁၃-၁၅ အထိၾကာသည္။
One very important consequence of the French Revolution – whether direct or indirect – was the abolition of feudalism over almost the whole of Europe. Over most of Latin Europe (Spain and Italy), the Low Countries (Belgium and Holland), Switzerland and Western Germany the abolition of feudalism was the work of the French conquering armies, or of native liberals who co-operated with them or were inspired by them. In North-western Germany and the Illyrian Provinces like Croatia and Slovenia, French reforms began or continued the legal revolution against feudalism. In Prussia too the influence of the French Revolution was decisive for the emancipation of the peasants. Thus, the actual legal steps to secure bourgeois systems of landed property were taken mostly between 1789 and 1812. However their implementation was most effective in France and its adjoining areas. In other areas implementation was slowed down by the reactionaries after Napoleon’s defeat and actually came into practice where liberalism representing the bourgeoisie was strong enough and where there existed an active body of middle class buyers to take over the lands.
တိုက္ရိုက္ျဖစ္ေစ သြယ္ဝိုက္ျဖစ္ေစ ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရး၏ လြန္စြာအေရးပါေသာ အက်ိဳးဆက္ တခုမွာ ဥေရာပ တခုလံုးနီးပါးတြင္ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္စနစ္ ဖ်က္သိမ္းလိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ လက္တင္ဥေရာပအမ်ားစု (အီတလီနွင့္စပိန္)၊ low countries ဟုေခၚေသာ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ နွင့္ေဟာ္လန္ နွင့္ ဆြစ္ဇာလန္နွင့္ ဂ်ာမဏီအေနာက္ပိုင္းတို႔တြင္ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္စနစ္ ဖ်က္သိမ္းျခင္းမွာ ေအာင္နိုင္ေသာျပင္သစ္စစ္တပ္၏လက္ရာ သို႔မဟုတ္ ၎တို႔နွင့္ပူးေပါင္းခဲ့ေသာ သို႔မဟုတ္ ၎တို႔က နႈိးဆြေပးလိုက္ေသာေဒသခံ လစ္ဘရယ္မ်ား၏ လက္ရာျဖစ္သည္။ ဂ်ာမဏီနိုင္ငံ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္းနွင့္ ခရုိေအးရွားနွင့္ဆလိုေဗးနီးယား တို႔ကဲ့သို႔ေသာ အီလီရီယန္ ျပည္နယ္မ်ား တြင္ ျပင္သစ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသည္ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္စနစ္ဆန္႔က်င္ေသာ ဥပေဒေတာ္လွန္ေရးကို စတင္၍ သ္ို႔မဟုတ္ ဆက္လက္၍ ျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည္။ ပရပ္ရွားနိုင္ငံတြင္လည္း ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရး၏ၾသဇာသည္ လယ္သမားမ်ားလြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ အဆုံးအျဖတ္က်သည္။ ေျမပိုင္ဆိုင္မႈ ဓနရွင္စနစ္မ်ားခိုင္မာေစရန္ ဥပေဒဆိုင္ရာလက္ေတြ႕ေျခလွမ္းမ်ားသည္ မ်ားေသာ အားျဖင့္ ၁၇၈၉ နွင့္ ၁၈၁၂ အၾကားတြင္ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္၎တို႔ကို လက္ေတြ႕အေကာင္ အထည္ေဖာ္ျခင္းမွာ ျပင္သစ္နိုင္ငံနွင့္၎၏ပတ္ဝန္းက်င္ေဒသမ်ားတြင္ အသက္ေရာက္ဆံုး ျဖစ္သည္။ အျခားေသာေဒသမ်ားတြင္ လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္းမွာ နပိုလီယံက်ဆံုးၿပီး တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားေၾကာင့္ ေနွးေကြးသြားရၿပီး အမွန္တကယ္လက္ေတြ႕ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ျခင္းမွာ ဓနရွင္စနစ္ ကိုယ္စားျပဳလစ္ဘရယ္ဝါဒ လံုေလာက္စြာအားေကာင္းေသာ ေနရာမ်ား၊ ေျမယာမ်ားကိုရယူရန္ တက္ႂကြေသာ လူလတ္တန္စားဝယ္ယူသူမ်ားအုပ္စုရွိေသာ ေနရာမ်ား တြင္ျဖစ္ေပၚသည္။
The Bourgeois Democratic Revolutions
ဓနရွင္ဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရးမ်ား
The process of the world-wide victory of capitalism was naturally marked by a series of successful and unsuccessful attempts of the bourgeoisie to seize power. The period after the defeat of the Napoleonic armies from 1815, right up to 1848 was marked by a number of bourgeois revolutions, primarily centred in the Western world – Europe and the Americas. The first wave of revolutions occurred in 1820-24. In Europe the revolutions took place in Spain (1820), Naples (1820) and Greece (1821). The first two were suppressed, but the Greek Revolution, which started as a mass insurrection, continued for a decade as a struggle for independence from the Ottoman Empire. It united the Greek nation and its struggle became an inspiration for international liberalism the rallying point for the European left wing during the 1820s. The Spanish Revolution, though suppressed, led to the revival of the liberation movements in Latin America. It led by 1822 to the independence of Spanish America i.e. ‘Great Colombia’ (including present day Colombia, Venezuela and Ecuador), Argentina, Chile and Peru. In 1821 Mexican independence was established, and in 1822 Brazil seceded from Portugal.
အရင္းရွင္စနစ္၏ ကမၻာအဝွမ္းေအာင္ျမင္မႈ ျဖစ္စဥ္ကို ဓနရွင္လူတန္းစား၏ ေအာင္ျမင္ေသာ၊ မေအာင္ျမင္ေသာ အာဏာသိမ္းယူေရး အားထုတ္မႈမ်ားက ကိုယ္စားျပဳေဖာ္ျပေနသည္။ နပိုလီယံ စစ္တပ္က်ဆံုးၿပီးကာလ ၁၈၁၅ မွ ၁၈၄၈ အထိကို အေျခခံအားျဖင့္ အေနာက္ကမၻာ (အေမရိက နွင့္ဥေရာပ)ဗဟိုျပဳ ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရးအမ်ားအျပားက ကိုယ္စားျပဳသည္။ ေတာ္လွန္ေရး မ်ား၏ ပထမလွိုုင္းသည္ ၁၈၂၀-၂၄ တြင္ျဖစ္ပြားသည္။ ဥေရာပတြင္ ေတာ္လွန္ေရးမ်ားသည္ စပိန္ (၁၈၂၀)၊ ေနပယ္ (၁၈၂၀)၊နွင့္ ဂရိ (၁၈၂၁) တို႔တြင္ျဖစ္ပြားသည္။ ပထမနွစ္ခုမွာ ဖိနွိပ္ခံရသည္။ သို႔ေသာ္ လူထုအံုႂကြမႈမွ စတင္ခဲ့ေသာ ဂရိေတာ္လွန္ေရးမွာ ေအာ္တိုမင္ အင္ပါယာမွ လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲ အျဖစ္ ဆယ္စုနွစ္တစုၾကာ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနသည္။ ၎သည္ ဂရိနိုင္ငံကို ညီၫြတ္ေစခဲ့ၿပီး ၎၏တိုက္ပြဲမွာ ၁၈၂၀ ခုနွစ္မ်ားအတြင္း ဥေရာပ လက္ဝဲသမားမ်ား၏ဆံုမွတ္ နိုင္ငံတကာ လစ္ဘရယ္ဝါဒလႈ႕ံေဆာ္မႈတရပ္ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ဖိနွိပ္ခံခဲ့ရေသာ္လည္း စပိန္ေတာ္လွန္ေရးသည္ လက္တင္အေမရိကတြင္ လြတ္ေျမာက္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားျပန္လည္ရွင္သန္ျခင္းသို႔ ဦးတည္ေစခဲ့သည္။ ၁၈၂၂ ခုနွစ္ေရာက္ေသာအခါ ၎သည္ စပိန္အေမရိက (မဟာကိုလမ္ဗီယာ-ယေန႔ေခတ္ ကိုလမ္ဗီယာ၊ ဗင္နီဇြဲလားနွင့္ အီေကြေဒါ အပါအဝင္)၊ အာဂ်င္တီးနား၊ခ်ီလီ၊ပီရူး လြတ္လပ္ေရး သို႔ဦးတည္သည္။ ၁၈၂၁ တြင္ မကၠဆီကို လြတ္လပ္ေရးကို ထူေထာင္ၿပီး ၁၈၂၂ တြင္ ဘရာဇီးက ေပၚတူဂယ္မွ ခြဲထြက္သည္။
The second wave of revolutions (1829-34) affected Europe much more deeply. The crucial point in this wave was the overthrow in 1830 of the French Bourbon monarchy (established after Napoleon’s defeat in 1815). Though the revolution was defeated and did not result in the setting up of a republic, it led to the establishment of a constitutional monarch, Louis Philippe, with the support of bankers and the financial aristocracy. The French uprising aroused the peoples in various other parts of Europe. Belgium won independence from the Dutch in 1830, Poland fought resolutely for two years before being suppressed militarily, agitations covered parts of Italy and Germany, liberalism won in Switzerland, and civil war between liberals and clerics broke out in Spain and Portugal. Britain too experienced the Catholic Emancipation of Ireland in 1829 and the French influenced electoral reform agitation leading up to the Reforms Act of 1832.
ဒုတိယေတာ္လွန္ေရးလိႈင္း(၁၈၂၉-၃၄) သည္ ဥေရာပကို ပိုမိုနက္ရိႈင္းစြာ ရိုက္ခတ္သည္။ ဤေတာ္လွန္ေရးလွိုင္းတြင္ အေရးႀကီးေသာအမွတ္မွာ ၁၈၃၀ တြင္ ျပင္သစ္ ေဘာ္ဘြန္ဘုရင္စနစ္ (၁၈၁၅ နပိုလီယံ က်ဆံုးၿပီးေနာက္ထူေထာင္သည္)ကို ျဖဳတ္ခ်ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုေတာ္လွန္ေရးမွာ ေခ်မႈန္းခံရၿပီး သမၼတနိုင္ငံထူေထာင္ေရးရလဒ္ မရခဲ့ေသာ္လည္း ဘဏ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ ဘဏၰာေရး မင္းစုိးရာဇာမ်ား၏ေထာက္ခံမႈျဖင့္ စည္းမ်ဥ္းခံဘုရင္ လူဝီဖိလစ္ ကိုထူေထာင္ခဲ့သည္။ ထိုျပင္သစ္ အံုႂကြမႈသည္ ဥေရာပအျခားေဒသအမ်ားအျပားတြင္ လူထုကိုနွိုးဆြေပးခဲ့သည္။ဘယ္လ္ဂ်ီယံသည္ ၁၈၃၀ တြင္ ဒတ္ခ်္ထံမွ လြတ္လပ္ေရးရသည္။ စစ္ေရးျဖင့္ ေခ်မႈန္းမခံရမီ နွစ္နွစ္ခန္႔ ပိုလန္က ျပတ္ျပတ္သားသားတိုက္သည္။ လႈံေဆာ္အံုႂကြမႈမ်ား အီတလီနွင့္ ဂ်ာမဏီတုိ႔၏ေဒသမ်ားတြင္ျဖစ္ ေပၚသည္။ ဆြစ္ဇာလန္တြင္ လစ္လရယ္ဝါဒေအာင္နိုင္ၿပီး လစ္ဘရယ္မ်ားနွင့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားၾကား ျပည္တြင္းစစ္မ်ား စပိန္နွင့္ေပၚတူဂယ္တြင္ျဖစ္ပြားသည္။ ၿဗိတိန္နိုင္ငံတြင္လဲ ၁၈၂၉ တြင္ အိုင္ယာလန္ ကက္သလစ္ လြတ္ေျမာက္ေရးကိုႀကံဳေတြ႕ရၿပီး ျပင္သစ္သည္ ၁၈၃၂ ခုနွစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အက္ဥပေဒေပၚေပါက္ေစေသာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လႈ႕ံေဆာ္မႈကိုလည္း ၾသဇာ သက္ေရာက္ခဲ့သည္။
The net result of this revolutionary wave of 1830 was that it marked the conclusive defeat of aristocratic power by bourgeois power in Western Europe. The ruling class came to be that of the big bourgeoisie of bankers, big industrialists and sometimes top civil servants, who were on the one hand accepted by the aristocracy who agreed to promote bourgeois policies, and on the other hand harassed from the outside by the agitations of the lesser and unsatisfied businessmen, the petty-bourgeoisie and the early labour movements.
၁၉၃၀ ေတာ္လွန္ေရးလႈိင္း၏ အသားတင္ရလဒ္မွာ အေနာက္ဥေရာပတြင္ ဓနရွင္အာဏာက ပေဒ သရာဇ္အာဏာကို နိဂုံးခ်ဳပ္ေခ်မႈန္းျခင္းကို ကုိယ္စားျပဳသည္ဟူေသာအခ်က္ျဖစ္သည္။ အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူတန္းစားမွာ ဘဏ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ စက္မႈလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးမ်ားနွင့္တခါတရံ ထိပ္တန္းအစိုးရ ဝန္ထမ္းမ်ား၏ ဓနရွင္ႀကီမ်ားျဖစ္သည္။ ထိပ္တန္းအစိုးရ ဝန္ထမ္းမ်ာကို တဘက္တြင္ ဓနရွင္မူဝါဒမ်ားကို ျမႇင့္တင္ေပးးေသာ မင္းစိုးရာမ်ားက လက္ခံၾကၿပီး အျခားတဘက္တြင္ မေက်မနပ္ျဖစ္ေနေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ငယ္မ်ား၊ ဓနရွင္ေပါက္စမ်ားနွင့္ အေစာပိုင္း အလုပ္သမား လႈပ္ရွားမႈမ်ား၏ လႈ႕ံေဆာ္မႈမ်ားက ျပင္ပမွတိုက္ခိုက္ခံေနရေသည္။
1830 was a crucial turning point. It marked the beginning of the decades of crisis in the development of the new society which led up to the earthshaking events of the ‘Continental Revolution’ wave of 1848. 1830 was also of crucial importance in another more long-term sense. It marked the emergence of the working-class as an independent and self-conscious force in politics in Britain and France.
၁၈၃၀ သည္အေရးပါေသာ ေျပာင္းလဲမွတ္ျဖစ္သည္။ ကမၻာကိုတုန္ခါေစေသာျဖစ္ရပ္ျဖစ္သည့္ ၁၈၄၈ ခုနွစ္ တိုက္လံုးဆိုင္ရာ ေတာ္လွန္ေရးလိႈင္းသို႔ ဦးတည္ေစေသာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းသစ္တိုးတက္မႈ၏ အက်ပ္အတည္းဆယ္စုနွစ္မ်ား၏ အစျဖစ္သည္။ ၁၈၃၀ သည္ အျခားေရရွည္အျမင္အရလည္း လြန္စြာအေရးပါသည္။ ၎သည္ အလုပ္သမားလူတန္းစား ၿဗိတိန္နွင့္ျပင္သစ္နိုင္ငံေရးေလာကတြင္ လြတ္လပ္၍အသိရွိေသာအင္အားစုတခုအျဖစ္ ေပၚေပါက္လာေသာကာလလည္းျဖစ္သည္။
Conditions of the Proletariat
The Industrial Revolution which brought untold riches to the bourgeoisie only resulted in the most savage exploitation of the worker. The new inventions in machinery did not mean any relief or benefit for the worker. It only meant the lengthening of the working day and the wholesale use of women and children in the mills and factories. Children from the age of six onwards were forced to work fourteen to sixteen hours in the British spinning mills. Women were also employed in large numbers. In fact out of all the workers in the English cotton mills in 1834-47 about one-quarter were adult men, over half women and girls and the rest were boys below the age of eighteen. This large scale employment of women and children helped the capitalist to get cheaper labour, as well as better control the workers. At the same time the full force of the law was used to impose a brutal discipline on the workers. Harsh anti-union laws prevailed in all countries in the period of initial industrial growth. When these were relaxed to some extent, as in England in 1824 their place was taken by strict disciplinary laws like the British Master and Servant code of 1823. It punished the workers by prison the breaches of contract, but hardly had any provision against the employer except the rarely used minor fine.
ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား၏အေျခအေန
ဓနရွင္လူတန္းစားအတြက္ ေျပာမျပနိုင္ေလာက္ေသာ ႂကြယ္ဝခ်မ္းသာမႈမ်ားေဆာင္ယူေပးခဲ့ေသာ ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးသည္ အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ရိုင္းစိုင္းေသာေသြးစုတ္အျမတ္ထုတ္ခံရမႈမ်ား ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ စက္ယႏၲယားအသစ္တည္ထြင္မႈမ်ားသည္ အလုပ္သမားမ်ားအတြက္မည္သည့္ သက္သာရာ အက်ိဳးျပဳရာ မေရာက္ခဲ့ေပ။ ၎သည္ အလုပ္ခ်ိန္ပိုမိုရွည္ၾကာျခင္း နွင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားနွင့္ကေလးမ်ားကို စက္ရံုမ်ားတြင္ ဆိုး႐ြားစြာ အသံုးျပဳျခင္း ဟုသာအဓိပၸာယ္ရသည္။ အသက္ ၆ နွစ္အထက္ ကေလးငယ္မ်ားသည္ ၿဗိတိန္ခ်ည္ငင္စက္ရံုမ်ားတြင္ ၁၄ နာရီမွ ၁၆ နာရီအထိအလုပ္လုပ္ၾကရသည္။ အမိ်ဳးသမီးမ်ား ကိုလဲ အမ်ားအျပား အလုပ္ေစခိုင္းသည္။ လက္ေတြ႕တြင္ ၁၈၃၄-၄၇ တြင္ အဂၤလန္ခ်ည္စက္အလုပ္သမားမ်ား ၏ ၄ ပံုတပံုခန္႔သာ အ႐ြယ္ေရာက္ၿပီးေယာကၤ်ားမ်ားျဖစ္ၿပီး တဝက္မွာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားနင့္မိန္းကေလးငယ္မ်ားျဖစ္ကာ က်န္သူမ်ားမွာ အသက္ ၁၈ နွစ္ေအာက္ ေယာက္်ားေလးမ်ားျဖစ္သည္။ ဤသို႔ အမ်ိဳးသမီးမ်ားနွင့္ကေလးမ်ားကို အႀကီးအက်ယ္ အလုပ္ေစခိုင္းျခင္းသည္ အရင္းရွင္မ်ား လုပ္အားကိုေဈးေပါေပါရေအာင္ကူညီခဲ့သကဲ့သို႔ အလုပ္သမားမ်ားကို ပိုမိုေကာင္းစြာထိန္းခ်ဳပ္နိုင္ရန္လဲ အေထာက္အကူျပဳသည္။ တခ်ိန္ထဲတြင္ အလုပ္သမားမ်ား အေပၚ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာစည္းကမ္းမ်ားခ်မွတ္ရန္ ဥပေဒ၏အာဏာကို အျပည့္အဝအသံုးခ်သည္။ ျပင္းထန္ေသာ အလုပ္သမားသမဂၢဆန္႔က်င္ေရးဥပေဒမ်ားသည္ ကနဦး စက္မႈဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကာလက နိင္ငံအားလံုးတြင္ လႊမ္းမိုးသည္။ ထိုဥပေဒမ်ားကို ၁၈၂၄ခု အဂၤလန္တြင္ကဲ့သို႔ တစံုတရာေသာ အတိုင္းအတာအထိ ေျဖေလ်ာ့လိုက္ေသာအခါ ၎တို႔ေနရာတြင္ ၁၈၂၃ခု ၿဗိတိန္ အရွင္သခင္နွင့္အေစခံအက္ဥပေဒကဲ့သု႔ိ တငး္ၾကပ္ေသာ စည္းကမ္းဥပေဒမ်ားအစားထိုးဝင္ေရာက္လာသည္။ ၎သည္ အလုပ္သမားမ်ားကန္ထရိုက္စာခ်ဳပ္ခ်ိဳးေဖာက္ပါက ေထာင္ဒဏ္အျပစ္ေပးၿပီး ရွားရွားပါးပါးဒဏ္ေငြအနည္းငယ္မွအပ အလုပ္ရွင္ကိုဆန္႔က်င္ေသာ ျပဌာန္ခ်က္မပါသေလာက္ပင္ျဖစ္သည္။
The main method however of controlling the workers was by ensuring that the wage was so low that the worker would have to slog throughout the week in order to make a minimum income. Thus, according to the employers, “poverty was a guarantee of good behaviour”. This poverty was ensured by direct wage-cutting and the competition of the machine. Thus the weekly wage of the handloom weaver of Bolton (in Britain) reduced from 33s. in 1795 to 14s. in 1815 to a net income of 4s.11/2d. in 1829-34. In 1833, 10,000 of the 12,000 workers in the Glasgow cotton mills earned less than 11 s. a week. In 131 of the Manchester mills average weekly wages were less than 12s. a week.
The wages and work conditions in the new factories of France and western Germany were, if anything, worse; and Belgium was, according to Marx, ‘the paradise of the capitalists’.
သို႔ေသာ္ အလုပ္သမားမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္သည့္ အဓိက နည္းလမ္းမွာ လုပ္အားခအလြန္နည္းေသာေၾကာင့္ အလုပ္သမားမ်ားမွာ အနိမ့္ဆံုးဝင္ေငြရရန္ တပါတ္လံုး ပင္ပမ္းႀကီးစြာလုပ္ကိုင္ရေအာင္ျပဳလုပ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အလုပ္ရွင္မ်ား၏အဆိုအရ ဆင္းရဲနြမ္းပါးမႈသည္ အျပဳအမူေကာင္းကို အာမခံခ်က္္ေပးသည္ ဟူ၍ျဖစ္သည္။ ထိုဆင္းရဲနြမ္းပါးမႈကိုလဲ ေသခ်ာေစရန္ တိုက္ရိုက္လုပ္အားချဖတ္ေတာက္ျခင္း နွင့္ စက္နွင့္ယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္းတို႔ျဖင့္ျပဳလုပ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ၿဗိတိန္နိုင္ငံေဘာ္လတြန္ရွိ လက္ယက္ကန္းအလုပ္သမားတေယာက္၏ တပါတ္စာ လုပ္အားခမွာ ၁၇၉၅ ခုနွစ္တြင္ ၃၃ ရွီလင္ မွ ၁၈၁၅ခုနွစ္တြင္ ၁၄ ရွီလင္သို႔က်လာၿပီး ၎မွ ၁၈၂၉-၃၄ ခုနွစ္တြင္ အသားတင္ဝင္ေငြမွာ ၄ ရွီလင္ --- အထိက်ဆင္းလာသည္။ ၁၈၃၃ ခုနွစ္တြင္ ဂလပ္စကို ခ်ည္စက္မ်ားမွ အလုပ္သမား ၁၀၀၀၀ မွ ၁၂၀၀၀ အထိသည္ တပါတ္ ၁၁ ရွီလင္ေအာက္သာ ရၾကသည္။ မန္ခ်က္စတာရွိ စက္ရံရု ၁၃၁ ရံုတြင္ ပ်မ္းမ်အပါတ္စဥ္လုပ္ခမွာ ၁၂ ရွီလင္ေအာက္သာရွိသည္။ ျပင္သစ္နွင့္ဂ်ာမဏီနိုင္ငံအေနာက္ပိုင္းရွိစက္ရံုသစ္မ်ား တြင္ လုပ္အားခနွင့္လုပ္ငန္းခြင္အေျခအေနမွာ ပို၍ဆိုးသည္။ ဘယ္လဂ်ီယံမွာ မာ့က္စ္၏ အဆိုအရ အရင္းရွင္နိဗၺာန္ျဖစ္ေနသည္။
Working Class Consciousness and Proletarian Organisations
The living and working conditions of the industrial proletariat were that rebellion was not merely possible, but virtually compulsory. Nothing was more inevitable in the first half of the nineteenth century than the appearance of labour and socialist movements, and of mass social unrest. The labour movement provided an answer to the poor man’s cry. It must however not be confused with the mere collective revulsion against intolerable hardship. What was new in the labour movement of the early nineteenth century was class consciousness and class ambition. The ‘poor’ no longer faced the ‘rich’. A specific class, the labouring class, the workers, or faced another, the employers or capitalists. The French Revolution gave this new class confidence, the Industrial Revolution impressed on it the need for permanent mobilisation. A decent livelihood could not be achieved merely by the occasional protest. It required the eternal vigilance, organisation and activity of the ‘movement’ – the trade union, the mutual or cooperative society, the working-class institute, newspaper or agitation. Further the continuous process of social change that dominated the period encouraged the workers to think in terms of an entirely changed society, based on their experience and ideas as opposed to that of their oppressors. It would be cooperative and not competitive, collectivist and not individualist. It would be ‘socialist’. And it would be not just the eternal dream of a free society, but a permanent, practicable alternative to the present system.
အလုပ္သမားလူတန္းစားအသိစိတ္္နွင့္ပစၥည္းမဲ့အဖြဲ႕အစည္းမ်ား
စက္မႈပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား၏ လူေနမႈနွင့္လုပ္ငန္းခြင္ အေျခအေနမ်ားမွာ ဤသို႔ျဖစ္ေန၍ ပုန္ကန္မႈမွာ မျဖစ္နိုင္၊ သို႔ေသာ္ မျဖစ္မေနလုပ္ရမည့္သေဘာျဖစ္ေနသည္။ ၁၉ရာစု၏ ပထမရာစုဝက္တြင္ အလုပ္သမားနွင့္ဆိုရွယ္လစ္ လႈပ္ရွားမႈမ်ား နွင့္ လူထုမၿငိမ္သက္မႈမ်ား ေပၚေပါက္လာျခင္းထက္ ပိုမိုေရွာင္လႊဲရနိုင္ေသာအရာမရွိေပ။ အလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈသည္ သူဆင္းရဲ၏ငိုေႂကြျခင္းအတြက္အေျဖကိုေပးသည္။ သို႔ေသာ္၎ကို သီးမခံနိုင္ေသာ အခက္အခဲမ်ားကိုဆန္႔က်င္သည့္ စုေပါင္းတုန႔္ျပန္မႈသက္သက္နွင့္မေရာေထြးသင့္ေပ။ ဤ ၁၉ ရာစု အေစာပိုင္း အလုပ္သမား လႈပ္ရွားမႈတြင္ သစ္လြင္ေသာအခ်က္မွာ လူတန္းစားအသိ နွင့္လူတန္းစား ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္သည္။ သူဆင္းက သူခ်မ္းသာကို ရင္ဆိုင္ေတြ႕ျခင္းမဟုတ္ေတာ့ေပ။ လူတန္းစာတခု၊ အလုပ္လုပ္ေသာလူတန္းစား၊အလုပ္သမားမ်ားက အျခားတဘက္ အလုပ္ရွင္မ်ား သို႔မဟုတ္ အရင္းရွင္ကို ရင္ဆိုင္သည္။ ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးက ဤလူတန္းစားယံုၾကည္မႈသစ္ကိုေပးသည္။ စက္မႈေတာ္လွန္ေရးက ၎အေပၚ အၿမဲတမ္းစုစည္းညီၫြတ္မႈလိုအပ္ျခင္းက္ို ခတ္နွိပ္ေပးသည္။ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ေသာ အသက္ေမြး ဝမ္းေၾကာင္းမႈကို အခါအားေလ်ာ္စြာ ကန္႔ကြကာဆနၵျပရံုမ်နွင့္မရနိုင္ေပ။ ၎သည္ထာဝရႏုိးၾကားမႈ၊အဖြဲ႕အစည္း နွင့္ လႈပ္ရွားမႈေဆာင္႐ြက္ျခင္းလိုသည္ - အလုပ္သမားသမဂၢ၊ အျပန္အလွန္ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေသာလူ႔အဖြဲ႕အစည္း၊အလုပ္သမားလူတန္းစားပညာေရးအဖြဲ႕အစည္း၊သတင္းစာ၊ လႈ႕ံေဆာ္မႈ။ ထို႔အျပင္ ထိုေခတ္ကာလက လႊမ္းမိုးေသာ အဆက္မျပတ္ လူမႈအေျပာင္းအလဲျဖစ္စဥ္ ကလည္း လံုးဝေျပာင္းလဲေသာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအျမင္အရ ၎တို႔၏ ဖိနွိပ္သူတို႔၏ အေတြ႕အႀကံဳနွင့္ အေတြးအေခၚမ်ား နွင့္ပါတ္သက္၍ ၎တို႔၏အေတြ႕အႀကံဳ အေတြးအေခၚမ်ားေပၚအေျခခံကာ စဥ္းစားရန္ အလုပ္သမားမ်ားကို အားေပးသည္။ ထိုသို႔လုပ္ျခင္းသည္ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈ မဟုတ္၊ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ျခင္းျဖစ္သည္။ စုေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈဝါဒီျဖစ္သည္ တသီးပုဂၢလဝါဒီမဟုတ္။ ၎သည္ ဆိုရွယ္လစ္ျဖစ္သည္။ ၎သည္ လြတ္လပ္ေသာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ထာဝရအိပ္မက္သာမက လက္ရွိစနစ္အတြက္ အၿမဲတမ္းလက္ေတြက်ေသာ အေျပာင္းအလဲ လည္းျဖစ္သည္။
Working-class consciousness in this sense did not yet exist in 1789, or indeed during the French Revolution. Outside Britain and France it barely existed even in 1848. But in the two countries which personified the dual revolution, it came into existence between 1815 and 1848, and more especially around 1830.
ဤသို႔ အဓိပၸာယ္ရေသာ အလုပ္သမားလူတန္းစား အသိ သည္ ၁၇၈၉ ခုနွစ္က မေပၚေပါက္ေသးေပ။ ျပင္သစ္ေတာ္လန္ေရးအတြင္းကလည္း မေပၚေပါက္ေသးေပ။ ၿဗိတိန္နွင့္ျပင္သစ္နိုင္ငံျပင္ပတြင္ ထိုအသိ သည္ ၁၈၄၈ ခုနွစ္၌ပင္ ရွိရံုသာရွိသည္။ သို႔ေသာ္ ေတာ္လွန္ေရးနစ္ခုကို ကိုယ္စားျပဳခဲ့ေသာ ထိုနွစ္နိုင္ငံတြင္ ၎သည္ ၁၈၁၅ နွင့္ ၁၈၄၈ ခုနွစ္အတြင္း ျဖစ္တည္လာခဲ့သည္။
Before this there had been struggles of the workers but they were mostly in the form of spontaneous outbursts that lacked a long-term perspective and consciousness. Examples of thesewere the actions of the Luddite machine-breakers against British textiles in 1810-11. There had also been organisations of the workers. In fact trade unions in Britain were formed as early as 1752. But these pioneer unions were chiefly groupings of skilled workers. It was only around 1818 that attempts were first made in Britain to link all labouring men together in ‘general trades unions’, i.e. to break through the sectional and local isolation of particular groups of workers to the national, and even the universal solidarity of the labouring class. It was also the period when the first worker demonstrations and uprisings had to face the armed might of the state – in London in 1816, and the much larger struggle in Manchester in 1819 where ten workers were killed and several hundred injured. The movement for building a national union however picked up intense momentum between 1829 and 1834 under the leadership of Robert Owen, the utopian socialist. The national Association for the Protection of Labour was set up in 1830. It was followed by the Grand National Consolidated Trade Union of 12833-34 under the presidentship of Robert Owen. It had a membership of around 500,000. Attempts were also made to organise co-operatives of workers and convert the trade unions into national unions of co-operatives, but this did not meet with success.
ထိုမတုိင္မီက အလုပ္သမားတိုက္ပြဲမ်ားရွိသည္ သို႔ေသာ္ ၎တို႔သည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေရရွည္အျမင္နွင့္အသိစိတ္မဲ့ေသာ အလိုအေလ်ာက္ ေပါက္ကြဲမႈမ်ား ပံုစံသာျဖစ္သည္။ ဤသို႔ေသာ ဥပမာမ်ားမွာ ၁၈၁၀-၁၁ ကျဖစ္ပြားေသာ ၿဗိတိန္ခ်ည္စက္မ်ားမွ luddite စက္ဖ်က္စီးသူမ်ား၏ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား ျဖစ္သည္။ ထို စဥ္က အလုပ္သမားအဖြဲ႕အစည္းမ်ား လဲရွိသည္။ အမွန္လက္ေတြ႕တြင္ ၿဗိတိန္၌ အလုပ္သမားသမဂၢမမ်ားကို ၁၇၅ ၂ ခုနွစ္ကပင္ဖြဲ႕စည္းၿပီးျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ထို ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပအလုပ္သမားသမဂၢမ်ားမွွာ အဓိကအားျဖင့္ က်ြမ္းက်င္လုပ္သားမ်ားအဖြဲ႕သာျဖစ္သည္။ ၁၈၁၈ ခုနွစ္ပါတ္ဝန္းက်င္ေရာက္မွသာ ၿဗိတိ္န္ရွိ အလုပ္သမားအားလံုးကို အေထြေထြအလုပ္သမားသမဂၢမ်ားတြင္ ခ်ိတ္ဆက္ရန္အားထုတ္မုမ်ားလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ အလုပ္သမားအုပ္စုမ်ား ကဏၰအလိုက္ ေဒသအလိုက္ သီးျခားရပ္တည္ျခင္းကို ေဖာက္ထြက္ၿပီး နိုင္ငံလံုးအဆင့္ နွင့္အလုပ္သမားလူတန္းစားအားလံုး အႁကြင္းမဲ့ ေသြးစည္းခ်စ္ၾကည္ျခင္းသို႔ ပင္ဦးတည္ခဲ့သည္။ ထိုကာလသည္ အလုပ္သမားဆနၵျပပြဲမ်ားနွင့္အံုႂကြမႈမ်ားနိုင္ငံေတာ္၏လက္နက္အင္အားကိုရင္ဆိုင္ရေသာအခ်ိန္လဲျဖစ္သည္။ ၁၈၁၆ လန္ဒန္ွနွင့္ ၁၈၁၉ မန္ခ်က္စတာတြင္ပိုမိုႀကီးမားေသာ အံုႂကြမႈအတြင္း အလုပ္သမား ၁၀ ဦးေသဆံုးၿပီး ရာခ်ီသည့္ အမ်ားအျပားဒဏ္ရာရခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္နိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာသမဂၢတည္ေထာင္ေရးမွာ ၁၈၂၉-၃၄ အတြင္း စိတ္ကူယဥ္ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒီ ေရာဘတ္အိုဝင္၏ ဦးေဆာင္မႈေအာက္တြင္ အရွိန္အဟုန္ႀကီးမားစြာ ရလာသည္။ နိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာအလုပ္သမားကာကြယ္ေရးအသင္း ကို ၁၈၃၀ တြင္ထူေထာင္သည္။ ထိုေနာက္ ဂရင္းေနရွင္နယ္ကြန္ဆဳိလစ္ဒိတ္တက္ အလုပ္သမားသမဂၢကို ေရာဘတ္အိုဝင္ဥကၠဌ အျဖစ္နွင့္ ၁၈၃၃-၃၄ တြင္ထူေထာင္သည္။ ၎တြင္အဖြဲ႕ဝင္ ၅ သိန္းခန္႔ရွိသည္။ အလုပ္သမား သမဝါယမမ်ားကိုဖြဲ႕စည္းၿပီး အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားကို အမ်ိဳးသားသဝာယမ သမဂၢမ်ားအျဖစ္ေျပာင္းလဲရန္ အားထုတ္ခဲ့ေသာ္လဲ ေအာင္ျမင္မႈမရေပ။
In 1837, the great Chartist movement was launched, which according to Lenin, was ‘the first broad, truly mass and politically organised proletarian revolutionary movement’. Its six point Charter demanded universal suffrage for men, equal electoral districts, annual Parliaments, payment of Parliamentary members, secret ballot, and no property qualifications for Members of Parliament. Its chief aim was to win political rights for the working class. It employed the means of mass petitions with over 5 million signatures, and of mass meetings and demonstrations, some with as many as 350,000 people. It had a regular weekly newspaper, the Northern Star. When the demands were rejected by the bourgeois Parliament, the workers began in many places to strike and go into insurrection. However the movement was severely suppressed and died out by 1850.
၁၈၃၇တြင္ မဟာ ခ်ားတစ္လႈပ္ရွားမႈ စတင္သည္။ ၎သည္ လီနင္၏အဆိုအရ ပထမဆံုးေသာ က်ယ္ၾပန္႔သည့္ စစ္မွန္ေသာလူထုသေဘာေဆာင္ၿပီးနွင့္နိုင္ငံေရးအရစုစည္းညီၫြတ္သည့္ ပစၥည္းမဲ့ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈျဖစ္သည္။ ၎၏အခ်က္ ၆ ခ်က္ပါ ပတိန္ျငင္စာတန္းက အမ်ိဳးသားအားလံုးမဲေပးခြင့္ရေရး၊ ညီမ်ွေသာမဲဆနၵနယ္၊ နွစ္စဥ္ပါလီမန္၊ ပါလီမန္အဖြဲ႕ဝင္မ်ားအား လစာေပးေရး၊ လႈိ႕ဝွက္မဲ၊ ပါလီမန္အဖြဲ႕ဝင္မ်ားအေပၚ အနည္းဆံုပိုင္ဆိုင္မႈကန္႔သတ္ခ်က္ဖ်က္သိမ္းေရးး တို႔ကိုေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ ၎၏အဓိကရည္႐ြယ္ခ်က္မွာ အလုပ္သမားလူတန္းစားအတြက္ နိုင္ငံေရးအခြင့္ေရးမ်ားရရွိေရးျဖစ္သည္။ ၎သည္ က္မွတ္ေပါင္း ၅ သန္းေက်ာ္ပါဝင္ေသာ လူထုေတာင္းဆိုမႈ၊ တခါတရံ လူ ၃ သိန္းခြဲအထိတက္ေရာက္ေသာ လူထုစည္းေဝးပြဲမ်ား နွင့္ဆနၵျပပြဲမ်ားကို နည္းလမ္းအျဖစ္သံုးသည္။ ၎တြင္ The Northern Star ဟုေခၚေသာ အပါတ္စဥ္ သတင္းစာလည္းရွိသည္။ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကို ဓနရွင္ပါလီမာန္က ပယ္ခ်ေသာအခါ အလုပ္သမားမ်ားသည္ ေနရာအမ်ားအျပားတြင္ဆနၵျပပြဲမ်ားစတင္ျပဳလုပ္ၾကၿပီး ပုန္ကန္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ဤလႈပ္ရွားမႈကို အျပင္းအထန္နွိပ္ကြက္ခဲ့ၾကပီး ၁၈၅၀ ခန္႔တြင္ၿငိမ္သက္သြားသည္။
In other parts of the capitalist world the workers’ organisation and movement did not take on such a widespread form. This was partly because of the brutal laws to control the workers in these countries, but mainly because the level of industrialisation had nowhere advanced as far as in Britain.
အရင္းရွင္ကမၻာ၏အျခားေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ားတြင္ အလုပ္သမား အဖြဲ႕အစည္းမ်ားနွင့္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ ဤမ်ွက်ယ္ျပန္႔ေသာ အသြင္မေဆာင္ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္တစိတ္တပိုင္းအားျဖင့္လည္း ထိုနိုင္ငံမ်ားတြင္ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာဥပေဒမ်ားသည္ အလုပ္သမားမ်ားကို ထိန္ခ်ဳပ္နိုင္ခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္အဓိကအေၾကာင္းရင္းမွာ စက္မႈျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသည္ ၿဗိတိန္ေလာက မည္သည့္ေန ရာတြင္မ်ွမတိုးတက္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
In the USA trade unions grew in the 1820s and a centre was set up in the form of the National Trades Union between 1834 and 1837. In France, Belgium, Switzerland, Spain, Germany and other European countries the workers were mainly organized in mutual benefit societies and co-operatives. Some of thse were highly organised. An example was the community of Lyons (France) silk-workers, which played an important role in the insurrections of these workers in 1831 and again in 1834. An important role was also played by the underground revolutionary political circles of workers in France. Another similar struggle in 1844 was the uprising of the handloom linen-starvation due to the competition of British cotton goods. The struggle had an immense influence on the young Marx.
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားသည္ ၁၈၂၀ ခုနွစ္မ်ားအတြင္းႀကီးထြားလာၾကၿပီး နို္ငံလံုးဆိုင္ရာအလုပ္သမားသမဂၢပံုစံ ဌာနတခုကို ၁၈၃၄ နွင့္ ၁၈၃၇ ခွနွစ္မ်ားတြင္းထူေထာင္ခဲ့သည္။ ျပင္သစ္၊ ဘယ္လဂ်ီယမ္၊ဆြစ္ဇာလန္၊စပိန္၊ ဂ်ာမဏီနွင့္ အျခားဥေရာပနိုင္ငံမ်ားတြင္ မအလုပ္သမားမ်ားသည္ အျပန္အလွန္ အက်ိဳးျပဳေရးအသင္းမ်ားမွင့္ သမဝါယမမ်ားတြင္ အဓိကအားျဖင့္စုစည္းထားသည္။ ၎တို႔အနက္အခ်ိဳ႕သည္ လြန္စြာ စုစည္းညီၫြတ္သည္။ ဥပမာ တခုမွာ ျပင္သစ္နိုင္ငံ လိြဳင္ၿမိဳ႕ ပိုးထည္လုပ္သားမ်ားအဖြဲ႕ျဖစ္ၿပီး ၎သည္ ၁၈၃၁ နွင့္ ၁၈၃၄တြင္ ေနာက္တႀကိမ္ အလုပ္သမားမ်ား အံုႂကြရာတြင္ အေရးပါသည့္ အခန္းကဏၰမွပါဝင္သည္။ ျပင္သစ္မွ အလုပ္သမားမ်ား၏ ေျမေအာက္ေတာာလွန္ေရးနိုင္ငံေရးအဝန္းအဝိုင္းသည္လည္း အေရးပါေသာ အခန္းမွပါဝင္သည္။ ၁၈၄၄ တြင္အျခားေသာ အလားတူ တိုက္ပြဲတခုမွာ ၿဗိတိန္ခ်ည္ထည္မ်ားကို ယွဥ္ၿပိဳင္မႈေၾကာင့္ လက္ယက္ကန္းခ်ည္ျပတ္လပ္မႈ အံုႂကြျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုတိုက္ပြဲသည္ ငယ္႐ြယ္ေသာ မာ့က္စ္အေပၚႀကီးမားစြာၾသဇာသက္ေရာက္သည္။
Despite the spread of working class consciousness and organisation, the proletariat in this period did not as yet pose a threat to the social order. Its struggles like the Lyons insurrections or the Chartist movement yet lacked the organisation and maturity to advance toward revolution. However the emergence of the proletariat as an independent class force, as a material social force, was an event of world historical significance. It represented the birth of the force destined to challenge and overcome the then all-conquering bourgeoisie. The coming into material existence of the proletariat also meant simultaneously the birth of the ideas representing this new revolutionary class. Many ideas and theories claiming to represent working class interests came into being. And among them was Marxism, the ideology which was in the coming years to prove to be the only true proletarian ideology; the ideology capable of integrating with the proletariat, of building its revolutionary organisations, and of guiding it to victory over the bourgeoisie.
အလုပ္သမားလူတန္းစာအသိနွင့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ပ်႕ံနွ႔ံမႈရွိေသာ္လည္း ထိုစဥ္က အလုပ္သမားလူတန္းစားသည္ လူမႈစနစ္အေပၚၿခိမ္းေျခာက္မႈမဟုတ္ေသးေပ။ လြိဳင္ၿမိဳ႕ပုန္ကန္မႈ သို႔မဟုတ္ ခ်ားလ္တစ္လႈပ္ရွားမႈ ကဲ့သို႔ေသာ တိုက္ပြဲမ်ားသည္ ေတာ္လွန္ေရးအဆင့္သို႔တက္လွမ္းရန္ ရင့္က်က္မႈနွင့္ စုစည္းမႈမရွိေပ။ သို႔ေသာ္လြတ္လပ္ေသာ လူတန္းစားအင္အားစုအျဖစ္ ခိုင္မာေသာလူမႈအင္အားစုအျဖစ္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား ေပၚေပါက္လာျခင္းသည္ ကမၻာ့သမိုင္းတြင္ အေရးပါေသာ ျဖစ္ရပ္တခု ျဖစ္သည္။ ၎သည္ ထိုစဥ္က အားလံုးပေပၚ ေအာင္ပြဲခံေနေသာ အရင္ရွင္လူတန္းစားကို စိန္ေခၚျဖတ္ေက်ာ္မည့္ အင္အားစုတခုကို ကိုယ္စားျပဳသည္။ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား အခိုင္အမာေပၚေပါက္လာျခင္းသည္ တၿပိဳင္နက္ထဲတြင္ ဤေတာ္လွန္ေသာ လူတန္းစားသစ္ ကိုကိုယ္စားျပဳေသာ အေတြးအေခၚမ်ားေမြးဖြားျခင္းဟုလည္းအဓိပၸာယ္ရသည္။ အလုပ္သမားလူတန္းစားအက်ိဳးစီးပြားကိုကိုယ္စားျပဳသည္ဟုထုတ္ေဖာ္ေၾကညာေသာ အေတြးအေခၚနွင့္ သေဘာတရားအမ်ားအျပားေပၚေပါက္လာသည္။ ၎တို႔ထဲတြင္ ေရွ႕လာမည့္နွစ္မ်ားတြင္တခုတည္းေသာ စစ္မွန္သည့္ ပစၥည္းမဲ့အေတြးအေခၚျဖစ္ေၾကာင္းသက္ေသျပခဲ့သည့္ အလုပ္သမားလူတန္းစားက္ိုစုစည္းေပးနိုင္ေသာ ေတာ္လွန္ေသာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကိုတည္ေဆာက္ေပးေသာ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားကို ဓနရွင္လူတန္းစားအေပၚေအာင္ပြဲခံေစနိုင္ေသာ အေတြးအေခၚျဖစ္သည့္ မာ့က္စ္ဝါဒ လည္းပါဝင္သည္။ Chapter II
Main Ideological Currents Leading up to Marxism
An analysis of the socio-economic and political conditions of the late eighteenth and early nineteenth century thus points to the inevitable birth then of proletarian ideology. However, in order to understand the specific content and form of Marxism it is necessary to understand the process of development of human ideas and thought in the most advanced countries at that time. Since it was capitalism that was the leading force in the development of human societies and since Western Europe was the seat of most of capitalist development it was but natural that Marxism based itself and drew upon all that was best in European thought. Let us therefore examine the state and progress of the principal streams of advanced European thought at that time.
အခန္း ၂
မာ့က္စ္ဝါဒသ္ို႔ဦးတည္အေတြးအေခၚပင္မေရစီး
၁၈ ရာစုေနွာင္းပိုင္ နွင့္ ၁၉ ရာစုအေစာပိုင္း လူမႈစီးပြားနွင့္နိုင္ငံေရးအေျခအေနမ်ားက္ိုစမ္းစစ္ျခင္သည္ ေရွာင္လႊဲမရေသာထိုစဥ္က ပစၥည္းမဲ့ အေတြးအေခၚေမြးဖြားျခင္း သို႔ၫြဳန္ျပေနသည္။ သို႔ေသာ္ မာ့က္စ္ ဝါဒ၏ တိက်ေသာ အတြင္းသရုပ္နွင့္ပံုသဏၰန္ကိုနားလည္ရန္ ထိုစဥ္က ေရွ႕တန္းအေရာက္ဆံုး နိုင္ငံမ်ားတြင္ လူ႔အေတြးအေခၚ တိုးတက္မႈျဖစ္စဥ္ကို နားလည္ရန္လိုသည္။ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အဓိကေမာင္းနွင္အားမွာ အရင္းရွင္စနစ္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး အေနာက္ဥေရာပသည္ အရင္းရွင္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမ်ား၏ ေနရာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မာ့က္စ္ဝါဒသည္ ဥေရာပ အေတြးအေခၚမ်ားမွ အေကာင္ဆံုးမ်ားကို ဆြဲယူအေျခခံထားသည္မွာ သဘာဝက်သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုစဥ္က ေရွတန္းေရာက္ ဥေရာပ အေတြးအေခၚ ပင္မေရစီး၏ အေျခအေနနွင့္ တိုးတက္မႈက္ို ေလ့လာစမ္းစစ္မည္။
The Enlightenment
The intellectual and ideological background to the birth of Marxism was the progressive and often revolutionary movement which dominated the world of ideas during the eighteenth century at the time of the emergence of capitalism. It was linked to the struggle of the nascent bourgeoisie and the popular masses against feudal practices and institutions. This movement was called the Enlightenment.
အသိပညာနိုးၾကားမႈေခတ္
မာ့က္စ္ ဝါဒေမြးဖြားျခင္းသို႔ဦးတည္ေသာ အသ္ိပညာနွင့္ အေတြးအေခၚေနာက္ခံသည္ ၁၈ရာစု အရင္းရွင္စနစ္္ ေပၚေပါက္ခ်ိန္က အေတြးအေခၚေလာကကို လႊမ္းမိုးေသာ တိုးတက္ၿပီး တခါတရံေတာ္လွန္ေသာ လႈပ္ရွားမႈ ျဖစ္သည္။ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္ အေလ့အထနွင့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို ဆန္႔က်င္ေသာေထာက္ခံမႈရလူထု နွင့္ေမြးကငး္စဓနရွင္မ်ား၏တိုက္ပြဲမ်ား နွင့္ ဆက္စပ္ေနသည္။ ဤလႈပ္ရွားမႈကို အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈဟုေခၚသည္။ The basic content of the Enlightenment ideology was rationalist and humanist, with a firm belief in the progress of man. It believed that human history was an ascent, rather than a decline or an up- down movement about a level trend. The Enlightenment drew its strength mainly from the growth of production and trade and the economic and scientific rationality believed to be associated with both. Its main ideologues saw that man’s scientific knowledge and technical control over nature increased daily. They thus believed that human society and individual man could be perfected by the same application of reason and were destined to be so perfected by history, This core Enlightenment belief in the united progress of reason and freedom provided the basis for revolutionary bourgeois ideology, i.e., classical bourgeois liberalism This core belief also continued into the first socialist thinkers in the nineteenth century.
အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈ အေတြးအေခၚ၏ အဓိကအေၾကာင္းအရာမွာ လူသား၏တိုးတက္မႈကို အခိုင္အမာ ယံုၾကည္မႈ နွင့္ ဆင္ျခင္တံုတရားဝါဒ၊လူသားဝါဒျဖစ္သည္။ ၎ကလူ႔သမိုင္သည္ ေရျပင္ညီ လမ္းေၾကာင္းတြင္ က်ဆင္းမႈ သို႔မဟုတ္ အတက္အက်ေ႐ြ႕လ်ားမႈျဖစ္သည္ဟူေသာအယူအဆ ထက္ တိုးတက္မႈျဖစ္သည္ဟူေသာ အယူအဆကို ယု ံၾကည္သည္။ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈသည္ ၎၏ အင္အားကို အဓိကအားျဖင့္ကုန္ထုတ္လုပ္ေရနွင့္ ကုန္သြယ္ေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ နွင့္ ၎တို႔နွင့္ဆက္စပ္ေနသည္ဟု ယူဆရေသာ စီးပြားေရးနွင့္သိပၸံ ဆင္ျခင္တံုတရား တို႔မွရယူသည္။ ၎၏အဓိက ေတြးေခၚဆရာတို႔က လူသား၏သိပၸံအသိပညာနွင့္ သဘာဝအေပၚထိန္းခ်ဳပ္မႈ သည္ ေန႔စဥ္တိုးပြားေနသည္ဟု ရႈျမင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္
သူတို႔က လူ႔အဖြဲ႕အစည္းနွင့္ လူတဦးခ်င္း ကို ဆင္ျခင္တံုတရားကို အလားတူ အသံုးျပဳျခင္းက ၿပီးျပည့္စံုေအာင္လုပ္နိုင္သည္၊ သမိုင္းက အလားတူ ၿပီးျပည့္စံုေအာင္လုပ္ေပးမည္္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။ ဆင္ျခင္တံုတရားနွင့္လြတ္လပ္မႈ၏စည္းလံုးညီၫြတ္ေသာ တိုးတက္မႈတြင္ ယံုၾကည္သည့္ အသိပညာနိုးၾကားေရး လႈပ္ရွားမႈ၏ အဓိက အေတြးအေခၚမွာ ေတာ္လွန္ေသာ ဓနရွင္အေတြးအေခၚ၏ အေျခခံျဖစ္သည္-ဂႏၲဝင္ ဓနရွင္လစ္ဘရယ္ဝါဒ။ ဤ အဓ္ိကယံုၾကည္မႈသည္ ၁၉ ရာစု ပထမ ဆိုရွယ္လစ္ ေတြးေခၚရွင္မ်ား အထိ ဆက္လက္တည္ရွိသည္။
The distinctive feature of the Enlightenment was the urge of the thinkers concerned to restructure all social relations on a basis of Reason, Eternal Justice, Equality and other principles, stemming, in their opinion, from Nature itself, from the inalienable “natural rights” of Man. The leading figures of the Enlightenment saw the dissemination of progressive ideas and knowledge and the enhancement of moral standards to be the basic means of transforming the life of society. As Engels put it, the ideals of the Enlightenment were in practice none other than the “idealised kingdom of the bourgeoisie”. Its greatest supporters and champions were the economically most progressive classes, those most directly involved in the advances of the time: the mercantile circles and economically enlightened landlords, financiers, scientifically-minded economic and social administrators, the educated middle class, manufacturers and entrepreneurs. Naturally the two chief centres of the Enlightenment were also those of the dual revolution – France and England.
အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈ၏အဓိကလကၡဏာမွာ လူမႈဆက္ဆံေရးအားလံုးကို ဆင္ျခင္တံုတရား၊ အက်ြင္းမဲ့တရားမွတမႈ၊ တန္းတူညီမ်ွျခင္းနွင့္ ၎တို႔အျမင္တြင္ သဘာဝတရားမွလာေသာ၊ျပစ္ပယ္၍မရေသာ လူသား၏ သဘာဝ အခြင့္အေရးမွလာေသာ အျခားသေဘာတရားမ်ား အေပၚအေျခခံကာ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ရန္ စိတ္အားထက္သန္ေသာ အေတြးအေခၚပညာရွင္မ်ား၏ ဆနၵျဖစ္သည္။ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမွဴ၏အဓိကေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ တိုးတက္ေသာအေတြးအေခၚနွင့္ အသိ ပညာပ်႕ံနွံ႔ေရး နွင့္ ကိုယ္က်င့္စံနႈန္းမ်ားျမင့္မားေရးသည္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ဘဝကို ေျပာင္းလဲရာတြင္ အေျခခံနည္းလမ္းျဖစ္သည္ဟု ရႈျမင္ၾကသည္။ အိန္ဂ်ယ္၏အဆိုအရ အသိပညာနိုးၾကားေရး လႈပ္ရွားမႈ၏ စံနႈန္းမ်ားသည္ လက္ေတြ႕တြင္ ဓနရွင္လူတန္းစား၏စံျပေအကၠရာဇ္နိုင္ငံမွလြဲ၍အျခားမဟုတ္ေပ။ ၎၏ အႀကီးက်ယ္ဆံုးေထာက္ခံသူနွင့္ေခာင္းေဆာင္မ်ားသည္ စီးပြားေရးအရ အတိုးတက္ဆံုးလူတန္စားမ်ား၊ ထိုေခတ္၏တိုးတက္မႈမ်ားတြင္ တိုက္ရိုက္အက်ဆံုးပါဝင္သူမ်ားျဖစ္သည့္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး အသိုင္းအဝိုင္း နွင့္စီးပြားေရးအရနိုးၾကားလာေသာ ေျမရွင္မ်ား၊ဘဏၰာေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ သိပၸံနည္းက်စိတ္ထားရွိေသာ စီးပြားေရးနွင့္လူမႈ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား၊ ပညာတတ္လူလတ္တန္းစား၊ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားနွင့္စြန္႔ဦးတီထြင္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ သဘာဝက်စြာပင္ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈ၏ အဓိကဗဟိုခ်က္ နွစ္ခုမွာ ေတာ္လွန္ေရးနွစ္ခုျဖစ္ပြားရာ ျပင္သစ္နွင့္အဂၤလန္နိုင္ငံမ်ားျဖစ္သည္။
( ေအာက္တြင္ဆက္ဖတ္ပါ)
အခန္း ၂ အဆက္
The distinctive feature of the Enlightenment was the urge of the thinkers concerned to restructure all social relations on a basis of Reason, Eternal Justice, Equality and other principles, stemming, in their opinion, from Nature itself, from the inalienable “natural rights” of Man. The leading figures of the Enlightenment saw the dissemination of progressive ideas and knowledge and the enhancement of moral standards to be the basic means of transforming the life of society. As Engels put it, the ideals of the Enlightenment were in practice none other than the “idealised kingdom of the bourgeoisie”. Its greatest supporters and champions were the economically most progressive classes, those most directly involved in the advances of the time: the mercantile circles and economically enlightened landlords, financiers, scientifically-minded economic and social administrators, the educated middle class, manufacturers and entrepreneurs. Naturally the two chief centres of the Enlightenment were also those of the dual revolution – France and England.
အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈ၏အဓိကလကၡဏာမွာ လူမႈဆက္ဆံေရးအားလံုးကို ဆင္ျခင္တံုတရား၊ အက်ြင္းမဲ့တရားမွတမႈ၊ တန္းတူညီမ်ွျခင္းနွင့္ ၎တို႔အျမင္တြင္ သဘာဝတရားမွလာေသာ၊ျပစ္ပယ္၍မရေသာ လူသား၏ သဘာဝ အခြင့္အေရးမွလာေသာ အျခားသေဘာတရားမ်ား အေပၚအေျခခံကာ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ရန္ စိတ္အားထက္သန္ေသာ အေတြးအေခၚပညာရွင္မ်ား၏ ဆနၵျဖစ္သည္။ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမွဴ၏အဓိကေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ တိုးတက္ေသာအေတြးအေခၚနွင့္ အသိ ပညာပ်႕ံနွံ႔ေရး နွင့္ ကိုယ္က်င့္စံနႈန္းမ်ားျမင့္မားေရးသည္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ဘဝကို ေျပာင္းလဲရာတြင္ အေျခခံနည္းလမ္းျဖစ္သည္ဟု ရႈျမင္ၾကသည္။ အိန္ဂ်ယ္၏အဆိုအရ အသိပညာနိုးၾကားေရး လႈပ္ရွားမႈ၏ စံနႈန္းမ်ားသည္ လက္ေတြ႕တြင္ ဓနရွင္လူတန္းစား၏စံျပေအကၠရာဇ္နိုင္ငံမွလြဲ၍အျခားမဟုတ္ေပ။ ၎၏ အႀကီးက်ယ္ဆံုးေထာက္ခံသူနွင့္ေခာင္းေဆာင္မ်ားသည္ စီးပြားေရးအရ အတိုးတက္ဆံုးလူတန္စားမ်ား၊ ထိုေခတ္၏တိုးတက္မႈမ်ားတြင္ တိုက္ရိုက္အက်ဆံုးပါဝင္သူမ်ားျဖစ္သည့္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး အသိုင္းအဝိုင္း နွင့္စီးပြားေရးအရနိုးၾကားလာေသာ ေျမရွင္မ်ား၊ဘဏၰာေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ သိပၸံနည္းက်စိတ္ထားရွိေသာ စီးပြားေရးနွင့္လူမႈ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား၊ ပညာတတ္လူလတ္တန္းစား၊ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားနွင့္စြန္႔ဦးတီထြင္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ သဘာဝက်စြာပင္ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈ၏ အဓိကဗဟိုခ်က္ နွစ္ခုမွာ ေတာ္လွန္ေရးနွစ္ခုျဖစ္ပြားရာ ျပင္သစ္နွင့္အဂၤလန္နိုင္ငံမ်ားျဖစ္သည္။
A secular, rationalist and progressive individualism dominated ‘enlightened’ thought. To set the individual free from the shackles which fettered him was its chief object: from the ignorant traditionalism of the Middle Ages, which still threw their shadow across the world, from the superstition of the churches, from the irrationality which divide men into a hierarchy of higher and lower ranks according to birth. Liberty, equality and fraternity of all men were its slogans. In due course they became those of the French Revolution.
ေလာကီ ဆင္ျခင္တံုတရားအဓိက တိုးတက္ေသာ တသီးပုဂၢလဝါဒသည္ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈ အေတြးအေခၚကို လႊွမ္းမိုးသည္။ လူတဦးကို ခ်ည္ေနွာင္ထားေသာေနွာင္ႀကိဳးမ်ားမွ လြတ္ေျမာက္ေစေရးမွာ ဤလႈပ္ရွားမႈ၏အဓိက ေလ့လာေသာအရာျဖစ္သည္။ ကမၻာတဝွန္း အရိပ္လႊမ္းေနစဲ အလယ္ေခတ္၏ မသိနားမလည္မႈ အစဥ္အလာဝါဒ မွ ၊ ခရစ္ယာန္ေက်ာင္းေတ္ာ္၏အယူသည္းမႈမွ၊ ေမြးဖြားမႈအေျချပဳၿပီး လူကို အထက္လႊာ ေအာက္လႊာအဆင့္ခြဲျခားေသာ ဆင္ျခင္တံုတရားကင္းမဲ့မႈ စသည့္ေနွာင္ႀကိဳးမ်ားမွ။ လူသားအားလံုး လုံး လြတ္လပ္ျခင္း၊ညီမ်ျခင္း၊ညီရင္းအကိုပမာခ်စ္ၾကည္ျခင္း တ္ို႔သည္ ၎၏ ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ားျဖစ္သည္။ ေနာင္တြင္ထိုေႂကြးေၾကာ္သံမ်ားသည္ ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးေႂကြးေၾကာ္သံမ်ားျဖစ္လာသည္။
The Enlightenment in England, which followed its bourgeois revolution, was relatively moderate in its ideas and goals. Its leading figure, John Locke, as well as other representatives, propagated in both religion and politics a spirit of class compromise. In France however the Enlightenment preceded the Revolution and played a decisive part in the ideological preparation for it. The fathers of the French Enlightenment were Voltaire and Montesquieu and it was known for its militant anticlericalism and its unswerving opposition to the Roman Catholic religion and Church, which constituted the spiritual bastion of the feudal, absolutist order. The Enlightenment in America was led by the radical democratic wing who took part in the War of Independence (1775-1783) – Benjamin Franklin, Thomas Paine, Thomas Jefferson and others. In Russia one of the trends of the Enlightenment included figures who were members of the first modern Russian revolutionary insurrectionary movement, that of the Decembrists (1825). Thus Enlightenment thought often played the revolutionary role of providing the philosophical and ideological basis for the bourgeois revolutions.
အဂၤလန္တြင္ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈသည္ ၎၏ ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရးအၿပီး ေပၚေပါက္ခဲ့ၿပီး အေတြး အေခၚမ်ား နွင့္ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားမွာ နႈိင္ယွဥ္ခ်က္အားျဖင့္ အလယ္အလတ္က်သည္။ ၎၏ ေခါင္းေဆာင္ ဂ်ြန္ေလာ့ခ္ နွင့္အျခားကိုယ္စားျပဳသူမ်ားသည္ ဘာသာေရးနွင့္နိုင္ငံေရး နွစ္ခုစလံုးတြင္လူတန္းစားေစ့စပ္ညႇိုနွိုင္းမႈ တခုကိို ဝါဒျဖန္႔သည္။ သို႔ေသာ္ ျပင္သစ္တြင္ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈသည္ ေတာ္လွန္ေရး ထက္ေစာျဖစ္ ေပၚၿပီး ၎အတြက္အေတြးအေခၚျပင္ဆင္မႈတြင္ အေရးပါေသာအခန္းမွပါဝင္သည္။ ျပင္သစ္ အသိပညာနိုးၾကားေရး လႈပ္ရွားမႈ၏ ဖခင္ႀကီးမ်ားမွာ ေဗာ္လ္တဲယားနွင့္ မြန္တက္ဆူးတို႔ျဖစ္ၿပီး ၎၏ ဘာသာေရးအဆင့္ခြဲျခားမႈအာဏာစနစ္ဆန္႔က်င္ေရး နွင့္ ၎၏ ေျမရွင္ပေဒသရာ႕ဇ္ အက်ြင္းမဲ့အာဏာစနစ္၏ စိတ္ဓာတ္ေရးရာ ခံတပ္ျဖစ္ေသာ ရိုမင္ကက္သလစ္ဘာသာ နွင့္ ဘုရားေက်ာင္းေတာ္ကိုမတြန္႔ဆုတ္ေသာ ဆန္႔က်င္မႈအတြက္ေက်ာ္ၾကားသည္။ အေမရိကတြင္ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈကို ၁၇၇၅-၁၇၈၃ လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲတြင္ပါဝင္ခဲ့ေသာ ဘန္ဂ်မင္ ဖရင္ကလင္၊ ေသာမတ္ ပိန္း၊ ေသာမတ္ဂ်က္ဖာဆင္ နွင့္အျခားသူမ်ား ဦးေဆာင္ေသာ ဒီမိုကရက္တစ္ အေျခခံဝါဒီအုပ္စုက ေခါင္းေဆာင္သည္။ ရုရွား အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈတြင္ ရုရွားေတာ္လွန္ေသာ အံုႂကြ လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႕ဝင္မ်ားျဖစ္ေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ား(ဒီဇင္ဘာလႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႕ဝင္မ်ား - ၁၈၂၅) ပါဝင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈ အေတြးအေခၚသည္ ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရးမ်ား၏ သေဘာတရားနွင့္အေတြးအေခၚ အေျခခံ ကိုေပးေသာ ေတာ္လွန္ေသာအခန္းမွပါဝင္သည္။
Bourgeois Liberalism
Up to the French Revolution the most powerful and advanced formulation of the Enlightenment ideology of progress had been classical bourgeois liberalism. It was rigorously rationalist and secular; that is to say convinced on the one hand of the ability of men in principle to understand all and to solve all questions by the use of reason, and on the other hand of the tendency of irrational behaviour and institutions like organised non-rational religion to obscure rather than enlighten. Philosophically it tended towards materialism or empiricism. Its general assumptions regarding the world and man were marked by an intense individualism.
ဓနရွင္လစ္ဘရယ္ဝါဒ
ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးအထိ တိုးတက္ေသာ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈ အေတြးအေခၚ၏ အင္အားအႀကီးဆံုး အတိုးတက္ဆံုး ပံုစံမွာ ဂႏၲဝင္ ဓနရွင္ လစ္ဘရယ္ ဝါဒျဖစ္သည္။ ၎သည္ အႀကီးအက်ယ္ ေလာကီ နွင့္ ဆင္ျခင္တံုတရားဝါဒဆန္သည္။ အဓိပၸာယ္မွာ တဘက္တြင္ က်ိဳးေၾကာင္းဆင္ျခင္မႈျဖင့္ အရာအားလံုးကိုနားလည္နိုင္ၿပီး ျပသနာအားလံုးကို ေျဖရွင္းနိုင္ေသာ လူသား၏စြမ္းရည္ကို မူအားျဖင့္ ယံုၾကည္ၿပီး အျခားတဘက္တြင္ အသိပညာရျခင္းထက္ အသိေဝဝါးျခင္းကိုျဖစ္ေစေသာ အုပ္စုလိုက္ ဆင္ျခင္တံုတရားမဲ့ဘာသာေရး ကဲ့သို႔ေသာ ဆင္ျခင္တံုတရားမဲ့ အျပဳအမူနွင့္ အေဆာက္အအံုမ်ား ၏သေဘာသဘာဝကိုယံုၾကည္သည္။ အေတြးအေခၚပညာအရ ၎သည္ ရုပ္ဝါဒ သို႔မဟုတ္ အေတြ႕အႀကံဳဝါဒ သေဘာေဆာင္သည္။ ၎၏ ေလာက နွင့္ လူသားအေပၚ ေယဘံုယ်ယူဆခ်က္မ်ား မွာ ျပင္းထန္ေသာ တစ္သီးပုဂၢလဝါဒနွင့္ သေကၤတျပဳသည္။
In brief, for classical liberalism the human world consisted of self contained individual atoms with certain built-in passions and drives, each seeking above all to maximise his dissatisfactions and minimise his factions, equal in this to all others, and ‘naturally’ recognising no limits or rights of interference with his urges. In other words, each man ‘naturally’ possessed of life, liberty and the pursuit of happiness, as the American Declaration of Independence put it. In the course of pursuing this self-interest, each individual in this anarchy of equal competitors, found it advantageous or unavoidable to enter into certain relations with other individuals, and this complex of useful arrange- ments – which was often referred to as a social ‘contract’ – constituted society and social or political groups. Of course, social arrangements or associations meant some reduction of man’s ‘naturally’ unlimited liberty to do what he liked, one of the tasks of politics being to reduce such interference to the practicable minimum. Social aims were therefore the arithmetical sum of individual aims. Happiness was each individual’s supreme object; the greatest happiness of the greatest number, was the aim of society.
အက်ဥ္းဆိုရပါက ဂႏၲဝင္ လစ္ဘရယ္ဝါဒအတြက္ လူသားကမာၻတြင္ ၎တို႔တခုခ်င္းစီက လူသား၏ မေက်နပ္မႈမ်ားကို အမ်ားဆံုးအထိတိုးေစၿပီး လူသား၏ ကြဲလြဲမႈကိုအနည္းဆံုးျဖစ္ေစရန္ႀကိဳးစားေသာ၊ အျခားအားလံုးနွင့္ဤတြင္ညီမ်ၿပီး၊ လူသား၏စိတ္ေစ့ေဆာ္မႈမ်ားကို သဘာဝအရ မည္သည့္အကန္႔အသတ္ကိုမ် သို႔မဟုတ္ မည္သည့္ စြက္ဖက္နိုင္ခြင့္ကို မ်ွအသိအမွတ္မျပဳေသာ အခ်ိဳ႕ေသာ ပင္ကိုယ္ပါ ျပင္းျပေသာဆနၵ နွင့္ ေစ့ေဆာ္မႈမ်ား ရွိသည့္မိမိကိုယ္မိမိထိန္းခ်ဳပ္ေသာ သီျခားအက္တမ္မ်ား ပါဝင္သည္။ တနည္းဆိုရပါက အေမရိကန္လြတ္လပ္ေရးေၾကညာစာတန္းတြင္ဆိုထားသည့္အတိုင္း လူတဦးစီသည္ ဘဝ၊ လြတ္လပ္မႈနွင့္ ေပ်ာ္ရႊင္မႈရွာေဖြျခင္းကို သဘာဝအရပိုင္ဆိုင္ၾကသည္။ ထိုကိုယ္က်ိဳးစီးပြားကိုရွာေဖြရာတြင္ တန္းတူၿပိဳင္ဘက္မ်ား၏ ထိန္းခ်ပ္မႈကင္းမဲ့ျခင္းတြင္ လူတဦးစီသည္ အျခားလူပုဂၢဳိိလ္တဦးစီနွင့္ ဆက္ဆံေရးသည္ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္ေစသည္ သို႔မဟုတ္ ေရွာင္လႊဲမရဟု ျမင္ၿပီး လူမႈ ပတိန္ျငင္ဟုေခၚေလ့ရွိေသာ ဤ အသံုးဝင္ေသာအစီအစဥ္မ်ား၏ အစုအေဝးက လူ႔အဖြဲ႕အစည္း နွင့္ လူမႈ နွင့္ နိုင္ငံေရးအုပ္စုမ်ားကိုဖြဲ႕စည္းသည္။ လူမႈအစီအစဥ္မ်ား သို႔မဟုတ္ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံျခင္းသည္ လူသား၏သူလုပ္ခ်င္ရာလုပ္နိုင္ေသာ သဘာဝအရကန္႔သတ္မဲ့ လြတ္လပ္မႈကို တစံုတရာေလ်ာ့က်ေစျခင္းဟု အဓိပၸာယ္ရသည္။ နိုင္ငံေရး၏လုပ္ငနးေဆာင္တာမ်ားအနက္တခုမွာ ထိုသို႔ေသာ စြက္ဖက္မႈကို လက္ေတြ႕ျဖစ္နိုင္သမ်ွအနည္းဆံုးသို႔ေလ်ာ့ခ်ေရးျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္လူမႈရည္မွန္းခ်က္မ်ားသည္ တဦးခ်င္း ရည္မွန္းခ်က္မ်ား၏ သခ်ၤာအစုအေဝးျဖစ္သည္။ ေပ်ာ္႐ႊင္မႈမွာ လူတဦးခ်င္း၏ အဓိက လိုလားမႈျဖစ္သည္။ အႀကီးမားဆံုး အေရအတြက္ အတြက္ အႀကီးမားဆံုးေပ်ာ္႐ႊင္မႈသည္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္သည္။
Though this in theory was the political outlook of liberalism, in actual practice the bourgeoisie did not go according to this pattern. This was because the greatest happiness of the greatest numbers and the pursuit of rational self-interest could also be interpreted to include rational interference by the state in the bourgeois rights of private property, enterprise and individual freedom. Thus in practice it was ensured that these rights of the bourgeoisie were safeguarded from any state interference or submission to the requirements of rationality. Thus England’s John Locke put private property as the most basic of ‘natural rights’; and the French Revolution’s Declaration of the Rights of Man and Citizen was modified to bring the demand for free enterprise under the form of a general natural right to liberty.
၎သည္ သေဘာတရားအရ လစ္ဘရယ္ဝါဒ နိုင္ငံေရးအျမင္ျဖစ္ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕တြင္ ဓနရွင္လူတန္းစားသည္ ဤပံုစံအတိုင္း မသြားေပ။ ထိုသို႔ျဖစ္ရျခင္းမွာ အႀကီးမားဆံုးအေရအတြက္၏ အႀကီးမားဆံုးေပ်ာ္ရႊင္မႈနွင့္ ဆင္ျခင္တံုတရားရွိေသာကိုယ္က်ိဳးစီးပြားရွာေဖြျခင္းတြင္ ဓနရွင္ပုဂၢလိကပိုင္ဆိုင္မႈ အခြင့္အေရး၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းနွင့္ တဦးခ်င္းလြတ္လပ္မႈ တြင္ နိုင္ငံေတာ္က က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္ေသာ စြက္ဖက္ျခင္း ပါဝင္သည္ဟုလည္းဖြင့္ဆိုနိုင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္လက္ေတြ႕တြင္ ဓနရွင္လူတန္းစား၏ ဤအခြင့္အေရးမ်ားကို နိုင္ငံေတာ္၏မည္သို႔ေသာ စြက္ဖက္မႈမွမဆို ကာကြယ္ေရး သို႔မဟုတ္ က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္မႈလိုအပ္ခ်က္မ်ားသို႔ အရႈံးေပရျခင္း မွကာကြယ္ရန္ လုပ္လာရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အဂၤလန္မွ ဂ်ြန္ေလာ့ခ္က ပုဂၢလိက ပိုင္ဆိုင္မႈသည္ သဘာဝအခြင့္အေရးမ်ားအနက္ အေျခခံအက်ဆံုး ျဖစ္သည္ဟုဆိုၿပီး ျပင္သစ္ေတာ္လွန္္ေရး၏ လူသားနွင့္နိုင္ငံသားအခြင့္အေရးမ်ား ေၾကျငာစာတမ္းတြင္ ေယဘံုယ် လြတ္လပ္ခြင့္ပံုစံေအာက္တြင္ လြတ္လပ္ေသာ စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္မႈေတာင္းဆိုမႈကို ထည့္ရန္ ျပဳျပင္သည္။
Classical Political Economy
The essence of the bourgeois liberal ideology was carried forward in the most thorough fashion in the works of the classical political economists. This new field of study naturally reached its heights
in the mother country of the Industrial Revolution - Britain. Its period started with the publication of Adam Smith’s Wealth of Nations in 1776, it reached its peak with David Ricardo’s Principles of Political Economy in 1817, and from 1830 onwards started the period of its decline or transformation. Adam Smith (1723-90) argued that the self-interested competitive activities of independent individuals, when left to operate as far as possible unchecked, produced not only a ‘natural’ social order, but also the most rapid possible increase in the ‘wealth of nations’, i.e. the comfort and well- being, and therefore the happiness, of all men. The basis of this natural order was the social division of labour. He therefore logically proved that the existence of a class of capitalists owning the means of production benefited all, including the class of labourers hiring themselves out to the capitalists. He thus also similarly proved that both Britain and Jamaica were best served by the one producing manufactured goods and the other raw sugar. Moreover, according to him, the economically very unequal society which resulted inevitably from the operations of human nature was not incompatible with the natural equality of all men or with justice. This was supposedly because even the poorest was ensured a better life than he would otherwise have had. Further, it was based on the most equal of all relationships, the exchange of equivalents in the market. Thus, in Adam Smith’s view, progress was as natural as capitalism. Remove the artificial obstacles to it which the past had erected, and it must inevitably take place. And the progress of production went hand in hand with that of the arts, the sciences and civilisation in general.
ဂႏၲဝင္နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒ
ဓနရွင္လစ္ဘရယ္ အေတြးအေခၚ၏ အနွစ္သာရကို ဂႏၲဝင္နိုင္ငံေရး ေဘာဂေဗဒပညာရွင္မ်ား၏ စာေပမ်ားတြင္ အေသးစိိတ္အက်ဆံုးပံုစံျဖင့္ ဆက္လက္သယ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ ဤပညာရပ္နယ္ပယ္သစ္သည္ သဘာဝက်စြာပင္ စက္မႈေတာ္လွန္ေရး၏ မိခင္နိုင္ငံ ၿဗိတိန္တြင္ ၎၏ အထြဠ္အထိပ္မ်ားသို႔ေရာက္ခဲ့သည္။ ၎၏ ေခတ္သည္ ၁၇၇၆ ခုနွစ္တြင္ အဒမ္စမစ္၏ နိုင္ငံတို႔၏ဓနဥစၥာကို ထုတ္ေဝျခင္းျဖင့္စတင္ၿပီး ၁၈၁၇ တြင္ ေဒးဗစ္ရီကာဒို၏ နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒသေဘာတရားမ်ားျဖင့္ အထြဠ္အထိပ္ေရာက္သည္။ ၁၈၃၀မွစတင္၍ ၎၏အက်သို႔မဟုတ္ အသြင္ေျပာင္းလဲျခင္းျဖစ္ေပၚသည္။ အဒမ္စမစ္ (၁၇၂၃-၉၀) က လြတ္လပ္ေသာ လူပုဂၢိဳလ္တဦးခ်င္းစီ၏ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြား ယွဥ္ၿပိဳင္မႈလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ျဖစ္နိုင္သမ် အဟန္႔အတားမဲ့ လည္ပတ္ေစရန္ ထားရွိေသာအခါ သဘာဝလူမႈစနစ္ကိုသာမက နိုင္ငံတို႔၏ဓနဥစၥာ- စည္းစိမ္နွင့္ဘဝသာယာမႈ၊ ထို႔ေၾကာင့္လူသားအားလံုး၏ေပ်ာ္ရႊင္မႈ- ကို ျဖစ္နိုင္သမ်ွအျမန္ဆံုး တိုးတက္ျခင္းကို ထုတ္လုပ္ေပးသည္ဟုဆိုသည္။ ထိုသဘာဝစနစ္၏ အေျခခံသည္ လူမႈအလုပ္ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္သူက ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ နည္းလမ္းကိုပိုင္ဆိုင္ေသာ အရင္းရွင္လူတန္းစားတရပ္ တည္ရွိျခင္းသည္ အရင္းရွင္ထံ ၎တို႔ကို၎တို႔ ဌားရန္းေသာ အလုပ္သမားလူတန္းစားအပါအဝင္ အားလံုးကို အက်ိဳးျဖစ္ေစ သည္ဟု ယုတၱိေဗဒနည္းျဖင့္သက္ေသျပသည္။ သူက အလားတူ ၿဗိတိန္က ထုတ္ကုန္ထုတ္လုပ္ျခင္း နွင့္ဂ်ေမကာက သၾကားၾကမ္းထုတ္လုပ္ျခင္း တို႔မွ အေကာင္းဆံုးအက်ိဳးခံစာရသည္ဟုဆိုသည္။ ထို႔အျပင္ သူ၏အဆိုအရ လူ႔သဘာဝလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားမွ ေရွာင္လႊဲမရေပၚေပါက္လာေသာ စီးပြားေရးအရ အလြန္အမင္း မညီ်ွေသာလူ႔အဖြဲ႕အစည္းသည္ သဘာဝအရလူသားအားလံုး တန္းတူညီမ်ွမႈ နွင့္ တရားမ်ွတမႈတို႔နွင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြ မရွိေပ။ ဤအခ်က္မွာ အဆင္းရဲဆံုးသူကိုပင္ ထိုသို႔မဟုတ္လ်င္ သူရရွိခဲ့ရမည့္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ ဘဝတခု ကိုအာမခံသည္ဟုယူဆရေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ ၎သည္ ဆက္ဆံေရးအားလံုး၏ အညီမ်ွဆံုးအေျခအေန၊ ေဈးကြက္တြင္ ညီမ်ွေသာ အရာမ်ား၏ လဲလွယ္မႈ အေပၚအေျခခံသည္။ ထို႔ေျကာင့္ အဒမ္စမစ္၏ အျမင္တြင္ တိုးတက္မႈသည္ အရင္းရွင္စနစ္ ကဲ့သို႔ပင္ သဘာဝက်သည္။ ၎အေပၚ အတိတ္ေခတ္က ထားရွိခဲ့ေသာ သဘာဝမဟုတ္သည့္ အတားအဆီးမ်ားကို ဖယ္ရွားလိုက္ပါက ၎သည္ ေရွာင္လြဲမရျဖစ္ေပၚရမည္။ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ တိုးတက္ေရးသည္ အႏုပညာ၊ သိပၸံပညာမ်ား၊ေယဘံုယ လူ႔ယဥ္ေက်းမႈ အဖြဲ႕အစည္း တို႔၏တိုးတက္မႈမ်ားနွင့္ ဒြန္တြဲျဖစ္ေပၚသည္။
This comforting view of the all-conquering nature of capitalism gained acceptance not merely because of what was then believed to be the unanswerable nature of its deductive reasoning. More than that its basis lay in the very visible progress of eighteenth century capitalism and European civilisation. However when there were marked difficulties in capitalist expansion from around 1810 to the 1840s the mood changed. Optimism changed to criticism and there started a period of critical enquiry, particularly into distribution as against production, which had been the main concentration of economists during Adam Smith’s time.
ဤသို႔နွစ္သိမ့္ေသာအျမင္ျဖစ္သည့္ အရင္းရွင္စနစ္၏အရာအားလံုးကိုေအာင္ျမင္နိုင္ေသာသေဘာသဘာဝသည္ ထိုစဥ္က ေကာက္ခ်က္ဆြဲဆင္ျခင္ျခင္း၏ ေျဖရွင္းမရေသာ သဘာဝ ျဖစ္သည္ဟုယံုၾကည္ခဲ့ေသာ အရာ ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ထိုမ်မက ၎၏အေျခခံသည္ ၁၈ ရာစုအရင္းရွင္စနစ္၏ ျမင္သာေသာတိုးတက္မႈ နွင့္ ဥေရာပယဥ္ေက်းမႈလူ႔အဖြဲ႕အစည္းတြင္ ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ ၁၈၁၀ ခန္႔မွ ၁၈၄၀ ခုမ်ားအတြင္း အရင္းရွင္ခ်ဲ့ထြင္မႈတြင္ ထင္ရွားေသာ အခက္အခဲမ်ားရွိလာေသာအခါ ထိုစိတ္ခံစားမႈသည္ ေျပာင္းလဲသြားခဲ့သည္။ အေကာင္းျမင္မႈမ်ားသည္ ေဝဖန္မႈမ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းသြားၿပီး အထူးသျဖင့္ ထုတ္လုပ္မႈကို ခြဲေဝမႈနွင့္ နႈိင္းယွဥ္ေသာ ေဝဖန္စမ္းစစ္ေသာကာလတခု စတင္ခဲ့သည္။ ၎သည္ အဒမ္စမစ္တို႔ေခတ္ စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ား၏ အဓိက အာရုံစိုက္မႈျဖစ္လာသည္။
The work of David Ricardo (1792-1823) belongs to this period. He was an economist who participated wholeheartedly in the practical issues affecting the capitalist class of the day. He thus was a champion of the cause of free trade and opposition to landlords, issues which he also supported by economic theory. However he also pointed out contradictions in the capitalist system which Smith had overlooked. One important such point was the tendency of the rate of profit to decline. More significant however was his basic general labour theory of value. It pointed out, for the first time, that labour was the source of all value and that the capitalists and landlords appropriated in the form of profit and rent respectively the surplus which the worker produced over and above what what he received back as wages. Ricardo however did not lead his labour theory of value to its logical social conclusions. He did not clearly point out that the capitalist in fact exploited the worker and it was necessary to do away with capitalists to do away with exploitation. A group of Ricardian ‘labour economists’ however soon arose in Britain who made this analysis.
ေဒးဗစ္ ရီကာဒို (၁၇၉၂-၁၈၂၃) ၏စာေပမ်ား သည္ထိုကာလနွင့္ သက္ဆိုင္သည္။ ၎သည္ ထိုစဥ္က အရင္းရွင္ မ်ားကို သက္ေရာက္ေသာ လက္ေတြ႕ျပသနာမ်ားတြင္ စိတ္ျမႇုတ္နွံပါဝင္သူျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္သူသည္ သူ၏ စီးပြားေရး သေဘာတရားမ်ားနွင့္ ေထာက္ခံခဲ့ေသာ ျပသနာမ်ားျဖစ္သည့္ လြတ္လပ္ေသာကုန္သြယ္ေရး၏ အေၾကာင္းရင္း နွင့္ ေျမရွင္မ်ားကိုဆန္႔က်င္ျခင္း ကိုဦးေဆာင္ကိုယ္စားျပဳသူျဖစ္ လာသည္။ သို႔ေသာ္သူသည္ စမစ္ မျမင္ခဲ့ေသာ အရင္းရွင္စနစ္အတြင္ရွိ ပဠိပကၡမ်ားကိုလဲ ေထာက္ျပခဲ့သည္။ ထိုသို႔ေသာ အေရးႀကီးသည့္ အခ်က္တခုမွာ အျမတ္နႈန္း က်ဆင္းတတ္ေသာသေဘာသဘာဝျဖစ္သည္။သို႔ေသာ္ ပိုမိုထူးျခားေသာအရာမွာ တန္ဖိုး၏အေျခခံေယဘံုယ် လုပ္အား သေဘာတရားျဖစ္သည္။ လုပ္အားသည္ တန္ဖိုးအားလံုး၏ ရင္းျမစ္ျဖစ္သည္၊ အလုပ္သမား၏ လုပ္အားချဖစ္ရရွိေသာအထက္ အပိုကို အရင္းရွင္နွင့္ေျမရွင္က အက်ိဳးအျမတ္နွင့္ ေျမဌားခအျဖစ္ အသီးသီးခြဲယူၾကသည္ဟု ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ၎က ေထာက္ျပခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ရီကာဒိုသည္သူ၏လုပ္အားသေဘာတရားကို က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္ေသာ လူမႈေကာက္ခ်က္ အထိဆြဲယူျခင္းမျပဳနိုင္ခဲ့ေပ။ အရင္းရွင္သည္ လက္ေတြ႕တြင္ အလုပ္သမားကို ေသြးစုတ္သည္ ေသြးစုတ္ျခင္းက္ို ေရွာင္ရွားရမည္ဟု ေထာက္မျပခဲ့ေပ။ သို႔ေသာ္ ၎ကိုခြဲျခမ္းစတ္ျဖာေသာ ရီကာဒို၏ လုပ္အားေဘာဂေဗဒပညာရွင္တစု ၿဗိတိန္တြင္ မၾကာမီေပၚေပါက္လာသည္။
Such analysis and critique of capitalism would however not have gained much weight if the earlier period of continuous rapid capitalist expansion had continued. However the capitalist system had started facing crises, first the localised crises in particular manufacturing and financial sectors of the economy from 1793, and then the all encompassing periodic general crises of 1825-26, 1836-37, 1839-42, 1846-48, etc. Economists like Sismondi, Wade and others too had started locating the cause of the crises in the nature of the capitalist system itself. In such a situation it was therefore but natural that as contradictions sharpened, particularly after 1830, even Ricardian theories started being looked upon with suspicion by the bourgeoisie. In fact some bourgeois writers saw Ricardo as the source of inspiration for agitators and disrupters in society. While such direct and immediate inspiration from Ricardo’s works may have not been that significant, he definitely provided the groundwork for a much more serious and enduring offensive on the basis of capitalism. It was his
labour theory of value and other contributions of the classical economists that Marx developed upon while making his critique of capital.
သို႔ေသာ္ အေစာပိုင္းကာလ အဆက္မျပတ္လ်င္ျမန္ေသာ အရင္းရွင္ခ်ဲ့ထြင္မႈ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚခဲ့လ်င္ အရင္းရွင္စနစ္ကို ဤသို႔ေလ့လာစမ္းစစ္ေဝဖန္ျခင္းသည္ ႀကီးမားေသာ ေလးနက္မႈရမည္မဟုတ္ေပ။ သို႔ေသာ္ အရင္းရွင္စနစ္သည္ အက်ပ္အတည္းမ်ား စတင္ ရင္ဆိုင္လာရသည္။ ပထမ အထူးသျဖင့္ စီးပြားေရး၏ ကုန္ထုတ္လုပ္ေရး နွင့္ ဘဏၰာေရးကဏၰမ်ားတြင္ ေဒသအလိုက္ အၾကပ္အတည္းမ်ား ၁၇၉၃ မွစတင္ျဖစ္ပြားၿပီး ေနာက္ ၁၈၂၅-၂၆၊ ၁၈၃၆-၃၇၊ ၁၈၃၉-၄၂၊ ၁၈၄၆-၄၈ စသည္တို႔တြင္ အားလံုးအႀကံဳးဝင္ေသာ အခ်ိန္အလိုက္ျဖစ္ေပၚသည့္ အေထြေထြ အၾကပ္အတည္းမ်ား ေပၚေပါက္လာသည္။ ဆက္စမြန္ဒီ၊ ဝိဒ္ နွင့္ အျခားေသာ ေဘာဂေဗဒပညာရွင္မ်ားသည္ ဤအၾကပ္အတည္းမ်ား၏ အေၾကာင္းရင္းမ်ားကုိ အရင္းရွင္စနစ္၏ သေဘာသဘာဝအတြင္း စတင္ရွာေဖြလာၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အထူးသျဖင့္ ၁၈၃၀ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ပဠိပကၡမ်ား ျပင္းထန္လာေသာအခါ ရီကာဒို၏ သေဘာတရားမ်ားကိုပင္ ဓနရွင္လူတန္းစားက သံသယျဖင့္ ရႈျမင္လာၾကသည္ မွာ ဤကဲ့သို႔ေသာ အေျခအေနတြင္ သဘာဝက်သည္။
လက္ေတြ႕တြင္ အခ်ိဳ႕ေသာ ဓနရွင္စာေရးဆရာမ်ားသည္ ရီကာဒို ကို လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတြင္ လွံု႔ေဆာ္သူမ်ားေနွာက္ယွက္သူမ်ားကို လႈံ႕ေဆာ္ေသာရင္းျမစ္ဟု ျမင္ၾကသည္။ ရီကာဒို၏ စာေပမ်ား၏ တိုက္ရိုက္ လတ္တေလာ လႈံ႕ေဆာ္မႈ မ်ားသည္ဤမ်ထူးျခားေကာင္းထူးျခားခဲ့မည္ မဟုတ္ေသာ္လည္း သူသည္ အရင္းရွင္စနစ္၏ အေျခခံကို မ်ားစြာ ပိုမို ေလးနက္ရွည္ၾကာေသာ ထိုးစစ္တခု၏ အေျခခံကိုေပးခဲ့သည္။ မာ့က္စ္ ကသူ၏ အရင္းေဝဖန္စမ္းစစ္မႈ ကို ျပဳစုေသာအခါ ပိုမိုဖြံ႕ၿဖိဳးေအာင္ျပဳလပ္ခဲ့သည္မွာ ရီကာဒို၏တန္ဖိုးဆိုင္ရာ လုပ္အားသေဘာတရား နွင့္ ဂႏၲဝင္ေဘာဂေဗဒပညာရွင္မ်ား သို႔ အျခားအက်ိဳးျပဳမႈမ်ားသာျဖစ္သည္။ Socialist Theories
Meanwhile as classical bourgeois liberalism started losing much of its Enlightenment confidence in the inevitability and desirability of progress, a new ideology, socialism, started reformulating the truths of the eighteenth century. Reason, science and progress were its firm foundation. The socialists of this period were thus no mere repetition of dreamers in a perfect society of common ownership that periodically appear throughout history. They did not long for the return of some idyllic pre-industrial society. Rather their distinguishing feature was that they all accepted the Industrial Revolution which created the very possibility of modern socialism. They attempted to take the industrial society forward to a more rational, more scientific stage.
ဆိုရွယ္လစ္သေဘာတရားမ်ား
ထိုစဥ္အတြင္း ဓနရွင္ လစ္ဘရယ္ဝါဒသည္ တိုးတက္မႈကိုေရွာင္လြဲမရမရျခင္းနွင့္ လိုလားမႈမ်ားအၾကား ၎၏ အသိပညာတ္ိုးတက္ေရး လႈပ္ရွားမႈ အတြင္းရရွိခဲ့ေသာ ယံုျကည္မႈ အမ်ားအျပားကိုစတင္ဆံုးရႈံးလာေသာေၾကာင့္ အေတြးအေခၚသစ္ျဖစ္ေသာ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒသည္ ၁၈ ရာစု၏အမွန္တရားမ်ားကို စတင္ဖြဲ႕စည္းလာသည္။ က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္မႈ၊ သိပၸံပညာ နွင့္ တိုးတက္မႈတို႔သည္ ၎၏ ခိုင္မာေသာ အုတ္ျမစ္ျဖစ္သည္။ ထိုေခတ္က ဆိုရွယ္လစ္မ်ားသည္ ထို႔ေၾကာင့္ သမိုင္းတေလ်ာက္ မၾကာခဏ ေပၚေပါက္လာေသာ ၿပီးျပည့္စံုသည့္ ဘံုပိုင္ဆိုင္မႈ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို အိပ္မက္ မက္ေနသူမ်ားမ်သာမဟုတ္ေတာ့ေပ။ ၎တို႔သည္ စက္မႈေတာ္လွန္ေရး မတိုင္မီက တစံုတရာ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာ ၿပီးျပည့္စံုေသာ လူ႔အဖြဲအစည္းျပန္္လာျခင္း ကိုတမ္းတေနသူမ်ား မဟုတ္ၾကေတာ့ေပ။ ၎တို႔၏ပိုမိုထူးျခားေသာ လကၡဏာမွာ ေခတ္သစ္ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒ၏ႀကီးမားေသာျဖစ္နိုင္ေခ်ကို ဖန္တီးေပးသည့္ စက္မႈေတာ္လွန္ေရး ကိုလက္ခံၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ၎တို႔သည္ စက္မႈလူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို ပိုမိုက်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္ သိပၸံနည္းက်ေသာ အဆင့္သို႔ ေရွ႕ဆက္သယ္ေဆာင္ရန္ အားထုတ္ခဲ့ၾကသည္။
The first active manifestation of socialism after the French Revolution was the conspiracy of Gracchus Babeuf. Babeuf and the Babouvists took their philosophy in the main from Rousseau and the utopianists of the Enlightenment. Their basic premise was the idea of equality. They thus aimed at the abolition of private property, equal distribution of wealth irrespective of the work done, no right to inheritance, no large cities, and that all would be compelled to do physical work and live in the same manner. The Babouvists planned to seize power through a conspiracy, and then the conspirators were supposed to rule on behalf of the masses, until the people were educated and able to rule through elected bodies. Babeuf’s conspiracy was detected in 1796 and he was executed. His ideas were to some extent carried on by Louis Blarqui. The Babouvist programme was not expressed in specific class categories but merely talked in terms of rich and poor or people and tyrants. It however was one of the first attempts at an economic criticism of private property as the foundation of society.
ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးအၿပီး ပထမဆံုး နိုးၾကားေသာဆိုရွယ္လစ္ဝါဒ၏ ထူးျခားေသာျဖစ္ရပ္မွာ ဂရာခ်ပ္ဘာ ဘတ္ဖ္၏ လႈိ႕ဝွက္ႀကံစည္မႈျဖစ္သည္။ ဘာဖတ္ဖ္နွင့္ ဘာဗိုဗစ္ဝါဒီမ်ားသည္ ၎တို႔၏အေတြးအေခၚကို အဓိက အားျဖင့္ ရူးဆိုးနွင့္ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈ စိတ္ကူးယဥ္ဝါဒီမ်ားထံမွယူသည္။ အေျခခံအယူအဆမွာ တန္းတူညီမ်ျခင္း အေတြးအေခၚျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၎တို႔သည္ ပုဂၢလ္ိကပိုင္ဆိုင္မႈ ဖ်က္သိမ္းေရး၊ အလုပ္ၿပီး ေျမာက္ျခင္းကို ထည့္သြင္းမစဥ္းစားေသာ ဓနဥစၥာ ခြဲေဝမႈ၊ အေမြဆက္ခံနိုင္မႈ မရွိျခင္း၊ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားမရွိျခင္း နွင့္ အားလံုး ရုပ္ပိုင္းအလုပ္လုပ္ရန္လိုၿပီး တူညီေသာပံုစံျဖင့္ေနထိုင္ေရး တိုကိုေမ်ွာ္မွန္းသည္။ ဘာဗိုဗစ္ဝါဒီမ်ားသည္ လိႈ႕ဝွက္အႀကံအစီတခုျဖင့္ အာဏာရယူရန္ နွင့္ လူထုပညာတတ္လာၿပီး ေ႐ြးေကာက္ခံအဖြဲ႕မ်ားျဖင့္အုပ္ခ်ဳပ္နိုင္ သည္အထိ ႀကံစည္သူမ်ားက လူထုကိုယ္စားအုပ္ခ်ဳပ္ရန္ရည္႐ြယ္သည္။ ၁၇၉၆ ခုနွစ္တြင္ ဘာဘတ္ဖ္၏ အႀကံအစည္ မွာေဖာ္ထုတ္ခံခဲ့ရပီး သူ႔ကိုသုတ္သင္ခဲ့သည္။ သူ၏ အေတြးအေခၚမ်ားက္ို လူးဝစ္ဘလာကီ က တစံုတရာေသာအတိုင္းအတာအထိ ဆက္လက္သယ္ေဆာင္သည္။ ဘာဗိုဗစ္အစီအစဥ္ကို တိက်ေသာ လူတန္းစား ပိုင္းျခားမႈျဖင့္ မေဖာ္ျပဘဲ ဆင္းရဲနွင့္ခ်မ္းသာၾကား၊ သို႔မဟုတ္ ျပည္သူမ်ားနွင့္ အာဏာရွင္မ်ားၾကား ပဠိပကၡအျဖစ္သာ ေဖာ္ျပခဲ့ၾကသည္။ သ္ို႔ေသာ္၎သည္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏အေျခခံအျဖစ္ ပုဂၢလိကပိုင္ဆိုင္မႈကို စီးပြားေရးအရေဝဖန္ရန္ ပထမဆံုးအားထုတ္မႈမ်ားအနက္တခုျဖစ္သည္။
Henri Saint-Simon (1760-1825) is however normally recognised as the real founder of modern theoretical socialism, conceived not merely as an ideal but as the outcome of a historical process. He formulated the principle of a future ‘organic’ social community to which industrial concentration was leading. This future society would be one where production would be planned and measured by social needs, where private property would be subordinated to the general good and where inheritance would be abolished. The social hierarchy would no longer be hereditary; the highest positions would be held by wise men supervising the general development of society. The new industrial order would put an end to the misery of the proletariat, but the oppressed workers would not be the class to implement Saint-Simon’s plans. According to him, the transformation would be carried out by manufacturers, bankers, scholars, and artists, once they had been convinced by the new doctrine. To bring about this change nothing more was needed than peaceful reforms such as the acquisition of parliamentary power by industrialists; Saint-Simon also appealed to the governing class to support his plan. The most important features of his doctrine may be as follows: the firm belief in the regularity of history and its inexorable march towards socialism; the ruinous consequences of anarchic competition and the necessity of state economic planning; the replacement of political government by economic administration; science as the instrument of social progress; and the internationalist approach to politico-economic problems. Some negative features were Saint Simon’s idea that the state as it now exists can be used to bring about a socialist transformation; his appeal for co-operation between classes, the religious character he gave to his industrial order. In later years after his death Saint-Simonism became somewhat of a sect with his veers often stressing the religious aspects of his teachings. Its influence however continued through various prominent individuals. The socialist Louis Blanc was a disciple of Saint-Simon and through him Lassalle, the pioneer political organiser of the German working class. In the field of industry one of Saint-Simon’s disciples built the Suez Canal whereas another became the manager of a
railway line. In fact of all the pre-Marxist socialist doctrines Saint-Simonism had the strongest effect in spreading socialist ideas among the educated classes in various parts of Europe.
သို႔ေသာ္ ဟင္နရီစိန္႔ဆိုင္မြန္ (၁၇၆၀-၁၈၂၅) သည္ စံတခုအျဖစ္သာမကသမိုင္းျဖစ္စဥ္၏ရလဒ္ လည္း ရႈျမင္ ခံရၿပီး သေဘာတရားပိုင္းဆိုင္ရာ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒ ကို တည္ေထာင္သူအစစ္ အျဖစ္ ေယဘံုယ်အားျဖင့္ အသိ အမွတ္ျပဳခံရသည္။ သူသည္ အနာဂါတ္ စက္မႈစုစည္းျခင္းဦးတည္ေနေသာ အနာဂါတ္ေအာ္ဂင္းနစ္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း တခု၏သေဘာတရားမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။ ထို အနာဂါတ္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းသည္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈကို လူမႈလိုအပ္ခ်က္မ်ားအရ တိုင္းတာ စီမံ ေသာေနရာတခု ၊ ပုဂၢလိကပိုင္ဆိုင္မႈ သည္ အမ်ားေကာင္းစားေရး၏လက္ေအာက္ခံျဖစ္ေသာေနရာတခု၊ အေမြဆက္ခံခြင့္ကို ဖ်က္သိမ္းေသာ ေနရာတခုျဖစ္သည္။ လူမႈအဆင့္သည္ မ်ိဳးရိုးနွင့္မသက္ဆိုင္ေတာ့ေပ။ အျမင့္ဆံုးရာထူးမ်ားကို လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ အေထြေထြ ေကာင္းက်ိဳးေဆာင္ႀကီးၾကပ္ေသာ ပညာရွိသူမ်ားရယူၾကမည္။ ဤစက္မႈစနစ္သစ္သည္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား၏ကံဆိုးမႈကို အဆံုးသတ္သည္ သို႔ေသာ္ အဖိနွိပ္ခံအလုပ္သမားမ်ားသည္ စိန္႔ဆိုင္မြန္၏ အစီအစဥ္မ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္မည့္ လူတန္းစားတခုမဟုတ္ေပ။ သူ၏အဆိုအရ ထိုအသြင္ကူးေျပာင္းျခင္းကို ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ ဘဏ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ ပညာရွင္မ်ား နွင့္ အႏုပညာရွင္မ်ားက ဤအယူအဆသစ္ကိုု ယံုၾကည္လာေသာအခါ ေဆာင္႐ြက္ၾကမည္ျဖစ္သည္။ ထိုအေျပာင္းအလဲျဖစ္ရန္ စက္မႈလုပ္မႈလုပ္ငန္း ရွင္မ်ားက ပါလီမန္တြင္အာဏာ ရယူျခင္းမွအပ မည္သည့္အရာမ်ွမလိုေပ။ စိန္႔ဆိုင္မြန္သည္ အုပ္ခ်ဳပ္သူလူတန္းစားကသူ၏ အစီအစဥ္ကို လက္ခံရန္လည္းေမတၱာရပ္ခံခဲ့သည္။ သူ၏ဤအယူအဆ၏ အေရးအႀကီးဆံုးသြင္ျပင္လကၡဏာမ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္ဖြယ္ရွိသည္။ သမိုင္း၏ပံုမွန္ျဖစ္ေပၚျခင္းနွင့္ ၎၏ တားဆီမရေသာ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒ သို႔ခ်ီတက္မႈ တြင္ခိုင္မာစြာယံုၾကည္မႈ၊ ထိန္းခ်ဳပ္မႈမဲ့ၿပိဳင္ဆိုင္မႈ၏ ပ်က္စီးေသာ အက်ိဳးဆက္မ်ား နွင့္ နိုင္ငံေတာ္ စီမံံကိန္း စီးပြားေရးလိုအပ္ျခင္း၊ နိုင္ငံေရးအစိုးရကို စီးပြားေရးစီမံခန္႔ခြဲအုပ္ခ်ဳပ္မႈနွင့္အစားထိုးျခင္း၊ သိပၸံပညာကို လူမႈတိုးတက္ေရးကိရိယာအျဖစ္ ယံုၾကည္ျခင္း နွင့္ နိုင္ငံေရးစီးပြားေရးျပသနာမ်ားကို နိုင္ငံတကာအျမင္ျဖင့္ခ်ဥ္း ကပ္ျခင္း တို႔ျဖစ္သည္။ အႏုတ္လကၡဏာေဆာင္ေသာ သြင္ျပင္လကၡဏာ အခ်ိဳ႕မွာ ယခုရွိေနသည့္ပံုစံအတိုင္း နိုင္ငံေတာ္ကို ဆိုရွယ္လစ္အသြင္ကူးေျပာင္းမႈတြင္ အသံုးျပဳနိုင္သည္ဟူေသာ စိန္႔ဆိုင္မြန္၏အယူအဆ၊ လူတန္းစားမ်ားၾကားပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ရန္ သူ၏ ေမတၱာရပ္ခံျခင္း၊ သူ၏စက္မႈလူေနမႈစနစ္သို႔သူေပးထားေသာ ဘာသာေရး လကၡဏာ တို႔ ျဖစ္သည္။ သူကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ပိုင္းနွစ္မ်ားတြင္ စိန္႔ဆိုင္မြန္သည္ သူူ၏မၾကာခဏ ဘာသာေရး အသားေပး သင္ၾကားခ်က္မ်ားျဖင့္ လမ္းေၾကာင္းေျပာင္းလာျခင္းနွင့္အတူ ပင္မအုပ္စုနွင့္ တစံုတရာ သေဘာထား ကြဲလြဲေသာသူျဖစ္လာသည္။ သို႔ေသာ္၎၏ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈသည္ ထင္ရွားေသာ ပုဂၢိဳလ္အမ်ား အျပားတြင္ ဆက္လက္ရွိေနသည္။ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒီ လူးဝစ္ ဘလန္႔သည္ သူ၏သာဝက တဦးျဖစ္ၿပီး သူမွတဆင့္ ဂ်ာမန္ အလုပ္သမားလူတန္းစား၏ ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျ ပနိုင္ငံေရးေဆာ္ၾသသူ လာဆဲ လည္းပါဝင္သည္။ စက္မႈလုပ္ငန္းနယ္ပယ္တြင္ စိန္႔ဆိုင္မြန္၏သာဝကတဦးသည္ စူးအက္တူးေျမာင္းကို တည္ေဆာက္ခဲ့ၿပီး အျခားတဦးမွာ ရထားလိုင္း မန္ေနဂ်ာျဖစ္လာသည္။ မာ့က္စ္ဝါဒ မတိုင္မီဆိုရွယ္လစ္အယူအဆမ်ား အားလံုးတြင္ စိန္႔ဆိုင္မြန္သည္ ဥေရာပတလႊား ပညာတတ္မ်ားအၾကား ဆိုရွယ္လစ္ အေတြးအေခၚမ်ားပ်႕ံနွံ႔ရာတြင္ အျပင္းထန္ဆံုးသက္ေရာက္မႈျဖစ္သည္။
Robert Owen (1771-1858) was the other influential socialist thinker of this period. His main theoretical work was A New View of Society (1813-14), through which he tried to convince manufacturers and the aristocracy of the need for a reform of the industrial and monetary system, wages and education, in the interest not only of the workers but of capitalists and the whole of society. In numerous subsequent pamphlets, periodicals, articles, memorandums and appeals to Parliament he continued to advocated his reformist ideas, exposing the horrors of industrialisation and urging the adoption of social and educational measures which would remedy abuses without hindering technical progress. He was one of the main forces behind legislation restricting the working hours for children. Due to his intense propaganda against religion and private property he came under severe attack in Britain. He therefore left for America where he unsuccessfully attempted to set up communist settlements. However when he returned to Britain he became the first outstanding organiser of the trade union and workers co-operative movement. In his later years Owen put his trust in communist settlements engaged in agriculture and industry, the nuclei of the future harmonious society. Here, he believed that thanks to good organisation and loyal co- operation, people would produce more willingly, in greater quantity, and at a cheaper rate than elsewhere. Although it originated in practical experience, Owen’s doctrine, like that of the French socialists, centred round the conviction that socialism was a unique discovery, so manifestly right that it was bound to be accepted by all classes as soon as proclaimed. Owen thought that a radical economic reform in a socialist spirit could be effected by appealing to universal human interests and with the aid of the existing state power. Owen’s doctrine initiated a new phase of the British workers’ movement, in which it ceased to be merely an outburst of despair and became a systematic force. However, the British trade union movement is still marked by his outlook, which directly subordinates the political struggle to economic interests. The social democratic theories which treated workers’ political parties as organs of the trade unions are a continuation of the same doctrine.
ေရာဘတ္အိုဝင္ (၁၇၇၁-၁၈၅၈) သည္ဤေခတ္၏ ၾသဇာႀကီးမားေသာ အျခားဆိရွယ္လစ္ ေတြးေခၚဆရာ တဦး ျဖစ္သည္။ သူ၏အဓိက သေဘာတရားေရးစာအုပ္မွာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းေပၚအျမင္သစ္ (၁၈၁၃-၁၄) ျဖစ္သည္။ ထိုစာအုပ္မွတဆင့္သူသည္ ကုန္ထုတ္လုပ္သူမ်ားနွင့္မင္းစိုးရာဇာတို႔အား စက္မႈနွင့္ေငြေၾကးစနစ္၊ လုပ္အားခ နွွင့္ပညာေရးတို႔တြင္ အလုပ္သမားမ်ားအက်ိဳးအတြက္သာမက အရင္းရွင္မ်ား နွင့္လူ႔အဖြဲ႕အစည္း တခုလုံးအက်ိဳးအတြက္ပါ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး တခုလိုေၾကာင္း ယံုၾကည္ေစရန္အားထုတ္ခဲ့သည္။ မ်ားျပားလွစြာေသာ ေနာက္ဆက္တြဲ စာေစာင္မ်ား၊ေဆာင္းပါးမ်ားနွင္ ပါလီမန္သို႔ ေမတၱာရပ္ခံခ်က္မ်ားတြင္ စက္မႈျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၏စက္ဆုတ္ဖြယ္ရာမ်ားကိုေဖာ္ထုတ္ၿပီး နည္ပညာတိုးတက္မႈကို အဟန္႔အတားမျဖစ္ေစဘဲ ထို ညဳင္းပမ္းနွိပ္စက္မႈမ်ားကိုကုစားရန္ လူမႈနွင့္ပညာေရး အစီအစဥ္မ်ားခ်မွတ္ရန္တိုက္တြန္းၿပီး သူ၏ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အေတြးအေခၚမ်ားကို ဆက္လက္ေထာက္ခံေရး သားခဲ့သည္။ သူသည္ ကေလးသူငယ္မ်ား၏ အလုပ္ခ်ိန္ကန္႔သတ္ေရး ဥပေဒ၏ ေနာက္ကြယ္မွအဓိက တြန္းအားမ်ားအနက္တခုျဖစ္သည္။ ဘာသာေရးနွင့္ပုဂၢလိကပိုင္ဆိုင္မႈအေပၚ သူ၏ျပင္း ထန္ေသာ ဆန္႔က်င္ဝါဒျဖန္႔မႈမ်ားေၾကာင့္ သူသည္ ၿဗိတိန္နိုင္ငံတြင္အႀကီးအက်ယ္တိုက္ခိုက္ခံရသည္။ထို႔ေၾကာင့္သူသည္ အေမရိကသို႔ ထြက္ခြာသြားခဲ့ၿပီး ကြန္ျမဴနစ္ရပ္႐ြာမ်ားထူေထာင္ရန္ မေအာင္ျမင္ေသာ အားထုတ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္သူၿဗိတိန္နိုင္ငံသို႔ျပန္လာေသာအခါ သူသည္ အလုပ္သမားသမဂၢ နွင့္ အလုပ္သမားသမဝါယမမ်ားလႈပ္ရွားမႈ၏ ထူးခ်ြန္ေသာပထမဆံုး ေဆာ္ၾသသူျဖစ္လာသည္။ သူ႔ဘဝေနာက္ပိုင္းနွစ္မ်ားတြင္ အိုဝင္သည္ ကြန္ျမဴနစ္ရပ္႐ြာမ်ားတြင္ သူ၏ယံုၾကည္မႈကိုျမႇုတ္နွံၿပီး အနာဂါတ္သဟဇာတလူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ အေရးအပါဆံုးျဖစ္ေသာ စိုက္ပ်ိဳးေရးနွင့္ စက္မႈလုပ္ငန္မ်ားလုပ္သည္။ ေကာင္းမြန္ေသာအဖြဲ႕အစည္း နွင့္သစၥာရွိေသာ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈေၾကာင့္ လူထုသည္မည္သည့္ေနရာတြင္ထက္မဆို ပိုမိုသက္သာေသာနႈန္းျဖင့္ ပိုမိုႀကီးမားေသာ အေရအတြက္ျဖင့္ စိတ္ပါလက္ပါပိုမိုထုတ္လုတ္လုပ္ၾကမည္ဟု သူယံုၾကည္သည္။ ၎သည္သည္လက္ေတြ႕ အေတြ႕အႀကံဳတြင္ အစျပဳခဲ့ေသာ္လည္း ျပင္သစ္ဆိုရွယ္လစ္မ်ား၏ အယူအဆကဲ့သို႔ပင္ အိုဝင္၏ အယူအဆတြင္ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒသည္ ထူးျခားေသာရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈျဖစ္ၿပီး လြန္စြာ ထင္ရွားမွန္ကန္ေသာေၾကာင့္ ထုတ္ေဖာ္ေၾကညာသည္နွင့္တၿပိဳင္နက္ လူတန္းစားအားလံုးက လက္ခံေတာ့မည္ဟူေသာ ထင္ျမင္ခ်က္ ကို ဗဟိုျပဳသည္။ ဆိုရွယ္လစ္ စိတ္ဓာတ္ျဖင့္ အေျခအျမစ္က်ေသာ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတခု ကို အႂကြင္းမဲ့လူသားအက်ိဳးစီးပြားနွင့္ လက္ရွိနိုင္ငံေတာ္အာဏာ၏ အကူအညီျဖင့္ သက္ေရာက္ေစနိုင္သည္ဟု အိုဝင္က ထင္ခဲ့သည္။ အိုဝင္၏အယူအဆသည္ ၿဗိတိန္အလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈ၏ အဆင့္သစ္တခုကို ဦးေဆာင္ခဲ့သည္။ ထိုအဆင့္သစ္တြင္ အလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈသည္ စိတ္ပ်က္ေပါက္ကြဲျခင္းမဟုတ္ေတာ့ဘဲ စနစ္က်ေသာ အင္အားစုျဖစ္လာသည္။ သို႔ေသာ္ ၿဗိတိသ်ွအလုပ္သမား သမဂၢလႈပ္ရွားမႈသည္နိုင္ငံေရးတိုက္ပြဲသည္ စီးပြားေရးအက်ိဳးစီးပြား၏တိုက္ရိုက္ လက္ေအာက္ခံျဖစ္သည္ ဟူေသာသူ၏အျမင္ျဖင့္သေကၤတျပဳခံေနရဆဲ ျဖစ္သည္။ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ား၏အစိတ္အပိုင္းအျဖစ္ အလုပ္သမားနိုင္ငံေရးပါတီမ်ားကိုယူဆေသာ ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္တစ္ သေဘာတရားမ်ားမွာ အလားတူအယူအဆ၏အဆက္ျဖစ္သည္။
Charles Fourier (1772-1837), was the one who described the future socialist society in greater detail than any of the other socialists of his time. Fourier’s doctrine was inspired by the phenomena of crisis, speculation, exploitation, and the misery of the workers. All this, he thought was due to a wrongful system of labour and exchange. Human needs passions were ineradicable, but they only led to unhappiness because society was badly organised; the problem was to order matters in such a way that they led to the general good instead of to antagonism. To achieve this Fourier drew up an elaborate system of society composed of basic units of 2000 persons each called phalanxes. Unlike Saint Simon and Owen, he did not see the remedy in the transformation of human nature but in a new social order where conflict of interests would be so organised as to lead to harmony. His disciples while giving up the more fantastic portions of Fourier’s theory tried to modify his ideas in the direction of realism. Workers’ consumer co-operatives were an outcome of his system, as were attempts to establish producer cooperatives in which the workers were shareholders.
ခ်ားလ္ဖိုရီယာ (၁၇၇၂-၁၈၃၇)သည္၎၏ေခတ္မည္သည့္ဆိုရွယ္လစ္မ်ားထက္မဆို အနာဂါတ္ ဆိုရွယ္လစ္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ကိုပိုမိုအေသးစိတ္သရုပ္ေဖာ္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ ဖိုရီယာ၏အယူအဆကို အက်ပ္အတည္းမ်ား၊ ေဈးကစားမႈမ်ား၊ ေသြးစုတ္အျမတ္ထုတ္မႈမ်ားနွင့္နွင့္အလုပ္္ သမားမ်ား၏ကံဆိုးမိုးေမွာင္ၾကမႈတို႔၏ျဖစ္စဥ္မ်ားက လႈ႕ံေဆာ္ေပး သည္။ ဤအရာအားလံုးသည္ မွားယြင္းေသာ လုပ္အားနွင့္လဲလွယ္မႈစနစ္တခုေၾကာင့္ဟု သူယူဆ သည္။ လူသား၏လိုအပ္ခ်က္မ်ားနွင္ေမတၱာတရားကို ေဖ်ာက္ဖ်က္မရ သို႔ေသာ္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို ဆိုး႐ြားစြာဖြဲ႕စည္းထားေသာေၾကာင့္ ၎တို႔သည္ ေသာကကိုသာျဖစ္ေစသည္။ ျပႆနာမွာ အရာကိစၥမ်ားကို ပဠိပကၡသို႔ဦးမတည္ေစဘဲ အမ်ားေကာင္းက်ိဳးသို႔ ဦးတည္ေစရန္ စီစဥ္ရမည္ ဟူ၍ျဖစ္သည္။ ဤအရာေအာင္ျမင္ေစရန္ ဖိုရီယာက Phalanxes ဟုေခၚေသာ တဖြဲ႕လ်င္ လူ ၂ေထာင္ပါသည့္ အေျခခံ ယူနစ္မ်ားနွင့္ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ အႏုစိတ္လူ႔အဖြဲ႕အစည္း စနစ္ကိုေရးဆဲြသည္။ စိန္႔ဆိုင္မြန္၊အိုဝင္တို႔နွင့္မတူဘဲ သူသည္လူ႔သဘာဝ၏ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈတြင္ ကုထံုးကိုသူမျမင္ဘဲ အက်္ိုးစီးပြားပဠိပကၡမ်ားကို သဟဇာတ ျဖစ္ေစမည့္ လူမႈစနစ္သစ္တြင္သာကုထံုးကိုျမင္သည္။ သူ၏တပည့္မ်ားသည္ သူ႔အယူအဆ၏ အယူသည္းေသာအစိတ္အပိုင္းမ်ားကိုပစ္ပယ္ၿပီး သူ၏အေတြးအေခၚကို သရုပ္မွန္ဝါဒဘက္သို႔ဦးတည္ေစရန္ႀကိဳးစားခဲ့ၾကသည္။ အလုပ္သမားမ်ား၏စားသုံးသူသမဝါယမ အသင္းမ်ားသည္ သူ၏စနစ္၏ရလဒ္မ်ားျဖစ္ၿပီး အလုပ္သမားမ်ားက ရွယ္ယာရွင္မ်ားအျဖစ္ပါဝင္ေသာ ထုတ္လုပ္သူ သမဝါယမအသင္းမ်ား ထူေထာင္ရန္အားထုတ္မႈမ်ားသည္လည္းအလားတူျဖစ္သည္္။
Besides these principal figures there were many other socialists contributing to the immense outpouring of socialist literature of this period. Among them was Wilhelm Weitling (1808-71) a German emigrant worker who presented communism as a Christian ideal. He presented an intense critique of capitalism from a class viewpoint and unlike many of the prominent socialists, did not expect the government or the capitalists to recognise his ideal and bring it about of their own accord; he believed that the workers can rely only on themselves and on their own strength. Etienne Cabet (1788-1856) was another socialist who wrote extensively advocating a non-revolutionary communism as the teaching of Christ. He later emigrated to America to establish communist settlements there. Pierre Joseph Proudhon (1809-65) was another prolific writer. Regarded as the father offather of modern anarchism, he painted the picture of a future society operated by ‘free mutualist associations’; a system which he called anarchy. A figure who was not much of a theoretician but was of immense practical significance in the principal revolutionary events of the time - both the 1848 Revolution and the Paris Commune – was Louis-Auguste Blanqui (1805-81). He continued Babouvist tradition of revolutionary conspiracy into the workers’ movement and was a strong proponent and practitioner of armed insurrection. In a vague and broad sense he also accepted communism and the conception of dictatorship of the proletariat. Louis Blanc (1811-82) on the other hand was the successor of the Saint-Simonist tradition and is considered one of the chief precursors of the welfare state. He believed that it was possible, without violence or mass expropriation, to carry out peaceful economic reforms within a system of political and industrial democracy which would eliminate poverty and harmful competition and would gradually lead to social equality and to the socialisation of means of production.ဤထင္ရွားေသာေခါင္းေဆာင္မ်ားအျပင္ ဤကာလ၏ႀကီးမားေသာ ဆိုရွယ္လစ္စာေပ စီးဆင္းမႈကိုအက်ိဳးျပဳခဲ့ၾကေသာ အျခားဆိုရွယ္လစ္အမ်ားအျပားလည္းရွိသည္။ ထိုသူမ်ားတြင္ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒသည္ ခရစ္ယာန္ အယူအဆ၏ ၿပီးျပည့္စုံေသာ အေတြးအေခၚျဖစ္သည္ဟုတင္ျပခဲ့ေသာ ဂ်ာမန္ေ႐ြ႕ေျပာင္းလုပ္သား ဝဲလ္ဟင္း ဝက္တလင္ (၁၈၀၈-၇၁)လည္းပါဝင္သည္။ သူသည္ လူတန္းစားအျမင္ျဖင့္ အရင္းရွင္စနစ္ကို ျပင္းထန္ေသာေဝဖန္မႈျပဳခဲ့ၿပီး ထင္ရွားေသာဆိုရွယ္လစ္အမ်ားအျပားနွင့္မတူဘဲ အစိုးရ သို႔မဟုတ္ အရင္းရွင္မ်ားသည္ သူ၏ စံအေတြးအေခၚမ်ားကို အသိအမွတ္ျပဳကာ ၎တို႔ သေဘာျဖင့္ေဆာင္ယူေပးမည္ဟုလဲမေမ်ာ္လင့္ခဲ့ေပ။ အလုပ္သမားမ်ားသည္ ၎တို႔ကို၎တို႔နွင့္ ၎တို႔၏ခြန္အားကိုသာ အားကိုး ရမည္ဟုသူယံုၾကည္သည္။ အီတီယန္ကာဘက္ (၁၇၈၈-၁၈၅၆)က မေတာ္လွန္ေသာ အရင္းရွင္စနစ္သည္ ခရစ္ေတာ္၏သင္ၾကားမႈအျဖစ္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ဦးေဆာင္ေဟာေျပာေသာ အျခားဆိုရွယ္လစ္တဦးျဖစ္သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္သူသည္ အေမရိကတြင္ ကြန္ျမဴနစ္ေက်း႐ြာမ်ားထူေထာင္ရန္ ေျပာင္းေရႊ့သည္။ ပီယာ ဂ်ိဳးဆက္ ပေရာက္ဟြန္ ( ၁၈၀၉-၆၅) သည္ အျခားေသာ စာေရးမ်ားသူျဖစ္သည္။ ေခတ္သစ္မင္းမဲ့ဝါဒ၏ဖခင္အျဖစ္သတ္မွတ္ခံရၿပီး သူသည္ အနာဂါတ္ေလာက က္ို လြတ္လပ္ေသာ အျပန္အလွန္ဝါဒီမ်ား၏အသင္းအဖြဲ႕မ်ားဟုပံုေဖာ္သည္။ ၎သည္ မင္းမဲ့ဝါဒဟုသူကေခါေသာစနစ္တခုျဖစ္သည္။ ထိုေခတ္က အဓိကေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ - ၁၈၄၈ခုနွစ္ေတာ္လွန္ေရးနွင့္ ပါရီကြန္ျမဴးနွစ္ခုလံုးတြင္- သေဘာတရာေရးသမားမဟုတ္ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕အရထူးျခားေသာ ေခါင္းေဆာင္းတဦးမွာ လူးဝစ္ ၾသဂတ္စတီ ဘလန္ကီ ( ၁၈၀၅-၈၁) ျဖစ္သည္။ သူသည္ ဗာဗူဗစ္မ်ား၏ ေတာ္လွန္ေသာ လွို႔ဝွက္ႀကံစည္မႈ ကို အလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ဆက္လက္သယ္ေဆာင္ၿပီး လက္နက္ကိုင္အံုႂကြမႈကို အျပင္းအထန္ေထာက္ခံ က်င့္သုံးသူတဦးျဖစ္သည္။ ေဝဝါးက်ယ္ျပန္႔ေသာအျမင္အရၾကည့္ပါက သူသည္ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒနွင့္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားအာဏာအယူအဆ ကိုလက္ခံသည္။ လူးဝစ္ ဘလန္႔ (၁၈၁၁-၈၂)သည္ တဘက္တြင္ စိန္႔ဆိုင္မြန္ ဝါဒအစဥ္အလာမ်ားကို ဆက္ခံသူျဖစ္ျပီး လူမႈဖူလံုေရးနိုင္ငံေတာ္၏ ေရွ႕ေတာ္ေျပးမ်ားအနက္အဓိကေခါင္းေဆာင္တဦးဟုသတ္မွတ္ခံရသည္။ အၾကမ္းနည္းေတာ္လွန္မႈနွင့္ျပည္သူပိုင္ျပဳျခင္းမလိုဘဲ တျဖည္းျဖည္း လူမႈညီမ်မႈနွင့္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈနည္းလမ္းကို ဆိုရွယ္လစ္ေျပာင္းလဲျခင္း တို႔သို႔ဦးတည္မည့္ ဆင္းရဲနြမ္းပါးမႈနွင့္ အႏၲရာယ္ရွိေသာယွဥ္ၿပိဳင္မႈဖယ္ရွားမည့္ စက္မႈဒီမိုကေရစီနွင့္ နိုင္ငံေရးစနစ္တခုအတြင္း စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ကိုၿငိမ္းခ်မ္းစြာေဆာင္႐ြက္ရန္ျဖစ္နိုင္သညဟုသူယုံၾကည္သည္။
This substantial body of socialist thought as can be seen emanated mainly from France, which was at that time the main centre for secret revolutionary groups and communist organisations. While socialists branched out in different directions, in essence this thought was a continuation of the Enlightenment spirit and ideas of rationalism and progress. However socialism was at the same time a break with the individualism, self-interest and competition of bourgeois liberalism. It was the ideology representing the initial hopes and aspirations of the infant proletariat.
ဤမ်ႀကီးမားေသာ ဆိုရွယ္လစ္အေတြးအေခၚအစုအေဝးသည္ အဓိကအားျဖင့္ ထိုစဥ္က လွို႔ဝွက္ေတာ္လွန္ေရးအုပ္စုမ်ားနွင့္ ကြန္ျမဴနစ္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏အဓိက ဗဟိုခ်က္ျဖစ္ခဲ့ေသာ ျပင္သစ္နိုင္ငံမွျဖန႔္ထြက္လာသည္ကိုျမင္နိုင္သည္။ ဆိုရွယ္လစ္မ်ားသည္ ဦးတည္ဘက္အမ်ိဳးမ်ိဳးသို႔အုပ္စုကြဲထြက္သြားေသာ္လည္း ဤအေတြးအေခၚ၏အနွစ္သာရ အေတြးအေခၚနိုးၾကားမႈေခတ္ စိတ္ဓာတ္နွင့္ ဆင္ျခင္တံုတရားပဓာနဝါဒနွင့္တိုးတက္မႈ အေတြးအေခၚမ်ား၏ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒသည္ တခ်ိန္တည္းတြင္ တသီးပုဂၢလဝါဒ၊ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားနွင့္ ဓနရွင္လစ္လရယ္ယွဥ္ၿပိဳင္မုမွလမ္းခြဲထြက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ၎သည္ေမြးကင္းစ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား၏ ကနဦးေမ်ာ္လင့္ခ်က္နွင့္ရည္မွန္ခ်က္မ်ားကို ကိုယ္စားျပဳေသာ အေတြးအေခၚျဖစ္သည္။
German Classical Philosophy
Whereas British classical political economy representing the revolutionary modern bourgeoisie and French socialist theory representing the infant proletariat had a clear-cut progressive and also revolutionary content, the position was quite ambiguous with regard to German classical philosophy – the other great and influential body of European thought at the turn of the nineteenth century. It occupied an ideological position between the progressive and the anti-progressive, or in social terms, between the industrial bourgeoisie and proletariat on one side, and the aristocratic, mercantile and feudal classes on the other. It represented the contradictions and complexities of the German middle classes, who while in some ways believing in progress, were at the same time not prepared to follow it to its logical liberal or socialist conclusions. This because they were too weak and too frightened (after the experience of the Jacobin radical phase of the French Revolution) to challenge the power of the princes whose officials they often were. Thus the views of this group combined the liberal with the anti-liberal, the progressive with the anti-progressive. Further, this essential complexity and contradictoriness allowed them to see more deeply into the nature of society than either liberal progressives or anti-progressives. It in a way forced them into dialectics.
ဂ်ာမန္ဂႏၲဝင္ အဘိဓမၼာ
ေတာ္လွန္ေသာေခတ္သစ္ဓနရွင္လူတန္းစားကို ကိုယ္စားျပဳေသာ ၿဗိတိသ်် ဂႏၲဝင္နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒ နွင့္ ေမြးကင္းစပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားကို ကိုယ္စားျပဳေသာ ျပင္သစ္ ဆိုရွယ္လစ္ သေဘာတရားတို႔သည္ ရွင္းလင္းျပတ္သားေသာ တိုးတက္ၿပီးေတာ္လွန္ေသာ အနွစ္သာရရွိေသာ္လည္း ဂ်ာမန္ဂႏၲဝင္အဘိဓမၼာ - ၁၉ ရာစုသို႔အကူးအေျပာင္းတြင္ အျခားၾသဇာႀကီးမားေသာ အေတြးအေခၚအစုအေဝး - နွင့္ပတ္သက္၍မူ ဤအေနအထားမွာ အဓိပၸာယ္နွစ္ခြျဖစ္ေနသည္။ ၎၏အေတြးအေခၚအဆင့္မွာ တိုးတက္ေသာသေဘာနွင့္တိုးတက္မႈကိုဆန္႔က်င္ေသာသေဘာေဆာင္သည္ သို႔မဟုတ္ လူမႈေဗဒသေဘာေျပာရပါက တဘက္တြင္ စက္မႈဓနရွင္နွင့္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား နွင့္ အျခားတဘက္တြင္ မင္းစိုးရာဇာ၊ကုန္သည္နွင့္ေျမရွင္ဗေဒသရာဇ္ၾကားတြင္ရွိေနသည္။ ၎သည္တဘက္တြင္ တိုးတက္မႈကိုယံုၾကည္ၿပီး အျခားတဘက္တခိ်န္တည္းတြင္ တိုးတက္မႈ၏ ႀကိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္ ေသာလစ္ဘရယ္သို႔မဟုတ္ ဆိုရွယ္လစ္ေကာက္ခ်က္မ်ားကိုလိုက္နာရန္ အသင့္မျဖစ္ေသးသည့္ ဂ်ာမန္လူလတ္တန္းစားမ်ား၏ ပဠိပကၡမ်ားနွင့္ရႈပ္ေထြးမႈမ်ားကိုကိုယ္စားျပဳသည္။ ၎မွာ ၎တုိ႔သည္ (ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရး၏ ဂ်က္ေကာ့ဘင္အေျခအျမစ္က်ေသာအဆင့္၏အေတြ႕အႀကံဳအၿပီးတြင္) ၎တို႔ကိုယ္တိုင္မၾကာခဏဆိုသလို အရာရွိအျဖစ္တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရေသာ မင္းသားမ်ား၏အာဏာကိုစိန္ေခၚရန္ လြန္စြာအားနည္းၿပီး တုန္လႈပ္ေနၾက၍ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ဤအုပ္စု၏အျမင္မ်ားသည္ လစ္ဘရယ္ဝါဒနွင့္လစ္ဘရယ္ဆန္႔က်င္ေရးဝါဒ ၊တိုးတက္မႈလိုလားျခင္းနွင့္တိုးတက္မႈဆန္႔က်င္ျခင္းတို႔နွင့္ေပါင္းစပ္ထားသည္။ ထို႔အျပင္ဤသို႔ေသာပဠိပကၡသေဘာနွင့္ရႈပ္ေထြးမႈေၾကာင့္ပင္ ၎တို႔ကို တိုးတက္ေသာလစ္ဘရယ္မ်ားထက္ျဖစ္ေစ တိုးတက္မႈဆန္႔က်င္သူမ်ားထက္ ျဖစ္ေစ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏သေဘာသဘာဝကိုပိုမို နက္ရႈိင္းစြာျမင္နိုင္ေအာင္ ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ တနည္းဆိုရပါက ၎တို႔ကို အႏုပဠိေလာမအယူအဆသို႔တြန္းပို႔ခဲ့သည္။
The German middle class contained a disproportionately large number of civil servants and state-employed professors. This affected the views of this class which had very few classical liberals. A belief in the inevitability of progress and in the benefits of scientific and economic advance, combined with a belief in the virtues of an enlightened paternal or bureaucratic administration and a sense of responsibility among the upper sections was the common opinion. German moderate liberalism was best represented by middle class demands to be implemented by an enlightened state.
ဂ်ာမန္လူလတ္တန္းတြင္ အလြန္မ်ားျပားေသာ နိုင္ငံဝန္ထမ္းမ်ားနွင့္ နိုင္ငံေတာ္ကခန္႔ထားေသာာေမာကၡမ်ားပါဝင္သည္။ ဤအခ်က္က ဂႏၲဝင္ လစ္ဘရယ္ဝါဒီ အနည္းငယ္သာပါေသာ ဤလူတန္းစား၏အျမင္မ်ားအေပၚရိုက္ခတ္မႈရွိသည္။ အသိဥဏ္ပြင့္လင္းေသာ မိဘ သို႔မဟုတ္ ဗ်ဴရိုကရက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ၏ေကာင္းမြန္ေသာအရည္အေသြးမ်ားနွင့္ အထက္လႊာမ်ားၾကားတာဝန္သိမႈအျမင္တခုနွင့္ ေပါင္းစပ္လိုက္ထားေသာ တိုးတက္မႈကို ေရွာင္လြဲမရနိုင္ေသာ သေဘာနွင့္ သိပၸံပညာနွင့္စီးပြားေရးတိုးတက္မႈတို႔၏ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားတြင္ယံုၾကည္မႈသည္ အေတြ႕မ်ားေသာထင္ျမင္ယူဆခ်က္ျဖစ္သည္။ ဂ်ာမန္အလယ္အလတ္လစ္လရယ္ဝါဒကို အသိပညာနိုးၾကားေသာနိုင္ငံေတာ္က အေကာင္အထည္ေဖာ္မည့္ လူလတ္တန္းစားေတာင္ဆိုမႈမ်ားက အေကာင္းဆံုးကိုယ္စားျပဳသည္။ The fundamental atmosphere of German thought – whether in philosophy, science or the arts – differed markedly from the main tradition of the eighteenth century in Western Europe. Perhaps since its members had neither the power to overthrow their societies nor the economic resources to make an Industrial Revolution, they tended to concentrate on the construction of elaborate general systems of thought. The persistence of the intellectual atmosphere of the last age in which Germany had been economically, intellectually, and to some extent politically, predominant, largely accounts for it. Due to the decline in the period between the Reformation and the later eighteenth century the archaism of the German intellectual tradition had been largely preserved. And at a time
when the classical eighteenth century view was approaching its limits, this gave German thought some advantage, and helps to explain its increasing intellectual influence in the nineteenth century. The most impressive and influential expression of German thought was German classical philosophy created basically between 1760 and 1830. Its two great figures were Immanuel Kant (1724-1804) and George Wilhelm Friedrich Hegel (1770-1831).
ဂ်ာမန္အေတြးအေခၚ၏အေျခခံအဝန္းအဝိုင္း - ဒႆနိကေဗဒ၊ သိပၸံပညာနွင့္ ပန္းခ်ီမည္သည့္နယ္ပယ္တြင္မဆို -သည္ အေနာက္ဥေရာပ၏၁၈ရာစုအဓိက အစဥ္အလာမ်ားနွင့္ သိသိသာသာကြဲျပားသည္။ ၎တို႔သည္ စက္မႈေတာ္လွန္ေရးတခုျပဳလုပ္ရန္အတြက္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကိုၿဖိဳဖ်က္ရန္ စြမ္းအား နွင့္ စက္မႈေတာ္လွန္ေရးတခုျပဳလုပ္ရန္ စီးပြားေရးရင္းျမစ္မ်ား မရွိေသာေၾကာင့္ အႏုစိတ္အေထြေထြအေတြးအေခၚစနစ္မ်ားထူေထာင္ရန္ အာရံုစိုက္သည့္သေဘာျဖစ္ဖြယ္ရွိသည္။ ၎သည္ အဓိကအားျဖင့္ စီးပြားေရးအရ၊အသိပညာအရနွင့္ တစုံတရာေသာအတိုင္းအတာအထိ
ဂ်ာမန္တို႔လႊမ္းမိုေသာ ဂ်ာမန္တို႔၏ေနာက္ဆံုးေခတ္၏အသိပညာအဝန္း၏ရွည္ၾကာစြာဆက္လက္တည္ရွိမႈေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းမႈေခတ္နွင့္ ၁၈ ရာစုေနွာင္းပိုင္းၾကား ကာလတြင္ က်ဆင္းမႈမ်ားေၾကာင့္ ဂ်ာမန္ပညာတတ္အစဥ္အလာေရွးရိုးစဥ္လာဝါ ဒကိုအႀကီးအက်ယ္ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းသည္။ ဂႏၲဝင္ ၁၈ ရာစုအျမင္သည္၎၏အကန္႔အသတ္ မ်ားအဆံုးသုိ႔ေရာက္လာေသာအခါ ၎သည္ ဂ်ာမန္အေတြးအေခၚအတြက္အက်ိဳးေက်းဇူးေပးၿပီး ၁၉ ရာစုတြင္ ၎၏ႀကီးထြားလာေသာ ပညာတတ္ၾသဇာကို ရွင္းျပရန္အေထာက္အကူျပဳသည္။ ဂ်ာမန္အေတြးအေခၚ၏ အေကာင္းဆံုးနွင့္ၾသဇာအႀကီးမားဆံုးေဖာ္ျပခ်က္မွာ ၁၇၆၀နွင့္၁၈၃၀ၾကားတြင္ေပၚေပါက္လာေသာ ဂ်ာမန္ဂႏၲဝင္အေတြးအေခၚျဖစ္သည္။ ၎၏ထင္ရွားေသာေခါင္ေဆာင္နွစ္ဦးမွာ အီမန္ညဴရယ္ကန္႔ (၁၇၂၄- ၁၈၀၄) နွင့္ ဝ္လ္ဟိုင္း ဖရက္ဒရစ္ေဟဂယ္ (၁၇၇၀-၁၈၃၁) ျဖစ္သည္။
Kant first expounded his ideas in his Critique of Pure Reason in 1781. Among his significant positive ideas are his insistence that independently of our consciousness and outside it there exists an objective world (‘things in themselves’); the attempt to examine the Earth and Solar System in their emergence and development; his investigation of the sources and forms of knowledge; his identification of a number of contradictions intrinsic to knowledge and reality. Some potentially reactionary aspects of Kant’s thinking are: his teaching regarding the fundamental impossibility of cognizing (‘things in themselves’); the impossibility of surmounting the barrier separating phenomena, accessible to human knowledge, and their essence that is inaccessible to it; Kant’s to reconcile materialism and idealism, scientific knowledge and religious faith.
ကန္႔ကသူ၏အေတြးအေခၚမ်ားကို သူ၏ အေၾကာင္းရင္းသက္သက္အေပၚေဝဖန္ျခင္း စာအုပ္တြင္ ၁၇၈၁ ခုနွစ္က ပထမဆံုးရွင္းျပသည္။ သူ၏အျပဳသေဘာထူးျခားေသာ အေတြးအေခၚမ်ားတြင္ က်ြန္ုပ္တို႔၏သိစိတ္မွ ကင္းလြတ္ၿပီး ျပင္ပတြင္ ဓမၼဒိဌာန္ေလာကတခု(အရာဝတၱဳမ်ား၎တို႔ဘာသာတည္ရွိျခင္း)တည္ရွိသည္ဟူေသာအခ်က္ကို ခိုင္မာစြာဆုပ္ကိုင္ျခင္း၊ ကမၻာေျမနွင့္ေနစၾကာဝဠာစနစ္ေပၚေပါက္လာပုံ နွင့္ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈ၊အသိပညာ၏ပုံသဏၰန္နွင့္ရင္းျမစ္မ်ားကိုေလ့လာစမ္းစစ္ျခင္း၊အသိပညာနွင့္အမွန္တကယ္တည္ရွိမႈ၏ အတြင္းသရုပ္ျဖစ္ေသာ ပဠိပကၡမ်ားကိုေဖာ္ထုတ္ျခင္း တို႔ပါဝင္သည္။ ကန္႔အေတြးအေခၚ၏တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးသေဘာေဆာင္နိုင္ေသာ သြင္ျပင္လကၡဏာမ်ားတြင္ သိမႈ အေျခခံ မုျဖစ္နိုင္ျခင္း(အရာဝတၱဳမ်ားသီးသန္႔) နွင့္ပတ္သက္ေသာသူ၏ပို႔ခ်ခ်က္မ်ား၊ လူ၏အသိပညာအရခ်ဥ္းကပ္နိုင္ေသာ အျခင္းအရာမ်ား နွင့္ လူ၏အသိပညာကမခ်ဥ္းကပ္နိုင္ေသာ ၎တို႔၏အနွစ္သာရ ကိုခြဲျခားေသာအတားအဆီးမ်ားကိုေက်ာ္လႊားရန္မျဖစ္နိုင္ျခင္း၊ ကန္႔၏ရုပ္ဝါဒနွင့္စိတ္ဝါဒနွင့္သိပၸံအသိပညာနွင့္ဘာသာေရးယံုၾကည္မႈတို႔ သင့္ျမတ္ရန္အားထုတ္မႈတို႔ပါဝင္သည္။
Hegel elaborated a philosophical system, in which “the whole world, natural, historical, intellectual, is represented as a process, i.e., as in constant motion, change, transformation, development; and the attempt is make to trace out the internal connection that makes a continuous whole of all the movement and development” (Engels, Anti-Duhring, p. 34). Hegel’s system consists of three parts: Logic, Philosophy of Nature and Philosophy of the Spirit. In the first part he considers the progress of thought in the divine mind up until the creation of Nature, in the second he examines the development of that thought within created Nature, and, thirdly, its return to itself in the human spirit. The essential core of this system, is provided by the ideas concerning the historical advance of man’s knowledge and social consciousness, presented in the context of dialectics.
ဟီဂယ္က ကိန္းေသေ႐ြ႕လ်ားမႈ၊အေျပာင္းအလဲ၊အသြင္ကူးေျပာင္းျခင္းနွင့္ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈ တို႔ကဲ့သို႔ သဘာဝ၊သမိုင္းဆိုင္ရာနွင့္ အသိပညာ ကမၻာေလာကတခုလံုးကို ျဖစ္စဥ္တခုအျဖစ္ကိုယ္စားျပဳေဖာ္ျပေသာ သူ၏အေတြးအေခၚစနစ္တခုကို ရွင္းျပသည္။ လႈပ္ရွားမႈနွင့္ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈအားလံုး၏စဥ္ဆက္မျပတ္ေသာ အစုအေဝးကို ျဖစ္ေစေသာအတြင္းသရုပ္ဆက္စပ္မႈကိုမ်ဥ္းဆြဲရန္ႀကိဳးစားျခင္း( အိန္ဂ်ယ္၊ဂ်ဴးရင္းဆန္႔က်င္ေရး၊စာ်က္နွာ ၃၄) ။ဟီဂယ္၏စနစ္တြင္ အစိတ္အပိုင္း ၃ ခုပါဝင္သည္။ ယုတၱိေဗဒ၊သဘာဝအဘိဓမၼာ နွင့္ စိတ္ဝိဥာဥ္အဘိဓမၼာတို႔ျဖစ္သည္။ ပထမပိုင္းတြင္သူက ျမင့္ျမတ္ေသာေကာင္းကင္ဘံု စိတ္တြင္ အေတြးအေခၚတိုးတက္မႈကို သဘာဝတရားဖန္တီး ေပၚေပါက္လာေသာအပိုင္း အထိစဥ္းစားသုံးသပ္သည္။ ဒုတိယ အေနျဖင့္သူသည္ ဖန္တီးထားေသာသဘာဝအတြင္း ထိုစိတ္၏ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈကိုစမ္းစစ္သည္။ တတိယပိုင္းတြင္ ထိုစိတ္သည္လူသား၏စိတ္အျဖစ္လူ႔ဝိဥာဥ္္ဆီသို႔ျပန္လာသည္။ ဤစနစ္၏အဓိကအနွစ္သာရကို အႏုပဠိေလာမအေျခအေနတြင္ လူ၏အသိပညာ နွင့္လူမႈအသိတရား၏သမိုင္းဆိုင္ရာတိုးတက္မႈ နွင့္ပတ္သက္ေသာအေတြးအေခၚမ်ား ကေပးသည္။
German classical philosophy was a thoroughly bourgeois phenomenon. All its leading figures hailed the French Revolution and remained loyal to it for a considerable time. The Enlightenment was the framework of Kant’s thought and the starting point of Hegel’s. The philosophy of both was deeply immersed in the idea of progress and Hegel’s entire philosophy is one of evolution and necessary progress. Further, both studied the British political economists and were probably influ- enced to some extent by Adam Smith. Hegel even used in an abstract manner the tools of the classical liberal economists in his formulation of labour as a fundamental factor in humanity. All this firmly established German classical philosophy’s bourgeois roots.
ဂ်ာမန္ဂႏၲဝင္အေတြးအေခၚသည္အလံုးစုံ ဓနရွင္အျခင္းအရာျဖစ္သည္။ ၎၏ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္အားလံုးသည္ ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးကိုႀကိဳဆိုၾကၿပီး အခ်ိန္အတန္ၾကာအထိ၎ကိုသစၥာခံၾကသည္။ အသ္ိပညာနိုးၾကားမႈေခတ္သည္ ကန္႔အေတြးအေခၚ၏မူေဘာင္ျဖစ္ၿပီး ဟီဂယ္အေတြးအေခၚ၏စမွတ္ျဖစ္သည္။ သူတ္ို႔နွစ္ဦးစလံုး၏အေတြးအေခၚမ်ားသည္ တိုးတက္မႈအေတြးအေခၚမ်ားလႊမ္းၿခံဳေနၿပီး ဟီဂယ္၏ေတြးေခၚမႈတခုလံုးသည္ ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္နွင့္ တိုးတက္မႈမ်ားအနက္တခုျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္နွစ္ဦးစလံုးသည္ ၿဗိသိသ် နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒပညာရွင္မ်ားကိုေလ့လာခဲ့ၾကၿပီး အဒမ္စမစ္၏ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈကိုတစုံတရာခံခဲ့ရဖြယ္ရွိသည္။ ဟီဂယ္သည္တခါက ဂႏၲဝင္ လစ္ဘရယ္ စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ား၏ ကိရိယာမ်ားကိုပင္ သူ၏ လုပ္အားကိုလူသား၏ အေျခခံအေၾကာင္းျခင္းရာ အျဖစ္ေဖာ္ထုတ္ရာတြင္ေယဘံုယအားျဖင့္ သုံးခဲ့ဖူးသည္။ ဤအခ်က္အားလံုးက ဂ်ာမန္ ဂႏၲဝင္အေတြးအေခၚ၏ဓနရွင္ရင္းျမစ္ကိုအခိုင္အမာထူေထာင္ေပးသည္။
Nevertheless, from the very beginning it differed from classic liberalism in important respects. This was more apparent in the case of’ Hegel. In the first place German philosophy was deliberately idealist, rejecting the materialism or empiricism of the classical tradition. In the second place, Hegel, unlike the classical liberals, makes his starting point the collective and not the individual. Moreover, German thinkers not being central participants in the bourgeois-liberal advance, were much more aware of its limits and contradictions. While recognising the inevitability of bourgeois society’s triumphant progress, they also raised the question of whether it may not in turn be superseded. In theory the transitoriness of the historically doomed society was built into their philosophy itself.
မည္သို႔ဆိုေစ ၎သည္ကနဦးအစကပင္ အေရးႀကီးေသာအခ်က္မ်ားတြင္ဂႏၲဝင္လစ္ဘရယ္ဝါဒနွင့္ကြဲျပားျခားနားသည္။ ဤအခ်က္ကို ဟီဂယ္တြင္အထင္အရွားေတြ႕ရသည္။ ပထအခ်က္အေနျဖင့္ ဂ်ာမန္အဘိဓမၼာသည္ ဂႏၲဝင္အစဥ္အလာ၏ ရုပ္ဝါဒ သိို႔မဟတ္ အေတြ႕အၾကဳံ ပဓာနဝါဒကိုျငင္းပယ္ၿပီး ရည္႐ြယ္ခ်က္ရွိရွိျဖင့္စိတ္ဝါဒျဖစ္သည္။ ဒုတိယအခ်က္မွာ ဟီဂယ္သည္ ဂႏၲဝင္လစ္ဘရယ္မ်ားနွင့္မတူဘဲ သူ၏စမွတ္အျဖစ္ တသီးပုဂၢလကိုမယူဘဲ အေပါင္းအစုကိုယူသသည္။ ထို႔အျပင္ဂ်ာမန္ေတြးေခၚွရွင္မ်ားသည္ ဓနရွင္လစ္ဘရယ္တိုးတက္မႈတြင္ပါဝင္သူမ်ားမဟုတ္ၾကေသာေၾကာင့္ ထိုတိုးတက္မႈ၏အကန္႔အသတ္မ်ားနွင့္ပဠိပကၡမ်ားကို ပိုမိုသတိထားမိၾကသည္။ ဓနရွင္လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ ေအာင္ျမင္တိုးတက္မႈမ်ားကိုေရွာင္လႊဲမရေသာသေဘာကို သိရွိေသာ္လည္း ၎တို႔သည္ ထိုေအာင္ျမင္မႈကို အျခားတခုကအျပန္အလွန္အားျဖင့္လႊမ္းမိုးနိုင္ျခင္းရွိမရွိကိုေမးခြန္ထုတ္ၾကသည္။ သမိုင္းအရဆိတ္သုန္းသြားေသာလူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏သက္တမ္းတိုေတာင္းမႈသည္ သေဘာတရားအရ ၎တို႔၏အဘိဓမၼာတြင္ပင္တည္ေဆာက္ထားၾကသည္။
However in practice the philosophers tried to reconcile this revolutionary nature of their philosophical conclusions with reality in a conservative manner. This Hegel did through a process of idealisation of the Prussian state and a refusal to accept its transitoriness, as also an attempt to end history with the cognition of the Absolute Idea. However this lay in direct contradiction to the core substance of a philosophy which saw the historical process itself developing through the dialectic of contradictions. This contradiction could not obviously stand up to the years of ferment following 1830. Just as we saw a process of decline in classical political economy in this period, we can also see a period of disintegration in German classical philosophy. The ‘Young Hegelians’ refused to halt
where their teacher did and insisted on following their philosophy to its logical conclusions. They further showed their readiness to take the road of revolution abandoned by their predecessors. However the issues of revolution in the 1830-48 period were no longer simply the question of the seizure of power by bourgeois liberals. A new class – the proletariat – had emerged and started rewriting the agenda of history. Therefore the intellectual revolutionary to emerge from the disintegration of German philosophy was not some bourgeois radical but Karl Marx.
သို႔ေသာ္လက္ေတြ႕တြင္မူ အေတြး အေခၚပညာရွင္မ်ားသည္ ၎တို႔၏ အေတြးအေခၚေကာက္ခ်က္မ်ား၏ဤေတာ္လွန္ေသာသေဘာသဘာဝနွင့္ အမွန္ပကတိအေျခအေနကို ေရွးရိုး စဥ္လာပံုစံျဖင့္ ေျပၿငိမ္းေအာင္ႀကိဳးစား ျကသည္။ ၎ကိုဟီဂယ္က ပရပ္ရွား နိုင္ငံကိုအေကာင္းဆံုးစံမူနာျပဳျခင္း ျဖစ္စဥ္ နွင့္၎၏သက္တမ္းတို ေတာင္းမႈကိုျငင္းပယ္ျခင္းတို႔ အျပင္ အႂကြင္းမဲ့အေတြးအေခၚံကိုအသိအမွတ္ျပဳျခင္းျဖင့္သမိုင္းကိုအဆံုးသတ္ရန္အားထုတ္မႈတို႔မွတဆင့္္ျပဳလုပ္သည္။ သို႔ေသာ္၎သည္ ပဠိပကၡမ်ား၏ အႏုပတိေလာမမွတဆင့္တိုးတက္လာေသာ သမိုင္းျဖစ္စဥ္ ကိုရႈျမင္ ေသာ အဘိဓမၼာတခု၏အနွစ္သာရနွင့္တိုက္ရိုက္ဆန္႔က်င္ေနသည္။ ဤပဠိပကၡ သည္ ၁၈၃၀ ေနာက္ပိုင္း နိုင္ငံေရး နိုးၾကားမႈနွစ္မ်ားအထိ ရပ္တည္နိုင္ ျခင္းမရွိေပ။ ထိုကာလအတြင္းဂႏၲဝင္နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒ၏က်ဆံုးမႈကိုေတြ႕ခဲ့ရသကဲ့သို႔ပင္ ဂ်ာမန္ဂႏၲဝင္အဘိဓမၼာ၏ၿပိဳကြဲမႈ ကာလကိုလဲေတြ႕ခဲ့ရသည္။ ငယ္႐ြယ္ ေသာဟီဂယ္ဝါဒီမ်ားသည္ ၎တို႔၏ ဆရာသမားမ်ားရပ္တန္႔ခဲ့ေသာေနရာတြင္ရပ္မေနၾကဘဲ ၎တို႔၏အဘိဓမၼာ ကိုႀကိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္ေသာ ေကာက္ခ်က္မ်ားခ်နိုင္သည္အထိဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ ထို႔အ ျပင္ ၎တို႔၏ေရွ႕ေဆာင္ပုဂၢိဳလ္မ်ား ကစြန္႔ပစ္ခဲ့ေသာေတာ္လွန္ေရး လမ္း ကိုေ႐ြးခ်ယ္ရန္အသင့္ ရွိေၾကာင္းျပသ ခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ၁၈၃၀-၄၈ ကာလအတြင္းေတာ္လွန္ေရးျပႆနာသည္ ဓနရွင္လစ္ဘရယ္မ်ားက အာဏာ သိမ္းေရးျပႆနာသက္သက္မ်သာမဟုတ္ေတာ့ေပ။ လူတန္းစားသစ္တရပ္ -ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား - ေပၚေပါက္ခဲ့ ကာ သမိုင္း၏အစီအစဥ္ကိုျပန္လည ္ေရးဆြဲေနၾကၿပီျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဂ်ာမန္အဘိဓမၼာၿပိဳကြဲမႈမွ ေပၚေပါက ္လာေသာ အသိပညာေတာ္လွန္ေရး သည္ ဓနရွင္အေျခအျမစ္ဝါဒီ မဟုတ္ဘဲ ကားလ္မာ့က္စ ္ျဖစ္လာသည္။
In fact 1830 which marked the revival of the major west-European revolutionary movement, also marked the beginning of the crisis of classical bourgeois ideology. Its most advanced fields – political economy and philosophy – were in a process of decline and disintegration. The changing material conditions of the bourgeoisie and the apparent obstacles to its triumphal advance prevented the contemporary bourgeois thinkers from carrying forward uninterruptedly the classical tradition of Smith and Ricardo or of Kant and Hegel. The great tradition of the intellectual development following from the Enlightenment however did not die. It was transformed into its opposite in the form of Marxism.
အေနာက္ဥေရာပေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားျပန္လည္အသက္ဝင္လာျခင္းကို အထိမ္းအမွတ္ျပဳ ေသာ ၁၈၃၀ သည္ လက္ေတြ႕တြင္ ဂႏၲဝင္ဓနရွင္ အေတြးအေခၚအၾကပ္အတည္း၏နိဒါန္းကိုလဲအထိမ္းအမွတ္ျပဳသည္။ ၎၏ အတိုးတက္ဆံုးနယ္ပယ္မ်ားျဖစ္သည့္ နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒနွင့္အဘ္ိဓမၼာ သည္ က်ဆံုးၿပိဳကြဲမႈျဖစ္စဥ္ အတြင္း က်ေရာက္လာသည္။ ဓနရွင္ လူတန္း စား၏ေျပာင္းလဲလာေသာရုပ္အေျခအေနမ်ား နွင့္ေအာင္ျမင္္တိုး တက္မႈ၏ ထင္ရွားေသာ အတားအဆီး မ်ားသည္ ေခတ္ၿပိဳင္ ဓနရွင္ အေတြးအေခၚ ပညာရွင္မ်ားကို စမစ္ နွင့္ရီကာဒို သို႔မဟုတ္ ကန္႔နွင့္ ဟီဂယ္ ္၏ ဂႏၲဝင္ အစဥ္အလာကိုစဥ္ဆက္မ ျပတ္ဆက္ လက္ေရွ႕တိုးေဆာင္႐ြက္ျခင္းမွတားဆီးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ အသိပညာ နိုး ၾကားမႈေခတ္ မွလာေသာ အသိပညာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမဟာအစဥ္အလာ သည္ ရပ္ဆိုင္းသြားျခင္း မရွိခဲ့ေပ။ ၎ သည္ ၎၏ ဆန္႔က်င္ဘက္ မာ့က္စ္ ဝါဒပံုစံအျဖစ္ေျပာင္းလဲသြားသည္။
Chapter III
The Birth of Marxism
Early Life of Marx and Engels
Karl Marx was born May 5th, 1818, in the city of Trier (Rhenish Prussia). His father was a lawyer, a Jew, who in 1824 adopted Protestantism. The family was well-to-do, cultured, but not revolutionary. Marx entered university, at Bonn in 1835 and later at Berlin in 1836, where he first took up law, but soon devoted most of his attention to history and philosophy. He completed his doctorate in 1841. In Berlin he belonged to the circle of “Left Hegelians” who sought to draw atheistic and revolutionary conclusions from Hegel’s philosophy. Soon after leaving university, Marx plunged directly into the turbulent political life of that period. His very first article, written against the Prussian press censorship, resulted in the confiscation of the issue of the German Yearbook in which it was published. He however continued to write for Left Hegelian journals. In 1842, Marx was appointed as chief editor of a radical democratic newspaper in Cologne, the Rheinische-Zeitung. However his revolutionary writings were too much for the censor and he was soon forced to leave this post. During this time, apart from articles on the freedom of the Press, he wrote analyses of the debates in the provincial assembly, in which for the first time he devoted his attention to economic questions and the standard of living of the deprived classes. Adopting a radical democratic standpoint, he denounced the pseudoliberalism of the Prussian government and stood up for the oppressed peasantry. In 1843 he moved to Paris where he became the joint editor of a journal, The German-French Yearbooks. In Paris he was in close contact with various revolutionary groups. It was here that he developed the foundations of Marxist theory which he to some extent generalised in the only issue of his journal that came out in February 1844.
အခန္း ၃
မာ့က္စ္ ဝါဒကိုေမြးဖြားျခင္း
မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္ငယ္ဘဝ
မာ့က္စ္ကို ၁၈၁၈ ေမလ ၅ ရက္ေန႔တြင္ ထရိုင္ယာၿမိဳ႕ ( ရိုင္နစ္ပရပ္ရွား)တြင္ဖြားျမင္သည္။ ဖခင္မွာ ၁၈၂၄ တြင္ပရိုတက္စတင့္ဘာသာသို႔ကူးေျပာင္းခဲ့ေသာ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေရွ႕ေနတဦးျဖစ္သည္။ မိသားစုမွာ အဆင္ေျပၿပီး ယဥ္ေက်းမႈအဆင့္အတန္းရွိေသာ္လည္း ေတာ္လွန္ေသာသေဘာမေဆာင္ေပ။ မာ့က္စ္သည္ ၁၈၃၅ ခုနွစ္ကဘြန္းတြင္ တကၠသိုလ္စတက္ၿပီးေနာက္ ၁၈၃၆ တြင္ ဘာလင္တြင္ဆက္လက္ပညာဆည္းပူးသည္။ ၎တြင္သူသည္ ပထမ ဥပေဒဘာသာယူၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ သူ၏ဘဝကို သမိုင္းနွင့္အဘိဓမၼာတြင္ျမႇုတ္နွံထားသည္။ ၁၈၄၁ တြင္ပါရဂူဘြဲ႕ၿပီးစီးခဲ့သည္။ ဘာလင္တြင္သူသည္ ဟီဂယ္အေတြးအေခၚမွ ဘာသာမဲ့ ေတာ္လွန္ေသာ ေကာက္ခ်က္မ်ားကို ဆြဲယူရန္က်ိဳးစားေသာ လက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒီအဝန္းအဝိုင္းမွျဖစ္သည္။ (ေအာက္တြင္ဆက္ဖတ္ပါ )
The distinctive feature of the Enlightenment was the urge of the thinkers concerned to restructure all social relations on a basis of Reason, Eternal Justice, Equality and other principles, stemming, in their opinion, from Nature itself, from the inalienable “natural rights” of Man. The leading figures of the Enlightenment saw the dissemination of progressive ideas and knowledge and the enhancement of moral standards to be the basic means of transforming the life of society. As Engels put it, the ideals of the Enlightenment were in practice none other than the “idealised kingdom of the bourgeoisie”. Its greatest supporters and champions were the economically most progressive classes, those most directly involved in the advances of the time: the mercantile circles and economically enlightened landlords, financiers, scientifically-minded economic and social administrators, the educated middle class, manufacturers and entrepreneurs. Naturally the two chief centres of the Enlightenment were also those of the dual revolution – France and England.
အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈ၏အဓိကလကၡဏာမွာ လူမႈဆက္ဆံေရးအားလံုးကို ဆင္ျခင္တံုတရား၊ အက်ြင္းမဲ့တရားမွတမႈ၊ တန္းတူညီမ်ွျခင္းနွင့္ ၎တို႔အျမင္တြင္ သဘာဝတရားမွလာေသာ၊ျပစ္ပယ္၍မရေသာ လူသား၏ သဘာဝ အခြင့္အေရးမွလာေသာ အျခားသေဘာတရားမ်ား အေပၚအေျခခံကာ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ရန္ စိတ္အားထက္သန္ေသာ အေတြးအေခၚပညာရွင္မ်ား၏ ဆနၵျဖစ္သည္။ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမွဴ၏အဓိကေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ တိုးတက္ေသာအေတြးအေခၚနွင့္ အသိ ပညာပ်႕ံနွံ႔ေရး နွင့္ ကိုယ္က်င့္စံနႈန္းမ်ားျမင့္မားေရးသည္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ဘဝကို ေျပာင္းလဲရာတြင္ အေျခခံနည္းလမ္းျဖစ္သည္ဟု ရႈျမင္ၾကသည္။ အိန္ဂ်ယ္၏အဆိုအရ အသိပညာနိုးၾကားေရး လႈပ္ရွားမႈ၏ စံနႈန္းမ်ားသည္ လက္ေတြ႕တြင္ ဓနရွင္လူတန္းစား၏စံျပေအကၠရာဇ္နိုင္ငံမွလြဲ၍အျခားမဟုတ္ေပ။ ၎၏ အႀကီးက်ယ္ဆံုးေထာက္ခံသူနွင့္ေခာင္းေဆာင္မ်ားသည္ စီးပြားေရးအရ အတိုးတက္ဆံုးလူတန္စားမ်ား၊ ထိုေခတ္၏တိုးတက္မႈမ်ားတြင္ တိုက္ရိုက္အက်ဆံုးပါဝင္သူမ်ားျဖစ္သည့္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး အသိုင္းအဝိုင္း နွင့္စီးပြားေရးအရနိုးၾကားလာေသာ ေျမရွင္မ်ား၊ဘဏၰာေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ သိပၸံနည္းက်စိတ္ထားရွိေသာ စီးပြားေရးနွင့္လူမႈ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား၊ ပညာတတ္လူလတ္တန္းစား၊ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားနွင့္စြန္႔ဦးတီထြင္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ သဘာဝက်စြာပင္ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈ၏ အဓိကဗဟိုခ်က္ နွစ္ခုမွာ ေတာ္လွန္ေရးနွစ္ခုျဖစ္ပြားရာ ျပင္သစ္နွင့္အဂၤလန္နိုင္ငံမ်ားျဖစ္သည္။
A secular, rationalist and progressive individualism dominated ‘enlightened’ thought. To set the individual free from the shackles which fettered him was its chief object: from the ignorant traditionalism of the Middle Ages, which still threw their shadow across the world, from the superstition of the churches, from the irrationality which divide men into a hierarchy of higher and lower ranks according to birth. Liberty, equality and fraternity of all men were its slogans. In due course they became those of the French Revolution.
ေလာကီ ဆင္ျခင္တံုတရားအဓိက တိုးတက္ေသာ တသီးပုဂၢလဝါဒသည္ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈ အေတြးအေခၚကို လႊွမ္းမိုးသည္။ လူတဦးကို ခ်ည္ေနွာင္ထားေသာေနွာင္ႀကိဳးမ်ားမွ လြတ္ေျမာက္ေစေရးမွာ ဤလႈပ္ရွားမႈ၏အဓိက ေလ့လာေသာအရာျဖစ္သည္။ ကမၻာတဝွန္း အရိပ္လႊမ္းေနစဲ အလယ္ေခတ္၏ မသိနားမလည္မႈ အစဥ္အလာဝါဒ မွ ၊ ခရစ္ယာန္ေက်ာင္းေတ္ာ္၏အယူသည္းမႈမွ၊ ေမြးဖြားမႈအေျချပဳၿပီး လူကို အထက္လႊာ ေအာက္လႊာအဆင့္ခြဲျခားေသာ ဆင္ျခင္တံုတရားကင္းမဲ့မႈ စသည့္ေနွာင္ႀကိဳးမ်ားမွ။ လူသားအားလံုး လုံး လြတ္လပ္ျခင္း၊ညီမ်ျခင္း၊ညီရင္းအကိုပမာခ်စ္ၾကည္ျခင္း တ္ို႔သည္ ၎၏ ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ားျဖစ္သည္။ ေနာင္တြင္ထိုေႂကြးေၾကာ္သံမ်ားသည္ ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးေႂကြးေၾကာ္သံမ်ားျဖစ္လာသည္။
The Enlightenment in England, which followed its bourgeois revolution, was relatively moderate in its ideas and goals. Its leading figure, John Locke, as well as other representatives, propagated in both religion and politics a spirit of class compromise. In France however the Enlightenment preceded the Revolution and played a decisive part in the ideological preparation for it. The fathers of the French Enlightenment were Voltaire and Montesquieu and it was known for its militant anticlericalism and its unswerving opposition to the Roman Catholic religion and Church, which constituted the spiritual bastion of the feudal, absolutist order. The Enlightenment in America was led by the radical democratic wing who took part in the War of Independence (1775-1783) – Benjamin Franklin, Thomas Paine, Thomas Jefferson and others. In Russia one of the trends of the Enlightenment included figures who were members of the first modern Russian revolutionary insurrectionary movement, that of the Decembrists (1825). Thus Enlightenment thought often played the revolutionary role of providing the philosophical and ideological basis for the bourgeois revolutions.
အဂၤလန္တြင္ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈသည္ ၎၏ ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရးအၿပီး ေပၚေပါက္ခဲ့ၿပီး အေတြး အေခၚမ်ား နွင့္ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားမွာ နႈိင္ယွဥ္ခ်က္အားျဖင့္ အလယ္အလတ္က်သည္။ ၎၏ ေခါင္းေဆာင္ ဂ်ြန္ေလာ့ခ္ နွင့္အျခားကိုယ္စားျပဳသူမ်ားသည္ ဘာသာေရးနွင့္နိုင္ငံေရး နွစ္ခုစလံုးတြင္လူတန္းစားေစ့စပ္ညႇိုနွိုင္းမႈ တခုကိို ဝါဒျဖန္႔သည္။ သို႔ေသာ္ ျပင္သစ္တြင္ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈသည္ ေတာ္လွန္ေရး ထက္ေစာျဖစ္ ေပၚၿပီး ၎အတြက္အေတြးအေခၚျပင္ဆင္မႈတြင္ အေရးပါေသာအခန္းမွပါဝင္သည္။ ျပင္သစ္ အသိပညာနိုးၾကားေရး လႈပ္ရွားမႈ၏ ဖခင္ႀကီးမ်ားမွာ ေဗာ္လ္တဲယားနွင့္ မြန္တက္ဆူးတို႔ျဖစ္ၿပီး ၎၏ ဘာသာေရးအဆင့္ခြဲျခားမႈအာဏာစနစ္ဆန္႔က်င္ေရး နွင့္ ၎၏ ေျမရွင္ပေဒသရာ႕ဇ္ အက်ြင္းမဲ့အာဏာစနစ္၏ စိတ္ဓာတ္ေရးရာ ခံတပ္ျဖစ္ေသာ ရိုမင္ကက္သလစ္ဘာသာ နွင့္ ဘုရားေက်ာင္းေတာ္ကိုမတြန္႔ဆုတ္ေသာ ဆန္႔က်င္မႈအတြက္ေက်ာ္ၾကားသည္။ အေမရိကတြင္ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈကို ၁၇၇၅-၁၇၈၃ လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲတြင္ပါဝင္ခဲ့ေသာ ဘန္ဂ်မင္ ဖရင္ကလင္၊ ေသာမတ္ ပိန္း၊ ေသာမတ္ဂ်က္ဖာဆင္ နွင့္အျခားသူမ်ား ဦးေဆာင္ေသာ ဒီမိုကရက္တစ္ အေျခခံဝါဒီအုပ္စုက ေခါင္းေဆာင္သည္။ ရုရွား အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈတြင္ ရုရွားေတာ္လွန္ေသာ အံုႂကြ လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႕ဝင္မ်ားျဖစ္ေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ား(ဒီဇင္ဘာလႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႕ဝင္မ်ား - ၁၈၂၅) ပါဝင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈ အေတြးအေခၚသည္ ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရးမ်ား၏ သေဘာတရားနွင့္အေတြးအေခၚ အေျခခံ ကိုေပးေသာ ေတာ္လွန္ေသာအခန္းမွပါဝင္သည္။
Bourgeois Liberalism
Up to the French Revolution the most powerful and advanced formulation of the Enlightenment ideology of progress had been classical bourgeois liberalism. It was rigorously rationalist and secular; that is to say convinced on the one hand of the ability of men in principle to understand all and to solve all questions by the use of reason, and on the other hand of the tendency of irrational behaviour and institutions like organised non-rational religion to obscure rather than enlighten. Philosophically it tended towards materialism or empiricism. Its general assumptions regarding the world and man were marked by an intense individualism.
ဓနရွင္လစ္ဘရယ္ဝါဒ
ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးအထိ တိုးတက္ေသာ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈ အေတြးအေခၚ၏ အင္အားအႀကီးဆံုး အတိုးတက္ဆံုး ပံုစံမွာ ဂႏၲဝင္ ဓနရွင္ လစ္ဘရယ္ ဝါဒျဖစ္သည္။ ၎သည္ အႀကီးအက်ယ္ ေလာကီ နွင့္ ဆင္ျခင္တံုတရားဝါဒဆန္သည္။ အဓိပၸာယ္မွာ တဘက္တြင္ က်ိဳးေၾကာင္းဆင္ျခင္မႈျဖင့္ အရာအားလံုးကိုနားလည္နိုင္ၿပီး ျပသနာအားလံုးကို ေျဖရွင္းနိုင္ေသာ လူသား၏စြမ္းရည္ကို မူအားျဖင့္ ယံုၾကည္ၿပီး အျခားတဘက္တြင္ အသိပညာရျခင္းထက္ အသိေဝဝါးျခင္းကိုျဖစ္ေစေသာ အုပ္စုလိုက္ ဆင္ျခင္တံုတရားမဲ့ဘာသာေရး ကဲ့သို႔ေသာ ဆင္ျခင္တံုတရားမဲ့ အျပဳအမူနွင့္ အေဆာက္အအံုမ်ား ၏သေဘာသဘာဝကိုယံုၾကည္သည္။ အေတြးအေခၚပညာအရ ၎သည္ ရုပ္ဝါဒ သို႔မဟုတ္ အေတြ႕အႀကံဳဝါဒ သေဘာေဆာင္သည္။ ၎၏ ေလာက နွင့္ လူသားအေပၚ ေယဘံုယ်ယူဆခ်က္မ်ား မွာ ျပင္းထန္ေသာ တစ္သီးပုဂၢလဝါဒနွင့္ သေကၤတျပဳသည္။
In brief, for classical liberalism the human world consisted of self contained individual atoms with certain built-in passions and drives, each seeking above all to maximise his dissatisfactions and minimise his factions, equal in this to all others, and ‘naturally’ recognising no limits or rights of interference with his urges. In other words, each man ‘naturally’ possessed of life, liberty and the pursuit of happiness, as the American Declaration of Independence put it. In the course of pursuing this self-interest, each individual in this anarchy of equal competitors, found it advantageous or unavoidable to enter into certain relations with other individuals, and this complex of useful arrange- ments – which was often referred to as a social ‘contract’ – constituted society and social or political groups. Of course, social arrangements or associations meant some reduction of man’s ‘naturally’ unlimited liberty to do what he liked, one of the tasks of politics being to reduce such interference to the practicable minimum. Social aims were therefore the arithmetical sum of individual aims. Happiness was each individual’s supreme object; the greatest happiness of the greatest number, was the aim of society.
အက်ဥ္းဆိုရပါက ဂႏၲဝင္ လစ္ဘရယ္ဝါဒအတြက္ လူသားကမာၻတြင္ ၎တို႔တခုခ်င္းစီက လူသား၏ မေက်နပ္မႈမ်ားကို အမ်ားဆံုးအထိတိုးေစၿပီး လူသား၏ ကြဲလြဲမႈကိုအနည္းဆံုးျဖစ္ေစရန္ႀကိဳးစားေသာ၊ အျခားအားလံုးနွင့္ဤတြင္ညီမ်ၿပီး၊ လူသား၏စိတ္ေစ့ေဆာ္မႈမ်ားကို သဘာဝအရ မည္သည့္အကန္႔အသတ္ကိုမ် သို႔မဟုတ္ မည္သည့္ စြက္ဖက္နိုင္ခြင့္ကို မ်ွအသိအမွတ္မျပဳေသာ အခ်ိဳ႕ေသာ ပင္ကိုယ္ပါ ျပင္းျပေသာဆနၵ နွင့္ ေစ့ေဆာ္မႈမ်ား ရွိသည့္မိမိကိုယ္မိမိထိန္းခ်ဳပ္ေသာ သီျခားအက္တမ္မ်ား ပါဝင္သည္။ တနည္းဆိုရပါက အေမရိကန္လြတ္လပ္ေရးေၾကညာစာတန္းတြင္ဆိုထားသည့္အတိုင္း လူတဦးစီသည္ ဘဝ၊ လြတ္လပ္မႈနွင့္ ေပ်ာ္ရႊင္မႈရွာေဖြျခင္းကို သဘာဝအရပိုင္ဆိုင္ၾကသည္။ ထိုကိုယ္က်ိဳးစီးပြားကိုရွာေဖြရာတြင္ တန္းတူၿပိဳင္ဘက္မ်ား၏ ထိန္းခ်ပ္မႈကင္းမဲ့ျခင္းတြင္ လူတဦးစီသည္ အျခားလူပုဂၢဳိိလ္တဦးစီနွင့္ ဆက္ဆံေရးသည္ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္ေစသည္ သို႔မဟုတ္ ေရွာင္လႊဲမရဟု ျမင္ၿပီး လူမႈ ပတိန္ျငင္ဟုေခၚေလ့ရွိေသာ ဤ အသံုးဝင္ေသာအစီအစဥ္မ်ား၏ အစုအေဝးက လူ႔အဖြဲ႕အစည္း နွင့္ လူမႈ နွင့္ နိုင္ငံေရးအုပ္စုမ်ားကိုဖြဲ႕စည္းသည္။ လူမႈအစီအစဥ္မ်ား သို႔မဟုတ္ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံျခင္းသည္ လူသား၏သူလုပ္ခ်င္ရာလုပ္နိုင္ေသာ သဘာဝအရကန္႔သတ္မဲ့ လြတ္လပ္မႈကို တစံုတရာေလ်ာ့က်ေစျခင္းဟု အဓိပၸာယ္ရသည္။ နိုင္ငံေရး၏လုပ္ငနးေဆာင္တာမ်ားအနက္တခုမွာ ထိုသို႔ေသာ စြက္ဖက္မႈကို လက္ေတြ႕ျဖစ္နိုင္သမ်ွအနည္းဆံုးသို႔ေလ်ာ့ခ်ေရးျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္လူမႈရည္မွန္းခ်က္မ်ားသည္ တဦးခ်င္း ရည္မွန္းခ်က္မ်ား၏ သခ်ၤာအစုအေဝးျဖစ္သည္။ ေပ်ာ္႐ႊင္မႈမွာ လူတဦးခ်င္း၏ အဓိက လိုလားမႈျဖစ္သည္။ အႀကီးမားဆံုး အေရအတြက္ အတြက္ အႀကီးမားဆံုးေပ်ာ္႐ႊင္မႈသည္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္သည္။
Though this in theory was the political outlook of liberalism, in actual practice the bourgeoisie did not go according to this pattern. This was because the greatest happiness of the greatest numbers and the pursuit of rational self-interest could also be interpreted to include rational interference by the state in the bourgeois rights of private property, enterprise and individual freedom. Thus in practice it was ensured that these rights of the bourgeoisie were safeguarded from any state interference or submission to the requirements of rationality. Thus England’s John Locke put private property as the most basic of ‘natural rights’; and the French Revolution’s Declaration of the Rights of Man and Citizen was modified to bring the demand for free enterprise under the form of a general natural right to liberty.
၎သည္ သေဘာတရားအရ လစ္ဘရယ္ဝါဒ နိုင္ငံေရးအျမင္ျဖစ္ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕တြင္ ဓနရွင္လူတန္းစားသည္ ဤပံုစံအတိုင္း မသြားေပ။ ထိုသို႔ျဖစ္ရျခင္းမွာ အႀကီးမားဆံုးအေရအတြက္၏ အႀကီးမားဆံုးေပ်ာ္ရႊင္မႈနွင့္ ဆင္ျခင္တံုတရားရွိေသာကိုယ္က်ိဳးစီးပြားရွာေဖြျခင္းတြင္ ဓနရွင္ပုဂၢလိကပိုင္ဆိုင္မႈ အခြင့္အေရး၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းနွင့္ တဦးခ်င္းလြတ္လပ္မႈ တြင္ နိုင္ငံေတာ္က က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္ေသာ စြက္ဖက္ျခင္း ပါဝင္သည္ဟုလည္းဖြင့္ဆိုနိုင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္လက္ေတြ႕တြင္ ဓနရွင္လူတန္းစား၏ ဤအခြင့္အေရးမ်ားကို နိုင္ငံေတာ္၏မည္သို႔ေသာ စြက္ဖက္မႈမွမဆို ကာကြယ္ေရး သို႔မဟုတ္ က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္မႈလိုအပ္ခ်က္မ်ားသို႔ အရႈံးေပရျခင္း မွကာကြယ္ရန္ လုပ္လာရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အဂၤလန္မွ ဂ်ြန္ေလာ့ခ္က ပုဂၢလိက ပိုင္ဆိုင္မႈသည္ သဘာဝအခြင့္အေရးမ်ားအနက္ အေျခခံအက်ဆံုး ျဖစ္သည္ဟုဆိုၿပီး ျပင္သစ္ေတာ္လွန္္ေရး၏ လူသားနွင့္နိုင္ငံသားအခြင့္အေရးမ်ား ေၾကျငာစာတမ္းတြင္ ေယဘံုယ် လြတ္လပ္ခြင့္ပံုစံေအာက္တြင္ လြတ္လပ္ေသာ စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္မႈေတာင္းဆိုမႈကို ထည့္ရန္ ျပဳျပင္သည္။
Classical Political Economy
The essence of the bourgeois liberal ideology was carried forward in the most thorough fashion in the works of the classical political economists. This new field of study naturally reached its heights
in the mother country of the Industrial Revolution - Britain. Its period started with the publication of Adam Smith’s Wealth of Nations in 1776, it reached its peak with David Ricardo’s Principles of Political Economy in 1817, and from 1830 onwards started the period of its decline or transformation. Adam Smith (1723-90) argued that the self-interested competitive activities of independent individuals, when left to operate as far as possible unchecked, produced not only a ‘natural’ social order, but also the most rapid possible increase in the ‘wealth of nations’, i.e. the comfort and well- being, and therefore the happiness, of all men. The basis of this natural order was the social division of labour. He therefore logically proved that the existence of a class of capitalists owning the means of production benefited all, including the class of labourers hiring themselves out to the capitalists. He thus also similarly proved that both Britain and Jamaica were best served by the one producing manufactured goods and the other raw sugar. Moreover, according to him, the economically very unequal society which resulted inevitably from the operations of human nature was not incompatible with the natural equality of all men or with justice. This was supposedly because even the poorest was ensured a better life than he would otherwise have had. Further, it was based on the most equal of all relationships, the exchange of equivalents in the market. Thus, in Adam Smith’s view, progress was as natural as capitalism. Remove the artificial obstacles to it which the past had erected, and it must inevitably take place. And the progress of production went hand in hand with that of the arts, the sciences and civilisation in general.
ဂႏၲဝင္နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒ
ဓနရွင္လစ္ဘရယ္ အေတြးအေခၚ၏ အနွစ္သာရကို ဂႏၲဝင္နိုင္ငံေရး ေဘာဂေဗဒပညာရွင္မ်ား၏ စာေပမ်ားတြင္ အေသးစိိတ္အက်ဆံုးပံုစံျဖင့္ ဆက္လက္သယ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ ဤပညာရပ္နယ္ပယ္သစ္သည္ သဘာဝက်စြာပင္ စက္မႈေတာ္လွန္ေရး၏ မိခင္နိုင္ငံ ၿဗိတိန္တြင္ ၎၏ အထြဠ္အထိပ္မ်ားသို႔ေရာက္ခဲ့သည္။ ၎၏ ေခတ္သည္ ၁၇၇၆ ခုနွစ္တြင္ အဒမ္စမစ္၏ နိုင္ငံတို႔၏ဓနဥစၥာကို ထုတ္ေဝျခင္းျဖင့္စတင္ၿပီး ၁၈၁၇ တြင္ ေဒးဗစ္ရီကာဒို၏ နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒသေဘာတရားမ်ားျဖင့္ အထြဠ္အထိပ္ေရာက္သည္။ ၁၈၃၀မွစတင္၍ ၎၏အက်သို႔မဟုတ္ အသြင္ေျပာင္းလဲျခင္းျဖစ္ေပၚသည္။ အဒမ္စမစ္ (၁၇၂၃-၉၀) က လြတ္လပ္ေသာ လူပုဂၢိဳလ္တဦးခ်င္းစီ၏ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြား ယွဥ္ၿပိဳင္မႈလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ျဖစ္နိုင္သမ် အဟန္႔အတားမဲ့ လည္ပတ္ေစရန္ ထားရွိေသာအခါ သဘာဝလူမႈစနစ္ကိုသာမက နိုင္ငံတို႔၏ဓနဥစၥာ- စည္းစိမ္နွင့္ဘဝသာယာမႈ၊ ထို႔ေၾကာင့္လူသားအားလံုး၏ေပ်ာ္ရႊင္မႈ- ကို ျဖစ္နိုင္သမ်ွအျမန္ဆံုး တိုးတက္ျခင္းကို ထုတ္လုပ္ေပးသည္ဟုဆိုသည္။ ထိုသဘာဝစနစ္၏ အေျခခံသည္ လူမႈအလုပ္ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္သူက ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ နည္းလမ္းကိုပိုင္ဆိုင္ေသာ အရင္းရွင္လူတန္းစားတရပ္ တည္ရွိျခင္းသည္ အရင္းရွင္ထံ ၎တို႔ကို၎တို႔ ဌားရန္းေသာ အလုပ္သမားလူတန္းစားအပါအဝင္ အားလံုးကို အက်ိဳးျဖစ္ေစ သည္ဟု ယုတၱိေဗဒနည္းျဖင့္သက္ေသျပသည္။ သူက အလားတူ ၿဗိတိန္က ထုတ္ကုန္ထုတ္လုပ္ျခင္း နွင့္ဂ်ေမကာက သၾကားၾကမ္းထုတ္လုပ္ျခင္း တို႔မွ အေကာင္းဆံုးအက်ိဳးခံစာရသည္ဟုဆိုသည္။ ထို႔အျပင္ သူ၏အဆိုအရ လူ႔သဘာဝလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားမွ ေရွာင္လႊဲမရေပၚေပါက္လာေသာ စီးပြားေရးအရ အလြန္အမင္း မညီ်ွေသာလူ႔အဖြဲ႕အစည္းသည္ သဘာဝအရလူသားအားလံုး တန္းတူညီမ်ွမႈ နွင့္ တရားမ်ွတမႈတို႔နွင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြ မရွိေပ။ ဤအခ်က္မွာ အဆင္းရဲဆံုးသူကိုပင္ ထိုသို႔မဟုတ္လ်င္ သူရရွိခဲ့ရမည့္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ ဘဝတခု ကိုအာမခံသည္ဟုယူဆရေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ ၎သည္ ဆက္ဆံေရးအားလံုး၏ အညီမ်ွဆံုးအေျခအေန၊ ေဈးကြက္တြင္ ညီမ်ွေသာ အရာမ်ား၏ လဲလွယ္မႈ အေပၚအေျခခံသည္။ ထို႔ေျကာင့္ အဒမ္စမစ္၏ အျမင္တြင္ တိုးတက္မႈသည္ အရင္းရွင္စနစ္ ကဲ့သို႔ပင္ သဘာဝက်သည္။ ၎အေပၚ အတိတ္ေခတ္က ထားရွိခဲ့ေသာ သဘာဝမဟုတ္သည့္ အတားအဆီးမ်ားကို ဖယ္ရွားလိုက္ပါက ၎သည္ ေရွာင္လြဲမရျဖစ္ေပၚရမည္။ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ တိုးတက္ေရးသည္ အႏုပညာ၊ သိပၸံပညာမ်ား၊ေယဘံုယ လူ႔ယဥ္ေက်းမႈ အဖြဲ႕အစည္း တို႔၏တိုးတက္မႈမ်ားနွင့္ ဒြန္တြဲျဖစ္ေပၚသည္။
This comforting view of the all-conquering nature of capitalism gained acceptance not merely because of what was then believed to be the unanswerable nature of its deductive reasoning. More than that its basis lay in the very visible progress of eighteenth century capitalism and European civilisation. However when there were marked difficulties in capitalist expansion from around 1810 to the 1840s the mood changed. Optimism changed to criticism and there started a period of critical enquiry, particularly into distribution as against production, which had been the main concentration of economists during Adam Smith’s time.
ဤသို႔နွစ္သိမ့္ေသာအျမင္ျဖစ္သည့္ အရင္းရွင္စနစ္၏အရာအားလံုးကိုေအာင္ျမင္နိုင္ေသာသေဘာသဘာဝသည္ ထိုစဥ္က ေကာက္ခ်က္ဆြဲဆင္ျခင္ျခင္း၏ ေျဖရွင္းမရေသာ သဘာဝ ျဖစ္သည္ဟုယံုၾကည္ခဲ့ေသာ အရာ ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ထိုမ်မက ၎၏အေျခခံသည္ ၁၈ ရာစုအရင္းရွင္စနစ္၏ ျမင္သာေသာတိုးတက္မႈ နွင့္ ဥေရာပယဥ္ေက်းမႈလူ႔အဖြဲ႕အစည္းတြင္ ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ ၁၈၁၀ ခန္႔မွ ၁၈၄၀ ခုမ်ားအတြင္း အရင္းရွင္ခ်ဲ့ထြင္မႈတြင္ ထင္ရွားေသာ အခက္အခဲမ်ားရွိလာေသာအခါ ထိုစိတ္ခံစားမႈသည္ ေျပာင္းလဲသြားခဲ့သည္။ အေကာင္းျမင္မႈမ်ားသည္ ေဝဖန္မႈမ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းသြားၿပီး အထူးသျဖင့္ ထုတ္လုပ္မႈကို ခြဲေဝမႈနွင့္ နႈိင္းယွဥ္ေသာ ေဝဖန္စမ္းစစ္ေသာကာလတခု စတင္ခဲ့သည္။ ၎သည္ အဒမ္စမစ္တို႔ေခတ္ စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ား၏ အဓိက အာရုံစိုက္မႈျဖစ္လာသည္။
The work of David Ricardo (1792-1823) belongs to this period. He was an economist who participated wholeheartedly in the practical issues affecting the capitalist class of the day. He thus was a champion of the cause of free trade and opposition to landlords, issues which he also supported by economic theory. However he also pointed out contradictions in the capitalist system which Smith had overlooked. One important such point was the tendency of the rate of profit to decline. More significant however was his basic general labour theory of value. It pointed out, for the first time, that labour was the source of all value and that the capitalists and landlords appropriated in the form of profit and rent respectively the surplus which the worker produced over and above what what he received back as wages. Ricardo however did not lead his labour theory of value to its logical social conclusions. He did not clearly point out that the capitalist in fact exploited the worker and it was necessary to do away with capitalists to do away with exploitation. A group of Ricardian ‘labour economists’ however soon arose in Britain who made this analysis.
ေဒးဗစ္ ရီကာဒို (၁၇၉၂-၁၈၂၃) ၏စာေပမ်ား သည္ထိုကာလနွင့္ သက္ဆိုင္သည္။ ၎သည္ ထိုစဥ္က အရင္းရွင္ မ်ားကို သက္ေရာက္ေသာ လက္ေတြ႕ျပသနာမ်ားတြင္ စိတ္ျမႇုတ္နွံပါဝင္သူျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္သူသည္ သူ၏ စီးပြားေရး သေဘာတရားမ်ားနွင့္ ေထာက္ခံခဲ့ေသာ ျပသနာမ်ားျဖစ္သည့္ လြတ္လပ္ေသာကုန္သြယ္ေရး၏ အေၾကာင္းရင္း နွင့္ ေျမရွင္မ်ားကိုဆန္႔က်င္ျခင္း ကိုဦးေဆာင္ကိုယ္စားျပဳသူျဖစ္ လာသည္။ သို႔ေသာ္သူသည္ စမစ္ မျမင္ခဲ့ေသာ အရင္းရွင္စနစ္အတြင္ရွိ ပဠိပကၡမ်ားကိုလဲ ေထာက္ျပခဲ့သည္။ ထိုသို႔ေသာ အေရးႀကီးသည့္ အခ်က္တခုမွာ အျမတ္နႈန္း က်ဆင္းတတ္ေသာသေဘာသဘာဝျဖစ္သည္။သို႔ေသာ္ ပိုမိုထူးျခားေသာအရာမွာ တန္ဖိုး၏အေျခခံေယဘံုယ် လုပ္အား သေဘာတရားျဖစ္သည္။ လုပ္အားသည္ တန္ဖိုးအားလံုး၏ ရင္းျမစ္ျဖစ္သည္၊ အလုပ္သမား၏ လုပ္အားချဖစ္ရရွိေသာအထက္ အပိုကို အရင္းရွင္နွင့္ေျမရွင္က အက်ိဳးအျမတ္နွင့္ ေျမဌားခအျဖစ္ အသီးသီးခြဲယူၾကသည္ဟု ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ၎က ေထာက္ျပခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ရီကာဒိုသည္သူ၏လုပ္အားသေဘာတရားကို က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္ေသာ လူမႈေကာက္ခ်က္ အထိဆြဲယူျခင္းမျပဳနိုင္ခဲ့ေပ။ အရင္းရွင္သည္ လက္ေတြ႕တြင္ အလုပ္သမားကို ေသြးစုတ္သည္ ေသြးစုတ္ျခင္းက္ို ေရွာင္ရွားရမည္ဟု ေထာက္မျပခဲ့ေပ။ သို႔ေသာ္ ၎ကိုခြဲျခမ္းစတ္ျဖာေသာ ရီကာဒို၏ လုပ္အားေဘာဂေဗဒပညာရွင္တစု ၿဗိတိန္တြင္ မၾကာမီေပၚေပါက္လာသည္။
Such analysis and critique of capitalism would however not have gained much weight if the earlier period of continuous rapid capitalist expansion had continued. However the capitalist system had started facing crises, first the localised crises in particular manufacturing and financial sectors of the economy from 1793, and then the all encompassing periodic general crises of 1825-26, 1836-37, 1839-42, 1846-48, etc. Economists like Sismondi, Wade and others too had started locating the cause of the crises in the nature of the capitalist system itself. In such a situation it was therefore but natural that as contradictions sharpened, particularly after 1830, even Ricardian theories started being looked upon with suspicion by the bourgeoisie. In fact some bourgeois writers saw Ricardo as the source of inspiration for agitators and disrupters in society. While such direct and immediate inspiration from Ricardo’s works may have not been that significant, he definitely provided the groundwork for a much more serious and enduring offensive on the basis of capitalism. It was his
labour theory of value and other contributions of the classical economists that Marx developed upon while making his critique of capital.
သို႔ေသာ္ အေစာပိုင္းကာလ အဆက္မျပတ္လ်င္ျမန္ေသာ အရင္းရွင္ခ်ဲ့ထြင္မႈ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚခဲ့လ်င္ အရင္းရွင္စနစ္ကို ဤသို႔ေလ့လာစမ္းစစ္ေဝဖန္ျခင္းသည္ ႀကီးမားေသာ ေလးနက္မႈရမည္မဟုတ္ေပ။ သို႔ေသာ္ အရင္းရွင္စနစ္သည္ အက်ပ္အတည္းမ်ား စတင္ ရင္ဆိုင္လာရသည္။ ပထမ အထူးသျဖင့္ စီးပြားေရး၏ ကုန္ထုတ္လုပ္ေရး နွင့္ ဘဏၰာေရးကဏၰမ်ားတြင္ ေဒသအလိုက္ အၾကပ္အတည္းမ်ား ၁၇၉၃ မွစတင္ျဖစ္ပြားၿပီး ေနာက္ ၁၈၂၅-၂၆၊ ၁၈၃၆-၃၇၊ ၁၈၃၉-၄၂၊ ၁၈၄၆-၄၈ စသည္တို႔တြင္ အားလံုးအႀကံဳးဝင္ေသာ အခ်ိန္အလိုက္ျဖစ္ေပၚသည့္ အေထြေထြ အၾကပ္အတည္းမ်ား ေပၚေပါက္လာသည္။ ဆက္စမြန္ဒီ၊ ဝိဒ္ နွင့္ အျခားေသာ ေဘာဂေဗဒပညာရွင္မ်ားသည္ ဤအၾကပ္အတည္းမ်ား၏ အေၾကာင္းရင္းမ်ားကုိ အရင္းရွင္စနစ္၏ သေဘာသဘာဝအတြင္း စတင္ရွာေဖြလာၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အထူးသျဖင့္ ၁၈၃၀ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ပဠိပကၡမ်ား ျပင္းထန္လာေသာအခါ ရီကာဒို၏ သေဘာတရားမ်ားကိုပင္ ဓနရွင္လူတန္းစားက သံသယျဖင့္ ရႈျမင္လာၾကသည္ မွာ ဤကဲ့သို႔ေသာ အေျခအေနတြင္ သဘာဝက်သည္။
လက္ေတြ႕တြင္ အခ်ိဳ႕ေသာ ဓနရွင္စာေရးဆရာမ်ားသည္ ရီကာဒို ကို လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတြင္ လွံု႔ေဆာ္သူမ်ားေနွာက္ယွက္သူမ်ားကို လႈံ႕ေဆာ္ေသာရင္းျမစ္ဟု ျမင္ၾကသည္။ ရီကာဒို၏ စာေပမ်ား၏ တိုက္ရိုက္ လတ္တေလာ လႈံ႕ေဆာ္မႈ မ်ားသည္ဤမ်ထူးျခားေကာင္းထူးျခားခဲ့မည္ မဟုတ္ေသာ္လည္း သူသည္ အရင္းရွင္စနစ္၏ အေျခခံကို မ်ားစြာ ပိုမို ေလးနက္ရွည္ၾကာေသာ ထိုးစစ္တခု၏ အေျခခံကိုေပးခဲ့သည္။ မာ့က္စ္ ကသူ၏ အရင္းေဝဖန္စမ္းစစ္မႈ ကို ျပဳစုေသာအခါ ပိုမိုဖြံ႕ၿဖိဳးေအာင္ျပဳလပ္ခဲ့သည္မွာ ရီကာဒို၏တန္ဖိုးဆိုင္ရာ လုပ္အားသေဘာတရား နွင့္ ဂႏၲဝင္ေဘာဂေဗဒပညာရွင္မ်ား သို႔ အျခားအက်ိဳးျပဳမႈမ်ားသာျဖစ္သည္။ Socialist Theories
Meanwhile as classical bourgeois liberalism started losing much of its Enlightenment confidence in the inevitability and desirability of progress, a new ideology, socialism, started reformulating the truths of the eighteenth century. Reason, science and progress were its firm foundation. The socialists of this period were thus no mere repetition of dreamers in a perfect society of common ownership that periodically appear throughout history. They did not long for the return of some idyllic pre-industrial society. Rather their distinguishing feature was that they all accepted the Industrial Revolution which created the very possibility of modern socialism. They attempted to take the industrial society forward to a more rational, more scientific stage.
ဆိုရွယ္လစ္သေဘာတရားမ်ား
ထိုစဥ္အတြင္း ဓနရွင္ လစ္ဘရယ္ဝါဒသည္ တိုးတက္မႈကိုေရွာင္လြဲမရမရျခင္းနွင့္ လိုလားမႈမ်ားအၾကား ၎၏ အသိပညာတ္ိုးတက္ေရး လႈပ္ရွားမႈ အတြင္းရရွိခဲ့ေသာ ယံုျကည္မႈ အမ်ားအျပားကိုစတင္ဆံုးရႈံးလာေသာေၾကာင့္ အေတြးအေခၚသစ္ျဖစ္ေသာ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒသည္ ၁၈ ရာစု၏အမွန္တရားမ်ားကို စတင္ဖြဲ႕စည္းလာသည္။ က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္မႈ၊ သိပၸံပညာ နွင့္ တိုးတက္မႈတို႔သည္ ၎၏ ခိုင္မာေသာ အုတ္ျမစ္ျဖစ္သည္။ ထိုေခတ္က ဆိုရွယ္လစ္မ်ားသည္ ထို႔ေၾကာင့္ သမိုင္းတေလ်ာက္ မၾကာခဏ ေပၚေပါက္လာေသာ ၿပီးျပည့္စံုသည့္ ဘံုပိုင္ဆိုင္မႈ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို အိပ္မက္ မက္ေနသူမ်ားမ်သာမဟုတ္ေတာ့ေပ။ ၎တို႔သည္ စက္မႈေတာ္လွန္ေရး မတိုင္မီက တစံုတရာ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာ ၿပီးျပည့္စံုေသာ လူ႔အဖြဲအစည္းျပန္္လာျခင္း ကိုတမ္းတေနသူမ်ား မဟုတ္ၾကေတာ့ေပ။ ၎တို႔၏ပိုမိုထူးျခားေသာ လကၡဏာမွာ ေခတ္သစ္ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒ၏ႀကီးမားေသာျဖစ္နိုင္ေခ်ကို ဖန္တီးေပးသည့္ စက္မႈေတာ္လွန္ေရး ကိုလက္ခံၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ၎တို႔သည္ စက္မႈလူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို ပိုမိုက်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္ သိပၸံနည္းက်ေသာ အဆင့္သို႔ ေရွ႕ဆက္သယ္ေဆာင္ရန္ အားထုတ္ခဲ့ၾကသည္။
The first active manifestation of socialism after the French Revolution was the conspiracy of Gracchus Babeuf. Babeuf and the Babouvists took their philosophy in the main from Rousseau and the utopianists of the Enlightenment. Their basic premise was the idea of equality. They thus aimed at the abolition of private property, equal distribution of wealth irrespective of the work done, no right to inheritance, no large cities, and that all would be compelled to do physical work and live in the same manner. The Babouvists planned to seize power through a conspiracy, and then the conspirators were supposed to rule on behalf of the masses, until the people were educated and able to rule through elected bodies. Babeuf’s conspiracy was detected in 1796 and he was executed. His ideas were to some extent carried on by Louis Blarqui. The Babouvist programme was not expressed in specific class categories but merely talked in terms of rich and poor or people and tyrants. It however was one of the first attempts at an economic criticism of private property as the foundation of society.
ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးအၿပီး ပထမဆံုး နိုးၾကားေသာဆိုရွယ္လစ္ဝါဒ၏ ထူးျခားေသာျဖစ္ရပ္မွာ ဂရာခ်ပ္ဘာ ဘတ္ဖ္၏ လႈိ႕ဝွက္ႀကံစည္မႈျဖစ္သည္။ ဘာဖတ္ဖ္နွင့္ ဘာဗိုဗစ္ဝါဒီမ်ားသည္ ၎တို႔၏အေတြးအေခၚကို အဓိက အားျဖင့္ ရူးဆိုးနွင့္ အသိပညာနိုးၾကားေရးလႈပ္ရွားမႈ စိတ္ကူးယဥ္ဝါဒီမ်ားထံမွယူသည္။ အေျခခံအယူအဆမွာ တန္းတူညီမ်ျခင္း အေတြးအေခၚျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၎တို႔သည္ ပုဂၢလ္ိကပိုင္ဆိုင္မႈ ဖ်က္သိမ္းေရး၊ အလုပ္ၿပီး ေျမာက္ျခင္းကို ထည့္သြင္းမစဥ္းစားေသာ ဓနဥစၥာ ခြဲေဝမႈ၊ အေမြဆက္ခံနိုင္မႈ မရွိျခင္း၊ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားမရွိျခင္း နွင့္ အားလံုး ရုပ္ပိုင္းအလုပ္လုပ္ရန္လိုၿပီး တူညီေသာပံုစံျဖင့္ေနထိုင္ေရး တိုကိုေမ်ွာ္မွန္းသည္။ ဘာဗိုဗစ္ဝါဒီမ်ားသည္ လိႈ႕ဝွက္အႀကံအစီတခုျဖင့္ အာဏာရယူရန္ နွင့္ လူထုပညာတတ္လာၿပီး ေ႐ြးေကာက္ခံအဖြဲ႕မ်ားျဖင့္အုပ္ခ်ဳပ္နိုင္ သည္အထိ ႀကံစည္သူမ်ားက လူထုကိုယ္စားအုပ္ခ်ဳပ္ရန္ရည္႐ြယ္သည္။ ၁၇၉၆ ခုနွစ္တြင္ ဘာဘတ္ဖ္၏ အႀကံအစည္ မွာေဖာ္ထုတ္ခံခဲ့ရပီး သူ႔ကိုသုတ္သင္ခဲ့သည္။ သူ၏ အေတြးအေခၚမ်ားက္ို လူးဝစ္ဘလာကီ က တစံုတရာေသာအတိုင္းအတာအထိ ဆက္လက္သယ္ေဆာင္သည္။ ဘာဗိုဗစ္အစီအစဥ္ကို တိက်ေသာ လူတန္းစား ပိုင္းျခားမႈျဖင့္ မေဖာ္ျပဘဲ ဆင္းရဲနွင့္ခ်မ္းသာၾကား၊ သို႔မဟုတ္ ျပည္သူမ်ားနွင့္ အာဏာရွင္မ်ားၾကား ပဠိပကၡအျဖစ္သာ ေဖာ္ျပခဲ့ၾကသည္။ သ္ို႔ေသာ္၎သည္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏အေျခခံအျဖစ္ ပုဂၢလိကပိုင္ဆိုင္မႈကို စီးပြားေရးအရေဝဖန္ရန္ ပထမဆံုးအားထုတ္မႈမ်ားအနက္တခုျဖစ္သည္။
Henri Saint-Simon (1760-1825) is however normally recognised as the real founder of modern theoretical socialism, conceived not merely as an ideal but as the outcome of a historical process. He formulated the principle of a future ‘organic’ social community to which industrial concentration was leading. This future society would be one where production would be planned and measured by social needs, where private property would be subordinated to the general good and where inheritance would be abolished. The social hierarchy would no longer be hereditary; the highest positions would be held by wise men supervising the general development of society. The new industrial order would put an end to the misery of the proletariat, but the oppressed workers would not be the class to implement Saint-Simon’s plans. According to him, the transformation would be carried out by manufacturers, bankers, scholars, and artists, once they had been convinced by the new doctrine. To bring about this change nothing more was needed than peaceful reforms such as the acquisition of parliamentary power by industrialists; Saint-Simon also appealed to the governing class to support his plan. The most important features of his doctrine may be as follows: the firm belief in the regularity of history and its inexorable march towards socialism; the ruinous consequences of anarchic competition and the necessity of state economic planning; the replacement of political government by economic administration; science as the instrument of social progress; and the internationalist approach to politico-economic problems. Some negative features were Saint Simon’s idea that the state as it now exists can be used to bring about a socialist transformation; his appeal for co-operation between classes, the religious character he gave to his industrial order. In later years after his death Saint-Simonism became somewhat of a sect with his veers often stressing the religious aspects of his teachings. Its influence however continued through various prominent individuals. The socialist Louis Blanc was a disciple of Saint-Simon and through him Lassalle, the pioneer political organiser of the German working class. In the field of industry one of Saint-Simon’s disciples built the Suez Canal whereas another became the manager of a
railway line. In fact of all the pre-Marxist socialist doctrines Saint-Simonism had the strongest effect in spreading socialist ideas among the educated classes in various parts of Europe.
သို႔ေသာ္ ဟင္နရီစိန္႔ဆိုင္မြန္ (၁၇၆၀-၁၈၂၅) သည္ စံတခုအျဖစ္သာမကသမိုင္းျဖစ္စဥ္၏ရလဒ္ လည္း ရႈျမင္ ခံရၿပီး သေဘာတရားပိုင္းဆိုင္ရာ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒ ကို တည္ေထာင္သူအစစ္ အျဖစ္ ေယဘံုယ်အားျဖင့္ အသိ အမွတ္ျပဳခံရသည္။ သူသည္ အနာဂါတ္ စက္မႈစုစည္းျခင္းဦးတည္ေနေသာ အနာဂါတ္ေအာ္ဂင္းနစ္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း တခု၏သေဘာတရားမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။ ထို အနာဂါတ္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းသည္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈကို လူမႈလိုအပ္ခ်က္မ်ားအရ တိုင္းတာ စီမံ ေသာေနရာတခု ၊ ပုဂၢလိကပိုင္ဆိုင္မႈ သည္ အမ်ားေကာင္းစားေရး၏လက္ေအာက္ခံျဖစ္ေသာေနရာတခု၊ အေမြဆက္ခံခြင့္ကို ဖ်က္သိမ္းေသာ ေနရာတခုျဖစ္သည္။ လူမႈအဆင့္သည္ မ်ိဳးရိုးနွင့္မသက္ဆိုင္ေတာ့ေပ။ အျမင့္ဆံုးရာထူးမ်ားကို လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ အေထြေထြ ေကာင္းက်ိဳးေဆာင္ႀကီးၾကပ္ေသာ ပညာရွိသူမ်ားရယူၾကမည္။ ဤစက္မႈစနစ္သစ္သည္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား၏ကံဆိုးမႈကို အဆံုးသတ္သည္ သို႔ေသာ္ အဖိနွိပ္ခံအလုပ္သမားမ်ားသည္ စိန္႔ဆိုင္မြန္၏ အစီအစဥ္မ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္မည့္ လူတန္းစားတခုမဟုတ္ေပ။ သူ၏အဆိုအရ ထိုအသြင္ကူးေျပာင္းျခင္းကို ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ ဘဏ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ ပညာရွင္မ်ား နွင့္ အႏုပညာရွင္မ်ားက ဤအယူအဆသစ္ကိုု ယံုၾကည္လာေသာအခါ ေဆာင္႐ြက္ၾကမည္ျဖစ္သည္။ ထိုအေျပာင္းအလဲျဖစ္ရန္ စက္မႈလုပ္မႈလုပ္ငန္း ရွင္မ်ားက ပါလီမန္တြင္အာဏာ ရယူျခင္းမွအပ မည္သည့္အရာမ်ွမလိုေပ။ စိန္႔ဆိုင္မြန္သည္ အုပ္ခ်ဳပ္သူလူတန္းစားကသူ၏ အစီအစဥ္ကို လက္ခံရန္လည္းေမတၱာရပ္ခံခဲ့သည္။ သူ၏ဤအယူအဆ၏ အေရးအႀကီးဆံုးသြင္ျပင္လကၡဏာမ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္ဖြယ္ရွိသည္။ သမိုင္း၏ပံုမွန္ျဖစ္ေပၚျခင္းနွင့္ ၎၏ တားဆီမရေသာ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒ သို႔ခ်ီတက္မႈ တြင္ခိုင္မာစြာယံုၾကည္မႈ၊ ထိန္းခ်ဳပ္မႈမဲ့ၿပိဳင္ဆိုင္မႈ၏ ပ်က္စီးေသာ အက်ိဳးဆက္မ်ား နွင့္ နိုင္ငံေတာ္ စီမံံကိန္း စီးပြားေရးလိုအပ္ျခင္း၊ နိုင္ငံေရးအစိုးရကို စီးပြားေရးစီမံခန္႔ခြဲအုပ္ခ်ဳပ္မႈနွင့္အစားထိုးျခင္း၊ သိပၸံပညာကို လူမႈတိုးတက္ေရးကိရိယာအျဖစ္ ယံုၾကည္ျခင္း နွင့္ နိုင္ငံေရးစီးပြားေရးျပသနာမ်ားကို နိုင္ငံတကာအျမင္ျဖင့္ခ်ဥ္း ကပ္ျခင္း တို႔ျဖစ္သည္။ အႏုတ္လကၡဏာေဆာင္ေသာ သြင္ျပင္လကၡဏာ အခ်ိဳ႕မွာ ယခုရွိေနသည့္ပံုစံအတိုင္း နိုင္ငံေတာ္ကို ဆိုရွယ္လစ္အသြင္ကူးေျပာင္းမႈတြင္ အသံုးျပဳနိုင္သည္ဟူေသာ စိန္႔ဆိုင္မြန္၏အယူအဆ၊ လူတန္းစားမ်ားၾကားပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ရန္ သူ၏ ေမတၱာရပ္ခံျခင္း၊ သူ၏စက္မႈလူေနမႈစနစ္သို႔သူေပးထားေသာ ဘာသာေရး လကၡဏာ တို႔ ျဖစ္သည္။ သူကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ပိုင္းနွစ္မ်ားတြင္ စိန္႔ဆိုင္မြန္သည္ သူူ၏မၾကာခဏ ဘာသာေရး အသားေပး သင္ၾကားခ်က္မ်ားျဖင့္ လမ္းေၾကာင္းေျပာင္းလာျခင္းနွင့္အတူ ပင္မအုပ္စုနွင့္ တစံုတရာ သေဘာထား ကြဲလြဲေသာသူျဖစ္လာသည္။ သို႔ေသာ္၎၏ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈသည္ ထင္ရွားေသာ ပုဂၢိဳလ္အမ်ား အျပားတြင္ ဆက္လက္ရွိေနသည္။ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒီ လူးဝစ္ ဘလန္႔သည္ သူ၏သာဝက တဦးျဖစ္ၿပီး သူမွတဆင့္ ဂ်ာမန္ အလုပ္သမားလူတန္းစား၏ ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျ ပနိုင္ငံေရးေဆာ္ၾသသူ လာဆဲ လည္းပါဝင္သည္။ စက္မႈလုပ္ငန္းနယ္ပယ္တြင္ စိန္႔ဆိုင္မြန္၏သာဝကတဦးသည္ စူးအက္တူးေျမာင္းကို တည္ေဆာက္ခဲ့ၿပီး အျခားတဦးမွာ ရထားလိုင္း မန္ေနဂ်ာျဖစ္လာသည္။ မာ့က္စ္ဝါဒ မတိုင္မီဆိုရွယ္လစ္အယူအဆမ်ား အားလံုးတြင္ စိန္႔ဆိုင္မြန္သည္ ဥေရာပတလႊား ပညာတတ္မ်ားအၾကား ဆိုရွယ္လစ္ အေတြးအေခၚမ်ားပ်႕ံနွံ႔ရာတြင္ အျပင္းထန္ဆံုးသက္ေရာက္မႈျဖစ္သည္။
Robert Owen (1771-1858) was the other influential socialist thinker of this period. His main theoretical work was A New View of Society (1813-14), through which he tried to convince manufacturers and the aristocracy of the need for a reform of the industrial and monetary system, wages and education, in the interest not only of the workers but of capitalists and the whole of society. In numerous subsequent pamphlets, periodicals, articles, memorandums and appeals to Parliament he continued to advocated his reformist ideas, exposing the horrors of industrialisation and urging the adoption of social and educational measures which would remedy abuses without hindering technical progress. He was one of the main forces behind legislation restricting the working hours for children. Due to his intense propaganda against religion and private property he came under severe attack in Britain. He therefore left for America where he unsuccessfully attempted to set up communist settlements. However when he returned to Britain he became the first outstanding organiser of the trade union and workers co-operative movement. In his later years Owen put his trust in communist settlements engaged in agriculture and industry, the nuclei of the future harmonious society. Here, he believed that thanks to good organisation and loyal co- operation, people would produce more willingly, in greater quantity, and at a cheaper rate than elsewhere. Although it originated in practical experience, Owen’s doctrine, like that of the French socialists, centred round the conviction that socialism was a unique discovery, so manifestly right that it was bound to be accepted by all classes as soon as proclaimed. Owen thought that a radical economic reform in a socialist spirit could be effected by appealing to universal human interests and with the aid of the existing state power. Owen’s doctrine initiated a new phase of the British workers’ movement, in which it ceased to be merely an outburst of despair and became a systematic force. However, the British trade union movement is still marked by his outlook, which directly subordinates the political struggle to economic interests. The social democratic theories which treated workers’ political parties as organs of the trade unions are a continuation of the same doctrine.
ေရာဘတ္အိုဝင္ (၁၇၇၁-၁၈၅၈) သည္ဤေခတ္၏ ၾသဇာႀကီးမားေသာ အျခားဆိရွယ္လစ္ ေတြးေခၚဆရာ တဦး ျဖစ္သည္။ သူ၏အဓိက သေဘာတရားေရးစာအုပ္မွာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းေပၚအျမင္သစ္ (၁၈၁၃-၁၄) ျဖစ္သည္။ ထိုစာအုပ္မွတဆင့္သူသည္ ကုန္ထုတ္လုပ္သူမ်ားနွင့္မင္းစိုးရာဇာတို႔အား စက္မႈနွင့္ေငြေၾကးစနစ္၊ လုပ္အားခ နွွင့္ပညာေရးတို႔တြင္ အလုပ္သမားမ်ားအက်ိဳးအတြက္သာမက အရင္းရွင္မ်ား နွင့္လူ႔အဖြဲ႕အစည္း တခုလုံးအက်ိဳးအတြက္ပါ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး တခုလိုေၾကာင္း ယံုၾကည္ေစရန္အားထုတ္ခဲ့သည္။ မ်ားျပားလွစြာေသာ ေနာက္ဆက္တြဲ စာေစာင္မ်ား၊ေဆာင္းပါးမ်ားနွင္ ပါလီမန္သို႔ ေမတၱာရပ္ခံခ်က္မ်ားတြင္ စက္မႈျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၏စက္ဆုတ္ဖြယ္ရာမ်ားကိုေဖာ္ထုတ္ၿပီး နည္ပညာတိုးတက္မႈကို အဟန္႔အတားမျဖစ္ေစဘဲ ထို ညဳင္းပမ္းနွိပ္စက္မႈမ်ားကိုကုစားရန္ လူမႈနွင့္ပညာေရး အစီအစဥ္မ်ားခ်မွတ္ရန္တိုက္တြန္းၿပီး သူ၏ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အေတြးအေခၚမ်ားကို ဆက္လက္ေထာက္ခံေရး သားခဲ့သည္။ သူသည္ ကေလးသူငယ္မ်ား၏ အလုပ္ခ်ိန္ကန္႔သတ္ေရး ဥပေဒ၏ ေနာက္ကြယ္မွအဓိက တြန္းအားမ်ားအနက္တခုျဖစ္သည္။ ဘာသာေရးနွင့္ပုဂၢလိကပိုင္ဆိုင္မႈအေပၚ သူ၏ျပင္း ထန္ေသာ ဆန္႔က်င္ဝါဒျဖန္႔မႈမ်ားေၾကာင့္ သူသည္ ၿဗိတိန္နိုင္ငံတြင္အႀကီးအက်ယ္တိုက္ခိုက္ခံရသည္။ထို႔ေၾကာင့္သူသည္ အေမရိကသို႔ ထြက္ခြာသြားခဲ့ၿပီး ကြန္ျမဴနစ္ရပ္႐ြာမ်ားထူေထာင္ရန္ မေအာင္ျမင္ေသာ အားထုတ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္သူၿဗိတိန္နိုင္ငံသို႔ျပန္လာေသာအခါ သူသည္ အလုပ္သမားသမဂၢ နွင့္ အလုပ္သမားသမဝါယမမ်ားလႈပ္ရွားမႈ၏ ထူးခ်ြန္ေသာပထမဆံုး ေဆာ္ၾသသူျဖစ္လာသည္။ သူ႔ဘဝေနာက္ပိုင္းနွစ္မ်ားတြင္ အိုဝင္သည္ ကြန္ျမဴနစ္ရပ္႐ြာမ်ားတြင္ သူ၏ယံုၾကည္မႈကိုျမႇုတ္နွံၿပီး အနာဂါတ္သဟဇာတလူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ အေရးအပါဆံုးျဖစ္ေသာ စိုက္ပ်ိဳးေရးနွင့္ စက္မႈလုပ္ငန္မ်ားလုပ္သည္။ ေကာင္းမြန္ေသာအဖြဲ႕အစည္း နွင့္သစၥာရွိေသာ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈေၾကာင့္ လူထုသည္မည္သည့္ေနရာတြင္ထက္မဆို ပိုမိုသက္သာေသာနႈန္းျဖင့္ ပိုမိုႀကီးမားေသာ အေရအတြက္ျဖင့္ စိတ္ပါလက္ပါပိုမိုထုတ္လုတ္လုပ္ၾကမည္ဟု သူယံုၾကည္သည္။ ၎သည္သည္လက္ေတြ႕ အေတြ႕အႀကံဳတြင္ အစျပဳခဲ့ေသာ္လည္း ျပင္သစ္ဆိုရွယ္လစ္မ်ား၏ အယူအဆကဲ့သို႔ပင္ အိုဝင္၏ အယူအဆတြင္ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒသည္ ထူးျခားေသာရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈျဖစ္ၿပီး လြန္စြာ ထင္ရွားမွန္ကန္ေသာေၾကာင့္ ထုတ္ေဖာ္ေၾကညာသည္နွင့္တၿပိဳင္နက္ လူတန္းစားအားလံုးက လက္ခံေတာ့မည္ဟူေသာ ထင္ျမင္ခ်က္ ကို ဗဟိုျပဳသည္။ ဆိုရွယ္လစ္ စိတ္ဓာတ္ျဖင့္ အေျခအျမစ္က်ေသာ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတခု ကို အႂကြင္းမဲ့လူသားအက်ိဳးစီးပြားနွင့္ လက္ရွိနိုင္ငံေတာ္အာဏာ၏ အကူအညီျဖင့္ သက္ေရာက္ေစနိုင္သည္ဟု အိုဝင္က ထင္ခဲ့သည္။ အိုဝင္၏အယူအဆသည္ ၿဗိတိန္အလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈ၏ အဆင့္သစ္တခုကို ဦးေဆာင္ခဲ့သည္။ ထိုအဆင့္သစ္တြင္ အလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈသည္ စိတ္ပ်က္ေပါက္ကြဲျခင္းမဟုတ္ေတာ့ဘဲ စနစ္က်ေသာ အင္အားစုျဖစ္လာသည္။ သို႔ေသာ္ ၿဗိတိသ်ွအလုပ္သမား သမဂၢလႈပ္ရွားမႈသည္နိုင္ငံေရးတိုက္ပြဲသည္ စီးပြားေရးအက်ိဳးစီးပြား၏တိုက္ရိုက္ လက္ေအာက္ခံျဖစ္သည္ ဟူေသာသူ၏အျမင္ျဖင့္သေကၤတျပဳခံေနရဆဲ ျဖစ္သည္။ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ား၏အစိတ္အပိုင္းအျဖစ္ အလုပ္သမားနိုင္ငံေရးပါတီမ်ားကိုယူဆေသာ ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္တစ္ သေဘာတရားမ်ားမွာ အလားတူအယူအဆ၏အဆက္ျဖစ္သည္။
Charles Fourier (1772-1837), was the one who described the future socialist society in greater detail than any of the other socialists of his time. Fourier’s doctrine was inspired by the phenomena of crisis, speculation, exploitation, and the misery of the workers. All this, he thought was due to a wrongful system of labour and exchange. Human needs passions were ineradicable, but they only led to unhappiness because society was badly organised; the problem was to order matters in such a way that they led to the general good instead of to antagonism. To achieve this Fourier drew up an elaborate system of society composed of basic units of 2000 persons each called phalanxes. Unlike Saint Simon and Owen, he did not see the remedy in the transformation of human nature but in a new social order where conflict of interests would be so organised as to lead to harmony. His disciples while giving up the more fantastic portions of Fourier’s theory tried to modify his ideas in the direction of realism. Workers’ consumer co-operatives were an outcome of his system, as were attempts to establish producer cooperatives in which the workers were shareholders.
ခ်ားလ္ဖိုရီယာ (၁၇၇၂-၁၈၃၇)သည္၎၏ေခတ္မည္သည့္ဆိုရွယ္လစ္မ်ားထက္မဆို အနာဂါတ္ ဆိုရွယ္လစ္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ကိုပိုမိုအေသးစိတ္သရုပ္ေဖာ္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ ဖိုရီယာ၏အယူအဆကို အက်ပ္အတည္းမ်ား၊ ေဈးကစားမႈမ်ား၊ ေသြးစုတ္အျမတ္ထုတ္မႈမ်ားနွင့္နွင့္အလုပ္္ သမားမ်ား၏ကံဆိုးမိုးေမွာင္ၾကမႈတို႔၏ျဖစ္စဥ္မ်ားက လႈ႕ံေဆာ္ေပး သည္။ ဤအရာအားလံုးသည္ မွားယြင္းေသာ လုပ္အားနွင့္လဲလွယ္မႈစနစ္တခုေၾကာင့္ဟု သူယူဆ သည္။ လူသား၏လိုအပ္ခ်က္မ်ားနွင္ေမတၱာတရားကို ေဖ်ာက္ဖ်က္မရ သို႔ေသာ္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို ဆိုး႐ြားစြာဖြဲ႕စည္းထားေသာေၾကာင့္ ၎တို႔သည္ ေသာကကိုသာျဖစ္ေစသည္။ ျပႆနာမွာ အရာကိစၥမ်ားကို ပဠိပကၡသို႔ဦးမတည္ေစဘဲ အမ်ားေကာင္းက်ိဳးသို႔ ဦးတည္ေစရန္ စီစဥ္ရမည္ ဟူ၍ျဖစ္သည္။ ဤအရာေအာင္ျမင္ေစရန္ ဖိုရီယာက Phalanxes ဟုေခၚေသာ တဖြဲ႕လ်င္ လူ ၂ေထာင္ပါသည့္ အေျခခံ ယူနစ္မ်ားနွင့္ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ အႏုစိတ္လူ႔အဖြဲ႕အစည္း စနစ္ကိုေရးဆဲြသည္။ စိန္႔ဆိုင္မြန္၊အိုဝင္တို႔နွင့္မတူဘဲ သူသည္လူ႔သဘာဝ၏ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈတြင္ ကုထံုးကိုသူမျမင္ဘဲ အက်္ိုးစီးပြားပဠိပကၡမ်ားကို သဟဇာတ ျဖစ္ေစမည့္ လူမႈစနစ္သစ္တြင္သာကုထံုးကိုျမင္သည္။ သူ၏တပည့္မ်ားသည္ သူ႔အယူအဆ၏ အယူသည္းေသာအစိတ္အပိုင္းမ်ားကိုပစ္ပယ္ၿပီး သူ၏အေတြးအေခၚကို သရုပ္မွန္ဝါဒဘက္သို႔ဦးတည္ေစရန္ႀကိဳးစားခဲ့ၾကသည္။ အလုပ္သမားမ်ား၏စားသုံးသူသမဝါယမ အသင္းမ်ားသည္ သူ၏စနစ္၏ရလဒ္မ်ားျဖစ္ၿပီး အလုပ္သမားမ်ားက ရွယ္ယာရွင္မ်ားအျဖစ္ပါဝင္ေသာ ထုတ္လုပ္သူ သမဝါယမအသင္းမ်ား ထူေထာင္ရန္အားထုတ္မႈမ်ားသည္လည္းအလားတူျဖစ္သည္္။
Besides these principal figures there were many other socialists contributing to the immense outpouring of socialist literature of this period. Among them was Wilhelm Weitling (1808-71) a German emigrant worker who presented communism as a Christian ideal. He presented an intense critique of capitalism from a class viewpoint and unlike many of the prominent socialists, did not expect the government or the capitalists to recognise his ideal and bring it about of their own accord; he believed that the workers can rely only on themselves and on their own strength. Etienne Cabet (1788-1856) was another socialist who wrote extensively advocating a non-revolutionary communism as the teaching of Christ. He later emigrated to America to establish communist settlements there. Pierre Joseph Proudhon (1809-65) was another prolific writer. Regarded as the father offather of modern anarchism, he painted the picture of a future society operated by ‘free mutualist associations’; a system which he called anarchy. A figure who was not much of a theoretician but was of immense practical significance in the principal revolutionary events of the time - both the 1848 Revolution and the Paris Commune – was Louis-Auguste Blanqui (1805-81). He continued Babouvist tradition of revolutionary conspiracy into the workers’ movement and was a strong proponent and practitioner of armed insurrection. In a vague and broad sense he also accepted communism and the conception of dictatorship of the proletariat. Louis Blanc (1811-82) on the other hand was the successor of the Saint-Simonist tradition and is considered one of the chief precursors of the welfare state. He believed that it was possible, without violence or mass expropriation, to carry out peaceful economic reforms within a system of political and industrial democracy which would eliminate poverty and harmful competition and would gradually lead to social equality and to the socialisation of means of production.ဤထင္ရွားေသာေခါင္းေဆာင္မ်ားအျပင္ ဤကာလ၏ႀကီးမားေသာ ဆိုရွယ္လစ္စာေပ စီးဆင္းမႈကိုအက်ိဳးျပဳခဲ့ၾကေသာ အျခားဆိုရွယ္လစ္အမ်ားအျပားလည္းရွိသည္။ ထိုသူမ်ားတြင္ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒသည္ ခရစ္ယာန္ အယူအဆ၏ ၿပီးျပည့္စုံေသာ အေတြးအေခၚျဖစ္သည္ဟုတင္ျပခဲ့ေသာ ဂ်ာမန္ေ႐ြ႕ေျပာင္းလုပ္သား ဝဲလ္ဟင္း ဝက္တလင္ (၁၈၀၈-၇၁)လည္းပါဝင္သည္။ သူသည္ လူတန္းစားအျမင္ျဖင့္ အရင္းရွင္စနစ္ကို ျပင္းထန္ေသာေဝဖန္မႈျပဳခဲ့ၿပီး ထင္ရွားေသာဆိုရွယ္လစ္အမ်ားအျပားနွင့္မတူဘဲ အစိုးရ သို႔မဟုတ္ အရင္းရွင္မ်ားသည္ သူ၏ စံအေတြးအေခၚမ်ားကို အသိအမွတ္ျပဳကာ ၎တို႔ သေဘာျဖင့္ေဆာင္ယူေပးမည္ဟုလဲမေမ်ာ္လင့္ခဲ့ေပ။ အလုပ္သမားမ်ားသည္ ၎တို႔ကို၎တို႔နွင့္ ၎တို႔၏ခြန္အားကိုသာ အားကိုး ရမည္ဟုသူယံုၾကည္သည္။ အီတီယန္ကာဘက္ (၁၇၈၈-၁၈၅၆)က မေတာ္လွန္ေသာ အရင္းရွင္စနစ္သည္ ခရစ္ေတာ္၏သင္ၾကားမႈအျဖစ္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ဦးေဆာင္ေဟာေျပာေသာ အျခားဆိုရွယ္လစ္တဦးျဖစ္သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္သူသည္ အေမရိကတြင္ ကြန္ျမဴနစ္ေက်း႐ြာမ်ားထူေထာင္ရန္ ေျပာင္းေရႊ့သည္။ ပီယာ ဂ်ိဳးဆက္ ပေရာက္ဟြန္ ( ၁၈၀၉-၆၅) သည္ အျခားေသာ စာေရးမ်ားသူျဖစ္သည္။ ေခတ္သစ္မင္းမဲ့ဝါဒ၏ဖခင္အျဖစ္သတ္မွတ္ခံရၿပီး သူသည္ အနာဂါတ္ေလာက က္ို လြတ္လပ္ေသာ အျပန္အလွန္ဝါဒီမ်ား၏အသင္းအဖြဲ႕မ်ားဟုပံုေဖာ္သည္။ ၎သည္ မင္းမဲ့ဝါဒဟုသူကေခါေသာစနစ္တခုျဖစ္သည္။ ထိုေခတ္က အဓိကေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ - ၁၈၄၈ခုနွစ္ေတာ္လွန္ေရးနွင့္ ပါရီကြန္ျမဴးနွစ္ခုလံုးတြင္- သေဘာတရာေရးသမားမဟုတ္ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕အရထူးျခားေသာ ေခါင္းေဆာင္းတဦးမွာ လူးဝစ္ ၾသဂတ္စတီ ဘလန္ကီ ( ၁၈၀၅-၈၁) ျဖစ္သည္။ သူသည္ ဗာဗူဗစ္မ်ား၏ ေတာ္လွန္ေသာ လွို႔ဝွက္ႀကံစည္မႈ ကို အလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ဆက္လက္သယ္ေဆာင္ၿပီး လက္နက္ကိုင္အံုႂကြမႈကို အျပင္းအထန္ေထာက္ခံ က်င့္သုံးသူတဦးျဖစ္သည္။ ေဝဝါးက်ယ္ျပန္႔ေသာအျမင္အရၾကည့္ပါက သူသည္ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒနွင့္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားအာဏာအယူအဆ ကိုလက္ခံသည္။ လူးဝစ္ ဘလန္႔ (၁၈၁၁-၈၂)သည္ တဘက္တြင္ စိန္႔ဆိုင္မြန္ ဝါဒအစဥ္အလာမ်ားကို ဆက္ခံသူျဖစ္ျပီး လူမႈဖူလံုေရးနိုင္ငံေတာ္၏ ေရွ႕ေတာ္ေျပးမ်ားအနက္အဓိကေခါင္းေဆာင္တဦးဟုသတ္မွတ္ခံရသည္။ အၾကမ္းနည္းေတာ္လွန္မႈနွင့္ျပည္သူပိုင္ျပဳျခင္းမလိုဘဲ တျဖည္းျဖည္း လူမႈညီမ်မႈနွင့္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈနည္းလမ္းကို ဆိုရွယ္လစ္ေျပာင္းလဲျခင္း တို႔သို႔ဦးတည္မည့္ ဆင္းရဲနြမ္းပါးမႈနွင့္ အႏၲရာယ္ရွိေသာယွဥ္ၿပိဳင္မႈဖယ္ရွားမည့္ စက္မႈဒီမိုကေရစီနွင့္ နိုင္ငံေရးစနစ္တခုအတြင္း စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ကိုၿငိမ္းခ်မ္းစြာေဆာင္႐ြက္ရန္ျဖစ္နိုင္သညဟုသူယုံၾကည္သည္။
This substantial body of socialist thought as can be seen emanated mainly from France, which was at that time the main centre for secret revolutionary groups and communist organisations. While socialists branched out in different directions, in essence this thought was a continuation of the Enlightenment spirit and ideas of rationalism and progress. However socialism was at the same time a break with the individualism, self-interest and competition of bourgeois liberalism. It was the ideology representing the initial hopes and aspirations of the infant proletariat.
ဤမ်ႀကီးမားေသာ ဆိုရွယ္လစ္အေတြးအေခၚအစုအေဝးသည္ အဓိကအားျဖင့္ ထိုစဥ္က လွို႔ဝွက္ေတာ္လွန္ေရးအုပ္စုမ်ားနွင့္ ကြန္ျမဴနစ္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏အဓိက ဗဟိုခ်က္ျဖစ္ခဲ့ေသာ ျပင္သစ္နိုင္ငံမွျဖန႔္ထြက္လာသည္ကိုျမင္နိုင္သည္။ ဆိုရွယ္လစ္မ်ားသည္ ဦးတည္ဘက္အမ်ိဳးမ်ိဳးသို႔အုပ္စုကြဲထြက္သြားေသာ္လည္း ဤအေတြးအေခၚ၏အနွစ္သာရ အေတြးအေခၚနိုးၾကားမႈေခတ္ စိတ္ဓာတ္နွင့္ ဆင္ျခင္တံုတရားပဓာနဝါဒနွင့္တိုးတက္မႈ အေတြးအေခၚမ်ား၏ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒသည္ တခ်ိန္တည္းတြင္ တသီးပုဂၢလဝါဒ၊ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားနွင့္ ဓနရွင္လစ္လရယ္ယွဥ္ၿပိဳင္မုမွလမ္းခြဲထြက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ၎သည္ေမြးကင္းစ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား၏ ကနဦးေမ်ာ္လင့္ခ်က္နွင့္ရည္မွန္ခ်က္မ်ားကို ကိုယ္စားျပဳေသာ အေတြးအေခၚျဖစ္သည္။
German Classical Philosophy
Whereas British classical political economy representing the revolutionary modern bourgeoisie and French socialist theory representing the infant proletariat had a clear-cut progressive and also revolutionary content, the position was quite ambiguous with regard to German classical philosophy – the other great and influential body of European thought at the turn of the nineteenth century. It occupied an ideological position between the progressive and the anti-progressive, or in social terms, between the industrial bourgeoisie and proletariat on one side, and the aristocratic, mercantile and feudal classes on the other. It represented the contradictions and complexities of the German middle classes, who while in some ways believing in progress, were at the same time not prepared to follow it to its logical liberal or socialist conclusions. This because they were too weak and too frightened (after the experience of the Jacobin radical phase of the French Revolution) to challenge the power of the princes whose officials they often were. Thus the views of this group combined the liberal with the anti-liberal, the progressive with the anti-progressive. Further, this essential complexity and contradictoriness allowed them to see more deeply into the nature of society than either liberal progressives or anti-progressives. It in a way forced them into dialectics.
ဂ်ာမန္ဂႏၲဝင္ အဘိဓမၼာ
ေတာ္လွန္ေသာေခတ္သစ္ဓနရွင္လူတန္းစားကို ကိုယ္စားျပဳေသာ ၿဗိတိသ်် ဂႏၲဝင္နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒ နွင့္ ေမြးကင္းစပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားကို ကိုယ္စားျပဳေသာ ျပင္သစ္ ဆိုရွယ္လစ္ သေဘာတရားတို႔သည္ ရွင္းလင္းျပတ္သားေသာ တိုးတက္ၿပီးေတာ္လွန္ေသာ အနွစ္သာရရွိေသာ္လည္း ဂ်ာမန္ဂႏၲဝင္အဘိဓမၼာ - ၁၉ ရာစုသို႔အကူးအေျပာင္းတြင္ အျခားၾသဇာႀကီးမားေသာ အေတြးအေခၚအစုအေဝး - နွင့္ပတ္သက္၍မူ ဤအေနအထားမွာ အဓိပၸာယ္နွစ္ခြျဖစ္ေနသည္။ ၎၏အေတြးအေခၚအဆင့္မွာ တိုးတက္ေသာသေဘာနွင့္တိုးတက္မႈကိုဆန္႔က်င္ေသာသေဘာေဆာင္သည္ သို႔မဟုတ္ လူမႈေဗဒသေဘာေျပာရပါက တဘက္တြင္ စက္မႈဓနရွင္နွင့္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား နွင့္ အျခားတဘက္တြင္ မင္းစိုးရာဇာ၊ကုန္သည္နွင့္ေျမရွင္ဗေဒသရာဇ္ၾကားတြင္ရွိေနသည္။ ၎သည္တဘက္တြင္ တိုးတက္မႈကိုယံုၾကည္ၿပီး အျခားတဘက္တခိ်န္တည္းတြင္ တိုးတက္မႈ၏ ႀကိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္ ေသာလစ္ဘရယ္သို႔မဟုတ္ ဆိုရွယ္လစ္ေကာက္ခ်က္မ်ားကိုလိုက္နာရန္ အသင့္မျဖစ္ေသးသည့္ ဂ်ာမန္လူလတ္တန္းစားမ်ား၏ ပဠိပကၡမ်ားနွင့္ရႈပ္ေထြးမႈမ်ားကိုကိုယ္စားျပဳသည္။ ၎မွာ ၎တုိ႔သည္ (ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရး၏ ဂ်က္ေကာ့ဘင္အေျခအျမစ္က်ေသာအဆင့္၏အေတြ႕အႀကံဳအၿပီးတြင္) ၎တို႔ကိုယ္တိုင္မၾကာခဏဆိုသလို အရာရွိအျဖစ္တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရေသာ မင္းသားမ်ား၏အာဏာကိုစိန္ေခၚရန္ လြန္စြာအားနည္းၿပီး တုန္လႈပ္ေနၾက၍ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ဤအုပ္စု၏အျမင္မ်ားသည္ လစ္ဘရယ္ဝါဒနွင့္လစ္ဘရယ္ဆန္႔က်င္ေရးဝါဒ ၊တိုးတက္မႈလိုလားျခင္းနွင့္တိုးတက္မႈဆန္႔က်င္ျခင္းတို႔နွင့္ေပါင္းစပ္ထားသည္။ ထို႔အျပင္ဤသို႔ေသာပဠိပကၡသေဘာနွင့္ရႈပ္ေထြးမႈေၾကာင့္ပင္ ၎တို႔ကို တိုးတက္ေသာလစ္ဘရယ္မ်ားထက္ျဖစ္ေစ တိုးတက္မႈဆန္႔က်င္သူမ်ားထက္ ျဖစ္ေစ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏သေဘာသဘာဝကိုပိုမို နက္ရႈိင္းစြာျမင္နိုင္ေအာင္ ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ တနည္းဆိုရပါက ၎တို႔ကို အႏုပဠိေလာမအယူအဆသို႔တြန္းပို႔ခဲ့သည္။
The German middle class contained a disproportionately large number of civil servants and state-employed professors. This affected the views of this class which had very few classical liberals. A belief in the inevitability of progress and in the benefits of scientific and economic advance, combined with a belief in the virtues of an enlightened paternal or bureaucratic administration and a sense of responsibility among the upper sections was the common opinion. German moderate liberalism was best represented by middle class demands to be implemented by an enlightened state.
ဂ်ာမန္လူလတ္တန္းတြင္ အလြန္မ်ားျပားေသာ နိုင္ငံဝန္ထမ္းမ်ားနွင့္ နိုင္ငံေတာ္ကခန္႔ထားေသာာေမာကၡမ်ားပါဝင္သည္။ ဤအခ်က္က ဂႏၲဝင္ လစ္ဘရယ္ဝါဒီ အနည္းငယ္သာပါေသာ ဤလူတန္းစား၏အျမင္မ်ားအေပၚရိုက္ခတ္မႈရွိသည္။ အသိဥဏ္ပြင့္လင္းေသာ မိဘ သို႔မဟုတ္ ဗ်ဴရိုကရက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ၏ေကာင္းမြန္ေသာအရည္အေသြးမ်ားနွင့္ အထက္လႊာမ်ားၾကားတာဝန္သိမႈအျမင္တခုနွင့္ ေပါင္းစပ္လိုက္ထားေသာ တိုးတက္မႈကို ေရွာင္လြဲမရနိုင္ေသာ သေဘာနွင့္ သိပၸံပညာနွင့္စီးပြားေရးတိုးတက္မႈတို႔၏ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားတြင္ယံုၾကည္မႈသည္ အေတြ႕မ်ားေသာထင္ျမင္ယူဆခ်က္ျဖစ္သည္။ ဂ်ာမန္အလယ္အလတ္လစ္လရယ္ဝါဒကို အသိပညာနိုးၾကားေသာနိုင္ငံေတာ္က အေကာင္အထည္ေဖာ္မည့္ လူလတ္တန္းစားေတာင္ဆိုမႈမ်ားက အေကာင္းဆံုးကိုယ္စားျပဳသည္။ The fundamental atmosphere of German thought – whether in philosophy, science or the arts – differed markedly from the main tradition of the eighteenth century in Western Europe. Perhaps since its members had neither the power to overthrow their societies nor the economic resources to make an Industrial Revolution, they tended to concentrate on the construction of elaborate general systems of thought. The persistence of the intellectual atmosphere of the last age in which Germany had been economically, intellectually, and to some extent politically, predominant, largely accounts for it. Due to the decline in the period between the Reformation and the later eighteenth century the archaism of the German intellectual tradition had been largely preserved. And at a time
when the classical eighteenth century view was approaching its limits, this gave German thought some advantage, and helps to explain its increasing intellectual influence in the nineteenth century. The most impressive and influential expression of German thought was German classical philosophy created basically between 1760 and 1830. Its two great figures were Immanuel Kant (1724-1804) and George Wilhelm Friedrich Hegel (1770-1831).
ဂ်ာမန္အေတြးအေခၚ၏အေျခခံအဝန္းအဝိုင္း - ဒႆနိကေဗဒ၊ သိပၸံပညာနွင့္ ပန္းခ်ီမည္သည့္နယ္ပယ္တြင္မဆို -သည္ အေနာက္ဥေရာပ၏၁၈ရာစုအဓိက အစဥ္အလာမ်ားနွင့္ သိသိသာသာကြဲျပားသည္။ ၎တို႔သည္ စက္မႈေတာ္လွန္ေရးတခုျပဳလုပ္ရန္အတြက္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကိုၿဖိဳဖ်က္ရန္ စြမ္းအား နွင့္ စက္မႈေတာ္လွန္ေရးတခုျပဳလုပ္ရန္ စီးပြားေရးရင္းျမစ္မ်ား မရွိေသာေၾကာင့္ အႏုစိတ္အေထြေထြအေတြးအေခၚစနစ္မ်ားထူေထာင္ရန္ အာရံုစိုက္သည့္သေဘာျဖစ္ဖြယ္ရွိသည္။ ၎သည္ အဓိကအားျဖင့္ စီးပြားေရးအရ၊အသိပညာအရနွင့္ တစုံတရာေသာအတိုင္းအတာအထိ
ဂ်ာမန္တို႔လႊမ္းမိုေသာ ဂ်ာမန္တို႔၏ေနာက္ဆံုးေခတ္၏အသိပညာအဝန္း၏ရွည္ၾကာစြာဆက္လက္တည္ရွိမႈေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းမႈေခတ္နွင့္ ၁၈ ရာစုေနွာင္းပိုင္းၾကား ကာလတြင္ က်ဆင္းမႈမ်ားေၾကာင့္ ဂ်ာမန္ပညာတတ္အစဥ္အလာေရွးရိုးစဥ္လာဝါ ဒကိုအႀကီးအက်ယ္ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းသည္။ ဂႏၲဝင္ ၁၈ ရာစုအျမင္သည္၎၏အကန္႔အသတ္ မ်ားအဆံုးသုိ႔ေရာက္လာေသာအခါ ၎သည္ ဂ်ာမန္အေတြးအေခၚအတြက္အက်ိဳးေက်းဇူးေပးၿပီး ၁၉ ရာစုတြင္ ၎၏ႀကီးထြားလာေသာ ပညာတတ္ၾသဇာကို ရွင္းျပရန္အေထာက္အကူျပဳသည္။ ဂ်ာမန္အေတြးအေခၚ၏ အေကာင္းဆံုးနွင့္ၾသဇာအႀကီးမားဆံုးေဖာ္ျပခ်က္မွာ ၁၇၆၀နွင့္၁၈၃၀ၾကားတြင္ေပၚေပါက္လာေသာ ဂ်ာမန္ဂႏၲဝင္အေတြးအေခၚျဖစ္သည္။ ၎၏ထင္ရွားေသာေခါင္ေဆာင္နွစ္ဦးမွာ အီမန္ညဴရယ္ကန္႔ (၁၇၂၄- ၁၈၀၄) နွင့္ ဝ္လ္ဟိုင္း ဖရက္ဒရစ္ေဟဂယ္ (၁၇၇၀-၁၈၃၁) ျဖစ္သည္။
Kant first expounded his ideas in his Critique of Pure Reason in 1781. Among his significant positive ideas are his insistence that independently of our consciousness and outside it there exists an objective world (‘things in themselves’); the attempt to examine the Earth and Solar System in their emergence and development; his investigation of the sources and forms of knowledge; his identification of a number of contradictions intrinsic to knowledge and reality. Some potentially reactionary aspects of Kant’s thinking are: his teaching regarding the fundamental impossibility of cognizing (‘things in themselves’); the impossibility of surmounting the barrier separating phenomena, accessible to human knowledge, and their essence that is inaccessible to it; Kant’s to reconcile materialism and idealism, scientific knowledge and religious faith.
ကန္႔ကသူ၏အေတြးအေခၚမ်ားကို သူ၏ အေၾကာင္းရင္းသက္သက္အေပၚေဝဖန္ျခင္း စာအုပ္တြင္ ၁၇၈၁ ခုနွစ္က ပထမဆံုးရွင္းျပသည္။ သူ၏အျပဳသေဘာထူးျခားေသာ အေတြးအေခၚမ်ားတြင္ က်ြန္ုပ္တို႔၏သိစိတ္မွ ကင္းလြတ္ၿပီး ျပင္ပတြင္ ဓမၼဒိဌာန္ေလာကတခု(အရာဝတၱဳမ်ား၎တို႔ဘာသာတည္ရွိျခင္း)တည္ရွိသည္ဟူေသာအခ်က္ကို ခိုင္မာစြာဆုပ္ကိုင္ျခင္း၊ ကမၻာေျမနွင့္ေနစၾကာဝဠာစနစ္ေပၚေပါက္လာပုံ နွင့္ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈ၊အသိပညာ၏ပုံသဏၰန္နွင့္ရင္းျမစ္မ်ားကိုေလ့လာစမ္းစစ္ျခင္း၊အသိပညာနွင့္အမွန္တကယ္တည္ရွိမႈ၏ အတြင္းသရုပ္ျဖစ္ေသာ ပဠိပကၡမ်ားကိုေဖာ္ထုတ္ျခင္း တို႔ပါဝင္သည္။ ကန္႔အေတြးအေခၚ၏တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးသေဘာေဆာင္နိုင္ေသာ သြင္ျပင္လကၡဏာမ်ားတြင္ သိမႈ အေျခခံ မုျဖစ္နိုင္ျခင္း(အရာဝတၱဳမ်ားသီးသန္႔) နွင့္ပတ္သက္ေသာသူ၏ပို႔ခ်ခ်က္မ်ား၊ လူ၏အသိပညာအရခ်ဥ္းကပ္နိုင္ေသာ အျခင္းအရာမ်ား နွင့္ လူ၏အသိပညာကမခ်ဥ္းကပ္နိုင္ေသာ ၎တို႔၏အနွစ္သာရ ကိုခြဲျခားေသာအတားအဆီးမ်ားကိုေက်ာ္လႊားရန္မျဖစ္နိုင္ျခင္း၊ ကန္႔၏ရုပ္ဝါဒနွင့္စိတ္ဝါဒနွင့္သိပၸံအသိပညာနွင့္ဘာသာေရးယံုၾကည္မႈတို႔ သင့္ျမတ္ရန္အားထုတ္မႈတို႔ပါဝင္သည္။
Hegel elaborated a philosophical system, in which “the whole world, natural, historical, intellectual, is represented as a process, i.e., as in constant motion, change, transformation, development; and the attempt is make to trace out the internal connection that makes a continuous whole of all the movement and development” (Engels, Anti-Duhring, p. 34). Hegel’s system consists of three parts: Logic, Philosophy of Nature and Philosophy of the Spirit. In the first part he considers the progress of thought in the divine mind up until the creation of Nature, in the second he examines the development of that thought within created Nature, and, thirdly, its return to itself in the human spirit. The essential core of this system, is provided by the ideas concerning the historical advance of man’s knowledge and social consciousness, presented in the context of dialectics.
ဟီဂယ္က ကိန္းေသေ႐ြ႕လ်ားမႈ၊အေျပာင္းအလဲ၊အသြင္ကူးေျပာင္းျခင္းနွင့္ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈ တို႔ကဲ့သို႔ သဘာဝ၊သမိုင္းဆိုင္ရာနွင့္ အသိပညာ ကမၻာေလာကတခုလံုးကို ျဖစ္စဥ္တခုအျဖစ္ကိုယ္စားျပဳေဖာ္ျပေသာ သူ၏အေတြးအေခၚစနစ္တခုကို ရွင္းျပသည္။ လႈပ္ရွားမႈနွင့္ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈအားလံုး၏စဥ္ဆက္မျပတ္ေသာ အစုအေဝးကို ျဖစ္ေစေသာအတြင္းသရုပ္ဆက္စပ္မႈကိုမ်ဥ္းဆြဲရန္ႀကိဳးစားျခင္း( အိန္ဂ်ယ္၊ဂ်ဴးရင္းဆန္႔က်င္ေရး၊စာ်က္နွာ ၃၄) ။ဟီဂယ္၏စနစ္တြင္ အစိတ္အပိုင္း ၃ ခုပါဝင္သည္။ ယုတၱိေဗဒ၊သဘာဝအဘိဓမၼာ နွင့္ စိတ္ဝိဥာဥ္အဘိဓမၼာတို႔ျဖစ္သည္။ ပထမပိုင္းတြင္သူက ျမင့္ျမတ္ေသာေကာင္းကင္ဘံု စိတ္တြင္ အေတြးအေခၚတိုးတက္မႈကို သဘာဝတရားဖန္တီး ေပၚေပါက္လာေသာအပိုင္း အထိစဥ္းစားသုံးသပ္သည္။ ဒုတိယ အေနျဖင့္သူသည္ ဖန္တီးထားေသာသဘာဝအတြင္း ထိုစိတ္၏ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈကိုစမ္းစစ္သည္။ တတိယပိုင္းတြင္ ထိုစိတ္သည္လူသား၏စိတ္အျဖစ္လူ႔ဝိဥာဥ္္ဆီသို႔ျပန္လာသည္။ ဤစနစ္၏အဓိကအနွစ္သာရကို အႏုပဠိေလာမအေျခအေနတြင္ လူ၏အသိပညာ နွင့္လူမႈအသိတရား၏သမိုင္းဆိုင္ရာတိုးတက္မႈ နွင့္ပတ္သက္ေသာအေတြးအေခၚမ်ား ကေပးသည္။
German classical philosophy was a thoroughly bourgeois phenomenon. All its leading figures hailed the French Revolution and remained loyal to it for a considerable time. The Enlightenment was the framework of Kant’s thought and the starting point of Hegel’s. The philosophy of both was deeply immersed in the idea of progress and Hegel’s entire philosophy is one of evolution and necessary progress. Further, both studied the British political economists and were probably influ- enced to some extent by Adam Smith. Hegel even used in an abstract manner the tools of the classical liberal economists in his formulation of labour as a fundamental factor in humanity. All this firmly established German classical philosophy’s bourgeois roots.
ဂ်ာမန္ဂႏၲဝင္အေတြးအေခၚသည္အလံုးစုံ ဓနရွင္အျခင္းအရာျဖစ္သည္။ ၎၏ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္အားလံုးသည္ ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးကိုႀကိဳဆိုၾကၿပီး အခ်ိန္အတန္ၾကာအထိ၎ကိုသစၥာခံၾကသည္။ အသ္ိပညာနိုးၾကားမႈေခတ္သည္ ကန္႔အေတြးအေခၚ၏မူေဘာင္ျဖစ္ၿပီး ဟီဂယ္အေတြးအေခၚ၏စမွတ္ျဖစ္သည္။ သူတ္ို႔နွစ္ဦးစလံုး၏အေတြးအေခၚမ်ားသည္ တိုးတက္မႈအေတြးအေခၚမ်ားလႊမ္းၿခံဳေနၿပီး ဟီဂယ္၏ေတြးေခၚမႈတခုလံုးသည္ ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္နွင့္ တိုးတက္မႈမ်ားအနက္တခုျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္နွစ္ဦးစလံုးသည္ ၿဗိသိသ် နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒပညာရွင္မ်ားကိုေလ့လာခဲ့ၾကၿပီး အဒမ္စမစ္၏ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈကိုတစုံတရာခံခဲ့ရဖြယ္ရွိသည္။ ဟီဂယ္သည္တခါက ဂႏၲဝင္ လစ္ဘရယ္ စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ား၏ ကိရိယာမ်ားကိုပင္ သူ၏ လုပ္အားကိုလူသား၏ အေျခခံအေၾကာင္းျခင္းရာ အျဖစ္ေဖာ္ထုတ္ရာတြင္ေယဘံုယအားျဖင့္ သုံးခဲ့ဖူးသည္။ ဤအခ်က္အားလံုးက ဂ်ာမန္ ဂႏၲဝင္အေတြးအေခၚ၏ဓနရွင္ရင္းျမစ္ကိုအခိုင္အမာထူေထာင္ေပးသည္။
Nevertheless, from the very beginning it differed from classic liberalism in important respects. This was more apparent in the case of’ Hegel. In the first place German philosophy was deliberately idealist, rejecting the materialism or empiricism of the classical tradition. In the second place, Hegel, unlike the classical liberals, makes his starting point the collective and not the individual. Moreover, German thinkers not being central participants in the bourgeois-liberal advance, were much more aware of its limits and contradictions. While recognising the inevitability of bourgeois society’s triumphant progress, they also raised the question of whether it may not in turn be superseded. In theory the transitoriness of the historically doomed society was built into their philosophy itself.
မည္သို႔ဆိုေစ ၎သည္ကနဦးအစကပင္ အေရးႀကီးေသာအခ်က္မ်ားတြင္ဂႏၲဝင္လစ္ဘရယ္ဝါဒနွင့္ကြဲျပားျခားနားသည္။ ဤအခ်က္ကို ဟီဂယ္တြင္အထင္အရွားေတြ႕ရသည္။ ပထအခ်က္အေနျဖင့္ ဂ်ာမန္အဘိဓမၼာသည္ ဂႏၲဝင္အစဥ္အလာ၏ ရုပ္ဝါဒ သိို႔မဟတ္ အေတြ႕အၾကဳံ ပဓာနဝါဒကိုျငင္းပယ္ၿပီး ရည္႐ြယ္ခ်က္ရွိရွိျဖင့္စိတ္ဝါဒျဖစ္သည္။ ဒုတိယအခ်က္မွာ ဟီဂယ္သည္ ဂႏၲဝင္လစ္ဘရယ္မ်ားနွင့္မတူဘဲ သူ၏စမွတ္အျဖစ္ တသီးပုဂၢလကိုမယူဘဲ အေပါင္းအစုကိုယူသသည္။ ထို႔အျပင္ဂ်ာမန္ေတြးေခၚွရွင္မ်ားသည္ ဓနရွင္လစ္ဘရယ္တိုးတက္မႈတြင္ပါဝင္သူမ်ားမဟုတ္ၾကေသာေၾကာင့္ ထိုတိုးတက္မႈ၏အကန္႔အသတ္မ်ားနွင့္ပဠိပကၡမ်ားကို ပိုမိုသတိထားမိၾကသည္။ ဓနရွင္လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ ေအာင္ျမင္တိုးတက္မႈမ်ားကိုေရွာင္လႊဲမရေသာသေဘာကို သိရွိေသာ္လည္း ၎တို႔သည္ ထိုေအာင္ျမင္မႈကို အျခားတခုကအျပန္အလွန္အားျဖင့္လႊမ္းမိုးနိုင္ျခင္းရွိမရွိကိုေမးခြန္ထုတ္ၾကသည္။ သမိုင္းအရဆိတ္သုန္းသြားေသာလူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏သက္တမ္းတိုေတာင္းမႈသည္ သေဘာတရားအရ ၎တို႔၏အဘိဓမၼာတြင္ပင္တည္ေဆာက္ထားၾကသည္။
However in practice the philosophers tried to reconcile this revolutionary nature of their philosophical conclusions with reality in a conservative manner. This Hegel did through a process of idealisation of the Prussian state and a refusal to accept its transitoriness, as also an attempt to end history with the cognition of the Absolute Idea. However this lay in direct contradiction to the core substance of a philosophy which saw the historical process itself developing through the dialectic of contradictions. This contradiction could not obviously stand up to the years of ferment following 1830. Just as we saw a process of decline in classical political economy in this period, we can also see a period of disintegration in German classical philosophy. The ‘Young Hegelians’ refused to halt
where their teacher did and insisted on following their philosophy to its logical conclusions. They further showed their readiness to take the road of revolution abandoned by their predecessors. However the issues of revolution in the 1830-48 period were no longer simply the question of the seizure of power by bourgeois liberals. A new class – the proletariat – had emerged and started rewriting the agenda of history. Therefore the intellectual revolutionary to emerge from the disintegration of German philosophy was not some bourgeois radical but Karl Marx.
သို႔ေသာ္လက္ေတြ႕တြင္မူ အေတြး အေခၚပညာရွင္မ်ားသည္ ၎တို႔၏ အေတြးအေခၚေကာက္ခ်က္မ်ား၏ဤေတာ္လွန္ေသာသေဘာသဘာဝနွင့္ အမွန္ပကတိအေျခအေနကို ေရွးရိုး စဥ္လာပံုစံျဖင့္ ေျပၿငိမ္းေအာင္ႀကိဳးစား ျကသည္။ ၎ကိုဟီဂယ္က ပရပ္ရွား နိုင္ငံကိုအေကာင္းဆံုးစံမူနာျပဳျခင္း ျဖစ္စဥ္ နွင့္၎၏သက္တမ္းတို ေတာင္းမႈကိုျငင္းပယ္ျခင္းတို႔ အျပင္ အႂကြင္းမဲ့အေတြးအေခၚံကိုအသိအမွတ္ျပဳျခင္းျဖင့္သမိုင္းကိုအဆံုးသတ္ရန္အားထုတ္မႈတို႔မွတဆင့္္ျပဳလုပ္သည္။ သို႔ေသာ္၎သည္ ပဠိပကၡမ်ား၏ အႏုပတိေလာမမွတဆင့္တိုးတက္လာေသာ သမိုင္းျဖစ္စဥ္ ကိုရႈျမင္ ေသာ အဘိဓမၼာတခု၏အနွစ္သာရနွင့္တိုက္ရိုက္ဆန္႔က်င္ေနသည္။ ဤပဠိပကၡ သည္ ၁၈၃၀ ေနာက္ပိုင္း နိုင္ငံေရး နိုးၾကားမႈနွစ္မ်ားအထိ ရပ္တည္နိုင္ ျခင္းမရွိေပ။ ထိုကာလအတြင္းဂႏၲဝင္နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒ၏က်ဆံုးမႈကိုေတြ႕ခဲ့ရသကဲ့သို႔ပင္ ဂ်ာမန္ဂႏၲဝင္အဘိဓမၼာ၏ၿပိဳကြဲမႈ ကာလကိုလဲေတြ႕ခဲ့ရသည္။ ငယ္႐ြယ္ ေသာဟီဂယ္ဝါဒီမ်ားသည္ ၎တို႔၏ ဆရာသမားမ်ားရပ္တန္႔ခဲ့ေသာေနရာတြင္ရပ္မေနၾကဘဲ ၎တို႔၏အဘိဓမၼာ ကိုႀကိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္ေသာ ေကာက္ခ်က္မ်ားခ်နိုင္သည္အထိဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ ထို႔အ ျပင္ ၎တို႔၏ေရွ႕ေဆာင္ပုဂၢိဳလ္မ်ား ကစြန္႔ပစ္ခဲ့ေသာေတာ္လွန္ေရး လမ္း ကိုေ႐ြးခ်ယ္ရန္အသင့္ ရွိေၾကာင္းျပသ ခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ၁၈၃၀-၄၈ ကာလအတြင္းေတာ္လွန္ေရးျပႆနာသည္ ဓနရွင္လစ္ဘရယ္မ်ားက အာဏာ သိမ္းေရးျပႆနာသက္သက္မ်သာမဟုတ္ေတာ့ေပ။ လူတန္းစားသစ္တရပ္ -ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား - ေပၚေပါက္ခဲ့ ကာ သမိုင္း၏အစီအစဥ္ကိုျပန္လည ္ေရးဆြဲေနၾကၿပီျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဂ်ာမန္အဘိဓမၼာၿပိဳကြဲမႈမွ ေပၚေပါက ္လာေသာ အသိပညာေတာ္လွန္ေရး သည္ ဓနရွင္အေျခအျမစ္ဝါဒီ မဟုတ္ဘဲ ကားလ္မာ့က္စ ္ျဖစ္လာသည္။
In fact 1830 which marked the revival of the major west-European revolutionary movement, also marked the beginning of the crisis of classical bourgeois ideology. Its most advanced fields – political economy and philosophy – were in a process of decline and disintegration. The changing material conditions of the bourgeoisie and the apparent obstacles to its triumphal advance prevented the contemporary bourgeois thinkers from carrying forward uninterruptedly the classical tradition of Smith and Ricardo or of Kant and Hegel. The great tradition of the intellectual development following from the Enlightenment however did not die. It was transformed into its opposite in the form of Marxism.
အေနာက္ဥေရာပေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားျပန္လည္အသက္ဝင္လာျခင္းကို အထိမ္းအမွတ္ျပဳ ေသာ ၁၈၃၀ သည္ လက္ေတြ႕တြင္ ဂႏၲဝင္ဓနရွင္ အေတြးအေခၚအၾကပ္အတည္း၏နိဒါန္းကိုလဲအထိမ္းအမွတ္ျပဳသည္။ ၎၏ အတိုးတက္ဆံုးနယ္ပယ္မ်ားျဖစ္သည့္ နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒနွင့္အဘ္ိဓမၼာ သည္ က်ဆံုးၿပိဳကြဲမႈျဖစ္စဥ္ အတြင္း က်ေရာက္လာသည္။ ဓနရွင္ လူတန္း စား၏ေျပာင္းလဲလာေသာရုပ္အေျခအေနမ်ား နွင့္ေအာင္ျမင္္တိုး တက္မႈ၏ ထင္ရွားေသာ အတားအဆီး မ်ားသည္ ေခတ္ၿပိဳင္ ဓနရွင္ အေတြးအေခၚ ပညာရွင္မ်ားကို စမစ္ နွင့္ရီကာဒို သို႔မဟုတ္ ကန္႔နွင့္ ဟီဂယ္ ္၏ ဂႏၲဝင္ အစဥ္အလာကိုစဥ္ဆက္မ ျပတ္ဆက္ လက္ေရွ႕တိုးေဆာင္႐ြက္ျခင္းမွတားဆီးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ အသိပညာ နိုး ၾကားမႈေခတ္ မွလာေသာ အသိပညာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမဟာအစဥ္အလာ သည္ ရပ္ဆိုင္းသြားျခင္း မရွိခဲ့ေပ။ ၎ သည္ ၎၏ ဆန္႔က်င္ဘက္ မာ့က္စ္ ဝါဒပံုစံအျဖစ္ေျပာင္းလဲသြားသည္။
Chapter III
The Birth of Marxism
Early Life of Marx and Engels
Karl Marx was born May 5th, 1818, in the city of Trier (Rhenish Prussia). His father was a lawyer, a Jew, who in 1824 adopted Protestantism. The family was well-to-do, cultured, but not revolutionary. Marx entered university, at Bonn in 1835 and later at Berlin in 1836, where he first took up law, but soon devoted most of his attention to history and philosophy. He completed his doctorate in 1841. In Berlin he belonged to the circle of “Left Hegelians” who sought to draw atheistic and revolutionary conclusions from Hegel’s philosophy. Soon after leaving university, Marx plunged directly into the turbulent political life of that period. His very first article, written against the Prussian press censorship, resulted in the confiscation of the issue of the German Yearbook in which it was published. He however continued to write for Left Hegelian journals. In 1842, Marx was appointed as chief editor of a radical democratic newspaper in Cologne, the Rheinische-Zeitung. However his revolutionary writings were too much for the censor and he was soon forced to leave this post. During this time, apart from articles on the freedom of the Press, he wrote analyses of the debates in the provincial assembly, in which for the first time he devoted his attention to economic questions and the standard of living of the deprived classes. Adopting a radical democratic standpoint, he denounced the pseudoliberalism of the Prussian government and stood up for the oppressed peasantry. In 1843 he moved to Paris where he became the joint editor of a journal, The German-French Yearbooks. In Paris he was in close contact with various revolutionary groups. It was here that he developed the foundations of Marxist theory which he to some extent generalised in the only issue of his journal that came out in February 1844.
အခန္း ၃
မာ့က္စ္ ဝါဒကိုေမြးဖြားျခင္း
မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္ငယ္ဘဝ
မာ့က္စ္ကို ၁၈၁၈ ေမလ ၅ ရက္ေန႔တြင္ ထရိုင္ယာၿမိဳ႕ ( ရိုင္နစ္ပရပ္ရွား)တြင္ဖြားျမင္သည္။ ဖခင္မွာ ၁၈၂၄ တြင္ပရိုတက္စတင့္ဘာသာသို႔ကူးေျပာင္းခဲ့ေသာ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေရွ႕ေနတဦးျဖစ္သည္။ မိသားစုမွာ အဆင္ေျပၿပီး ယဥ္ေက်းမႈအဆင့္အတန္းရွိေသာ္လည္း ေတာ္လွန္ေသာသေဘာမေဆာင္ေပ။ မာ့က္စ္သည္ ၁၈၃၅ ခုနွစ္ကဘြန္းတြင္ တကၠသိုလ္စတက္ၿပီးေနာက္ ၁၈၃၆ တြင္ ဘာလင္တြင္ဆက္လက္ပညာဆည္းပူးသည္။ ၎တြင္သူသည္ ပထမ ဥပေဒဘာသာယူၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ သူ၏ဘဝကို သမိုင္းနွင့္အဘိဓမၼာတြင္ျမႇုတ္နွံထားသည္။ ၁၈၄၁ တြင္ပါရဂူဘြဲ႕ၿပီးစီးခဲ့သည္။ ဘာလင္တြင္သူသည္ ဟီဂယ္အေတြးအေခၚမွ ဘာသာမဲ့ ေတာ္လွန္ေသာ ေကာက္ခ်က္မ်ားကို ဆြဲယူရန္က်ိဳးစားေသာ လက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒီအဝန္းအဝိုင္းမွျဖစ္သည္။ (ေအာက္တြင္ဆက္ဖတ္ပါ )
အခန္္း ၃ အဆက္
တကၠသိုလ္မွထြက္ၿပီးမၾကာမီ မာ့က္စ္ သည္ ထိုစဥ္က ၾကမ္းတမ္းျမန္ဆန္ ေသာ နိုင္ငံေရးဘဝ အတြင္းတိုက္ရိုက္ ေရာက္ရွိသြားသည္။ သူ၏ပထမဆံုး ေဆာင္းပါးျဖစ္ေသာ ပရပ္ရွား သတင္း စာ ဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္မႈဆန္႔က်င္ ေရးမွာ ထိုေဆာင္းပါးကိုေဖာ္ျပေသာ ဂ်ာမန္ရီးယာဘုတ္ စာေစာင္မ်ား အ သိမ္းခံခဲ့ရေစသည္။ သို႔ေသာ္သူသည္ လက္ဝဲ ဟီဂယ္ဝါဒစာေစာင္မ်ား တြင္ ဆက္လက္ေရးသားသည္။ ၁၈၄၂ ခု နွစ္တြင္ မာ့က္စ္သည္ ကိုလံုးၿမိဳ႕ရွိ the Rheinische-Zeitung အမည္ရွိ အ ေျခခံဒီမိုကရက္တစ္ သတင္းစာ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္အျဖစ္ခန္႔အပ္ခံရသည္။ သို႔ေသာ္သူ၏ေတာ္လွန္ေရးစာေပမ်ားသည္ ဆင္ဆာအတြက္ျပင္းထန္လြန္း ေသာေၾကာင့္ မၾကာမီထိုရာထူးက ိုစြန္႔ခြာရန္တြန္းအားေပးခံရသည္။ ထိုအခ်ိန္အတြင္းစာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္ေဆာင္းပါးမ်ားအျပင္ ျပည္နယ္ လြတ္ေတာ္ေဆြးေနြးပြဲမ်ားကိုခြဲျခားစိတ္ဖ်ာသုံးသပ္ခ်က္မ်ား လည္းေရးခဲ့ၿပီး ဤေလ့လာသုံးသပ္ခ်က္မ်ားတြင္ စီးပြားေရးျပႆနာမ်ား နွင့္ အခြင့္အေရး ဆံုးရႈံးေနေသာလူတန္းစားမ်ား၏ လူေနမႈအဆင့္ကို စတင္အာရံုစိုက္ လာသည္။ အေျခအျမစ္က်ေသာ ဒီမိုကရက္တစ္ ရပ္တည္မႈကိုခံယူၿပီး သူသည္ ပရပ္ရွန္းအစိုးရ၏ လစ္ဘ ရယ္ဝါဒအတုအေယာင္ကို ရႈတ္ခ်ကာ ဖိနွိပ္ခံလယ္သမားမ်ားအတြက္ရပ္တည္ခဲ့သည္။ ၁၈၄၃ ခုနွစ္တြင္ သူသည္ ပဲရစ္သို႔ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ၿပီး ျပင္သစ္ -ဂ်ာမန္ရီးယားဘြတ္ အမည္ရွိ ဂ်ာနယ္ တေစာင္၏တြဲဖက္အယ္ဒီတာျဖစ္လာသည္။ ပဲရစ္တြင္သူသည္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေသာ ေတာ္လွန္ေရးအုပ္စုမ်ားနွင့္ အ နီးကပ္အဆက္အဆံရွိသည္။ မာ့က္စ္ဝါဒ သေဘာတရား အုတ္ျမစ္ မ်ား ကို ၁၈၄၄ ခုနွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ တြင္ထြက္လာေသာ တႀကိမ္သာထုတ္ ေဝရသည့္သူ၏ဂ်ာနယ္ တြင္ တစုံ တရာေသာအတိုင္းအတာအထိ ေယ ဘံုယ်တင္ျပခဲ့သည္မွာ ပဲရစ္တြင္ျဖစ္ သည္။
Frederick Engels was born on September 28th 1820, in Barmen, Rhenish Prussia. His father was a manufacturer. In 1838 Engels, without having completed his school studies, was forced by family circumstances to enter a commercial firm in Bremen as a clerk. Commercial affairs did not prevent Engels from pursuing his scientific and political education. He had come to hate autocracy and the tyranny of bureaucracy while still at school. As a result of practical contact with trade and industry he soon became interested in social questions. The study of philosophy led him further. In the course of private study he imbibed liberal-democratic ideas and was attracted to Left Hegelian radicalism. His first press articles written in 1839 attacked German bigotry and the hypocrisy of petty-bourgeois pietism. He also described industrial conditions and the oppression and poverty of the workers. In 1842, he moved to Manchester, then the centre of British industry, where he entered the service of a commercial firm of which his father was a shareholder. He spent much time observing the conditions of the British working class and studying political economy and socialism. It is here that he contacted the Chartist and Owenite movements and became a revolutionary. He wrote for various journals including the Chartist Northern Star, and participated extensively in the activities of the various revolutionary groups of that time. The same issue of The German French Yearbooks which contained Marx’s first preliminary exposition of the materialist conception of history also contained Engel’s essay entitled ‘Outline of a Critique of Political Economy’. Though he was corresponding with Marx earlier too, it was during a visit to meet Marx in Paris in the summer of 1844, that they found complete agreement in all theoretical fields. This marked the beginning of the fruitful partnership of these two magnificent fighters for and with the working class.
ဖရက္ဒရစ္အိန္ဂ်ယ္ကို ၁၈၂၀ ခုနွစ္ စက္တင္ဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ ရိန္းနစ္ပရပ္ရွားရွိ ဘားမင္းျမ္ို႔တြင္ ေမြးဖြား သည္။ သူ၏ဖခင္္မွာကုန္ထုတ္လုပ္ငန္ရွင္ တဦးျဖစ္သည္။ ၁၈၃၈ ခုနွစ္တြင္အိန္ဂ်ယ္သည္ ေက်ာင္းမၿပီး ေသးဘဲ မိသားစုအေျခအေနအရ ဘရီမင္ရွိ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတခုတြင္ စာေရးအျဖစ္ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ရသည္။ ကူး သန္းေရာင္းဝယ္ေရးကိစၥမ်ားသည္ အိန္ဂ်ယ္ကို သူ၏သိပၸံပညာနွင့္နိုင္ငံေရး ေလ့လာဆည္းပူးမႈမွ မတားဆီး ခဲ့ေပ။ သူသည္ ေက်ာင္းေနစဥ္ကပင္ မင္းစိုးရာဇာစနစ္နွင့္ ဗ်ဴရိုကေရစီအာဏာရွင္စနစ္တို႔ကို မုန္းတီးခဲ့သည္။ ကုန္သြယ္ေရးနွင့္စက္မႈလုပ္ငန္းတြင္လက္ေတြ႕လုပ္ကိုင္ရေသာေၾကာင့္ သူသည္မၾကာမီလူမႈျပႆနာမ်ားတြင္ စိတ္ဝင္စားလာသည္။ အဘိဓမၼာပညာေလ့လာမႈကသူ႔ကိုပိုမိုတိုးတက္ေစသည္။ ၎ဘာသာေလ့လာမႈအတြင္း သူသည္ လစ္ဘရယ္ဒီမိုကရက္တစ္ အေတြးအေခၚမ်ားကို ရရွိၿပီး လက္ဝဲ ဟီဂယ္ အေျခခံဝါဒ၏ ဆြဲေဆာင္ခံရ သည္။ ၁၈၃၉ ခုနွစ္တြင္ေရးသားေသာ သူ၏ပထမဆံုးေဆာင္းပါးသည္ ဂ်ာမန္ တယူသန္မႈနွင့္ ဓနရွင္ေပါက္စ ဘာသာတရားကိုင္းရွိုင္းဟန္ေဆာင္မႈ တို႔ကို တိုက္ခိုက္သည္။ သူသည္စက္မႈလုပ္ငန္းအေျခအေနမ်ား နွင့္ အလုပ္သမားမ်ားကို ဖိနွိပ္မႈ ၎တို႔၏ဆင္းရဲနြမ္းပါးမႈမ်ားကိုလည္း သရုပ္ေဖာ္ျပသ လာသည္။ ၁၈၄၂ ခုနွစ္တြင္ သူသည္ ထိုစဥ္က စက္မႈလုပ္ငန္းဗဟိုခ်က္ျဖစ္ေသာ မန္ခ်က္စတာသို႔ေျပာင္းေ႐ြ႕ၿပီးသူ၏ဖခင္ ရွယ္ယာရွင္တဦး အျဖစ္ပါဝင္ေသာ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးလုပ္ငန္းတြင္တာဝန္ထမ္းေဆာင္သည္။ သူသည္ ၿဗိတိန္အလုပ္သမား လူတန္းစားအေျခအေန၊ နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒနွင့္ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒကိုအခ်ိန္ေပးေလ့လာသည္။ ခ်ားတစ္နွင့္ အိုဝင္နိုက္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားနွင့္အဆက္အသြယ္ရၿပီး ေတာ္လွန္ေရးသမားတေယာက္ျဖစ္လာသည္မွာ ဤတြင္ ျဖစ္သည္။သူသည္ ခ်ားတစ္ ေနာ႔သမ္စတား အပါအဝင္ ဂ်ာနယ္အမ်ားအျပားတြင္ ေရးသားၿပီး ထိုစဥ္ကေတာ္လွန္ေရး အုပ္စုအမ်ားအျပား၏လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္က်ယ္ျပန္႔စြာ ပါဝင္သည္။ မာ့က္စ္က သူ၏ ကနဦး သမိုင္းဆိုင္ရာရုပ္ဝါဒအယူအဆကို ပထမဆံုးရွင္းျပေသာ ျပင္သစ္ဂ်ာမန္ ရီးယားဘြတ္တြင္ အိန္ဂ်ယ္၏ နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒ ေဝဖန္ခ်က္ ေကာက္ေၾကာင္းအမည္ရွိ ေဆာင္းပါးပါဝင္သည္။ သူသည္ယခင္ကပင္ မာ့က္စ္နွင့္စာေပးစာယူရွိေသာ္လည္း ၁၈၄၄ ခုနွစ္ ေနြရာသီတြင္မာ့က္စ္ကိုေတြ႕ရန္ ပဲရစ္သို႔သြားေရာက္မွပင္ သူတို႔သည္ သေဘာတရားနယ္ပယ္မ်ားတြင္ အျပည့္အဝသေဘာတူညီမႈရၾကသည္။ ၎သည္ အလုပ္သမားလူတန္စားအတြက္ အလုပ္သမားလူတန္းစားနွင့္ အတူ ထူးျခားေသာတိုက္ပြဲဝင္ခဲ့သူနွစ္ဦး၏ အက်ိဳးရွိေသာ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈနိဒါန္း အထိမ္းအမွတ္ျဖစ္သည္။ As can be seen from the above, the early intellectual and practical experiences of Marx and Engels equipped them considerably to absorb all that was best in European society at their time.
Besides their grounding in classical German philosophy, they were within a short span exposed to and participated in the development of revolutionary theory and practice in the two main centres of France and England. Further, the period was one of the greatest revolutionary ferment throughout Europe – a period when both the bourgeoisie and proletariat often d revolution to break out, In order to trace how Marx and Engels established Marxism in these conditions let us begin at their starting point – the Left Hegelian group.
အထက္တြင္ေတြ႕ရသည့္အတိုင္ မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔၏ အေစာပိုင္း အသိပညာနွင့္လက္ေတြ႕ အေတြ႕အႀကံဳမ်ား သည္ ထိုစဥ္က ဥေရာပတြင္ အေကာင္းဆံုးေသာ အရာမ်ားကို စုပ္ယူရန္ ၎တို႔ကို ျပင္ဆင္ေပးခဲ့သည္။ ၎တို႔၏ ဂ်ာမန္ဂႏၲဝင္အဘိဓမၼာတြင္အေျခခံျခင္းအျပင္ ၎တို႔သည္ အဓိက ဗဟိုခက္နွစ္ခုျဖစ္ေသာ ျပင္သစ္နွင့္ အဂၤလန္တို႔၏ေတာ္လွန္ေရးသေဘာတရားနွင့္လက္ေတြ႕ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈတြင္ အခ်ိန္တိုအတြင္းထိေတြ႕ပါဝင္ခဲ့ၾကသည္။ ထ္ို႔အျပင္ထိုကာလသည္ ဥေရာပတခြင္၌ အႀကီးက်ယ္ဆံုး ေတာ္လွန္ေရးျပင္ဆင္ကာလတခု ျဖစ္သည္- ဓနရွင္နွင့္ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားနွစ္ရပ္လံုး ေတာ္လွန္ေရး ျဖစ္ေပၚေစရန္ႀကိဳးပမ္းေသာကာလ။ ဤအေျခအေနမ်ားတြင္ မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔ မာ့က္စ္ဝါဒကို မည္သုို႔ထူေထာင္ သည္ကိုေျခရာခံရန္ ၎တို႔၏စမွတ္ျဖစ္ေသာ လက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒီအုပ္စုကို ေလ့လာရမည္။
The Hegelian Left
Almost immediately after the death of Hegel in 1831, some of his radically minded interpreters took up the task of breaking free from the political conservatism of the founder. To them it seemed evident that a philosophy which proclaimed the principle of universal negativism, treating each successive phase of history as the basis of its own destruction, could not consistently tolerate the endorsement of a particular historical situation, or recognise any kind of state, religion, or philosophy as irrefutable and final. This led by degrees to an attitude of radical criticism in politics, certain forms of which supplied the philosophical basis of communism.
၁၈၃၁ တြင္ ဟီဂယ္ေသဆံုးၿပီးၿပီးျခင္းေလာက္မွာပင္ သူ၏ သေဘာတရား ကိုဖြင္ဆိုသည့္ အေျခအျမစ္က်ေသာ စိတ္ဓာတ္ရွိ သူအခ်ိဳ႕သည္ သူ၏ နိုင္ငံေရးေရွးရိုးစဥ္လာဝါဒမွခြဲထြက္ရန္တာဝန္ကို ထမ္းေဆာင္ၾကသည္။ သမိုင္း၏အဆင့္တခုစီကို ထိုအဆင့္ ပ်က္စီးျခင္း၏အေျခခံအျဖစ္သုံးသပ္ၿပီး အက်ြင္းမဲ့ အဆိုးျမင္ဝါဒ ၏သေဘာတရားမ်ားကိုထုတ္ေဖာ္ေၾကညာေသာ အဘိဓမၼာတခုသည္ သမိုင္းအေျခအေနတခု၏ ေထာက္ခံမႈကိုေရွ႕ေနာက္ညီၫြတ္စြာသီးမခံနိုင္ သို႔မဟုတ္ မည္သည့္နိုင္ငံေတာ္အမ်ိဳးအစား၊ ဘာသာေရး သို႔မဟုတ္ အဘိဓမၼာ ကိုမ် ျငင္းခ်က္ထုတ္မရ၊ေနာက္ဆံုးျဖစ္သည္ဟု အသ္ိအမွတ္မျပဳနိုင္သည္မွာ ၎တို႔အတြက္ထင္ရွားလွပံုရသည္။ ဤအျမင္သည္ အတိုင္းအတာ အဆင့္ဆင့္အထိ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒ၏အဘိဓမၼာအေျခခံကိုေပးေသာ အခ်ိဳ႕ေသာပံုစံမ်ားရွိသည့္ နိုင္ငံေရးတြင္ အေျခအျမစ္က်ေသာေဝဖန္မႈ သို႔ အတိုင္းအတာအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ဦးတည္ေစသည္။
This Left Hegelian or Young Hegelian movement was the philosophical expression of the republican, bourgeois-democratic opposition which criticised the feudal order of the Prussian state. Prussia’s western provinces, the Rhineland and Westphalia, had been under French rule for the most part of two decades and had benefited from the Napoleonic reforms - abolition of feudal estates and privileges, and equality before the law. They were also the centre of early modern industrial centres like Cologne. After their annexation to Prussia in 1815 they were a natural centre of repeated conflict with the monarchical system. Both Marx and Engels being natives of the Rhineland they were naturally imbued from a young age with this spirit of anti-feudal radical opposition.
ဤလက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒီ သို႔မဟုတ္ငယ္႐ြယ္ေသာဟီဂယ္ဝါဒီ လႈပ္ရွားမႈသည္ ပရပ္ရွားနိုင္ငံေတာ္၏ေျမရွင္စနစ္ကို ေဝဖန္ေသာ ရီပတ္လဘလစ္ကန္ ဓနရွင္ဒီမိုကရက္တစ္ အတိုက္အခံျပဳမႈ၏ အဘိဓမၼာေရးရာေဖာ္ျပခ်က္ျဖစ္ သည္။ ပရပ္ရွားနိုင္ငံ၏အေနာက္ဘက္ျပည္နယ္မ်ားုျဖစ္ေသာ ရိုင္းလင္းနွင့္ဝက္စ္ဖာလီယာ တို႔သည္ ဆယ္စုနွစ္ နွစ္ခုတာကာလအတြင္း မ်ားေသာအားျဖင့္ ျပင္သစ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ ရွိေနခဲ့ၾကၿပီး နပုလီယန္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား - ေျမရွင္ဗေဒသရာဇ္ ပိုင္ဆိုင္မႈနွင့္ အခြင့္ထူးမ်ားဖ်က္သ္ိမ္းျခင္း - နွင့္ ဥပေဒအရတန္းတူညီမ်ွျခင္းတို႔ မွအက်ိဳးခံစားၾကရသည္။ ၎တို႔သည္ ကိုလုံးကဲ့သို႔ အေစာပိုင္ ေခတ္သစ္ စက္မႈ ဗဟိုခ်က္မ်ားလည္းျဖစ္ၾကသည္။ ၁၈၁၅ တြင္၎တို႔ကို ပရပ္ရွားနိုင္ငံသို႔ေပါင္းတည့္ၿပီး ေနာက္ ၎တို႔သည္ သဘာဝအေလ်ာက္ ဗေဒသရာဇ္စနစ္နွင့္အႀကိမ္ႀကိမ္ပဠိပကၡျဖစ္ပြားရာဗဟိုခ်က္မ်ားျဖစ္လာသည္။ မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္နွစ္ဦးစလံုးသည္ ရိုင္းလင္းဇာတိမ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ၎တို႔သည္ငယ္စဥ္ဘဝကပင္ ေျမရွင္ဗေဒသရာဇ္ဆန္႔က်င္ေရးအေျခအျမစ္အတိုက္အခံစိတ္ဓာတ္ သဘာဝအရပင္ ထံုလႊမ္းေနသည္။
This opposition in the field of literature was led from the late thirties by a group of Hegelian radicals mainly centred in Berlin with whom Marx came into contact at the time when he was beginning to formulate his own ideas. One of the prominent figures with whom Marx collaborated was Bruno Bauer (1809-82), a former Protestant theologian, who wrote numerous anti-Christian pieces from a Left Hegelian atheistic viewpoint. While being a part of the Left Hegelian group Marx at this early stage itself had a differing viewpoint in his emphasis on the philosophy of praxis (of linking with the practical world). This emphasis appeared in his doctoral thesis of 1841.
စာေပနယ္တြင္ ဤအတိုက္အခံျပဳမႈကို မာ့က္စ္ကသူ၏ကိုယ္ပိုင္အေတြးအေခၚမ်ားကို စတင္ေဖာ္ထုတ္ခ်ိန္တြင္ အဆက္အသြယ္ရလာသည့္ အဓိကအားျဖင့္ ဘာလင္ဗဟိုျပဳ ဟီဂယ္အေျခအျမစ္ဝါဒီမ်ားအာပ္စုက ၃၀ခုနွစ္မ်ားေနွာင္းပိုင္းကပင္ဦးေဆာင္ခဲ့သည္။ မာ့က္စ္ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္ ထင္ရွားေသာေခါင္းေဆာင္တဦးမွာ ဘရူနိုေဘာအာ ( ၁၈၀၉-၈၂)ဆိုသူ လက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒီဘာသာမဲ့ရႈေထာင့္မွ ခရစိယာန္ဆန္႔က်င္ေရးေဆာင္းပါးမ်ားစြာေရးသားခဲ့ေသာ ပရိုတက္စတင့္ ဘာသာေရးေလ့လာမႈ ဆရာေဟာင္း ျဖစ္သည္။ လက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒီအုပ္စု၏အစိတ္အပိုင္းျဖစ္ေနစဥ္အတြင္း မာ့က္စ္သည္ ဤကနဦးကာလအတြင္းကပင္ သူ၏ (လက္ေတြ႕ေလာကနွင့္ဆက္စပ္ေသာ ) သေဘာတရားလက္ေတြ႕က်င့္သုံးမႈ အဘိဓမၼာအေပၚ အေလးအနက္ျပဳမႈတြင္ ကြဲျပားေသာအျမင္ရွိခဲ့သည္။ ဤအေလးထားမႈကိုသူ၏ ၁၈၄၁ ခုနွစ္ပါရဂူဘြဲ႕စာတမ္းတြင္ေတြ႕ရသည္။
At the same time in 1841 appeared two books which helped Marx in freeing himself from the boundaries of Left Hegelian thought. The first was The European Triarchy by Moses Hess (1812-75) who had composed a communist philosophy on the basis of a combination of socialist and Left Hegelian ideas. In this book Hess attempted to strip Hegelianism of its contemplative backward looking tendencies and transform it into a philosophy of action. Hess from 1841 became Marx’s friend and collaborator and many of his ideas helped to form Marx’s conception of scientific socialism. The other influential work of 1841 was The Essence of Christianity by Ludwig Feuerbach (1804-72) which presented a materialistic critique of religion expressed in Hegelian language. This and other works of Feuerbach played an important role in converting many Left Hegelians including Marx and Engels to materialism.
၁၈၄၁ခုနွစ္ တခ်ိိ္န္တည္းမွာပင္ မာ့က္စ္ကို လက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒအေတြးအေခၚ၏အကန္႔အသတ္မွ
လြတ္ေျမာက္ေစေသာ စာအုပ္နွစ္အုပ္ထြက္လာသည္။ ပထမတအုပ္မွာဆိုရွယ္လစ္နွင့္ လက္ဝဲဟီဂယ္ ဝါဒီ ေပါင္းစပ္မႈအေျခခံေပၚတြင္ ကြန္ျမဴနစ္ အဘိဓမၼာကို ဖြဲ႕စည္းေသာ မိုးဆက္ ဟက္စ္ (၁၈၁၂-၇၅ ) ၏ ဥေရာပ သုံးဘက္ပူးတြဲအုပ္ခ်ဳပ္ေရးျဖစ္သည္။ ဤစာအုပ္တြင္ ဟက္စ္က ဟီဂယ္ဝါဒ၏ ရည္မွန္ထားေသာ ေနာက္ျပန္ဆြဲသေဘာသဘာဝမ်ားကိုဖယ္ရားရန္ နွင့္ ၎ကိုလက္ေတြ႕အဘိဓမၼာအျဖစ္ေျပာင္းလဲရန္အားထုတ္ခဲ့သည္။ ၁၈၄၁ခုနွစ္မွစ၍ ဟက္စ္သည္ မာ့က္စ္ ၏မိတ္ေဆြနွင့္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ျဖစ္လာၿပီး သူ၏အေတြးအေခၚအမ်ားအျပားသည္ မာ့က္စ္၏သိပၸံနည္းက်ဆိုရွယ္လစ္အယူအဆမ်ား ဖြဲ႕စည္းရန္အေထာက္အကူျပဳခဲ့သည္။ ၁၈၄၂ က အျခားၾသဇာႀကီးမားေသာစာအုပ္တအုပ္မွာ လုဝစ္ ဖ်ဴဝါဘက္ (၁၈၀၄-၇၂ ) က ဟီဂယ္ဝါဒီဘာသာစကားျဖင့္ေဖာ္ျပထားေသာ ဘာသာေရးကို ရုပ္ဝါဒအျမင္မွ ေဝဖန္သည့္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၏အနွစ္သာရမ်ား ဟဴသည့္စာအုပ္ျဖစ္သည္။ ဤစာအုပ္နွင့္ ဖ်ဴဝါဘက္၏အျခားေသာစာအုပ္မ်ားသည္ မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္အပါအဝင္ လက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒီအမ်ားအျပားကို ရုပ္ဝါဒသို႔ကူးေျပာင္းေစရန္ အေရးႀကီးေသာ အခန္းကဏၰမွပါဝင္သည္။ Marx’s transformation thus coincided with a process of radicalisation and then break-up of the Hegelian Left. The radicalisation of Left Hegelian philosophy led to them raising anti-feudal demands like the abolition of privileged estates, public office open to all, freedom of speech and property – in short, a bourgeois egalitarian state. This brought upon them the repression of the Prussian state. At the same time as the censor’s attacks on Marx’s Cologne newspaper, the authorities in 1843 also suppressed an important Left Hegelian philosophical journal The German- French Yearbooks edited by Arnold Ruge. It was this journal that was attempted to be revived in Paris under the name of The German-French Yearbooks under the joint editorship of Marx, Ruge and Hess.
The process of the break-up of the Left Hegelian group had however already begun and differences between Marx and Ruge led to the journal’s closure after one issue came out in February 1844.
ထို႔ေၾကာင့္မာ့က္စ္၏အသြင္ကူးေျပာင္းမႈသည္ လက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒ အေျခအျမစ္က်ေသာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္စဥ္ နွင့္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ၿပိဳကြဲမႈတို႔နွင့္တိုက္ဆိုင္ေနသည္။ လက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒ၏ အေျခအျမစ္က်ေသာျပဳျပင္ ေျပာင္း လဲမႈသည္ ၎တို႔ကို အခြင့္ထူးခံ ေျမပိုင္ဆိုင္ခြင့္ဖ်က္သိမ္းေရး၊ အမ်ားျပည္သူဆိုင္ရာရာထူးမ်ားကိုအားလံုး အတြက္ လမ္းဖြင့္ေပးေရး၊ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္နွင့္ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ - အတိုခ်ဳပ္ေျပာရလ်င္ဓနရွင္တန္းတူ ညီမ်ွ မႈနိုင္ငံေတာ္- စသည့္ျမင့္မားလာေသာေျမရွင္ဗေဒသရာဇ္ ဆန္႔က်င္ေရးေတာင္းဆိုမႈမ်ားဆီသို႔ဦးတည္ေစသည္။ ဤအေျခအေနက၎တို႔ကို ပရပ္ရွန္းနိုင္ငံေတာ္၏ဖိနွိပ္မႈသို႔ေဆာင္ယူသြားသည္။ မာ့က္စ္၏ကိုလုန္းသတင္းစာအေပၚဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္မႈနွင့္တခ်ိန္တည္းမွာပင္ အာဏာပိုင္မ်ားသည္ ၁၈၄၃ ခုနွစ္တြင္ အာနိုးရုဂ်္တည္းျဖတ္သည့္ ဂ်ာမန္-ျပင္သစ္ ရီးယားဘြတ္အမည္ရွိ အေရးပါေသာလက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒ အေတြးအေခၚဂ်ာနယ္တေစာင္ကိုလည္းဖိနွိပ္ခဲ့သည္။ ထိုဂ်ာနယ္သည္ မာ့က္စ္၊ရုဂ်္ နွင့္ ဟက္စ္တို႔ပူးေပါင္းတည္းျဖတ္ထုတ္ေဝသည့္ ဂ်ာမန္-ျပင္သစ္ ရီးယားဘြတ္ အမည့္ျဖင့္ျပင္သစ္တြင္ျပန္လည္အသက္ဝင္လာရန္က်ိဳးစားေသာဂ်ာနယ္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒီအုပ္စုၿပိဳကြဲမႈျဖစ္စဥ္မွာ စတင္ေနခဲ့ၿပီးျဖစ္ကာ မာ့က္စ္နွင့္ ရုဂ်္အၾကား သေဘာထားကြဲလြဲမႈမ်ားသည္ ၁၈၄၄ ေဖေဖာ္ဝါရီတြင္ ဂ်ာနယ္တေစာင္သာထုတ္ေဝၿပီး ရပ္ဆိုင္းသြားျခင္းသို႔ဦးတည္ခဲ့သည္။ Contact with Socialist and Revolutionary Thought
From the time of leaving university in 1841 the key role in Marx’s development was played by a deep involvement in revolutionary practice. During the period of his activity in Germany among bourgeois radicals itself Marx acquired some acquaintance with French socialist thought. However it was only after his shift to Paris that he got the opportunity to get deeply involved with both the French revolutionary and socialist-communist groups as well as the German emigrant communist organisations. Though he did not adopt any of the various socialist doctrines, Marx’s study and interaction with the socialists helped to form his initial views regarding scientific socialism and the revolutionary role of the proletariat.
At the same time Engels was going through the process of becoming a revolutionary in the main centre of the working class, England. He developed through interaction and participation in activity with the revo lutionary Chartists and the reformist Owenites, observation of the conditions of the British working class and a study of political economy and socialism.
ဆိုရွယ္လစ္နွင့္ေတာ္လွန္ေရးအေတြးအေခၚနွင့္ထိေတြ႕မႈ
၁၈၄၁ ခုနွစ္တြင္တကၠသိုလ္မွထြက္ၿပီးခ်ိ္န္မွစ၍ မာ့က္စ္၏ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈတြင္ ေတာ္လွန္ေရးလက္ေတြ႕တြင္နက္ရွိုင္းစြာပါဝင္ျခင္းက အဓိက အခန္းကဏၰမွပါဝင္သည္။ ဓနရွင္အေျခခံဝါဒီမ်ားအၾကား ဂ်ာမနီတြင္သူ၏လႈပ္ရွားမႈအတြင္း ကပင္ မာ့က္စ္သည္ ျပင္သစ္ဆိုရွယ္လစ္အေတြးအေခၚအခ်ိဳ႕ကိုရင္းနွီးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္သူသည္ ပဲရစ္သို႔ေရႊ႕ေျပာင္းၿပီးမွသာ ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးနွင့္ ဆိုရွယ္လစ္-ကြန္ျမဴနစ္အုပ္စုမ်ားအျပင္ ဂ်ာမန္ေရႊ႕ေျပာင္းအေျခခ်ကြန္ျမဴနစ္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားနွင့္နက္ရွိုင္းစြာပတ္သက္ရန္အခြင့္အလမ္းရခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ မည္သည့္ဆိုရွယ္လစ္အယူအဆကိုမ်ွလက္ခံခဲ့ျခင္းမရွိေသာ္လည္း မာ့က္စ္၏ေလ့လာမႈနွင့္ဆိုရွယ္လစ္မ်ားနွင့္ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈ မ်ားသည္သူ႔ကို သိပၸံနည္းက်ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒနွင့္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား၏ေတာ္လွန္ေသာအခန္းကဏၰနွင့္ပတ္သက္ေသာကနဦးအျမင္မ်ားဖြဲ႕တည္ရန္အေထာက္အကူျပဳခဲ့သည္။ထိုအခ်ိန္မွာပင္ အလုပ္သမားလူတန္းစား၏ဗဟိုခ်က္ျဖစ္ေသာ ၿဗိတိန္တြင္အိန္ဂ်ယ္သည္္ေတာ္လွန္ေရးသမားတဦးျဖစ္လာရန္ျဖစ္စဥ္ကိုျဖတ္သန္းေနသည္။သူသည္ ေတာ္လွန္ေသာ ခ်ားတစ္ဝါဒီမ်ား နွင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအိုဝင္ဝါဒီမ်ား၏ လႈပ္ရွားမႈတြင္ပါဝင္တုန္႔ျပန္ေဆာင္႐ြက္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ၿဗိတိန္အလုပ္သမားလူတန္းစားနွင့္ နိင္ငံေရးေဘာဂေဗဒနွင့္ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒကိုေလ့လာျခင္း ျဖင့္ တိုးတက္လာသည္။ Study of Political Economy
The initial work in this respect was done by Engels who being in England was first exposed to the works of the great English classical economists. This study was reflected in his essay on political economy published in February 1844. He argued that the contradictions of capitalist economy could not be resolved on the basis of that economy; that periodical crises of overproduction were the inevitable consequence of free competition, etc. Private property led necessarily to antagonise between classes and an incurable conflict between private and public interests; it was also bound up with anarchy in production and the resultant crises. The abolition of private property was the only way to save humanity from crises, want, and exploitation. Planned production would do away with social inequality and the absurd situation in which poverty was caused by an excess of goods.
နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒ ေလ့လာျခင္း
၎နွင့္ပတ္သက္၍ ကနဦးလုပ္ငန္းကို အဂၤလန္တြင္ရွိေနေသာေၾကာင့္ ဂႏၲဝင္ေဘာဂေဗဒပညာရွင္ႀကီးမ်ား၏ လက္ရာမ်ားနွင့္ပထမ ထိေတြ႕ေသာ အ္ိန္ဂ်ယ္ကစတင္ခဲ့သည္။ ဤေလ့လာမႈကို ၁၈၄၄ ခုနွစ္ေဖေဖာ္ဝါရီလ ကထုတ္ေဝေသာ နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒနွင့္ပတ္သက္ေသာအက္ေစး တြင္ထင္ဟပ္ေနသည္။ အရင္းရွင္စီးပြားေရး ၏ ပဠိပကၡမ်ားကို ထိုစီးပြားေရး၏ အေျခခံေပၚတြင္ေျဖရွင္းနိုင္သည္ ၊ အလြန္အက်ြံထုတ္လုပ္မႈ ၏အခ်ိန္မွန္ျဖစ္ ေပၚေနေသာ အက်ပ္အတည္းမ်ားသည္ လြတ္လပ္စြာ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈ၏ေရွာင္လႊဲမရေသာအက်ိဳးဆက္ျဖစ္သည္ စသည္ျဖင့္ သူေဆြးေနြးထားသည္။ ပုဂၢလိကပိုင္ဆိုင္မႈသည္ လူတန္းစားမ်ားအၾကား ရန္သေဘာေဆာင္ေစၿပီး ပုဂၢလိကနွင့္အ်မားျပည္သူအက်ိဳးစီးပြားၾကား ကုစား၍မရေသာ ပဋိပကၡတခုသို႔ဦးတည္ေစသည္။ ၎သည္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈတြင္ အထိန္းအကြပ္မဲ့ျခင္းနွင့္ ထို႔ေၾကာင့္ျဖစ္လာေသာ အက်ပ္အတည္းမ်ားနွင့္လည္း ဒြန္တြဲေနသည္။ ပုဂၢလိက ပိုင္ဆိုင္မႈဖ်က္သိမ္းျခင္း သည္လူသားတို႔ကိုအက်ပ္အတည္းမ်ား၊ ခ်ိဳ႕တဲ့မႈနွင့့္ေသြးစုပ္မႈ တို႔ မွကယ္တင္ရန္တခုတည္းေသာနည္းလမ္းျဖစ္သည္။ စီမံကိန္းျဖင့္ထုတ္လုပ္မႈသည္ လူမႈမညီမ်မႈ နွင့္ ကုန္ပစၥည္းအလ်ံပယ္ေပါမ်ားျခင္းသည္ ဆင္းရဲနြမ္းပါးျခင္းကိုျဖစ္ေစေသာ က်ိဳးေၾကာင္း ဆီေလ်ာ္မႈမရွိသည္အေနအထားမ်ားကိုေရွာင္ရွားေပးသည္။
This was followed up by Marx who spent much of 1844 in Paris in studying the fathers of political economy like Adam Smith, Ricardo, Say, James Mill, Quesnay, as well the German philosophers and socialist writers. He was attempting a critique of political economy in which he attempted to provide a general philosophical analysis of basic concepts: capital, rent, labour, property, money, commodities, needs, and wages. This work which remained unfinished was published for the first time in 1932 as the Economic and Philosophical Manuscripts of 1844. In it he tried to present socialism as a general world-view and not merely a programme of social reform, and to relate economic categories to a philosophical interpretation of man’s position in nature.
၎ကို ၁၈၄၄ ခုနွစ္က ပဲရစ္တြင္ အဒမ္စမစ္၊ ရီကာဒို၊ ေဆး၊ ဂ်ိန္းေမးလ္၊ ကြစ္ေနးတ္ို႔ကဲ့သို႔ေသာ နိုင္ငံေရး ေဘာဂ ေဗဒ ဖခင္ႀကီးမ်ား နွင့္ဂ်ာမန္ အေတြးအေခၚ ပညာရွင္မ်ားနွင့္ဆိုရွယ္လစ္စာေရးဆရာမ်ား ကိုေလ့လာ ခဲ့ေသာ မာ့က္စ္က ဆက္ခံသည္။ သူသည္ အေျခခံအယူအဆမ်ား ျဖစ္ေသာ ေငြရင္း၊ ေျမဌားခ၊ လုပ္အား၊ ပိုင္ဆိုင္မႈ၊ ေငြေၾကး၊ ကုန္စည္၊ လိုအပ္ခ်က္မ်ားနွင့္ လုပ္အားခ စသည္တို႔ကို ေယဘံုယ် အဘိဓမၼာဆိုင္ရာ ခြဲျခမ္း စိတ္ဖ်ာ မႈကိုေပးရန္က်ိဳးစားေသာ နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒေဝဖန္ေရး ကိုက်ိဳးစားေနသည္။ မၿပီးေသးေသာ ထိုစာအုပ္ကို ၁၈၄၄ ၏ စီးပြားေရးနွင့္အဘိဓမၼာေရးလက္ေရးစာမူမ်ားအျဖစ္ ၁၉၃၂ တြင္ ပထမဆံုးထုတ္ေဝသည္။ ၎တြင္ သူသည္ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒကို လူမႈျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအစီအစဥ္အျဖစ္မ်သာမက ေယဘံုယ်ေလာကအျမင္ တခု အျဖစ္တင္ျပရန္ နွင့္ စီးပြားေရးကဏၰမ်ားကို သဘာဝတြင္လူသား၏အေနအထား ကိုအဘိဓမၼာေရးရာ ဖြင့္ဆိုျခင္း နွင့္ ဆက္စပ္ရန္က်ိဳးစားသည္။
Discovery of the Materialist Conception of History
It was during this period that the historical meeting between Marx and Engels took place in Paris in August-September 1844. Though they had exchanged ideas through correspondence the meeting helped to establish a oneness of views and the beginning of a forty years collaboration in revolutionary activity.
သမိုင္းဆိုင္ရာရုပ္အယူအဆကိုရွာေဖြေတြ႕ရွိျခင္း
မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္အၾကားသမိုင္းဆိုင္ရာဆံုစည္းမႈ သည္ ၁၈၄၄ ၾသဂုတိနွင့္စက္တင္ဘာတြင္ပဲရစ္တြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ ၎တို႔သည္ စာေပးစာယူဆက္သြယ္ၿပီးအဘ္ဓမၼာေရးရာဖလွယ္ခဲ့ေသာ္လည္း ထိုေတြ႕ဆံုမႈသည္ အျမင္မ်ားညီၫြတ္မႈ နွင့္ ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ နွစ္ေပါင္း ၄၀ ပူးေပါင္း ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈ ကိုထူေထာင္ခဲ့သည္။
This was also the period when Marx made the first of his most important discoveries, which revolutionised the whole conception of world history. Engels describes the process in the following words, “While I was in Manchester, it was tangibly brought home to me that the economic facts, which have so far played no role or only a contemptible one in the writing of history, are, at least in the modern world, a decisive historical force; that they form the basis of the origination of the present-day class antagonisms; that these class antagonisms; in the countries where they have become fully developed, thanks to large-scale industry, hence especially in England, are in their turn
the basis of the formation of political parties and of party struggles, and thus of all history. Marx had not only arrived at the same view, but had in the German-French Yearbooks (1844), generalised it to the effect that, speaking generally, it is not the state which conditions and regulates civil society, but civil society which conditions and regulates the state and, consequently, that policy and its history are to be explained from the economic relations and their development, and not vice versa. … When, in the spring of 1845, we met again in Brussels, Marx had already fully developed his materialist theory of history in its main features from the above-mentioned basis and we now applied ourselves to the detailed elaboration of the newly-won mode of outlook in the most varied directions.” (Engels, On the History of the Communist League, Marx-Engels, Selected Works, p. 436).
ထိုကာလသည္ မာ့က္စ္က ကမၻာ့သမိုင္းအယူအဆတခုလံုးကို ေတာ္လွန္လိုက္ေသာ သူ၏ အေရးအပါဆံုးရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈမ်ားအနက္ပထမဆံုး တခုကို ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာကာလလည္းျဖစ္သည္။ အိန္ဂ်ယ္က ထိုျဖစ္စဥ္ကိုေအာက္ပါစကားလံုးမ်ားျဖင့္ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ က်ြန္ေတာ္မန္ခ်က္စတာတြင္ရွိစဥ္အတြင္း ယေန႔အထိ သမိုင္းေရသားရာတြင္မည္သည့္အခန္းကမ်မပါေသာ သို႔မဟုတ္ မထင္ရွားေသာအခန္းမွသာပါဝင္ေသာ စီးပြားေရးအခ်က္အလက္မ်ားသည္ အယုတ္စြဆံုးအေျခအေန၌ပင္ ေခတ္သစ္ကမၻာတြင္ အဆံုးအျဖတ္က်ေသာအင္အားျဖစ္လာသည္ ၊ ၎တို႔သည္ လက္ရွိကာလလူတန္းစားပဋိပကၡမူလအစ၏အေျခခံကိုဖြဲ႕စည္းေပးသည္၊ ဤလူတန္းစားပဋိပကၡမ်ားသည္ အျပန္အလွန္အားျဖင့္ ၎တိုိ႔အျပည့္အဝဖြံ႕ၿဖိဳးလာေသာနိုင္ငံမ်ားတြင္ အထူးသျဖင့္ အဂၤလန္တြင္ ႀကီးမားေသာစက္မႈလုပ္ငန္မ်ား၏ေက်းဇူးေၾကာင့္ နိုင္ငံေရးပါတီမ်ားဖြဲ႕စည္းျခင္း၊ ပါတီတိုက္ပြဲမ်ား နွင့္ထို႔ေၾကာင္သမိုင္းတခုလံုး၏အေျခခံ ျဖစ္သည္ ကိုအခိုင္အမာနားလည္လာသည္။ မာ့က္စ္သည္အလားတူအျမင္သို႔ေရာက္ခဲ့ရံုမ်သာမက ဂ်ာမန္-ျပင္သစ္ရီးယားဘြတ္ (၁၈၄၄) တြင္ ထိုအျမင္ကို ဤသို႔ ေယဘံုယ်ျပဳတင္ျပခံသည္။ ေယဘံုယ်ဆိုရလ်င္ နိုင္ငံေတာ္က လူမႈလူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို အေျခအေနေပးစည္းကမ္းထိန္းခ်ဳပ္သည္မဟုတ္ လူမႈလူ႔အဖြဲ႕အစည္းကသာနိုင္ငံေတာ္ကို အေျခအေနဖန္တီးေပးၿပီးစည္းကမ္းထိန္းခ်ဳပ္သည္၊ထို႔ေၾကာင့္ မူဝါဒနွင့္၎၏သမိုင္းကို စီးပြားေရးဆက္ဆံမႈမ်ားနွင့္၎တို႔၏ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈမ်ား ျဖင့္သာဖြင့္ဆိုရမည္ မူဝါဒနွင့္သမိုင္းက စီးပြားေးဆက္ဆံမႈမ်ားနွင့္၎တို႔၏ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈမ်ားကိုမဖြင့္ဆိုနိုင္ဟုတင္ျပခဲ့သည္ ။ .... ၁၈၄၅ခုနွစ္ေနြဦးရာသီတြင္ ဘရပ္ဆဲလ္၌ က်ြႏုပ္တို႔ထပ္မံေတြ႕ေသာအခါ မာ့က္စ္ည္ သမိုင္း၏ရုပ္ဝါဒသေဘာတရားကို၎၏ အဓိကလကၡဏာမ်ားကို အထက္ပါ အေျခခံျဖင့္ အျပည့္အဝေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ကာ က်ြန္ုပ္တို႔သည္ အသစ္ေပၚေပါက္လာေသာ ေလာကအျမင္သစ္၏အေသးစိတ္ ရွင္းလင္းခ်က္ကို အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာဦးတည္ဘက္မ်ားတြင္ က်ိဳးစားေဖာ္ထုတ္ၾကသည္။ (အိန္ဂ်ယ္၊ကြန္ျမဴနစ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္သမိုင္း၊မာ့က္စ္-အိန္ဂ်ယ္လက္ေ႐ြးစင္က်မ္း၊စာမ်က္နွာ ၄၃၆) Thus the discovery of the materialist conception of history in a sense laid the basis. Drawing from the sources of German classical philosophy, English classical political economy, and French revolutionary and socialist doctrines, the basic foundation of Marxism had been laid. Standing on this foundation it was now possible to elaborate the component parts of the world outlook of the modern proletariat.
သို႔ျဖစ္၍သမိုင္း၏ရုပ္အယူအဆကိုရွာေဖြေတြ႕ရွိျခင္သည္ တနည္းအားျဖင့္ ဤအေျခခံကိုခ်မွတ္ေပးသည္။ ဂ်ာမန္ဂႏၲဝင္အဘိဓမၼာ၊ အဂၤလိပ္ဂႏၲဝင္နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒ၊ နွင့္ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရး နွင့္ဆိုရွယ္လလစ္္ အယူအဆမ်ားတို႔၏ရင္းျမစ္မ်ားတို႔မွစြဲယူၿပီး မာ့က္စ္ဝါဒ၏အေျခခံအုတ္ျမစ္ကိုခ်မွတ္ခဲ့သည္။ ထိုအေျခခံမ်ား အေပၚရပ္တည္ၿပီး ယေန႔ေခတ္တြင္ေခတ္သစ္ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား ေလာကအျမင္၏အေျခခံအစိတ္အပိုင္း မ်ားကို ရွင္းျပရန္ ျဖစ္နိုင္လာသည္။
Elaboration of Basic Principles of Marxism
This was the task that Marx and Engels devoted a large part of their energies in the immediate following years. While taking an active part in intense revolutionary activity they worked out the theory and tactics of revolutionary proletarian socialism or communism. The basic principles in all three component parts of Marxism – philosophy, political economy, and scientific socialism – were laid out in the course of e study and a battle against wrong trends in all these spheres.
မာ့က္စ္ဝါဒ၏အေျခခံသေဘာတရားမ်ားကိုရွင္လင္းတင္ျပျခင္း
ဤကိစၥသည္ ေနာင္နွစ္မ်ားအတြင္း မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔၏ စြမ္းရည္အမ်ားအျပား ကိုျမႇုတ္နံလုပ္ကိုင္ခဲ့ေသာ ကိစၥျဖစ္သည္။ ျပင္းထန္ေသာ ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈတြင္ တက္ႂကြေသာအခန္းမွပါဝင္ရင္း ၎တို႔သည္ ေတာ္လွန္ေသာပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားဆိုရွယ္လစ္ဝါဒသို႔မဟုတ္ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒ၏ သေဘာတရားနွင့္ နည္းပိရိ ရာယ္မ်ား ကိုေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾကသည္။ မာ့္က္စ္ဝါဒ၏အေျခခံအစိတ္အပိုင္း ၃ ခု ၏သေဘာတရားမ်ား ျဖစ္ေသာ အဘိဓမၼာ၊ နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒ နွင့္ သိပၸံနည္းက်ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒ တို႔ကိုအစဥ္တစိုက္ေလ့လာမႈနွင့္ ဤနယ္ပယ္ သုံးခုတြင္ မွားယြင္းေသာအယူအဆမ်ားကိုတိုက္ပြဲဝင္ျခင္းတို႔ျဖင့္စီစဥ္တင္ျပခဲ့သည္။
In the sphere of philosophy, they in 1844, in a joint book, written mainly by Marx, (The Holy Family, or a Critique of Critical Criticism) launched a severe attack on the contemplative idealism of Bruno Baud of the Left Hegelian circle, which Marx and Engels were earlier a pan of. It is an important document signalling Marx’s final break with Left Hegelian radicalism: for its proclamation of communism as the ideology of the working class movement is not presented as a supplement to the critique of Left Hegelianism, but as something opposed to it.
အဘိဓမၼာေရးနယ္ပယ္၌၎တို႔သည္ ၁၈၄၄တြင္ အဓိကအားျဖင့္ မာ့က္စ္ကေရးသားေသာ ပးူတြဲစာအုပ္တအုပ္ (The holy family သို႔မဟုတ္ ေဝဖန္ေသာေဝဖန္မႈကိုေဝဖန္ျခင္း) တြင္ မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔အေစာပိုင္းက ပါဝင္ ခဲ့ေသာ လက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒအသိုင္းအဝိုင္းမွ ဘရူနိုေဘာက္၏ စိတ္ကူးယာဥ္စိတ္ဝါဒကို အျပင္းအထန္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုစာအုပ္၏ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒသည္ အလုပ္သမားလူတန္းစားလႈပ္ရွားမႈ၏ အေတြးအေခၚ ျဖစ္သည္ဟု ထုတ္ေဖာ္ေၾကညာခ်က္ ကို လက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒေဝဖန္ေရးသိုျဖည့္စြက္ျခင္းမဟုတ္ဘဲ ၎ကို ဆန္႔က်င္ေသာ အရာအျဖစ္တင္ျပခဲ့ေသာေၾကာင့္ ထိုစာအုပ္သည္ လက္ဝဲဟီဂယ္အေျခခံဝါဒနွင့္ မာ့က္စ္၏ ေနာက္ဆံုးလမ္းခြဲမႈကိုျပသေသာအေရးပါသည့္စာအုပ္ျဖစ္သည္။ In 1845-46, Marx and Engels “resolved to work out in common the opposition of [their] view to the ideological view of German philosophy, in fact, to settle accounts with [their] erstwhile philosophical conscience.”(4) This resulted in a two volume work, The German Ideology, which first shaped the materialistic conception of history as the philosophical basis for the theory of scientific communism. It was primarily an attack on Feuerbach, Max Stirrer (a Left Hegelian who stood for the absolute sovereignty of the Ego), and German ‘true socialism’. It was published, however, only after the October Revolution. And according to Engels, the exposition in this work proved “only how incomplete [their] knowledge of economic history still was at that time”‘. Yet it served at that time the very important purpose of self-clarification of these two great working class teachers.
၁၈၄၅-၄၆ တြင္မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔သည္ ဂ်ာမန္အဘိဓမၼာ ၏သေဘာတရားေရးအျမင္သို႔ ၎တို႔၏ ဆန္႔က်င္မႈအျမင္ ဆိုလိုသည္မွာ၎တို႔၏ ယခင္အဘိဓမၼာေရးအသိကို ဒဏ္ခပ္ရန္ ကို အတူတကြ ေဖာ္ထုတ္ရန္ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္ ။ ၎သည္ သမိုင္း၏ရုပ္အယူအဆသည္ သိပၸံနည္းက်ဆိုရွယ္လစ္ သေဘာတရား၏ အဘိဓမၼာေရးရာအေျခခံအျဖစ္ ပထမဆံုးပံုေဖာ္ေပးေသာ အတြဲနွစ္တြဲပါစာအုပ္တခုျဖစ္သည့္ ဂ်ာမန္အဘိဓမၼာအမည္ရွိ စာအုပ္ ျဖစ္လာသည္။ ၎သည္အေျခခံအားျဖင့္ ဖ်ဴဝါဘက္၊ မက္စ္စတာရာ (အတၱ၏အက်ြင္းမဲ့အေရးပါမႈအတြက္ရပ္တည္ေသာလက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒီ) နွင့္ဂ်ာမန္ စစ္မွန္ေသာ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒ တို႔ကို အေျခခံအားျဖင့္တိုက္ခိုက္မႈတခုျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္၎ကို ေအာက္တိုဘာေတာ္လွန္ေရးၿပီးမွသာ ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ အိန္ဂ်ယ္၏အဆိုအရ ဤစာအုပ္၏ဖြင့္ဆိုရွင္းလင္းခ်က္မ်ားသည္ ထိုအခ်ိန္က ၎တို႔၏ စီးပြားေရးသမိုင္း အသိပညာမည္မ်မျပည့္စံုသည္ကို သက္ေသျပခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္၎သည္ အလုပ္သမားလူတန္းစား ဆရာႀကီးနွစ္ဦး ၎တို႔ကို၎တို႔ နားလည္ေစျခင္းဟူသည့္အေရးပါေသာ တာဝန္ကိုထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။
Another short document written by Marx at that time (1845), and only published after his death, served a similar purpose. It was his eleven Theses on Feuerbach, which according to Engels, was “invaluable as the first document in which is deposited the brilliant germ of the new world outlook.”‘. It briefly and sharply pointed out the principal defect of Feurbach’s and other materialism, as its contemplative nature and its failure to understand that man’s activity is revolutionary. In fact one common string running through Marx and Engels’ philosophical writings of this period was that they demanded of the philosopher, not contemplation, but a struggle for a better order of society. This was best expressed in Marx’s oft quoted eleventh thesis on Feuerbach, “The philosophers have only interpreted the world, in various ways; the point, however, is to change it.”7
ထိုအခ်ိန္ (၁၈၄၅) ကမာ့က္စ္ေရးသားၿပီးသူကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္မွထုတ္ေဝသည့္ စာအုပ္ငယ္တခု သည္လည္း အလားတူတာဝန္ကိုထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ ထိုစာအုပ္မွာ အိန္ဂ်ယ္၏အဆိုအရ ေလာကအျမင္သစ္၏ ေတာက္ပ ေသာရတနာမ်ား ကိုစုစည္းထားေသာ ပထမဆံုးစာအုပ္အျဖစ္တန္ဖိုးမျဖတ္နိုင္ဟုဆိုေသာ မာ့က္စ္၏ဖ်ဴဝါဘတ္ နွင့္ပတ္သက္ေသာစာတမ္း ၁၁ ေစာင္ျဖစ္သည္။ ၎စာအုပ္သည္ ဖ်ဴဝါဘတ္နွင့္အျခားရုပ္ဝါဒ၏ အဓိက ခ်ိဳ႕ယြင္း ခ်က္မ်ားကို ၎၏စိတ္ကူးယဥ္ဆန္မႈနွင့္ လူသား၏ေဆာင္႐ြက္ခ်က္သည္ ေတာ္လွန္ေသာသေဘာ ေဆာင္သည္ ဆိုသည္ကို ၎၏နားမလည္နိုင္ျခင္းတို႔ကို စူးရွစြာအက်ဥ္းအားျဖင့္ေထာက္ျပသည္။ လက္ေတြ႕တြင္ဤကာလ၌ မာ့က္စ္နွင့္ အိန္ဂ်ယ္တို႔၏ အဘိဓမၼာဆိုင္ရာေရးသားမႈမ်ားတြင္ ယွက္သြယ္ေနေသာတူညီသည့္ႀကိဳးမ်ွင္တခုမွာ ၎တို႔သည္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာလူ႔အဖြဲ႕အစည္းစနစ္ အတြက္တိုက္ပြဲနွင့္ အေတြးအေခၚပညာရွင္ကိုလိုသည္ သို႔ေသာ္ စိတ္ကူးယဥ္သမားကိုမလို ဟူ၍ျဖစ္သည္။ ၎ကိုမာ့က္စ္၏ ဖ်ဴဝါဘတ္နွင့္ပတ္သက္ေသာ ဆယ့္တႀကိမ္ ေျမာက္စာတမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ အေတြးအေခၚပညာရွင္မ်ားသည္ ေလာကကိုတနည္းနည္းျဖင့့္ဖြင့္ဆိုရ မည္ သို႔ေသာ္ အဓိကအခ်က္မွာ၎ကိုေျပာင္းလဲပစ္ရန္ျဖစ္သည္ ဟူသည့္မၾကာခဏကိုးကားခ်က္ျဖစ္သည္။ ၇ In the sphere of political economy, Engels, in February 1844 itself brought out his Outlines of a Critique of Political Economy. The next year he published The Condition of the Working Class in England,
where he became the first one to proclaim that the proletariat was not only a suffering class, but a fighting class which would help itself, and that socialism would become a force only when it became the aim of the political struggle of the working class. After his contact with Engels, Marx too decided to study political economy which resulted in the already mentioned unfinished Economic and Philosophic Manuscripts of 1844. And in 1847 he gave a series of lectures to workers in Brussels, which was later published as a pamphlet, ‘Wage-Labour and Capital’. This gave a popular outline of the economic relations forming the material basis for the class struggle in capitalist society.
It was however in the sphere of socialist theory and practice, that Engels, in this period, put in the most intense efforts. While participating energetically in the activities of the secret revolutionary groups, they made all efforts to win over the maximum possible forces to the side of proletarian revolutionary socialism. To do this they had to fight the numerous reactionary and petty bourgeois trends which were confusing and misleading the genuine elements in these organisations. Thus the second volume of their earlier mentioned work, The German Ideology, was an exposure of the reactionary, petty bourgeois, German ‘True’ socialism. However, the more major battle was against Proudhon’s bourgeois socialism which was very influential among the French socialists and revolutionaries at that time. In 1846, Proudhon published his most important work, The Philosophy of Poverty, which as Marx himself said, “produced a great sensation.” Marx replied in a sharp polemic which tore to shreds the Proudhonist system. He called his reply The Poverty ofPhilosophy. He criticised Proudhon’s ignorance of economics, misuse of Hegelian concepts, moralistic conception of socialism, nd a reactionary petty-bourgeois Utopia. This marked the beginning of a 20 year long battle with Proudhon and Proudhonists who continued to maintain a strong presence within the international socialist workers movement.
နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒနယ္ပယ္တြင္ အိန္ဂ်ယ္သည္ ၁၈၄၄ ေဖေဖာ္ဝါရီတြင္ သူ၏ နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒေဝဖန္ခ်က္ ေကာက္ေၾကာင္းမ်ားကိုထုတ္ေဝခဲ့သည္။ ေနာက္တနွစ္တြင္သူသည္ အဂၤလန္အလုပ္သမားလူတန္းစား အေျခ အေနကိုအဂၤလန္တြင္ထုတ္ေဝၿပီး ထိုစာတန္းတြင္သူသည္ အလုပ္သမားလူတန္းစားသည္ ဆံုးရွံုးနစ္နာေနေသာ လူတန္းစားျဖစ္ရံုသာမက ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုးတိုက္ပြဲဝင္သူလည္းျဖစ္လာေၾကာင္းနွင့္ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒသည္ အလုပ္သမားလူတန္းစားနိင္ငံေရးတိုက္ပြဲ၏ရည္မွန္ခ်က္ျဖစ္လာမွသာ အင္အားစု တခုျဖစ္လာမည္ဟု ပထမ ဆံုးထုတ္ေဖာ္ေၾကညာခဲ့သူျဖစ္လာသည္။ အိန္ဂ်ယ္နွင့္အဆက္အသြယ္ရၿပီးေနာက္ မာ့က္စ္သည္လည္း နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒကိုေလ့လာရန္ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၿပီး သူ၏မၿပီးစီးေသးေသာ ၁၈၄၄ ခုစီးပြားေရးနွင္အဘိဓမၼာဆိုင္ရာ လက္ေရးစာမူျဖစ္လာခဲ့သည္။ ၁၈၄၇ တြင္သူသည္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ လုပ္အားခအလုပ္နွင့္ အမည္ရွိစာတန္းကို ထုတိေဝခဲ့ေသာ ဘရပ္ဆဲလ္ရွိအလုပ္သမားမ်ားသို႔ ပို႔ခ်ခ်က္အမ်ားအျပား ကို ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ၎သည္ အရင္း ရွင္လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏လူတန္းစားတိုက္ပြဲ အတြက္ရုပ္ဝတၱဳအေျခခံမ်ား၏ကိုဖြဲ႕စည္းေသာ စီးပြားေရးဆက္ဆံမႈ ၏အမ်ားလက္ခံေသာေကာက္ေၾကာင္းကို ေပးသည္။ သို႔ေသာ္ ဆိုရွယ္လစ္သေဘာတရားနွင့္လက္ေတြ႕နယ္ပယ္၌ ဤကာလတြင္ အျပင္းထန္ဆံုးအားထုတ္ခဲသူမွာအိန္ဂ်ယ္ျဖစ္သည္။ လွို႔ဝွက္ေသာေတာ္လွန္ေရးအုပ္စုမ်ားတြင္တက္ႂကြစြာပါဝင္ရင္း သူတို႔သည္ ပစၥည္းမဲ့ေတာ္လွန္ေသာဆိုရွယ္လစ္ဝါဒ ဘက္သို႔ျဖစ္နိုင္သမ်အမ်ားဆံုးအားမ်ားရရွိရန္ အစြမ္းကုန္အားထုတ္ခဲ့ျကသည္။ ထိုသို႔လုပ္ရန္၎တို႔သည္ ထိုအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွစစ္မွန္ေသာအစိတ္္အပိုင္းမ်ားကိုရႈပ္ေထြးလမ္းမွားေစေသာ မ်ားစြာေသာတန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးနွင့္ဓနရွင္ေပါက္စအယူအဆမ်ားကိုတိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကရသည္။ သို႔ျဖစ္၍ အေစာပိုင္းကေဖာ္ျပခဲ့ေသာ၎တို႔၏ ဂ်ာမန္အဘိဓမၼာစာအုပ္ ဒုတိယတြဲ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးဓနရွင္ေပါက္စ စစ္မွန္ေသာ ဂ်ာမန္ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒကိုဖြင့္ခ်မႈတခုျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ပိုမိုအဓိကက်ေသာတိုက္ပြဲ မွာ ပေရာက္ဟြန္၏ ထိုအခ်ိန္က ျပင္သစ္ဆိုရွယ္လစ္မ်ားနွင့္ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားၾကားတြင္ၾသဇာႀကီးမားေသာ ဓနရွင္ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒကိုဆန္႔က်င္ေသာတိုက္ပြဲျဖစ္သည္။ ၁၈၄၆ခုနွစ္တြင္ပေရာက္ဟြန္သည္ မာ့က္စ္ကိုယ္တိုင္ကပင္ ႀကီးမားေသာစိတ္ဖမ္းစားမႈျဖစ္ေစသည္ ဟုေျပာၾကားေသာ သူ၏အေရးအႀကီးဆံုးစာအုပ္ျဖစ္သည္ ဆင္းရဲျခင္း အဘိဓမၼာ ကိုထုတ္ေဝသည္။ မာ့က္စ္က ပေရာက္ဟြန္ဝါဒကိုတစစီျဖစ္သြားေစေသာ ျပင္းထန္ေသာေဝဖန္မႈျဖင့္တုန္႔ျပန္ခဲ့သည္။ သူကသူ၏တုန္႔ျပန္မႈကို အဘိဓမၼာ၏ဆင္းရဲျခင္းဟုအမည္ေပးသည္။သူက ပေရာက္ဟြန္၏ေဘာဂေဗဒနားမလည္ႏိုင္မႈ၊ ဟီဂယ္လ္အယူအဆမ်ားကိုတလြဲသုံးျခင္း၊ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒအေပၚ ကိုယ္က်င့္တရားဆန္ေသာအျမင္ နွင့္ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေသာ ဓနရွင္ေပါက္စ စိတ္ကူးယဥ္မႈအျဖစ္ေဝဖန္သည္။ ၎သည္ နိုင္ငံတကာဆိုရွယ္လစ္အလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈအတြင္းႀကီးမားစြာရွိေနေသာ ပေရာက္ဟြန္နွင့္ ပေရာက္ဟြန္ဝါဒီမ်ားနွင့္ နွစ္ေပါင္း ၂၀ ၾကာတိုက္ပြဲ၏အစျဖစ္သည္။
Revolutionary Activity
All the above theoretical work was done in the midst of continuous revolutionary activity. Marx in Paris took an active part in the meetings of socialist organisations and especially the League of the Just, while Engels, who had returned to Germany spread the word of communism in speeches and writings and endeavoured to weld scattered socialist groups into a single organisation. In February 1845 Marx was deported from Paris at the instance of the Prussian government and had to move to Brussels, where Engels joined him in the spring. In summer they visited England, where they made contact with the Chartists and took steps to establish a centre of co-operation of the revolutionary movement of different countries. Returning to Brussels, they continued to work for the unification of revolutionary associations. This was a period of intense revolutionary ferment throughout Europe. The revival of the bourgeois revolutionary movement from 1830 was, by the 1840s, having its impact throughout Europe. It was becoming more and more clear that the old feudal aristocracy who still commanded large parts of Europe would no longer be able to rule in the of way and would have to concede power wholly or partially to the industrial classes. The pressure for the abolition of serfdom and for bourgeois rights was growing everywhere. This crisis of the old system which was all encompassing, then combined with a crisis of the new capital ist system – the severe periodic economic crisis of 1846-48. Harvests failed, food prices rose, and entire populations, such as those of Ireland, starved. Industrial depression multiplied unemployment, and the masses of the urban labouring poor were deprived of even their tiny incomes at the very moment when their cost of living rocketed. The situation varied somewhat from country to country, but taking Western and Central Europe as a whole, the situation was explosive.
ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈ
အထက္ပါသေဘာတရားေရးစာအုပ္မ်ားအားလံုးကို စဥ္ဆက္မျပတ္ေသာေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈအလယ္တြင္ေရးသားခဲ့သည္။ မာ့က္စ္သည္ျပင္သစ္တြင္ရွိေနစဥ္ ဆိုရွယ္လစ္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အထူးသျဖင့္ တရားမ်တျခင္းအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ အစည္းအေဝးမ်ားတြင္တက္ႂကြစြာပါဝင္ၿပီး ဂ်ာမဏီသို႔ျပန္သြားေသာအိန္ဂ်ယ္က မိန္႔ခြန္းမ်ားစာေပမ်ားတြင္ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒဟူေသာစကားလံုးကိုျဖန္႔ခ်ိကာ ျပန္႔က်ဲေနေသာဆိုရွယ္လစ္အုပ္စုမ်ားကိုအဖြဲအစည္းတခုတည္းတြင္ စုစည္းရန္အားထုတ္သည္။ ၁၈၄၅ ခုေဖေဖာ္ဝါရီလတြင္မာ့က္စ္သည္ ပရပ္ရွန္အစိုးရ၏ေမတၱာရပ္ခံမႈေၾကာင့္ ျပင္သစ္မွနွင္ထုတ္ခံရကာ ဘရပ္ဆဲလ္သို႔ေျပာင္းေရႊ႕ရၿပီး ဘရပ္ဆဲလ္တြင္ သူ႔ကို အိန္ဂ်ယ္ကေနြဦးရာသီတြင္လာေရာက္ပူးေပါင္းသည္။ ေနြရာသီေရာက္ေသာအခါသူတို႔သည္ အဂၤလန္သို႔သြားေရာက္ၾကၿပီး အဂၤလန္တြင္ ခ်ားလ္တစ္ဝါဒီမ်ားနွင့္ပူးေပါင္းကာ နိုင္ငံအမ်ားအျပား၏ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရးဌာနတခုထူေထာင္ရန္ေျခလွမ္းသည္။ ဘရပ္ဆဲလ္သို႔ျပန္လာေသာအခါ ၎တို႔သည္ ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားညီၫြတ္ေရးအတြက္လုပ္ငန္းကိုဆက္လက္ၾကသည္။ ၎သည္ဥေရာပတခြင္လံုးတြင္ ျပင္းထန္ေသာေတာ္လွန္ေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကာလတခုျဖစ္သည္။ ၁၈၃၀မွစ၍ ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈ ျပန္လည္ရွင္သန္လာျခင္းသည္ ၁၈၄၀ ခုနွစ္မ်ားသို႔ေရာက္ေသာအခါ ဥေရာပတခြင္လံုးအေပၚသက္ေရာက္လာသည္။ ဥေရာပ၏အစိတ္အပိုင္းအမ်ားအျပားကို ထိန္းခ်ဳပ္ေနစဲျဖစ္ေသာ ေျမရွင္ဗေဒသရာဇ္ မင္းစိုးရာဇာမ်ားသည္ယခင္နည္းလမ္းအတိုင္းဆက္လက္အုပ္ခ်ဳပ္မရေတာ့ဘဲ အာဏာတစိတ္တပိုင္း သို႔မဟုတ္ လံုးလုံလ်ားလ်ားကို စက္မႈလူတန္းစားမ်ားသို႔ေပးရေတာ့မည္မွာ ပို၍ပို၍ ထင္ရွားလာသည္။ ေက်းက်ြန္စနစ္ဖ်က္သိမ္းေရး နွင့္ ဓနရွင္မ်ားအတြက္အခြင့္အေရး ဖိအားမွာ ေနရာတိုင္းတြင္ႀကီးထြားလာေနသည္။ အားလံုးကိုလႊမ္းၿခံဳေသာစနစ္ေဟာင္း၏အက်ပ္အတည္းသည္ ထိုစဥ္ကအရင္းရွင္အက်ပ္အတည္း - ၁၈၄၆-၄၈ ခု ျပင္းထန္ၿပီးမွန္မွန္ျဖစ္ေပၚေသာစီးပြားေရးအက်ပ္အတည္း - နွင့္ေပါင္းစပ္သြားသည္။ သီးနွံတို႔မေအာင္ျမင္ အစားအစာေဈးတက္လာသည္ အိုင္ယာလန္ကဲ့သို႔ေသာနိုင္ငံမ်ားမွ လူအားလံုးငတ္မြတ္ၾကသည္။ စက္မႈစီးပြားပ်က္ကပ္သည္ အလုပ္လက္မဲ့ျပႆနာကိုဆပြားလိုက္ၿပီး ၿမိဳ႕ေနအလုပ္သမားဆင္းရဲသားထုမ်ားသည္၎တို႔၏အနည္းငယ္သာရွိေသာဝင္ေငြကို လူေနမႈစရိတ္ေခါင္ခိုက္ေနခ်ိန္တြင္ရုပ္သိမ္းခံ
ရသည္။ အေျခအေနမွာနိုင္ငံအလိုက္ကြဲျပားေသာ္လည္း အေနာက္နွင့္ဗဟိုဥေရာပတခုလံုးၿခံဳေျပာရလ်င္ ေပါက္ကြဲမည့္အေနအထားျဖစ္သည္။
Parallel with the unrest among the working class and urban poor was the process of radicalising of the young communist movement, The Communist League which had been formed in 1847 had united various revolutionary groups consisting chiefly of exiled workers and intellectuals - French, German, Swiss, Italian, Russian, etc., – in London, Paris, and Brussels. The League soon came under
the guidance of Marx and Engels and they were asked to prepare the programme of the new organisation. This programme written during the period of tremendous revolutionary anticipation leading up to the 1848 Revolution was the first revolutionary programme of the modern proletariat. l I brought together in one document, ‘The Communist Manifesto’, the basic principles of Marxism, which even after 150 years stand firm, altogether impervious to the attacks of capitalist enemies.
အလုပ္သမားလူတန္းစားနွင့္ၿမိဳ႕ေနဆင္းရဲသားမ်ား၏မၿငိမ္သက္မႈမ်ားနွင့္အၿပိဳင္ျဖစ္ေသာျဖစ္ရပ္မွာ ႏုငယ္ေသးေသာ ကြန္ျမဴနစ္လႈပ္ရွားမႈ ကိုအေျခအျမစ္က်က်ေျပာင္းလဲေသာျဖစ္စဥ္ သို႔မဟုတ္ ၁၈၄၇ ခုနွစ္တြင္ဖြဲ႕စည္းထူေထာင္ေသာကြန္ျမဴနစ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္က ျပည္ပေရာက္ အလုပ္သမားမ်ားနွင့္ ပညာတတ္မ်ား- ျပင္သစ္၊ဂ်ာမန္၊ဆြစ္၊အီတာလ်ွံ၊ရုရွားစသည္- အဓိကပါဝင္သည့္္အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာေတာ္လွန္ေရးအုပ္စုမ်ားကို လန္ဒန္၊ပဲရစ္ နွင့္ဘရပ္ဆဲလ္တြင္ညီၫြတ္ေစခ့ဲသည္္။ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္မၾကာမီမာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔၏ဦးေဆာင္မႈေအာက္ေရာက္လာၿပီး ၎တ္ို႔သည္ အဖြဲ႕အစည္းသစ္၏ အစီအစဥ္မ်ားကိုႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ရန္ေတာင္းဆိုခံရသည္။ ၁၈၄၈ ေတာ္လွန္ေရးသို႔ဦးတည္ေသာ ျပင္ထန္သည့္ေတာ္လွန္ေရးႀကိဳတင္ေမ်ာ္မွန္ခ်က္ကာလ အတြင္းေရးသားခဲ့ေသာထိုအစီအစဥ္ ေခတ္သစ္ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားအတြက္ ပထမဆံုးေတာ္လွန္ေသာ အစီအစဥ္ျဖစ္သည္။၎သည္ ကြန္ျမဴနစ္ေၾကညာစာတန္းဟုေခၚေသာ စာတမ္းတခုတည္းတြင္ အရင္းရွင္ရန္သူမ်ားး၏တိုက္ခိုက္မႈကို လံုးဝခံနိုင္ၿပီး နွစ္ေပါင္း ၁၅၀ ၾကာၿပီးေနာက္တြင္ပင္ခိုင္မာစြာရပ္တည္ေနေသာ မာ့က္စ္ဝါဒ၏အေျခခံသေဘာတရားမ်ားကိုစုစည္းထားသည္။ The Communist Manifesto
The Manifesto of the Communist Party published around 24th February 1848, was a document of unparalleled historical importance. It was intended to be immediately published in English, French, German, Italian, Flemish and Danish, though it was also published in Polish and Swedish before the year was completed. It has since been translated and published in innumerable languages around the globe.
ကြန္ျမဴနစ္ေၾကညာစာတမ္း
၁၈၄၈ ခုနွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၄ ရက္ ဝန္းက်င္က ထုတ္ေဝေသာ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီေၾကညာစာတမ္းၿပိဳင္ဘက္ကင္းေသာသမ်ဳင္းအရအေရးပါသည့္စာတမ္းျဖစ္သည္။ ၎ကို အဂၤလိပ္၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမန္၊ အီတာလ်ံံ၊ ဖလန္းမစ္ရွ္နွင့္ဒိန္းမတ္ဘာသာမ်ားျဖင့္ ခ်က္ျခင္းထုတ္ေဝရန္ရည္႐ြယ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ပိုလန္နွင္ဆြိဒစ္ဘာသာမ်ားျဖင့္လည္း ထိုနွစ္မကုန္မီမွာပင္ထုတ္ေဝသည္။ ထိုမွစ၍၎ကိုကမၻာတဝွမ္းမေရတြက္နိုင္ေသာဘာသာစကားမ်ားသို႔ျပန္ဆိုထုတ္ေဝခဲ့ၾကသည္။
The Manifesto was not only a programmatic document, analysing society and outlining the programmatic tasks of the proletariat. It laid down very basis of scientific socialism and the approach to all other types of socialism. It also gave the approach to other opposition parties of that time. With regard to the Manifesto, Lenin puts it like this, “With the clarity and brilliance of genius, this work outlines a new world conception, consistent materialism, which also embraces the realm of social life; dialectics, as the most comprehensive and profound doctrine of development; the theory of the class struggle and of the world-historic revolutionary role of the proletariat - the creator of a new, communist society” (Lenin, Marx-Engels-Marxism, p. 11).
ဤေၾကညာစာတမ္းသည္ လုပ္ငန္းစဥ္ေၾကညာစာတမ္းအျဖစ္သာမက လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကိုခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာၿပီး ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစာ၏လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကိုလည္းေကာက္ေၾကာင္းေဖာ္ျပထာားသည္။ ၎သည္ သိပၸံနည္းက်ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒနွင့္အျခားေသာဆ္ိုရွယ္လစ္ဝါဒမ်ား၏ အေျခခံကိုခ်မွတ္ေပးသည္။ ထိုစဥ္ကအတ္ိုက္အခံပါတီမ်ားသို႔ခ်ဥ္းကပ္ပုံနည္းလမ္းကိုေပးသည္။ထိုေၾကညာစာတမ္းနွင့္ပတ္သက္၍ လီနင္က "ပါရမီရွင္၏ရွင္းလင္းတိက်မႈ၊စူးရွမႈတို႔ျဖင့္ ထိုစာတမ္းသည္ေလာကသစ္အယူအဆျဖစ္သည့္ က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္ေသာရုပ္ဝါဒ ကိုေကာက္ေၾကာင္းေဖာ္ၿပီး လူမႈဘဝနယ္ပယ္ကိုလက္ခံသည္။ အက်ယ္ျပန္႔အေလးနက္ဆံုးတိုးတက္မႈအယူအဆျဖစ္သည့္ အႏုပဋိေလာမအယူအဆ၊ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား- ကြန္ျမဴနစ္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းသစ္ကိုဖန္တီးသူ - ၏ကမၻာ့သမိုင္းဝင္ေတာ္လွန္ေသာအခန္းကဏၰ နွင့္လူတန္းစားတိုက္ပြဲသေဘာတရားတို႔ကိုေထြးေပြ႕သည္။ ( လီနင္၊ မာ့က္စ္-အိန္ဂ်ယ္- မာ့က္စ္ဝါဒ၊ စာ-၁၁)
Thus the Communist Manifesto contained the basic conclusions of Marxism in all its three component parts – philosophy, political economy and scientific socialism. With its appearance, we can say that Marx’s theory of society and his precepts for action had attained completion in the form of a well-defined and permanent outline. His later works did not modify what he had written in any essential respect, but enriched it with specific analyses and transformed what were sometimes no more than statements, slogans, or heads of argument into a massive theoretical structure. Marx and Engels themselves saw little cause to revise subsequent editions of the document as far as its theoretical bases were concerned. They had this to say in their joint preface to the 1872 German edition, “However much the state of things may have altered during the last twenty-five years, the general principles laid down in this Manifesto are, on the whole, as correct today as ever.” This statement remains as true even today. But in order to grasp this truth let us follow the destiny of Marx’s doctrine during the various periods of the last 150 years of world history. For this purpose history can be divided into the following six main periods: 1. From the Revolution of 1848 to the Paris Commune (1871); 2. From the Paris Commune to the Russian bourgeois revolution of 1905; 3. From the Russian 1905 revolution to the Great October Socialist Revolution (1917); 4. From the Great October Socialist Revolution to the Chinese People’s Revolution (1949); 5. From the Chinese People’s Revolution to the death of Mao and loss of China, the last Socialist Base (1976); 6. Since the loss of China, the last Socialist Base. သို႔ျဖစ္၍ကြန္ျမဴနစ္ေၾကညာစာတမ္းတြင္ အဓိကအစိတ္အပိုင္း ၃ခု - အဘိဓမၼာ၊နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒနွင့္ သိပၸံနည္းက် ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒ - မွ မာ့က္စ္ဝါဒ၏အေျခခံေကာက္ခ်က္မ်ားပါဝင္သည္။ ဤစာတမ္းေပၚထြက္လာေသာအခါ မာ့က္စ္၏လူ႔အဖြဲ႕အစည္းသေဘာတရားနွင့္ သူ၏လက္ေတြ႕စည္းမ်ဥ္းမ်ားသည္ ေကာင္းစြာဖြင့္ဆိုတည္ၿမဲေသာ ေကာက္ခ်က္မ်ားအျဖစ္ၿပီးျပည့္စုံမႈရလာသည္ဟုဆိုနိုင္သည္။ သူ၏ေနာက္ပိုင္းစာတမ္းမ်ားသည္ သူအဓိကေရားသားခဲ့သည္ မည္သည့္အခ်က္ကိုမ်ျပင္ဆင္ျခင္းမရွိဘဲ အေသးစိတ္ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာမႈမ်ား ပိုမိုႂကြယ္ဝေစၿပီး တခါတရံ ေျပာၾကားခ်က္မ်ား၊ ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ားနွင့္ ေဆြးေနြးမႈေခါင္းစဥ္မ်ားထက္မပ္ိုေသာ အခ်က္မ်ားကိုႀကီးမားေသာသေဘာတရားေရးအေဆာက္အအံုအျဖစ္ေျပာင္းလဲေပးသည္။ မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔ကိုယ္တိုင္သည္ပင္ ေနာက္ပိုင္း ထပ္မံတည္းျဖတ္မႈမ်ားတြင္ ထိုစာတမ္း၏ သေဘာတရားေရးအေျခခံမ်ားနွင့္ပတ္သက္လ်င္ျပင္ဆင္တည္းျဖတ္ရန္အေၾကာင္းရွာမရသေလာက္ပင္ျဖစ္သည္။ ၁၈၇၂ ခုနွစ္ဂ်ာမန္ဘာသာတည္းျဖတ္ျခင္း၏ အမွာစာတြင္ ၎တို႔ဤသို႔ေရးခဲ့သည္။ " လြန္ခဲ့ေသာ ၂၅ နွစ္အတြင္းအေျခအေနမ်ားမည္မ်ေျပာင္းလဲေစကာမူ ဤေၾကညာစာတမ္းတြင္ခ်မွတ္ထားေသာ ေယဘုံယ ဥပေဒႆမ်ားသည္ ၿခံဳ၍ေျပာရလ်င္ ယေန႔တိုင္ယခင္ကကဲ့သို႔မွန္ကန္ေနစဲျဖစ္သည္"။သို႔ေသာ္ထိုအမွန္တရားကိုနားလည္ရန္ လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္ ၁၅၀ အတြင္းေခတ္အသီးသီးတြင္ မာ့က္စ္ဝါဒ၏ ကံၾကမၼာကိုေလ့လာရမည္။ ထိုသို႔လုပ္ရန္ သမိုင္းကို အဓိက ေခတ္ႀကီး ၆ ေခတ္ခြဲနိုင္သည္။ ၁ - ၁၈၄၈ ေတာ္လွန္ေရးမွ ပါရီကြန္ျမဴး (၁၈၇၁) အထိ။ ၂- ပါရီကြန္ျမဴးမွ ၁၉၀၅ ခုရုရွဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရးအထိ။ ၃- ၁၉၀၅ ခုရုရွဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရးမွ မဟာေအာက္တိုဘာဆိုရွယ္လစ္ ေတာ္လွန္ေရး (၁၉၁၇ ) အထိ။ ၄- မဟာေအာက္တိုဘာဆိုရွယ္လစ္ ေတာ္လွန္ေရး (၁၉၁၇ ) မွတရုတ္ျပည္သူ႔ေတာ္လွန္ေရး (၁၉၄၉ )အထိ။ ၅- တရုတ္ျပည္သူ႔ေတာ္လွန္ေရးမွ ေမာ္ေသဆံုးၿပီး ေနာက္ဆံုးဆိုရွယ္လစ္အေျခစိုက္စခန္းတရုတ္ျပည္ကိုဆံုးရႈံးခ်ိန္ ( ၁၉၇၆) အထိ။ ၆- ေနာက္ဆံုးဆိုရွယ္လစ္ခံတပ္ တရုတ္ျပည္ကိုဆံုးရံႈးရသည္မွ။ အခန္း ၄
ပထမေခတ္ : ၁၈၄၈-၁၈၇၁
ဤကာလသည္ ဥေရာပတိုက္တခုလံုးကို လက္ေတြ႕နီးပါးပုန္ကန္အုံႂကြမႈမ်ားဖံုးလႊမ္းသြားေသာ မာ့က္စ္က ၁၈၄၈ တိုက္လံုးဆိုင္ရာေတာ္လွန္အံုႂကြမႈဟုေခၚေသာျဖစ္ရပ္နွင့္စတင္သည္။ ပထမဆံုးပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားအာဏာရွင္စနစ္ျဖစ္ေသာပါရီကြန္ျမဴးက်ဆံုးျခင္းျဖင့္နိဂုံးခ်ဳပ္သည္။ ၾကားကာလနွစ္မ်ားသည္လည္ မ်ားျပားေသာစစ္ပြဲမ်ားနွင့္ေတာ္လွန္ေရးတိုက္ပြဲမ်ားကိုႀကံဳရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္လီနင္သည္ တခါကဤေခတ္ကို မုန္တိုင္းမ်ားနွင့္ေတာ္လွန္ေရးမ်ား၏ေခတ္ဟုေခၚခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ဤေခတ္သည္ ဤေခတ္အကုန္တြင္ စစ္မွန္ေသာကမၻာ့စီးပြားေရးတခုျဖစ္လာေသာ စက္မႈအရင္းရွင္စနစ္ စဥ္ဆက္မျပတ္ ေရရွည္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ခဲ့ေသာေခတ္လည္းျဖစ္သည္။
Economic Boom
The period from the depression of 1846-48 up to the early 1870s was a period of continuous boom for capitalism, except for a short depression around 1857. Between 1850 and 1870 world coal output multiplied two and a half times and world iron output by four times. Total steam power which was one of the best indicators of economic expansion, multiplied by four and a half times rising from 4 million HP to about 18.5 million HP. As a characteristic of all capitalistic development, the growth was highly uneven. It converted many of the lesser industrialised areas of Europe into advanced industrial economies with large industry. A classical example was Germany. In 1850 its installed steam power at 40,000 HP was less than 10% of the British, but by 1870, it was 900,000 HP, almost the same as the British. It also left one of the earlier industrialised countries, France, far behind. Similar changes relative positions of the other main capitalist countries took place. The Unite States emerged as a major industrial power and Japan, after the Meiji Restoration of 1868 embarked on the path of speedy capitalist growth.
စီးပြားေရးတဟုန္ထိုးဖြံ႕ၿဖိဳးလာျခင္း
၁၈၄၆-၄၈ စီးပြားပ်က္ကပ္မွ ၁၈၇၀ခုနွစ္မ်ားအေစာပိုင္းအထိကာလသည္ ၁၈၅၇ခုနွစ္ဝန္းက်င္က ကာလတိုစီးပြားပ်က္ကပ္မွလြဲလ်င္ အရင္းရွင္စနစ္စဥ္ဆက္မျပတ္တဟုန္ထိုးဖြံ႕ၿဖိဳးလာေသာကာလျဖစ္သည္။ ၁၈၅၀နွင့္ ၁၈၇၀ အၾကား ကမၻာ့ေက်ာက္မီးေသြးထုတ္လုပ္မႈမွာ နွစ္ဆခြဲတိုးလာၿပီးကမၻာ့သံထုတ္လုပ္မႈ ေလးဆတိုးလာသည္။ စီးပြားေရးခ်ဲ့ထြင္မႈအဓိကလကၡဏာတခုျဖစ္ေသာ ေရေနြးေငြ႕ စြမ္းအင္ မွာေလးဆခြဲတိုးလာၿပီး ျမင္းေကာင္ေရ ၄ သန္းမွ ၁၈.၅ သန္းခန္႔အထိတိုးလာသည္။ အရင္းရွင္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈတခုလံုး၏၏ဝိေသသလကၡဏာ တခုအျဖစ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမွာလြန္စြာမညီညာလွေပ။ ၎သည္ဥေရာပ၏စက္မႈဖြံ႕ၿဖိဳးမႈနည္းေသာေနရာမ်ားကို ႀကီးမားေသာစက္မႈလုပ္္ငန္းႀကီးမ်ားနွင္ အဆင့္ျမင့္စီးပြားေရးမ်ားအျဖစ္ေျပာင္လဲျပစ္လိုက္သည္။ ဂႏၲဝင္ေျမာက္ဥပမာတခုမွာဂ်ာမဏီျဖစ္သည္။ ၁၈၅၀ တြင္၎၏တတ္ဆင္ထားေသာ ေရေနြးေငြ႕စြမ္းအင္ ျမင္းေကာင္ေရ ၄၀၀၀၀ မွာၿဗိတိန္၏ ၁၀% ပင္မရွိေပ သို႔ေသာ္ ၁၈၇၀ သို႔ေရာက္ေသာအခါ ၎၏ျမင္းေကာင္ေရမွာ ၉၀၀၀၀၀ ရွိၿပီး ၿဗိတိန္နွင့္တူညီလုနီးျဖစ္လာသည္။ ၎သည္ယခင္ကစက္မႈဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးျပင္သစ္ကိုေနာက္ေဝးေဝးတြင္ခ်န္ထားခဲ့သည္။ အျခားေသာအဓိကအရင္းရွင္နိုင္ငံမ်ားတြင္လည္းအလားတူအေနအထားအေျပာင္းအလဲမ်ားျဖစ္ေပၚသည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသည္အဓိက စက္မႈအင္အားႀကီးနိုင္ငံျဖစ္လာၿပီး ဂ်ပန္သည္ မီဂ်ီျပန္လည္ထိမ္းသိမ္းမႈအၿပီး ၁၈၆၈ တြင္ ပုံမွန္အရင္းရွင္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈလမ္းေၾကာင္းကိုစတင္သည္။
This period also saw a lowering of tariff barriers and a tremendous increase in world it trade by 260%. This was under a wave of economic of economic liberalism, with a world-wide movement to remove all institutional barriers to free enterprise, free trade and free movement of factors of production. However this period also marks the end of liberal free enterprise capitalism. By the end of this period the development of free competition had reached its apex and particularly with the intense economic crisis of 1873, started the period of monopolies and cartels.
ဤကာလသည္ အေကာက္အခြန္အတားအစီးမ်ားေလ်ာ့ခ်ျခင္းနွင့္ ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရး ၂၆၀ %အႀကီးအက်ယ္ တိုးတက္ျခင္းကိုလဲႀကံဳေတြ႕ရသည္။ ၎သည္ လြတ္လပ္ေသာလုပ္ငန္း၊လြတ္လပ္ေသာကုန္သြယ္ေရးနွင့္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈအေျခခံအခ်က္မ်ားလြတ္လပ္စြာ စီဆင္းေရးနွင့္ပတ္သက္ေသာ စနစ္ေဒါက္တိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ေမြးရာပါအတားအစီးမ်ားကို ဖယ္ရွားေသာ စီးပြားေရးလစ္ဘရယ္ဝါဒ၏ စီးပြားေရးလႈိင္းတခုေအာက္တြင္ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ထိုကာလသည္ လြတ္လပ္ေသာလုပ္ငန္အရင္းရွင္စနစ္၏လစ္ဘရယ္ဝါဒ နိဂံုးခ်ဳပ္ခ်ိန္လည္းျဖစ္သည္။ ဤေခတ္အဆံုးပိုင္းသို႔ေရာက္ေသာအခါ လြတ္လပ္စြာယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ျခင္းသည္ ၎၏အထြဋ္အထိပ္သို႔ေရာက္ၿပီး အထူးသျဖင့္ ၁၈၇၃ ခုျပင္းထန္ေသာ စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္း သို႔ေရာက္ေသာအခါ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ျခင္းနွင့္လုပ္ငန္းစုႀကီးမ်ား၏ေခတ္စတင္သည္။
Marx’s Analysis of Capitalism
As free competition capitalism was advancing towards its limits, Marx spent a considerable of his time in these years to an in-depth analysis of capitalism and the elaboration of his critique of political economy begun in the 1844 Manuscripts. Always searching for new data and sources to refine his work, the critique remained incomplete. It was only published in 1939-41 as ‘Outline of a Critique of Political Economy’ (Grundrisse). It, among other things, contains Marx’s most important study of the problems of method in the social sciences. It contains the sketch and the plan of work for Capital.
မာ့က္စ္၏အရင္းရွင္စနစ္အေပၚခြဲျခမ္းေလ့လာသုံးသပ္ခ်က္
လြတ္လပ္စြာယွဥ္ၿပိဳင္ေသာအရင္းရွင္စနစ္သည္ ၎၏အကန္႔အသတ္မ်ားသို႔ခ်ဥ္းကပ္လာစဥ္မာ့က္စ္သည္ ဤကာလ၏သူ႔ဘဝ၏ဤနွစ္အခ်ိန္အမ်ားအျပားကို အရင္းရွင္စနစ္အေပၚနက္ရိႈင္းစြာခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာေလ့လာမႈ တြင္သုံးခဲ့ၿပီးသူ၏နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒအေပၚေဝဖန္သုံုးသပ္မႈရွင္းလင္းခ်က္သည္ ၁၈၄၄ ခုနွစ္ လက္ေရးစာမူမ်ား တြင္စတင္ခဲ့သည္။ သူ၏စာေပမ်ားအေပၚ အခ်က္အလက္သစ္မ်ားနွင့္ ရင္းျမစ္သစ္မ်ားကိုရွာေဖြၿပီး ပိုမ္ိုေကာင္းမြန္ေအာင္အၿမဲလုပ္ေဆာင္ရင္း မာ့က္စ္သည္ ထိုေဝဖန္မႈကိုမၿပီးစီးခဲ့ပဲရွိေနသည္။ ၎ကို ၁၈၃၉-၄၁ တြင္ နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒအေပၚေဝဖန္ျခင္းေကာက္ေၾကာင္းမ်ား (Griundisse ) အျဖစ္ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ အျခားအရာမ်ား အျပင္ ၎တြင္မာ့က္စ္၏လူမႈသိပၸံပညာျပႆနာမ်ား၏နည္းလမ္းမ်ားကိုေလ့လာျခင္းတြင္ အေရးအႀကီးဆံုးေသာ ေလ့လာသုံးသပ္ခ်က္မ်ားလည္းပါဝင္သည္။ ၎တြင္ အရင္းက်မ္းအတြက္ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္နွင့္ေကာက္ေၾကာင္းလည္းပါဝင္သည္။
Another important economic work of Marx which was published at this time was Contribution to a Critique of Political Economy (1859). It represented, according to Engels, the “first coherent exposition of the Marxian theory of value, including the doctrine of money.” The Preface to this work is one of Marx’s most-quoted texts, as it contains the most concise and general formulations of the materialist conception of history-Marx’s monumental work of this period was however Capital, whose aim as he himself said was to “lay bare the economic law of motion of modern society.” Its
first volume, published in 1867, revealed the sources of exploitation by analysing the basic phenomena of the capitalist economy: commodities, exchange- and use-value, surplus value, capital wages and accumulation. Marx intended to finish the second and third volumes of Capital in a short time. The second was to analyse the circulation of capital and the market, while the third was to deal with the sharing of profit among different groups of exploiters, the origin of the average rate of profit, the tendency of the rate of profit to fall, and the transformation of surplus profit into ground rent. Parts of these volumes were written before the first was published, but although Marx continued working on them till 1878 they were not completed at the time of his death. The manuscripts, arranged and edited by Engels, were published in 1885 and 1894, while ‘Theories of Surplus Value’ was published by Kautsky as the fourth volume of Capital in 1905-10.
ဤကာလတြင္ထုတ္ေဝေသာ မာ့က္စ္၏အေရးပါသည့္စီးပြားေရးစာတမ္းတခုမွာ နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒေဝဖန္ေရးသို႔ျဖည့္စည္းျခင္း (၁၈၅၉ ) ျဖစ္သည္။ အိန္ဂ်ယ္၏အဆိုအရ၎သည္ ေငြေၾကးသေဘာတရားအပါအဝင္ တန္ဖိုးအေပၚမာ့က္စ္ဝါဒ၏အယူအဆ ကိုပထမဆံုးအႀကိမ္ က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္ေသာရွင္းလင္းခ်က္ျဖစ္သည္။ ဤစာတမ္း၏အမွာစာသည္ သမိုင္း၏ရုပ္အယူအဆကို ေယဘံုယ်နွင့္အနွစ္ခ်ဳပ္အက်ဆံုး ေဖာ္ထုတ္ျခင္းပါဝင္သျဖင့္ မာ့က္စ္၏အကိုးကားဆံုးစာမ်ားအနက္မွတခုျဖစ္သည္။သို႔ေသာ္ ဤကာလတြင္မာ့က္စ္၏ေမာ္ကြန္တင္ေလာက္ေသာလက္ရာမွာ မာက္စ့္၏အဆိုအရ ေခတ္သစ္ကမၻာ၏ သက္ဝင္လႈပ္ရွားေနေသာ ေဘာဂေဗဒဥပေဒႆမ်ားကို ဖြင့္ျပရန္ရည္႐ြယ္ေသာ အရင္းက်မ္းျဖစ္သည္။ ၁၈၆၇ တြင္ထုတ္ေဝေသာ ၎၏ ပထမတြဲ သည္ အရင္းရွင္စီးပြားေရး၏ အေျခခံအျခင္းအရာမ်ားျဖစ္ေသာ ကုန္စည္၊ လဲလွယ္မႈနွင့္အသုံးဝင္မႈတန္ဖိုး၊ အပိုတန္ဖိုး၊ ေငြရင္းလုပ္အားခနွင့္အရင္းအနွီးစုပုံလာျခင္း စသည္တို႔ကိုခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာၿပီး ေသြးစုတ္အျမတ္ထုတ္မႈ၏ရင္းျမစ္မ်ားကိုေဖာ္ထုတ္သည္။ မာ့က္စ္သည္ အရင္းက်မ္း၏ဒုတိယတြဲနွင့္တတိယတြဲကိုအခ်ိန္တိုအတြင္းထုတ္ေဝရန္ရည္႐ြယ္ခဲ့သည္။ ဒုတိယတြဲမွာ ေငြရင္းလည္ပတ္မႈနွင့္ေဈးကြက္ကိုခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာေလ့လာရန္ျဖစ္ၿပီး တတိယတြဲမွာ ေသြးစုတ္သူအုပ္စုအမ်ိဳးမ်ိဳးၾကားအျမတ္ခြဲေဝမႈ၊ ပ်မ္းမ်အျမတ္နႈန္း၏ရင္းျမစ္၊ အျမတ္နႈန္းက်ဆင္းတတ္ေသာသေဘာသဘာဝ နွင့္ အပိုအျမတ္ကိုေျမဌားခအျဖစ္အသြင္ေျပာင္းျခင္းတို႔ကိုေျဖရွင္းရန္ျဖစ္သည္။ ဤအတြဲမ်ား၏အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို ပထမတြဲမထုတ္ေဝမီကပင္ေရးသားခဲ့သည္ သို႔ေသာ္ မာ့က္စ္သည္ ၎တို႔ကို ၁၈၇၈ခုနွစ္အထိဆက္လက္ေရးသားေနခဲ့ေသာ္လည္း သူကြယ္လြန္ခ်ိန္အထိၿပီးစီးျခင္းမရွိခဲ့ေပ။ ထိုလက္ေရးစာမူမ်ားကိုအိန္ဂ်ယ္ကစီစဥ္တည္းျဖတ္ၿပီး ၁၈၈၅ နွင့္ ၁၈၉၄တို႔တြင္ထုတ္ေဝကာ အစြန္ထြက္တန္ဖိုးသေဘာတရားကို ေကာက္စကီက အရင္းက်မ္းစတၳဳထတြဲအျဖစ္ ၁၉၀၅-၁၀ တြင္ထုတ္ေဝခဲ့သည္။
The 1848 Revolution
The 1848 Revolution which had tremendous historic impact, was launched at almost the same time as the publication of ‘The Communist Manifesto’. In France, the king was overthrown and the republic proclaimed under the pressure of the workers on 24th February. By 2nd March revolution had covered south-west Germany, by 4th March Cologne, by 6th March Bavaria, by 11th March Berlin, by 13th March Vienna and almost immediately Hungary, by 18th March Milan and therefore Italy. Within a matter of weeks no government was left standing in an area of Europe which is today covered by more than ten countries. The common factor in all the revolutions were that they were social revolutions of the labouring poor. In the cities it was the workers who composed the overwhelming majority of those who participated and died in the demonstrations and barricade- fighting. Wherever there was rural participation, as in south-west Germany, Italy and other places, it was the poor peasantry who came out in insurrection and to divide the great estates. This overwhelming participation of the poor however had the effect of frightening the moderate liberal sections and even some of the radical sections of the bourgeoisie. The bourgeoisie, afraid of being swept away in the social wave and losing even their bourgeois rights, decided quickly in most places to betray the revolution and make a compromomise with feudal reaction. This led to the rapid failure of all the revolutions. With the exception of France, all the old rulers were restored to power; and the revolutionaries scattered into exile.
၁၈၄၈ေတာ္လွန္ေရး
ႀကီးမားေသာသမိုင္းဝင္သက္ေရာက္မႈရွိသည္ ၁၈၄၈ ေတာ္လွန္ေရးကို ကြန္ျမဴနစ္ေၾကညာစာတန္းထုတ္ေဝခ်ိန္နွင့္တၿပိဳင္တည္းနီးပါးစတင္ခဲ့သည္။ ျပင္သစ္တြင္ဘုုရင္ကိုျဖဳတ္ခ်ၿပီး အလုပ္သမားမ်ား၏ဖိအားေအာက္တြင္ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၄ ရက္ေန႔တြင္ သမၼတနိုင္ငံေၾကညာသည္။ မတ္လ ၂ ရက္ေန႔သိုေရာက္ေသာအခါေတာ္လွန္ေရးသည္ ဂ်ာမဏီနိုင္ငံအေနာက္ေတာင္ပိုင္း၊ မတ္လ ၄ရက္ေန႔တြင္ကိုလုန္း၊ မတ္လ ၆ ရက္ေန႔တြင္ဘာဗာရီးယား၊ မတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ ဘာလင္၊ မတ္လ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ ဗီယင္နာနွင့္ ခ်က္ခ်င္းနီးပါးဟန္ေဂရီနွင့္မတ္လ ၁၈ ရက္ေန႔တြင္မီလန္ ထို႔ေၾကာင့္အီတလီ ကိုဖံုးလႊမ္းသြားသည္။ရက္သတၱပါတ္အနည္းငယ္အတြင္း ယေန႔ေခတ္ နိုင္ငံ ၁၀ ေက်ာ္ပါဝင္ေသာဥေရာပ၏ေဒသတြင္ မည္သည့္အစိုးရမ်ွ မရပ္တည္နိုင္ေတာ့ေပ။ ဤေတာ္လွန္ေရးမ်ား၏တူညီေသာအခ်က္မွာ ၎တို႔သည္ အလုပ္သမားဆက္းရဲသား၏လူမႈေတာ္လွန္ေရးျဖစ္သည္ဟူေသာအခ်က္ျဖစ္သည္။ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္ပါဝင္ဆင္နႊဲသူမ်ားအနက္ ဆနၵျပပြဲနွင့္ အတားအဆီးတိုက္ပြဲမ်ားတြင္ေသဆံုးသူမ်ာ၏အမ်ားစုမွာ အလုပ္သမားမ်ားျဖစ္သည္။ ေက်းလက္ေဒသ၏ပါဝင္မႈနွင့္ပတ္သက္ေသာအခါတိုင္း အေနာက္ေတာင္ဂ်ာမဏီ၊အီတလီနွင့္အျခားေဒသမ်ားတြင္ကဲ့သို႔ပင္ ပုန္ကန္ရန္နွင့္ႀကီးမားေသာေျမပိုင္ဆိုင္မႈကိုခြဲေဝရန္ထြက္လာၾကသူမ်ားမွာ ဆင္းရဲေသာ လယ္သမားမ်ားျဖစ္သည္။သို႔ေသာ္ ဆင္းရဲသားမ်ား၏ဤမ်ႀကီးမားေသာပါဝင္မႈသည္ အလယ္အလတ္လစ္ဘရယ္ အုပ္စုမ်ားနွင့္ဓနရွင္လူတန္းစား၏အေျခခံက်ေသာ အုပ္စုမ်ားအနက္အခ်ိဳ႕ကိုပင္ ကိုေျခာက္လွန္႔ေသာသက္ေရာက္မႈ ရွိခဲ့သည္။ လူမႈလိႈင္းမ်ားတြင္ရွင္းလင္းခံရျခင္းနွင့္ ဓနရွင္အခြင့္အေရးမ်ားဆံုးရႈံးမည္ကို ေၾကာက္႐ြ႕ံၿပီး ေနရာအမ်ားအျပားတြင္ေတာ္လွန္ေရးကိုစြန္႔လြတ္ကာ အလ်င္အျမန္ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကၿပီး ေျမရွင္ဗေဒသရာဇ္တုန္႔ျပန္မႈနွင့္အေပးအယူလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ၎သည္ေတာ္လွန္ေရးအားလံုးရုတ္တရက္က်ဆံုးမႈကိုျဖစ္ေစသည္။ ျပင္သစ္မွလြဲ၍က်န္ေနရာအားလံုးတြင္အုပ္ခ်ဳပ္သူေဟာင္းမ်ားသည္အာဏာကိုျပန္လည္ထိန္းသိမ္းခဲ့ၾကၿပီးေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားသည္ျပည္ေျပးမ်ားအျဖစ္ျပန္႔က်ဲကုန္သည္။
The turning point came in June 1848, when the revolutionary workers of Paris were forced into insurrection which was brutally crushed. The June insurrection, was, as Marx put it “the first great battle .... between the two classes that split modern society.” For five days the unarmed workers fought the combined armed forces of the united bourgeoisie. 1500 died in the street fighting (as against only 370 in the February Revolution). The class hatred of the bourgeoisie was such that even after the suppression, 3000 more were massacred, and 12,000 were arrested and mostly sent to Algerian labour camps. After the workers were defeated, the sections of the bourgeoisie who participated in the revolution were one by one pushed out of power. On 2nd December 1851, Louis Bonaparte, a nephew of the earlier Napoleon seized dictatorial power, and in 1852 got himself proclaimed as Emperor, Napoleon III in which position he continued until his defeat in the Franco Prussian war of 1870-71.
ပဲရစ္မွေတာ္လွန္ေသာ အလုပ္သမားမ်ားကို ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္စြာၿဖိဳခြဲခံရေသာအုံႂကြမႈသို႔တြန္းပို႔ေသာ အခါ ၁၈၄၈ ဇြန္လတြင္ အေျပာင္းအလဲမွတ္သို႔ေရာက္လာသည္။ မာ့က္စ္၏အဆိုအရေျပာရလ်င္ထိုဇြန္လအုံႂကြမႈသည္ ေခတ္သစ္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို ခြဲျခားထားေသာလူတန္းစားနွွစ္ရပ္အၾကားပထမဆံုးမဟာတိုက္ပြဲႀကီးျဖစ္သည္။ လက္နက္မဲ့အလုပ္သမားမ်ားသည္ ၅ ရက္ၾကာမ် ညီၫြတ္ေသာဓနရွင္မ်ား၏လက္နက္ကိုင္တပ္ေပါင္းစုကိုတိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ လမ္းေပၚတိုက္ပြဲမ်ားတြင္ ၁၅၀၀ ေက်ာ္ေသဆံုးသည္။(ေဖေဖာ္ဝါရီလေတာ္လွန္ေရးတြင္ ၃၇၀ေသဆံုးသည္။ ) ဓနရွင္မ်ား၏လူတန္းစားအမုန္းတရားမွာ ဤမ်ျဖစ္၍ ဖိနွိပ္ၿဖိဳခြဲအၿပီးမွာပင္ ၃၀၀၀ ခန္႔အစုအၿပံဳလိုက္အသတ္ခံရၿပီး ၁၂၀၀၀ မွာအဖမ္းခံရကာ မ်ားေသာအားဖင့္ အယ္လ္ဂ်ီးရီးယန္းရဲဘက္စခန္းမ်ားသို႔အပို႔ခံရသည္။ အလုပ္သမားမ်ားေခ်မႈန္းခံရၿပီးေနာက္ ေတာ္လွန္ေရးတြင္ပါဝင္ခဲ့ေသာဓနရွင္အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို တဦးၿပီးတဦးအာဏာမွေမာငး္ထုတ္ခဲ့သည္။ ၁၈၅၁ ဒီဇင္ဘာလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ယခင္ နပိုလီယန္၏တူတဦးျဖစ္သူ လူးဝစ္ဘိုနာပတ္ သည္ အာဏာရွင္အာဏာကိုသိမ္းယူၿပီး ၁၈၅၂ခုတြင္ ဧကရာဇ္ တတိယေျမာက္နပိုလီယန္ အျဖစ္ေၾကညာကာ ထိုရာထူးကို ျပင္သစ္ရုရွားစစ္ပြဲ ၁၈၇၀-၇၁ တြင္ရႈံးနိမ့္သည္အထိခ်ဳပ္ကိုင္ထားခဲ့သည္။
တကၠသိုလ္မွထြက္ၿပီးမၾကာမီ မာ့က္စ္ သည္ ထိုစဥ္က ၾကမ္းတမ္းျမန္ဆန္ ေသာ နိုင္ငံေရးဘဝ အတြင္းတိုက္ရိုက္ ေရာက္ရွိသြားသည္။ သူ၏ပထမဆံုး ေဆာင္းပါးျဖစ္ေသာ ပရပ္ရွား သတင္း စာ ဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္မႈဆန္႔က်င္ ေရးမွာ ထိုေဆာင္းပါးကိုေဖာ္ျပေသာ ဂ်ာမန္ရီးယာဘုတ္ စာေစာင္မ်ား အ သိမ္းခံခဲ့ရေစသည္။ သို႔ေသာ္သူသည္ လက္ဝဲ ဟီဂယ္ဝါဒစာေစာင္မ်ား တြင္ ဆက္လက္ေရးသားသည္။ ၁၈၄၂ ခု နွစ္တြင္ မာ့က္စ္သည္ ကိုလံုးၿမိဳ႕ရွိ the Rheinische-Zeitung အမည္ရွိ အ ေျခခံဒီမိုကရက္တစ္ သတင္းစာ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္အျဖစ္ခန္႔အပ္ခံရသည္။ သို႔ေသာ္သူ၏ေတာ္လွန္ေရးစာေပမ်ားသည္ ဆင္ဆာအတြက္ျပင္းထန္လြန္း ေသာေၾကာင့္ မၾကာမီထိုရာထူးက ိုစြန္႔ခြာရန္တြန္းအားေပးခံရသည္။ ထိုအခ်ိန္အတြင္းစာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္ေဆာင္းပါးမ်ားအျပင္ ျပည္နယ္ လြတ္ေတာ္ေဆြးေနြးပြဲမ်ားကိုခြဲျခားစိတ္ဖ်ာသုံးသပ္ခ်က္မ်ား လည္းေရးခဲ့ၿပီး ဤေလ့လာသုံးသပ္ခ်က္မ်ားတြင္ စီးပြားေရးျပႆနာမ်ား နွင့္ အခြင့္အေရး ဆံုးရႈံးေနေသာလူတန္းစားမ်ား၏ လူေနမႈအဆင့္ကို စတင္အာရံုစိုက္ လာသည္။ အေျခအျမစ္က်ေသာ ဒီမိုကရက္တစ္ ရပ္တည္မႈကိုခံယူၿပီး သူသည္ ပရပ္ရွန္းအစိုးရ၏ လစ္ဘ ရယ္ဝါဒအတုအေယာင္ကို ရႈတ္ခ်ကာ ဖိနွိပ္ခံလယ္သမားမ်ားအတြက္ရပ္တည္ခဲ့သည္။ ၁၈၄၃ ခုနွစ္တြင္ သူသည္ ပဲရစ္သို႔ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ၿပီး ျပင္သစ္ -ဂ်ာမန္ရီးယားဘြတ္ အမည္ရွိ ဂ်ာနယ္ တေစာင္၏တြဲဖက္အယ္ဒီတာျဖစ္လာသည္။ ပဲရစ္တြင္သူသည္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေသာ ေတာ္လွန္ေရးအုပ္စုမ်ားနွင့္ အ နီးကပ္အဆက္အဆံရွိသည္။ မာ့က္စ္ဝါဒ သေဘာတရား အုတ္ျမစ္ မ်ား ကို ၁၈၄၄ ခုနွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ တြင္ထြက္လာေသာ တႀကိမ္သာထုတ္ ေဝရသည့္သူ၏ဂ်ာနယ္ တြင္ တစုံ တရာေသာအတိုင္းအတာအထိ ေယ ဘံုယ်တင္ျပခဲ့သည္မွာ ပဲရစ္တြင္ျဖစ္ သည္။
Frederick Engels was born on September 28th 1820, in Barmen, Rhenish Prussia. His father was a manufacturer. In 1838 Engels, without having completed his school studies, was forced by family circumstances to enter a commercial firm in Bremen as a clerk. Commercial affairs did not prevent Engels from pursuing his scientific and political education. He had come to hate autocracy and the tyranny of bureaucracy while still at school. As a result of practical contact with trade and industry he soon became interested in social questions. The study of philosophy led him further. In the course of private study he imbibed liberal-democratic ideas and was attracted to Left Hegelian radicalism. His first press articles written in 1839 attacked German bigotry and the hypocrisy of petty-bourgeois pietism. He also described industrial conditions and the oppression and poverty of the workers. In 1842, he moved to Manchester, then the centre of British industry, where he entered the service of a commercial firm of which his father was a shareholder. He spent much time observing the conditions of the British working class and studying political economy and socialism. It is here that he contacted the Chartist and Owenite movements and became a revolutionary. He wrote for various journals including the Chartist Northern Star, and participated extensively in the activities of the various revolutionary groups of that time. The same issue of The German French Yearbooks which contained Marx’s first preliminary exposition of the materialist conception of history also contained Engel’s essay entitled ‘Outline of a Critique of Political Economy’. Though he was corresponding with Marx earlier too, it was during a visit to meet Marx in Paris in the summer of 1844, that they found complete agreement in all theoretical fields. This marked the beginning of the fruitful partnership of these two magnificent fighters for and with the working class.
ဖရက္ဒရစ္အိန္ဂ်ယ္ကို ၁၈၂၀ ခုနွစ္ စက္တင္ဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ ရိန္းနစ္ပရပ္ရွားရွိ ဘားမင္းျမ္ို႔တြင္ ေမြးဖြား သည္။ သူ၏ဖခင္္မွာကုန္ထုတ္လုပ္ငန္ရွင္ တဦးျဖစ္သည္။ ၁၈၃၈ ခုနွစ္တြင္အိန္ဂ်ယ္သည္ ေက်ာင္းမၿပီး ေသးဘဲ မိသားစုအေျခအေနအရ ဘရီမင္ရွိ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတခုတြင္ စာေရးအျဖစ္ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ရသည္။ ကူး သန္းေရာင္းဝယ္ေရးကိစၥမ်ားသည္ အိန္ဂ်ယ္ကို သူ၏သိပၸံပညာနွင့္နိုင္ငံေရး ေလ့လာဆည္းပူးမႈမွ မတားဆီး ခဲ့ေပ။ သူသည္ ေက်ာင္းေနစဥ္ကပင္ မင္းစိုးရာဇာစနစ္နွင့္ ဗ်ဴရိုကေရစီအာဏာရွင္စနစ္တို႔ကို မုန္းတီးခဲ့သည္။ ကုန္သြယ္ေရးနွင့္စက္မႈလုပ္ငန္းတြင္လက္ေတြ႕လုပ္ကိုင္ရေသာေၾကာင့္ သူသည္မၾကာမီလူမႈျပႆနာမ်ားတြင္ စိတ္ဝင္စားလာသည္။ အဘိဓမၼာပညာေလ့လာမႈကသူ႔ကိုပိုမိုတိုးတက္ေစသည္။ ၎ဘာသာေလ့လာမႈအတြင္း သူသည္ လစ္ဘရယ္ဒီမိုကရက္တစ္ အေတြးအေခၚမ်ားကို ရရွိၿပီး လက္ဝဲ ဟီဂယ္ အေျခခံဝါဒ၏ ဆြဲေဆာင္ခံရ သည္။ ၁၈၃၉ ခုနွစ္တြင္ေရးသားေသာ သူ၏ပထမဆံုးေဆာင္းပါးသည္ ဂ်ာမန္ တယူသန္မႈနွင့္ ဓနရွင္ေပါက္စ ဘာသာတရားကိုင္းရွိုင္းဟန္ေဆာင္မႈ တို႔ကို တိုက္ခိုက္သည္။ သူသည္စက္မႈလုပ္ငန္းအေျခအေနမ်ား နွင့္ အလုပ္သမားမ်ားကို ဖိနွိပ္မႈ ၎တို႔၏ဆင္းရဲနြမ္းပါးမႈမ်ားကိုလည္း သရုပ္ေဖာ္ျပသ လာသည္။ ၁၈၄၂ ခုနွစ္တြင္ သူသည္ ထိုစဥ္က စက္မႈလုပ္ငန္းဗဟိုခ်က္ျဖစ္ေသာ မန္ခ်က္စတာသို႔ေျပာင္းေ႐ြ႕ၿပီးသူ၏ဖခင္ ရွယ္ယာရွင္တဦး အျဖစ္ပါဝင္ေသာ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးလုပ္ငန္းတြင္တာဝန္ထမ္းေဆာင္သည္။ သူသည္ ၿဗိတိန္အလုပ္သမား လူတန္းစားအေျခအေန၊ နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒနွင့္ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒကိုအခ်ိန္ေပးေလ့လာသည္။ ခ်ားတစ္နွင့္ အိုဝင္နိုက္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားနွင့္အဆက္အသြယ္ရၿပီး ေတာ္လွန္ေရးသမားတေယာက္ျဖစ္လာသည္မွာ ဤတြင္ ျဖစ္သည္။သူသည္ ခ်ားတစ္ ေနာ႔သမ္စတား အပါအဝင္ ဂ်ာနယ္အမ်ားအျပားတြင္ ေရးသားၿပီး ထိုစဥ္ကေတာ္လွန္ေရး အုပ္စုအမ်ားအျပား၏လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္က်ယ္ျပန္႔စြာ ပါဝင္သည္။ မာ့က္စ္က သူ၏ ကနဦး သမိုင္းဆိုင္ရာရုပ္ဝါဒအယူအဆကို ပထမဆံုးရွင္းျပေသာ ျပင္သစ္ဂ်ာမန္ ရီးယားဘြတ္တြင္ အိန္ဂ်ယ္၏ နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒ ေဝဖန္ခ်က္ ေကာက္ေၾကာင္းအမည္ရွိ ေဆာင္းပါးပါဝင္သည္။ သူသည္ယခင္ကပင္ မာ့က္စ္နွင့္စာေပးစာယူရွိေသာ္လည္း ၁၈၄၄ ခုနွစ္ ေနြရာသီတြင္မာ့က္စ္ကိုေတြ႕ရန္ ပဲရစ္သို႔သြားေရာက္မွပင္ သူတို႔သည္ သေဘာတရားနယ္ပယ္မ်ားတြင္ အျပည့္အဝသေဘာတူညီမႈရၾကသည္။ ၎သည္ အလုပ္သမားလူတန္စားအတြက္ အလုပ္သမားလူတန္းစားနွင့္ အတူ ထူးျခားေသာတိုက္ပြဲဝင္ခဲ့သူနွစ္ဦး၏ အက်ိဳးရွိေသာ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈနိဒါန္း အထိမ္းအမွတ္ျဖစ္သည္။ As can be seen from the above, the early intellectual and practical experiences of Marx and Engels equipped them considerably to absorb all that was best in European society at their time.
Besides their grounding in classical German philosophy, they were within a short span exposed to and participated in the development of revolutionary theory and practice in the two main centres of France and England. Further, the period was one of the greatest revolutionary ferment throughout Europe – a period when both the bourgeoisie and proletariat often d revolution to break out, In order to trace how Marx and Engels established Marxism in these conditions let us begin at their starting point – the Left Hegelian group.
အထက္တြင္ေတြ႕ရသည့္အတိုင္ မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔၏ အေစာပိုင္း အသိပညာနွင့္လက္ေတြ႕ အေတြ႕အႀကံဳမ်ား သည္ ထိုစဥ္က ဥေရာပတြင္ အေကာင္းဆံုးေသာ အရာမ်ားကို စုပ္ယူရန္ ၎တို႔ကို ျပင္ဆင္ေပးခဲ့သည္။ ၎တို႔၏ ဂ်ာမန္ဂႏၲဝင္အဘိဓမၼာတြင္အေျခခံျခင္းအျပင္ ၎တို႔သည္ အဓိက ဗဟိုခက္နွစ္ခုျဖစ္ေသာ ျပင္သစ္နွင့္ အဂၤလန္တို႔၏ေတာ္လွန္ေရးသေဘာတရားနွင့္လက္ေတြ႕ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈတြင္ အခ်ိန္တိုအတြင္းထိေတြ႕ပါဝင္ခဲ့ၾကသည္။ ထ္ို႔အျပင္ထိုကာလသည္ ဥေရာပတခြင္၌ အႀကီးက်ယ္ဆံုး ေတာ္လွန္ေရးျပင္ဆင္ကာလတခု ျဖစ္သည္- ဓနရွင္နွင့္ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားနွစ္ရပ္လံုး ေတာ္လွန္ေရး ျဖစ္ေပၚေစရန္ႀကိဳးပမ္းေသာကာလ။ ဤအေျခအေနမ်ားတြင္ မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔ မာ့က္စ္ဝါဒကို မည္သုို႔ထူေထာင္ သည္ကိုေျခရာခံရန္ ၎တို႔၏စမွတ္ျဖစ္ေသာ လက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒီအုပ္စုကို ေလ့လာရမည္။
The Hegelian Left
Almost immediately after the death of Hegel in 1831, some of his radically minded interpreters took up the task of breaking free from the political conservatism of the founder. To them it seemed evident that a philosophy which proclaimed the principle of universal negativism, treating each successive phase of history as the basis of its own destruction, could not consistently tolerate the endorsement of a particular historical situation, or recognise any kind of state, religion, or philosophy as irrefutable and final. This led by degrees to an attitude of radical criticism in politics, certain forms of which supplied the philosophical basis of communism.
၁၈၃၁ တြင္ ဟီဂယ္ေသဆံုးၿပီးၿပီးျခင္းေလာက္မွာပင္ သူ၏ သေဘာတရား ကိုဖြင္ဆိုသည့္ အေျခအျမစ္က်ေသာ စိတ္ဓာတ္ရွိ သူအခ်ိဳ႕သည္ သူ၏ နိုင္ငံေရးေရွးရိုးစဥ္လာဝါဒမွခြဲထြက္ရန္တာဝန္ကို ထမ္းေဆာင္ၾကသည္။ သမိုင္း၏အဆင့္တခုစီကို ထိုအဆင့္ ပ်က္စီးျခင္း၏အေျခခံအျဖစ္သုံးသပ္ၿပီး အက်ြင္းမဲ့ အဆိုးျမင္ဝါဒ ၏သေဘာတရားမ်ားကိုထုတ္ေဖာ္ေၾကညာေသာ အဘိဓမၼာတခုသည္ သမိုင္းအေျခအေနတခု၏ ေထာက္ခံမႈကိုေရွ႕ေနာက္ညီၫြတ္စြာသီးမခံနိုင္ သို႔မဟုတ္ မည္သည့္နိုင္ငံေတာ္အမ်ိဳးအစား၊ ဘာသာေရး သို႔မဟုတ္ အဘိဓမၼာ ကိုမ် ျငင္းခ်က္ထုတ္မရ၊ေနာက္ဆံုးျဖစ္သည္ဟု အသ္ိအမွတ္မျပဳနိုင္သည္မွာ ၎တို႔အတြက္ထင္ရွားလွပံုရသည္။ ဤအျမင္သည္ အတိုင္းအတာ အဆင့္ဆင့္အထိ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒ၏အဘိဓမၼာအေျခခံကိုေပးေသာ အခ်ိဳ႕ေသာပံုစံမ်ားရွိသည့္ နိုင္ငံေရးတြင္ အေျခအျမစ္က်ေသာေဝဖန္မႈ သို႔ အတိုင္းအတာအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ဦးတည္ေစသည္။
This Left Hegelian or Young Hegelian movement was the philosophical expression of the republican, bourgeois-democratic opposition which criticised the feudal order of the Prussian state. Prussia’s western provinces, the Rhineland and Westphalia, had been under French rule for the most part of two decades and had benefited from the Napoleonic reforms - abolition of feudal estates and privileges, and equality before the law. They were also the centre of early modern industrial centres like Cologne. After their annexation to Prussia in 1815 they were a natural centre of repeated conflict with the monarchical system. Both Marx and Engels being natives of the Rhineland they were naturally imbued from a young age with this spirit of anti-feudal radical opposition.
ဤလက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒီ သို႔မဟုတ္ငယ္႐ြယ္ေသာဟီဂယ္ဝါဒီ လႈပ္ရွားမႈသည္ ပရပ္ရွားနိုင္ငံေတာ္၏ေျမရွင္စနစ္ကို ေဝဖန္ေသာ ရီပတ္လဘလစ္ကန္ ဓနရွင္ဒီမိုကရက္တစ္ အတိုက္အခံျပဳမႈ၏ အဘိဓမၼာေရးရာေဖာ္ျပခ်က္ျဖစ္ သည္။ ပရပ္ရွားနိုင္ငံ၏အေနာက္ဘက္ျပည္နယ္မ်ားုျဖစ္ေသာ ရိုင္းလင္းနွင့္ဝက္စ္ဖာလီယာ တို႔သည္ ဆယ္စုနွစ္ နွစ္ခုတာကာလအတြင္း မ်ားေသာအားျဖင့္ ျပင္သစ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ ရွိေနခဲ့ၾကၿပီး နပုလီယန္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား - ေျမရွင္ဗေဒသရာဇ္ ပိုင္ဆိုင္မႈနွင့္ အခြင့္ထူးမ်ားဖ်က္သ္ိမ္းျခင္း - နွင့္ ဥပေဒအရတန္းတူညီမ်ွျခင္းတို႔ မွအက်ိဳးခံစားၾကရသည္။ ၎တို႔သည္ ကိုလုံးကဲ့သို႔ အေစာပိုင္ ေခတ္သစ္ စက္မႈ ဗဟိုခ်က္မ်ားလည္းျဖစ္ၾကသည္။ ၁၈၁၅ တြင္၎တို႔ကို ပရပ္ရွားနိုင္ငံသို႔ေပါင္းတည့္ၿပီး ေနာက္ ၎တို႔သည္ သဘာဝအေလ်ာက္ ဗေဒသရာဇ္စနစ္နွင့္အႀကိမ္ႀကိမ္ပဠိပကၡျဖစ္ပြားရာဗဟိုခ်က္မ်ားျဖစ္လာသည္။ မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္နွစ္ဦးစလံုးသည္ ရိုင္းလင္းဇာတိမ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ၎တို႔သည္ငယ္စဥ္ဘဝကပင္ ေျမရွင္ဗေဒသရာဇ္ဆန္႔က်င္ေရးအေျခအျမစ္အတိုက္အခံစိတ္ဓာတ္ သဘာဝအရပင္ ထံုလႊမ္းေနသည္။
This opposition in the field of literature was led from the late thirties by a group of Hegelian radicals mainly centred in Berlin with whom Marx came into contact at the time when he was beginning to formulate his own ideas. One of the prominent figures with whom Marx collaborated was Bruno Bauer (1809-82), a former Protestant theologian, who wrote numerous anti-Christian pieces from a Left Hegelian atheistic viewpoint. While being a part of the Left Hegelian group Marx at this early stage itself had a differing viewpoint in his emphasis on the philosophy of praxis (of linking with the practical world). This emphasis appeared in his doctoral thesis of 1841.
စာေပနယ္တြင္ ဤအတိုက္အခံျပဳမႈကို မာ့က္စ္ကသူ၏ကိုယ္ပိုင္အေတြးအေခၚမ်ားကို စတင္ေဖာ္ထုတ္ခ်ိန္တြင္ အဆက္အသြယ္ရလာသည့္ အဓိကအားျဖင့္ ဘာလင္ဗဟိုျပဳ ဟီဂယ္အေျခအျမစ္ဝါဒီမ်ားအာပ္စုက ၃၀ခုနွစ္မ်ားေနွာင္းပိုင္းကပင္ဦးေဆာင္ခဲ့သည္။ မာ့က္စ္ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္ ထင္ရွားေသာေခါင္းေဆာင္တဦးမွာ ဘရူနိုေဘာအာ ( ၁၈၀၉-၈၂)ဆိုသူ လက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒီဘာသာမဲ့ရႈေထာင့္မွ ခရစိယာန္ဆန္႔က်င္ေရးေဆာင္းပါးမ်ားစြာေရးသားခဲ့ေသာ ပရိုတက္စတင့္ ဘာသာေရးေလ့လာမႈ ဆရာေဟာင္း ျဖစ္သည္။ လက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒီအုပ္စု၏အစိတ္အပိုင္းျဖစ္ေနစဥ္အတြင္း မာ့က္စ္သည္ ဤကနဦးကာလအတြင္းကပင္ သူ၏ (လက္ေတြ႕ေလာကနွင့္ဆက္စပ္ေသာ ) သေဘာတရားလက္ေတြ႕က်င့္သုံးမႈ အဘိဓမၼာအေပၚ အေလးအနက္ျပဳမႈတြင္ ကြဲျပားေသာအျမင္ရွိခဲ့သည္။ ဤအေလးထားမႈကိုသူ၏ ၁၈၄၁ ခုနွစ္ပါရဂူဘြဲ႕စာတမ္းတြင္ေတြ႕ရသည္။
At the same time in 1841 appeared two books which helped Marx in freeing himself from the boundaries of Left Hegelian thought. The first was The European Triarchy by Moses Hess (1812-75) who had composed a communist philosophy on the basis of a combination of socialist and Left Hegelian ideas. In this book Hess attempted to strip Hegelianism of its contemplative backward looking tendencies and transform it into a philosophy of action. Hess from 1841 became Marx’s friend and collaborator and many of his ideas helped to form Marx’s conception of scientific socialism. The other influential work of 1841 was The Essence of Christianity by Ludwig Feuerbach (1804-72) which presented a materialistic critique of religion expressed in Hegelian language. This and other works of Feuerbach played an important role in converting many Left Hegelians including Marx and Engels to materialism.
၁၈၄၁ခုနွစ္ တခ်ိိ္န္တည္းမွာပင္ မာ့က္စ္ကို လက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒအေတြးအေခၚ၏အကန္႔အသတ္မွ
လြတ္ေျမာက္ေစေသာ စာအုပ္နွစ္အုပ္ထြက္လာသည္။ ပထမတအုပ္မွာဆိုရွယ္လစ္နွင့္ လက္ဝဲဟီဂယ္ ဝါဒီ ေပါင္းစပ္မႈအေျခခံေပၚတြင္ ကြန္ျမဴနစ္ အဘိဓမၼာကို ဖြဲ႕စည္းေသာ မိုးဆက္ ဟက္စ္ (၁၈၁၂-၇၅ ) ၏ ဥေရာပ သုံးဘက္ပူးတြဲအုပ္ခ်ဳပ္ေရးျဖစ္သည္။ ဤစာအုပ္တြင္ ဟက္စ္က ဟီဂယ္ဝါဒ၏ ရည္မွန္ထားေသာ ေနာက္ျပန္ဆြဲသေဘာသဘာဝမ်ားကိုဖယ္ရားရန္ နွင့္ ၎ကိုလက္ေတြ႕အဘိဓမၼာအျဖစ္ေျပာင္းလဲရန္အားထုတ္ခဲ့သည္။ ၁၈၄၁ခုနွစ္မွစ၍ ဟက္စ္သည္ မာ့က္စ္ ၏မိတ္ေဆြနွင့္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ျဖစ္လာၿပီး သူ၏အေတြးအေခၚအမ်ားအျပားသည္ မာ့က္စ္၏သိပၸံနည္းက်ဆိုရွယ္လစ္အယူအဆမ်ား ဖြဲ႕စည္းရန္အေထာက္အကူျပဳခဲ့သည္။ ၁၈၄၂ က အျခားၾသဇာႀကီးမားေသာစာအုပ္တအုပ္မွာ လုဝစ္ ဖ်ဴဝါဘက္ (၁၈၀၄-၇၂ ) က ဟီဂယ္ဝါဒီဘာသာစကားျဖင့္ေဖာ္ျပထားေသာ ဘာသာေရးကို ရုပ္ဝါဒအျမင္မွ ေဝဖန္သည့္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၏အနွစ္သာရမ်ား ဟဴသည့္စာအုပ္ျဖစ္သည္။ ဤစာအုပ္နွင့္ ဖ်ဴဝါဘက္၏အျခားေသာစာအုပ္မ်ားသည္ မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္အပါအဝင္ လက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒီအမ်ားအျပားကို ရုပ္ဝါဒသို႔ကူးေျပာင္းေစရန္ အေရးႀကီးေသာ အခန္းကဏၰမွပါဝင္သည္။ Marx’s transformation thus coincided with a process of radicalisation and then break-up of the Hegelian Left. The radicalisation of Left Hegelian philosophy led to them raising anti-feudal demands like the abolition of privileged estates, public office open to all, freedom of speech and property – in short, a bourgeois egalitarian state. This brought upon them the repression of the Prussian state. At the same time as the censor’s attacks on Marx’s Cologne newspaper, the authorities in 1843 also suppressed an important Left Hegelian philosophical journal The German- French Yearbooks edited by Arnold Ruge. It was this journal that was attempted to be revived in Paris under the name of The German-French Yearbooks under the joint editorship of Marx, Ruge and Hess.
The process of the break-up of the Left Hegelian group had however already begun and differences between Marx and Ruge led to the journal’s closure after one issue came out in February 1844.
ထို႔ေၾကာင့္မာ့က္စ္၏အသြင္ကူးေျပာင္းမႈသည္ လက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒ အေျခအျမစ္က်ေသာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္စဥ္ နွင့္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ၿပိဳကြဲမႈတို႔နွင့္တိုက္ဆိုင္ေနသည္။ လက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒ၏ အေျခအျမစ္က်ေသာျပဳျပင္ ေျပာင္း လဲမႈသည္ ၎တို႔ကို အခြင့္ထူးခံ ေျမပိုင္ဆိုင္ခြင့္ဖ်က္သိမ္းေရး၊ အမ်ားျပည္သူဆိုင္ရာရာထူးမ်ားကိုအားလံုး အတြက္ လမ္းဖြင့္ေပးေရး၊ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္နွင့္ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ - အတိုခ်ဳပ္ေျပာရလ်င္ဓနရွင္တန္းတူ ညီမ်ွ မႈနိုင္ငံေတာ္- စသည့္ျမင့္မားလာေသာေျမရွင္ဗေဒသရာဇ္ ဆန္႔က်င္ေရးေတာင္းဆိုမႈမ်ားဆီသို႔ဦးတည္ေစသည္။ ဤအေျခအေနက၎တို႔ကို ပရပ္ရွန္းနိုင္ငံေတာ္၏ဖိနွိပ္မႈသို႔ေဆာင္ယူသြားသည္။ မာ့က္စ္၏ကိုလုန္းသတင္းစာအေပၚဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္မႈနွင့္တခ်ိန္တည္းမွာပင္ အာဏာပိုင္မ်ားသည္ ၁၈၄၃ ခုနွစ္တြင္ အာနိုးရုဂ်္တည္းျဖတ္သည့္ ဂ်ာမန္-ျပင္သစ္ ရီးယားဘြတ္အမည္ရွိ အေရးပါေသာလက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒ အေတြးအေခၚဂ်ာနယ္တေစာင္ကိုလည္းဖိနွိပ္ခဲ့သည္။ ထိုဂ်ာနယ္သည္ မာ့က္စ္၊ရုဂ်္ နွင့္ ဟက္စ္တို႔ပူးေပါင္းတည္းျဖတ္ထုတ္ေဝသည့္ ဂ်ာမန္-ျပင္သစ္ ရီးယားဘြတ္ အမည့္ျဖင့္ျပင္သစ္တြင္ျပန္လည္အသက္ဝင္လာရန္က်ိဳးစားေသာဂ်ာနယ္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒီအုပ္စုၿပိဳကြဲမႈျဖစ္စဥ္မွာ စတင္ေနခဲ့ၿပီးျဖစ္ကာ မာ့က္စ္နွင့္ ရုဂ်္အၾကား သေဘာထားကြဲလြဲမႈမ်ားသည္ ၁၈၄၄ ေဖေဖာ္ဝါရီတြင္ ဂ်ာနယ္တေစာင္သာထုတ္ေဝၿပီး ရပ္ဆိုင္းသြားျခင္းသို႔ဦးတည္ခဲ့သည္။ Contact with Socialist and Revolutionary Thought
From the time of leaving university in 1841 the key role in Marx’s development was played by a deep involvement in revolutionary practice. During the period of his activity in Germany among bourgeois radicals itself Marx acquired some acquaintance with French socialist thought. However it was only after his shift to Paris that he got the opportunity to get deeply involved with both the French revolutionary and socialist-communist groups as well as the German emigrant communist organisations. Though he did not adopt any of the various socialist doctrines, Marx’s study and interaction with the socialists helped to form his initial views regarding scientific socialism and the revolutionary role of the proletariat.
At the same time Engels was going through the process of becoming a revolutionary in the main centre of the working class, England. He developed through interaction and participation in activity with the revo lutionary Chartists and the reformist Owenites, observation of the conditions of the British working class and a study of political economy and socialism.
ဆိုရွယ္လစ္နွင့္ေတာ္လွန္ေရးအေတြးအေခၚနွင့္ထိေတြ႕မႈ
၁၈၄၁ ခုနွစ္တြင္တကၠသိုလ္မွထြက္ၿပီးခ်ိ္န္မွစ၍ မာ့က္စ္၏ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈတြင္ ေတာ္လွန္ေရးလက္ေတြ႕တြင္နက္ရွိုင္းစြာပါဝင္ျခင္းက အဓိက အခန္းကဏၰမွပါဝင္သည္။ ဓနရွင္အေျခခံဝါဒီမ်ားအၾကား ဂ်ာမနီတြင္သူ၏လႈပ္ရွားမႈအတြင္း ကပင္ မာ့က္စ္သည္ ျပင္သစ္ဆိုရွယ္လစ္အေတြးအေခၚအခ်ိဳ႕ကိုရင္းနွီးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္သူသည္ ပဲရစ္သို႔ေရႊ႕ေျပာင္းၿပီးမွသာ ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးနွင့္ ဆိုရွယ္လစ္-ကြန္ျမဴနစ္အုပ္စုမ်ားအျပင္ ဂ်ာမန္ေရႊ႕ေျပာင္းအေျခခ်ကြန္ျမဴနစ္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားနွင့္နက္ရွိုင္းစြာပတ္သက္ရန္အခြင့္အလမ္းရခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ မည္သည့္ဆိုရွယ္လစ္အယူအဆကိုမ်ွလက္ခံခဲ့ျခင္းမရွိေသာ္လည္း မာ့က္စ္၏ေလ့လာမႈနွင့္ဆိုရွယ္လစ္မ်ားနွင့္ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈ မ်ားသည္သူ႔ကို သိပၸံနည္းက်ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒနွင့္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား၏ေတာ္လွန္ေသာအခန္းကဏၰနွင့္ပတ္သက္ေသာကနဦးအျမင္မ်ားဖြဲ႕တည္ရန္အေထာက္အကူျပဳခဲ့သည္။ထိုအခ်ိန္မွာပင္ အလုပ္သမားလူတန္းစား၏ဗဟိုခ်က္ျဖစ္ေသာ ၿဗိတိန္တြင္အိန္ဂ်ယ္သည္္ေတာ္လွန္ေရးသမားတဦးျဖစ္လာရန္ျဖစ္စဥ္ကိုျဖတ္သန္းေနသည္။သူသည္ ေတာ္လွန္ေသာ ခ်ားတစ္ဝါဒီမ်ား နွင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအိုဝင္ဝါဒီမ်ား၏ လႈပ္ရွားမႈတြင္ပါဝင္တုန္႔ျပန္ေဆာင္႐ြက္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ၿဗိတိန္အလုပ္သမားလူတန္းစားနွင့္ နိင္ငံေရးေဘာဂေဗဒနွင့္ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒကိုေလ့လာျခင္း ျဖင့္ တိုးတက္လာသည္။ Study of Political Economy
The initial work in this respect was done by Engels who being in England was first exposed to the works of the great English classical economists. This study was reflected in his essay on political economy published in February 1844. He argued that the contradictions of capitalist economy could not be resolved on the basis of that economy; that periodical crises of overproduction were the inevitable consequence of free competition, etc. Private property led necessarily to antagonise between classes and an incurable conflict between private and public interests; it was also bound up with anarchy in production and the resultant crises. The abolition of private property was the only way to save humanity from crises, want, and exploitation. Planned production would do away with social inequality and the absurd situation in which poverty was caused by an excess of goods.
နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒ ေလ့လာျခင္း
၎နွင့္ပတ္သက္၍ ကနဦးလုပ္ငန္းကို အဂၤလန္တြင္ရွိေနေသာေၾကာင့္ ဂႏၲဝင္ေဘာဂေဗဒပညာရွင္ႀကီးမ်ား၏ လက္ရာမ်ားနွင့္ပထမ ထိေတြ႕ေသာ အ္ိန္ဂ်ယ္ကစတင္ခဲ့သည္။ ဤေလ့လာမႈကို ၁၈၄၄ ခုနွစ္ေဖေဖာ္ဝါရီလ ကထုတ္ေဝေသာ နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒနွင့္ပတ္သက္ေသာအက္ေစး တြင္ထင္ဟပ္ေနသည္။ အရင္းရွင္စီးပြားေရး ၏ ပဠိပကၡမ်ားကို ထိုစီးပြားေရး၏ အေျခခံေပၚတြင္ေျဖရွင္းနိုင္သည္ ၊ အလြန္အက်ြံထုတ္လုပ္မႈ ၏အခ်ိန္မွန္ျဖစ္ ေပၚေနေသာ အက်ပ္အတည္းမ်ားသည္ လြတ္လပ္စြာ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈ၏ေရွာင္လႊဲမရေသာအက်ိဳးဆက္ျဖစ္သည္ စသည္ျဖင့္ သူေဆြးေနြးထားသည္။ ပုဂၢလိကပိုင္ဆိုင္မႈသည္ လူတန္းစားမ်ားအၾကား ရန္သေဘာေဆာင္ေစၿပီး ပုဂၢလိကနွင့္အ်မားျပည္သူအက်ိဳးစီးပြားၾကား ကုစား၍မရေသာ ပဋိပကၡတခုသို႔ဦးတည္ေစသည္။ ၎သည္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈတြင္ အထိန္းအကြပ္မဲ့ျခင္းနွင့္ ထို႔ေၾကာင့္ျဖစ္လာေသာ အက်ပ္အတည္းမ်ားနွင့္လည္း ဒြန္တြဲေနသည္။ ပုဂၢလိက ပိုင္ဆိုင္မႈဖ်က္သိမ္းျခင္း သည္လူသားတို႔ကိုအက်ပ္အတည္းမ်ား၊ ခ်ိဳ႕တဲ့မႈနွင့့္ေသြးစုပ္မႈ တို႔ မွကယ္တင္ရန္တခုတည္းေသာနည္းလမ္းျဖစ္သည္။ စီမံကိန္းျဖင့္ထုတ္လုပ္မႈသည္ လူမႈမညီမ်မႈ နွင့္ ကုန္ပစၥည္းအလ်ံပယ္ေပါမ်ားျခင္းသည္ ဆင္းရဲနြမ္းပါးျခင္းကိုျဖစ္ေစေသာ က်ိဳးေၾကာင္း ဆီေလ်ာ္မႈမရွိသည္အေနအထားမ်ားကိုေရွာင္ရွားေပးသည္။
This was followed up by Marx who spent much of 1844 in Paris in studying the fathers of political economy like Adam Smith, Ricardo, Say, James Mill, Quesnay, as well the German philosophers and socialist writers. He was attempting a critique of political economy in which he attempted to provide a general philosophical analysis of basic concepts: capital, rent, labour, property, money, commodities, needs, and wages. This work which remained unfinished was published for the first time in 1932 as the Economic and Philosophical Manuscripts of 1844. In it he tried to present socialism as a general world-view and not merely a programme of social reform, and to relate economic categories to a philosophical interpretation of man’s position in nature.
၎ကို ၁၈၄၄ ခုနွစ္က ပဲရစ္တြင္ အဒမ္စမစ္၊ ရီကာဒို၊ ေဆး၊ ဂ်ိန္းေမးလ္၊ ကြစ္ေနးတ္ို႔ကဲ့သို႔ေသာ နိုင္ငံေရး ေဘာဂ ေဗဒ ဖခင္ႀကီးမ်ား နွင့္ဂ်ာမန္ အေတြးအေခၚ ပညာရွင္မ်ားနွင့္ဆိုရွယ္လစ္စာေရးဆရာမ်ား ကိုေလ့လာ ခဲ့ေသာ မာ့က္စ္က ဆက္ခံသည္။ သူသည္ အေျခခံအယူအဆမ်ား ျဖစ္ေသာ ေငြရင္း၊ ေျမဌားခ၊ လုပ္အား၊ ပိုင္ဆိုင္မႈ၊ ေငြေၾကး၊ ကုန္စည္၊ လိုအပ္ခ်က္မ်ားနွင့္ လုပ္အားခ စသည္တို႔ကို ေယဘံုယ် အဘိဓမၼာဆိုင္ရာ ခြဲျခမ္း စိတ္ဖ်ာ မႈကိုေပးရန္က်ိဳးစားေသာ နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒေဝဖန္ေရး ကိုက်ိဳးစားေနသည္။ မၿပီးေသးေသာ ထိုစာအုပ္ကို ၁၈၄၄ ၏ စီးပြားေရးနွင့္အဘိဓမၼာေရးလက္ေရးစာမူမ်ားအျဖစ္ ၁၉၃၂ တြင္ ပထမဆံုးထုတ္ေဝသည္။ ၎တြင္ သူသည္ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒကို လူမႈျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအစီအစဥ္အျဖစ္မ်သာမက ေယဘံုယ်ေလာကအျမင္ တခု အျဖစ္တင္ျပရန္ နွင့္ စီးပြားေရးကဏၰမ်ားကို သဘာဝတြင္လူသား၏အေနအထား ကိုအဘိဓမၼာေရးရာ ဖြင့္ဆိုျခင္း နွင့္ ဆက္စပ္ရန္က်ိဳးစားသည္။
Discovery of the Materialist Conception of History
It was during this period that the historical meeting between Marx and Engels took place in Paris in August-September 1844. Though they had exchanged ideas through correspondence the meeting helped to establish a oneness of views and the beginning of a forty years collaboration in revolutionary activity.
သမိုင္းဆိုင္ရာရုပ္အယူအဆကိုရွာေဖြေတြ႕ရွိျခင္း
မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္အၾကားသမိုင္းဆိုင္ရာဆံုစည္းမႈ သည္ ၁၈၄၄ ၾသဂုတိနွင့္စက္တင္ဘာတြင္ပဲရစ္တြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ ၎တို႔သည္ စာေပးစာယူဆက္သြယ္ၿပီးအဘ္ဓမၼာေရးရာဖလွယ္ခဲ့ေသာ္လည္း ထိုေတြ႕ဆံုမႈသည္ အျမင္မ်ားညီၫြတ္မႈ နွင့္ ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ နွစ္ေပါင္း ၄၀ ပူးေပါင္း ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈ ကိုထူေထာင္ခဲ့သည္။
This was also the period when Marx made the first of his most important discoveries, which revolutionised the whole conception of world history. Engels describes the process in the following words, “While I was in Manchester, it was tangibly brought home to me that the economic facts, which have so far played no role or only a contemptible one in the writing of history, are, at least in the modern world, a decisive historical force; that they form the basis of the origination of the present-day class antagonisms; that these class antagonisms; in the countries where they have become fully developed, thanks to large-scale industry, hence especially in England, are in their turn
the basis of the formation of political parties and of party struggles, and thus of all history. Marx had not only arrived at the same view, but had in the German-French Yearbooks (1844), generalised it to the effect that, speaking generally, it is not the state which conditions and regulates civil society, but civil society which conditions and regulates the state and, consequently, that policy and its history are to be explained from the economic relations and their development, and not vice versa. … When, in the spring of 1845, we met again in Brussels, Marx had already fully developed his materialist theory of history in its main features from the above-mentioned basis and we now applied ourselves to the detailed elaboration of the newly-won mode of outlook in the most varied directions.” (Engels, On the History of the Communist League, Marx-Engels, Selected Works, p. 436).
ထိုကာလသည္ မာ့က္စ္က ကမၻာ့သမိုင္းအယူအဆတခုလံုးကို ေတာ္လွန္လိုက္ေသာ သူ၏ အေရးအပါဆံုးရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈမ်ားအနက္ပထမဆံုး တခုကို ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာကာလလည္းျဖစ္သည္။ အိန္ဂ်ယ္က ထိုျဖစ္စဥ္ကိုေအာက္ပါစကားလံုးမ်ားျဖင့္ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ က်ြန္ေတာ္မန္ခ်က္စတာတြင္ရွိစဥ္အတြင္း ယေန႔အထိ သမိုင္းေရသားရာတြင္မည္သည့္အခန္းကမ်မပါေသာ သို႔မဟုတ္ မထင္ရွားေသာအခန္းမွသာပါဝင္ေသာ စီးပြားေရးအခ်က္အလက္မ်ားသည္ အယုတ္စြဆံုးအေျခအေန၌ပင္ ေခတ္သစ္ကမၻာတြင္ အဆံုးအျဖတ္က်ေသာအင္အားျဖစ္လာသည္ ၊ ၎တို႔သည္ လက္ရွိကာလလူတန္းစားပဋိပကၡမူလအစ၏အေျခခံကိုဖြဲ႕စည္းေပးသည္၊ ဤလူတန္းစားပဋိပကၡမ်ားသည္ အျပန္အလွန္အားျဖင့္ ၎တိုိ႔အျပည့္အဝဖြံ႕ၿဖိဳးလာေသာနိုင္ငံမ်ားတြင္ အထူးသျဖင့္ အဂၤလန္တြင္ ႀကီးမားေသာစက္မႈလုပ္ငန္မ်ား၏ေက်းဇူးေၾကာင့္ နိုင္ငံေရးပါတီမ်ားဖြဲ႕စည္းျခင္း၊ ပါတီတိုက္ပြဲမ်ား နွင့္ထို႔ေၾကာင္သမိုင္းတခုလံုး၏အေျခခံ ျဖစ္သည္ ကိုအခိုင္အမာနားလည္လာသည္။ မာ့က္စ္သည္အလားတူအျမင္သို႔ေရာက္ခဲ့ရံုမ်သာမက ဂ်ာမန္-ျပင္သစ္ရီးယားဘြတ္ (၁၈၄၄) တြင္ ထိုအျမင္ကို ဤသို႔ ေယဘံုယ်ျပဳတင္ျပခံသည္။ ေယဘံုယ်ဆိုရလ်င္ နိုင္ငံေတာ္က လူမႈလူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို အေျခအေနေပးစည္းကမ္းထိန္းခ်ဳပ္သည္မဟုတ္ လူမႈလူ႔အဖြဲ႕အစည္းကသာနိုင္ငံေတာ္ကို အေျခအေနဖန္တီးေပးၿပီးစည္းကမ္းထိန္းခ်ဳပ္သည္၊ထို႔ေၾကာင့္ မူဝါဒနွင့္၎၏သမိုင္းကို စီးပြားေရးဆက္ဆံမႈမ်ားနွင့္၎တို႔၏ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈမ်ား ျဖင့္သာဖြင့္ဆိုရမည္ မူဝါဒနွင့္သမိုင္းက စီးပြားေးဆက္ဆံမႈမ်ားနွင့္၎တို႔၏ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈမ်ားကိုမဖြင့္ဆိုနိုင္ဟုတင္ျပခဲ့သည္ ။ .... ၁၈၄၅ခုနွစ္ေနြဦးရာသီတြင္ ဘရပ္ဆဲလ္၌ က်ြႏုပ္တို႔ထပ္မံေတြ႕ေသာအခါ မာ့က္စ္ည္ သမိုင္း၏ရုပ္ဝါဒသေဘာတရားကို၎၏ အဓိကလကၡဏာမ်ားကို အထက္ပါ အေျခခံျဖင့္ အျပည့္အဝေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ကာ က်ြန္ုပ္တို႔သည္ အသစ္ေပၚေပါက္လာေသာ ေလာကအျမင္သစ္၏အေသးစိတ္ ရွင္းလင္းခ်က္ကို အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာဦးတည္ဘက္မ်ားတြင္ က်ိဳးစားေဖာ္ထုတ္ၾကသည္။ (အိန္ဂ်ယ္၊ကြန္ျမဴနစ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္သမိုင္း၊မာ့က္စ္-အိန္ဂ်ယ္လက္ေ႐ြးစင္က်မ္း၊စာမ်က္နွာ ၄၃၆) Thus the discovery of the materialist conception of history in a sense laid the basis. Drawing from the sources of German classical philosophy, English classical political economy, and French revolutionary and socialist doctrines, the basic foundation of Marxism had been laid. Standing on this foundation it was now possible to elaborate the component parts of the world outlook of the modern proletariat.
သို႔ျဖစ္၍သမိုင္း၏ရုပ္အယူအဆကိုရွာေဖြေတြ႕ရွိျခင္သည္ တနည္းအားျဖင့္ ဤအေျခခံကိုခ်မွတ္ေပးသည္။ ဂ်ာမန္ဂႏၲဝင္အဘိဓမၼာ၊ အဂၤလိပ္ဂႏၲဝင္နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒ၊ နွင့္ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရး နွင့္ဆိုရွယ္လလစ္္ အယူအဆမ်ားတို႔၏ရင္းျမစ္မ်ားတို႔မွစြဲယူၿပီး မာ့က္စ္ဝါဒ၏အေျခခံအုတ္ျမစ္ကိုခ်မွတ္ခဲ့သည္။ ထိုအေျခခံမ်ား အေပၚရပ္တည္ၿပီး ယေန႔ေခတ္တြင္ေခတ္သစ္ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား ေလာကအျမင္၏အေျခခံအစိတ္အပိုင္း မ်ားကို ရွင္းျပရန္ ျဖစ္နိုင္လာသည္။
Elaboration of Basic Principles of Marxism
This was the task that Marx and Engels devoted a large part of their energies in the immediate following years. While taking an active part in intense revolutionary activity they worked out the theory and tactics of revolutionary proletarian socialism or communism. The basic principles in all three component parts of Marxism – philosophy, political economy, and scientific socialism – were laid out in the course of e study and a battle against wrong trends in all these spheres.
မာ့က္စ္ဝါဒ၏အေျခခံသေဘာတရားမ်ားကိုရွင္လင္းတင္ျပျခင္း
ဤကိစၥသည္ ေနာင္နွစ္မ်ားအတြင္း မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔၏ စြမ္းရည္အမ်ားအျပား ကိုျမႇုတ္နံလုပ္ကိုင္ခဲ့ေသာ ကိစၥျဖစ္သည္။ ျပင္းထန္ေသာ ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈတြင္ တက္ႂကြေသာအခန္းမွပါဝင္ရင္း ၎တို႔သည္ ေတာ္လွန္ေသာပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားဆိုရွယ္လစ္ဝါဒသို႔မဟုတ္ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒ၏ သေဘာတရားနွင့္ နည္းပိရိ ရာယ္မ်ား ကိုေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾကသည္။ မာ့္က္စ္ဝါဒ၏အေျခခံအစိတ္အပိုင္း ၃ ခု ၏သေဘာတရားမ်ား ျဖစ္ေသာ အဘိဓမၼာ၊ နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒ နွင့္ သိပၸံနည္းက်ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒ တို႔ကိုအစဥ္တစိုက္ေလ့လာမႈနွင့္ ဤနယ္ပယ္ သုံးခုတြင္ မွားယြင္းေသာအယူအဆမ်ားကိုတိုက္ပြဲဝင္ျခင္းတို႔ျဖင့္စီစဥ္တင္ျပခဲ့သည္။
In the sphere of philosophy, they in 1844, in a joint book, written mainly by Marx, (The Holy Family, or a Critique of Critical Criticism) launched a severe attack on the contemplative idealism of Bruno Baud of the Left Hegelian circle, which Marx and Engels were earlier a pan of. It is an important document signalling Marx’s final break with Left Hegelian radicalism: for its proclamation of communism as the ideology of the working class movement is not presented as a supplement to the critique of Left Hegelianism, but as something opposed to it.
အဘိဓမၼာေရးနယ္ပယ္၌၎တို႔သည္ ၁၈၄၄တြင္ အဓိကအားျဖင့္ မာ့က္စ္ကေရးသားေသာ ပးူတြဲစာအုပ္တအုပ္ (The holy family သို႔မဟုတ္ ေဝဖန္ေသာေဝဖန္မႈကိုေဝဖန္ျခင္း) တြင္ မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔အေစာပိုင္းက ပါဝင္ ခဲ့ေသာ လက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒအသိုင္းအဝိုင္းမွ ဘရူနိုေဘာက္၏ စိတ္ကူးယာဥ္စိတ္ဝါဒကို အျပင္းအထန္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုစာအုပ္၏ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒသည္ အလုပ္သမားလူတန္းစားလႈပ္ရွားမႈ၏ အေတြးအေခၚ ျဖစ္သည္ဟု ထုတ္ေဖာ္ေၾကညာခ်က္ ကို လက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒေဝဖန္ေရးသိုျဖည့္စြက္ျခင္းမဟုတ္ဘဲ ၎ကို ဆန္႔က်င္ေသာ အရာအျဖစ္တင္ျပခဲ့ေသာေၾကာင့္ ထိုစာအုပ္သည္ လက္ဝဲဟီဂယ္အေျခခံဝါဒနွင့္ မာ့က္စ္၏ ေနာက္ဆံုးလမ္းခြဲမႈကိုျပသေသာအေရးပါသည့္စာအုပ္ျဖစ္သည္။ In 1845-46, Marx and Engels “resolved to work out in common the opposition of [their] view to the ideological view of German philosophy, in fact, to settle accounts with [their] erstwhile philosophical conscience.”(4) This resulted in a two volume work, The German Ideology, which first shaped the materialistic conception of history as the philosophical basis for the theory of scientific communism. It was primarily an attack on Feuerbach, Max Stirrer (a Left Hegelian who stood for the absolute sovereignty of the Ego), and German ‘true socialism’. It was published, however, only after the October Revolution. And according to Engels, the exposition in this work proved “only how incomplete [their] knowledge of economic history still was at that time”‘. Yet it served at that time the very important purpose of self-clarification of these two great working class teachers.
၁၈၄၅-၄၆ တြင္မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔သည္ ဂ်ာမန္အဘိဓမၼာ ၏သေဘာတရားေရးအျမင္သို႔ ၎တို႔၏ ဆန္႔က်င္မႈအျမင္ ဆိုလိုသည္မွာ၎တို႔၏ ယခင္အဘိဓမၼာေရးအသိကို ဒဏ္ခပ္ရန္ ကို အတူတကြ ေဖာ္ထုတ္ရန္ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္ ။ ၎သည္ သမိုင္း၏ရုပ္အယူအဆသည္ သိပၸံနည္းက်ဆိုရွယ္လစ္ သေဘာတရား၏ အဘိဓမၼာေရးရာအေျခခံအျဖစ္ ပထမဆံုးပံုေဖာ္ေပးေသာ အတြဲနွစ္တြဲပါစာအုပ္တခုျဖစ္သည့္ ဂ်ာမန္အဘိဓမၼာအမည္ရွိ စာအုပ္ ျဖစ္လာသည္။ ၎သည္အေျခခံအားျဖင့္ ဖ်ဴဝါဘက္၊ မက္စ္စတာရာ (အတၱ၏အက်ြင္းမဲ့အေရးပါမႈအတြက္ရပ္တည္ေသာလက္ဝဲဟီဂယ္ဝါဒီ) နွင့္ဂ်ာမန္ စစ္မွန္ေသာ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒ တို႔ကို အေျခခံအားျဖင့္တိုက္ခိုက္မႈတခုျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္၎ကို ေအာက္တိုဘာေတာ္လွန္ေရးၿပီးမွသာ ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ အိန္ဂ်ယ္၏အဆိုအရ ဤစာအုပ္၏ဖြင့္ဆိုရွင္းလင္းခ်က္မ်ားသည္ ထိုအခ်ိန္က ၎တို႔၏ စီးပြားေရးသမိုင္း အသိပညာမည္မ်မျပည့္စံုသည္ကို သက္ေသျပခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္၎သည္ အလုပ္သမားလူတန္းစား ဆရာႀကီးနွစ္ဦး ၎တို႔ကို၎တို႔ နားလည္ေစျခင္းဟူသည့္အေရးပါေသာ တာဝန္ကိုထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။
Another short document written by Marx at that time (1845), and only published after his death, served a similar purpose. It was his eleven Theses on Feuerbach, which according to Engels, was “invaluable as the first document in which is deposited the brilliant germ of the new world outlook.”‘. It briefly and sharply pointed out the principal defect of Feurbach’s and other materialism, as its contemplative nature and its failure to understand that man’s activity is revolutionary. In fact one common string running through Marx and Engels’ philosophical writings of this period was that they demanded of the philosopher, not contemplation, but a struggle for a better order of society. This was best expressed in Marx’s oft quoted eleventh thesis on Feuerbach, “The philosophers have only interpreted the world, in various ways; the point, however, is to change it.”7
ထိုအခ်ိန္ (၁၈၄၅) ကမာ့က္စ္ေရးသားၿပီးသူကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္မွထုတ္ေဝသည့္ စာအုပ္ငယ္တခု သည္လည္း အလားတူတာဝန္ကိုထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ ထိုစာအုပ္မွာ အိန္ဂ်ယ္၏အဆိုအရ ေလာကအျမင္သစ္၏ ေတာက္ပ ေသာရတနာမ်ား ကိုစုစည္းထားေသာ ပထမဆံုးစာအုပ္အျဖစ္တန္ဖိုးမျဖတ္နိုင္ဟုဆိုေသာ မာ့က္စ္၏ဖ်ဴဝါဘတ္ နွင့္ပတ္သက္ေသာစာတမ္း ၁၁ ေစာင္ျဖစ္သည္။ ၎စာအုပ္သည္ ဖ်ဴဝါဘတ္နွင့္အျခားရုပ္ဝါဒ၏ အဓိက ခ်ိဳ႕ယြင္း ခ်က္မ်ားကို ၎၏စိတ္ကူးယဥ္ဆန္မႈနွင့္ လူသား၏ေဆာင္႐ြက္ခ်က္သည္ ေတာ္လွန္ေသာသေဘာ ေဆာင္သည္ ဆိုသည္ကို ၎၏နားမလည္နိုင္ျခင္းတို႔ကို စူးရွစြာအက်ဥ္းအားျဖင့္ေထာက္ျပသည္။ လက္ေတြ႕တြင္ဤကာလ၌ မာ့က္စ္နွင့္ အိန္ဂ်ယ္တို႔၏ အဘိဓမၼာဆိုင္ရာေရးသားမႈမ်ားတြင္ ယွက္သြယ္ေနေသာတူညီသည့္ႀကိဳးမ်ွင္တခုမွာ ၎တို႔သည္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာလူ႔အဖြဲ႕အစည္းစနစ္ အတြက္တိုက္ပြဲနွင့္ အေတြးအေခၚပညာရွင္ကိုလိုသည္ သို႔ေသာ္ စိတ္ကူးယဥ္သမားကိုမလို ဟူ၍ျဖစ္သည္။ ၎ကိုမာ့က္စ္၏ ဖ်ဴဝါဘတ္နွင့္ပတ္သက္ေသာ ဆယ့္တႀကိမ္ ေျမာက္စာတမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ အေတြးအေခၚပညာရွင္မ်ားသည္ ေလာကကိုတနည္းနည္းျဖင့့္ဖြင့္ဆိုရ မည္ သို႔ေသာ္ အဓိကအခ်က္မွာ၎ကိုေျပာင္းလဲပစ္ရန္ျဖစ္သည္ ဟူသည့္မၾကာခဏကိုးကားခ်က္ျဖစ္သည္။ ၇ In the sphere of political economy, Engels, in February 1844 itself brought out his Outlines of a Critique of Political Economy. The next year he published The Condition of the Working Class in England,
where he became the first one to proclaim that the proletariat was not only a suffering class, but a fighting class which would help itself, and that socialism would become a force only when it became the aim of the political struggle of the working class. After his contact with Engels, Marx too decided to study political economy which resulted in the already mentioned unfinished Economic and Philosophic Manuscripts of 1844. And in 1847 he gave a series of lectures to workers in Brussels, which was later published as a pamphlet, ‘Wage-Labour and Capital’. This gave a popular outline of the economic relations forming the material basis for the class struggle in capitalist society.
It was however in the sphere of socialist theory and practice, that Engels, in this period, put in the most intense efforts. While participating energetically in the activities of the secret revolutionary groups, they made all efforts to win over the maximum possible forces to the side of proletarian revolutionary socialism. To do this they had to fight the numerous reactionary and petty bourgeois trends which were confusing and misleading the genuine elements in these organisations. Thus the second volume of their earlier mentioned work, The German Ideology, was an exposure of the reactionary, petty bourgeois, German ‘True’ socialism. However, the more major battle was against Proudhon’s bourgeois socialism which was very influential among the French socialists and revolutionaries at that time. In 1846, Proudhon published his most important work, The Philosophy of Poverty, which as Marx himself said, “produced a great sensation.” Marx replied in a sharp polemic which tore to shreds the Proudhonist system. He called his reply The Poverty ofPhilosophy. He criticised Proudhon’s ignorance of economics, misuse of Hegelian concepts, moralistic conception of socialism, nd a reactionary petty-bourgeois Utopia. This marked the beginning of a 20 year long battle with Proudhon and Proudhonists who continued to maintain a strong presence within the international socialist workers movement.
နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒနယ္ပယ္တြင္ အိန္ဂ်ယ္သည္ ၁၈၄၄ ေဖေဖာ္ဝါရီတြင္ သူ၏ နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒေဝဖန္ခ်က္ ေကာက္ေၾကာင္းမ်ားကိုထုတ္ေဝခဲ့သည္။ ေနာက္တနွစ္တြင္သူသည္ အဂၤလန္အလုပ္သမားလူတန္းစား အေျခ အေနကိုအဂၤလန္တြင္ထုတ္ေဝၿပီး ထိုစာတန္းတြင္သူသည္ အလုပ္သမားလူတန္းစားသည္ ဆံုးရွံုးနစ္နာေနေသာ လူတန္းစားျဖစ္ရံုသာမက ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုးတိုက္ပြဲဝင္သူလည္းျဖစ္လာေၾကာင္းနွင့္ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒသည္ အလုပ္သမားလူတန္းစားနိင္ငံေရးတိုက္ပြဲ၏ရည္မွန္ခ်က္ျဖစ္လာမွသာ အင္အားစု တခုျဖစ္လာမည္ဟု ပထမ ဆံုးထုတ္ေဖာ္ေၾကညာခဲ့သူျဖစ္လာသည္။ အိန္ဂ်ယ္နွင့္အဆက္အသြယ္ရၿပီးေနာက္ မာ့က္စ္သည္လည္း နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒကိုေလ့လာရန္ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၿပီး သူ၏မၿပီးစီးေသးေသာ ၁၈၄၄ ခုစီးပြားေရးနွင္အဘိဓမၼာဆိုင္ရာ လက္ေရးစာမူျဖစ္လာခဲ့သည္။ ၁၈၄၇ တြင္သူသည္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ လုပ္အားခအလုပ္နွင့္ အမည္ရွိစာတန္းကို ထုတိေဝခဲ့ေသာ ဘရပ္ဆဲလ္ရွိအလုပ္သမားမ်ားသို႔ ပို႔ခ်ခ်က္အမ်ားအျပား ကို ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ၎သည္ အရင္း ရွင္လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏လူတန္းစားတိုက္ပြဲ အတြက္ရုပ္ဝတၱဳအေျခခံမ်ား၏ကိုဖြဲ႕စည္းေသာ စီးပြားေရးဆက္ဆံမႈ ၏အမ်ားလက္ခံေသာေကာက္ေၾကာင္းကို ေပးသည္။ သို႔ေသာ္ ဆိုရွယ္လစ္သေဘာတရားနွင့္လက္ေတြ႕နယ္ပယ္၌ ဤကာလတြင္ အျပင္းထန္ဆံုးအားထုတ္ခဲသူမွာအိန္ဂ်ယ္ျဖစ္သည္။ လွို႔ဝွက္ေသာေတာ္လွန္ေရးအုပ္စုမ်ားတြင္တက္ႂကြစြာပါဝင္ရင္း သူတို႔သည္ ပစၥည္းမဲ့ေတာ္လွန္ေသာဆိုရွယ္လစ္ဝါဒ ဘက္သို႔ျဖစ္နိုင္သမ်အမ်ားဆံုးအားမ်ားရရွိရန္ အစြမ္းကုန္အားထုတ္ခဲ့ျကသည္။ ထိုသို႔လုပ္ရန္၎တို႔သည္ ထိုအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွစစ္မွန္ေသာအစိတ္္အပိုင္းမ်ားကိုရႈပ္ေထြးလမ္းမွားေစေသာ မ်ားစြာေသာတန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးနွင့္ဓနရွင္ေပါက္စအယူအဆမ်ားကိုတိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကရသည္။ သို႔ျဖစ္၍ အေစာပိုင္းကေဖာ္ျပခဲ့ေသာ၎တို႔၏ ဂ်ာမန္အဘိဓမၼာစာအုပ္ ဒုတိယတြဲ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးဓနရွင္ေပါက္စ စစ္မွန္ေသာ ဂ်ာမန္ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒကိုဖြင့္ခ်မႈတခုျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ပိုမိုအဓိကက်ေသာတိုက္ပြဲ မွာ ပေရာက္ဟြန္၏ ထိုအခ်ိန္က ျပင္သစ္ဆိုရွယ္လစ္မ်ားနွင့္ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားၾကားတြင္ၾသဇာႀကီးမားေသာ ဓနရွင္ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒကိုဆန္႔က်င္ေသာတိုက္ပြဲျဖစ္သည္။ ၁၈၄၆ခုနွစ္တြင္ပေရာက္ဟြန္သည္ မာ့က္စ္ကိုယ္တိုင္ကပင္ ႀကီးမားေသာစိတ္ဖမ္းစားမႈျဖစ္ေစသည္ ဟုေျပာၾကားေသာ သူ၏အေရးအႀကီးဆံုးစာအုပ္ျဖစ္သည္ ဆင္းရဲျခင္း အဘိဓမၼာ ကိုထုတ္ေဝသည္။ မာ့က္စ္က ပေရာက္ဟြန္ဝါဒကိုတစစီျဖစ္သြားေစေသာ ျပင္းထန္ေသာေဝဖန္မႈျဖင့္တုန္႔ျပန္ခဲ့သည္။ သူကသူ၏တုန္႔ျပန္မႈကို အဘိဓမၼာ၏ဆင္းရဲျခင္းဟုအမည္ေပးသည္။သူက ပေရာက္ဟြန္၏ေဘာဂေဗဒနားမလည္ႏိုင္မႈ၊ ဟီဂယ္လ္အယူအဆမ်ားကိုတလြဲသုံးျခင္း၊ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒအေပၚ ကိုယ္က်င့္တရားဆန္ေသာအျမင္ နွင့္ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေသာ ဓနရွင္ေပါက္စ စိတ္ကူးယဥ္မႈအျဖစ္ေဝဖန္သည္။ ၎သည္ နိုင္ငံတကာဆိုရွယ္လစ္အလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈအတြင္းႀကီးမားစြာရွိေနေသာ ပေရာက္ဟြန္နွင့္ ပေရာက္ဟြန္ဝါဒီမ်ားနွင့္ နွစ္ေပါင္း ၂၀ ၾကာတိုက္ပြဲ၏အစျဖစ္သည္။
Revolutionary Activity
All the above theoretical work was done in the midst of continuous revolutionary activity. Marx in Paris took an active part in the meetings of socialist organisations and especially the League of the Just, while Engels, who had returned to Germany spread the word of communism in speeches and writings and endeavoured to weld scattered socialist groups into a single organisation. In February 1845 Marx was deported from Paris at the instance of the Prussian government and had to move to Brussels, where Engels joined him in the spring. In summer they visited England, where they made contact with the Chartists and took steps to establish a centre of co-operation of the revolutionary movement of different countries. Returning to Brussels, they continued to work for the unification of revolutionary associations. This was a period of intense revolutionary ferment throughout Europe. The revival of the bourgeois revolutionary movement from 1830 was, by the 1840s, having its impact throughout Europe. It was becoming more and more clear that the old feudal aristocracy who still commanded large parts of Europe would no longer be able to rule in the of way and would have to concede power wholly or partially to the industrial classes. The pressure for the abolition of serfdom and for bourgeois rights was growing everywhere. This crisis of the old system which was all encompassing, then combined with a crisis of the new capital ist system – the severe periodic economic crisis of 1846-48. Harvests failed, food prices rose, and entire populations, such as those of Ireland, starved. Industrial depression multiplied unemployment, and the masses of the urban labouring poor were deprived of even their tiny incomes at the very moment when their cost of living rocketed. The situation varied somewhat from country to country, but taking Western and Central Europe as a whole, the situation was explosive.
ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈ
အထက္ပါသေဘာတရားေရးစာအုပ္မ်ားအားလံုးကို စဥ္ဆက္မျပတ္ေသာေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈအလယ္တြင္ေရးသားခဲ့သည္။ မာ့က္စ္သည္ျပင္သစ္တြင္ရွိေနစဥ္ ဆိုရွယ္လစ္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အထူးသျဖင့္ တရားမ်တျခင္းအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ အစည္းအေဝးမ်ားတြင္တက္ႂကြစြာပါဝင္ၿပီး ဂ်ာမဏီသို႔ျပန္သြားေသာအိန္ဂ်ယ္က မိန္႔ခြန္းမ်ားစာေပမ်ားတြင္ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒဟူေသာစကားလံုးကိုျဖန္႔ခ်ိကာ ျပန္႔က်ဲေနေသာဆိုရွယ္လစ္အုပ္စုမ်ားကိုအဖြဲအစည္းတခုတည္းတြင္ စုစည္းရန္အားထုတ္သည္။ ၁၈၄၅ ခုေဖေဖာ္ဝါရီလတြင္မာ့က္စ္သည္ ပရပ္ရွန္အစိုးရ၏ေမတၱာရပ္ခံမႈေၾကာင့္ ျပင္သစ္မွနွင္ထုတ္ခံရကာ ဘရပ္ဆဲလ္သို႔ေျပာင္းေရႊ႕ရၿပီး ဘရပ္ဆဲလ္တြင္ သူ႔ကို အိန္ဂ်ယ္ကေနြဦးရာသီတြင္လာေရာက္ပူးေပါင္းသည္။ ေနြရာသီေရာက္ေသာအခါသူတို႔သည္ အဂၤလန္သို႔သြားေရာက္ၾကၿပီး အဂၤလန္တြင္ ခ်ားလ္တစ္ဝါဒီမ်ားနွင့္ပူးေပါင္းကာ နိုင္ငံအမ်ားအျပား၏ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရးဌာနတခုထူေထာင္ရန္ေျခလွမ္းသည္။ ဘရပ္ဆဲလ္သို႔ျပန္လာေသာအခါ ၎တို႔သည္ ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားညီၫြတ္ေရးအတြက္လုပ္ငန္းကိုဆက္လက္ၾကသည္။ ၎သည္ဥေရာပတခြင္လံုးတြင္ ျပင္းထန္ေသာေတာ္လွန္ေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကာလတခုျဖစ္သည္။ ၁၈၃၀မွစ၍ ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈ ျပန္လည္ရွင္သန္လာျခင္းသည္ ၁၈၄၀ ခုနွစ္မ်ားသို႔ေရာက္ေသာအခါ ဥေရာပတခြင္လံုးအေပၚသက္ေရာက္လာသည္။ ဥေရာပ၏အစိတ္အပိုင္းအမ်ားအျပားကို ထိန္းခ်ဳပ္ေနစဲျဖစ္ေသာ ေျမရွင္ဗေဒသရာဇ္ မင္းစိုးရာဇာမ်ားသည္ယခင္နည္းလမ္းအတိုင္းဆက္လက္အုပ္ခ်ဳပ္မရေတာ့ဘဲ အာဏာတစိတ္တပိုင္း သို႔မဟုတ္ လံုးလုံလ်ားလ်ားကို စက္မႈလူတန္းစားမ်ားသို႔ေပးရေတာ့မည္မွာ ပို၍ပို၍ ထင္ရွားလာသည္။ ေက်းက်ြန္စနစ္ဖ်က္သိမ္းေရး နွင့္ ဓနရွင္မ်ားအတြက္အခြင့္အေရး ဖိအားမွာ ေနရာတိုင္းတြင္ႀကီးထြားလာေနသည္။ အားလံုးကိုလႊမ္းၿခံဳေသာစနစ္ေဟာင္း၏အက်ပ္အတည္းသည္ ထိုစဥ္ကအရင္းရွင္အက်ပ္အတည္း - ၁၈၄၆-၄၈ ခု ျပင္းထန္ၿပီးမွန္မွန္ျဖစ္ေပၚေသာစီးပြားေရးအက်ပ္အတည္း - နွင့္ေပါင္းစပ္သြားသည္။ သီးနွံတို႔မေအာင္ျမင္ အစားအစာေဈးတက္လာသည္ အိုင္ယာလန္ကဲ့သို႔ေသာနိုင္ငံမ်ားမွ လူအားလံုးငတ္မြတ္ၾကသည္။ စက္မႈစီးပြားပ်က္ကပ္သည္ အလုပ္လက္မဲ့ျပႆနာကိုဆပြားလိုက္ၿပီး ၿမိဳ႕ေနအလုပ္သမားဆင္းရဲသားထုမ်ားသည္၎တို႔၏အနည္းငယ္သာရွိေသာဝင္ေငြကို လူေနမႈစရိတ္ေခါင္ခိုက္ေနခ်ိန္တြင္ရုပ္သိမ္းခံ
ရသည္။ အေျခအေနမွာနိုင္ငံအလိုက္ကြဲျပားေသာ္လည္း အေနာက္နွင့္ဗဟိုဥေရာပတခုလံုးၿခံဳေျပာရလ်င္ ေပါက္ကြဲမည့္အေနအထားျဖစ္သည္။
Parallel with the unrest among the working class and urban poor was the process of radicalising of the young communist movement, The Communist League which had been formed in 1847 had united various revolutionary groups consisting chiefly of exiled workers and intellectuals - French, German, Swiss, Italian, Russian, etc., – in London, Paris, and Brussels. The League soon came under
the guidance of Marx and Engels and they were asked to prepare the programme of the new organisation. This programme written during the period of tremendous revolutionary anticipation leading up to the 1848 Revolution was the first revolutionary programme of the modern proletariat. l I brought together in one document, ‘The Communist Manifesto’, the basic principles of Marxism, which even after 150 years stand firm, altogether impervious to the attacks of capitalist enemies.
အလုပ္သမားလူတန္းစားနွင့္ၿမိဳ႕ေနဆင္းရဲသားမ်ား၏မၿငိမ္သက္မႈမ်ားနွင့္အၿပိဳင္ျဖစ္ေသာျဖစ္ရပ္မွာ ႏုငယ္ေသးေသာ ကြန္ျမဴနစ္လႈပ္ရွားမႈ ကိုအေျခအျမစ္က်က်ေျပာင္းလဲေသာျဖစ္စဥ္ သို႔မဟုတ္ ၁၈၄၇ ခုနွစ္တြင္ဖြဲ႕စည္းထူေထာင္ေသာကြန္ျမဴနစ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္က ျပည္ပေရာက္ အလုပ္သမားမ်ားနွင့္ ပညာတတ္မ်ား- ျပင္သစ္၊ဂ်ာမန္၊ဆြစ္၊အီတာလ်ွံ၊ရုရွားစသည္- အဓိကပါဝင္သည့္္အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာေတာ္လွန္ေရးအုပ္စုမ်ားကို လန္ဒန္၊ပဲရစ္ နွင့္ဘရပ္ဆဲလ္တြင္ညီၫြတ္ေစခ့ဲသည္္။ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္မၾကာမီမာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔၏ဦးေဆာင္မႈေအာက္ေရာက္လာၿပီး ၎တ္ို႔သည္ အဖြဲ႕အစည္းသစ္၏ အစီအစဥ္မ်ားကိုႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ရန္ေတာင္းဆိုခံရသည္။ ၁၈၄၈ ေတာ္လွန္ေရးသို႔ဦးတည္ေသာ ျပင္ထန္သည့္ေတာ္လွန္ေရးႀကိဳတင္ေမ်ာ္မွန္ခ်က္ကာလ အတြင္းေရးသားခဲ့ေသာထိုအစီအစဥ္ ေခတ္သစ္ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားအတြက္ ပထမဆံုးေတာ္လွန္ေသာ အစီအစဥ္ျဖစ္သည္။၎သည္ ကြန္ျမဴနစ္ေၾကညာစာတန္းဟုေခၚေသာ စာတမ္းတခုတည္းတြင္ အရင္းရွင္ရန္သူမ်ားး၏တိုက္ခိုက္မႈကို လံုးဝခံနိုင္ၿပီး နွစ္ေပါင္း ၁၅၀ ၾကာၿပီးေနာက္တြင္ပင္ခိုင္မာစြာရပ္တည္ေနေသာ မာ့က္စ္ဝါဒ၏အေျခခံသေဘာတရားမ်ားကိုစုစည္းထားသည္။ The Communist Manifesto
The Manifesto of the Communist Party published around 24th February 1848, was a document of unparalleled historical importance. It was intended to be immediately published in English, French, German, Italian, Flemish and Danish, though it was also published in Polish and Swedish before the year was completed. It has since been translated and published in innumerable languages around the globe.
ကြန္ျမဴနစ္ေၾကညာစာတမ္း
၁၈၄၈ ခုနွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၄ ရက္ ဝန္းက်င္က ထုတ္ေဝေသာ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီေၾကညာစာတမ္းၿပိဳင္ဘက္ကင္းေသာသမ်ဳင္းအရအေရးပါသည့္စာတမ္းျဖစ္သည္။ ၎ကို အဂၤလိပ္၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမန္၊ အီတာလ်ံံ၊ ဖလန္းမစ္ရွ္နွင့္ဒိန္းမတ္ဘာသာမ်ားျဖင့္ ခ်က္ျခင္းထုတ္ေဝရန္ရည္႐ြယ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ပိုလန္နွင္ဆြိဒစ္ဘာသာမ်ားျဖင့္လည္း ထိုနွစ္မကုန္မီမွာပင္ထုတ္ေဝသည္။ ထိုမွစ၍၎ကိုကမၻာတဝွမ္းမေရတြက္နိုင္ေသာဘာသာစကားမ်ားသို႔ျပန္ဆိုထုတ္ေဝခဲ့ၾကသည္။
The Manifesto was not only a programmatic document, analysing society and outlining the programmatic tasks of the proletariat. It laid down very basis of scientific socialism and the approach to all other types of socialism. It also gave the approach to other opposition parties of that time. With regard to the Manifesto, Lenin puts it like this, “With the clarity and brilliance of genius, this work outlines a new world conception, consistent materialism, which also embraces the realm of social life; dialectics, as the most comprehensive and profound doctrine of development; the theory of the class struggle and of the world-historic revolutionary role of the proletariat - the creator of a new, communist society” (Lenin, Marx-Engels-Marxism, p. 11).
ဤေၾကညာစာတမ္းသည္ လုပ္ငန္းစဥ္ေၾကညာစာတမ္းအျဖစ္သာမက လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကိုခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာၿပီး ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစာ၏လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကိုလည္းေကာက္ေၾကာင္းေဖာ္ျပထာားသည္။ ၎သည္ သိပၸံနည္းက်ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒနွင့္အျခားေသာဆ္ိုရွယ္လစ္ဝါဒမ်ား၏ အေျခခံကိုခ်မွတ္ေပးသည္။ ထိုစဥ္ကအတ္ိုက္အခံပါတီမ်ားသို႔ခ်ဥ္းကပ္ပုံနည္းလမ္းကိုေပးသည္။ထိုေၾကညာစာတမ္းနွင့္ပတ္သက္၍ လီနင္က "ပါရမီရွင္၏ရွင္းလင္းတိက်မႈ၊စူးရွမႈတို႔ျဖင့္ ထိုစာတမ္းသည္ေလာကသစ္အယူအဆျဖစ္သည့္ က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္ေသာရုပ္ဝါဒ ကိုေကာက္ေၾကာင္းေဖာ္ၿပီး လူမႈဘဝနယ္ပယ္ကိုလက္ခံသည္။ အက်ယ္ျပန္႔အေလးနက္ဆံုးတိုးတက္မႈအယူအဆျဖစ္သည့္ အႏုပဋိေလာမအယူအဆ၊ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား- ကြန္ျမဴနစ္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းသစ္ကိုဖန္တီးသူ - ၏ကမၻာ့သမိုင္းဝင္ေတာ္လွန္ေသာအခန္းကဏၰ နွင့္လူတန္းစားတိုက္ပြဲသေဘာတရားတို႔ကိုေထြးေပြ႕သည္။ ( လီနင္၊ မာ့က္စ္-အိန္ဂ်ယ္- မာ့က္စ္ဝါဒ၊ စာ-၁၁)
Thus the Communist Manifesto contained the basic conclusions of Marxism in all its three component parts – philosophy, political economy and scientific socialism. With its appearance, we can say that Marx’s theory of society and his precepts for action had attained completion in the form of a well-defined and permanent outline. His later works did not modify what he had written in any essential respect, but enriched it with specific analyses and transformed what were sometimes no more than statements, slogans, or heads of argument into a massive theoretical structure. Marx and Engels themselves saw little cause to revise subsequent editions of the document as far as its theoretical bases were concerned. They had this to say in their joint preface to the 1872 German edition, “However much the state of things may have altered during the last twenty-five years, the general principles laid down in this Manifesto are, on the whole, as correct today as ever.” This statement remains as true even today. But in order to grasp this truth let us follow the destiny of Marx’s doctrine during the various periods of the last 150 years of world history. For this purpose history can be divided into the following six main periods: 1. From the Revolution of 1848 to the Paris Commune (1871); 2. From the Paris Commune to the Russian bourgeois revolution of 1905; 3. From the Russian 1905 revolution to the Great October Socialist Revolution (1917); 4. From the Great October Socialist Revolution to the Chinese People’s Revolution (1949); 5. From the Chinese People’s Revolution to the death of Mao and loss of China, the last Socialist Base (1976); 6. Since the loss of China, the last Socialist Base. သို႔ျဖစ္၍ကြန္ျမဴနစ္ေၾကညာစာတမ္းတြင္ အဓိကအစိတ္အပိုင္း ၃ခု - အဘိဓမၼာ၊နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒနွင့္ သိပၸံနည္းက် ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒ - မွ မာ့က္စ္ဝါဒ၏အေျခခံေကာက္ခ်က္မ်ားပါဝင္သည္။ ဤစာတမ္းေပၚထြက္လာေသာအခါ မာ့က္စ္၏လူ႔အဖြဲ႕အစည္းသေဘာတရားနွင့္ သူ၏လက္ေတြ႕စည္းမ်ဥ္းမ်ားသည္ ေကာင္းစြာဖြင့္ဆိုတည္ၿမဲေသာ ေကာက္ခ်က္မ်ားအျဖစ္ၿပီးျပည့္စုံမႈရလာသည္ဟုဆိုနိုင္သည္။ သူ၏ေနာက္ပိုင္းစာတမ္းမ်ားသည္ သူအဓိကေရားသားခဲ့သည္ မည္သည့္အခ်က္ကိုမ်ျပင္ဆင္ျခင္းမရွိဘဲ အေသးစိတ္ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာမႈမ်ား ပိုမိုႂကြယ္ဝေစၿပီး တခါတရံ ေျပာၾကားခ်က္မ်ား၊ ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ားနွင့္ ေဆြးေနြးမႈေခါင္းစဥ္မ်ားထက္မပ္ိုေသာ အခ်က္မ်ားကိုႀကီးမားေသာသေဘာတရားေရးအေဆာက္အအံုအျဖစ္ေျပာင္းလဲေပးသည္။ မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔ကိုယ္တိုင္သည္ပင္ ေနာက္ပိုင္း ထပ္မံတည္းျဖတ္မႈမ်ားတြင္ ထိုစာတမ္း၏ သေဘာတရားေရးအေျခခံမ်ားနွင့္ပတ္သက္လ်င္ျပင္ဆင္တည္းျဖတ္ရန္အေၾကာင္းရွာမရသေလာက္ပင္ျဖစ္သည္။ ၁၈၇၂ ခုနွစ္ဂ်ာမန္ဘာသာတည္းျဖတ္ျခင္း၏ အမွာစာတြင္ ၎တို႔ဤသို႔ေရးခဲ့သည္။ " လြန္ခဲ့ေသာ ၂၅ နွစ္အတြင္းအေျခအေနမ်ားမည္မ်ေျပာင္းလဲေစကာမူ ဤေၾကညာစာတမ္းတြင္ခ်မွတ္ထားေသာ ေယဘုံယ ဥပေဒႆမ်ားသည္ ၿခံဳ၍ေျပာရလ်င္ ယေန႔တိုင္ယခင္ကကဲ့သို႔မွန္ကန္ေနစဲျဖစ္သည္"။သို႔ေသာ္ထိုအမွန္တရားကိုနားလည္ရန္ လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္ ၁၅၀ အတြင္းေခတ္အသီးသီးတြင္ မာ့က္စ္ဝါဒ၏ ကံၾကမၼာကိုေလ့လာရမည္။ ထိုသို႔လုပ္ရန္ သမိုင္းကို အဓိက ေခတ္ႀကီး ၆ ေခတ္ခြဲနိုင္သည္။ ၁ - ၁၈၄၈ ေတာ္လွန္ေရးမွ ပါရီကြန္ျမဴး (၁၈၇၁) အထိ။ ၂- ပါရီကြန္ျမဴးမွ ၁၉၀၅ ခုရုရွဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရးအထိ။ ၃- ၁၉၀၅ ခုရုရွဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရးမွ မဟာေအာက္တိုဘာဆိုရွယ္လစ္ ေတာ္လွန္ေရး (၁၉၁၇ ) အထိ။ ၄- မဟာေအာက္တိုဘာဆိုရွယ္လစ္ ေတာ္လွန္ေရး (၁၉၁၇ ) မွတရုတ္ျပည္သူ႔ေတာ္လွန္ေရး (၁၉၄၉ )အထိ။ ၅- တရုတ္ျပည္သူ႔ေတာ္လွန္ေရးမွ ေမာ္ေသဆံုးၿပီး ေနာက္ဆံုးဆိုရွယ္လစ္အေျခစိုက္စခန္းတရုတ္ျပည္ကိုဆံုးရႈံးခ်ိန္ ( ၁၉၇၆) အထိ။ ၆- ေနာက္ဆံုးဆိုရွယ္လစ္ခံတပ္ တရုတ္ျပည္ကိုဆံုးရံႈးရသည္မွ။ အခန္း ၄
ပထမေခတ္ : ၁၈၄၈-၁၈၇၁
ဤကာလသည္ ဥေရာပတိုက္တခုလံုးကို လက္ေတြ႕နီးပါးပုန္ကန္အုံႂကြမႈမ်ားဖံုးလႊမ္းသြားေသာ မာ့က္စ္က ၁၈၄၈ တိုက္လံုးဆိုင္ရာေတာ္လွန္အံုႂကြမႈဟုေခၚေသာျဖစ္ရပ္နွင့္စတင္သည္။ ပထမဆံုးပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားအာဏာရွင္စနစ္ျဖစ္ေသာပါရီကြန္ျမဴးက်ဆံုးျခင္းျဖင့္နိဂုံးခ်ဳပ္သည္။ ၾကားကာလနွစ္မ်ားသည္လည္ မ်ားျပားေသာစစ္ပြဲမ်ားနွင့္ေတာ္လွန္ေရးတိုက္ပြဲမ်ားကိုႀကံဳရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္လီနင္သည္ တခါကဤေခတ္ကို မုန္တိုင္းမ်ားနွင့္ေတာ္လွန္ေရးမ်ား၏ေခတ္ဟုေခၚခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ဤေခတ္သည္ ဤေခတ္အကုန္တြင္ စစ္မွန္ေသာကမၻာ့စီးပြားေရးတခုျဖစ္လာေသာ စက္မႈအရင္းရွင္စနစ္ စဥ္ဆက္မျပတ္ ေရရွည္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ခဲ့ေသာေခတ္လည္းျဖစ္သည္။
Economic Boom
The period from the depression of 1846-48 up to the early 1870s was a period of continuous boom for capitalism, except for a short depression around 1857. Between 1850 and 1870 world coal output multiplied two and a half times and world iron output by four times. Total steam power which was one of the best indicators of economic expansion, multiplied by four and a half times rising from 4 million HP to about 18.5 million HP. As a characteristic of all capitalistic development, the growth was highly uneven. It converted many of the lesser industrialised areas of Europe into advanced industrial economies with large industry. A classical example was Germany. In 1850 its installed steam power at 40,000 HP was less than 10% of the British, but by 1870, it was 900,000 HP, almost the same as the British. It also left one of the earlier industrialised countries, France, far behind. Similar changes relative positions of the other main capitalist countries took place. The Unite States emerged as a major industrial power and Japan, after the Meiji Restoration of 1868 embarked on the path of speedy capitalist growth.
စီးပြားေရးတဟုန္ထိုးဖြံ႕ၿဖိဳးလာျခင္း
၁၈၄၆-၄၈ စီးပြားပ်က္ကပ္မွ ၁၈၇၀ခုနွစ္မ်ားအေစာပိုင္းအထိကာလသည္ ၁၈၅၇ခုနွစ္ဝန္းက်င္က ကာလတိုစီးပြားပ်က္ကပ္မွလြဲလ်င္ အရင္းရွင္စနစ္စဥ္ဆက္မျပတ္တဟုန္ထိုးဖြံ႕ၿဖိဳးလာေသာကာလျဖစ္သည္။ ၁၈၅၀နွင့္ ၁၈၇၀ အၾကား ကမၻာ့ေက်ာက္မီးေသြးထုတ္လုပ္မႈမွာ နွစ္ဆခြဲတိုးလာၿပီးကမၻာ့သံထုတ္လုပ္မႈ ေလးဆတိုးလာသည္။ စီးပြားေရးခ်ဲ့ထြင္မႈအဓိကလကၡဏာတခုျဖစ္ေသာ ေရေနြးေငြ႕ စြမ္းအင္ မွာေလးဆခြဲတိုးလာၿပီး ျမင္းေကာင္ေရ ၄ သန္းမွ ၁၈.၅ သန္းခန္႔အထိတိုးလာသည္။ အရင္းရွင္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈတခုလံုး၏၏ဝိေသသလကၡဏာ တခုအျဖစ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမွာလြန္စြာမညီညာလွေပ။ ၎သည္ဥေရာပ၏စက္မႈဖြံ႕ၿဖိဳးမႈနည္းေသာေနရာမ်ားကို ႀကီးမားေသာစက္မႈလုပ္္ငန္းႀကီးမ်ားနွင္ အဆင့္ျမင့္စီးပြားေရးမ်ားအျဖစ္ေျပာင္လဲျပစ္လိုက္သည္။ ဂႏၲဝင္ေျမာက္ဥပမာတခုမွာဂ်ာမဏီျဖစ္သည္။ ၁၈၅၀ တြင္၎၏တတ္ဆင္ထားေသာ ေရေနြးေငြ႕စြမ္းအင္ ျမင္းေကာင္ေရ ၄၀၀၀၀ မွာၿဗိတိန္၏ ၁၀% ပင္မရွိေပ သို႔ေသာ္ ၁၈၇၀ သို႔ေရာက္ေသာအခါ ၎၏ျမင္းေကာင္ေရမွာ ၉၀၀၀၀၀ ရွိၿပီး ၿဗိတိန္နွင့္တူညီလုနီးျဖစ္လာသည္။ ၎သည္ယခင္ကစက္မႈဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးျပင္သစ္ကိုေနာက္ေဝးေဝးတြင္ခ်န္ထားခဲ့သည္။ အျခားေသာအဓိကအရင္းရွင္နိုင္ငံမ်ားတြင္လည္းအလားတူအေနအထားအေျပာင္းအလဲမ်ားျဖစ္ေပၚသည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသည္အဓိက စက္မႈအင္အားႀကီးနိုင္ငံျဖစ္လာၿပီး ဂ်ပန္သည္ မီဂ်ီျပန္လည္ထိမ္းသိမ္းမႈအၿပီး ၁၈၆၈ တြင္ ပုံမွန္အရင္းရွင္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈလမ္းေၾကာင္းကိုစတင္သည္။
This period also saw a lowering of tariff barriers and a tremendous increase in world it trade by 260%. This was under a wave of economic of economic liberalism, with a world-wide movement to remove all institutional barriers to free enterprise, free trade and free movement of factors of production. However this period also marks the end of liberal free enterprise capitalism. By the end of this period the development of free competition had reached its apex and particularly with the intense economic crisis of 1873, started the period of monopolies and cartels.
ဤကာလသည္ အေကာက္အခြန္အတားအစီးမ်ားေလ်ာ့ခ်ျခင္းနွင့္ ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရး ၂၆၀ %အႀကီးအက်ယ္ တိုးတက္ျခင္းကိုလဲႀကံဳေတြ႕ရသည္။ ၎သည္ လြတ္လပ္ေသာလုပ္ငန္း၊လြတ္လပ္ေသာကုန္သြယ္ေရးနွင့္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈအေျခခံအခ်က္မ်ားလြတ္လပ္စြာ စီဆင္းေရးနွင့္ပတ္သက္ေသာ စနစ္ေဒါက္တိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ေမြးရာပါအတားအစီးမ်ားကို ဖယ္ရွားေသာ စီးပြားေရးလစ္ဘရယ္ဝါဒ၏ စီးပြားေရးလႈိင္းတခုေအာက္တြင္ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ထိုကာလသည္ လြတ္လပ္ေသာလုပ္ငန္အရင္းရွင္စနစ္၏လစ္ဘရယ္ဝါဒ နိဂံုးခ်ဳပ္ခ်ိန္လည္းျဖစ္သည္။ ဤေခတ္အဆံုးပိုင္းသို႔ေရာက္ေသာအခါ လြတ္လပ္စြာယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ျခင္းသည္ ၎၏အထြဋ္အထိပ္သို႔ေရာက္ၿပီး အထူးသျဖင့္ ၁၈၇၃ ခုျပင္းထန္ေသာ စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္း သို႔ေရာက္ေသာအခါ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ျခင္းနွင့္လုပ္ငန္းစုႀကီးမ်ား၏ေခတ္စတင္သည္။
Marx’s Analysis of Capitalism
As free competition capitalism was advancing towards its limits, Marx spent a considerable of his time in these years to an in-depth analysis of capitalism and the elaboration of his critique of political economy begun in the 1844 Manuscripts. Always searching for new data and sources to refine his work, the critique remained incomplete. It was only published in 1939-41 as ‘Outline of a Critique of Political Economy’ (Grundrisse). It, among other things, contains Marx’s most important study of the problems of method in the social sciences. It contains the sketch and the plan of work for Capital.
မာ့က္စ္၏အရင္းရွင္စနစ္အေပၚခြဲျခမ္းေလ့လာသုံးသပ္ခ်က္
လြတ္လပ္စြာယွဥ္ၿပိဳင္ေသာအရင္းရွင္စနစ္သည္ ၎၏အကန္႔အသတ္မ်ားသို႔ခ်ဥ္းကပ္လာစဥ္မာ့က္စ္သည္ ဤကာလ၏သူ႔ဘဝ၏ဤနွစ္အခ်ိန္အမ်ားအျပားကို အရင္းရွင္စနစ္အေပၚနက္ရိႈင္းစြာခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာေလ့လာမႈ တြင္သုံးခဲ့ၿပီးသူ၏နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒအေပၚေဝဖန္သုံုးသပ္မႈရွင္းလင္းခ်က္သည္ ၁၈၄၄ ခုနွစ္ လက္ေရးစာမူမ်ား တြင္စတင္ခဲ့သည္။ သူ၏စာေပမ်ားအေပၚ အခ်က္အလက္သစ္မ်ားနွင့္ ရင္းျမစ္သစ္မ်ားကိုရွာေဖြၿပီး ပိုမ္ိုေကာင္းမြန္ေအာင္အၿမဲလုပ္ေဆာင္ရင္း မာ့က္စ္သည္ ထိုေဝဖန္မႈကိုမၿပီးစီးခဲ့ပဲရွိေနသည္။ ၎ကို ၁၈၃၉-၄၁ တြင္ နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒအေပၚေဝဖန္ျခင္းေကာက္ေၾကာင္းမ်ား (Griundisse ) အျဖစ္ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ အျခားအရာမ်ား အျပင္ ၎တြင္မာ့က္စ္၏လူမႈသိပၸံပညာျပႆနာမ်ား၏နည္းလမ္းမ်ားကိုေလ့လာျခင္းတြင္ အေရးအႀကီးဆံုးေသာ ေလ့လာသုံးသပ္ခ်က္မ်ားလည္းပါဝင္သည္။ ၎တြင္ အရင္းက်မ္းအတြက္ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္နွင့္ေကာက္ေၾကာင္းလည္းပါဝင္သည္။
Another important economic work of Marx which was published at this time was Contribution to a Critique of Political Economy (1859). It represented, according to Engels, the “first coherent exposition of the Marxian theory of value, including the doctrine of money.” The Preface to this work is one of Marx’s most-quoted texts, as it contains the most concise and general formulations of the materialist conception of history-Marx’s monumental work of this period was however Capital, whose aim as he himself said was to “lay bare the economic law of motion of modern society.” Its
first volume, published in 1867, revealed the sources of exploitation by analysing the basic phenomena of the capitalist economy: commodities, exchange- and use-value, surplus value, capital wages and accumulation. Marx intended to finish the second and third volumes of Capital in a short time. The second was to analyse the circulation of capital and the market, while the third was to deal with the sharing of profit among different groups of exploiters, the origin of the average rate of profit, the tendency of the rate of profit to fall, and the transformation of surplus profit into ground rent. Parts of these volumes were written before the first was published, but although Marx continued working on them till 1878 they were not completed at the time of his death. The manuscripts, arranged and edited by Engels, were published in 1885 and 1894, while ‘Theories of Surplus Value’ was published by Kautsky as the fourth volume of Capital in 1905-10.
ဤကာလတြင္ထုတ္ေဝေသာ မာ့က္စ္၏အေရးပါသည့္စီးပြားေရးစာတမ္းတခုမွာ နိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒေဝဖန္ေရးသို႔ျဖည့္စည္းျခင္း (၁၈၅၉ ) ျဖစ္သည္။ အိန္ဂ်ယ္၏အဆိုအရ၎သည္ ေငြေၾကးသေဘာတရားအပါအဝင္ တန္ဖိုးအေပၚမာ့က္စ္ဝါဒ၏အယူအဆ ကိုပထမဆံုးအႀကိမ္ က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္ေသာရွင္းလင္းခ်က္ျဖစ္သည္။ ဤစာတမ္း၏အမွာစာသည္ သမိုင္း၏ရုပ္အယူအဆကို ေယဘံုယ်နွင့္အနွစ္ခ်ဳပ္အက်ဆံုး ေဖာ္ထုတ္ျခင္းပါဝင္သျဖင့္ မာ့က္စ္၏အကိုးကားဆံုးစာမ်ားအနက္မွတခုျဖစ္သည္။သို႔ေသာ္ ဤကာလတြင္မာ့က္စ္၏ေမာ္ကြန္တင္ေလာက္ေသာလက္ရာမွာ မာက္စ့္၏အဆိုအရ ေခတ္သစ္ကမၻာ၏ သက္ဝင္လႈပ္ရွားေနေသာ ေဘာဂေဗဒဥပေဒႆမ်ားကို ဖြင့္ျပရန္ရည္႐ြယ္ေသာ အရင္းက်မ္းျဖစ္သည္။ ၁၈၆၇ တြင္ထုတ္ေဝေသာ ၎၏ ပထမတြဲ သည္ အရင္းရွင္စီးပြားေရး၏ အေျခခံအျခင္းအရာမ်ားျဖစ္ေသာ ကုန္စည္၊ လဲလွယ္မႈနွင့္အသုံးဝင္မႈတန္ဖိုး၊ အပိုတန္ဖိုး၊ ေငြရင္းလုပ္အားခနွင့္အရင္းအနွီးစုပုံလာျခင္း စသည္တို႔ကိုခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာၿပီး ေသြးစုတ္အျမတ္ထုတ္မႈ၏ရင္းျမစ္မ်ားကိုေဖာ္ထုတ္သည္။ မာ့က္စ္သည္ အရင္းက်မ္း၏ဒုတိယတြဲနွင့္တတိယတြဲကိုအခ်ိန္တိုအတြင္းထုတ္ေဝရန္ရည္႐ြယ္ခဲ့သည္။ ဒုတိယတြဲမွာ ေငြရင္းလည္ပတ္မႈနွင့္ေဈးကြက္ကိုခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာေလ့လာရန္ျဖစ္ၿပီး တတိယတြဲမွာ ေသြးစုတ္သူအုပ္စုအမ်ိဳးမ်ိဳးၾကားအျမတ္ခြဲေဝမႈ၊ ပ်မ္းမ်အျမတ္နႈန္း၏ရင္းျမစ္၊ အျမတ္နႈန္းက်ဆင္းတတ္ေသာသေဘာသဘာဝ နွင့္ အပိုအျမတ္ကိုေျမဌားခအျဖစ္အသြင္ေျပာင္းျခင္းတို႔ကိုေျဖရွင္းရန္ျဖစ္သည္။ ဤအတြဲမ်ား၏အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို ပထမတြဲမထုတ္ေဝမီကပင္ေရးသားခဲ့သည္ သို႔ေသာ္ မာ့က္စ္သည္ ၎တို႔ကို ၁၈၇၈ခုနွစ္အထိဆက္လက္ေရးသားေနခဲ့ေသာ္လည္း သူကြယ္လြန္ခ်ိန္အထိၿပီးစီးျခင္းမရွိခဲ့ေပ။ ထိုလက္ေရးစာမူမ်ားကိုအိန္ဂ်ယ္ကစီစဥ္တည္းျဖတ္ၿပီး ၁၈၈၅ နွင့္ ၁၈၉၄တို႔တြင္ထုတ္ေဝကာ အစြန္ထြက္တန္ဖိုးသေဘာတရားကို ေကာက္စကီက အရင္းက်မ္းစတၳဳထတြဲအျဖစ္ ၁၉၀၅-၁၀ တြင္ထုတ္ေဝခဲ့သည္။
The 1848 Revolution
The 1848 Revolution which had tremendous historic impact, was launched at almost the same time as the publication of ‘The Communist Manifesto’. In France, the king was overthrown and the republic proclaimed under the pressure of the workers on 24th February. By 2nd March revolution had covered south-west Germany, by 4th March Cologne, by 6th March Bavaria, by 11th March Berlin, by 13th March Vienna and almost immediately Hungary, by 18th March Milan and therefore Italy. Within a matter of weeks no government was left standing in an area of Europe which is today covered by more than ten countries. The common factor in all the revolutions were that they were social revolutions of the labouring poor. In the cities it was the workers who composed the overwhelming majority of those who participated and died in the demonstrations and barricade- fighting. Wherever there was rural participation, as in south-west Germany, Italy and other places, it was the poor peasantry who came out in insurrection and to divide the great estates. This overwhelming participation of the poor however had the effect of frightening the moderate liberal sections and even some of the radical sections of the bourgeoisie. The bourgeoisie, afraid of being swept away in the social wave and losing even their bourgeois rights, decided quickly in most places to betray the revolution and make a compromomise with feudal reaction. This led to the rapid failure of all the revolutions. With the exception of France, all the old rulers were restored to power; and the revolutionaries scattered into exile.
၁၈၄၈ေတာ္လွန္ေရး
ႀကီးမားေသာသမိုင္းဝင္သက္ေရာက္မႈရွိသည္ ၁၈၄၈ ေတာ္လွန္ေရးကို ကြန္ျမဴနစ္ေၾကညာစာတန္းထုတ္ေဝခ်ိန္နွင့္တၿပိဳင္တည္းနီးပါးစတင္ခဲ့သည္။ ျပင္သစ္တြင္ဘုုရင္ကိုျဖဳတ္ခ်ၿပီး အလုပ္သမားမ်ား၏ဖိအားေအာက္တြင္ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၄ ရက္ေန႔တြင္ သမၼတနိုင္ငံေၾကညာသည္။ မတ္လ ၂ ရက္ေန႔သိုေရာက္ေသာအခါေတာ္လွန္ေရးသည္ ဂ်ာမဏီနိုင္ငံအေနာက္ေတာင္ပိုင္း၊ မတ္လ ၄ရက္ေန႔တြင္ကိုလုန္း၊ မတ္လ ၆ ရက္ေန႔တြင္ဘာဗာရီးယား၊ မတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ ဘာလင္၊ မတ္လ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ ဗီယင္နာနွင့္ ခ်က္ခ်င္းနီးပါးဟန္ေဂရီနွင့္မတ္လ ၁၈ ရက္ေန႔တြင္မီလန္ ထို႔ေၾကာင့္အီတလီ ကိုဖံုးလႊမ္းသြားသည္။ရက္သတၱပါတ္အနည္းငယ္အတြင္း ယေန႔ေခတ္ နိုင္ငံ ၁၀ ေက်ာ္ပါဝင္ေသာဥေရာပ၏ေဒသတြင္ မည္သည့္အစိုးရမ်ွ မရပ္တည္နိုင္ေတာ့ေပ။ ဤေတာ္လွန္ေရးမ်ား၏တူညီေသာအခ်က္မွာ ၎တို႔သည္ အလုပ္သမားဆက္းရဲသား၏လူမႈေတာ္လွန္ေရးျဖစ္သည္ဟူေသာအခ်က္ျဖစ္သည္။ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္ပါဝင္ဆင္နႊဲသူမ်ားအနက္ ဆနၵျပပြဲနွင့္ အတားအဆီးတိုက္ပြဲမ်ားတြင္ေသဆံုးသူမ်ာ၏အမ်ားစုမွာ အလုပ္သမားမ်ားျဖစ္သည္။ ေက်းလက္ေဒသ၏ပါဝင္မႈနွင့္ပတ္သက္ေသာအခါတိုင္း အေနာက္ေတာင္ဂ်ာမဏီ၊အီတလီနွင့္အျခားေဒသမ်ားတြင္ကဲ့သို႔ပင္ ပုန္ကန္ရန္နွင့္ႀကီးမားေသာေျမပိုင္ဆိုင္မႈကိုခြဲေဝရန္ထြက္လာၾကသူမ်ားမွာ ဆင္းရဲေသာ လယ္သမားမ်ားျဖစ္သည္။သို႔ေသာ္ ဆင္းရဲသားမ်ား၏ဤမ်ႀကီးမားေသာပါဝင္မႈသည္ အလယ္အလတ္လစ္ဘရယ္ အုပ္စုမ်ားနွင့္ဓနရွင္လူတန္းစား၏အေျခခံက်ေသာ အုပ္စုမ်ားအနက္အခ်ိဳ႕ကိုပင္ ကိုေျခာက္လွန္႔ေသာသက္ေရာက္မႈ ရွိခဲ့သည္။ လူမႈလိႈင္းမ်ားတြင္ရွင္းလင္းခံရျခင္းနွင့္ ဓနရွင္အခြင့္အေရးမ်ားဆံုးရႈံးမည္ကို ေၾကာက္႐ြ႕ံၿပီး ေနရာအမ်ားအျပားတြင္ေတာ္လွန္ေရးကိုစြန္႔လြတ္ကာ အလ်င္အျမန္ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကၿပီး ေျမရွင္ဗေဒသရာဇ္တုန္႔ျပန္မႈနွင့္အေပးအယူလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ၎သည္ေတာ္လွန္ေရးအားလံုးရုတ္တရက္က်ဆံုးမႈကိုျဖစ္ေစသည္။ ျပင္သစ္မွလြဲ၍က်န္ေနရာအားလံုးတြင္အုပ္ခ်ဳပ္သူေဟာင္းမ်ားသည္အာဏာကိုျပန္လည္ထိန္းသိမ္းခဲ့ၾကၿပီးေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားသည္ျပည္ေျပးမ်ားအျဖစ္ျပန္႔က်ဲကုန္သည္။
The turning point came in June 1848, when the revolutionary workers of Paris were forced into insurrection which was brutally crushed. The June insurrection, was, as Marx put it “the first great battle .... between the two classes that split modern society.” For five days the unarmed workers fought the combined armed forces of the united bourgeoisie. 1500 died in the street fighting (as against only 370 in the February Revolution). The class hatred of the bourgeoisie was such that even after the suppression, 3000 more were massacred, and 12,000 were arrested and mostly sent to Algerian labour camps. After the workers were defeated, the sections of the bourgeoisie who participated in the revolution were one by one pushed out of power. On 2nd December 1851, Louis Bonaparte, a nephew of the earlier Napoleon seized dictatorial power, and in 1852 got himself proclaimed as Emperor, Napoleon III in which position he continued until his defeat in the Franco Prussian war of 1870-71.
ပဲရစ္မွေတာ္လွန္ေသာ အလုပ္သမားမ်ားကို ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္စြာၿဖိဳခြဲခံရေသာအုံႂကြမႈသို႔တြန္းပို႔ေသာ အခါ ၁၈၄၈ ဇြန္လတြင္ အေျပာင္းအလဲမွတ္သို႔ေရာက္လာသည္။ မာ့က္စ္၏အဆိုအရေျပာရလ်င္ထိုဇြန္လအုံႂကြမႈသည္ ေခတ္သစ္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို ခြဲျခားထားေသာလူတန္းစားနွွစ္ရပ္အၾကားပထမဆံုးမဟာတိုက္ပြဲႀကီးျဖစ္သည္။ လက္နက္မဲ့အလုပ္သမားမ်ားသည္ ၅ ရက္ၾကာမ် ညီၫြတ္ေသာဓနရွင္မ်ား၏လက္နက္ကိုင္တပ္ေပါင္းစုကိုတိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ လမ္းေပၚတိုက္ပြဲမ်ားတြင္ ၁၅၀၀ ေက်ာ္ေသဆံုးသည္။(ေဖေဖာ္ဝါရီလေတာ္လွန္ေရးတြင္ ၃၇၀ေသဆံုးသည္။ ) ဓနရွင္မ်ား၏လူတန္းစားအမုန္းတရားမွာ ဤမ်ျဖစ္၍ ဖိနွိပ္ၿဖိဳခြဲအၿပီးမွာပင္ ၃၀၀၀ ခန္႔အစုအၿပံဳလိုက္အသတ္ခံရၿပီး ၁၂၀၀၀ မွာအဖမ္းခံရကာ မ်ားေသာအားဖင့္ အယ္လ္ဂ်ီးရီးယန္းရဲဘက္စခန္းမ်ားသို႔အပို႔ခံရသည္။ အလုပ္သမားမ်ားေခ်မႈန္းခံရၿပီးေနာက္ ေတာ္လွန္ေရးတြင္ပါဝင္ခဲ့ေသာဓနရွင္အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို တဦးၿပီးတဦးအာဏာမွေမာငး္ထုတ္ခဲ့သည္။ ၁၈၅၁ ဒီဇင္ဘာလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ယခင္ နပိုလီယန္၏တူတဦးျဖစ္သူ လူးဝစ္ဘိုနာပတ္ သည္ အာဏာရွင္အာဏာကိုသိမ္းယူၿပီး ၁၈၅၂ခုတြင္ ဧကရာဇ္ တတိယေျမာက္နပိုလီယန္ အျဖစ္ေၾကညာကာ ထိုရာထူးကို ျပင္သစ္ရုရွားစစ္ပြဲ ၁၈၇၀-၇၁ တြင္ရႈံးနိမ့္သည္အထိခ်ဳပ္ကိုင္ထားခဲ့သည္။
(
အခန္း ၄ မွအဆက္ ) The defeat of the French workers led to the
bourgeoisie throughout Europe jumping into the arms of the
reactionaries. The Austrian Emperor’s army took over Prague, with
moderate bourgeois help, in June 1848, and then Vienna in October, after
a battle that cost over 4000 lives. This was followed by the king of
Prussia taking over Berlin and then other parts of Germany. This left
parts of Italy and Hungary which were taken over in August 1849. All the
reforms introduced by the revolutions were reversed. The only exception
was the abolition of serfdom in the vast Austrian Habsburg Empire. This
meant the abolition of serfdom throughout most of Europe, except Russia
and Rumania where the abolition was accomplished in the 1860s.
ျပင္သစ္အလုပ္သမားမ်ား၏ရႈံးနိမ့္မႈသည္ဥေရာပတခြင္လံုးရွိဓနရွင္မ်ားကို တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရး သမားမ်ား၏လက္အတြင္းခုန္ဝင္သြားေစခဲ့သည္။ ၾသစတီးယန္းဧကၠရာဇ္၏စစ္တပ္ကအလယ္အလတ္ဓနရွင္မ်ား၏အကူအညီနွင့္ ထိုေနာက္ ေအာက္တိုဘာတြင္ အသက္ေပါင္း ၄၀၀၀ ေက်ာ္ေသဆံုးေသာတိုက္ပြဲအၿပီး ပရာ႕ဒ္ကိုသိမ္းယူသည္။ ထိုေနာက္တြင္ပရပ္ရွားဘုရင္က ဘာလင္နွင့္အျခားဂ်ာမဏီ၏အစိတ္အပိုင္းမ်ားကိုသိမ္းယူသည္။ ဤသိမ္းပိုက္မႈသည္ ၁၈၄၉ ၾသဂုတ္လတြင္သိမ္းယူခံရမည့္ ဟန္ေဂရီနွင့္အီတလီနိုင္ငံအစိတ္အပိုင္းမ်ားကိုခ်န္ထားခဲ့သည္။ ေတာ္လွန္ေရးမ်ားကစတင္ခဲ့ေသာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားအားလံုး သည္ေျပာင္းျပန္ျဖစ္သြားသည္။ တခုတည္းေသာခ်ြင္းခ်က္မွာ က်ယ္ျပန့္ေသာ ၾသစထရီးယန္းဟက္ဘတ္အင္ပါယာတြင္ ေက်းက်ြန္စနစ္ဖ်က္သိမ္းျခင္းျဖစ္သည္။ ၎သည္၁၈၆၀ခုနွစ္မ်ားတြင္ေက်းက်ြန္စနစ္ဖ်က္သိမ္းေသာ ရုရွားနွင့္ ရိုေမးနီးယားမွအပ ဥေရာပ၏ေနရာအမ်ားစုတြင္ေက်းက်ြန္စနစ္ဖ်က္သိမ္းျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
Marx and Engels during the 1848 Revolution
After the February Revolution in Paris the Belgian government adopted repressive measures against the emigrant revolutionaries; Marx was expelled from Brussels and returned to Paris, where he worked for the German revolutionary cause on behalf of the Communist League After the Vienna and Berlin revolutions in March many German emigres moved from France to Germany. Marx and Engels established themselves in Cologne, where communist propaganda was most active, and from June onwards published a newspaper, the Neue Rheinische Zeitung, with a programme entitled Demands of the Communist Party of Germany. These aims were not communistic as such, but radical democratic and republican: they included the confiscation of large estates, free universal education, a progressive income tax, and the nationalisation of railways. The paper, of which Marx was chief editor, condemned the irresolute attitude of the bourgeoisie and advocated a united Germany under a republican constitution with direct and universal suffrage; it championed the oppressed national minorities, especially the Poles, and called for war with Russia as the mainstay of reaction in Europe.
၁၈၄၈ ေတာ္လွန္ေရးအတြင္းကမာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္
ျပင္သစ္တြင္ေဖေဖာ္ဝါရီေတာ္လွန္ေရးအၿပီး၌ ဘယ္လ္ဂ်ီယန္အစိုးရသည္ျပည္ပမွဝင္ေရာက္အေျခခ်ေသာေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားကို ဖိနွိပ္ေသာအစီအစဥ္မ်ားခ်မွတ့္ခဲ့သည္။ မာ့က္စ္သည္ဘရပ္ဆဲလ္မွနွင္ထုတ္ခံရၿပီး ပဲရစ္သို႔ျပန္ကာပဲရစ္တြင္ ကြန္ျမဴနစ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ကိုယ္စား ဂ်ာမန္ေတာ္လွန္ေရးအတြက္လုပ္ေဆာင္သည္။ မတ္လဘာလင္နွင့္ဗီယင္နာေတာ္လွန္ေရးမ်ားအၿပီး ဂ်ာမဏီမွေျပာင္းေ႐ႊ့လာသူမ်ားသည္ ျပင္သစ္မွဂ်ာမဏီသို႔ေျပာင္းေ႐ႊ့ၾကသည္။ မာ့က္စ္နွင့္ အိန္ဂ်ယ္တို႔ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒျဖန္႔ခ်ိမႈအနိုးၾကားဆံုးျဖစ္ေသာ ကိုလုန္းတြင္၎တို႔ဘာသာထူေထာင္ၾကၿပီးဇြန္လမွစ၍ ဂ်ာမဏီကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ေတာင္းဆိုမႈမ်ားအမည္ရွိ အစီအစဥ္တခုျဖင့္ the Neue Rheinische Zeitung အမည္ရွိသတင္းစာတေစာင္ကိုထုတ္ေဝသည္။ ထိုရည္မွန္းခ်က္မ်ားသည္ ထိုမ်ွကြန္ျမဴနစ္မဆန္ဘဲ အေျခခံဒီမိုကရက္တစ္နွင္ရီပါတ္ဗလင္ကန္ဆန္သည္။ ၎တြင္ေျမယာအႀကီးအက်ယ္ပိုင္ဆိုင္မႈကိုသိမ္းယူေရး၊ အခမဲ့အက်ြင္းမဲ့ပညာေရး၊ တိုးတက္ေသာဝင္ေငြခြန္နွင့္ရထားလုပ္ငန္းနိုင္ငံပိုင္ျပဳလုပ္ေရးတို႔ပါဝင္သည္။ မာ့က္စ္က အယ္ဒီတာခ်ဳပ္အျဖစ္ေဆာင္႐ြက္ေသာထိုသတင္းစာသည္ ဓနရွင္လူတန္းစား၏မျပတ္သားေသာသေဘာထားကိုရႈတ္ခ်ၿပီး ရီပတ္ဗလစ္ကန္ဖြဲ႕စည္းပံုေအာက္တြင္ ညီၫြတ္ေသာတိုက္ရိုက္အႂကြင္းမဲ့မဲေပးခြင့္နွင့္ဂ်ာမဏီနိင္ငံကို ေဆာ္ၾသသည္။ အထူးသျဖင့္ပိုးလ္မ်ားပါဝင္ေသာ ဖိနွိပ္ခံအမ်ိဳးသားလူနည္းစုမ်ား အေရးကိုေဆာင္႐ြက္ၿပီး ဥေ ရာပတြင္တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရး၏ အမာခံျဖစ္ေသာ ရုရွားနွင့္စစ္ပြဲကိုေတာင္းဆ္ိုသည္။
The victory of reaction in Europe and the collapse of the revolution in Germany led to the closure of the paper in May 1849. Marx was expelled from Prussia and returned to Paris where a new revolutionary upsurge was still expected. However in the face of repression by the French government he was forced to shift to London in August, where he spent the rest of his life in exile. Engels settled in Manchester where the spent twenty years. Upon their entry into England, Marx and Engels set about reviving the Communist League. They drafted and distributed an address of the central committee which called for the setting up of an independent proletarian party independent of the petty bourgeois democrats (the republican bourgeoisie). It called for aiming at ‘permanent revolution’ which would enable the proletariat to eventually seize power. The Communist League however did not last
long and was wound up in 1852.ဥေရာပတြင္တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးေအာင္ျမင္မႈနွင့္ ဂ်ာမဏီတြင္ေတာ္လွန္ေရးၿပိဳကြဲျခင္းသည္ ၁၈၄၉ ေမလတြင္ထိုသတင္းစာကိုပိတ္ရျခင္းသို႔ဦးတည္ခဲ့သည္။ မာ့က္စ္သည္ပရပ္ရွားမွနွင္ထုတ္ခံရၿပီး ေတာ္လွန္ေရး အံုႂကြမႈအသစ္ျဖစ္မည္ဟုေမ်ာ္လင့္ရစဲျဖစ္ေသာ ပဲရစ္သို႔ျပန္သည္။ သို႔ေသာျ္ပင္သစ္အစိုးရ၏္ဖိနွိပ္မႈနွင့္ရင္ဆိုင္ရေသာအခါ ၾသဂတ္လတြင္လန္ဒန္သို႔ေျပာင္းရၿပီးသူ႔ဘဝ၏က်န္အခ်ိန္မ်ားကိုျပည္ေျပးအျဖစ္ လန္ဒန္တြင္ကုန္ဆံုးေစခဲ့ရသည္။ အိန္ဂ်ယ္သည္မန္ခ်က္စတာတြင္အေျခခ်ၿပီး ၎တြင္အနွစ္ ၂၀ မ်ေနထိုင္ခဲ့သည္။ အဂၤလန္သို႔ ၎တို႔ဝင္ေရာက္လာေသာအခါ မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔သည္ ကြန္ျမဴနစ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကိုျပန္လည္အသက္သြင္းရန္ စတင္လုပ္ေဆာင္ၾကသည္။ ဓနရွင္ဒီမိုကရက္မ်ား (ရီပါတ္ဗလစ္ကန္ဒီမိုကရက္မ်ား )မွကင္းလြတ္ေသာလြတ္လပ္ေသာ ပစၥည္းမဲ့ပါတီထူေထာင္ရန္ ေတာင္းဆိုေသာဗဟိုေကာ္မတီ၏ မိန္႔ခြန္းကိုမူၾကမ္းေရးဆြဲျဖန္႔ခ်ိသည္။ ၎သည္ေနာက္ဆံုးတြင္ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားက အာဏာကိုသိမ္းယူေသာ ထာဝရေတာ္လွန္ေရးကို္ရန္ရည္႐ြယ္ရန္ေတာင္းဆိုသည္။ သို႔ေသာ္ကြန္ျမဴနစ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ သက္တမ္းမရွည္ဘဲ ၁၈၅၂ တြင္ရုပ္သိမ္းရသည္။
Marx’s work during this period helped establish the founding principles of the proletariat’s revolutionary tactics. His series of articles written during this period was published as The Class Struggles in France, 1848 to 1850. This along with his brilliant work The Eighteenth Brumaire of Louis Bonaparte written in 1851-52 was “Marx’s first attempt to explain a section of contemporary history by means of his materialist conception”. On the basis of the practical experience of the mass revolutionary struggle, Marx developed the analysis and tactic of the proletariat. The confusing twists and turns in the events as they took place were clearly explained in class terms. He clearly showed how the proletariat was the real driving and decisive force in the revolutions which had put the bourgeoisie in power. He then showed how the bourgeoisie while turning against the workers had actually betrayed the revolution and proved incapable of rule. He exposed the ‘parliamentary cretinism’ of the petty bourgeois democrats where caught up in the illusions of their parliamentary speeches they ignored the realities of the class struggle. Of particular importance was Marx’s exposure of the true nature of the bourgeois state as an organ of capitalist class rule and his first use of the term ‘dictatorship of the proletariat’. Finally, Marx’s analysis of the role of the peasantry is crucial. While analyasing how the adventurer Louis Bonaparte utilised the peasantry as his chief social support to establish his dictatorship, he pointed to the need of the peasantry being won over as an ally of the revolution. This all important formulation was further more clearly developed when Marx wrote to Engels in the context of Engel’s 1850 book The Peasant War in Germany regarding the historic German peasant uprising of 1525. Marx points out that the future of the proletarian revolution in Germany would depend on whether it won the support of the peasantry, what he called a second edition of the Peasant War.
ထိုကာလအတြင္းက မာ့က္စ္၏စာေပလက္ရာမ်ားသည္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား၏ေတာ္လွန္ေရးနည္းပိရိရာယ္မ်ား၏သေဘာတရားမ်ားတည္ေထာင္ရန္ အေထာက္အကူျပဳသည္။ ဤကာလအတြင္းသူေရးသားခဲ့ေသာေဆာင္းပါးအတြဲမ်ား ကို၁၈၄၈ မွ၅၀အထိျပင္သစ္မွလူတန္းစားတိုက္ပြဲအမည္ျဖင့္ထုတ္ေဝသည္။ ဤေတာက္ေျပာင္ေသာလက္ရာနွင့္အတူ ၁၈၅၁-၅၂ တြင္ေရးသားခဲ့ေသာ The Eighteenth Brumaire of Louis Bonaparte သည္ မာ့က္စ္၏ ေခတ္ၿပိဳင္သမိုင္းအေပၚသူ၏ရုပ္ဝါဒအျမင္ျဖင့္ပထမဆံုးရွင္ျပရန္က်ိဳးစားမႈ ျဖစ္သည္။ လူထုေတာ္လွန္ေရး၏ လက္ေတြ႕အေတြ႕အႀကံဳတိုက္ပြဲ အေျခခံေပၚတြင္ မာ့က္စ္သည္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား၏ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာမႈနွင့္ နည္းပိရိရာယ္မ်ားကိုေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။ ျဖစ္ရပ္မ်ားေပၚေပါက္စဥ္၎တို႔၏ရႈပ္ေထြးေသာအလွဲ႔အေျပာင္းမ်ားကိုလူတန္းစားအျမင္ျဖင့္ရွင္းလင္းစြာျပသခဲ့သည္။ ဓနရွင္လူတန္းစားကိုအာဏာရေစခဲ့ေသာေတာ္လွန္ေရးမ်ားအတြင္းပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားသည္ မည္သို႔စစ္မွန္သည့္ေမာင္းနွင္ေသာအဓိကအခန္းမွပါဝင္သည္ကိုသူျပသခဲ့သည္။ ထိုေနာက္ ဓနရွင္လူတန္းစားသည္ အလုပ္သမားမ်ားကို ရန္ျပဳေသာအခါ ေတာ္လွန္ေရးကိုလက္ေတြ႕သစၥာေဖာက္ေၾကာင္းနွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ရန္မစြမ္းေဆာင္နိုင္ေၾကာင္းျပသသည္ဟု သူရွင္းျပသည္ ။ သူသည္ ဓနရွင္ေပါက္စ ဒီမိုကရက္မ်ား၏ ပါလီမန္မိန္႔ခြန္းမ်ားတြင္ပိတ္မိေသာအခါ လက္ေတြ႕လူတန္းစားတိုက္ပြဲ၏အရွိတရားကိုလ်စ္လ်ဴရႈေသာ ပါလီမန္ဆိုင္ရာတုန္႔ဆိုင္းမႈ ကိုဖြင့္ခ်သည္။ အထူးအေရးငါေသာအခ်က္မွာ မာ့က္စ္၏ ဓနရွင္နိုင္ငံေတာ္၏စစ္မွန္ေသာ သေဘာသဘာဝကို အရင္ရွင္လူတန္းစားအုပ္ခ်ဳပ္ေရး၏အစိတ္အပိုင္းအျဖစ္ဖြင့္ခ်ျခင္းနွင့္ ပစၥည္းမဲ့အာဏာရွင္စနစ္ဟူေသာေဝါဟာရကို ပထမဆံုးအသုံးျပဳ ျခင္းျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆံုးအခ်က္အေနနွင့္ေျပာရလ်င္မာ့က္စ္၏ လယ္သမားမ်ား၏အခန္းကဏၰအေပၚစိတ္ျဖာသုံုးသပ္မႈသည္အေရးပါသည္။ စြန္႔စားေရးဝါဒီလူးဝစ္ဘိုနာပါတ္သည္ သူ၏အာဏာရွင္စနစ္ကိုထူေထာင္ရန္ သူ၏အဓိကလူမႈေထာက္ကူမႈအျဖစ္လယ္သမားမ်ား မည္သုိ႔ အသုံးခ်သည္ကိုခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာရင္း လယ္သမားမ်ားကိုေတာ္လွန္ေရး၏မဟာမိတ္အျဖစ္ သိမ္းသြင္းေရးလိုအပ္ခ်က္ကိုေထာက္ျပသည္။ ဤအေရးအႀကီးဆံုးသုံးသပ္ခ်က္ကို မာ့က္စ္ကအိန္ဂ်ယ္ထံစာေရးေသာအခါ အိန္ဂ်ယ္၏ ၁၈၅၀ ခုနွစ္စာတန္းျဖစ္သည့္ သမိုင္တြင္သည့္ ၁၈၂၅ ခုနွစ္ဂ်ာမန္လယ္သမားအံုႂကြမႈနွင့္ပတ္သက္ေသာ ဂ်ာမန္လယ္သမားစစ္ပြဲ အေျခအေနနွင့္နိႈင္းယွဥ္ကာ ပိုမိုျပည့္စုံစြာေဖာ္ထုတ္သည္။ ဂ်ာမဏီတြင္ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားေတာ္လွန္ေရး၏အနာဂါတ္သည္ ၎ကို လယ္သမားစစ္ပြဲဒုတိယတည္းျဖတ္ျခင္းဟုသူေခၚေသာ လယ္သမားမ်ား၏ ေထာက္ခံမႈရမရ အေပၚမူတည္သည္ဟုသူကေထာက္ျပသည္။
Other Revolutions in this Period
The 1848 European Revolution had global impact and even inspired an insurrection in Pernambuco in Brazil in the same year and a Colombian revolution in the early 1850s. The Spanish revolution of 1854-56 too can be seen in the same light. It too was however crushed after the bourgeoisie and the army officers who had first started the uprising later betrayed it to leave the workers to be isolated and defeated.
ဤေခတ္၏အျခားေတာ္လွန္ေရးမ်ား
ဤေခတ္၏အျခားေတာ္လွန္ေရးမ်ား
၁၈၄၈ ဥေရာပေတာ္လွန္ေရးသည္ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာရို္ခတ္မႈရွိခဲ့ၿပီး ထိုနွစ္မွာပင္ ဘရာဇီးရွိ ပါနမ္ဘူကိုတြင္အုံႂကြမႈကိုျဖစ္ေစခဲ့ကာ ၁၈၅၀ခုႏွစ္မ်ားအေစာပိုင္တြင္ ကိုလမ္ဘီယာေတာ္လွန္ေရးကို ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ ၁၈၅၄-၅၆ စပိန္ေတာ္လွန္ေရးကိုလည္း အလားတူရႈျမင္နိုင္သည္။ သို႔ေသာ္၎ကိုယ္တိုင္သည္ပင္ အံုႂကြမႈကိုစတင္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္အလုပ္သမားမ်ားသီးျခားက်န္ရစ္ၿပီးေခ်မႈန္းခံရေစရန္ ထားခဲ့ေသာ ဓနရွင္မ်ားနွင့္ စစ္အရာရွိမ်ား ္ သစၥာေဖာက္ခဲ့ရၿပီးေနာက္ ေခ်မႈနး္ခံခဲ့ရသည္။
This period saw major struggles in the colonies and semi-colonies. The major ones were the Taiping peasant Revolution of China (185164), the First Indian War of Independence (1857-58), and the great Algerian uprising (1871). The Taiping Revolution was the largest such struggle and it covered 17 provinces where it attempted to establish a new society on the basis of ideas of Utopian agricultural socialism. It was finally crushed by an alliance of the Ching imperial troops with the Americans, British and French. The other struggles too were crushed by the colonialists, aided by local betrayers. ဤေခတ္အတြင္းကိုလိုနီနွင့္ကိုလိုနီတပိုင္းနိုင္ငံမ်ားတြင္ အဓိကတ္ို္က္ပြဲမ်ားကိုေတြ႕ႀကံဳခဲ့ရသည္။ အဓိကတိုက္ပြဲမ်ားမွာ တရုတ္နိုင္ငံ၏တိုင္ပင္းလယ္သမားပုန္ကန္မႈ (၁၈၅၁-၆၄ )၊ အနိၵယပထမလြတ္လပ္ေရးစစ္ပြဲ (၁၈၅၇ -၅၈ ) နွင့္မဟာအယ္ဂ်ီးရီးယန္းအံုႂကြမႈ ( ၁၈၇၁ ) တို႔ျဖစ္သည္။ တိုင္ပင္းေတာ္လွန္ေရးမွာဤကဲ့သိုေသာေတာ္လွန္မႈမ်ားအနက္အႀကီးဆံုးျဖစ္ကာ စိတ္ကူးယဥ္ စိုက္ပ်ိဳးေရးဆိုရွယ္လစ္ အေျခခံျဖင့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းသစ္ထူေထာင္ရန္ႀကိဳးစားေသာ ျပည္နယ္ ၁၇ ခုပါဝင္သည္။ ၎သည္လည္းေနာက္ဆံုးတြင္ခ်င္ဧကရာ္တပ္ဖြဲ႕မ်ား၊ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္နွင့္ၿပ္ငသစ္တို႔၏မဟာမိတ္အဖြဲ႕ကေခ်မႈန္းခံခဲ့ရသည္။ အျခားေသာတိုက္ပြဲမ်ားသည္လည္း ေဒသခံသစၥာေဖာက္မ်ား၏အကူအညီျဖင့္နယ္ခ်ဲ့တို႔၏ေခ်မႈန္းခံခဲ့ရသည္။
This was also the age of wars where after the relative calm since the Napoleonic wars (since 1815), the major capitalist powers again waged repeated war. In Europe there was the Crimean War (185456) between Russia on one side and Britain, France and Turkey on the other resulting in 600,000 deaths, France, Savoy and the Italians against Austria (1858-59), Prussia and Austria against Denmark (1864), Prussia and Italy against Austria (1866), Prussia and the German states against France (1870-71). The major wars in the Americas were the American Civil War (1861-66) between the industrialised North and the agrarian South of the United States resulting in 630,000 deaths, and the war between Paraguay on one side and Argentina, Uruguay and Brazil on the other (1864-70) resulting in 330,000 deaths. The main cause or these wars was the process of capitalist expansion and the direct and indirect conflicts arising out of it. In many cases they completed the tasks of the unfinished bourgeois revolutions. In the American Civil War the unfinished task of independence from Britain was completed by the integration of the South states (which had continued to remain closely linked with the British Empire) into the new major industrial economy of the United States. The national tasks unfulfilled in the 1848 Revolution were completed in the European wars. The modern capitalist nation-states of Germany and Italy were thus established, Rumania came into existence at the end of the 1850s, and the Hungarian nation achieved autonomy within the Austrian Empire in 1867. Poland and Ireland however could not come into existence despite national move- ments, and insurrections in 1863 and 1867 respectively.
ထိုကာလသည္နပိုလီယန္စစ္ပြဲမ်ားအၿပီးနိႈင္းယွဥ္ခ်က္အားျဖင့္တည္ၿငိမ္ေသာကာလေနာက္ပိုင္း (၁၈၁၅ မွစ၍ )စစ္ပြဲမ်ား၏ကာလျဖစ္ၿပီးအဓိကအရွင္းရွင္အင္အားႀကီးနိုင္ငံမ်ားသည္စစ္ကိုအႀကိမ္ႀကိမ္ဆင္နႊဲၾကသည္။ ဥေရာပတြင္ လူ ၆ သိန္းေသေစေသာ တဘက္တြင္ရုရွားနွင့္အျခားတဘက္တြင္ ျဗိတိန္၊ျပင္သစ္နွင့္ တူရကီတို႔၏ ခရိုင္းမီယန္းစစ္ပြဲ (၁၈၅၄-၅၆ )၊ ျပင္သစ္၊ဆဗြိဳင္း၊အီတလီနွင့္ၾသစတီးရီယား (၁၈၅၈ - ၅၉)၊ ပရပ္ရွား၊ၾသစတီးရီးယားတို႔နွင့္ဒိန္းမတ္ ( ၁၈၆၄ )၊ ပရပ္ရွား၊အီတလီတို႔နွင့္ၾသစတီးရီးယား ( ၁၈၆၆ )၊ ပရပ္ရွားနွင့္ဂ်ာမန္ျပည္နယ္မ်ားနင့္ျပင္သစ္ ( ၁၈၇၀- ၇၁) တို႔ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ အေမရိကတြင္ျဖစ္ပြားေသာအဓိကစစ္ပြဲမ်ားမွာ လူေပါင္း ၆ သိ္န္း ၃ေသာင္းေသဆုံုးေစသည့္ စက္မႈတိုးတက္ေသာ ေျမာက္ပိုင္းနွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးထြန္းကားေသာေတာင္ပုိင္းတို႔အၾကားျဖစ္ပြားသည့္ အေမရိကန္ျပည္တြင္းစစ္ ( ၁၈၆၁-၆၆ ) နွင့္လူ ၃ သိန္း ၃ ေသာင္းေသဆံုးေစသည့္ ပါရာေဂြးကတဘက္နွင့္ အာဂ်င္တီးနား၊ဥရုေဂြးနွင့္ ဘရာဇီးတို႔ကတဘက္ျဖစ္ပြားေသာ စစ္ပြဲ (၁၈၆၄ - ၇၀)တို႔ျဖစ္သည္။ ဤစစ္ပြဲမ်ား၏အဓိကအေၾကာင္းရင္းမွာ အရင္းရွင္ခ်ဲ့ထြင္မႈ၏လုပ္ငန္းစဥ္နွင့္၎၏တိုက္ရိုက္သို႔မဟုတ္သြယ္ဝိုက္ျဖစ္ေပၚလာေသာ ပဋိပကၡမ်ားျဖစ္သည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္၎တို႔သည္ ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရးမ်ား၏မၿပီးဆံုူးေသးေသာတာဝန္မ်ားကိုဆက္လက္ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ၾကသည္။ အေမရိကန္ျပည္တြင္းစစ္သည္ မၿပီဆံုးေသးေသာ ၿဗိတိန္ထံမွ လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲကို ၿဗိတိသ်အင္ပါယာနွင့္နီးကပ္စြာဆက္စပ္ေနစဲျဖစ္ေသာေတာင္ပိုင္းျပည္နယ္မ်ားကို စက္မႈဖြံ႕ၿဖိဳးေသာအေမရိကန္ျပည္းေထာင္စုသို႔ေပါင္းစည္းေစျခင္းျဖင့္အဆံုးသပ္ခဲ့သည္။ ၁၈၄၈ ေတာ္လွန္ေရးတြင္မျဖည့္ဆီးနိုင္ခဲ့ေသာ အမ်ိဳးသားေရးတာဝန္မ်ားကို ဥေရာပစစ္ပြဲမ်ားတြင္ၿပီးစီးေစခဲ့သည္။ ေခတ္သစ္အရင္းရွင္နိုင္ငံမ်ားျဖစ္ေသာဂ်ာမဏီနွင့္အီတလီကိုဤသို႔ထူေထာင္ခဲ့ၾကသည္။ ၁၈၅၀ခုနွစ္မ်ားအကုန္တြင္ရူေမးနီးယားနိုင္ငံေပၚေပါက္လာၿပီးဟန္ေဂရီနိုင္ငံသည္ ၁၈၆၇ တြင္ ၾသစတီးယားအင္ပါယာအတြင္း ခုတြင္ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရျဖစ္လာသည္။ အမ်ိဳးသားလႈပ္ရွားမႈမ်ားရွိေသာ္လည္း ပိုလန္နွင့္အိုင္ယာလန္သည္ ၁၈၆၃ နွင့္ ၁၈၆၇ တြင္အုံႂကြမႈမ်ားရွိေသာ္လည္းနိုင္ငံမ်ားျဖစ္မလာခဲ့ေပ။Marx and Engels wrote extensively on all the above events. Marx in particular contributed regularly from 1852 to 1862 to the New York Tribune where he analysed various events in Europe and Asia. Some of these articles were brought together in books. These articles laid class forces in the wars and revolutionary events and raised appropriate to demands from the standpoint of the proletariat. Thus was further developed the theory of the tactics of the proletariat.
အထက္ပါျဖစ္ရပ္မ်ားအားလံုးနွင့္ပတ္သက္၍မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔ကက်ယ္ျပန္႔စြာေရးသားခဲ့ၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ မာ့က္စ္သည္ ၁၈၅၂ မွ၁၈၆၂ ကာလအတြင္း သူဥေရာပနွင့္အာရွမွျဖစ္ရပ္မ်ားကိုခြဲျခမ္းစိတ္ဖ်ာေသာ နယူးေယာက္ထရီဗ်ဴး တြင္ ပံုမွန္ေရးသားခဲ့သည္။ ဤေဆာင္းပါးမ်ားအနက္အခ်ိဳ႕ကိုစာအုပ္မ်ားအျဖစ္စုစည္းထုတ္ေဝခဲ့သည္။ ဤေဆာင္းပါးမ်ားသည္ စစ္ပြဲမ်ားနွင့္ ေတာ္လွန္ေရးျဖစ္ရပ္မ်ားမွ လူတန္းစားအင္အားစုမ်ားကို ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီး ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား၏အျမင္သို႔သင့္ေတာ္ေအာင္ေတာင္းဆိုမႈမ်ားကိုျမႇင့္တင္ခဲ့သည္။ ၎ကိုပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားနည္းပိရိရာယ္၏သေဘာတရားအျဖစ္ထပ္မံေဖာ္ထုတ္သည္။
Formation of the International Workingmen’s Association
There were strong internationalist trends within the workers movement, particularly in Britain and France, which contributed to the establishment of the International Workingmen’s Association or the First International. The formation itself took place in the context of a rising wave of proletarian and bourgeois national revolutionary struggles, after a long period of reaction that had followed the failure of the 1848 Revolution. Particularly in the wake of the 1857 Depression there was a strong strike movement of 1860-62 in England and other countries, which gave a boost to the trade unions and other workers organisations.
နိုင္ငံတကာအလုပ္သမားအဖြဲ႕အစည္းဖြဲ႕စည္းျခင္း
အလုပ္သမားမ်ား၏လႈပ္ရွားမႈ အထူးသျဖင့္ၿဗိတိန္နွင့္ျပင္သစ္တြင္ ပထမအင္တာေနရွင္နယ္ သို႔မဟုတ္ ပထမဆုံးႏုိင္ငံတကာအလုပ္သမားအဖြဲ႕အစည္း ထူေထာင္ေစရန္အက်ိဳးေဆာင္ခဲ့ေသာ ျပင္းထန္ေသာ နိုင္ငံတကာလမ္းေၾကာင္းမ်ားရွိခဲ့သည္။ ဖြဲစည္းျခင္းသည္ ၁၈၄၈ေတာ္လွန္ေရးရႈံးနိမ့္မႈေနာက္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ရွည္လ်ားသည့္ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးကာလအၿပီး ပစၥည္းမဲ့နွင့္ဓနရွင္ ေတာ္လွန္ေသာ အမ်ိဳးသားလႈပ္ရွားမႈလိႈင္းျမင့္မားေနေသာအေျခအေန တြင္ေပၚေပါက္လာသည္။ အထူးသျဖင့္ ၁၈၅၇ စီးပြားပ်က္ကပ္အၿပီး အဂၤလန္နွင့္အျခားနိုင္ငံမ်ား၌ ၁၈၆၀- ၆၂ တြင္ ျပင္းထန္ေသာသပိတ္လႈပ္ရွားမႈရွိခဲ့ၿပီး ၎သည္ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားနွင့္အျခားအလုပ္သမားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားသို႔တြန္းအား တခုျဖစ္ေစခဲ့သည္။
Organisational links were built up at joint demonstrations by British and French workers in 1863 to protest the suppression of the Polish insurrection by Russia and to demand independence for Poland. Talks at this time of the formation of an international led to the English worker
representatives sending a formal ‘Address’ to the French workers regarding this. The reply of the French workers was presented at the meeting on 28th September 1864 which resulted in the formation of the International Workingmen’s Association. This meeting, which was attended by German, Italian and Polish emigres besides the British and French, decided to have its headquarters in London, with the English labour journal, the Bee-hive, as its official organ. Marx who was present at the meeting was elected to its council and made corresponding Secretary for Germany. It was he who drew up the Inaugural Address and Provisional Rules, the first programme and constitution of the First International.
အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာခ်ိတ္ဆက္မႈမ်ား ပိုလန္အုံႂကြမႈကို ရုရွားကဖိနိွပ္ျခင္းကို ကန႔္ကြက္ရန္နွင့္ ပိုလန္အတြက္လြတ္လပ္ေရးေတာင္းဆိုရန္ျပဳလုပ္သည့္ ၁၈၆၃ ခုနွစ္တြင္ ၿဗိတိန္နွင့္ျပင္သစ္ အလုပ္သမားမ်ားပူးတြဲ ဆနၵျပပြဲ၌တည္ေထာင္သည္။ဤအခ်ိန္က အင္တာေနရွင္နယ္တခု ဖြဲ႕စည္းေရးေဆြးေနြးပြဲမ်ားသည္ အဂၤလိ္ပ္အလုပ္သမားကိုယ္စားလွယ္မ်ားအေနျဖင့္ျပင္သစ္အလုပ္သမားမ်ားကို ဤကိစၥနွင့္ပတ္သက္၍တရားဝင္ မိန္႔ခြန္းေပးပို႔ ရန္ဦးတည္သြားေစသည္။ျပင္သစ္အလုပ္သမားမ်ား၏ျပန္ၾကားခ်က္ ကုိ နိုင္ငံတကာအလုပ္သမားအဖြဲ႕အစည္းေပၚေပါက္ေစခဲ့ေသာ ၁၈၆၄ ခု စက္တင္ဘာ ၂၈ ရက္စည္းေဝးပြဲ၌တင္ျပသည္။ ၿဗိတိန္နွင့္ျပင္သစ္အျပင္ ဂ်ာမန္၊အီတလီနွင့္ ပိုလန္ အေဝးေရာက္မ်ားတက္ေရာက္ခဲ့ေသာဤအစည္းအေဝးသည္ အဂၤလန္အလုပ္သမားဂ်ာနယ္ Bee hive ကို တရားဝင္လက္ရံုးတခုအျဖစ္ထားရန္နွင့္ ရံုးခ်ဳပ္ကိုလန္ဒန္တြင္ဖြင့္ရန္ဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။ ထိုအစည္းအေဝးကိုတက္ေရာက္ခဲ့ေသာ မာ့က္စ္ သည္ ထုိေကာင္စီဝင္အျဖစ္အေ႐ြးခံရၿပီး ဂ်ာမဏီအတြက္ အတြင္းေရးမႈးအျဖစ္ခန္႔အပ္ခံရသည္။ ပထမ အင္တာေနရွင္နယ္၏ အဖြင့္မိန္႔ခြန္း၊ယာယီစည္းမ်ဥ္းမ်ား၊ ပထမလုပ္ငန္းအစီအစဥ္နွင့္ဖြဲ႕စည္းပုံတို႔ကိုေရးသားသူမွာ မာ့က္စ္ျဖစ္သည္။
The Address analysed briefly the economic and political situation and laid down that political action to conquer political power was the great duty of the working class. The Rules laid down that the working class can act as a class only by establishing a distinct political party opposed to all the old parties formed by the possessing classes. These documents contain the first development of the organisational principles of the working class party.
ထိုိမိန္႔ခြန္းသည္ စီးပြားေရးနိုင္ငံေရးအေျခအေနကိုအက်ဥ္းသုံးသပ္ၿပီး နိုင္ငံေရးအာဏာကိုရယူေရးနိုင္ငံေရးေဆာင္႐ြက္မႈသည္ အလုပ္သမားလူတန္းစား၏မဟာတာဝန္ျဖစ္ သည္ဟုခ်မွတ္သည္။ ပိုင္ဆိုင္မႈရွိလူတန္းစားကဖြဲ႕စည္းထားေသာ ပါတီေဟာင္းမ်ားအားလုံးကိုဆန္႔က်င္သည့္ ထူးျခားေသာပါတီတခုထူေထာင္ျခင္းျဖင့္ သာလ်င္ အလုပ္သမားလူတန္းစားသည္ လူတန္းစားတခုအျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္နိုင္မည္ဟုစည္းမ်ဥ္းမ်ားကခ်မွတ္ထားသည္။ ဤစာ႐ြက္စာတမ္းမ်ားတြင္ အလုပ္သမားလူတန္းစားပါတီ၏ အဖြဲ႕အစည္းဆို္င္ရာ စည္းမ်ဥ္းမ်ားကို ပထမဆံုး ေဖာ္ထုတ္မႈ ပါဝင္သည္။
Fight against Wrong trends in the First International
On the basis of the above principles and the growing struggles of the working class the International spread to various countries. In the first few years sections were formed in various towns in France, Belgium, and Switzerland, besides Britain. In the wave of strikes after 1867 new sections were created in Spain, Italy, Holland, and Austri while in Germany a social democratic party was formed by Wilhelm Liebknecht and August Bebel, along with the Lassallists. This party, though it did not formally join the International was nevertheless close to Marx on the main issues. Thus the International grew rapidly in strength in the 1860s.
ပထမအင္တာေနရွင္နယ္အတြင္းမွမွားယြင္းေသာအယူအဆမ်ားကုိတိုက္ပြဲဝင္ျခင္း
အထက္ပါစည္းမ်ဥ္းမ်ားနွင့္ အလုပ္သမားလူတန္းစား၏ႀကီးထြားလာေသာတိုက္ပြဲမ်ားကို အေျခခံ၍ ပထမအင္တာေနရွင္နယ္သည္ နိုင္ငံအမ်ားအျပားသို႔ပ်႕ံနွံ႔သြားသည္။ အေစာပုိင္းနွစ္အနည္းငယ္အတြင္းမွာပင္ ဌာနခြဲမ်ားကို ၿဗိတိန္အျပင္ ျပင္သစ္၊ဘယ္လ္ဂ်ီယန္၊ ဆြစ္ဇာလန္ နိုင္ငံ ၿမိဳ႕အမ်ားအျပားတြင္ဖြဲ႕စည္းသည္။ ၁၈၆၇ ခုနွစ္ အၿပီးသပိတ္လိႈင္းမ်ား အတြင္းတြင္ ဌာနခြဲမ်ားကို စပိန္၊ အီတလီ၊ေဟာ္လန္နွင့္ၾသစတီးရီးယားတို႔တြင္ဖြဲ႕စည္းၿပီး ဂ်ာမဏီတြင္ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီကို Wilhelm Liebknecht နွင့္ August Bebel တို႔က Lassallists မ်ားနွင့္အတူထူေထာင္သည္။ ထိုပါတီသည္ အင္တာေနရွင္နယ္သုိ႔တရားဝင္ ပူးေပါင္းျခင္းမရွိေသာ္လည္း အဓိကျပႆ
နာမ်ားတြင္မာ့က္စ္နွင့္နီးစပ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၁၈၆၀ ခုနွစ္မ်ားအတြင္းအင္တာေနရွင္နယ္၏
အင္အားမွာလြန္စြာႀကီးထြားလာသည္However a constant struggle had to be waged against various wrong trends contrary to the basic principles. As Marx himself once wrote, “The International was founded in order to replace the socialist or semi- socialist sects by a real organisation of the working class ft struggle.....The history of the International was a continual struggle of the General Council against the sects and against amateur experimen which sought to assert themselves within the International against the real movement of the working class” (Quoted in Foster William Z. History of the Three Internationals, p.45).
သို႔ေသာ္ အေျခခံစည္းမ်ဥ္းမ်ားကိုဆန္႔က်င္ေသာအယူဆအမ်ိဳးမ်ိဳးကို အၿမဲတိုက္ပြဲဝင္ခဲ့ရသည္။ မာ့က္စ္ကိုယ္တိုင္ကပင္တခါက "ဆိုရွယ္လစ္ သို႔မဟုတ္ ဆိုရွယ္လစ္တပိုင္း ဂိုဏ္းခြဲမ်ားကို စစ္မွန္ေသာအလုပ္သမားလူတန္းစားတိုက္ပြဲအတြက္အဖြဲ႕အစည္းတခုနွင့္အစားထိုးရန္ အင္တာေနရွင္နယ္ကိုထူေထာင္ခဲ့သည္။ .... အင္တာေနရွင္နယ္၏သမိုင္းမွာ အေထြေထြေကာင္စီနွင့္ ဂိုဏ္းခြဲမ်ားအၾကား၊ အလုပ္သမားလူတန္းစား၏စစ္မွန္ေသာလႈပ္ရွားမႈကိုဆန္႔က်င္ေသာ အင္တာေနရွင္နယ္အတြင္း၎တို႔ကို၎တို႔ ထူေထာင္လိုေသာအေပ်ာ္တမ္းစမ္းသပ္သူမ်ားအၾကား ေနာက္ဆက္တြဲ တိုက္ပြဲျဖစ္ေနသည္။ ( Foster Walliam Z က အင္တာေနရွင္နယ္ ၃ ခုသမိုင္း စာ ၄၅ တြင္ကိုးကားသည္။)
A principal example of such trends was Anarchism. One of its principal leaders was Bakunin, who saw his programme as an extension and development of Proudhon’s anarchist system. His main principles were: (a) the propagation of atheism; (b) the destruction of the state; (c) the rejection of all political action, as the state can be destroyed insurrection. Bakuninists thus clashed with Marxism on three very important questions: (a) the political struggle of the working class, since they counterposed it to the insurrection; (b) the proletarian dictatorship since they predicted that the fall of capitalism would automatically destroy the state which would be replaced by a “free federation of persons, communes, districts, nations”; (c) the proletarian party, since they were opposed to any authority even in the realm of political organisation. The Bakuninist trend maintained a strong presence in the First International and many of the Congresses of the International were marked by intense debates between them and the Marxists. It finally led to the split in the International in the Hague Congress in 1872. The Bakuninists and other similar Anarchist trends could maintain some relevance in this period of numerous wars and revolutions because of the illusions they created an immediate proletarian revolution. However from the 1870s onwards they declined organisationally and in mass influence and being a practical failure, disintegrated into various irrelevant sects.
ဤကဲ့သို႔ေသာအယူအဆမ်ားအနက္အဓိကဥပမာမွာ မင္းမဲ့ဝါဒျဖစ္သည္။ ၎၏အဓိက ေခါင္းေဆာင္မ်ားအနက္တဦးမွာဘာကူနင္ ျဖစ္ၿပီး သူသည္သူ၏အစီအစဥ္သည္ ပေရာက္ဟြန္ မင္းမဲ့ဝါဒစနစ္၏ တိုးခ်ဲ့ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ျဖစ္သည္ဟုျမင္သည္။ သူ၏အဓိက သေဘာတရားမ်ားမွာ ( က ) ဘာသာမဲ့ဝါဒျပန္႔ပြားေရး ( ခ ) နိုင္ငံေတာ္ဖ်က္သိမ္းေရး ( ဂ ) နိုင္ငံေတာ္ကို အံုႂကြမႈျဖင့္ဖ်က္သိမ္းနိုင္သျဖင့္ နိုင္ငံေရး ေဆာင္႐ြက္ခ်က္အးလုံးကိုဆန္႔က်င္ေရး တို႔ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ဘာကူနင္ဝါဒီမ်ားသည္ မာ့က္စ္ဝါဒနွင့္ ေအာက္ပါအဓိက ျပႆႆသနာ၃ခုတြင္ကြဲလြဲၾကသည္။ ( က ) ၎တို႔သည္ အလုပ္သမားလူတန္းစား၏ နိုင္ငံေရးတိုက္ပြဲသည္ အုံႂကြမႈ နွင့္ဆန္႔က်င္သည္ ဟုယူဆသျဖင့္ အလုပ္သမားလူတန္းစား၏ နိုင္ငံေရးတိုက္ပြဲ ( ခ ) အရင္းရွင္စနစ္ က်ဆံုးမႈသည္ နိုင္ငံေတာ္ကိုအလိုအေလ်ာက္ ဖ်က္သိမ္းၿပီး ၎ကို လူပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ကြန္ျမဴးမ်ား၊ ခရိုင္မ်ား၊နိုင္ငံမ်ား၏လြတ္လပ္ေသာ ဖက္ဒေရးရွင္းက အစားထိုးမည္ဟု ေဟာကိန္းထုတ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားအာဏာရွင္စနစ္ ( ဂ ) ၎တို႔သည္ နိုင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္းနယ္ပယ္တြင္ပင္ မည္သည့္အာဏာပိုင္ကိုမဆိုဆန္႔က်င္ေသာေၾကာင့္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားပါတီ။ ဘာကူနင္ဝါဒီအယူအဆသည္ ပထမ အင္တာေနရွင္နယ္ေခတ္ တြင္ အခိုင္အမာ တည္ရွိၿပီး အင္တာေနရွင္နယ္၏ ကြန္ဂရက္ အမ်ားအျပားမွာ၎တို႔နွင့္မာ့က္စ္ဝါဒအၾကား ျပင္းထန္ေသာ ျငင္းခုံေဆြးေနြးမႈမ်ား သာျဖစ္ေနသည္။ ၎သည္အဆံုး၌၁၈၇၂ခုနွစ္ သဟိဂ္ ကြန္ဂရက္ တြင္အင္တာေနရွင္နယ္ အတြင္းအကြဲအၿပဲသို႔ဦးတည္သြားသည္။ ဤကာလအတြင္းဘာကူနင္ဝါဒီမ်ားနွင့္အျခားေသာမင္းမဲ့ဝါဒီမ်ာသည္ ပစၥည္းမဲ့ေတာ္လွန္ေရး ကို ခ်က္ခ်င္းဖန္တီးခဲ့သည္ဟူေသာ မွားယြင္းသည့္အျမင္ေၾကာင့္ ၎တို႔သည္ ဤမ်ားျပားေသာစစ္ပြဲမ်ားနွင့္ေတာ္လွန္ေရးမ်ားေခတ္တြင္ တစုံတရာ အက်ဳံးဝင္မႈ ဆက္လက္ရရွိေနသည္။သို႔ေသာ္လည္း၎တို႔သည္ ၁၈၇၀ခုနွစ္မ်ားမွေရွ႕တေလ်ာက္ အဖြဲ႕အစည္းအရ၊လူထုၾသဇာအရ က်ဆင္းၿပီး လက္ေတြ႕က်ဆံုးမႈျဖစ္ကာ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ဆက္စပ္မႈမရွ္ိသည့္ ဂိုဏ္းကြဲမ်ား အျဖစ္ ၿပိဳကြဲသြားသည္။
Another struggle waged by Marxism in this period was against the Blanquist trend led by Blanqui, the important French worker leader who participated prominently both in the 1848 Revolution as well as the Paris Commune. This trend though agreeing with many Marxist principles relied mostly on conspiratorial methods. Through continuous struggle against its wrong
understanding many of Blanquism’s best were won over to the side of Marxism. Blanquism too died as an active political force after the Paris Commune.
ဤေခတ္တြင္မာ့က္စ္ ဝါဒက ဆင္နႊဲခဲ့ေသာ အျခား တိုက္ပြဲတခုမွာ ၁၈၄၈ ေတာ္လွန္ေရး နွင့္ပဲရစ္ကြန္ျမဴးး နွစ္ခုလုံးတြင္ ထင္ရွားစြာ ပါဝင္ခဲ့ေသာ ျပင္သစ္ အလုပ္သမား ေခါင္းေဆာင္ ဘလန္ကီ ဦးေဆာင္သည့္ ဘလန္ကစ္ဝါဒအယူအဆနွင့္တိုက္ပြဲျဖစ္သည္။ ဤအယူအဆသည္မာ့က္စ္ဝါဒနွင့္သေဘာတရားအမ်ားအျပားတြင္တူညီေသာ္လည္း လိႈ႕ဝွက္ႀကံစည္မႈနည္းလမ္းမ်ားကိုအဓိကမွီခိုသည္။ ၎၏မွားယြင္းေသာ နားလည္မႈမ်ားကိုစဥ္ဆက္မျပတ္တိုက္ပြဲဝင္ျခင္းျဖင့္ ဘလန္ကစ္ဝါဒ၏အေကာင္းဆုံးမ်ားကို မာ့က္စ္ဝါဒဘက္က အနိုင္ရခဲ့သည္။ ပဲရစ္ကြန္ျမဴးအၿပီးတြင္ဘလန္းကစ္ဝါဒသည္ နိုးၾကားေသာနိုင္ငံေရးအယူအဆအျဖစ္မွေသဆုံးသြားသည္။
A very important struggle however from the point of view of the future was against the opportunist trend of Lassalleism. It proposed a system of government-subsidised co-operatives, which would gradually replace capitalism. It wanted universal suffrage because that according to Lassalle would ensure 90% parliament seats for the worker who would then ensure subsidisation of his co-operatives. He even started opportunist links with the then German Chancellor, Bismarck, with the hope of getting his subsidies, for which Marx characterised him as a betrayer. The most dangerous aspect of Lassalleist opportunism was his total opposition to trade union struggles and strikes, which he theorised on the basis of his so-called ‘iron law of wages’. According to this the workers were unbreakably bound to the barest subsistence levels and any wage raises won by trade unions were supposed to be automatically cancelled out by increases in prices and living costs. Marx energetically opposed this petty bourgeois theory through a theoretical exposition of the relation between Wages, Price and Profit, which was the text of his report to the General Council of the First International in September 1865. While thoroughly exposing the false Lassalleist positions propounded by John Weston, a General Council member, he proposed that, “Instead of the conservative motto, ‘A fair day’s wage for a fair day’s work!’ [the working class] ought to inscribe on their banner the revolutionary watchword, abolition of the wages system!”
အနာဂါတ္အျမင္အရပုိမိုအေရးႀကီးေသာတိုက္ပြဲမွာ လက္စလီဝါဒ၏အေခ်ာင္သမားအယူအဆနွင့္တိုက္ပြဲျဖစ္သည္။ ၎သည္အရင္းရွင္စနစ္ကိုတျဖည္းျဖည္းအစားထိုးမည့္ အစိုးရအေထာက္အပ့ံရ သမဝါယမမ်ားစနစ္တခုကို အဆိုျပဳသည္။ လက္စလီ၏အဆိုအရ အက်ြင္းမဲ့မဲေပးခြင့္သည္ ေနာင္တြင္သူ၏သမဝါယမမ်ားအတြက္ အစိုးရအေထာက္အပ့ံကို အာမခံမည့္ အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ ပါလီမန္ေနရာ ၉၀ % ကို အာမခံသည္ ဟုဆိုေသာေၾကာင့္ ၎အယူအဆသည္အက်ြင္းမဲ့မဲေပးခြင့္ကိုယုံၾကည္သည္။ သူသည္ထိုစဥ္က ဂ်ာမန္အဓိပတိ ဘစ္စမတ္ ထံမွအေထာက္အပ့ံရမည္ဟူေသာေမ်ာ္လင့္ခ်က္ျဖင့္ ဘစ္စမတ္နွင့္အေခ်ာင္သမားအခ်ိတ္အဆက္ကိုပင္ စတင္ခဲ့ၿပီး ထို႔ေၾကာင့္ပင္မာ့က္စ္ကသူ႔ကို သစၥာေဖာက္ဟုသတ္မွတ္ခဲ့သည္။ လက္စလီအေခ်ာင္သမားဝါဒ၏ အႏၲရာယ္အႀကီးဆုံးလကၡဏာမွာ သူ၏လုပ္အားခဆိုင္ရာ သံမဏိစည္းမ်ည္းဟုေခၚေသာ အေျခခံအေပၚမွသေဘာတရားထုတ္ထားေသာ အလုပ္သမားသမဂၢတိုက္ပြဲမ်ားနွင္သပိတ္မ်ားကိုသူ၏လံုးဝဆန္႔က်င္မႈျဖစ္သည္။ ထိုသေဘာတရားအရ အလုပ္သမားမ်ားသည္ ခ်ိဳးဖ်က္မရဘဲ ရွင္သန္ေနထိုင္ရံုသက္သက္မ်သာရရန္ရွိၿပီး အလုပ္သမားသမဂၢမ်ား ရရွိေသာလုပ္အားခတိုးတက္မႈမွာ လည္း ေဈးနႈန္းမ်ားနွင့္လူေနမႈစရိတ္ ျမင့္တက္မႈေၾကာင့္ အလိုအေလ်ာက္ အေဟာသိကန္ျဖစ္မည္ျဖစ္မည္ဟုယူဆ သည္။ မာ့က္စ္သည္ ၁၈၆၅ ခုနွစ္ စက္တင္ဘာက သူ၏ပထမအင္တာေနရွင္နယ္အေထြေထြေကာင္စီသို႔ အစီရင္ခံစာျဖစ့္သည့္ လုပ္အားခ၊ တန္ဖိုးနွင့္အျမတ္အၾကားဆက္စပ္မႈကိုသေဘာတရားအရ ဖြင့္ခ်ျခင္းျဖင့္ဤဓနရွင္ေပါက္စအျမင္ကို အျပင္းအထန္ ဆန္႔က်င္သည္။ အေထြေထြေကာင္စီအဖြဲ႕ဝင္တဦးျဖစ္ေသာ ဂ်ြန္ဝက္စတန္ ရွင္းလင္းတင္ျပသည့္ မွားယြင္းေသာ လက္စလီအေခ်ာင္သမားအယူအဆကို အေသးစိတ္ဖြင့္ခ်ၿပီး ေရွးရိုးစဥ္လာေႂကြးေၾကာ္သံျဖစ္သည့္ "မ်ွတေသာတေန႔တာအလုပ္အတြက္မ်ွတေသာတေန႔တာလုပ္အားခ" အစား အလုပ္သမားမ်ားသည္ ေတာ္လွန္ေရး၏စကားျဖစ္ေသာ " လုပ္အားခခစနစ္ဖ်က္သိမ္းေရး "ကို၎တို႔၏အလံတြင္ေရးထိုးသင့္သည္ဟုပင္ မာ့က္စ္ကအဆိုျပဳခဲ့သည္။
The Paris Commune and the First International
The First International was at the peak of its popular appeal at the time of the Franco-German war and the Paris Commune. Rising on a wave of strike struggles it had fostered a wide industrial and trade union movement led by its members and supporters. It regularly provided direction on political questions. When the Franco-German war broke out in July 1870 the General Council immediately brought out a document drafted by Marx which is an initial example of Marxist tactics in war. He called for international solidarity of workers putting the blame on the rulers of both France and Germany. While it was for Germany a defensive war because of the attack of the reactionary dictator Napoleon III, he warned the German workers of the danger of it becoming a war of conquest, and of the German government allying with the reactionary Russian Tsar. Among both German and French workers a spirit of internationalism prevailed and Liebknecht and Bebel voted in parliament against war credits and were jailed for it.
ပဲရစ္ကြန္ျမဴးနွင့္ပထမအင္တာေနရွင္နယ္
ျပင္သစ္ဂ်ာမန္စစ္ပြဲနွင့္ပဲရစ္ကြန္ျမဴးအခ်ိန္က ပထမအင္တာေနရွင္္နယ္သည္၎၏လူထုေထာက္ခံမႈအထိပ္အထိပ္သို႔ေရာက္ခဲ့သည္။ သပိတ္တိုက္ပြဲမ်ား၏လႈိင္းကိုစီးၿပီး ၎သည္ ၎၏အဖြဲ႕ဝင္မ်ားနွင့္ေထာက္ခံသူမ်ားဦးေဆာင္ေသာ
က်ယ္ျပန္႔သည့္စက္မႈနွင့္အလုပ္သမားသမဂၢ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ေျမေတာင္ေျမႇာက္ေပးခဲ့သည္။ ၎သည္ နိုင္ငံေရးျပသနာမ်ားနွင့္ပတ္သက္ေသာလမ္းၫြဳန္မႈကို ပုံမွန္ေပးခဲ့သည္။ ၁၈၇၀ ဇူလိုင္လတြင္ျပင္သစ္ဂ်ာမန္စစ္ပြဲျဖစ္ပြားေသာအခါ အေထြေထြေကာင္စီသည္ မာ့က္စ္ဝါဒ၏စစ္အတြင္းနည္းပိရိရာယ္မ်ား၏ကနဦးဥပမာျဖစ္ေသာ မာ့က္စ္ကမူၾကမ္းေရးသည့္ စာတမ္းတေစာင္ကိုခ်က္ခ်င္းထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ သူသည္ျပင္သစ္နွင့္ဂ်ာမန္အုပ္ခ်ဳပ္သူနွစ္ဘက္လံုးကိုအျပစ္တင္ၿပီး နိုင္ငံတကာအလုပ္သမားမ်ားေသြးစည္းခ်စ္ၾကည္မႈကိုေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးအာဏာရွင္ နပိုလီယမ္ ၃ ၏တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ၎သည္လဂ်ာမဏီအတြက္ခုခံေရးစစ္ျဖစ္ေသာ္လည္း ၎သည္သိမ္းပိုက္ေရးစစ္ပြဲျဖစ္နိုင္သည့္အႏၲရာယ္နွင့္ ဂ်ာမန္အစုိးရနွင့္ ရုရွားတန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးဇာဘုရင္နွင့္မဟာမိတ္ျဖစ္နိုင္သည့္အႏၲရာယ္ကိုဂ်ာမန္အလုပ္သမားမ်ားအားသတ္ိေပးခဲ့သည္။ဂ်ာမန္နွင့္ျပင္သစ္အလုပ္သမားမ်ားအၾကားတြင္ နိုင္ငံတကာစိတ္ဓာတ္တခုလႊမ္းမိုးေနၿပီး စစ္ေႂကြးၿမီမ်ားကိုပါလီမန္တြင္ ဆန္႔က်င္မဲေပးခဲ့ေသာ လစ္ဘ္နက္ရွ္နွင့္ဘီဘယ္မွာထိုအတြက္ေထာင္ခ်ခံရသည္
Napoleon III fell, as predicted by Marx, within six weeks, and a Republic was proclaimed. Marx immediately brought out another Address of the International, where he called for resolute opposition to the German war of conquest. He called on German workers and workers everywhere to press for honourable peace with France and recognition of the Republic. He analysed the French Republic as consisting of big bourgeois royalist and republican petty bourgeois sections, with the section representing the finance aristocracy and big bourgeoisie in the commanding position. He however opposed any attempt by the working class to overthrow the new government as an act of ‘desperate folly’ because the enemy was then at the doors of Paris.
မာ့က္စ္ကႀကိဳတင္ေဟာကိန္းထုတ့္သည့္အတိုင္း နပိုလီယမ္ ၃သည္ ၆ပါတ္အတြင္းက်ဆုံးၿပီး သမၼတနိုင္ငံကိုေၾကညာသည္။ မာ့က္စ္သည္အျခားမိန္႔ခြန္းတခုကိုဘအင္တာေနရွင္နယ္သို႔ယူေဆာင္လာၿပီးထိုမိန္႔ခြန္းတြင္သူက ဂ်ာမန္သိမ္းပိုက္ေရးစစ္ကိုျပတ္ျပတ္သားသားဆန္႔က်င္ရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ သူကျပင္သစ္နွင့္ဂုဏ္သိကၡာရွိေသာၿငိမ္းခ်မ္းေရးနွင့္ ထိုသမၼတနိုင္ငံကိုအသိအမွတ္ျပဳေရးကိုဂ်ာမန္အလုပ္သမားမ်ားကိုေတာင္းဆိုသည္။ သူသည္ျပင္သစ္သမၼတနိုင္ငံတြင္ ဘဏၰာေရးမင္းစိုးရာဇနွင္ဓနရွင္ႀကီးမ်ားဂိုဏ္းက ထိန္းခ်ဳပ္ေသာ အခန္းမွပါဝင္ၿပီး ဓနရွင္သစၥာခံႀကီးမ်ားနွင့္သမၼတနိုင္ငံဝါဒီဓနရွင္ေပါက္စဂိုဏ္းခြဲ အမ်ားအျပားပါဝင္သည္ဟုသရုပ္ခြဲသည္။သို႔ေသာ္ ရန္သူသည္ပဲရစ္တံခါးမ်ားတြင္ေရာက္ေနေသာေၾကာင့္ သူသည္ အစိုးရသစ္ကိုျဖဳတ္ခ်ရန္အလုပ္သမားလူတန္စား၏ မည္သည့္အားထုတ္မႈကိုမဆို ေမ်ာ္လင့္ခ်က္ကင္းမဲ့ေသာမိုက္မဲမႈအျဖစ္ဆန္႔က်င္သည္။
However contrary to Marx’s proposal, the Bakuninists made various unsuccessful attempts at carrying out an uprising in different French cities. Blanqui too made preparations for insurrection. As the German siege of Paris continued, control moved into the hand of the National Guard composed mainly of workers. The Republican Thiers government then made an agreement to hand- over Paris to the Germans. When they tried to implement this by disarming the National Guard the masses of Paris revolted and established the Paris Commune from 18th March, 1871. The leadership of the Commune was in the hands of the Blanquists, though Blanqui himself was arrested the night before the uprising. Mass elections which were soon held formed a Council of 92 members which had a majority of Blanquists, a large group of Proudhonists and eighteen Marxists. Though Marx
had been opposed to insurrection declared militant support to it as soon as it began. The Commune however could not stand up to the vast range of forces against it. All governments united to crush the Commune and the German government even quickly released its French prisoners-of-war to speed up the war effort to seize Paris. The Commune was finally conquered after five days of fierce fighting in which over one thousand army-men and innumerable Communards were killed. The cold-blooded massacre after the take-over was however much greater. Over 30,000 Communards were shot down and over 45,000 arrested, of whom many were executed, sentenced to prison or exile. The slaughter thus far exceeded even the killings after the June 1848 insurrection and proved what atrocities the bourgeoisie was capable of if the proletariat dared to seize power.
သို႔ေသာ္ မာ့က္စ္၏အဆိုျပဳခ်က္ကိုဆန္႔က်င္ၿပီး ဘာကူနင္ဝါဒီမ်ားသည္ ျပင္သစ္နိုင္ငံၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္အုံႂကြမႈမ်ားေတာင္႐ြက္ၿပီး မေအာင္ျမင္ေသာအားထုတ္မႈအမ်ားအျပားျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ဘလန္ကီသည္လည္းပုန္ကန္ရန္ျပင္ဆင္ခဲ့သည္။ပဲရစ္ကိုဂ်ာမန္သိမ္းပိုက္မႈဆက္လက္တည္ရွိေနေသာေၾကာင့္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈမွာအလုပ္သမားမ်ားျဖင့္အဓိကဖြဲ႕စည္းထားေသာဘအမိ်ဳးသားအေစာင့္တပ္ဖြဲ႕၏လက္သို႔ေျပာင္းလဲေရာက္ရွိလာသည္။ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ သီယာအစိုးရသည္ ထိုစဥ္ကပဲရစ္ကိုဂ်ာမန္တို႔ထံလႊဲေျပာင္းေပးရန္ သေဘာတူညီခ်က္တခုျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ၎ကိုအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္အမ်ိဳးသားအေစာင့္တပ္ဖြဲ႕ကို ၎တို႔စတင္လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းေသာအခါ ပဲရစ္လူထုသည္ပုန္ကန္ၾကၿပီး ပဲရစ္ကြန္ျမဴးကို ၁၈၇၁ ခုနွစ္မတ္လ ၁၈ ရက္မွစတင္ထူေထာင္ၾကသည္။ ဘလန္ကီကိုယ္တိုင္မွာ အုံႂကြမႈမတိုင္မီတရက္တြင္အဖမ္းခံခဲ့ရေသာ္လည္း ကြန္ျမဴးကိုဦးေဆာင္မႈမွာ ဘလန္ကီဝါဒီမ်ားလက္သို႔ေရာက္ေနသည္။ မ်ားမၾကာမီက်င္းပေသာ လူထုေ႐ြးေကာက္ပြဲမ်ားက ဘလန္ကီဝါဒီအမ်ားစု၊ ပေရာက္ဟြန္ဝါဒီအမ်ားအျပားနွင့္ မာ့က္စ္ဝါဒီ ၁၈ ဦးပါေသာ အဖြဲ႕ဝင္ ၉၂ ဦးပါေကာင္စီတခုကိုဖြဲ႕စည္းသည္။မာ့က္စ္သည္အုံႂကြမႈကိုဆန္႔က်င္ေသာ္လည္အုံႂကြမႈစလ်င္စျခင္းစစ္ေရးေထာက္ခံမႈကိုေၾကညာသည္။ သို႔ေသာ္ကြန္ျမဴးသည္ ၎က္ိုဆန္႔က်င္သည့္မ်ားစြာေသာအင္အားစုမ်ားကိုခံနိုင္ရည္မရွိေပ။အစိုးရအားလံုးသည္ကြန္ျမဴးကိုေခ်မႈန္းရန္ညီၫြတ္ခဲ့ၾကၿပီးဂ်ာမန္အစိုးရသည္ ပဲရစ္ကိုသိမ္းရန္အားထုတ္မႈကိုအရွိန္ျမႇင့္တင္ရန္ျပင္သစ္စစ္သုံ႔ပန္းမ်ားကိုပင္လႊတ္ေပးခဲ့သည္။ ကြန္ျမဴးသည္ေနာက္ဆံုး၌ စစ္သားတေထာင္ေက်ာ္နွင့္မေရတြက္နိုင္ေသာကြန္ျမဴးအဖြဲ႕ဝင္မ်ားေသဆုံးခဲ့ရသည့္ ၅ ရက္ၾကာျပင္းထန္ေသာတိုက္ပြဲအၿပီတြင္ေခ်မႈန္းခံရသည္။ သိမ္းပိုက္မႈအၿပီးေသြေအးေအးအစုလိုက္အၿပံဳလိုက္သတ္ျဖတ္မႈမ်ားမွာပို၍ပင္မ်ားျပားႀကီးမားသည္။ ကြန္ျမဴးအဖြဲ႕ဝင္ ၃၀၀၀၀ ေက်ာ္ပစ္သတ္ခံရၿပီ ၄၅၀၀၀ ေက်ာ္အဖမ္းခံရကာအဖမ္းခံရသူမ်ားအနက္အမ်ားအျပားမွာ ေသဒဏ္၊ေထာင္ဒဏ္ သ္ို႔မဟုတ္ျပည္နွင္ဒဏ္ေပးခံရသည္။ သတ္ျဖတ္မႈမွာ ၁၈၄၈ ဇြန္လအုံႂကြမႈထက္ပိုမိုမ်ားျပားၿပီး ပစၥည္းမဲ့မ်ားအာဏာသိမ္းရဲလ်င္ ဓနရွင္မ်ားလုပ္နိုင္စြမ္းသည္ရက္စက္မႈကိုသက္ေသျပခဲ့သည္။
Though the Paris Commune was extremely short-lived it had tremendous historic significance which was brought out by Marx’s work, The Civil War in France written during the Commune but published just two days after its fall. Among its major political decisions were the separation of Church and State, abolishing of subsidies to the church, doing away with the standing army in favour of a people’s militia, election and control of all judges and magistrates, fixing an upper limit for the salaries for all functionaries and making them strictly responsible to the electorate, etc. Among the socio-economic measures were free and general education, abolition of night work in bakeries, cancellation of employer fines in workshops, closing of pawnshops, seizure of closed workshops which were to be run by workers’ co-operatives, relief to the unemployed, rationed dwellings and assistance to debtors. The Commune also committed certain mistakes which proved to be lessons to future generations of the working class.
ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးသည္လြန္စြာသက္တမ္းတိုေတာင္းေသာ္လည္း ႀကီးမားေသာသမိုင္းဆိုင္ရာအေရးပါမႈရွိၿပီးထိုအေရးပါမႈကို မာ့က္စ္က ကြန္ျမဴးကာလအတြင္းေရးသားၿပီးကြန္ျမဴးက်ဆံုးၿပီ နွစ္ရက္ၾကာမွထုတ္ေဝေသာ သူ၏ ျပင္သစ္မွျပည္တြင္းစစ္အမည္ရွိစာတမ္းတြင္ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ၎၏အဓိကက်ေသာနိုင္ငံေရးဆိုင္ရာဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားတြင္ ဘုရားေက်ာင္ေတာ္နွင့္နိုင္ငံေတာ္ကိုသီးျခားခြဲထုတ္ျခင္း၊ ဘုရားေက်ာင္ေတာ္သုိ႔ေထာက္ပ့ံေၾကးကိုဖ်က္သိမ္းျခင္း၊ ျပည္သူ႔စစ္အတြက္လက္ရွိစစ္တပ္ကိုေရွာင္ရွားျခင္း၊ ေ႐ြးေကာက္ပြဲနွင္တရားသူႀကီးမ်ားကိုထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း၊ တာဝန္အားလုံးအတြက္အျမင့္ဆုံးလစာကိုသတ္မွတ္ျခင္းနွင့္ ၎တို႔အားမဲဆနၵရွင္မ်ားကိုသာတင္းၾကပ္စြာတာဝန္ခံေစျခင္းတို႔ပါဝင္သည္။ လူမႈစီးပြားလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားတြင္ အခမဲ့အေထြေထြပညာေရး၊မုန္႔တိုက္မ်ာတြင္ညအလုပ္ခိုင္းေစမႈဖ်က္သိမ္းျခင္း၊ အလုပ္ရံုမ်ားတြင္အလုပ္ရွင္ဒဏ္ရိုက္မႈဖ်က္သိမ္းျခင္း၊ အေပါင္ဆိုင္မ်ားပိတ္သိမ္းျခင္း၊ အလုပ္သမားသမဝါယမမ်ားကဆက္လက္လုပ္ကိုင္ရန္ ပိတ္ထားေသာအလုပ္ရံုမ်ားကိုသိမ္းယူျခင္း၊ အလုပ္လက္မဲ့မးသက္သာခြင့္၊ ေဝပုံက်အိမ္ယာ နွင့္အေႂကြးတင္ေနသူမ်ားအတြက္အေထာက္အပ့ံတို႔ပါဝင္သည္။ ကြန္ျမဴးသည္ အနာဂါတ္အလုပ္သမားလူတန္းစားအတြက္သင္ခန္းစာျဖစ္ေစမည့္အခ်ိဳ႕ေသာအမွားမ်ားကိုလဲက်ဳးလြန္ခဲ့သည္။
Most important lessons stressed by the experience of the Commune were – contrary to the assertions of the Anarchists – the absolute need for a strong, clear-sighted and disciplined proletarian art for the success of the revolution, and the need to smash the bourgeois bureaucratic- military state machine in order to build the workers’ as the state It also provided the first basic form of the new society as well first experience of the dictatorship of the proletariat. It was as Lenin said, “the greatest example of the greatest proletarian movement of the nineteenth century.” Marx’s analysis of the Commune again helped to clear the confusion among the revolutionary forces in the aftermath of reaction immediately following the fall of the Commune. It helped the international proletariat to draw the correct lessons to inspire and direct the struggles ahead. As it had done throughout this period (1848-71), it again proved that it was the only correct working class ideology. At the beginning of this period Marxism by no means dominated and it was just one of the extremely numerous factions or trends of socialism. The stormy events of this period and the clarity of analysis provided regarding them by Marxism, had however proved that all forms of non-class socialism and non-class politics were sheer nonsense. They were thus relegated to the background and it was Marxism that provided the leadership. It was under Marxism’s leadership also that working class organisations and struggles grew during this period. Marxism advanced from its influence among revolutionary groups to fuse its links with the working class masses. Independent proletarian parties – the First International and the German Social-Democratic Party – were formed for the first time under Marxist leadership. Marxism now led a massive proletarian movement which had begun to challenge the bourgeoisie.
ကြန္ျမဴး၏အေတြ႕အႀကံဳကအေလးအနက္ျပသလိုက္ေသာအေရးအပါဆုံး သင္ခန္းစာမ်ားမွာ (မင္းမဲ့ဝါဒီမ်ား၏အခိုင္အမာယူဆခ်က္မ်ားနွင့္ဆန္႔က်င္ေသာ ) ေတာ္လွန္ေရးေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ခိုင္မာရွင္းလင္းသိျမင္စည္းကမ္းက်သည္ပစၥည္းမဲ့အႏုပညာအျပည့္အဝလိုအပ္ေၾကာင္းျပသျခင္းနွင့္အလုပ္သမားမ်ား၏ယႏၲယားကိုနိုင္ငံေတာ္အျဖစ္ထူေထာင္ရန္ ဓနရွင္ဗ်ဴရိုကေရစီစစ္နိုင္ငံေတာ္ယႏၲယားကို ေခ်မႈန္းရန္လိုအပ္ျခင္းတို႔ျဖစ္သည္။ ၎ သည္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းသစ္၏ပထမဆံုးအေျခခံပုံစံကိုနွင့္ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားအာဏာရွင္စနစ္၏ပထနဆုံးအေတြ႕အႀကံဳကိုလည္းေပးသည္။ လီနင္၏အဆိုအရ၎သည္ ၁၉ ရာစု၏အႀကီးမားဆုံးေသာပစၥည္းမဲ့လႈပ္ရွားမႈ၏အႀကီးမားဆုံးဥပမာျဖစ္သည္။ ကြန္ျမဴးအေပၚမာ့က္စ္၏ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာမႈသည္ ကြန္ျမဴးက်ဆုံးၿပီးခ်က္ျခင္းျဖစ္ေပၚလာေသာတန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးအၿပီးတြင္ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ားအၾကားရႈပ္ေထြးမႈမ်ားကိုရွင္းလင္ေစရန္အေထာက္အကူျပဳသည္။ ၎သည္ ေရွ႕လာမည့္တိုက္ပြဲမ်ားကို လႈ႕ံေဆာ္လမ္းၫြဳန္ရန္ နိုင္ငံတကာပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားကိုမွန္ကန္ေသာသင္ခန္းစာမ်ားဆြဲယူရန္အေထာက္အကူျပဳသည္။ ၎သည္ ဤကာလ ( ၁၈၄၈- ၇၁) အတြင္းကျပသခဲ့သည့္အတိုင္း တခုတည္းေသာမွန္ကန္သည့္အလုပ္သမားလူတန္းစားအေတြးအေခၚျဖစ္ေၾကာင္းထပ္မံသက္ေသျပသည္။ ဤကာလအေစာပိုင္းက မာ့က္စ္ဝါဒသည္ မည္သို႔မ်ွမလႊမ္းမိုးနိုင္ဘဲ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒ၏ မ်ားျပားလွစြာေသာအုပ္စုခြဲမ်ား၊ အယူအဆမ်ားအနက္မွ တခုမ်သာျဖစ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ဤကာလ၏မုန္တိုင္းထန္ေသာျဖစ္ရပ္မ်ားနွင္၎တို႔ကိုမာ့က္စ္ဝါဒကရွင္းလင္းစြာသရုပ္ခြဲျခင္းတို႔က လူတန္းစားသေဘာမေဆာင္ေသာဆိုရွယ္လစ္ဝါဒနွင့္လူတန္းစားသေဘာမေဆာင္ေသာနိုင္ငံေရးပုံစံအားလုံးသည္လုံးဝအနွစ္သာရမရွိေၾကာင္းသက္ေသျပသည္။ ထိုေၾကာင့္၎တို႔သည္ေနာက္တန္းေရာက္သြားၿပီး ဦးေဆာင္မႈေပးေသာအယူအဆမွာမာ့က္စ္ဝါဒျဖစ္လာခဲ့သည္။ဤ ကာလအတြင္းအလုပ္သမားလူတန္းစားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားနွင္တိုက္ပြဲမ်ားႀကီးထြားလာသည္မွာလည္းမာ့က္စ္ဝါဒ၏ဦးေဆာင္မႈေအာက္တြင္ျဖစ္သည္။ မာ့က္စ္ဝါဒသည္၎၏ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ဳားအၾကားၾသဇာလြမ္းမိုးမႈမွတဆင့္ အလုပ္သမားလူတန္းစားထုနွင့္၎၏အခ်ိတ္အဆက္ကိုေပါင္းစည္းတိုးတက္လာသည္။ မာ့က္စ္ဝါဒ၏ဦးေဆာင္မႈေအာက္၌ လြတ္လပ္ေသာပစၥည္းမဲ့ပါတီမ်ား -ပထမအင္တာေနရွင္နယ္နွင့္ ဂ်ာမန္ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ - တို႔ကိုပထမဆံုးအႀကိမ္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ မာ့က္စ္ဝါဒသည္ဓနရွင္လူတန္းစားကိုစိန္ေခၚေသာ ႀကီးမားေသာပစၥည္းမဲ့လႈပ္ရွားမႈကိုဦးေဆာင္ခဲ့သည္။
Chapter V
The Second Period: 1871-1905
Political Background
“The second period (1872-1904) was distinguished from the first by its peaceful character, by the absence of revolutions. The West had finished with bourgeois revolutions. The East had not yet grown ripe for them.”9 “Generally, the period was one of relative stability in foreign relations, the longest and most complete ever known to world capitalism, the major capitalist powers had concluded, with the Franco-German war of 1870-71, the long series of national wars that wrecked capitalism during the previous decades, and they had not yet embarked upon the big imperialist wars that were to come. By force and violence, they had established their national boundaries, frontiers which with few major changes in Europe, were to last for about 35 years, or until the outbreak of the imperialist Russo-Japanese War,....By the same token, during these years prior to 1905 the respective capitalist powers enjoyed a relative internal stability, there being an almost complete absence of revolutionary insurrectional movements which had marked the foundation period of European and American capitalism from 1789 to 1871.”10
အခန္း ( ၅ )
ဒုတ္ိယေခတ္ : ၁၈၇၁-၁၀၉၅
နိုင္ငံေရးေနာက္ခံ
"ဒုတိယေခတ္ (၁၈၇၂ - ၁၉၀၄)သည္ ပထမေခတ္နွင့္ ၎၏ၿငိမ္းခ်မ္းေသာလကၡဏာနွင့္ေတာ္လွန္ေရးမ်ားကင္းမဲ့ျခင္တို႔တြင္ကြဲျပားသည္။ အေနာက္တိုင္းသသည္၎၏ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရးမ်ားျဖင့္သာၿပီးဆုံးသြားသည္။ အေရွ႕တိုင္းမွာေတာ္လွန္ေရးမ်ားအတြက္မရင့္မွည့္ေသူေပ။"၉ "ေယဘုံယ်ဆိုရလ်င္ ဤကာလ သည္နိုင္ငံျခားဆက္ဆံေရးတြင္နိႈင္းယွဥ္ခ်က္အားျဖင့္တည္ၿငိမ္ေသာကာလျဖစ္သည္။ ကမၻာ့ အရင္းရွင္စနစ္တြင္ သက္တမ္းအရွည္ဆံုး နွင့္ၿပီးျပည့္စုံမႈအရွိဆုံးဟုသိထားခဲ့ၾကေသာ အဓိက အရင္းရွင္အင္အားႀကီးနိုင္ငံမ်ားသည္ ယခင္ဆယ္စုနွစ္မ်ားက အရင္းရွင္စနစ္ ကိုဖ်က္စီးေနေသာအမ်ိဳးသားေရးစစ္မ်ားျဖစ္သည့္ ျပင္သစ္-ဂ်မန္စစ္ပြဲ (၁၈၇၀ - ၇၁) နွင့္အတူ နိဂုံးခ်ဳပ္သြားခဲ့ၾကၿပီး ၎တို႔သည္ ေရွ႕လာမည့္ နယ္ခ်ဲ့စစ္ပြဲႀကီးကိုလည္းမစတင္ရေသးေပ။ ၎တို႔သည္အင္အားသုံးအၾကမ္းဖက္ၿပီး ၎တို႔၏အမ်ိဳးသားနယ္နမိတ္မ်ားျဖစ္သည္ ဥေရာပတြင္အဓိကအေျပာင္းအလဲမရွိသေလာက္ျဖစ္ၿပီး ၃၅ နွစ္ၾကာတည္ရွိေသာ သို႔မဟုတ္ ရုရွားဂ်ပန္နယ္ခ်ဲ့စစ္ျဖစ္ပြားသည္အထိတည္ရွိေသာစစ္မ်က္နွာမ်ားကိုထူေထာင္ခဲ့ၾကသည္။ ... ထိုအခ်က္ေၾကာင့္ပင္ ၁၉၀၅ ခုနွစ္မတုိင္မီ ဤနွစ္မ်ားအတြင္း အရင္းရွင္အင္အားႀကီး နိုင္ငံအသီးသီးသည္ နိႈင္ယွဥ္ခ်က္အားျဖင့ျပည္တြင္တည္ၿငိမ္မႈကုိခံစားေနၾကၿပီး ၁၇၈၉မွ ၁၈၇၁ ခုနွစ္မ်ားအတြင္း ဥေရာပနွင့္အေမရိကန္အရင္းရွင္စနစ္ အုတ္ျမစ္ခ်ကာလ၏သေကၤတျဖစ္ေသာ ေတာ္လွန္ေသာအုံႂကြေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားလံုးဝနီးပါးကင္းမဲ့ေနသည္။"၁၀
Lenin describes this period as follows, “The West entered a phase of ‘peaceful’ preparation for the era of future change. Socialist parties, proletarian, were formed everywhere and learned to make use of bourgeois parliamentarism and to create their own daily press, their educational institutions, their trade unions and their co-operative societies. The Marxist doctrine gained complete victory and spread widely. The process of the selection and gathering of the forces of the proletariat and of the preparation of the proletariat for the impending battles made slow but steady progress.
လီနင္ကဤကာလကိုေအာက္ပါအတိုင္းေဖၚျပသည္။ "အေနာက္တိုင္းသည္အနာဂါတ္အေျပာင္းအလဲေခတ္အတြက္ၿငိမ္းခ်မ္းစြာျပင္ဆင္ေနေသာအဆင့္သုိ႔ဝင္ေရာက္လာသည္။ ဆိုရွယ္လစ္ပါတီမ်ား၊ပစၥည္းမဲ့မ်ားကိုေနရာတိုင္းတြင္ဖြဲ႕စည္းၿပီး ဓနရွင္ပါလီမန္စနစ္ကိုအသုံးခ်ရန္နွင့္ ၎တို႔၏ေန႔စဥ္သတင္းဌာနမ်ား၊ ၎တို႔၏ပညာေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊၎တို႔၏အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားနွင့္၎တို၏သမဝါယမအသင္းမ်ားဖန္တီးရန္ေလ့လာၾကသည္။ မာ့က္စ္အယူအဆသည္အျပည့္အဝေအာင္ပြဲခံၿပီးက်ယ္ျပန္႔စြာပ်႕ံနွ႔ံလာသည္။ ပစၥည္းမဲ့အင္အားစုမ်ားကိုေ႐ြးခ်ယ္စုစည္းမႈနွင့္ပစၥည္းမဲ့မ်ားကို ေရွ႕လာမည္စစ္ပြဲအတြက္ျပင္ဆင္ေပးေသာလုပ္ငန္းစဥ္မွာေျဖးေျဖးနွင္မွန္မွန္တိုးတက္လာသည္။
“The dialectics of history were such that the victory of Marxism in the field of theory obliged its enemies to disguise themselves as Marxists. Liberalism, rotten to the core, tried to revitalise itself in the form of socialist opportunism. The period of the preparation of forces for great battles the opportunists interpreted as renunciation of these battles. They explained improvements in the slaves’ conditions to serve the struggle against wage slavery as the sale by the slaves of their right to liberty for a few pennies. They cravenly preached ‘social peace’ (i.e., peace with the system of slave- ownership), the renunciation of the class struggle, and so forth. They had very many adherents among socialist members of parliament, various officials of the workers’ movement, and the ‘sympathiser’ intellectuals.”11
သမိုင္း၏အႏုပဋိေလာမမွာဤသို႔ျဖစ္၍ သေဘာတ ားနယ္ပယ္တြင္မာ့က္စ္ဝါဒ၏ေအာင္ပြဲသည္ ၎၏ရန္သူမ်ားကို၎တို႔ကိုယ္၎တို႔မာ့က္စ္ဝါဒီမ်ားအျဖစ္ရုပ္ဖ်က္သြားေစခဲ့သည္အတြင္းသရုပ္အထိပုတ္သိုးေနေသာ လစ္ဘ ရယ္ ဝါဒ သည္ ဆိုရွယ္လစ္အေခ်ာင္သမားဝါဒ ပုံစံျဖင့္ ၎ကို၎ျပန္လည္အသက္သြင္း ရန္ႀကိဳးစားခဲ့သည္။တိုက္ပြဲႀကီးမ်ားအတြက္အင္အားစုမ်ားကိုျပင္ဆင္ေသာကာလကို အေခ်ာင္ သမားမ်ားက ဤတိုက္ပြဲႀကီးမ်ားကို စြန္႔လႊတ္ ျခင္းဟု ဖြင့္ဆို ခဲ့ၾကသည္။ ၎တို႔က အခေပး က်ြန္စနစ္ကို တိုက္ဖ်က္ရန္တိုက္ပြဲတြင္ ေက်းက်ြန္ မ်ား၏အေျခအေနတိုးတက္မႈမ်ားကို ေက်းက်ြန္ မ်ားက ၎တို႔၏အခြင့္အေရးကိုလြတ္လပ္မႈ အတြက္ပဲနိအနည္းငယ္နွင့္ေရာင္းခ်ျခင္းဟုဖြင့္ဆိုခဲ့ၾကသည္။ ၎တို႔သည္သူရဲေဘာေၾကာင္ စြာ လူမႈ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး (ေက်းပိုင္က်ြန္ပိုင္စနစ္ နွင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး)၊ လူတန္းစားတိုက္ပြဲကို စြန္႔လႊတ္ေရးစသည္တို႔ကိုေဟာေျပာၾကသည္။ ၎တ္ို႔သည္မ်ားစြာေသာပါလီမန္ဆိုရွယ္လစ္အဖြဲ႕ဝင္မ်ား၊အလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈ၏အမ်ိဳးမိ်ဳုးေသာအရာရွိမ်ားနွင့္လိုလားသူပညာတတ္မ်ားအၾကားေထာက္ခံသူအမ်ားအျပားရွိၾကသည္။
Economic conomic Background
The roots of this opportunism were however in the economic situation, with the creation of a labour aristocracy, whose upper stratum and labour leaders it was possible to bribe through the super-profits earned by industry in its colonies. Passing from its period of free competition, capitalism had now entered its monopoly phase and was changing into imperialism.
စီးပြားေရးေနာက္ခံ
သို႔ေသာ္ ဤအေခ်ာင္သမားဝါဒ၏ရင္းျမစ္မ်ား သည္ အလုပ္သမားမင္းစုိးရာဇာ၏အထက္လႊာမ်ားနွင့္အလုပ္သမားေခါင္ေဆာင္မ်ားကိုစက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားက ကိုလိုနီမ်ားထံမွေသာႀကီးမားေသာအျမတ္မွလာဘ္ထိုး ရန္ျဖစ္နိုင္ေသာ အလုပ္သမားမင္းစုိးရာဇာစနစ္ဖန္တီးျခင္းနွင့္အတူ စီးပြားေရးအေျခအေနတြင္ရွိေနသည္။ လြတ္လပ္စြာၿပိဳင္ဆိုင္ေသာစနစ္ကိုျဖတ္သန္းၿပီးအရင္းရွင္စနစ္သည္ ၎၏လက္ဝါးႀကီးအုပ္အဆင့္သို႔ဝင္ေရာက္လာကာ နယ္ခ်ဲ့စနစ္သုိ႔ေျပာင္းလဲသြားသည္။
As Lenin later was to bring out in great detail, the last quarter of the nineteenth century, from the Depression of 1873, was marked by the development of many great industrial and financial cartels, syndicates, and trusts in all the leading capitalist countries. While new countries like Japan and Russia were speedily industrialising, the process of concentration and centralisation of capital and the growth of finance capital was marching ahead at a new pace in the older capitalist countries. The United States (which by 1900 had outstripped England in industrial development) and Germany were the leaders in this process. When concentration itself could not solve the problem created by the Depression of a drop in profitability, the monopolists resorted to the export of capital to areas
where super profits were to be obtained. In this Britain was the leader and accounted for almost half the world’s overseas investments. This was also because Britain controlled the largest number of colonies where it could easily place its capital. As the other capitalist countries too realised the absolute necessity of colonies for their own growth, a wild scramble started to grab those undeveloped parts of the world which had not been colonised. Thus in the last quarter of the nineteenth century, Africa and Polynesia were taken over almost completely by the marauding states of the advanced capitalist countries. From 1884 to 1900, England grabbed 3.7 million square miles of territory with a population of 57 million; France got 3.6 million square miles with 36.5 million people, Germany one million square miles with 17 million people, Belgium 900,000 square miles with 30 million people, and Portugal 800,000 with 9 million people. This process of capitalism entering the stage of imperialism was however marked by extreme unevenness in the development. This change in the relation of forces was bound to sharpen the conflicts between the various imperialist powers. In this period the Spanish-American war of 1898 where the United States took over Cuba, Puerto Rico and the Philippines and the Anglo war of 1899 where Britain put down the Dutch origin settlers of South Africa, were the initial conflicts leading up to the Russo-Japanese war of 1904 which was the first major imperialist conflict that broke the 35 year long interval of peace on the European continent.
ေနာက္ပိုင္းတြင္ လီနင္ အေသးစိတ္ ေရးသားခဲ့ သည့္အတိုင္း ၁၈၇၃ စီးပြားပ်က္ကပ္မွ ၁၉ ရာစု၏ေနာက္ဆုံး ေလးပုံ တပံုသည္ ထိပ္တန္းအရင္းရွင္နိုင္ငံႀကီးမ်ားအားလုံးတြင္ မ်ားျပားလွစြာေသာ စက္မႈနွင့္ဘဏၭာေရး ကာတယ္ႀကီးမ်ား၊ဆင္ဒီကိတ္ႀကီးမ်ားနွင့္ထရပ္ႀကီးမ်ားဖြံ႕ၿဖိဳးမႈသေကၤတျဖစ္သည္။ ဂ်ပန္နွင့္ရုရွားကဲ့သို႔ေသာနိုင္ငံသစ္မ်ားသည္လ်င္ျမန္စြာစက္မႈျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ေနစဥ္ အရင္းစုစည္းဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈနွင့္ဘဏၭာေရးေငြရင္းတိုးပြားမႈျဖစ္စဥ္သည္ အရင္းရွင္ေဟာင္းနိုင္ငံမ်ားတြင္အျမန္နႈန္းသစ္ျဖင့္ေရွ႕ခရီးဆက္ေနသည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု (၁၉၀၀ ခုနွစ္က အဂၤလန္ကိုစက္မႈဖြံ႕ၿဖိဳးမႈသာလြန္ခဲ့ေသာ ) နွင့္ဂ်ာမဏီသည္ဤျဖစ္စဥ္တြင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္သည္။ စုစည္းမႈသက္သက္သည္ အျမတ္ႏႈန္းက်ဆင္းမႈက ဖန္တီးခဲ့ေသာ စီးပြားပ်က္ကပ္၏ျပသနာမ်ားကိုမေျဖရွင္းနိုင္ေသာအခါ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ဝါဒီမ်ားသည္ အႀကီးအက်ယ္အျမတ္ရနိုင္ေသာေနရာမ်ားသို႔ေငြရင္းကိုတင္ပို႔ခဲ့သည္။ဤကိစၥတြင္ၿဗိတိန္သည္ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ၿပီး ကမၻာ့နိုင္ငံျခားရင္းနွီးျမႇုတ္နွံမႈ၏ထက္ဝက္ေက်ာ္ရွိသည္။ အေၾကာင္းရင္းမွာၿဗိတိန္သည္၎၏ေငြရင္းကိုအလြယ္တကူျမႇုတ္နွံရန္ကိုလိုနီအေရအတြက္အမ်ားဆုံးထိန္းခ်ဳပ္ထားေသာေၾကာင့္လည္းျဖစ္သည္။ အျခားေသာအရင္းရွင္နိုင္ငံမ်ားသည္လည္း ၎တို႔၏တိုးတက္မႈအတြက္ ကိုလိုနီမ်ားလုံးဝ လိုအပ္သည္ကိုသိရွိၾကေသာေၾကာင့္ ကိုလိုနီျပဳမခံရေသးေသာကမၻာ၏အျခားမဖြံ႕ၿဖိဳးေသးေသာေဒသမ်ားကိုလုယူရန္ အရူးအမူးအလုအယက္ႀကိဳးစားမႈစတင္ခဲ့သည္။ ထို႔ၾကာင့္ ၁၉ ရာစု၏ ေနာက္ဆုံးေလးပုံတပံု တြင္ အာဖရိကနွင့္ပိုလီနီးရွားကို အတိုးတက္ဆုံး အရင္းရွင္နိုင္ငံမ်ား၏က်ဴးေက်ာ္ေရးတပ္မ်ားကလုံးဝနီးပါးသိမ္းပိုက္လိုက္သည္ ။ ၁၈၈၄ မွ ၁၉၀၀ ျပည့္နွစ္အတြင္း ၿဗိတိန္သည္ လူဦးေရ ၅၇ သန္းရွိေသာ နယ္ေျမ စတုရန္းမိုင္ ၃.၇ သန္းလုယူၿပီး ျပင္သစ္က လူဦးေရ ၃၆.၅ သန္းရွိေသာ နယ္ေျမ စတုရန္းမိုင္ ၃.၆ သန္းရရွိသည္။ ဂ်ာမဏီက လူဦးေရ ၁၇ သန္းရွိေသာ နယ္ေျမ စတုရန္းမိုင္ တသန္းသိမ္းယူသည္။ဘယ္လ္ဂ်ီယမ္က လူဦးေရ ၃၃ သန္းရွိေသာ နယ္ေျမ စတုရန္းမိုင္ ၉ သိန္းရၿပီးေပၚတူဂယ္က လူဦးေရ ၉ သန္းရွိေသာ နယ္ေျမ စတုရန္းမိုင္ ၈ သိန္း ရသည္။ သို႔ေသာ္ နယ္ခ်ဲ့အဆင့္သို႔ဝင္ေရာက္လာေသာ အရင္းရွင္စနစ္၏ဤျဖစ္စဥ္သည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈတြင္ အလြန္အမင္းမညီမ်မႈကိုသေကၤတျပဳေနသည္။ ဤအင္အားဆက္ဆံေရးအေျပာင္းအလဲသည္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာနယ္ခ်ဲ့အင္အားႀကီးနိိင္ငံမ်ားအၾကားပဋိပကၡမ်ားကိုပိုမိုျပင္းထန္ရန္ဦးတည္ေစသည္။ဤေခတ္အတြငါးအေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက က်ဴးဘား၊ ပ်ဴတိုရီကန္ နွင့္ ဖိလစ္ပိုင္ကိုသိမ္းယူးေသာ ၁၈၉၈ စပိန္အေမရိကန္စစ္ပြဲ နွင့္ ၿဗိတိန္က အာဖရိကရွိဒတ္ခ်္မူလအေျခစိုက္ေနထိုင္သူမ်ားအားနိွမ္နင္းေသာ အင္ဂလိုစစ္ပြဲ ၁၈၉၉ တို႔သည္ ၃၅ နွစ္ၾကာ ဥေရာပတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာေခတ္ကိုခ်ိဳးဖ်က္လိုက္ေသာပထမဆုံးအဓိကနယ္ခ်ဲ့စစ္ျဖစ္သည့္ ၁၉၀၄ ရုရွားဂ်ပန္စစ္ပြဲသို႔ဦးတည္ေသာ ကနဦးပဋိပကၡမ်ားျဖစ္သည္The other significant aspect of the rise of imperialism was the consolidation of a labour aristocracy with an increase in the disparity in wages between the skilled and unskilled workers in the principal capitalist countries. This was also accomplished by the decline of out-migration and the increase of in-migration from poorer countries to work in the poorer paid sectors. The last quarter of the nineteenth century, a period of intense industrial expansion and increasing exploitation of labour, was a time of slowly rising real wages in the major capitalist lands. In the pattern of English employers generally, the capitalists used a portion of the super-profits wrung from the colonies to favour the skilled workers at home, with the objective of thus weakening the militancy and solidarity of the working class as a whole. Thus whereas in Germany the real wages of the working class (generally at poverty levels) went up from point 100 in 1887 to 105 in 1909, those of the labour aristocracy increased to 113 in the same period. Similar conditions obtained in other capitalist countries. They had profound effects upon policy, the right opportunist Social-Democrats basing their revisionist theories and class collaboration policies relied upon the relatively more prosperous labour aristocracy, at the cost of the broad labour movement.
နယ္ခ်ဲ့စနစ္ေခါင္းေထာင္ထလာျခင္း၏ထူးျခားေသာအျခားသြင္ျပင္လကၡဏာမွာ အဓိက အရင္းရွင္နိုင္ငံမ်ားတြင္ က်ြမ္းက်င္လုပ္သားနွင့္ မက်ြမ္းက်င္ေသာအလုပ္သမားမ်ားၾကား လုပ္အားခမညီမ်ွမႈတိုးလာမႈနွင့္အတူအလုပ္သမားမင္းစုိးရာဇာစနစ္တခုက်စ္လစ္သိပ္သည္းခိုင္မာလာျခင္းျဖစ္သည္။ တိုင္းျပည္မွအျခားသို႔ ေ႐ြ႕ေျပာင္းေနထိုင္မႈက်ဆင္းျခင္းနွင့္ လုပ္အားခ နည္းေသာကဏၭမ်ားတြင္ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ရန္ ဆင္းရဲေသာနိုင္ငံမ်ားမွ ဝင္ေရာက္ေျပာင္းေ႐ႊ့ေန ထိုင္မႈျမင့္မားလာျခင္း တို႔ကလည္း ဤအေျခအ ေနကိုၿပီးျပည့္စုံေစသည္။ ၁၉ ရာစု၏ေနာက္ဆုံး ေလးပုံတပံုျဖစ္ေသာ လုပ္အားအေပၚ ပိုမို ေသြးစုတ္မႈနွင့္ျပင္းထန္ေသာစက္မႈခ်ဲ့ထြင္မႈေခတ္သည္ အဓိကအရင္းရွင္နိုင္ငံမ်ားတြင္ စစ္မွန္ေသာလုပ္အားချမင့္တက္မႈကိုေနွးေကြးသြားေစေသာကာလတခုျဖစ္သည္။ ေယဘုံယ် ၿဗိတိန္အလုပ္ရွင္မ်ား၏ပုံစံအရအရင္းရွင္မ်ားသည္ အလုပ္သမားလူတန္းစားတခုလံုးအေနနွင့္ အုံျကြမႈနွင္ ေသြးစည္းညီၫြတ္ မႈကို အင္အား ခ်ိနဲ႔ေစရန္ရည္႐ြယ္ခ်က္ျဖင့္ ကိုလိုနီမ်ားထံမွ ညႇစ္ယူထားေသာမဟာအျမတ္အစြန္းမ်ား၏တစိတ္တပိုင္းကို ျပည္တြင္းရွိ က်ြမ္းက်င္လုပ္သား မ်ား ကိုမ်က္နွာသာေပးရန္သုံးသည္။ ထို႔႔ေၾကာင့္ဂ်ာမဏီတြင္ အလုပ္သမားလူတန္းစား (ေယဘုံယေအားျဖင့္ဆင္းရဲနြမ္းပါးမႈအဆင့္ )၏အမွန္တကယ္လုပ္အားခမွာ ၁၈၈၇ တြင္အမွတ္ ၁၀၀ မွ ၁၉၀၉ခုနွစ္တြင္ ၁၀၅ မွတ္သို႔သာတိုးေသာ္လည္း အလုပ္သမားမင္းစိုးရာဇာမ်ား၏လုပ္အားခမွာ အလားတူးကာလအတြင္း ၁၁၃ မွတ္သို႔တိုးသည္။ အျခာေသားအရင္းရွင္နိုင္ငံမ်ားတြင္လည္းဤအေျခအေနမ်ိဳးသာရသည္။ ၎တို႔သည္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသေဘာတရားမ်ားနွင့္ က်ယ္ျပန္႔ေသာအလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈကိုစေတးၿပီး ့နိႈင္းယွဥ္ခ်က္အားျဖင့္ပိုမိုအဆင္ေျပေသာ အလုပ္သမားမင္းစိုးရာဇာမ်ားအေပၚမွီခိုေသာ လူတန္းစားပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရးမူဝါဒမ်ား ကိုအေျခခံေသာ လက္ယာအေခ်ာင္သမားဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္မ်ား နွင့္ မူဝါဒအေပၚ နက္ရွိုင္းေသာသက္ေရာက္မႈရွိသည္။
Fight against Opportunism in the German Party
One of the first instances of such opportunism was in the drafting of the Gotha programme. This was a draft programme meant for discussion and adoption on May 25,1875, at Gotha, the site of the Unity Congress of the Marxist and Lassallean parties. Engels said that “almost every word in this programme..could be criticised.”‘‘- Marx sharply criticised this draft in a note to his Marxist comrades in the German party which was sent to them before the Congress. In it he condemned its faulty economics, its wrong attitude regarding the state, its surrender to Lassalle’s conception of ‘the iron law of wages,’ its adoption of the futile panacea of state aid for co-operatives, its failure to make a definite demand for the eight-hour day, and its underplay of internationalism. Opportunist trends in the German party were however already so strong that though this strong critique reached the then Marxists led by Liebknecht before the Congress, only a few minor changes were made. Few comrades were even shown the document. It was suppressed for 16 years and only published finally by Engels in 1891 when a new party programme was to be drafted. This publication is the now famous ‘Critique of the Gotha Programme’.
ဂ်ာမန္ပါတီတြင္အေခ်ာင္သမားဝါဒကိုဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ျခင္း
ဤကဲ့သို႔ေသာအေခ်ာင္သမားဝါဒျဖစ္ရပ္မ်ားအနက္တခုမွာ ဂိုသာလုပ္ငန္းစဥ္ကိုေရးဆြဲျခင္းျဖစ္ သည္။ ၎သည္ ၁၈၇၅ ခုနွစ္ ေမလ ၂၅ ရက္ ေန႔တြင္ မာ့က္စ္ဝါဒနွင့္လက္စလီဝါဒ ပါတီမ်ား ညီၫြတ္ေရးကြန္ဂရက္က်င္းပမည္ျဖစ္ေသာ ဂ္ိုသာ တြင္ေဆြးေနြးအတည္ျပဳရန္ရည္႐ြယ္ သည့္လုပ္ငန္းစဥ္မူၾကမ္းျဖစ္သည္။ ဤလုပ္ငန္း စဥ္မွစကားလုံးမ်ားအားလုံးနီးပါးသည္ျပစ္တင္ေဝဖန္ဖြယ္ရာျဖစ္သည္ဟုအိန္ဂ်ယ္ကေရးသားခဲ့သည္။ မာ့က္စ္ကလည္ဤမူၾကမ္းကို ဂ်ာမန္ ပါတီမွရဲေဘာ္မ်ားသို႔ ဤကြန္ဂရက္မတိုင္မီ ေပးပို႔ေသာမွတ္စုတခုတြင္အျပင္းအထန္ေဝဖန္သည္။ ထိုမွတ္စုတြင္မာ့က္စ္က ထိုလုပ္ငန္း စဥ္၏ ေမြးရာပါစြမ္းရည္ စီးပြားေရး၊ နိုင္ငံေတာ္ နွင့္ပတ္သက္ေသာမွားယြင္းသည့္အယူအဆ၊ လက္စလီ၏လုပ္အားခသံမဏိစည္းမ်ဥ္းဥပေဒသကိုအရွံုးေပးျခင္း၊ သမဝါယမမ်ားသို႔ အခ်ည္း နွီုးေသာ ၉၆ ပါးေဆး နိုင္ငံေတာ္အေထာက္အပ့ံ က်င့္သုံးျခင္း၊ တေန႔ ၈ နာရီအလုပ္ခ်ိန္အတြက္ တိက်ေသာေတာင္းဆိုမႈမရွိျခင္းနွင့္ နိုင္ငံတကာ ဝါဒအေပၚအေလးမထားျခင္း တို႔ကိုေဝဖန္ သည္။ သို႔ေသာ္ ဂ်ာမန္ပါတီတြင္ အေခ်ာင္သမားအယူအဆမွာခိုင္မာစြာရွိေနေသာေၾကာင့္ ထိုမွတ္စုမွာ ထိုစဥ္ကမာ့က္စ္ဝါဒီ လစ္ဘ္နက္ရွ္ေခါင္းေဆာင္သည့္မာ့က္စ္ဝါဒီမ်ားထံကြန္ဂရက္မတိုင္မီေရာက္ရွိေသာ္လည္း အေရးမပါေသာ အေျပာင္းအလဲ အနည္းငယ္ သာလုပ္နိုင္ခဲ့သည္။ ထိုစာတမ္းကိုရဲေဘာ္မ်ား သုိ႔ျပသျခင္းမရွိေလာက္ပင္ျဖစ္သည္။ ထိုစာတမ္းကို ၁၆ နွစ္ၾကာဖုံးကြယ္ထားၿပီး ေနာက္ဆုံးတြင္ ပါတီ၏လုပ္ငန္းစဥ္သစ္ကို မူၾကမ္းေရးဆြဲမည့္ ၁၈၉၁ ခုနွစ္ေရာက္မွ အိန္္ဂ်ယ္ ကထုတ္ေဝနိုင္ခဲ့သည္။ ထိုစာတမ္းသည္ ယခုအခါ ဂိုသာလုပ္ငန္းစဥ္ေဝဖန္ခ်က္အျဖစ္လူသိမ်ားသည္။
A few months after the Gotha critique, Engels brought out another critique (Anti-Duhring). This contained a polemical presentation of the Marxist position on philosophy, natural science and the
social sciences. It was an exposure of the essentially bourgeois views of a certain Professor Duhring who after joining the Social Democrat Party was attempting to rewrite the entire party programme in a bourgeois direction. This critique, which was published in the party’s organ in 1877, however met with a storm of criticism from the opportunists in the official circles of the party. Later, in 1880, Engels extracted three of the chapters from this book in the form of a pamphlet, Socialism: Utopian and Scientific, which presents in a very clear and easy style, the basic ideas of scientific socialism.
ဂိုသာလုပ္ငန္းစဥ္ေဝဖန္ခ်က္အၿပီး ရက္သတၱပတ္ အနည္းငယ္အၾကာတြင္ ေနာက္ထပ္ေဝဖန္ခ်က္တေစာင္ထုတ္ေဝခဲ့သည္ ( ဂ်ဴးရင္းဆန္႔က်င္ေရး)။ ဤစာတမ္းတြင္ အဘိဓမၼာပညာ၊သဘာဝသိပၸံပညာနွင့္လူမႈသိပၸံပညာတို႔အေပၚ မာ့က္စ္ဝါဒ၏ သေဘာထားကို ျပင္းထန္ေသာေဆြးေနြးတင္ျပခ်က္ပါဝင္သည္။ ၎သည္ ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္ပါတီသို႔ဝင္ေရာက္ၿပီးေနာက္ ပါတီ၏လုပ္ငန္းစဥ္တခုလံုးကို ဓနရွင္လားရားသို႔ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသားရန္က်ိဳးစားေသာ ဂ်ဴးရင္းဟုေခၚေသာ ပါေမာကၡတဦး၏အနွစ္သာရအားျဖင့္ဓနရွင္အျမင္ကိုဖြင့္ခ်ျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ၁၈၇၇ ခုနွစ္တြင္ထိုေဝဖန္ခ်က္ကိုပါတီဌာနခြဲတခုကထုတ္ေဝေသာအခါ ပါတီ၏အရာရွိအဝန္းအဝိုင္းမွ အေခ်ာင္သမားမ်ားကျပင္းထန္ေသာေဝဖန္မႈနွင့္ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရသည္။ ၁၈၈၀ တြင္အိန္ဂ်ယ္သည္ ဤစာတမ္းမွအခန္း ၃ ခန္းကိုထုတ္နႈတ္ၿပီး စိတ္ကူးယဥ္ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒနွင့္ သိပၸံနည္းက်ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒဟူေသာအမည္ျဖင့္ သိပၸံနည္းက်ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒ၏အေျခခံသေဘာတရားကိုပိုမိုရွင္းလင္းလြယ္ကူစြာတင္ျပေသာ စာတမ္းငယ္တေစာင္ထုတ္ေဝခဲ့သည္။
(ေအာက္ပို႔စ္တြင္ဆက္ဖတ္ပါ)
ျပင္သစ္အလုပ္သမားမ်ား၏ရႈံးနိမ့္မႈသည္ဥေရာပတခြင္လံုးရွိဓနရွင္မ်ားကို တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရး သမားမ်ား၏လက္အတြင္းခုန္ဝင္သြားေစခဲ့သည္။ ၾသစတီးယန္းဧကၠရာဇ္၏စစ္တပ္ကအလယ္အလတ္ဓနရွင္မ်ား၏အကူအညီနွင့္ ထိုေနာက္ ေအာက္တိုဘာတြင္ အသက္ေပါင္း ၄၀၀၀ ေက်ာ္ေသဆံုးေသာတိုက္ပြဲအၿပီး ပရာ႕ဒ္ကိုသိမ္းယူသည္။ ထိုေနာက္တြင္ပရပ္ရွားဘုရင္က ဘာလင္နွင့္အျခားဂ်ာမဏီ၏အစိတ္အပိုင္းမ်ားကိုသိမ္းယူသည္။ ဤသိမ္းပိုက္မႈသည္ ၁၈၄၉ ၾသဂုတ္လတြင္သိမ္းယူခံရမည့္ ဟန္ေဂရီနွင့္အီတလီနိုင္ငံအစိတ္အပိုင္းမ်ားကိုခ်န္ထားခဲ့သည္။ ေတာ္လွန္ေရးမ်ားကစတင္ခဲ့ေသာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားအားလံုး သည္ေျပာင္းျပန္ျဖစ္သြားသည္။ တခုတည္းေသာခ်ြင္းခ်က္မွာ က်ယ္ျပန့္ေသာ ၾသစထရီးယန္းဟက္ဘတ္အင္ပါယာတြင္ ေက်းက်ြန္စနစ္ဖ်က္သိမ္းျခင္းျဖစ္သည္။ ၎သည္၁၈၆၀ခုနွစ္မ်ားတြင္ေက်းက်ြန္စနစ္ဖ်က္သိမ္းေသာ ရုရွားနွင့္ ရိုေမးနီးယားမွအပ ဥေရာပ၏ေနရာအမ်ားစုတြင္ေက်းက်ြန္စနစ္ဖ်က္သိမ္းျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
Marx and Engels during the 1848 Revolution
After the February Revolution in Paris the Belgian government adopted repressive measures against the emigrant revolutionaries; Marx was expelled from Brussels and returned to Paris, where he worked for the German revolutionary cause on behalf of the Communist League After the Vienna and Berlin revolutions in March many German emigres moved from France to Germany. Marx and Engels established themselves in Cologne, where communist propaganda was most active, and from June onwards published a newspaper, the Neue Rheinische Zeitung, with a programme entitled Demands of the Communist Party of Germany. These aims were not communistic as such, but radical democratic and republican: they included the confiscation of large estates, free universal education, a progressive income tax, and the nationalisation of railways. The paper, of which Marx was chief editor, condemned the irresolute attitude of the bourgeoisie and advocated a united Germany under a republican constitution with direct and universal suffrage; it championed the oppressed national minorities, especially the Poles, and called for war with Russia as the mainstay of reaction in Europe.
၁၈၄၈ ေတာ္လွန္ေရးအတြင္းကမာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္
ျပင္သစ္တြင္ေဖေဖာ္ဝါရီေတာ္လွန္ေရးအၿပီး၌ ဘယ္လ္ဂ်ီယန္အစိုးရသည္ျပည္ပမွဝင္ေရာက္အေျခခ်ေသာေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားကို ဖိနွိပ္ေသာအစီအစဥ္မ်ားခ်မွတ့္ခဲ့သည္။ မာ့က္စ္သည္ဘရပ္ဆဲလ္မွနွင္ထုတ္ခံရၿပီး ပဲရစ္သို႔ျပန္ကာပဲရစ္တြင္ ကြန္ျမဴနစ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ကိုယ္စား ဂ်ာမန္ေတာ္လွန္ေရးအတြက္လုပ္ေဆာင္သည္။ မတ္လဘာလင္နွင့္ဗီယင္နာေတာ္လွန္ေရးမ်ားအၿပီး ဂ်ာမဏီမွေျပာင္းေ႐ႊ့လာသူမ်ားသည္ ျပင္သစ္မွဂ်ာမဏီသို႔ေျပာင္းေ႐ႊ့ၾကသည္။ မာ့က္စ္နွင့္ အိန္ဂ်ယ္တို႔ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒျဖန္႔ခ်ိမႈအနိုးၾကားဆံုးျဖစ္ေသာ ကိုလုန္းတြင္၎တို႔ဘာသာထူေထာင္ၾကၿပီးဇြန္လမွစ၍ ဂ်ာမဏီကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ေတာင္းဆိုမႈမ်ားအမည္ရွိ အစီအစဥ္တခုျဖင့္ the Neue Rheinische Zeitung အမည္ရွိသတင္းစာတေစာင္ကိုထုတ္ေဝသည္။ ထိုရည္မွန္းခ်က္မ်ားသည္ ထိုမ်ွကြန္ျမဴနစ္မဆန္ဘဲ အေျခခံဒီမိုကရက္တစ္နွင္ရီပါတ္ဗလင္ကန္ဆန္သည္။ ၎တြင္ေျမယာအႀကီးအက်ယ္ပိုင္ဆိုင္မႈကိုသိမ္းယူေရး၊ အခမဲ့အက်ြင္းမဲ့ပညာေရး၊ တိုးတက္ေသာဝင္ေငြခြန္နွင့္ရထားလုပ္ငန္းနိုင္ငံပိုင္ျပဳလုပ္ေရးတို႔ပါဝင္သည္။ မာ့က္စ္က အယ္ဒီတာခ်ဳပ္အျဖစ္ေဆာင္႐ြက္ေသာထိုသတင္းစာသည္ ဓနရွင္လူတန္းစား၏မျပတ္သားေသာသေဘာထားကိုရႈတ္ခ်ၿပီး ရီပတ္ဗလစ္ကန္ဖြဲ႕စည္းပံုေအာက္တြင္ ညီၫြတ္ေသာတိုက္ရိုက္အႂကြင္းမဲ့မဲေပးခြင့္နွင့္ဂ်ာမဏီနိင္ငံကို ေဆာ္ၾသသည္။ အထူးသျဖင့္ပိုးလ္မ်ားပါဝင္ေသာ ဖိနွိပ္ခံအမ်ိဳးသားလူနည္းစုမ်ား အေရးကိုေဆာင္႐ြက္ၿပီး ဥေ ရာပတြင္တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရး၏ အမာခံျဖစ္ေသာ ရုရွားနွင့္စစ္ပြဲကိုေတာင္းဆ္ိုသည္။
The victory of reaction in Europe and the collapse of the revolution in Germany led to the closure of the paper in May 1849. Marx was expelled from Prussia and returned to Paris where a new revolutionary upsurge was still expected. However in the face of repression by the French government he was forced to shift to London in August, where he spent the rest of his life in exile. Engels settled in Manchester where the spent twenty years. Upon their entry into England, Marx and Engels set about reviving the Communist League. They drafted and distributed an address of the central committee which called for the setting up of an independent proletarian party independent of the petty bourgeois democrats (the republican bourgeoisie). It called for aiming at ‘permanent revolution’ which would enable the proletariat to eventually seize power. The Communist League however did not last
long and was wound up in 1852.ဥေရာပတြင္တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးေအာင္ျမင္မႈနွင့္ ဂ်ာမဏီတြင္ေတာ္လွန္ေရးၿပိဳကြဲျခင္းသည္ ၁၈၄၉ ေမလတြင္ထိုသတင္းစာကိုပိတ္ရျခင္းသို႔ဦးတည္ခဲ့သည္။ မာ့က္စ္သည္ပရပ္ရွားမွနွင္ထုတ္ခံရၿပီး ေတာ္လွန္ေရး အံုႂကြမႈအသစ္ျဖစ္မည္ဟုေမ်ာ္လင့္ရစဲျဖစ္ေသာ ပဲရစ္သို႔ျပန္သည္။ သို႔ေသာျ္ပင္သစ္အစိုးရ၏္ဖိနွိပ္မႈနွင့္ရင္ဆိုင္ရေသာအခါ ၾသဂတ္လတြင္လန္ဒန္သို႔ေျပာင္းရၿပီးသူ႔ဘဝ၏က်န္အခ်ိန္မ်ားကိုျပည္ေျပးအျဖစ္ လန္ဒန္တြင္ကုန္ဆံုးေစခဲ့ရသည္။ အိန္ဂ်ယ္သည္မန္ခ်က္စတာတြင္အေျခခ်ၿပီး ၎တြင္အနွစ္ ၂၀ မ်ေနထိုင္ခဲ့သည္။ အဂၤလန္သို႔ ၎တို႔ဝင္ေရာက္လာေသာအခါ မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔သည္ ကြန္ျမဴနစ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကိုျပန္လည္အသက္သြင္းရန္ စတင္လုပ္ေဆာင္ၾကသည္။ ဓနရွင္ဒီမိုကရက္မ်ား (ရီပါတ္ဗလစ္ကန္ဒီမိုကရက္မ်ား )မွကင္းလြတ္ေသာလြတ္လပ္ေသာ ပစၥည္းမဲ့ပါတီထူေထာင္ရန္ ေတာင္းဆိုေသာဗဟိုေကာ္မတီ၏ မိန္႔ခြန္းကိုမူၾကမ္းေရးဆြဲျဖန္႔ခ်ိသည္။ ၎သည္ေနာက္ဆံုးတြင္ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားက အာဏာကိုသိမ္းယူေသာ ထာဝရေတာ္လွန္ေရးကို္ရန္ရည္႐ြယ္ရန္ေတာင္းဆိုသည္။ သို႔ေသာ္ကြန္ျမဴနစ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ သက္တမ္းမရွည္ဘဲ ၁၈၅၂ တြင္ရုပ္သိမ္းရသည္။
Marx’s work during this period helped establish the founding principles of the proletariat’s revolutionary tactics. His series of articles written during this period was published as The Class Struggles in France, 1848 to 1850. This along with his brilliant work The Eighteenth Brumaire of Louis Bonaparte written in 1851-52 was “Marx’s first attempt to explain a section of contemporary history by means of his materialist conception”. On the basis of the practical experience of the mass revolutionary struggle, Marx developed the analysis and tactic of the proletariat. The confusing twists and turns in the events as they took place were clearly explained in class terms. He clearly showed how the proletariat was the real driving and decisive force in the revolutions which had put the bourgeoisie in power. He then showed how the bourgeoisie while turning against the workers had actually betrayed the revolution and proved incapable of rule. He exposed the ‘parliamentary cretinism’ of the petty bourgeois democrats where caught up in the illusions of their parliamentary speeches they ignored the realities of the class struggle. Of particular importance was Marx’s exposure of the true nature of the bourgeois state as an organ of capitalist class rule and his first use of the term ‘dictatorship of the proletariat’. Finally, Marx’s analysis of the role of the peasantry is crucial. While analyasing how the adventurer Louis Bonaparte utilised the peasantry as his chief social support to establish his dictatorship, he pointed to the need of the peasantry being won over as an ally of the revolution. This all important formulation was further more clearly developed when Marx wrote to Engels in the context of Engel’s 1850 book The Peasant War in Germany regarding the historic German peasant uprising of 1525. Marx points out that the future of the proletarian revolution in Germany would depend on whether it won the support of the peasantry, what he called a second edition of the Peasant War.
ထိုကာလအတြင္းက မာ့က္စ္၏စာေပလက္ရာမ်ားသည္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား၏ေတာ္လွန္ေရးနည္းပိရိရာယ္မ်ား၏သေဘာတရားမ်ားတည္ေထာင္ရန္ အေထာက္အကူျပဳသည္။ ဤကာလအတြင္းသူေရးသားခဲ့ေသာေဆာင္းပါးအတြဲမ်ား ကို၁၈၄၈ မွ၅၀အထိျပင္သစ္မွလူတန္းစားတိုက္ပြဲအမည္ျဖင့္ထုတ္ေဝသည္။ ဤေတာက္ေျပာင္ေသာလက္ရာနွင့္အတူ ၁၈၅၁-၅၂ တြင္ေရးသားခဲ့ေသာ The Eighteenth Brumaire of Louis Bonaparte သည္ မာ့က္စ္၏ ေခတ္ၿပိဳင္သမိုင္းအေပၚသူ၏ရုပ္ဝါဒအျမင္ျဖင့္ပထမဆံုးရွင္ျပရန္က်ိဳးစားမႈ ျဖစ္သည္။ လူထုေတာ္လွန္ေရး၏ လက္ေတြ႕အေတြ႕အႀကံဳတိုက္ပြဲ အေျခခံေပၚတြင္ မာ့က္စ္သည္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား၏ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာမႈနွင့္ နည္းပိရိရာယ္မ်ားကိုေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။ ျဖစ္ရပ္မ်ားေပၚေပါက္စဥ္၎တို႔၏ရႈပ္ေထြးေသာအလွဲ႔အေျပာင္းမ်ားကိုလူတန္းစားအျမင္ျဖင့္ရွင္းလင္းစြာျပသခဲ့သည္။ ဓနရွင္လူတန္းစားကိုအာဏာရေစခဲ့ေသာေတာ္လွန္ေရးမ်ားအတြင္းပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားသည္ မည္သို႔စစ္မွန္သည့္ေမာင္းနွင္ေသာအဓိကအခန္းမွပါဝင္သည္ကိုသူျပသခဲ့သည္။ ထိုေနာက္ ဓနရွင္လူတန္းစားသည္ အလုပ္သမားမ်ားကို ရန္ျပဳေသာအခါ ေတာ္လွန္ေရးကိုလက္ေတြ႕သစၥာေဖာက္ေၾကာင္းနွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ရန္မစြမ္းေဆာင္နိုင္ေၾကာင္းျပသသည္ဟု သူရွင္းျပသည္ ။ သူသည္ ဓနရွင္ေပါက္စ ဒီမိုကရက္မ်ား၏ ပါလီမန္မိန္႔ခြန္းမ်ားတြင္ပိတ္မိေသာအခါ လက္ေတြ႕လူတန္းစားတိုက္ပြဲ၏အရွိတရားကိုလ်စ္လ်ဴရႈေသာ ပါလီမန္ဆိုင္ရာတုန္႔ဆိုင္းမႈ ကိုဖြင့္ခ်သည္။ အထူးအေရးငါေသာအခ်က္မွာ မာ့က္စ္၏ ဓနရွင္နိုင္ငံေတာ္၏စစ္မွန္ေသာ သေဘာသဘာဝကို အရင္ရွင္လူတန္းစားအုပ္ခ်ဳပ္ေရး၏အစိတ္အပိုင္းအျဖစ္ဖြင့္ခ်ျခင္းနွင့္ ပစၥည္းမဲ့အာဏာရွင္စနစ္ဟူေသာေဝါဟာရကို ပထမဆံုးအသုံးျပဳ ျခင္းျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆံုးအခ်က္အေနနွင့္ေျပာရလ်င္မာ့က္စ္၏ လယ္သမားမ်ား၏အခန္းကဏၰအေပၚစိတ္ျဖာသုံုးသပ္မႈသည္အေရးပါသည္။ စြန္႔စားေရးဝါဒီလူးဝစ္ဘိုနာပါတ္သည္ သူ၏အာဏာရွင္စနစ္ကိုထူေထာင္ရန္ သူ၏အဓိကလူမႈေထာက္ကူမႈအျဖစ္လယ္သမားမ်ား မည္သုိ႔ အသုံးခ်သည္ကိုခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာရင္း လယ္သမားမ်ားကိုေတာ္လွန္ေရး၏မဟာမိတ္အျဖစ္ သိမ္းသြင္းေရးလိုအပ္ခ်က္ကိုေထာက္ျပသည္။ ဤအေရးအႀကီးဆံုးသုံးသပ္ခ်က္ကို မာ့က္စ္ကအိန္ဂ်ယ္ထံစာေရးေသာအခါ အိန္ဂ်ယ္၏ ၁၈၅၀ ခုနွစ္စာတန္းျဖစ္သည့္ သမိုင္တြင္သည့္ ၁၈၂၅ ခုနွစ္ဂ်ာမန္လယ္သမားအံုႂကြမႈနွင့္ပတ္သက္ေသာ ဂ်ာမန္လယ္သမားစစ္ပြဲ အေျခအေနနွင့္နိႈင္းယွဥ္ကာ ပိုမိုျပည့္စုံစြာေဖာ္ထုတ္သည္။ ဂ်ာမဏီတြင္ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားေတာ္လွန္ေရး၏အနာဂါတ္သည္ ၎ကို လယ္သမားစစ္ပြဲဒုတိယတည္းျဖတ္ျခင္းဟုသူေခၚေသာ လယ္သမားမ်ား၏ ေထာက္ခံမႈရမရ အေပၚမူတည္သည္ဟုသူကေထာက္ျပသည္။
Other Revolutions in this Period
The 1848 European Revolution had global impact and even inspired an insurrection in Pernambuco in Brazil in the same year and a Colombian revolution in the early 1850s. The Spanish revolution of 1854-56 too can be seen in the same light. It too was however crushed after the bourgeoisie and the army officers who had first started the uprising later betrayed it to leave the workers to be isolated and defeated.
ဤေခတ္၏အျခားေတာ္လွန္ေရးမ်ား
ဤေခတ္၏အျခားေတာ္လွန္ေရးမ်ား
၁၈၄၈ ဥေရာပေတာ္လွန္ေရးသည္ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာရို္ခတ္မႈရွိခဲ့ၿပီး ထိုနွစ္မွာပင္ ဘရာဇီးရွိ ပါနမ္ဘူကိုတြင္အုံႂကြမႈကိုျဖစ္ေစခဲ့ကာ ၁၈၅၀ခုႏွစ္မ်ားအေစာပိုင္တြင္ ကိုလမ္ဘီယာေတာ္လွန္ေရးကို ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ ၁၈၅၄-၅၆ စပိန္ေတာ္လွန္ေရးကိုလည္း အလားတူရႈျမင္နိုင္သည္။ သို႔ေသာ္၎ကိုယ္တိုင္သည္ပင္ အံုႂကြမႈကိုစတင္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္အလုပ္သမားမ်ားသီးျခားက်န္ရစ္ၿပီးေခ်မႈန္းခံရေစရန္ ထားခဲ့ေသာ ဓနရွင္မ်ားနွင့္ စစ္အရာရွိမ်ား ္ သစၥာေဖာက္ခဲ့ရၿပီးေနာက္ ေခ်မႈနး္ခံခဲ့ရသည္။
This period saw major struggles in the colonies and semi-colonies. The major ones were the Taiping peasant Revolution of China (185164), the First Indian War of Independence (1857-58), and the great Algerian uprising (1871). The Taiping Revolution was the largest such struggle and it covered 17 provinces where it attempted to establish a new society on the basis of ideas of Utopian agricultural socialism. It was finally crushed by an alliance of the Ching imperial troops with the Americans, British and French. The other struggles too were crushed by the colonialists, aided by local betrayers. ဤေခတ္အတြင္းကိုလိုနီနွင့္ကိုလိုနီတပိုင္းနိုင္ငံမ်ားတြင္ အဓိကတ္ို္က္ပြဲမ်ားကိုေတြ႕ႀကံဳခဲ့ရသည္။ အဓိကတိုက္ပြဲမ်ားမွာ တရုတ္နိုင္ငံ၏တိုင္ပင္းလယ္သမားပုန္ကန္မႈ (၁၈၅၁-၆၄ )၊ အနိၵယပထမလြတ္လပ္ေရးစစ္ပြဲ (၁၈၅၇ -၅၈ ) နွင့္မဟာအယ္ဂ်ီးရီးယန္းအံုႂကြမႈ ( ၁၈၇၁ ) တို႔ျဖစ္သည္။ တိုင္ပင္းေတာ္လွန္ေရးမွာဤကဲ့သိုေသာေတာ္လွန္မႈမ်ားအနက္အႀကီးဆံုးျဖစ္ကာ စိတ္ကူးယဥ္ စိုက္ပ်ိဳးေရးဆိုရွယ္လစ္ အေျခခံျဖင့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းသစ္ထူေထာင္ရန္ႀကိဳးစားေသာ ျပည္နယ္ ၁၇ ခုပါဝင္သည္။ ၎သည္လည္းေနာက္ဆံုးတြင္ခ်င္ဧကရာ္တပ္ဖြဲ႕မ်ား၊ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္နွင့္ၿပ္ငသစ္တို႔၏မဟာမိတ္အဖြဲ႕ကေခ်မႈန္းခံခဲ့ရသည္။ အျခားေသာတိုက္ပြဲမ်ားသည္လည္း ေဒသခံသစၥာေဖာက္မ်ား၏အကူအညီျဖင့္နယ္ခ်ဲ့တို႔၏ေခ်မႈန္းခံခဲ့ရသည္။
This was also the age of wars where after the relative calm since the Napoleonic wars (since 1815), the major capitalist powers again waged repeated war. In Europe there was the Crimean War (185456) between Russia on one side and Britain, France and Turkey on the other resulting in 600,000 deaths, France, Savoy and the Italians against Austria (1858-59), Prussia and Austria against Denmark (1864), Prussia and Italy against Austria (1866), Prussia and the German states against France (1870-71). The major wars in the Americas were the American Civil War (1861-66) between the industrialised North and the agrarian South of the United States resulting in 630,000 deaths, and the war between Paraguay on one side and Argentina, Uruguay and Brazil on the other (1864-70) resulting in 330,000 deaths. The main cause or these wars was the process of capitalist expansion and the direct and indirect conflicts arising out of it. In many cases they completed the tasks of the unfinished bourgeois revolutions. In the American Civil War the unfinished task of independence from Britain was completed by the integration of the South states (which had continued to remain closely linked with the British Empire) into the new major industrial economy of the United States. The national tasks unfulfilled in the 1848 Revolution were completed in the European wars. The modern capitalist nation-states of Germany and Italy were thus established, Rumania came into existence at the end of the 1850s, and the Hungarian nation achieved autonomy within the Austrian Empire in 1867. Poland and Ireland however could not come into existence despite national move- ments, and insurrections in 1863 and 1867 respectively.
ထိုကာလသည္နပိုလီယန္စစ္ပြဲမ်ားအၿပီးနိႈင္းယွဥ္ခ်က္အားျဖင့္တည္ၿငိမ္ေသာကာလေနာက္ပိုင္း (၁၈၁၅ မွစ၍ )စစ္ပြဲမ်ား၏ကာလျဖစ္ၿပီးအဓိကအရွင္းရွင္အင္အားႀကီးနိုင္ငံမ်ားသည္စစ္ကိုအႀကိမ္ႀကိမ္ဆင္နႊဲၾကသည္။ ဥေရာပတြင္ လူ ၆ သိန္းေသေစေသာ တဘက္တြင္ရုရွားနွင့္အျခားတဘက္တြင္ ျဗိတိန္၊ျပင္သစ္နွင့္ တူရကီတို႔၏ ခရိုင္းမီယန္းစစ္ပြဲ (၁၈၅၄-၅၆ )၊ ျပင္သစ္၊ဆဗြိဳင္း၊အီတလီနွင့္ၾသစတီးရီယား (၁၈၅၈ - ၅၉)၊ ပရပ္ရွား၊ၾသစတီးရီးယားတို႔နွင့္ဒိန္းမတ္ ( ၁၈၆၄ )၊ ပရပ္ရွား၊အီတလီတို႔နွင့္ၾသစတီးရီးယား ( ၁၈၆၆ )၊ ပရပ္ရွားနွင့္ဂ်ာမန္ျပည္နယ္မ်ားနင့္ျပင္သစ္ ( ၁၈၇၀- ၇၁) တို႔ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ အေမရိကတြင္ျဖစ္ပြားေသာအဓိကစစ္ပြဲမ်ားမွာ လူေပါင္း ၆ သိ္န္း ၃ေသာင္းေသဆုံုးေစသည့္ စက္မႈတိုးတက္ေသာ ေျမာက္ပိုင္းနွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးထြန္းကားေသာေတာင္ပုိင္းတို႔အၾကားျဖစ္ပြားသည့္ အေမရိကန္ျပည္တြင္းစစ္ ( ၁၈၆၁-၆၆ ) နွင့္လူ ၃ သိန္း ၃ ေသာင္းေသဆံုးေစသည့္ ပါရာေဂြးကတဘက္နွင့္ အာဂ်င္တီးနား၊ဥရုေဂြးနွင့္ ဘရာဇီးတို႔ကတဘက္ျဖစ္ပြားေသာ စစ္ပြဲ (၁၈၆၄ - ၇၀)တို႔ျဖစ္သည္။ ဤစစ္ပြဲမ်ား၏အဓိကအေၾကာင္းရင္းမွာ အရင္းရွင္ခ်ဲ့ထြင္မႈ၏လုပ္ငန္းစဥ္နွင့္၎၏တိုက္ရိုက္သို႔မဟုတ္သြယ္ဝိုက္ျဖစ္ေပၚလာေသာ ပဋိပကၡမ်ားျဖစ္သည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္၎တို႔သည္ ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရးမ်ား၏မၿပီးဆံုူးေသးေသာတာဝန္မ်ားကိုဆက္လက္ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ၾကသည္။ အေမရိကန္ျပည္တြင္းစစ္သည္ မၿပီဆံုးေသးေသာ ၿဗိတိန္ထံမွ လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲကို ၿဗိတိသ်အင္ပါယာနွင့္နီးကပ္စြာဆက္စပ္ေနစဲျဖစ္ေသာေတာင္ပိုင္းျပည္နယ္မ်ားကို စက္မႈဖြံ႕ၿဖိဳးေသာအေမရိကန္ျပည္းေထာင္စုသို႔ေပါင္းစည္းေစျခင္းျဖင့္အဆံုးသပ္ခဲ့သည္။ ၁၈၄၈ ေတာ္လွန္ေရးတြင္မျဖည့္ဆီးနိုင္ခဲ့ေသာ အမ်ိဳးသားေရးတာဝန္မ်ားကို ဥေရာပစစ္ပြဲမ်ားတြင္ၿပီးစီးေစခဲ့သည္။ ေခတ္သစ္အရင္းရွင္နိုင္ငံမ်ားျဖစ္ေသာဂ်ာမဏီနွင့္အီတလီကိုဤသို႔ထူေထာင္ခဲ့ၾကသည္။ ၁၈၅၀ခုနွစ္မ်ားအကုန္တြင္ရူေမးနီးယားနိုင္ငံေပၚေပါက္လာၿပီးဟန္ေဂရီနိုင္ငံသည္ ၁၈၆၇ တြင္ ၾသစတီးယားအင္ပါယာအတြင္း ခုတြင္ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရျဖစ္လာသည္။ အမ်ိဳးသားလႈပ္ရွားမႈမ်ားရွိေသာ္လည္း ပိုလန္နွင့္အိုင္ယာလန္သည္ ၁၈၆၃ နွင့္ ၁၈၆၇ တြင္အုံႂကြမႈမ်ားရွိေသာ္လည္းနိုင္ငံမ်ားျဖစ္မလာခဲ့ေပ။Marx and Engels wrote extensively on all the above events. Marx in particular contributed regularly from 1852 to 1862 to the New York Tribune where he analysed various events in Europe and Asia. Some of these articles were brought together in books. These articles laid class forces in the wars and revolutionary events and raised appropriate to demands from the standpoint of the proletariat. Thus was further developed the theory of the tactics of the proletariat.
အထက္ပါျဖစ္ရပ္မ်ားအားလံုးနွင့္ပတ္သက္၍မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔ကက်ယ္ျပန္႔စြာေရးသားခဲ့ၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ မာ့က္စ္သည္ ၁၈၅၂ မွ၁၈၆၂ ကာလအတြင္း သူဥေရာပနွင့္အာရွမွျဖစ္ရပ္မ်ားကိုခြဲျခမ္းစိတ္ဖ်ာေသာ နယူးေယာက္ထရီဗ်ဴး တြင္ ပံုမွန္ေရးသားခဲ့သည္။ ဤေဆာင္းပါးမ်ားအနက္အခ်ိဳ႕ကိုစာအုပ္မ်ားအျဖစ္စုစည္းထုတ္ေဝခဲ့သည္။ ဤေဆာင္းပါးမ်ားသည္ စစ္ပြဲမ်ားနွင့္ ေတာ္လွန္ေရးျဖစ္ရပ္မ်ားမွ လူတန္းစားအင္အားစုမ်ားကို ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီး ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား၏အျမင္သို႔သင့္ေတာ္ေအာင္ေတာင္းဆိုမႈမ်ားကိုျမႇင့္တင္ခဲ့သည္။ ၎ကိုပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားနည္းပိရိရာယ္၏သေဘာတရားအျဖစ္ထပ္မံေဖာ္ထုတ္သည္။
Formation of the International Workingmen’s Association
There were strong internationalist trends within the workers movement, particularly in Britain and France, which contributed to the establishment of the International Workingmen’s Association or the First International. The formation itself took place in the context of a rising wave of proletarian and bourgeois national revolutionary struggles, after a long period of reaction that had followed the failure of the 1848 Revolution. Particularly in the wake of the 1857 Depression there was a strong strike movement of 1860-62 in England and other countries, which gave a boost to the trade unions and other workers organisations.
နိုင္ငံတကာအလုပ္သမားအဖြဲ႕အစည္းဖြဲ႕စည္းျခင္း
အလုပ္သမားမ်ား၏လႈပ္ရွားမႈ အထူးသျဖင့္ၿဗိတိန္နွင့္ျပင္သစ္တြင္ ပထမအင္တာေနရွင္နယ္ သို႔မဟုတ္ ပထမဆုံးႏုိင္ငံတကာအလုပ္သမားအဖြဲ႕အစည္း ထူေထာင္ေစရန္အက်ိဳးေဆာင္ခဲ့ေသာ ျပင္းထန္ေသာ နိုင္ငံတကာလမ္းေၾကာင္းမ်ားရွိခဲ့သည္။ ဖြဲစည္းျခင္းသည္ ၁၈၄၈ေတာ္လွန္ေရးရႈံးနိမ့္မႈေနာက္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ရွည္လ်ားသည့္ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးကာလအၿပီး ပစၥည္းမဲ့နွင့္ဓနရွင္ ေတာ္လွန္ေသာ အမ်ိဳးသားလႈပ္ရွားမႈလိႈင္းျမင့္မားေနေသာအေျခအေန တြင္ေပၚေပါက္လာသည္။ အထူးသျဖင့္ ၁၈၅၇ စီးပြားပ်က္ကပ္အၿပီး အဂၤလန္နွင့္အျခားနိုင္ငံမ်ား၌ ၁၈၆၀- ၆၂ တြင္ ျပင္းထန္ေသာသပိတ္လႈပ္ရွားမႈရွိခဲ့ၿပီး ၎သည္ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားနွင့္အျခားအလုပ္သမားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားသို႔တြန္းအား တခုျဖစ္ေစခဲ့သည္။
Organisational links were built up at joint demonstrations by British and French workers in 1863 to protest the suppression of the Polish insurrection by Russia and to demand independence for Poland. Talks at this time of the formation of an international led to the English worker
representatives sending a formal ‘Address’ to the French workers regarding this. The reply of the French workers was presented at the meeting on 28th September 1864 which resulted in the formation of the International Workingmen’s Association. This meeting, which was attended by German, Italian and Polish emigres besides the British and French, decided to have its headquarters in London, with the English labour journal, the Bee-hive, as its official organ. Marx who was present at the meeting was elected to its council and made corresponding Secretary for Germany. It was he who drew up the Inaugural Address and Provisional Rules, the first programme and constitution of the First International.
အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာခ်ိတ္ဆက္မႈမ်ား ပိုလန္အုံႂကြမႈကို ရုရွားကဖိနိွပ္ျခင္းကို ကန႔္ကြက္ရန္နွင့္ ပိုလန္အတြက္လြတ္လပ္ေရးေတာင္းဆိုရန္ျပဳလုပ္သည့္ ၁၈၆၃ ခုနွစ္တြင္ ၿဗိတိန္နွင့္ျပင္သစ္ အလုပ္သမားမ်ားပူးတြဲ ဆနၵျပပြဲ၌တည္ေထာင္သည္။ဤအခ်ိန္က အင္တာေနရွင္နယ္တခု ဖြဲ႕စည္းေရးေဆြးေနြးပြဲမ်ားသည္ အဂၤလိ္ပ္အလုပ္သမားကိုယ္စားလွယ္မ်ားအေနျဖင့္ျပင္သစ္အလုပ္သမားမ်ားကို ဤကိစၥနွင့္ပတ္သက္၍တရားဝင္ မိန္႔ခြန္းေပးပို႔ ရန္ဦးတည္သြားေစသည္။ျပင္သစ္အလုပ္သမားမ်ား၏ျပန္ၾကားခ်က္ ကုိ နိုင္ငံတကာအလုပ္သမားအဖြဲ႕အစည္းေပၚေပါက္ေစခဲ့ေသာ ၁၈၆၄ ခု စက္တင္ဘာ ၂၈ ရက္စည္းေဝးပြဲ၌တင္ျပသည္။ ၿဗိတိန္နွင့္ျပင္သစ္အျပင္ ဂ်ာမန္၊အီတလီနွင့္ ပိုလန္ အေဝးေရာက္မ်ားတက္ေရာက္ခဲ့ေသာဤအစည္းအေဝးသည္ အဂၤလန္အလုပ္သမားဂ်ာနယ္ Bee hive ကို တရားဝင္လက္ရံုးတခုအျဖစ္ထားရန္နွင့္ ရံုးခ်ဳပ္ကိုလန္ဒန္တြင္ဖြင့္ရန္ဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။ ထိုအစည္းအေဝးကိုတက္ေရာက္ခဲ့ေသာ မာ့က္စ္ သည္ ထုိေကာင္စီဝင္အျဖစ္အေ႐ြးခံရၿပီး ဂ်ာမဏီအတြက္ အတြင္းေရးမႈးအျဖစ္ခန္႔အပ္ခံရသည္။ ပထမ အင္တာေနရွင္နယ္၏ အဖြင့္မိန္႔ခြန္း၊ယာယီစည္းမ်ဥ္းမ်ား၊ ပထမလုပ္ငန္းအစီအစဥ္နွင့္ဖြဲ႕စည္းပုံတို႔ကိုေရးသားသူမွာ မာ့က္စ္ျဖစ္သည္။
The Address analysed briefly the economic and political situation and laid down that political action to conquer political power was the great duty of the working class. The Rules laid down that the working class can act as a class only by establishing a distinct political party opposed to all the old parties formed by the possessing classes. These documents contain the first development of the organisational principles of the working class party.
ထိုိမိန္႔ခြန္းသည္ စီးပြားေရးနိုင္ငံေရးအေျခအေနကိုအက်ဥ္းသုံးသပ္ၿပီး နိုင္ငံေရးအာဏာကိုရယူေရးနိုင္ငံေရးေဆာင္႐ြက္မႈသည္ အလုပ္သမားလူတန္းစား၏မဟာတာဝန္ျဖစ္ သည္ဟုခ်မွတ္သည္။ ပိုင္ဆိုင္မႈရွိလူတန္းစားကဖြဲ႕စည္းထားေသာ ပါတီေဟာင္းမ်ားအားလုံးကိုဆန္႔က်င္သည့္ ထူးျခားေသာပါတီတခုထူေထာင္ျခင္းျဖင့္ သာလ်င္ အလုပ္သမားလူတန္းစားသည္ လူတန္းစားတခုအျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္နိုင္မည္ဟုစည္းမ်ဥ္းမ်ားကခ်မွတ္ထားသည္။ ဤစာ႐ြက္စာတမ္းမ်ားတြင္ အလုပ္သမားလူတန္းစားပါတီ၏ အဖြဲ႕အစည္းဆို္င္ရာ စည္းမ်ဥ္းမ်ားကို ပထမဆံုး ေဖာ္ထုတ္မႈ ပါဝင္သည္။
Fight against Wrong trends in the First International
On the basis of the above principles and the growing struggles of the working class the International spread to various countries. In the first few years sections were formed in various towns in France, Belgium, and Switzerland, besides Britain. In the wave of strikes after 1867 new sections were created in Spain, Italy, Holland, and Austri while in Germany a social democratic party was formed by Wilhelm Liebknecht and August Bebel, along with the Lassallists. This party, though it did not formally join the International was nevertheless close to Marx on the main issues. Thus the International grew rapidly in strength in the 1860s.
ပထမအင္တာေနရွင္နယ္အတြင္းမွမွားယြင္းေသာအယူအဆမ်ားကုိတိုက္ပြဲဝင္ျခင္း
အထက္ပါစည္းမ်ဥ္းမ်ားနွင့္ အလုပ္သမားလူတန္းစား၏ႀကီးထြားလာေသာတိုက္ပြဲမ်ားကို အေျခခံ၍ ပထမအင္တာေနရွင္နယ္သည္ နိုင္ငံအမ်ားအျပားသို႔ပ်႕ံနွံ႔သြားသည္။ အေစာပုိင္းနွစ္အနည္းငယ္အတြင္းမွာပင္ ဌာနခြဲမ်ားကို ၿဗိတိန္အျပင္ ျပင္သစ္၊ဘယ္လ္ဂ်ီယန္၊ ဆြစ္ဇာလန္ နိုင္ငံ ၿမိဳ႕အမ်ားအျပားတြင္ဖြဲ႕စည္းသည္။ ၁၈၆၇ ခုနွစ္ အၿပီးသပိတ္လိႈင္းမ်ား အတြင္းတြင္ ဌာနခြဲမ်ားကို စပိန္၊ အီတလီ၊ေဟာ္လန္နွင့္ၾသစတီးရီးယားတို႔တြင္ဖြဲ႕စည္းၿပီး ဂ်ာမဏီတြင္ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီကို Wilhelm Liebknecht နွင့္ August Bebel တို႔က Lassallists မ်ားနွင့္အတူထူေထာင္သည္။ ထိုပါတီသည္ အင္တာေနရွင္နယ္သုိ႔တရားဝင္ ပူးေပါင္းျခင္းမရွိေသာ္လည္း အဓိကျပႆ
နာမ်ားတြင္မာ့က္စ္နွင့္နီးစပ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၁၈၆၀ ခုနွစ္မ်ားအတြင္းအင္တာေနရွင္နယ္၏
အင္အားမွာလြန္စြာႀကီးထြားလာသည္However a constant struggle had to be waged against various wrong trends contrary to the basic principles. As Marx himself once wrote, “The International was founded in order to replace the socialist or semi- socialist sects by a real organisation of the working class ft struggle.....The history of the International was a continual struggle of the General Council against the sects and against amateur experimen which sought to assert themselves within the International against the real movement of the working class” (Quoted in Foster William Z. History of the Three Internationals, p.45).
သို႔ေသာ္ အေျခခံစည္းမ်ဥ္းမ်ားကိုဆန္႔က်င္ေသာအယူဆအမ်ိဳးမ်ိဳးကို အၿမဲတိုက္ပြဲဝင္ခဲ့ရသည္။ မာ့က္စ္ကိုယ္တိုင္ကပင္တခါက "ဆိုရွယ္လစ္ သို႔မဟုတ္ ဆိုရွယ္လစ္တပိုင္း ဂိုဏ္းခြဲမ်ားကို စစ္မွန္ေသာအလုပ္သမားလူတန္းစားတိုက္ပြဲအတြက္အဖြဲ႕အစည္းတခုနွင့္အစားထိုးရန္ အင္တာေနရွင္နယ္ကိုထူေထာင္ခဲ့သည္။ .... အင္တာေနရွင္နယ္၏သမိုင္းမွာ အေထြေထြေကာင္စီနွင့္ ဂိုဏ္းခြဲမ်ားအၾကား၊ အလုပ္သမားလူတန္းစား၏စစ္မွန္ေသာလႈပ္ရွားမႈကိုဆန္႔က်င္ေသာ အင္တာေနရွင္နယ္အတြင္း၎တို႔ကို၎တို႔ ထူေထာင္လိုေသာအေပ်ာ္တမ္းစမ္းသပ္သူမ်ားအၾကား ေနာက္ဆက္တြဲ တိုက္ပြဲျဖစ္ေနသည္။ ( Foster Walliam Z က အင္တာေနရွင္နယ္ ၃ ခုသမိုင္း စာ ၄၅ တြင္ကိုးကားသည္။)
A principal example of such trends was Anarchism. One of its principal leaders was Bakunin, who saw his programme as an extension and development of Proudhon’s anarchist system. His main principles were: (a) the propagation of atheism; (b) the destruction of the state; (c) the rejection of all political action, as the state can be destroyed insurrection. Bakuninists thus clashed with Marxism on three very important questions: (a) the political struggle of the working class, since they counterposed it to the insurrection; (b) the proletarian dictatorship since they predicted that the fall of capitalism would automatically destroy the state which would be replaced by a “free federation of persons, communes, districts, nations”; (c) the proletarian party, since they were opposed to any authority even in the realm of political organisation. The Bakuninist trend maintained a strong presence in the First International and many of the Congresses of the International were marked by intense debates between them and the Marxists. It finally led to the split in the International in the Hague Congress in 1872. The Bakuninists and other similar Anarchist trends could maintain some relevance in this period of numerous wars and revolutions because of the illusions they created an immediate proletarian revolution. However from the 1870s onwards they declined organisationally and in mass influence and being a practical failure, disintegrated into various irrelevant sects.
ဤကဲ့သို႔ေသာအယူအဆမ်ားအနက္အဓိကဥပမာမွာ မင္းမဲ့ဝါဒျဖစ္သည္။ ၎၏အဓိက ေခါင္းေဆာင္မ်ားအနက္တဦးမွာဘာကူနင္ ျဖစ္ၿပီး သူသည္သူ၏အစီအစဥ္သည္ ပေရာက္ဟြန္ မင္းမဲ့ဝါဒစနစ္၏ တိုးခ်ဲ့ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ျဖစ္သည္ဟုျမင္သည္။ သူ၏အဓိက သေဘာတရားမ်ားမွာ ( က ) ဘာသာမဲ့ဝါဒျပန္႔ပြားေရး ( ခ ) နိုင္ငံေတာ္ဖ်က္သိမ္းေရး ( ဂ ) နိုင္ငံေတာ္ကို အံုႂကြမႈျဖင့္ဖ်က္သိမ္းနိုင္သျဖင့္ နိုင္ငံေရး ေဆာင္႐ြက္ခ်က္အးလုံးကိုဆန္႔က်င္ေရး တို႔ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ဘာကူနင္ဝါဒီမ်ားသည္ မာ့က္စ္ဝါဒနွင့္ ေအာက္ပါအဓိက ျပႆႆသနာ၃ခုတြင္ကြဲလြဲၾကသည္။ ( က ) ၎တို႔သည္ အလုပ္သမားလူတန္းစား၏ နိုင္ငံေရးတိုက္ပြဲသည္ အုံႂကြမႈ နွင့္ဆန္႔က်င္သည္ ဟုယူဆသျဖင့္ အလုပ္သမားလူတန္းစား၏ နိုင္ငံေရးတိုက္ပြဲ ( ခ ) အရင္းရွင္စနစ္ က်ဆံုးမႈသည္ နိုင္ငံေတာ္ကိုအလိုအေလ်ာက္ ဖ်က္သိမ္းၿပီး ၎ကို လူပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ကြန္ျမဴးမ်ား၊ ခရိုင္မ်ား၊နိုင္ငံမ်ား၏လြတ္လပ္ေသာ ဖက္ဒေရးရွင္းက အစားထိုးမည္ဟု ေဟာကိန္းထုတ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားအာဏာရွင္စနစ္ ( ဂ ) ၎တို႔သည္ နိုင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္းနယ္ပယ္တြင္ပင္ မည္သည့္အာဏာပိုင္ကိုမဆိုဆန္႔က်င္ေသာေၾကာင့္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားပါတီ။ ဘာကူနင္ဝါဒီအယူအဆသည္ ပထမ အင္တာေနရွင္နယ္ေခတ္ တြင္ အခိုင္အမာ တည္ရွိၿပီး အင္တာေနရွင္နယ္၏ ကြန္ဂရက္ အမ်ားအျပားမွာ၎တို႔နွင့္မာ့က္စ္ဝါဒအၾကား ျပင္းထန္ေသာ ျငင္းခုံေဆြးေနြးမႈမ်ား သာျဖစ္ေနသည္။ ၎သည္အဆံုး၌၁၈၇၂ခုနွစ္ သဟိဂ္ ကြန္ဂရက္ တြင္အင္တာေနရွင္နယ္ အတြင္းအကြဲအၿပဲသို႔ဦးတည္သြားသည္။ ဤကာလအတြင္းဘာကူနင္ဝါဒီမ်ားနွင့္အျခားေသာမင္းမဲ့ဝါဒီမ်ာသည္ ပစၥည္းမဲ့ေတာ္လွန္ေရး ကို ခ်က္ခ်င္းဖန္တီးခဲ့သည္ဟူေသာ မွားယြင္းသည့္အျမင္ေၾကာင့္ ၎တို႔သည္ ဤမ်ားျပားေသာစစ္ပြဲမ်ားနွင့္ေတာ္လွန္ေရးမ်ားေခတ္တြင္ တစုံတရာ အက်ဳံးဝင္မႈ ဆက္လက္ရရွိေနသည္။သို႔ေသာ္လည္း၎တို႔သည္ ၁၈၇၀ခုနွစ္မ်ားမွေရွ႕တေလ်ာက္ အဖြဲ႕အစည္းအရ၊လူထုၾသဇာအရ က်ဆင္းၿပီး လက္ေတြ႕က်ဆံုးမႈျဖစ္ကာ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ဆက္စပ္မႈမရွ္ိသည့္ ဂိုဏ္းကြဲမ်ား အျဖစ္ ၿပိဳကြဲသြားသည္။
Another struggle waged by Marxism in this period was against the Blanquist trend led by Blanqui, the important French worker leader who participated prominently both in the 1848 Revolution as well as the Paris Commune. This trend though agreeing with many Marxist principles relied mostly on conspiratorial methods. Through continuous struggle against its wrong
understanding many of Blanquism’s best were won over to the side of Marxism. Blanquism too died as an active political force after the Paris Commune.
ဤေခတ္တြင္မာ့က္စ္ ဝါဒက ဆင္နႊဲခဲ့ေသာ အျခား တိုက္ပြဲတခုမွာ ၁၈၄၈ ေတာ္လွန္ေရး နွင့္ပဲရစ္ကြန္ျမဴးး နွစ္ခုလုံးတြင္ ထင္ရွားစြာ ပါဝင္ခဲ့ေသာ ျပင္သစ္ အလုပ္သမား ေခါင္းေဆာင္ ဘလန္ကီ ဦးေဆာင္သည့္ ဘလန္ကစ္ဝါဒအယူအဆနွင့္တိုက္ပြဲျဖစ္သည္။ ဤအယူအဆသည္မာ့က္စ္ဝါဒနွင့္သေဘာတရားအမ်ားအျပားတြင္တူညီေသာ္လည္း လိႈ႕ဝွက္ႀကံစည္မႈနည္းလမ္းမ်ားကိုအဓိကမွီခိုသည္။ ၎၏မွားယြင္းေသာ နားလည္မႈမ်ားကိုစဥ္ဆက္မျပတ္တိုက္ပြဲဝင္ျခင္းျဖင့္ ဘလန္ကစ္ဝါဒ၏အေကာင္းဆုံးမ်ားကို မာ့က္စ္ဝါဒဘက္က အနိုင္ရခဲ့သည္။ ပဲရစ္ကြန္ျမဴးအၿပီးတြင္ဘလန္းကစ္ဝါဒသည္ နိုးၾကားေသာနိုင္ငံေရးအယူအဆအျဖစ္မွေသဆုံးသြားသည္။
A very important struggle however from the point of view of the future was against the opportunist trend of Lassalleism. It proposed a system of government-subsidised co-operatives, which would gradually replace capitalism. It wanted universal suffrage because that according to Lassalle would ensure 90% parliament seats for the worker who would then ensure subsidisation of his co-operatives. He even started opportunist links with the then German Chancellor, Bismarck, with the hope of getting his subsidies, for which Marx characterised him as a betrayer. The most dangerous aspect of Lassalleist opportunism was his total opposition to trade union struggles and strikes, which he theorised on the basis of his so-called ‘iron law of wages’. According to this the workers were unbreakably bound to the barest subsistence levels and any wage raises won by trade unions were supposed to be automatically cancelled out by increases in prices and living costs. Marx energetically opposed this petty bourgeois theory through a theoretical exposition of the relation between Wages, Price and Profit, which was the text of his report to the General Council of the First International in September 1865. While thoroughly exposing the false Lassalleist positions propounded by John Weston, a General Council member, he proposed that, “Instead of the conservative motto, ‘A fair day’s wage for a fair day’s work!’ [the working class] ought to inscribe on their banner the revolutionary watchword, abolition of the wages system!”
အနာဂါတ္အျမင္အရပုိမိုအေရးႀကီးေသာတိုက္ပြဲမွာ လက္စလီဝါဒ၏အေခ်ာင္သမားအယူအဆနွင့္တိုက္ပြဲျဖစ္သည္။ ၎သည္အရင္းရွင္စနစ္ကိုတျဖည္းျဖည္းအစားထိုးမည့္ အစိုးရအေထာက္အပ့ံရ သမဝါယမမ်ားစနစ္တခုကို အဆိုျပဳသည္။ လက္စလီ၏အဆိုအရ အက်ြင္းမဲ့မဲေပးခြင့္သည္ ေနာင္တြင္သူ၏သမဝါယမမ်ားအတြက္ အစိုးရအေထာက္အပ့ံကို အာမခံမည့္ အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ ပါလီမန္ေနရာ ၉၀ % ကို အာမခံသည္ ဟုဆိုေသာေၾကာင့္ ၎အယူအဆသည္အက်ြင္းမဲ့မဲေပးခြင့္ကိုယုံၾကည္သည္။ သူသည္ထိုစဥ္က ဂ်ာမန္အဓိပတိ ဘစ္စမတ္ ထံမွအေထာက္အပ့ံရမည္ဟူေသာေမ်ာ္လင့္ခ်က္ျဖင့္ ဘစ္စမတ္နွင့္အေခ်ာင္သမားအခ်ိတ္အဆက္ကိုပင္ စတင္ခဲ့ၿပီး ထို႔ေၾကာင့္ပင္မာ့က္စ္ကသူ႔ကို သစၥာေဖာက္ဟုသတ္မွတ္ခဲ့သည္။ လက္စလီအေခ်ာင္သမားဝါဒ၏ အႏၲရာယ္အႀကီးဆုံးလကၡဏာမွာ သူ၏လုပ္အားခဆိုင္ရာ သံမဏိစည္းမ်ည္းဟုေခၚေသာ အေျခခံအေပၚမွသေဘာတရားထုတ္ထားေသာ အလုပ္သမားသမဂၢတိုက္ပြဲမ်ားနွင္သပိတ္မ်ားကိုသူ၏လံုးဝဆန္႔က်င္မႈျဖစ္သည္။ ထိုသေဘာတရားအရ အလုပ္သမားမ်ားသည္ ခ်ိဳးဖ်က္မရဘဲ ရွင္သန္ေနထိုင္ရံုသက္သက္မ်သာရရန္ရွိၿပီး အလုပ္သမားသမဂၢမ်ား ရရွိေသာလုပ္အားခတိုးတက္မႈမွာ လည္း ေဈးနႈန္းမ်ားနွင့္လူေနမႈစရိတ္ ျမင့္တက္မႈေၾကာင့္ အလိုအေလ်ာက္ အေဟာသိကန္ျဖစ္မည္ျဖစ္မည္ဟုယူဆ သည္။ မာ့က္စ္သည္ ၁၈၆၅ ခုနွစ္ စက္တင္ဘာက သူ၏ပထမအင္တာေနရွင္နယ္အေထြေထြေကာင္စီသို႔ အစီရင္ခံစာျဖစ့္သည့္ လုပ္အားခ၊ တန္ဖိုးနွင့္အျမတ္အၾကားဆက္စပ္မႈကိုသေဘာတရားအရ ဖြင့္ခ်ျခင္းျဖင့္ဤဓနရွင္ေပါက္စအျမင္ကို အျပင္းအထန္ ဆန္႔က်င္သည္။ အေထြေထြေကာင္စီအဖြဲ႕ဝင္တဦးျဖစ္ေသာ ဂ်ြန္ဝက္စတန္ ရွင္းလင္းတင္ျပသည့္ မွားယြင္းေသာ လက္စလီအေခ်ာင္သမားအယူအဆကို အေသးစိတ္ဖြင့္ခ်ၿပီး ေရွးရိုးစဥ္လာေႂကြးေၾကာ္သံျဖစ္သည့္ "မ်ွတေသာတေန႔တာအလုပ္အတြက္မ်ွတေသာတေန႔တာလုပ္အားခ" အစား အလုပ္သမားမ်ားသည္ ေတာ္လွန္ေရး၏စကားျဖစ္ေသာ " လုပ္အားခခစနစ္ဖ်က္သိမ္းေရး "ကို၎တို႔၏အလံတြင္ေရးထိုးသင့္သည္ဟုပင္ မာ့က္စ္ကအဆိုျပဳခဲ့သည္။
The Paris Commune and the First International
The First International was at the peak of its popular appeal at the time of the Franco-German war and the Paris Commune. Rising on a wave of strike struggles it had fostered a wide industrial and trade union movement led by its members and supporters. It regularly provided direction on political questions. When the Franco-German war broke out in July 1870 the General Council immediately brought out a document drafted by Marx which is an initial example of Marxist tactics in war. He called for international solidarity of workers putting the blame on the rulers of both France and Germany. While it was for Germany a defensive war because of the attack of the reactionary dictator Napoleon III, he warned the German workers of the danger of it becoming a war of conquest, and of the German government allying with the reactionary Russian Tsar. Among both German and French workers a spirit of internationalism prevailed and Liebknecht and Bebel voted in parliament against war credits and were jailed for it.
ပဲရစ္ကြန္ျမဴးနွင့္ပထမအင္တာေနရွင္နယ္
ျပင္သစ္ဂ်ာမန္စစ္ပြဲနွင့္ပဲရစ္ကြန္ျမဴးအခ်ိန္က ပထမအင္တာေနရွင္္နယ္သည္၎၏လူထုေထာက္ခံမႈအထိပ္အထိပ္သို႔ေရာက္ခဲ့သည္။ သပိတ္တိုက္ပြဲမ်ား၏လႈိင္းကိုစီးၿပီး ၎သည္ ၎၏အဖြဲ႕ဝင္မ်ားနွင့္ေထာက္ခံသူမ်ားဦးေဆာင္ေသာ
က်ယ္ျပန္႔သည့္စက္မႈနွင့္အလုပ္သမားသမဂၢ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ေျမေတာင္ေျမႇာက္ေပးခဲ့သည္။ ၎သည္ နိုင္ငံေရးျပသနာမ်ားနွင့္ပတ္သက္ေသာလမ္းၫြဳန္မႈကို ပုံမွန္ေပးခဲ့သည္။ ၁၈၇၀ ဇူလိုင္လတြင္ျပင္သစ္ဂ်ာမန္စစ္ပြဲျဖစ္ပြားေသာအခါ အေထြေထြေကာင္စီသည္ မာ့က္စ္ဝါဒ၏စစ္အတြင္းနည္းပိရိရာယ္မ်ား၏ကနဦးဥပမာျဖစ္ေသာ မာ့က္စ္ကမူၾကမ္းေရးသည့္ စာတမ္းတေစာင္ကိုခ်က္ခ်င္းထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ သူသည္ျပင္သစ္နွင့္ဂ်ာမန္အုပ္ခ်ဳပ္သူနွစ္ဘက္လံုးကိုအျပစ္တင္ၿပီး နိုင္ငံတကာအလုပ္သမားမ်ားေသြးစည္းခ်စ္ၾကည္မႈကိုေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးအာဏာရွင္ နပိုလီယမ္ ၃ ၏တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ၎သည္လဂ်ာမဏီအတြက္ခုခံေရးစစ္ျဖစ္ေသာ္လည္း ၎သည္သိမ္းပိုက္ေရးစစ္ပြဲျဖစ္နိုင္သည့္အႏၲရာယ္နွင့္ ဂ်ာမန္အစုိးရနွင့္ ရုရွားတန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးဇာဘုရင္နွင့္မဟာမိတ္ျဖစ္နိုင္သည့္အႏၲရာယ္ကိုဂ်ာမန္အလုပ္သမားမ်ားအားသတ္ိေပးခဲ့သည္။ဂ်ာမန္နွင့္ျပင္သစ္အလုပ္သမားမ်ားအၾကားတြင္ နိုင္ငံတကာစိတ္ဓာတ္တခုလႊမ္းမိုးေနၿပီး စစ္ေႂကြးၿမီမ်ားကိုပါလီမန္တြင္ ဆန္႔က်င္မဲေပးခဲ့ေသာ လစ္ဘ္နက္ရွ္နွင့္ဘီဘယ္မွာထိုအတြက္ေထာင္ခ်ခံရသည္
Napoleon III fell, as predicted by Marx, within six weeks, and a Republic was proclaimed. Marx immediately brought out another Address of the International, where he called for resolute opposition to the German war of conquest. He called on German workers and workers everywhere to press for honourable peace with France and recognition of the Republic. He analysed the French Republic as consisting of big bourgeois royalist and republican petty bourgeois sections, with the section representing the finance aristocracy and big bourgeoisie in the commanding position. He however opposed any attempt by the working class to overthrow the new government as an act of ‘desperate folly’ because the enemy was then at the doors of Paris.
မာ့က္စ္ကႀကိဳတင္ေဟာကိန္းထုတ့္သည့္အတိုင္း နပိုလီယမ္ ၃သည္ ၆ပါတ္အတြင္းက်ဆုံးၿပီး သမၼတနိုင္ငံကိုေၾကညာသည္။ မာ့က္စ္သည္အျခားမိန္႔ခြန္းတခုကိုဘအင္တာေနရွင္နယ္သို႔ယူေဆာင္လာၿပီးထိုမိန္႔ခြန္းတြင္သူက ဂ်ာမန္သိမ္းပိုက္ေရးစစ္ကိုျပတ္ျပတ္သားသားဆန္႔က်င္ရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ သူကျပင္သစ္နွင့္ဂုဏ္သိကၡာရွိေသာၿငိမ္းခ်မ္းေရးနွင့္ ထိုသမၼတနိုင္ငံကိုအသိအမွတ္ျပဳေရးကိုဂ်ာမန္အလုပ္သမားမ်ားကိုေတာင္းဆိုသည္။ သူသည္ျပင္သစ္သမၼတနိုင္ငံတြင္ ဘဏၰာေရးမင္းစိုးရာဇနွင္ဓနရွင္ႀကီးမ်ားဂိုဏ္းက ထိန္းခ်ဳပ္ေသာ အခန္းမွပါဝင္ၿပီး ဓနရွင္သစၥာခံႀကီးမ်ားနွင့္သမၼတနိုင္ငံဝါဒီဓနရွင္ေပါက္စဂိုဏ္းခြဲ အမ်ားအျပားပါဝင္သည္ဟုသရုပ္ခြဲသည္။သို႔ေသာ္ ရန္သူသည္ပဲရစ္တံခါးမ်ားတြင္ေရာက္ေနေသာေၾကာင့္ သူသည္ အစိုးရသစ္ကိုျဖဳတ္ခ်ရန္အလုပ္သမားလူတန္စား၏ မည္သည့္အားထုတ္မႈကိုမဆို ေမ်ာ္လင့္ခ်က္ကင္းမဲ့ေသာမိုက္မဲမႈအျဖစ္ဆန္႔က်င္သည္။
However contrary to Marx’s proposal, the Bakuninists made various unsuccessful attempts at carrying out an uprising in different French cities. Blanqui too made preparations for insurrection. As the German siege of Paris continued, control moved into the hand of the National Guard composed mainly of workers. The Republican Thiers government then made an agreement to hand- over Paris to the Germans. When they tried to implement this by disarming the National Guard the masses of Paris revolted and established the Paris Commune from 18th March, 1871. The leadership of the Commune was in the hands of the Blanquists, though Blanqui himself was arrested the night before the uprising. Mass elections which were soon held formed a Council of 92 members which had a majority of Blanquists, a large group of Proudhonists and eighteen Marxists. Though Marx
had been opposed to insurrection declared militant support to it as soon as it began. The Commune however could not stand up to the vast range of forces against it. All governments united to crush the Commune and the German government even quickly released its French prisoners-of-war to speed up the war effort to seize Paris. The Commune was finally conquered after five days of fierce fighting in which over one thousand army-men and innumerable Communards were killed. The cold-blooded massacre after the take-over was however much greater. Over 30,000 Communards were shot down and over 45,000 arrested, of whom many were executed, sentenced to prison or exile. The slaughter thus far exceeded even the killings after the June 1848 insurrection and proved what atrocities the bourgeoisie was capable of if the proletariat dared to seize power.
သို႔ေသာ္ မာ့က္စ္၏အဆိုျပဳခ်က္ကိုဆန္႔က်င္ၿပီး ဘာကူနင္ဝါဒီမ်ားသည္ ျပင္သစ္နိုင္ငံၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္အုံႂကြမႈမ်ားေတာင္႐ြက္ၿပီး မေအာင္ျမင္ေသာအားထုတ္မႈအမ်ားအျပားျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ဘလန္ကီသည္လည္းပုန္ကန္ရန္ျပင္ဆင္ခဲ့သည္။ပဲရစ္ကိုဂ်ာမန္သိမ္းပိုက္မႈဆက္လက္တည္ရွိေနေသာေၾကာင့္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈမွာအလုပ္သမားမ်ားျဖင့္အဓိကဖြဲ႕စည္းထားေသာဘအမိ်ဳးသားအေစာင့္တပ္ဖြဲ႕၏လက္သို႔ေျပာင္းလဲေရာက္ရွိလာသည္။ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ သီယာအစိုးရသည္ ထိုစဥ္ကပဲရစ္ကိုဂ်ာမန္တို႔ထံလႊဲေျပာင္းေပးရန္ သေဘာတူညီခ်က္တခုျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ၎ကိုအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္အမ်ိဳးသားအေစာင့္တပ္ဖြဲ႕ကို ၎တို႔စတင္လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းေသာအခါ ပဲရစ္လူထုသည္ပုန္ကန္ၾကၿပီး ပဲရစ္ကြန္ျမဴးကို ၁၈၇၁ ခုနွစ္မတ္လ ၁၈ ရက္မွစတင္ထူေထာင္ၾကသည္။ ဘလန္ကီကိုယ္တိုင္မွာ အုံႂကြမႈမတိုင္မီတရက္တြင္အဖမ္းခံခဲ့ရေသာ္လည္း ကြန္ျမဴးကိုဦးေဆာင္မႈမွာ ဘလန္ကီဝါဒီမ်ားလက္သို႔ေရာက္ေနသည္။ မ်ားမၾကာမီက်င္းပေသာ လူထုေ႐ြးေကာက္ပြဲမ်ားက ဘလန္ကီဝါဒီအမ်ားစု၊ ပေရာက္ဟြန္ဝါဒီအမ်ားအျပားနွင့္ မာ့က္စ္ဝါဒီ ၁၈ ဦးပါေသာ အဖြဲ႕ဝင္ ၉၂ ဦးပါေကာင္စီတခုကိုဖြဲ႕စည္းသည္။မာ့က္စ္သည္အုံႂကြမႈကိုဆန္႔က်င္ေသာ္လည္အုံႂကြမႈစလ်င္စျခင္းစစ္ေရးေထာက္ခံမႈကိုေၾကညာသည္။ သို႔ေသာ္ကြန္ျမဴးသည္ ၎က္ိုဆန္႔က်င္သည့္မ်ားစြာေသာအင္အားစုမ်ားကိုခံနိုင္ရည္မရွိေပ။အစိုးရအားလံုးသည္ကြန္ျမဴးကိုေခ်မႈန္းရန္ညီၫြတ္ခဲ့ၾကၿပီးဂ်ာမန္အစိုးရသည္ ပဲရစ္ကိုသိမ္းရန္အားထုတ္မႈကိုအရွိန္ျမႇင့္တင္ရန္ျပင္သစ္စစ္သုံ႔ပန္းမ်ားကိုပင္လႊတ္ေပးခဲ့သည္။ ကြန္ျမဴးသည္ေနာက္ဆံုး၌ စစ္သားတေထာင္ေက်ာ္နွင့္မေရတြက္နိုင္ေသာကြန္ျမဴးအဖြဲ႕ဝင္မ်ားေသဆုံးခဲ့ရသည့္ ၅ ရက္ၾကာျပင္းထန္ေသာတိုက္ပြဲအၿပီတြင္ေခ်မႈန္းခံရသည္။ သိမ္းပိုက္မႈအၿပီးေသြေအးေအးအစုလိုက္အၿပံဳလိုက္သတ္ျဖတ္မႈမ်ားမွာပို၍ပင္မ်ားျပားႀကီးမားသည္။ ကြန္ျမဴးအဖြဲ႕ဝင္ ၃၀၀၀၀ ေက်ာ္ပစ္သတ္ခံရၿပီ ၄၅၀၀၀ ေက်ာ္အဖမ္းခံရကာအဖမ္းခံရသူမ်ားအနက္အမ်ားအျပားမွာ ေသဒဏ္၊ေထာင္ဒဏ္ သ္ို႔မဟုတ္ျပည္နွင္ဒဏ္ေပးခံရသည္။ သတ္ျဖတ္မႈမွာ ၁၈၄၈ ဇြန္လအုံႂကြမႈထက္ပိုမိုမ်ားျပားၿပီး ပစၥည္းမဲ့မ်ားအာဏာသိမ္းရဲလ်င္ ဓနရွင္မ်ားလုပ္နိုင္စြမ္းသည္ရက္စက္မႈကိုသက္ေသျပခဲ့သည္။
Though the Paris Commune was extremely short-lived it had tremendous historic significance which was brought out by Marx’s work, The Civil War in France written during the Commune but published just two days after its fall. Among its major political decisions were the separation of Church and State, abolishing of subsidies to the church, doing away with the standing army in favour of a people’s militia, election and control of all judges and magistrates, fixing an upper limit for the salaries for all functionaries and making them strictly responsible to the electorate, etc. Among the socio-economic measures were free and general education, abolition of night work in bakeries, cancellation of employer fines in workshops, closing of pawnshops, seizure of closed workshops which were to be run by workers’ co-operatives, relief to the unemployed, rationed dwellings and assistance to debtors. The Commune also committed certain mistakes which proved to be lessons to future generations of the working class.
ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးသည္လြန္စြာသက္တမ္းတိုေတာင္းေသာ္လည္း ႀကီးမားေသာသမိုင္းဆိုင္ရာအေရးပါမႈရွိၿပီးထိုအေရးပါမႈကို မာ့က္စ္က ကြန္ျမဴးကာလအတြင္းေရးသားၿပီးကြန္ျမဴးက်ဆံုးၿပီ နွစ္ရက္ၾကာမွထုတ္ေဝေသာ သူ၏ ျပင္သစ္မွျပည္တြင္းစစ္အမည္ရွိစာတမ္းတြင္ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ၎၏အဓိကက်ေသာနိုင္ငံေရးဆိုင္ရာဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားတြင္ ဘုရားေက်ာင္ေတာ္နွင့္နိုင္ငံေတာ္ကိုသီးျခားခြဲထုတ္ျခင္း၊ ဘုရားေက်ာင္ေတာ္သုိ႔ေထာက္ပ့ံေၾကးကိုဖ်က္သိမ္းျခင္း၊ ျပည္သူ႔စစ္အတြက္လက္ရွိစစ္တပ္ကိုေရွာင္ရွားျခင္း၊ ေ႐ြးေကာက္ပြဲနွင္တရားသူႀကီးမ်ားကိုထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း၊ တာဝန္အားလုံးအတြက္အျမင့္ဆုံးလစာကိုသတ္မွတ္ျခင္းနွင့္ ၎တို႔အားမဲဆနၵရွင္မ်ားကိုသာတင္းၾကပ္စြာတာဝန္ခံေစျခင္းတို႔ပါဝင္သည္။ လူမႈစီးပြားလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားတြင္ အခမဲ့အေထြေထြပညာေရး၊မုန္႔တိုက္မ်ာတြင္ညအလုပ္ခိုင္းေစမႈဖ်က္သိမ္းျခင္း၊ အလုပ္ရံုမ်ားတြင္အလုပ္ရွင္ဒဏ္ရိုက္မႈဖ်က္သိမ္းျခင္း၊ အေပါင္ဆိုင္မ်ားပိတ္သိမ္းျခင္း၊ အလုပ္သမားသမဝါယမမ်ားကဆက္လက္လုပ္ကိုင္ရန္ ပိတ္ထားေသာအလုပ္ရံုမ်ားကိုသိမ္းယူျခင္း၊ အလုပ္လက္မဲ့မးသက္သာခြင့္၊ ေဝပုံက်အိမ္ယာ နွင့္အေႂကြးတင္ေနသူမ်ားအတြက္အေထာက္အပ့ံတို႔ပါဝင္သည္။ ကြန္ျမဴးသည္ အနာဂါတ္အလုပ္သမားလူတန္းစားအတြက္သင္ခန္းစာျဖစ္ေစမည့္အခ်ိဳ႕ေသာအမွားမ်ားကိုလဲက်ဳးလြန္ခဲ့သည္။
Most important lessons stressed by the experience of the Commune were – contrary to the assertions of the Anarchists – the absolute need for a strong, clear-sighted and disciplined proletarian art for the success of the revolution, and the need to smash the bourgeois bureaucratic- military state machine in order to build the workers’ as the state It also provided the first basic form of the new society as well first experience of the dictatorship of the proletariat. It was as Lenin said, “the greatest example of the greatest proletarian movement of the nineteenth century.” Marx’s analysis of the Commune again helped to clear the confusion among the revolutionary forces in the aftermath of reaction immediately following the fall of the Commune. It helped the international proletariat to draw the correct lessons to inspire and direct the struggles ahead. As it had done throughout this period (1848-71), it again proved that it was the only correct working class ideology. At the beginning of this period Marxism by no means dominated and it was just one of the extremely numerous factions or trends of socialism. The stormy events of this period and the clarity of analysis provided regarding them by Marxism, had however proved that all forms of non-class socialism and non-class politics were sheer nonsense. They were thus relegated to the background and it was Marxism that provided the leadership. It was under Marxism’s leadership also that working class organisations and struggles grew during this period. Marxism advanced from its influence among revolutionary groups to fuse its links with the working class masses. Independent proletarian parties – the First International and the German Social-Democratic Party – were formed for the first time under Marxist leadership. Marxism now led a massive proletarian movement which had begun to challenge the bourgeoisie.
ကြန္ျမဴး၏အေတြ႕အႀကံဳကအေလးအနက္ျပသလိုက္ေသာအေရးအပါဆုံး သင္ခန္းစာမ်ားမွာ (မင္းမဲ့ဝါဒီမ်ား၏အခိုင္အမာယူဆခ်က္မ်ားနွင့္ဆန္႔က်င္ေသာ ) ေတာ္လွန္ေရးေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ခိုင္မာရွင္းလင္းသိျမင္စည္းကမ္းက်သည္ပစၥည္းမဲ့အႏုပညာအျပည့္အဝလိုအပ္ေၾကာင္းျပသျခင္းနွင့္အလုပ္သမားမ်ား၏ယႏၲယားကိုနိုင္ငံေတာ္အျဖစ္ထူေထာင္ရန္ ဓနရွင္ဗ်ဴရိုကေရစီစစ္နိုင္ငံေတာ္ယႏၲယားကို ေခ်မႈန္းရန္လိုအပ္ျခင္းတို႔ျဖစ္သည္။ ၎ သည္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းသစ္၏ပထမဆံုးအေျခခံပုံစံကိုနွင့္ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားအာဏာရွင္စနစ္၏ပထနဆုံးအေတြ႕အႀကံဳကိုလည္းေပးသည္။ လီနင္၏အဆိုအရ၎သည္ ၁၉ ရာစု၏အႀကီးမားဆုံးေသာပစၥည္းမဲ့လႈပ္ရွားမႈ၏အႀကီးမားဆုံးဥပမာျဖစ္သည္။ ကြန္ျမဴးအေပၚမာ့က္စ္၏ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာမႈသည္ ကြန္ျမဴးက်ဆုံးၿပီးခ်က္ျခင္းျဖစ္ေပၚလာေသာတန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးအၿပီးတြင္ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ားအၾကားရႈပ္ေထြးမႈမ်ားကိုရွင္းလင္ေစရန္အေထာက္အကူျပဳသည္။ ၎သည္ ေရွ႕လာမည့္တိုက္ပြဲမ်ားကို လႈ႕ံေဆာ္လမ္းၫြဳန္ရန္ နိုင္ငံတကာပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားကိုမွန္ကန္ေသာသင္ခန္းစာမ်ားဆြဲယူရန္အေထာက္အကူျပဳသည္။ ၎သည္ ဤကာလ ( ၁၈၄၈- ၇၁) အတြင္းကျပသခဲ့သည့္အတိုင္း တခုတည္းေသာမွန္ကန္သည့္အလုပ္သမားလူတန္းစားအေတြးအေခၚျဖစ္ေၾကာင္းထပ္မံသက္ေသျပသည္။ ဤကာလအေစာပိုင္းက မာ့က္စ္ဝါဒသည္ မည္သို႔မ်ွမလႊမ္းမိုးနိုင္ဘဲ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒ၏ မ်ားျပားလွစြာေသာအုပ္စုခြဲမ်ား၊ အယူအဆမ်ားအနက္မွ တခုမ်သာျဖစ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ဤကာလ၏မုန္တိုင္းထန္ေသာျဖစ္ရပ္မ်ားနွင္၎တို႔ကိုမာ့က္စ္ဝါဒကရွင္းလင္းစြာသရုပ္ခြဲျခင္းတို႔က လူတန္းစားသေဘာမေဆာင္ေသာဆိုရွယ္လစ္ဝါဒနွင့္လူတန္းစားသေဘာမေဆာင္ေသာနိုင္ငံေရးပုံစံအားလုံးသည္လုံးဝအနွစ္သာရမရွိေၾကာင္းသက္ေသျပသည္။ ထိုေၾကာင့္၎တို႔သည္ေနာက္တန္းေရာက္သြားၿပီး ဦးေဆာင္မႈေပးေသာအယူအဆမွာမာ့က္စ္ဝါဒျဖစ္လာခဲ့သည္။ဤ ကာလအတြင္းအလုပ္သမားလူတန္းစားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားနွင္တိုက္ပြဲမ်ားႀကီးထြားလာသည္မွာလည္းမာ့က္စ္ဝါဒ၏ဦးေဆာင္မႈေအာက္တြင္ျဖစ္သည္။ မာ့က္စ္ဝါဒသည္၎၏ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ဳားအၾကားၾသဇာလြမ္းမိုးမႈမွတဆင့္ အလုပ္သမားလူတန္းစားထုနွင့္၎၏အခ်ိတ္အဆက္ကိုေပါင္းစည္းတိုးတက္လာသည္။ မာ့က္စ္ဝါဒ၏ဦးေဆာင္မႈေအာက္၌ လြတ္လပ္ေသာပစၥည္းမဲ့ပါတီမ်ား -ပထမအင္တာေနရွင္နယ္နွင့္ ဂ်ာမန္ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ - တို႔ကိုပထမဆံုးအႀကိမ္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ မာ့က္စ္ဝါဒသည္ဓနရွင္လူတန္းစားကိုစိန္ေခၚေသာ ႀကီးမားေသာပစၥည္းမဲ့လႈပ္ရွားမႈကိုဦးေဆာင္ခဲ့သည္။
Chapter V
The Second Period: 1871-1905
Political Background
“The second period (1872-1904) was distinguished from the first by its peaceful character, by the absence of revolutions. The West had finished with bourgeois revolutions. The East had not yet grown ripe for them.”9 “Generally, the period was one of relative stability in foreign relations, the longest and most complete ever known to world capitalism, the major capitalist powers had concluded, with the Franco-German war of 1870-71, the long series of national wars that wrecked capitalism during the previous decades, and they had not yet embarked upon the big imperialist wars that were to come. By force and violence, they had established their national boundaries, frontiers which with few major changes in Europe, were to last for about 35 years, or until the outbreak of the imperialist Russo-Japanese War,....By the same token, during these years prior to 1905 the respective capitalist powers enjoyed a relative internal stability, there being an almost complete absence of revolutionary insurrectional movements which had marked the foundation period of European and American capitalism from 1789 to 1871.”10
အခန္း ( ၅ )
ဒုတ္ိယေခတ္ : ၁၈၇၁-၁၀၉၅
နိုင္ငံေရးေနာက္ခံ
"ဒုတိယေခတ္ (၁၈၇၂ - ၁၉၀၄)သည္ ပထမေခတ္နွင့္ ၎၏ၿငိမ္းခ်မ္းေသာလကၡဏာနွင့္ေတာ္လွန္ေရးမ်ားကင္းမဲ့ျခင္တို႔တြင္ကြဲျပားသည္။ အေနာက္တိုင္းသသည္၎၏ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရးမ်ားျဖင့္သာၿပီးဆုံးသြားသည္။ အေရွ႕တိုင္းမွာေတာ္လွန္ေရးမ်ားအတြက္မရင့္မွည့္ေသူေပ။"၉ "ေယဘုံယ်ဆိုရလ်င္ ဤကာလ သည္နိုင္ငံျခားဆက္ဆံေရးတြင္နိႈင္းယွဥ္ခ်က္အားျဖင့္တည္ၿငိမ္ေသာကာလျဖစ္သည္။ ကမၻာ့ အရင္းရွင္စနစ္တြင္ သက္တမ္းအရွည္ဆံုး နွင့္ၿပီးျပည့္စုံမႈအရွိဆုံးဟုသိထားခဲ့ၾကေသာ အဓိက အရင္းရွင္အင္အားႀကီးနိုင္ငံမ်ားသည္ ယခင္ဆယ္စုနွစ္မ်ားက အရင္းရွင္စနစ္ ကိုဖ်က္စီးေနေသာအမ်ိဳးသားေရးစစ္မ်ားျဖစ္သည့္ ျပင္သစ္-ဂ်မန္စစ္ပြဲ (၁၈၇၀ - ၇၁) နွင့္အတူ နိဂုံးခ်ဳပ္သြားခဲ့ၾကၿပီး ၎တို႔သည္ ေရွ႕လာမည့္ နယ္ခ်ဲ့စစ္ပြဲႀကီးကိုလည္းမစတင္ရေသးေပ။ ၎တို႔သည္အင္အားသုံးအၾကမ္းဖက္ၿပီး ၎တို႔၏အမ်ိဳးသားနယ္နမိတ္မ်ားျဖစ္သည္ ဥေရာပတြင္အဓိကအေျပာင္းအလဲမရွိသေလာက္ျဖစ္ၿပီး ၃၅ နွစ္ၾကာတည္ရွိေသာ သို႔မဟုတ္ ရုရွားဂ်ပန္နယ္ခ်ဲ့စစ္ျဖစ္ပြားသည္အထိတည္ရွိေသာစစ္မ်က္နွာမ်ားကိုထူေထာင္ခဲ့ၾကသည္။ ... ထိုအခ်က္ေၾကာင့္ပင္ ၁၉၀၅ ခုနွစ္မတုိင္မီ ဤနွစ္မ်ားအတြင္း အရင္းရွင္အင္အားႀကီး နိုင္ငံအသီးသီးသည္ နိႈင္ယွဥ္ခ်က္အားျဖင့ျပည္တြင္တည္ၿငိမ္မႈကုိခံစားေနၾကၿပီး ၁၇၈၉မွ ၁၈၇၁ ခုနွစ္မ်ားအတြင္း ဥေရာပနွင့္အေမရိကန္အရင္းရွင္စနစ္ အုတ္ျမစ္ခ်ကာလ၏သေကၤတျဖစ္ေသာ ေတာ္လွန္ေသာအုံႂကြေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားလံုးဝနီးပါးကင္းမဲ့ေနသည္။"၁၀
Lenin describes this period as follows, “The West entered a phase of ‘peaceful’ preparation for the era of future change. Socialist parties, proletarian, were formed everywhere and learned to make use of bourgeois parliamentarism and to create their own daily press, their educational institutions, their trade unions and their co-operative societies. The Marxist doctrine gained complete victory and spread widely. The process of the selection and gathering of the forces of the proletariat and of the preparation of the proletariat for the impending battles made slow but steady progress.
လီနင္ကဤကာလကိုေအာက္ပါအတိုင္းေဖၚျပသည္။ "အေနာက္တိုင္းသည္အနာဂါတ္အေျပာင္းအလဲေခတ္အတြက္ၿငိမ္းခ်မ္းစြာျပင္ဆင္ေနေသာအဆင့္သုိ႔ဝင္ေရာက္လာသည္။ ဆိုရွယ္လစ္ပါတီမ်ား၊ပစၥည္းမဲ့မ်ားကိုေနရာတိုင္းတြင္ဖြဲ႕စည္းၿပီး ဓနရွင္ပါလီမန္စနစ္ကိုအသုံးခ်ရန္နွင့္ ၎တို႔၏ေန႔စဥ္သတင္းဌာနမ်ား၊ ၎တို႔၏ပညာေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊၎တို႔၏အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားနွင့္၎တို၏သမဝါယမအသင္းမ်ားဖန္တီးရန္ေလ့လာၾကသည္။ မာ့က္စ္အယူအဆသည္အျပည့္အဝေအာင္ပြဲခံၿပီးက်ယ္ျပန္႔စြာပ်႕ံနွ႔ံလာသည္။ ပစၥည္းမဲ့အင္အားစုမ်ားကိုေ႐ြးခ်ယ္စုစည္းမႈနွင့္ပစၥည္းမဲ့မ်ားကို ေရွ႕လာမည္စစ္ပြဲအတြက္ျပင္ဆင္ေပးေသာလုပ္ငန္းစဥ္မွာေျဖးေျဖးနွင္မွန္မွန္တိုးတက္လာသည္။
“The dialectics of history were such that the victory of Marxism in the field of theory obliged its enemies to disguise themselves as Marxists. Liberalism, rotten to the core, tried to revitalise itself in the form of socialist opportunism. The period of the preparation of forces for great battles the opportunists interpreted as renunciation of these battles. They explained improvements in the slaves’ conditions to serve the struggle against wage slavery as the sale by the slaves of their right to liberty for a few pennies. They cravenly preached ‘social peace’ (i.e., peace with the system of slave- ownership), the renunciation of the class struggle, and so forth. They had very many adherents among socialist members of parliament, various officials of the workers’ movement, and the ‘sympathiser’ intellectuals.”11
သမိုင္း၏အႏုပဋိေလာမမွာဤသို႔ျဖစ္၍ သေဘာတ ားနယ္ပယ္တြင္မာ့က္စ္ဝါဒ၏ေအာင္ပြဲသည္ ၎၏ရန္သူမ်ားကို၎တို႔ကိုယ္၎တို႔မာ့က္စ္ဝါဒီမ်ားအျဖစ္ရုပ္ဖ်က္သြားေစခဲ့သည္အတြင္းသရုပ္အထိပုတ္သိုးေနေသာ လစ္ဘ ရယ္ ဝါဒ သည္ ဆိုရွယ္လစ္အေခ်ာင္သမားဝါဒ ပုံစံျဖင့္ ၎ကို၎ျပန္လည္အသက္သြင္း ရန္ႀကိဳးစားခဲ့သည္။တိုက္ပြဲႀကီးမ်ားအတြက္အင္အားစုမ်ားကိုျပင္ဆင္ေသာကာလကို အေခ်ာင္ သမားမ်ားက ဤတိုက္ပြဲႀကီးမ်ားကို စြန္႔လႊတ္ ျခင္းဟု ဖြင့္ဆို ခဲ့ၾကသည္။ ၎တို႔က အခေပး က်ြန္စနစ္ကို တိုက္ဖ်က္ရန္တိုက္ပြဲတြင္ ေက်းက်ြန္ မ်ား၏အေျခအေနတိုးတက္မႈမ်ားကို ေက်းက်ြန္ မ်ားက ၎တို႔၏အခြင့္အေရးကိုလြတ္လပ္မႈ အတြက္ပဲနိအနည္းငယ္နွင့္ေရာင္းခ်ျခင္းဟုဖြင့္ဆိုခဲ့ၾကသည္။ ၎တို႔သည္သူရဲေဘာေၾကာင္ စြာ လူမႈ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး (ေက်းပိုင္က်ြန္ပိုင္စနစ္ နွင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး)၊ လူတန္းစားတိုက္ပြဲကို စြန္႔လႊတ္ေရးစသည္တို႔ကိုေဟာေျပာၾကသည္။ ၎တ္ို႔သည္မ်ားစြာေသာပါလီမန္ဆိုရွယ္လစ္အဖြဲ႕ဝင္မ်ား၊အလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈ၏အမ်ိဳးမိ်ဳုးေသာအရာရွိမ်ားနွင့္လိုလားသူပညာတတ္မ်ားအၾကားေထာက္ခံသူအမ်ားအျပားရွိၾကသည္။
Economic conomic Background
The roots of this opportunism were however in the economic situation, with the creation of a labour aristocracy, whose upper stratum and labour leaders it was possible to bribe through the super-profits earned by industry in its colonies. Passing from its period of free competition, capitalism had now entered its monopoly phase and was changing into imperialism.
စီးပြားေရးေနာက္ခံ
သို႔ေသာ္ ဤအေခ်ာင္သမားဝါဒ၏ရင္းျမစ္မ်ား သည္ အလုပ္သမားမင္းစုိးရာဇာ၏အထက္လႊာမ်ားနွင့္အလုပ္သမားေခါင္ေဆာင္မ်ားကိုစက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားက ကိုလိုနီမ်ားထံမွေသာႀကီးမားေသာအျမတ္မွလာဘ္ထိုး ရန္ျဖစ္နိုင္ေသာ အလုပ္သမားမင္းစုိးရာဇာစနစ္ဖန္တီးျခင္းနွင့္အတူ စီးပြားေရးအေျခအေနတြင္ရွိေနသည္။ လြတ္လပ္စြာၿပိဳင္ဆိုင္ေသာစနစ္ကိုျဖတ္သန္းၿပီးအရင္းရွင္စနစ္သည္ ၎၏လက္ဝါးႀကီးအုပ္အဆင့္သို႔ဝင္ေရာက္လာကာ နယ္ခ်ဲ့စနစ္သုိ႔ေျပာင္းလဲသြားသည္။
As Lenin later was to bring out in great detail, the last quarter of the nineteenth century, from the Depression of 1873, was marked by the development of many great industrial and financial cartels, syndicates, and trusts in all the leading capitalist countries. While new countries like Japan and Russia were speedily industrialising, the process of concentration and centralisation of capital and the growth of finance capital was marching ahead at a new pace in the older capitalist countries. The United States (which by 1900 had outstripped England in industrial development) and Germany were the leaders in this process. When concentration itself could not solve the problem created by the Depression of a drop in profitability, the monopolists resorted to the export of capital to areas
where super profits were to be obtained. In this Britain was the leader and accounted for almost half the world’s overseas investments. This was also because Britain controlled the largest number of colonies where it could easily place its capital. As the other capitalist countries too realised the absolute necessity of colonies for their own growth, a wild scramble started to grab those undeveloped parts of the world which had not been colonised. Thus in the last quarter of the nineteenth century, Africa and Polynesia were taken over almost completely by the marauding states of the advanced capitalist countries. From 1884 to 1900, England grabbed 3.7 million square miles of territory with a population of 57 million; France got 3.6 million square miles with 36.5 million people, Germany one million square miles with 17 million people, Belgium 900,000 square miles with 30 million people, and Portugal 800,000 with 9 million people. This process of capitalism entering the stage of imperialism was however marked by extreme unevenness in the development. This change in the relation of forces was bound to sharpen the conflicts between the various imperialist powers. In this period the Spanish-American war of 1898 where the United States took over Cuba, Puerto Rico and the Philippines and the Anglo war of 1899 where Britain put down the Dutch origin settlers of South Africa, were the initial conflicts leading up to the Russo-Japanese war of 1904 which was the first major imperialist conflict that broke the 35 year long interval of peace on the European continent.
ေနာက္ပိုင္းတြင္ လီနင္ အေသးစိတ္ ေရးသားခဲ့ သည့္အတိုင္း ၁၈၇၃ စီးပြားပ်က္ကပ္မွ ၁၉ ရာစု၏ေနာက္ဆုံး ေလးပုံ တပံုသည္ ထိပ္တန္းအရင္းရွင္နိုင္ငံႀကီးမ်ားအားလုံးတြင္ မ်ားျပားလွစြာေသာ စက္မႈနွင့္ဘဏၭာေရး ကာတယ္ႀကီးမ်ား၊ဆင္ဒီကိတ္ႀကီးမ်ားနွင့္ထရပ္ႀကီးမ်ားဖြံ႕ၿဖိဳးမႈသေကၤတျဖစ္သည္။ ဂ်ပန္နွင့္ရုရွားကဲ့သို႔ေသာနိုင္ငံသစ္မ်ားသည္လ်င္ျမန္စြာစက္မႈျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ေနစဥ္ အရင္းစုစည္းဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈနွင့္ဘဏၭာေရးေငြရင္းတိုးပြားမႈျဖစ္စဥ္သည္ အရင္းရွင္ေဟာင္းနိုင္ငံမ်ားတြင္အျမန္နႈန္းသစ္ျဖင့္ေရွ႕ခရီးဆက္ေနသည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု (၁၉၀၀ ခုနွစ္က အဂၤလန္ကိုစက္မႈဖြံ႕ၿဖိဳးမႈသာလြန္ခဲ့ေသာ ) နွင့္ဂ်ာမဏီသည္ဤျဖစ္စဥ္တြင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္သည္။ စုစည္းမႈသက္သက္သည္ အျမတ္ႏႈန္းက်ဆင္းမႈက ဖန္တီးခဲ့ေသာ စီးပြားပ်က္ကပ္၏ျပသနာမ်ားကိုမေျဖရွင္းနိုင္ေသာအခါ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ဝါဒီမ်ားသည္ အႀကီးအက်ယ္အျမတ္ရနိုင္ေသာေနရာမ်ားသို႔ေငြရင္းကိုတင္ပို႔ခဲ့သည္။ဤကိစၥတြင္ၿဗိတိန္သည္ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ၿပီး ကမၻာ့နိုင္ငံျခားရင္းနွီးျမႇုတ္နွံမႈ၏ထက္ဝက္ေက်ာ္ရွိသည္။ အေၾကာင္းရင္းမွာၿဗိတိန္သည္၎၏ေငြရင္းကိုအလြယ္တကူျမႇုတ္နွံရန္ကိုလိုနီအေရအတြက္အမ်ားဆုံးထိန္းခ်ဳပ္ထားေသာေၾကာင့္လည္းျဖစ္သည္။ အျခားေသာအရင္းရွင္နိုင္ငံမ်ားသည္လည္း ၎တို႔၏တိုးတက္မႈအတြက္ ကိုလိုနီမ်ားလုံးဝ လိုအပ္သည္ကိုသိရွိၾကေသာေၾကာင့္ ကိုလိုနီျပဳမခံရေသးေသာကမၻာ၏အျခားမဖြံ႕ၿဖိဳးေသးေသာေဒသမ်ားကိုလုယူရန္ အရူးအမူးအလုအယက္ႀကိဳးစားမႈစတင္ခဲ့သည္။ ထို႔ၾကာင့္ ၁၉ ရာစု၏ ေနာက္ဆုံးေလးပုံတပံု တြင္ အာဖရိကနွင့္ပိုလီနီးရွားကို အတိုးတက္ဆုံး အရင္းရွင္နိုင္ငံမ်ား၏က်ဴးေက်ာ္ေရးတပ္မ်ားကလုံးဝနီးပါးသိမ္းပိုက္လိုက္သည္ ။ ၁၈၈၄ မွ ၁၉၀၀ ျပည့္နွစ္အတြင္း ၿဗိတိန္သည္ လူဦးေရ ၅၇ သန္းရွိေသာ နယ္ေျမ စတုရန္းမိုင္ ၃.၇ သန္းလုယူၿပီး ျပင္သစ္က လူဦးေရ ၃၆.၅ သန္းရွိေသာ နယ္ေျမ စတုရန္းမိုင္ ၃.၆ သန္းရရွိသည္။ ဂ်ာမဏီက လူဦးေရ ၁၇ သန္းရွိေသာ နယ္ေျမ စတုရန္းမိုင္ တသန္းသိမ္းယူသည္။ဘယ္လ္ဂ်ီယမ္က လူဦးေရ ၃၃ သန္းရွိေသာ နယ္ေျမ စတုရန္းမိုင္ ၉ သိန္းရၿပီးေပၚတူဂယ္က လူဦးေရ ၉ သန္းရွိေသာ နယ္ေျမ စတုရန္းမိုင္ ၈ သိန္း ရသည္။ သို႔ေသာ္ နယ္ခ်ဲ့အဆင့္သို႔ဝင္ေရာက္လာေသာ အရင္းရွင္စနစ္၏ဤျဖစ္စဥ္သည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈတြင္ အလြန္အမင္းမညီမ်မႈကိုသေကၤတျပဳေနသည္။ ဤအင္အားဆက္ဆံေရးအေျပာင္းအလဲသည္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာနယ္ခ်ဲ့အင္အားႀကီးနိိင္ငံမ်ားအၾကားပဋိပကၡမ်ားကိုပိုမိုျပင္းထန္ရန္ဦးတည္ေစသည္။ဤေခတ္အတြငါးအေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက က်ဴးဘား၊ ပ်ဴတိုရီကန္ နွင့္ ဖိလစ္ပိုင္ကိုသိမ္းယူးေသာ ၁၈၉၈ စပိန္အေမရိကန္စစ္ပြဲ နွင့္ ၿဗိတိန္က အာဖရိကရွိဒတ္ခ်္မူလအေျခစိုက္ေနထိုင္သူမ်ားအားနိွမ္နင္းေသာ အင္ဂလိုစစ္ပြဲ ၁၈၉၉ တို႔သည္ ၃၅ နွစ္ၾကာ ဥေရာပတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာေခတ္ကိုခ်ိဳးဖ်က္လိုက္ေသာပထမဆုံးအဓိကနယ္ခ်ဲ့စစ္ျဖစ္သည့္ ၁၉၀၄ ရုရွားဂ်ပန္စစ္ပြဲသို႔ဦးတည္ေသာ ကနဦးပဋိပကၡမ်ားျဖစ္သည္The other significant aspect of the rise of imperialism was the consolidation of a labour aristocracy with an increase in the disparity in wages between the skilled and unskilled workers in the principal capitalist countries. This was also accomplished by the decline of out-migration and the increase of in-migration from poorer countries to work in the poorer paid sectors. The last quarter of the nineteenth century, a period of intense industrial expansion and increasing exploitation of labour, was a time of slowly rising real wages in the major capitalist lands. In the pattern of English employers generally, the capitalists used a portion of the super-profits wrung from the colonies to favour the skilled workers at home, with the objective of thus weakening the militancy and solidarity of the working class as a whole. Thus whereas in Germany the real wages of the working class (generally at poverty levels) went up from point 100 in 1887 to 105 in 1909, those of the labour aristocracy increased to 113 in the same period. Similar conditions obtained in other capitalist countries. They had profound effects upon policy, the right opportunist Social-Democrats basing their revisionist theories and class collaboration policies relied upon the relatively more prosperous labour aristocracy, at the cost of the broad labour movement.
နယ္ခ်ဲ့စနစ္ေခါင္းေထာင္ထလာျခင္း၏ထူးျခားေသာအျခားသြင္ျပင္လကၡဏာမွာ အဓိက အရင္းရွင္နိုင္ငံမ်ားတြင္ က်ြမ္းက်င္လုပ္သားနွင့္ မက်ြမ္းက်င္ေသာအလုပ္သမားမ်ားၾကား လုပ္အားခမညီမ်ွမႈတိုးလာမႈနွင့္အတူအလုပ္သမားမင္းစုိးရာဇာစနစ္တခုက်စ္လစ္သိပ္သည္းခိုင္မာလာျခင္းျဖစ္သည္။ တိုင္းျပည္မွအျခားသို႔ ေ႐ြ႕ေျပာင္းေနထိုင္မႈက်ဆင္းျခင္းနွင့္ လုပ္အားခ နည္းေသာကဏၭမ်ားတြင္ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ရန္ ဆင္းရဲေသာနိုင္ငံမ်ားမွ ဝင္ေရာက္ေျပာင္းေ႐ႊ့ေန ထိုင္မႈျမင့္မားလာျခင္း တို႔ကလည္း ဤအေျခအ ေနကိုၿပီးျပည့္စုံေစသည္။ ၁၉ ရာစု၏ေနာက္ဆုံး ေလးပုံတပံုျဖစ္ေသာ လုပ္အားအေပၚ ပိုမို ေသြးစုတ္မႈနွင့္ျပင္းထန္ေသာစက္မႈခ်ဲ့ထြင္မႈေခတ္သည္ အဓိကအရင္းရွင္နိုင္ငံမ်ားတြင္ စစ္မွန္ေသာလုပ္အားချမင့္တက္မႈကိုေနွးေကြးသြားေစေသာကာလတခုျဖစ္သည္။ ေယဘုံယ် ၿဗိတိန္အလုပ္ရွင္မ်ား၏ပုံစံအရအရင္းရွင္မ်ားသည္ အလုပ္သမားလူတန္းစားတခုလံုးအေနနွင့္ အုံျကြမႈနွင္ ေသြးစည္းညီၫြတ္ မႈကို အင္အား ခ်ိနဲ႔ေစရန္ရည္႐ြယ္ခ်က္ျဖင့္ ကိုလိုနီမ်ားထံမွ ညႇစ္ယူထားေသာမဟာအျမတ္အစြန္းမ်ား၏တစိတ္တပိုင္းကို ျပည္တြင္းရွိ က်ြမ္းက်င္လုပ္သား မ်ား ကိုမ်က္နွာသာေပးရန္သုံးသည္။ ထို႔႔ေၾကာင့္ဂ်ာမဏီတြင္ အလုပ္သမားလူတန္းစား (ေယဘုံယေအားျဖင့္ဆင္းရဲနြမ္းပါးမႈအဆင့္ )၏အမွန္တကယ္လုပ္အားခမွာ ၁၈၈၇ တြင္အမွတ္ ၁၀၀ မွ ၁၉၀၉ခုနွစ္တြင္ ၁၀၅ မွတ္သို႔သာတိုးေသာ္လည္း အလုပ္သမားမင္းစိုးရာဇာမ်ား၏လုပ္အားခမွာ အလားတူးကာလအတြင္း ၁၁၃ မွတ္သို႔တိုးသည္။ အျခာေသားအရင္းရွင္နိုင္ငံမ်ားတြင္လည္းဤအေျခအေနမ်ိဳးသာရသည္။ ၎တို႔သည္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသေဘာတရားမ်ားနွင့္ က်ယ္ျပန္႔ေသာအလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈကိုစေတးၿပီး ့နိႈင္းယွဥ္ခ်က္အားျဖင့္ပိုမိုအဆင္ေျပေသာ အလုပ္သမားမင္းစိုးရာဇာမ်ားအေပၚမွီခိုေသာ လူတန္းစားပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရးမူဝါဒမ်ား ကိုအေျခခံေသာ လက္ယာအေခ်ာင္သမားဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္မ်ား နွင့္ မူဝါဒအေပၚ နက္ရွိုင္းေသာသက္ေရာက္မႈရွိသည္။
Fight against Opportunism in the German Party
One of the first instances of such opportunism was in the drafting of the Gotha programme. This was a draft programme meant for discussion and adoption on May 25,1875, at Gotha, the site of the Unity Congress of the Marxist and Lassallean parties. Engels said that “almost every word in this programme..could be criticised.”‘‘- Marx sharply criticised this draft in a note to his Marxist comrades in the German party which was sent to them before the Congress. In it he condemned its faulty economics, its wrong attitude regarding the state, its surrender to Lassalle’s conception of ‘the iron law of wages,’ its adoption of the futile panacea of state aid for co-operatives, its failure to make a definite demand for the eight-hour day, and its underplay of internationalism. Opportunist trends in the German party were however already so strong that though this strong critique reached the then Marxists led by Liebknecht before the Congress, only a few minor changes were made. Few comrades were even shown the document. It was suppressed for 16 years and only published finally by Engels in 1891 when a new party programme was to be drafted. This publication is the now famous ‘Critique of the Gotha Programme’.
ဂ်ာမန္ပါတီတြင္အေခ်ာင္သမားဝါဒကိုဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ျခင္း
ဤကဲ့သို႔ေသာအေခ်ာင္သမားဝါဒျဖစ္ရပ္မ်ားအနက္တခုမွာ ဂိုသာလုပ္ငန္းစဥ္ကိုေရးဆြဲျခင္းျဖစ္ သည္။ ၎သည္ ၁၈၇၅ ခုနွစ္ ေမလ ၂၅ ရက္ ေန႔တြင္ မာ့က္စ္ဝါဒနွင့္လက္စလီဝါဒ ပါတီမ်ား ညီၫြတ္ေရးကြန္ဂရက္က်င္းပမည္ျဖစ္ေသာ ဂ္ိုသာ တြင္ေဆြးေနြးအတည္ျပဳရန္ရည္႐ြယ္ သည့္လုပ္ငန္းစဥ္မူၾကမ္းျဖစ္သည္။ ဤလုပ္ငန္း စဥ္မွစကားလုံးမ်ားအားလုံးနီးပါးသည္ျပစ္တင္ေဝဖန္ဖြယ္ရာျဖစ္သည္ဟုအိန္ဂ်ယ္ကေရးသားခဲ့သည္။ မာ့က္စ္ကလည္ဤမူၾကမ္းကို ဂ်ာမန္ ပါတီမွရဲေဘာ္မ်ားသို႔ ဤကြန္ဂရက္မတိုင္မီ ေပးပို႔ေသာမွတ္စုတခုတြင္အျပင္းအထန္ေဝဖန္သည္။ ထိုမွတ္စုတြင္မာ့က္စ္က ထိုလုပ္ငန္း စဥ္၏ ေမြးရာပါစြမ္းရည္ စီးပြားေရး၊ နိုင္ငံေတာ္ နွင့္ပတ္သက္ေသာမွားယြင္းသည့္အယူအဆ၊ လက္စလီ၏လုပ္အားခသံမဏိစည္းမ်ဥ္းဥပေဒသကိုအရွံုးေပးျခင္း၊ သမဝါယမမ်ားသို႔ အခ်ည္း နွီုးေသာ ၉၆ ပါးေဆး နိုင္ငံေတာ္အေထာက္အပ့ံ က်င့္သုံးျခင္း၊ တေန႔ ၈ နာရီအလုပ္ခ်ိန္အတြက္ တိက်ေသာေတာင္းဆိုမႈမရွိျခင္းနွင့္ နိုင္ငံတကာ ဝါဒအေပၚအေလးမထားျခင္း တို႔ကိုေဝဖန္ သည္။ သို႔ေသာ္ ဂ်ာမန္ပါတီတြင္ အေခ်ာင္သမားအယူအဆမွာခိုင္မာစြာရွိေနေသာေၾကာင့္ ထိုမွတ္စုမွာ ထိုစဥ္ကမာ့က္စ္ဝါဒီ လစ္ဘ္နက္ရွ္ေခါင္းေဆာင္သည့္မာ့က္စ္ဝါဒီမ်ားထံကြန္ဂရက္မတိုင္မီေရာက္ရွိေသာ္လည္း အေရးမပါေသာ အေျပာင္းအလဲ အနည္းငယ္ သာလုပ္နိုင္ခဲ့သည္။ ထိုစာတမ္းကိုရဲေဘာ္မ်ား သုိ႔ျပသျခင္းမရွိေလာက္ပင္ျဖစ္သည္။ ထိုစာတမ္းကို ၁၆ နွစ္ၾကာဖုံးကြယ္ထားၿပီး ေနာက္ဆုံးတြင္ ပါတီ၏လုပ္ငန္းစဥ္သစ္ကို မူၾကမ္းေရးဆြဲမည့္ ၁၈၉၁ ခုနွစ္ေရာက္မွ အိန္္ဂ်ယ္ ကထုတ္ေဝနိုင္ခဲ့သည္။ ထိုစာတမ္းသည္ ယခုအခါ ဂိုသာလုပ္ငန္းစဥ္ေဝဖန္ခ်က္အျဖစ္လူသိမ်ားသည္။
A few months after the Gotha critique, Engels brought out another critique (Anti-Duhring). This contained a polemical presentation of the Marxist position on philosophy, natural science and the
social sciences. It was an exposure of the essentially bourgeois views of a certain Professor Duhring who after joining the Social Democrat Party was attempting to rewrite the entire party programme in a bourgeois direction. This critique, which was published in the party’s organ in 1877, however met with a storm of criticism from the opportunists in the official circles of the party. Later, in 1880, Engels extracted three of the chapters from this book in the form of a pamphlet, Socialism: Utopian and Scientific, which presents in a very clear and easy style, the basic ideas of scientific socialism.
ဂိုသာလုပ္ငန္းစဥ္ေဝဖန္ခ်က္အၿပီး ရက္သတၱပတ္ အနည္းငယ္အၾကာတြင္ ေနာက္ထပ္ေဝဖန္ခ်က္တေစာင္ထုတ္ေဝခဲ့သည္ ( ဂ်ဴးရင္းဆန္႔က်င္ေရး)။ ဤစာတမ္းတြင္ အဘိဓမၼာပညာ၊သဘာဝသိပၸံပညာနွင့္လူမႈသိပၸံပညာတို႔အေပၚ မာ့က္စ္ဝါဒ၏ သေဘာထားကို ျပင္းထန္ေသာေဆြးေနြးတင္ျပခ်က္ပါဝင္သည္။ ၎သည္ ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္ပါတီသို႔ဝင္ေရာက္ၿပီးေနာက္ ပါတီ၏လုပ္ငန္းစဥ္တခုလံုးကို ဓနရွင္လားရားသို႔ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသားရန္က်ိဳးစားေသာ ဂ်ဴးရင္းဟုေခၚေသာ ပါေမာကၡတဦး၏အနွစ္သာရအားျဖင့္ဓနရွင္အျမင္ကိုဖြင့္ခ်ျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ၁၈၇၇ ခုနွစ္တြင္ထိုေဝဖန္ခ်က္ကိုပါတီဌာနခြဲတခုကထုတ္ေဝေသာအခါ ပါတီ၏အရာရွိအဝန္းအဝိုင္းမွ အေခ်ာင္သမားမ်ားကျပင္းထန္ေသာေဝဖန္မႈနွင့္ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရသည္။ ၁၈၈၀ တြင္အိန္ဂ်ယ္သည္ ဤစာတမ္းမွအခန္း ၃ ခန္းကိုထုတ္နႈတ္ၿပီး စိတ္ကူးယဥ္ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒနွင့္ သိပၸံနည္းက်ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒဟူေသာအမည္ျဖင့္ သိပၸံနည္းက်ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒ၏အေျခခံသေဘာတရားကိုပိုမိုရွင္းလင္းလြယ္ကူစြာတင္ျပေသာ စာတမ္းငယ္တေစာင္ထုတ္ေဝခဲ့သည္။
(ေအာက္ပို႔စ္တြင္ဆက္ဖတ္ပါ)
အခန္း ၅ မွအဆက္
This was a period of intense theoretical work by Marx and Engels. In 1875-76 Engels worked on the book Dialectics of Nature, which demonstrated how the then latest discoveries in the natural sciences also confirmed that the same dialectical laws which operate in human society operate also in nature. This work however remained unfinished and was only published in 1927. Its Chapter IX The Part Played by Labour in the Transition from Ape to Man, gives a classical exposition of the Marxist view of human nature and its development. In 1884 published Engels’ Origin of the Family, Private Property and the State. Written at a time when bourgeois ideas were becoming rife in the German Social- Democratic Party, it was aimed at winning the workers away from reformist illusions to a scientific and revolutionary conception of history, past and present. In 1888, Engels brought out his book on Feuerbach (Ludwig Feuerbach and the End of Classical German Philosophy). This showed how the advance was made from Hegelian idealist dialectics to materialist dialectics, and from mechanical to dialectical materialism.
ဤကာလသည္ မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔၏ျပင္းထန္ေသာသေဘာတရားေရးစာေပကာလလည္းျဖစ္သည္။ ၁၈၇၅-၇၆ တြင္အိန္ဂ်ယ္သည္ သဘာဝသိပၸံ၏ထိုစဥ္ကေနာက္ဆုံးေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားသည္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကိုေမာင္းနွင္ေသာ အႏုပဋိေလာမ ဥပေဒသမ်ားသည္ သဘာဝတရားတြင္လည္းေမာင္းနွင္ေနသည္ ကို မည္သို႔အတည္ျပဳေပးသည္ကိုရွင္းျပေသာ သဘာဝတရား၏ အႏုပဋိေလာမ အမည္ရွိစာတမ္းကိုေရးသားေနသည္။ သို႔ေသာ္ထိစာတမ္းမွာမၿပီးစီးဘဲက်န္ရစ္ၿပီး ၁၉၂၇ ခုနွစ္မွသာထုတ္ေဝခဲ့သည္။ ၎၏ ေမ်ာက္ဝံမွလူအျဖစ္ေျပာင္းလဲရာတြင္လုပ္အား၏အခန္းကဏၭအမည္ရွိ အခန္း ၉ မွာ လူသား၏သေဘာသဘာဝနွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအေပၚ မာ့က္စ္ဝါဒ၏ ဂႏၲဝင္ေျမာက္ရွင္းလင္းတင္ျပခ်က္တခုျဖစ္သည္။
။၁၈၈၄ တြင္အိန္ဂ်ယ္၏ အိမ္ေထာင္မႈ ပုဂၢလိပိုင္ဆုိင္မႈနွင့္နိုင္ငံေတာ္၏မူလအစကိုထုတ္ေဝသည္။ဂ်ာမန္ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီအတြင္း ဓနရွင္အေတြးအေခၚမ်ားျပန္႔နွံ႔ေနခ်ိန္တြင္ေရးသားခဲ့ေသာေၾကာင့္ ၎သည္ အလုပ္သမားမ်ား ကိုျပဳုျပင္ေျပာင္းလဲေရးစိတ္ကူးယဥ္မႈမွ ေဝးကြာၿပီး သိပၸံနည္းက် ေတာ္လွန္ေသာ အတိတ္နွင့္ပစၥဳပၸန္သမိုင္း အယူအဆ သို႔စြဲေဆာင္ရန္ရည္႐ြယ္သည္။ ၁၈၈၈ ခုနွစ္တြင္အိန္ဂ်ယ္သည္ လုဒဝစ္ျဖဴဝါးဘတ္နွင့္ဂ်ာမန္ဂႏၲဝင္အဘိဓမၼာ၏နိဂုံးအမည္ရွိ ျဖဴးဝါးဘတ္နွင့္ပတ္သက္ေသာသူ၏စာအုပ္ကိုထုတ္ေဝသည္။ဤစာအုပ္ သည္ ဟီဂယ္ဝါဒစိတ္ကူးယဥ္အႏုပဋိေလာမမွ ရုပ္ဝါဒအႏုပဋိေလာမသို႔မည္သို႔တိုးတက္လာပံုနွင့္ စက္ယႏၲယားရုပ္ဝါဒမွ အႏုပဋိေလာမရုပ္ဝါဒသို႔မည္သို႔တိူးတက္လာပုံကိုျပသသည္။
Spread of Marxism
During this period Marx was busy working to complete the further volumes of Capital. This however remained incomplete right up to his death on March 14, 1883. On this day, as Engels said, “the greatest living thinker ceased to think.”“ The death of Marx however did not stop the onward march of Marxism. By the time of his death he was a name beloved and revered by millions of revolutionary fellow-workers. On the other hand he was also a man most hated and slandered by the governments and bourgeoisie of his time. No amount of slander however could stop the advance of a doctrine whose historical time had some.
မာ့က္စ္ဝါဒျပန္႔ပြားလာျခင္း
ဤကာလအတြင္းမာ့က္စ္သည္ အရင္းက်မ္း ေနာက္တြဲမ်ားကိုျပဳစုရင္းအလုပ္မ်ားေနသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုက်မ္းသည္ သူကြယ္လြန္ခ်ိန္ ၁၈၈၃ မတ္လ ၁၄ ရက္ အထိမၿပီးစီးခဲ့ေပ။ ထိုေန႔တြင္ အိန္ဂ်ယ္က "ကမၻာ့အႀကီးက်ယ္ဆုံးသက္ရွိ ထင္ ရွားေတြးေခၚရွင္ႀကီး၏ေတြးေခၚမႈရပ္ဆိုင္းသြားၿပီ" ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္မာ့က္စ္ ကြယ္လြန္ျခင္းေၾကာင့္ မာ့က္စ္ဝါဒ၏ ေရွ႕ဆက္ ခ်ီတက္ျခင္းရပ္ဆိုင္းမသြားခဲ့ပါ။ သူကြယ္လြန္ ခ်ိန္တြင္ သူ၏အမည္သည္ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ေသာ ဘဝတူေတာ္လွန္ေရး သမား အလုပ္ သမား မ်ားအၾကား၌ အခ်စ္ခင္ခံရဆုံး အေလးစား ခံရဆုံးျဖစ္ေနသည္။ အျခား တဘက္တြင္လည္းသူသည္ သူ႔ေခတ္ အစုိးရမ်ား၊ ဓနရွင္မ်ား၏အမုန္းဆုံး အပုပ္ခ်ခံရဆုံး သူျဖစ္ေနသည္။ သို႔ေသာ္ မည္မ်ႀကီးမားေသာ အပုပ္ခ်တိုက္ခိုက္မႈမ် သမိုင္းအခ်ိန္အခါက်ေရာက္လာေသာ အယူအဆတခုေရွတန္းေရာက္လာျခင္းကိုမတားဆီးနိုင္ေပ။
By 1883 proletarian socialist parties had been established in Germany (1869), Holland (1870), Denmark (1871), Bohemia (1872), United States (1876), France (1879), Spain (1879), England-group (1880), and Russia-group (1883). This process continued even after Marx’s death with parties being set up in Norway (1887) and Austria, Switzerland, and Sweden in 1889. Most of these got together to form the Second International in 1889. This led to further spread of socialist thought and parties were formed in Australia and Finland (1890), Poland and Italy (1892), Bulgaria, Hungary and Chile (1894), Argentina (1896), Japan 1901), Serbia (1903) and Canada (1904). Thus Marxism which emerged victorious as a theory at the beginning of this period (1872), had by the end of this period (1904), spread its organisations throughout the capitalist world.
၁၈၈၃ ခုနွစ္သို႔ေရာက္ေသာအခါ ပစၥည္းမဲ့ ဆိုရွယ္လစ္ပါတီမ်ားကို ဂ်ာမဏီ ( ၁၈၆၉)၊ ေဟာ္လန္ ( ၁၈၇၀ )၊ ဒိန္းမတ္ ( ၁၈၇၁)၊ ဘိုဟီးမီးယား ( ၁၈၇၂ )၊ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု (၁၈၇၆ )၊ ျပင္သစ္ (၁၈၇၉ )၊ စပိန္ ( ၁၈၇၉)၊ အဂၤလန္အုပ္စု (၁၈၈၀ )၊ ရုရွားအုပ္စု ( ၁၈၈၃)တို႔တြင္ တည္ေထာင္ ထားၿပီးျဖစ္သည္။ ဤျဖစ္စဥ္သည္မာ့က္စ္ကြယ္လြန္ၿပီးသည့္တိုင္ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနၿပီး ေနာ္ေဝးတြင္ (၁၈၈၇ )၊ ၾသစတီးရီးယာ၊ဆြစ္ဇာလန္နွင့္ဆြီဒင္တြင္ (၁၈၈၉)တို႔တြင္ပါတီမ်ားထူေထာင္ၾကသည္။၎တို႔အနက္အမ်ားစုသည္ ၁၈၈၉ တြင္ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္ကိုထူေထာင္ရန္စုစည္းမိၾကသည္။၎သည္ဆိုရွယ္လစ္အေတြးအေခၚမ်ားထပ္မံျပန္႔နွံ႔ေစၿပီး ပါတီမ်ားကိုၾသစေတလ်နွင့္ဖင္လန္ (၁၈၉၀ )၊ ပိုလန္နွင့္အီတလီ ( ၁၈၉၂)၊ ဘူလ္ေဂးရီးယား၊ဟန္ေဂရီ နွင့္ခ်ီလီ ( ၁၈၉၄ )၊ အာဂ်င္တီးနား (၁၈၉၆ )၊ ဂ်ပန္ (၁၉၀၁ )၊ ဆာဗီးယား (၁၉၀၃ ) နွင့္ကေနဒါ (၁၉၀၄ )တို႔တြင္ဆက္လက္ထူေထာင္ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ဤေခတ္၏အစ ( ၁၈၇၂) ခုနွစ္က သေဘာတရားတရပ္အေနျဖင့္ေအာင္ပြဲခံခဲ့ေသာမာ့က္စ္ဝါဒသည္ ဤေခတ္အဆုံးျဖစ္ေသာ (၁၉၀၄ )ခုနွစ္တြင္ ၎၏အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို အရင္းရွင္ကမၻာတြင္ျပန္႔နွ႔ံေစၿပီးျဖစ္သည္။
Opportunism in the Second International
However as Marxism spread organisationally, its principal enemy emerged from within the socialist parties themselves. As pointed out earlier, opportunism and revisionism became the principal threat to the proletarian movement in this period. And as this threat grew its main centre was to become the Second International itself.
ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္မွအေခ်ာင္သမားဝါဒ
မာ့က္စ္ဝါဒသည္အဖြဲ႕အစည္းအရျပန္႔နွ႔ံေနေသာ္လည္း ၎၏အဓိကရန္သူမ်ားသည္ ဆိုရွယ္လစ္ပါတီမ်ားအတြင္းမွပင္ေပၚေပါက္ေနသည္။ အေစာပိုင္းကေထာက္ျပခဲ့သကဲ့သို႔ပင္ အေခ်ာင္သမားဝါဒနွင့္ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဝါဒတို႔သည္ ဤေခတ္၏ပစၥည္းမဲ့လႈပ္ရွားမႈအတြက္အဓိက ၿခိမ္းေျခာက္မႈျဖစ္သည္။ ထိုၿခိမ္းေျခာက္မႈႀကီးထြားလာေသာအခါ ၎၏ဗဟိုခ်က္မွာ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္ပင္ျဖစ္ေနသည္။
The basic orientation at the time of the formation of the Second International in 1889, was Marxist. Yet the right trend succeeded in seeing that no formal international centre of the organisation was set up. This continued for twelve years, thus allowing rightist trends in the member parties to continue unchecked. Engels, till his death on August 5, 1895, tried to fill in this gap by maintaining a regular correspondence, giving guidance to parties in various corners of the globe. Despite his age, he, till the last led the fight of the left elements against various opportunist
deviations. At the same time he also completed the monumental task of editing and publishing the unfinished second and third volumes of Marx’s Capital.
၁၈၈၉ ခုနွစ္တြင္ ဒုတ္ိယအင္တာေနရွင္နယ္ ထူေထာင္စဥ္က အေျခခံဦးတည္ရာမွာ မာ့က္စ္ ဝါဒျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ အဖြဲ႕အစည္း၏ နိုင္ငံ တကာတရားဝင္ဗဟိုခ်က္ကို မသတ္မွတ္ရန္ လက္ယာဂိုဏ္းသားမ်ားကအနိုင္ရေနသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ၁၂ နွစ္တာၾကာခဲ့ၿပီး အဖြဲ႕ဝင္ပါတီမ်ား ၏လက္ယာအယူအဆမ်ားမွာ အဟန္႔အတား မရွိေရွ႕ဆက္ေနခဲ့သည္။ အိန္ဂ်ယ္သည္ ၁၈၉၅ ခုနွစ္ၾသဂုတ္လ ၅ ရက္တြင္သူကြယ္လြန္ခ်ိန္ အထိ ကမၻာ့ေနရာအသီးသီးရွိ ပါတီမ်ားသို႔ ပုံမွန္စာေရးဆက္သြယ္ျခင္း၊လမ္းၫြန္မႈေပးျခင္း ျဖင့္ ဤကြာဟခ်က္ကိုျဖည့္စည္းရန္ ႀကိဳးစား ခဲ့သည္။ သူ၏အသက္အ႐ြယ္ႀကီးရင့္ေသာ္လည္း အိန္ဂ်ယ္သည္ ေနာက္ဆုံးအခ်ိန္အထိ လက္ဝဲအင္အားစုမ်ားကိုအမ်ိဳးမ်ိဳးေသာအေခ်ာင္သမားေသြဖီမႈမ်ားကိုဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ရန္ဦးေဆာင္ခဲ့သည္။တခ်ိန္တည္းတြင္သူသည္ မာ့က္စ္၏ မၿပီးစီးေသးေသာ မာ့က္စ္၏ မွတ္တိုင္ထူရမည့္စာအုပ္မ်ားျဖစ္ေသာအရင္းက်မ္း ဒုတိယတြဲနွင့္တတိယတြဲ တည္းျဖတ္ထုတ္ေဝျခင္းကိုအၿပီးသပ္ေနသည္။
The opportunist trends which were getting entrenched in the various national parties at that time had their base in the growing labour aristocracy and the large number of petty bourgeois intellectuals who sought to make careers by leading the political organisations of the workers. Particularly in countries like Great Britain, which became the leading imperialist power, and which therefore had the best ability to bribe the upper sections of the workers and create a labour aristocracy, these trends were the strongest. Fabianism, was one such opportunist reformist ideology, which through the Fabian League, established in 1884, extended its influence on trade union bureaucrats. It preached a vague form of evolutionary socialism, and attacked every principle of revolutionary Marxism. Similar opportunist trends, though not that developed, also existed in the United States and France. In Germany however the relatively weaker capitalist system and underground conditions of the party till 1890 restricted the growth of opportunism till much later. The German party therefore provided the left leadership consisting of Bebel, Kautsky and others, that Engels relied upon, and which was the principal leadership to the Second International.
ထိုစဥ္ကနိုင္ငံအလိုက္ပါတီမ်ားအတြင္းအျမစ္တြယ္ေနေသာ အေခ်ာင္သမားအယူအဆမ်ား သည္ ထုိစဥ္ကႀကီးထြားေနေသာ အလုပ္သမားမင္းစုိးရာဇာမ်ားနွင့္အလုပ္သမားမ်ား၏နိုင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကိုေခါင္းေဆာင္ျခင္းျဖင့္ဘဝတက္လမ္းရွာရန္ႀကီဳးစားေနေသာ ဓနရွင္ေပါက္စပညာတပ္အမ်ားအျပားကိုအေျခခံသည္။ အထူးသျဖင့္ နယ္ခ်ဲ့အင္အားႀကီးနိုင္ငံ ျဖစ္ေနၿပီးထို႔ေၾကာင့္ပင္ အလုပ္သမားမ်ား၏အထက္လႊာကို လာလ္ထိုးၿပီးအလုပ္သမားမင္းစိုးရာဇာစနစ္တခုဖန္တီးရန္အေကာင္းဆုံုးစြမ္းရည္ရွိေသာၿဗိတိန္ကဲ့သို႔ေသာနိုင္ငံမ်ားတြင္ ဤကဲ့သို႔ေသာအယူအဆမ်ားအားအေကာင္းဆုံးျဖစ္သည္။ ၁၈၈၄ ခုနွစ္က ေဖဘီယမ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွတဆင့္ထူေထာင္ခဲ့ေသာဤကဲ့သို႔ေသာအေခ်ာင္သမားျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအယူအဆျဖစ္ေသာ ေဖဘီယမ္ အယူအဆသည္ ၎၏ၾသဇာကိုအလုပ္သမားသမဂၢဗ်ဴရိုကရက္မ်ားအၾကားခ်ဲ့ထြင္လာသည္။၎သည္ဆိုရွယ္လစ္ဆင့္ကဲျဖစ္ေပၚမႈမႈ၏မေရရာေသာပုံစံကိုေဟာေျပာၿပီး မာ့က္စ္ဝါဒ၏ေတာ္လွန္ေသာသေဘာတရားမ်ားအားလုံးကိုတိုက္ခိုက္သည္။ ထိုမ်ွမတိုးတက္ေသာ္လည္း အလားတူအေခ်ာင္သမားအယူအဆမ်ားသည္လအေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနွင္ျပင္သစ္တြင္ လည္းရွိသည္။ သို႔ေသာ္ဂ်ာမဏီတြင္နိႈင္းယွဥ္ခ်က္အားျဖင့္အားနည္းေသာအရင္ရွင္စနစ္နွင့္၁၈၉၀ အထိေျမေအာက္တြင္တည္ရွိေနေသာပါတီအေျခအေနမ်ားသည္ အေခ်ာင္သမားဝါဒႀကီးထြားမႈကိုမ်ားစြာေနာက္က်ေစသည္။ သို႔ေသာ္ ဂ်ာမဏီပါတီသည္ အိန္ဂ်ယ္အားထားေသာ ဘီဘယ္၊ေကာက္စကီနွင့္အျခားသူမ်ား၏ လက္ဝဲဦးေဆာင္မႈကိုပ႔ံပိုးေပးခဲ့ၿပီး ၎သည္ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္၏အဓိကဦးေဆာင္မႈျဖစ္ခဲ့သည္
But these left elements themselves (or orthodox Marxists as they were then called) were actually centrists, who in the later period, when the class struggle sharpened, also moved away from revolutionary Marxism. Thus, even at this time, though they basically upheld Marxist positions, they were unable to effectively combat the new forms of opportunism that consolidated themselves after the death of Engels. The principal form of such opportunism that raised its head within the International was Bernstein’s attempt to ‘revise’ Marxism.
သို႔ေသာ္ဤလက္ဝဲအစိတ္အပိုင္မ်ားကိုယ္တိုင္သည္ပင္ (သို႔မဟုတ္ ၎တို႔ကို ထိုစဥ္က ေခၚသည့္အတိုင္း တယူသန္မာ့က္စ္ဝါဒီမ်ား) သည္လက္ေတြ႕အားျဖင့္ ေနာက္ပိုင္း တိုက္ပြဲဲျပင္း ထန္လာေသာအခါ ေတာ္လွန္ ေသာမာ့က္စ္ဝါဒမွေရွာင္ေျပးၾကေသာ အလယ္ဗဟိုဝါဒီမ်ားျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ထိုအခ်ိန္တြင္ပင္၎တို႔သည္မာ့က္စ္ဝါဒအျမင္ကုိအေျခခံအျဖင့္ဆုပ္ကိုင္ထားေသာ္လည္း အိန္ဂ်ယ္ေသဆုံးၿပီေနာက္အင္အားေတာင့္တင္းလာေသာ အေခ်ာင္သမားဝါဒပုံစံသစ္မ်ားကိုပုံစံမ်ားက္ိုထိေရာက္စြာ တိုက္ပြဲဆင္နိုင္ျခင္းမရွိေပ။ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္အတြင္းေခါင္းေထာင္ထလာေသာ အဓိကအေခ်ာင္သမားဝါဒပုံစံမွာ မာ့က္စ္ဝါဒကိုျပန္လည္ျပင္ဆင္ရန္ႀကိဳးစားေသာဘန္းစတိန္း၏အားထုတ္မႈျဖစ္သည္။
Fight against Bernsteinian revisionism
Bernstein, first placed his revisionist views in October 1898, in a letter to the German Social Democratic Party convention, and later followed it up in 1899 with a book Evolutionary Socialism. This system of opportunism was directly a product of the rise of imperialism in general and of German imperialism in particular. On the basis of characteristic features of the early imperialist period, Bernstein arrived at the conclusion that Marxism was all wrong. In his book he challenged the Marxist theory of surplus value, repudiated the theories of the class struggle and of the materialist conception of history, and especially attacked the theory of the relative and absolute impoverishment of the working class. He supported bourgeois patriotism, and ridiculed the term ‘dictatorship of the proletariat’, declaring that a revolution was both unnecessary and impossible. For this he especially made use of an Introduction to Marx’s Class Struggles in France, written by Engels in 1895, which had been distorted to appear as if Engels, in later times, was not in favour of revolutionary means of struggle. Thus Bernstein even attempted to use Engels’ authority for his class collaborationist theory. He preached a ‘gradualist’ approach to ‘socialism’, and proposed that the ‘flexible institutions’ of capitalism needed ‘only to be further developed’ – unlike the rigid institutions of feudalism which had had to be destroyed by violence.
ဘန္းစတိန္း၏ေတာ္လွန္ေရးအယူအဆကိုဆန္႔က်င္ျခင္း
၁၈၉၈ ေအာက္တိုဘာတြင္သူ၏ေတာ္လွန္ေရးအျမင္မ်ားကိုတင္ျပခဲ့ေသာ ဘန္းစတိန္းသည္ သူ၏ေတာ္လွန္ေရးအျမင္မ်ားကို ဂ်ာမန္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီသို႔ေပးပို႔ခဲ့ေသာစာတေစာင္တြင္ပထမတင္ျပခဲၿ့ပီးေနာက္ ၎စာကို ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒဆင့္ကဲျဖစ္ေပၚမႈ အမည္ရွ္ိစာအုပ္ျဖင့္ ၁၈၉၉ တြင္ ထပ္မံေရွ႕ဆက္သည္။ဤကဲ့သို႔ေသာအေခ်ာင္သမားစနစ္မွာ ေယဘုံယ်အားျဖင့္နယ္ခ်ဲ့စနစ္ေခၚင္းေထာင္လာျခင္းနွင့္အထူးသျဖင့္ဂ်ာမန္နယ္ခ်ဲ့ဝါဒေခၚင္းေထာင္လာျခင္း၏တိုက္ရိုက္ထုတ္ကုန္ျဖစ္သည္။ နယ္ခ်ဲ့စနစ္အေစာပိုင္း၏လကၡဏာမ်ားေပၚအေျခခံၿပီး မာ့က္စ္သည္အရာရာမွားယြင္းသည္ဟုဘန္းစတိန္းကေကာက္ခ်က္ခ်ခဲ့သည္။သူ၏စာအုပ္တြင္သူက မာ့က္စ္၏အပိုတန္ဖိုးသေဘာတရားကိုေဝဖန္သည္၊လူတန္းစားတိုက္ပြဲသေဘာတရားမ်ားနွင့္သမိုင္းဆိုင္ရာရုပ္ဝါဒသေဘာတရားမ်ားကို ေခ်ပၿပီးအထူးသျဖင့္ အလုပ္သမားလူတန္းစား၏ နိႈင္းယွဥ္ခ်က္အားျဖင့္နွင့္ပကတိဆင္းရဲနြမ္းပါးမႈသေဘာတရားကိုတိုက္ခိုက္သည္။ သူသည္ဓနရွင္မ်ိဳးခ်စ္ဝါဒကိုေထာက္ခံၿပီး ေတာ္လွန္ေရးသည္မလိုအပ္သလိုျဖစ္လည္းမျဖစ္နိုင္ဟုဆိုကာ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားအာဏာရွင္စနစ္ဟူေသာစကားကိုေလွာင္ေျပာင္သည္။ ထိုိုသို႔လုပ္ရန္ သူသည္ ၁၈၉၅ ခုနွစ္က အိန္ဂ်ယ္ေရးသားေသာ မာ့က္စ္၏ျပင္သစ္ျပည္မွလူတန္းစားတိုက္ပြဲစာအုပ္၏အမွာစာကုိအသုံးခ်ကာအိန္ဂ်ယ္သည္ေနာက္ပိုင္းတြင္လူတန္းစားတိုက္ပြဲ၏ေတာ္လွန္ေသာနည္းလမ္းကိုမလိုလားသကဲ့သို႔သရုပ္ဖ်က္သည္။သို႔ျဖင့္ဘန္းစတိန္းသည္ဘသူ၏လူတန္းစားပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရးသေဘာတရား အတြက္အိန္ဂ်ယ္၏ၾသဇာကိုအသုံးခ်ရန္ပင္ႀကိဳးစားသည္။ သူသည္ဆိုရွယ္လစ္စနစ္သို႔ျဖည္းျဖည္းမွန္မွန္ေျပာင္လဲေရးနည္လ္းကိုေဟာေျပာပို႔ခ်ၿပီး အၾကမ္းနည္းျဖင့္ဖ်က္သိမ္းခဲ့ရေသာ ေျမရွင္ဗေဒသရာဇ္ စနစ္၏ တင္းက်ပ္ေသာအင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ားနွင့္မတူဘဲ အရင္းရွင္စနစ္၏ျပဳလြယ္ျပင္လြယ္ေသာအင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ားကိုပိုမိုတိုးတက္ေအာင္လုပ္ရန္လိုသည္ဟုအဆိုျပဳသည္။
Though this theory was presented in its most developed form in the German party (which was the leading party of the International at that time), yet there were leading members in various important parties who in essence preached and practised the same revisionism, either wholly or in parts. Thus in Germany itself there was Vollmar, in France-Jaures, in Russia-Martov, in England- MacDonald, and in the United States-Gompers. They were fought against by the comrades then taking a revolutionary line – Bebel, Kautsky and Rosa Luxembourg in Germany, Guesde in France, Plekhanov and Lenin in Russia, Hyndman in England, and De Leon in the United States. The truggle which was waged independently, to varying degrees, in the various national parties, was then centralised in the Amsterdam Congress of the International. After an intense struggle in which the German party took the lead to defend the Marxist line, the Congress passed a resolution which
repudiated “to the fullest extent possible the efforts of the revisionists who have for their object the modification of our tried and victorious policy based on the class war, and the substitution, for the conquest of political power by an unceasing attack on the bourgeoisie, of a policy of concession to the established order of society.
ဤသေဘာတရားကိုအဖြံ႕ၿဖိဳးဆုံးပုံစံျဖင့္ ထိုစဥ္က အင္တာေနရွင္နယ္တြင္ေခါင္းေဆာင္ပါတီျဖစ္ေသာ ဂ်ာမန္ပါတီတြင္တင္ျပခဲ့ေသာ္လည္း ဤတူညီေသာျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဝါဒကို တစိတ္တပိုင္းျဖစ္ေစ လုံးလုံးလ်ားလ်ားျဖစ္ေစ အနွစ္သာရအားျဖင့္ ေဟာေျပာက်င့္သုံးေသာ အျခားအေရးပါေသာပါတီအမ်ားအျပားမွထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္မ်ားလည္းရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္၎တို႔တြင္ ဂ်ာမဏီတြင္ ေဗာ္မာ၊ ျပင္သစ္တြင္ ဂ်ဴရက္စ္၊ ရုရွားတြင္မာေတာ့၊ အဂၤလန္တြင္မက္ေဒၚနယ္နွင့္အေမရိကန္ုျပည္ေထာင္စုတြင္ဂြမ္ပါးတို႔ ပါဝင္သည္။ ၎တို႔ကို ထိုစဥ္ကေတာ္လွန္ေသာလမ္းေၾကာင္းဆုပ္ကိုင္ထားေသာ ဂ်ာမဏီမွဘီဘယ္၊ေကာက္စကီနွင့္ ရိုဆာ လပ္ဇင္းဘတ္၊ ျပင္သစ္မွဂူးဒ္ နွင့္ရုရွားမွ ပလက္ခေနာ႔နွင့္ လီနင္၊ အဂၤလန္မွဟင္းဒ္မန္းနွင့္အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွ ဒီလီယြန္ တို႔ကဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ၾကသည္အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာႏုိင္ငံအလိုက္ပါတီမ်ားတြင္အဆင့္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္သီးျခားစီဆင္နြဲခဲ့ေသာဤတိုက္ပြဲသည္ အင္တာေနရွင္နယ္၏အမ္စတာဒန္ကြန္ဂရက္တြင္စုစည္းမိသြားသည္။ မာ့က္စ္ဝါဒလမ္းေၾကာင္းကို ဂ်ာမန္ပါတီကဦးေဆာင္ကာကြယ္သည့္ ျပင္းထန္ေသာ တိုက္ပြဲတခုအၿပီး ကြန္ဂရက္က လူတန္းစားစစ္ပြဲကိုအေျခခံေသာ က်ြႏုပ္တို႔၏ အစစ္ေဆးခံနိုင္ၿပီးေအာင္ျမင္ေသာ မူဝါဒကို ျပင္ဆင္ရန္ ရည္႐ြယ္ခ်က္ရွိေသာျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသမားမ်ား၏အားထုတ္မႈမ်ားနွင့္ ဓနရွင္လူတန္းစားအေပၚမဆုတ္နစ္ေသာတိုက္ပြဲျဖင့္ နိုင္ငံေရးအာဏာရယူေရးကို လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏တည္စဲစနစ္သို႔အည့ံခံေရးမူဝါဒတခုနွင့္အစားထိုးျခင္းတိ့ု အား အျပင္ထန္ဆုံးရႈတ္ခ်ေၾကာင္း ဆုံးျဖတ္ခ်က္တခုကိုအတည္ျပဳလိုက္သည္။
“The consequence of such revisionist tactics would be to turn a party striving for the most speedy transformation possible of bourgeois society into socialist society - a party therefore revolutionary in the best sense of the word - into a party satisfied with the reform of bourgeois society.”14
ဤကဲ့သို႔ေသာျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးနည္းပိရိရာယ္၏အက်ိဳးဆက္မွာ ဓနရွင္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတခုကို ဆိုရွယ္လစ္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအျဖစ္ တတ္နိုင္သမ်အျမန္ဆုံးေျပာင္းလဲပစ္ရန္ႀကိဳးပမ္းေနေသာ ပါတီတခု - ထုိ႔ေၾကာင့္ ဤစကားလံုး၏အေကာင္းဆုံးအဓိပၸာယ္အရ ေတာ္လွန္ေသာပါတီတခု - ကိုဓနရွင္လူ႔အဖြဒ႕အစည္း၏ျဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတြင္ေက်နပ္ေနေသာပါတီအျဖစ္ေျပာင္လဲပစ္ရန္ျဖစ္သည္။၁၄
This resolution was passed by a vote of 25 to 5, with 12 abstentions. Another cleverly worded resolution which used class struggle phraseology, while failing to specifically condemn revisionism, narrowly escaped being passed because of a tie vote of 21 to 21. This narrow escape, as well as the large number of abstentions on the main resolution, were thus ominous indicators of the depth of opportunism at the highest level in the International. Though Bernsteinism had temporarily been beaten back, it was clear in 1904 itself that the Second International did not have the strength to achieve final victory over revisionism.
ဤဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ေထာက္ခံမဲ ၂၅မဲ၊ ကန္႔ကြက္မဲ ၅မဲ၊ မဲမေပးေသာပါတီ ၁၂ မဲျဖင့္ အတည္ျပဳခဲ့သည္။ အျခားလိမၼာပါးနပ္စြာ စကားလုံးေ႐ြးခ်ယ္ထားၿပီးျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဝါဒကိုအတိအက်မရႈတ္ခ်ဘဲ လူတန္းစား တိုက္ပြဲဟူေသာေဝါဟာရ သုံးထားသည့္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္တခုမွာ ၂၁မဲ ၂၁မဲသေရျဖင့္ အတည္ျပဳနိုင္ျခင္းမွ ပြတ္ကာသီကာ လြတ္ေျမာက္သြားသည္။ ဤကဲ့သို႔ပြတ္ကာသီကာမဲနွင့္အတည္မျပဳနိုင္ျခင္းနွင့္ အဓိကက်ေသာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္တြင္ မဲမေပးသူ မ်ားျပားျခင္းတို႔သည္ အင္တာေနရွင္နယ္၏ အျမင့္ဆုံးအပိုင္းတြင္ အေခ်ာင္သမားဝါဒနက္ရိႈင္းစြာအျမစ္တြယ္ေနျခင္းကိုျပသသည့္နမိတ္ဆိုးျဖစ္သည္။ ဘန္းစတိန္း သည္ယာယီအားျဖင့္ေနာက္တန္း ေရာက္သြားေသာ္လည္း ဒုတ္ိယ အင္တာ ေနရွင္နယ္သည္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဝါဒ အေပၚေနာက္ဆုံးေအာင္ပြဲခံရန္အင္အားမရွိသည္ကို ၁၉၀၄ ခုနွစ္တြင္ အထင္အရွား ေတြ႕ရ သည္။
Lenin’s Early Years
The theoretical and organisational centre for this struggle was however being built by Marxism at another place- Russia. Though Lenin at that time was not a very noted figure in the International, he had already started becoming the key figure in the rapid growth of the proletarian socialist movement in Russia. Through a series of struggles against wrong trends in the Russian revolutionary movement, the foundations of the Leninist party were being laid. Though these struggles were then primarily centred on the problems of the Russian revolution, they had immense significance for the international revolutionary struggle and the struggle against revisionism. It was the turn of the era of imperialism and proletarian revolution, and Marxism was, in the hands of Lenin, developing its theoretical and practical weapons in the changing conditions of the new era - Leninism was taking birth.
လီနင္၏ငယ္ဘဝ
သို႔ေသာ္ ဤတိုက္ပြဲ၏ သေဘာတရားေရးရာ နွင့္ အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာ ဗဟိုခ်က္ကို မာ့က္စ္ ဝါဒက အျခားတေနရာ - ရုရွား- တြင္ တည္ ေဆာက္ေနသည္။ ထိုစဥ္ကလီနင္သည္ အင္တာေနရွင္နယ္တြင္ ထင္ရွားလွေသာ ေခါင္းေဆာင္ မဟုတ္ ေသာ္လည္းရုရွားနိုင္ငံ ပစၥည္းမဲ့ဆိုရွယ္လစ္ လႈပ္ရွားမႈ၏ လ်င္ျမန္ေသာဖြံ႕ၿဖိဳးမႈတြင္ အဓိက ေခါင္းေဆာင္ ေနရာကိုစတင္ရယူေနၿပီျဖစ္သည္။ ရုရွား ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈတြင္မွားယြင္းေသာ အယူအဆမ်ားနွင့္ပတ္သက္၍ မ်ားစြာေသာ တိုက္ပြဲမ်ားရွိေသာ္လည္း လီနင္ဝါဒပါတီ၏ အုတ္ျမစ္မ်ားကိုခ်မွတ္ေနသည္။ ဤတိုက္ပြဲမ်ား သည္အေျခခံအားျဖင့္ ရုရွားေတာ္လွန္ေရး၏ ျပသနာမ်ားအေပၚ အာရုံစိုက္ေသာ္လည္း ၎တို႔သည္ နိုင္ငံတကာေတာ္လွန္ေရး လႈပ္ရွားမႈနွင့္ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဝါဒဆန္႔က်င္ေရးတိုက္ပြဲအတြက္ ထူးျခားအေရးပါ မႈရွိသည္။၎သည္နယ္ခ်ဲ့စနစ္နွင့္ပစၥည္းမဲ့ေတာ္လွန္ေရး၏ ေခတ္ေျပာင္းကာလျဖစ္ၿပီး မာ့က္စ္ဝါဒသည္ လီနင္၏လက္မ်ားအတြင္း ေခတ္စစ္တခု၏ ေျပာင္းလဲေနေသာ အေျခအေနအတြင္း သေဘာတရားေရး နွင့္လက္ေတြဆိုင္ရာ လက္နက္မ်ား အျဖစ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာသည္-လီနင္ဝါဒေမြးဖြားျခင္း။
Vladimir Ilyich Ulyanov (Lenin) was born on April 22, 1870, in the city of Simbirsk in Russia. His father, by birth a peasant, had become a school teacher, and his mother was also of modest origin. His elder brother Alexander, one of the most active organisers of Narodnaya Volya (People’s Will), a terrorist organisation, was hanged by the tsar’s government in 1887. The same year Lenin joined the Kazan university, because he as the brother of an executed revolutionary, was barred from the universities in St. Petersburg and Moscow. In Kazan he joined a Marxist circle, and took part in the revolutionary student movement, for which he was soon arrested and expelled from the university. He later moved to Samara where a Marxist circle was formed with Lenin as the central figure. On the basis of self-study he finally got a degree in law from St. Petersburg, but he never practised the profession. From 1893 Lenin concentrated his activities in St. Petersburg, where by 1895 he had united all the Marxist workers’ circles into a single League of Struggle for the Emancipation of the Working Class. This was the first body that began to unite Socialism with the working class movement. Lenin thus prepared the way for the founding of a revolutionary Marxist Lenin’s party.
ဗလာဒီမာအီလီရစ္အူလ်ာေနာ႔ ( လီနင္ ) ကို ၁၈၇၀ ခုနွစ္ဧၿပီလ ၂၂ ရက္ေန႔က ရုရွားနိုင္ငံ ဆမ္ဘာ့စ္က္ၿမိဳ႕တြင္ဖြားျမင္သည္။ သူ၏ဖခင္မွာ မ်ိဳးရိုးအရ လယ္သမားျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း ေနာင္တြင္ ေက်ာင္းဆရာျဖစ္လာခဲ့ၿပီး သူ၏မိခင္မွာလည္ အလယ္အလတ္မ်ိဳးရိုး ျဖစ္သည္။ သူ၏အကိုႀကီးအလက္ဇနၵာမွာ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕တခုျဖစ္ေသာ နာေရာ႕နာဒါ ေဗာ္လယာ ေခၚျပည္သူ႔ဆနၵအဖြဲ႕၏ အတက္ႂကြဆုံးစည္းရံုးေရးသမားတဦးျဖစ္ကာ ၁၈၈၇ ခုနွစ္တြင္ ဇာအစိုးရ၏ ႀကိဳးေပးကြပ္မ်က္ ခံခဲ့ရသည္။ ကြပ္မ်က္ခံ ေတာ္လွန္ေရး သမားတဦး၏ ညီျဖစ္၍ စိန္႔ပီတာစဘတ္နွင့္ ေမာ္စကိုမွ တကၠသိုလ္မ်ားမွ တားျမစ္ခံရၿပီး လီနင္သည္ ထိုနွစ္မွာပင္ ကာဇန္တကၠသုိလ္ သို႔တက္ေရာက္ ရသည္။ ကာဇန္တြင္သူသည္ မာ့က္စ္ဝါဒ အဝန္းအဝိုင္းတခုသို႔ဝင္ေရာက္ၿပီး ေတာ္လွန္ေသာေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈတြင္ ပါဝင္ကာ ထိုအတြက္ပင္မၾကာမီ အဖမ္းခံရၿပီး ေက်ာင္းထုတ္ခံရသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ သူသည္ ဆာမာရာ သို႔ေျပာင္းရာ ထိုၿမိဳ႕တြင္ လီနင္ကို အဓိကေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ထားေသာ မာ့က္စ္ဝါဒအဝန္းအဝိုင္းတခုေပၚေပါက္လာသည္။ ၎ဘာသာေလ့လာမႈအေျခခံျဖင့္ သူသည္ စိန္႔ပီတာစဘတ္မွ ဥပေဒဘြဲ႕တခုရခဲ့ ေသာ္လည္း ထိုဘြဲ႕ျဖင့္အသက္မေမြးခဲ့ေပ။ ၁၈၉၃ ခုနွစ္မွစ၍ လီနင္ သည္ သူ၏လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို စိန္႔ပီတာစဘတ္တြင္ ဗဟိုျပဳခဲ့ၿပီး ထိုမွပင္ ၁၈၉၅ ခုနွစ္တြင္ မာ့က္စ္ဝါဒ အဝန္းအဝိုင္းမ်ားအားလုံးကိုု တခုတည္းေသာ အလုပ္သမားလူတန္းစား လြတ္ေျမာက္ေရးတိုက္ပြဲအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အျဖစ္ စုစည္းနိုင္ခဲ့သည္။ ၎သည္ အလုပ္သမား လူတန္းစားလႈပ္ရွားမႈကို ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒနွင့္ ပထမဆုံးေပါင္းစည္းေပးေသာ အဖြဲ႕ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖင့္လီနင္သည္ လီနင္၏ေတာ္လွန္ေသာ မာ့က္စ္ဝါဒပါတီကိုထူေထာင္ရန္စတင္လမ္းခင္းခဲ့သည္။
Fight against Narodism Fight against Narodism
From the very beginning Lenin launched a struggle against all alien trends that were attempting to lead the revolutionary movement astray. His first major work, brought out in 1894, was an exposure of the Narodism of the eighteen nineties - What the ‘Friends of the People’ Are and How They Fight Against the Social-Democrats. Though Plekhanov had earlier itself dealt the chief blow to this petty bourgeois form of socialism, yet Lenin’s work served to completely expose it before the sections of
revolutionary youth who still sympathised with it. In it, Lenin for the first time advanced the idea of a revolutionary alliance of the workers and peasants as the principal means of overthrowing tsardom, the landlords and the bourgeoisie. He also outlined the main tasks of the Russian Marxists. Along with the struggle against Narodism, Lenin also led the struggle against the ‘legal Marxists’ who were basically bourgeois intellectuals in Marxist garb. Lenin’s intensive revolutionary activities in this period however led to him being arrested for a long period in St. Petersburg and then banished to Siberia for three years from 1897.
နာေရာက္ဝါဒကိုဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ျခင္း
လီနင္သည္ကနဦးကပင္ ေတာ္လွန္ေရး လႈပ္ရွားမႈ ကို လမ္းေၾကာင္းလြဲေစရန္ အားထုတ္သည့္ ျပင္ပမွ ဝင္ေရာက္လာ ေသာ အယူအဆမ်ားကို တိုက္ပြဲတခုဆင္ခဲ့သည္။ ၁၈၉၄ တြင္ေဆာင္က်ဥ္းခဲ့ေသာ ပထမဆုံး အဓိကလုပ္ငန္းမွာ ၁၈၉၀ ခုနွစ္မ်ား၏ နာေရာက္ဝါဒကို ဖြင့္ခ်ျခင္း -ျပည္သူလူထု၏ မိတ္ေဆြမ်ားမည္သူျဖစ္သည္နွင့္ ၎တို႔က ဆ္ိုရွယ္ဒီမိုကရက္မ်ားကိုမည္သို႔တုိက္ခိုက္ခဲ့သည္- ျဖစ္သည္။ ပလက္ခေနာ႔သည္ အေစာပိုင္း ကပင္ ဤဓနရွင္ေပါက္စ ပုံစံ ဆိုရွယ္လစ္ အယူအဆကို အဓိကထိုးနွက္ခဲ့ေသာ္လည္း လီနင္၏စာတမ္းသည္ ၎ကိုလိုလားစဲ လူငယ္ အုပ္စုမ်ားအၾကား ၎ကိုၿပီးျပည့္စုံစြာ ဖြင့္ခ်ရန္ ေဆာင္႐ြက္နိုင္ခဲ့သည္။၎တြင္လီနင္ကအလုပ္သမားလယ္သမားေတာ္လွန္ေသာမဟာမိတ္သည္ဇာစနစ္၊ေျမရွင္မ်ားနွင့္ဓနရွင္မ်ားကို
ျဖဳတ္ခ်ရန္အဓိကနည္းလမ္း ျဖစ္သည္ ဟူေသာ အယူအဆကို ပထမဆုံး တင္ျပခဲ့သည္။ သူသည္ ရုရွားမာ့က္စ္ဝါဒီမ်ားအတြက္ အဓိက လုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္းေကာက္ေၾကာင္းေဖာ္ျပခဲ့သည္။ နာေရာက္ဝါဒဆန္႔က်င္ေရးတိုက္ပြဲ နွင့္ အတူ လီနင္သည္ မာ့က္စ္ဝါဒအသိုင္းအဝိုင္းမွ အေျခခံအားျဖင့္ ဓနရွင္ေပါက္စ ပညာတတ္မ်ား ျဖစ္ေသာ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွ မာ့က္စ္ဝါဒီ မ်ားကိုဆန္႔က်င္ေသာ တိုက္ပြဲကိုလည္း ဦး ေဆာင္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ဤကာလတြင္ လီနင္ ၏ျပင္းထန္ေသာေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ သူ႔ကိုစိန္႔ပီတာစဘတ္တြင္ ကာလၾကာရွည္ စြာဖမ္းဆီးခံရေစၿပီး ၁၈၉၇ မွစ၍ ၃နွစ္ၾကာ ဆိုက္ေဗးရီးယားသို႔ျပည္နွင္ဒဏ္ေပးခံရေစသည္။
While in Siberia, Lenin continued his attack on the Narodniks, with his important scientific work, The Development of Capitalism in Russia. This gave a detailed exposition of the advance of capitalist relations and completed the ideological destruction of Narodism, which repeatedly asserted that capitalism was an accident which would not develop in Russia. From exile he also wrote his well-known pamphlet, The Task., of the Russian Social-Democrats which summed up the experience of the St. Petersburg League of Struggle, and presented the political programme and tactics of the Russian Social-Democrats.
ဆိုက္ေဗးရီးယားတြင္ရွိစဥ္ လီနင္သည္ သူ၏ နာေရာက္ဝါဒဆန္႔က်င္ေရးကို သူ၏အေရးႀကီး ေသာ သိပၸံနည္းက် စာတမ္းျဖစ္သည့္ ရုရွား တြင္အရင္းရွင္စနစ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အမည္ရွိစာတမ္းျဖင့္ ဆက္လက္လုပ္ ေဆာင္သည္။ ၎သည္အဆင့္ျမင့္အရင္းရွင္စနစ္ဆက္စပ္မႈအေသးစိတ္ကိုေဖာ္ျပၿပီး အရင္းရွင္စနစ္သည္ မေတာ္တဆျဖစ္ေပၚလာေသာအရာျဖစ္ၿပီးရုရွားတြင္ထိုသို႔မျဖစ္နိုင္ဟုအခိုင္အမာယူဆသည့္ နာေရာက္ဝါဒ၏အေတြးအေခၚအရက်ဆုံးမႈကိုၿပီးေျမာက္ေစသည္။ ျပည္နွင္ဒဏ္ခံေနရေသာဘဝမွပင္လီနင္သည္ သူ၏ေက်ာ္ၾကားလွေသာ လုပ္ငန္းတာဝန္အမည္ရွိ စိန္႔ပီတာစဘတ္ တိုက္ပြဲအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားကိုေပါင္းခ်ဳပ္ထားေသာ ရုရွားဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္မ်ားအတြက္စာတမ္းကို ထုတ္ေဝခဲ့ၿပီး ရုရွားဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္မ်ား၏နိုင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္နွင့္နည္းပိရိရာယ္မ်ားကိုလည္းတင္ျပခဲ့သည္။
Fight against Economism
The most significant battle of this period however was that waged by Lenin against ‘Economism’, a brand of opportunism very closely related to Bernsteinian revisionism. It first arose in Russia in the form of a manifesto, issued in 1899, which opposed revolutionary Marxism, and insisted that the idea of an independent political party of the proletariat and of independent political demands by the working class be renounced. Lenin immediately, along with other Marxist political exiles in Siberia, issued a protest against this manifesto which was circulated among Marxist organisations throughout the country. As soon as Lenin returned from exile, he continued a vigorous struggle against Economsm, which he saw as a principal obstacle in the path of the revolutionary movement of the proletariat, and the building of its revolutionary party In this battle an important weapon was Iskra, the first newspaper of the revolutionary Marxists on an all-Russian scale. From December 1900 onwards this newspaper was brought out from abroad by Lenin, as an instrument to unite and link together the separate Marxist organisations into a single party. This plan for building the party was elaborated by him in an important article in Iskra in May 1901, entitled Where to Begin However within the Party itself, the Economists, centred around the Rabochaya Mysl (Workers’ Thought) and Rabochaya Dyelo (Workers’ Cause), were trying to justify on theoretical grounds the lack of organisational cohesion and ideological confusion. Before a united political party could be created, the Economists had to be defeated Thus Lenin, through the columns of Iskra and especially in his great work What Is To Be Done?- published in March 1902 - launched a severe attack against the opportunist philosophy of the Economists. He exposed the Economists’ attempt to restrict the working class to the economic struggle, their bowing to spontaneity and tailism, their opportunist belittling of theory, and showed how they were not an accidental phenomenon in Russia, but followers of the revisionist Bernstein and allies of the other opportunists in the West European Social-Democratic parties. The sharp polemic of this classic work ideologically demolished Economism and by the time of the Second Congress of the Russian Social Democratic Labour Party, in July 1903, the majority of party members regarded it an insult to be called an ‘Economist’. This work also represented a significant advance in Marxist theory, which proved later to be the foundation of the ideology of the Bolshevik Party.
စီးပြားေရးဝါဒကိုဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ျခင္း
သို႔ေသာ္ဤေခတ္၏အထူးျခားဆုံးတိုက္ပြဲမွာ လီနင္က ဘန္းစတိန္းျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဝါဒနွင့္နီးစပ္ေသာ အေခ်ာင္သမားဝါဒတခုျဖစ္သည့္ စီးပြားေရးဝါဒကိုဆင္နႊဲေသာတိုက္ပြဲျဖစ္သည္။ ၎သည္ပထမရုရွားတြင္ ၁၈၉၉ ခုနွစ္တြင္ထုတ္ျပန္သည့္ ေၾကညာစာတမ္းတခုအေနျဖင့္ ေပၚေပါက္လာျပီး၎သည္ ေတာ္လွန္ေသာ မာ့က္စ္ဝါဒ ကို ဆန္႔က်င္ကာ ပစၥည္းမဲ့မ်ား၏သီးျခားအမွီအခိုကင္းေသာနိုင္ငံေရးပါတီနွင့္ အလုပ္သမား လူတန္းစား၏ အမွီ အခိုကင္းေသာနိုင္ငံေရးေတာင္းဆိုမႈမ်ားဟူေသာအယူအဆ ကိုစြန္႔လြတ္ရမည္ဟုေတာင္းဆိုသည္။ လီနင္သည္ ဆိုက္ေဗးရီးယားရွိအျခားမာ့က္စ္ဝါဒီမ်ားနွင့္အတူ ခ်က္ျခင္းပင္ ဤေၾကညာစာတမ္းကိုကန္႔ကြက္ေၾကာင္း တနိုင္္ငံ လုံးရွိမာ့က္စ္ဝါဒအဖြဲ႕အစည္းမ်ားသုိ႔ျဖန္႔ခ်ိေသာေၾကညာခ်က္တြင္ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ လီနင္သည္ျပည္နွင္ဒဏ္မွျပန္လည္ေရာက္ရွိလ်င္ေရာက္ရွိျခင္း ေတာ္လွန္ေသာပစၥည္းမဲ့လႈပ္ရွားမႈ လမ္းေၾကာင္း တြင္အဓိကအဟန္႔အတားဟုျမင္ေသာ စီးပြားေရးဝါဒကိုဆန္႔က်င္သည့္ ျပင္းထန္ေသာတိုက္ပြဲကို ဆက္လက္ ဆင္နႊဲကာ ၎၏ေတာ္လွန္ေသာပါတီတည္ေဆာက္ေရးကိုလုပ္ေဆာင္သည္။ ဤတိုက္ပြဲတြင္ အေရးပါေသာ လက္နက္တခုမွာ အက္စ္ကရာအမည္ရွိ ေတာ္လွန္ေသာမာ့က္စ္ဝါဒီမ်ား၏ ရုရွားတနိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာျဖင့္ ပထမဆုံးထုတ္ေဝေသာ သတင္းစာျဖစ္သည္။ ၁၉၀၀ ျပည့္နွစ္ဒီဇင္ဘာမွစ၍ ဤသတင္းစာကိုလီနင္ကျပည္ပမွ သီးျခားစီျဖစ္ေနေသာ မာ့က္စ္ဝါဒအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို ပါတီတခုတည္းအျဖစ္ စုစည္းခ်ိတ္ဆက္ရန္ ကိရိယာ တခုအျဖစ္ ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ ပါတီတည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ဤစီမံခ်က္ကို လီနင္က ၁၉၀၁ ခုနွစ္ ေမလထုတ္ အက္စ္ကာရာတြင္ ဘယ္ကစမည္ အမည္ရွိေဆာင္းပါးျဖင့္ အေသးစိတ္ရွင္းလင္းသည္။ သို႔ေသာ္ပါတီတြင္းမွာပင္ စီးပြားေရးဝါဒီမ်ားသည္ ရာေဘာ္ခ်ရာမိုင္စီ ( အလုပ္သမားအေတြးအေခၚ ) နွင့္ ရာေဘာ္ခ်ရာဒိုင္လို ( အလုပ္သမားအေရး ) သတင္းစာမ်ားက ိုဗဟိုျပဳစုစည္းကာ အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာက်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္မႈနွင့္ အေတြးအေခၚအရရႈပ္ေထြးမႈမရွိျခင္းသည္မွန္ကန္ေၾကာင္း သေဘာတရားအရမွန္ကန္ေၾကာင္းျပသရန္ က်ိဳးစား ၾကသည္။ ညီၫြတ္ေသာနိုင္ငံေရးပါတီတခုကို မဖန္တီးနိုင္မီ စီးပြားေရးဝါဒီမ်ားကိုနိွမ္နင္းခဲ့ရသည္။ သို႔ျဖစ္၍ လီနင္သည္ အက္စ္ကရာေဆာင္းပါးမ်ားနွင့္ အထူးသျဖင့္ ၁၉၀၂ ခုနွစ္တြင္ ထုတ္ေဝသည့္ သူ၏ေက်ာ္ၾကား လွေသာ ဘာလုပ္ၾကမလဲ အမည္ရွိ မဟာစာတမ္းျဖင့္ စီးပြားေရးဝါဒီမ်ား၏ အေခ်ာင္သမားဝါဒ အေတြးအေခၚကို အျပင္းအထန္ တိုက္ခိုက္သည္။ စီးပြားေရးတိုက္ပြဲတြင္ အလုပ္သမားလူတန္းစားကို ကန္႔သတ္ေသာ စီးပြားေရး ဝါဒီမ်ား၏ အားထုတ္မႈ၊ ၎တို႔၏အလိုအေလ်ာက္ျဖစ္ေပၚမႈနွင့္ ေနာက္ျမႇီးဆြဲ သို႔ဦၫႊတ္ျခင္း နွင့္ ၎တို႔၏ အေခ်ာင္သမားအျမင္ျဖင့္သေဘာတရားကိုေသးသိမ္ေစျခင္းကိုဖြင့္ခ်ၿပီ၎တို႔သည္ ရုရွားတြင္မေတာ္တဆ ေပၚေပါက္လာေသာအခ်င္းအရာမည္သို႔မဟုတ္ေၾကာင္းနွင့္ ၎တို႔သည္ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသမားဘန္းစတိန္း နွင့္ အေနာက္ဥေရာပဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္ပါတီမ်ားမွအျခား အေခ်ာင္သမားမဟာမိတ္မ်ား၏ ေနာက္လိုက္မ်ားသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ျပသသည္။ ဤဂႏၲဝင္ေျမာက္စာတမ္း၏ျပင္းထန္ေသာေဝဖန္မႈေၾကာင့္ စီးပြားေရးဝါဒကို သေဘာ တရားေရးအရ ၿဖိဳခ်လိုက္ၿပီး ၁၉၀၃ ခုနွစ္ဇူလိုင္လတြင္က်င္းပေသာ ရုရွားဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္တစ္ေလဘာပါတီ၏ ဒုတိယကြန္ဂရက္တြင္ ပါတီဝင္အမ်ားစုသည္ စီးပြားေရးဝါဒီဟုအေခၚခံရျခင္သည္ ေစာ္ကားမႈဟု သတ္မွတ္ခဲ့ၾက သည္။ ဤစာတမ္းသည္မာ့က္စ္ဝါဒသေဘာတရားတြင္ ထူးျခားေသာတိုးတက္မႈတခုကိုကိုယ္စားျပဳၿပီး ၎သည္ ေနာင္တြင္ေဘာ္လရွီဗစ္ပါတီထူေထာင္ေရးအတြက္ အေတြးအေခၚအုတ္ျမစ္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္းျပသခဲ့သည္။
Fight against Menshevism However almost as soon as the Economists (old opportunists) were beaten, their place was taken by the Mensheviks (new opportunists). This new opportunist trend arose from within the Iskra editorial board itself under the leadership of Martov and consolidated itself during the party’s
Second Congress. At the Congress this trend consisting of Axelrod, Trotsky and others rallied around Martov’s formulation of party rules which envisaged a party membership consisting of anyone agreeing with the programme and aiding the party financially, irrespective of whether he did any party work or not. This was thus a conception of an extremely loose and amorphous party, in other words, a party incapable of leading the class struggle. The Mensheviks trend got their name from ‘menshinstvo’ (meaning minority), as they were in a minority at the time of the election to the party posts for the Central Committee and the Central Organ’s Editorial Board. The Bolsheviks (from the word ‘bolshinstvo’ meaning majority), led by Lenin, were then in a majority. However soon after the Congress, the Mensheviks, not with their minority position, started splitting activities. In the words of Martov, they “broke into revolt, against Leninism”. They won over Plekhanov and two Central Committee members, and thus gained control of both the Iskra Editorial Board and the C.C. They then launched a campaign through Iskra and by other means which was aimed at dragging the party back from the Second Congress decisions into the old mess of organisational disunity and confusion.
မင္ရွီဗစ္ဝါဒကိုဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ျခင္းး
သို႔ေသာ္ စီးပြားေရးဝါဒီမ်ား(အေခ်ာင္သမားလက္ေဟာင္းမ်ား)ကိုဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ၿပီလ်င္ၿပီးျခင္းနီးပါးမွာပင ၎တို႔၏ေနရာကို မင္ရွီဗစ္မ်ား (အေခ်ာင္သမားလက္သစ္မ်ား)ကရယူလိုက္ၾကသည္။ ဤအေခ်ာင္သမား လက္သစ္ဝါဒသည္ မာေတာ့၏ဦးေဆာင္မႈေအာက္ရွိ အက္စ္ကရာသတင္းစာ စာတည္းအဖြဲ႕တြင္းမွပင္္ မွေပၚေပါက္လာၿပီး ပါတီ၏ဒုတိယကြန္ဂရက္အတြင္းအင္အားေကာင္လာသည္။ ဒုတိယကြန္ဂရက္တြင္ မာေတာ့၏ ပါတီစည္းမ်ဥ္မ်ား ေရးဆြဲရာတြင္ ဝန္းရံခဲ့ၾကေသာ အက္ဆယ္ေရာ႕၊ထေရာ႕စကီနွင့္အျခားသူမ်ား ပါဝင္ေသာ ဤအယူအဆသည္ မည္သူမဆိုပါတီအလုပ္လုပ္သည္ျဖစ္ မလုပ္သည္ျဖစ္ေစ ပါတီီလုပ္ငန္းစဥ္ကို သေဘာတူၿပီးပါတီကိုေငြေၾကးအရေထာက္ပ့ံပါက ပါတီဝင္ျဖစ္ျခင္းသို႔ေရွးရႈသည္။ ထို႔ေၾကာင့္၎သည္ လြန္စြာေရာ႕တိေရာ႕ရဲနိုင္ေသာအယူအဆျဖစ္ၿပီး ပုံပန္းသဏၭန္အတိအက်မရွိေသာပါတီျဖစ္ေနကာ တနည္းအားျဖင့္ဆိုရပါက လူတန္းစားတိုက္ပြဲကိုဦးေဆာင္နိုင္စြမ္းမရွိေသာပါတီျဖစ္ေနသည္။ ၎တို႔သည္ ပါတီဗဟိုေကာ္မတီရာထူးမ်ားနွင့္ဗဟိုစာတည္ည္းအဖြဲ႕ေနရာမ်ားအတြက္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲျပဳလုပ္ေသာအခါ အနည္းစုသာရသျဖင့္ မင္ရွီဗစ္အယူအဆ သည္၎၏အမည္ကို မန္ရွင္စတိုဗို ( လူနည္းစု) ဟူေသာစကား မွလာသည္။ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္ဟူေသာစကားလုံးမွာ လီနင္ဦးေဆာင္ၿပီထိုစဥ္အမ်ားစုအနိုင္ရသည့္အုပ္စုျဖစ္ၿပီး အမ်ားစုဟုအဓိပၸာယ္ရေသာ ေဘာ္လ္ရွစရွစ္ဗတိုဟူေသာစကားလုံးမွလာသည္။ သို႔ေသာ္ကြန္ဂရက္ၿပီးမၾကာမီ မင္ရွီဗစ္တို႔သည္ အနည္းစုအေနအထားျဖင့္မဟုတ္ဘဲ ခြဲထြက္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားစတင္ျကသည္။ မာေတာ့၏အဆုိအရ ၎တို႔သည္ လီနင္ဝါဒကို ဆန္႔က်င္ပုန္ကန္ၾကသည္ဟူ၍ျဖစ္သည္။ ၎တို႔သည္ ပလက္ခေနာ႔နွင့္အျခားဗဟိုေကာ္မတီဝင္နွစ္ဦးကိုစည္းရုံးနိုင္ခဲ့ၾကၿပီး အက္စ္ကရာသတင္းစားစာတည္းအဖြဲ႕နွင့္ဗဟိုေကာ္မတီနွစ္ခုလုံးကိုထိန္းခ်ဳပ္နိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ထုိေနာက္၎တို႔သည္ ပါတီကို ဒုတိယကြန္ဂရက္ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားမွ အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာမညီၫြတ္မႈနွင့္အရႈပ္အေထြးမ်ားဆီသို႔ျပန္ဆြဲခ်ရန္ ရည္႐ြယ္ေသာ လုပ္ငန္းမ်ားကို အက္စ္ကရာမွနွင့္အျခားနည္းလမ္းမ်ားျဖင့္လႈပ္ရွားခဲ့ၾကသည္။
္In order to hit back, Lenin, in May 1904, brought out his famous book, One Step Forward, Two Steps Back. In this book, Lenin made a detailed analysis of the intra-party struggle both during and after the Congress, and on that basis expounded the main organisational principles which later came to form the organisational foundations of the Bolshevik party. It represented a major advance in Marxist theory regarding the building of the revolutionary proletarian party.
ျပန္လည္တုန္႔ျပန္ရန္လီနင္သည္ ၁၉၀၄ ခုနွစ္ေမလတြင္ သူ၏ေက်ာ္ၾကားလွေသာစာအုပ္ျဖစ္သည့္ ေရွ႕တလွမ္းတိုးေနာက္နွစ္လွမ္းဆုတ္ စာအုပ္ကိုထုတ္ေဝခဲ့သည္။ ဤစာအုပ္တြင္လီနင္က ကြန္ဂရက္အတြင္းနွင့္ေနာက္ပိုုင္း ပါတီတြင္းတိုက္ပြဲကိုအေသးစိတ္ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာမႈျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ဤအေျခခံေပၚတြင္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ေဘာ္လရွီဗစ္ပါတီဖြဲ႕စည္းေရးအဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာအုတ္ျမစ္မ်ားျဖစ္လာမည့္ အဓိကစည္းမ်ဥ္းမ်ားကိုရွင္းျပခဲ့သည္။ ၎သည္မာ့က္စ္ဝါဒသေဘာတရားတြင္ ပစၥည္းမဲ့ပါတီတည္ေဆာက္ေရးနွင့္ပတ္သက္၍ အဓိကတိုးတက္မႈကိုကိုယ္စားျပဳသည္။
Through the circulation of this book the majority of the local organisations of the party rallied to the side of Lenin and the Bolsheviks, but the Mensheviks continued ahead with their plans to split the party. With h the loss of the party organ, Iskra and the C.C. into the hands of element who were bent on destroying the decisions of the Second Party Congress. it became absolutely necessary for the Bolsheviks to set up bodies that would uphold the Congress direction. Lenin therefore in August 1904 called a Bolshevik conference. Soon a Bureau of Committees of the Majority was set up to undertake practical preparations for the Third Party Congress; and by January 4, 1905, the first issue of a separate Bolshevik journal Forward came out. The split in the party was complete. Thus by the time of the 1905 Russian Revolution, the main enemies of Marxism came from within the proletarian parties themselves Marxism had, through its scientific theory and roots in practice, conclusively beaten all alien and competing socialist ideologies. Therefore its enemies now came in the garb of revising Marxism. Bernsteinian revisionism, Economism and Menshevism were formidable examples of such enemies spawned by imperialism. However at the same time, Marxism had, in the hands of Lenin, forged the necessary weapons to deal with these enemies. In resolute struggle against opportunism, Lenin had laid down the ideological basis and organisational principles for the consolidation of the proletarian party and for its fight against revisionism. In the coming period of wars and revolutionary upheavals, they would provide the foundation on which the proletariat would fight the bourgeoisie both inside and outside the party and continue the advance of the Marxist ideology.
ဤစာအုပ္ကိုျဖန္ေဝျခင္းအားျဖင့္ ပါတီ၏ေဒသဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းအမ်ားစုသည္ လီနင္နွင့္ေဘာ္လ္ရွီဗစ္မ်ား၏ ဘက္တြင္စုရုံးမေိလသ္ု႔ေသာ္မင္ရွီဗစ္မ်ားသည္ ၎တို႔၏အစီအစဥ္အတိုင္း ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ၿပီး ပါတီကို ျဖိဳခြဲရန္လုပ္ေဆာင္ၾကသည္။ ပါတီ၏အဖြဲ႕အစည္းမ်ားျဖစ္ေသာ အက္စ္ကရာနွင့္ ဗဟိုေကာ္မတီကို ပါတီ၏ ဒုတိယကြန္ဂရက္ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကိုဖ်က္ဆီးလိုေသာအုပ္စုမ်ားထံတြင္ဆုံးရႈံးခဲ့ရေသာေၾကာင့္ ေဘာ္လရွီဗစ္တို႔ အေနျဖင့္ကြန္ဂရက္လမ္းၫြန္ခ်က္မ်ားကိုဆက္လက္ကိုင္စြဲမည့္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားလိုအပ္လာခဲ့သည္။ လီနင္သည္ ထို႔ေၾကာင့္ ၁၉၀၄ ခုနွစ္ၾသဂုတ္လတြင္ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္ညီလာခံတခုေခၚခဲ့သည္။ မၾကာမီပင္ တတိယကြန္ဂရက္ အတြက္လက္ေတြ႕ျပင္ဆင္မႈမ်ားေဆာင္႐ြက္ရန္ အမ်ားစု၏ေကာ္မတီဗ်ဴရိုတခု ထူေထာင္ခဲ့ၿပီး ၁၉၀၅ ခုနွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၄ ရက္ေန႔တြင္ ေရွ႕သို႔အမည္ရွိ သီးျခားေဘာ္လ္ရွီဗစ္ဂ်ာနယ္ ပထမဆုံးစာေစာင္ ထြက္လာသည္။ ပါတီလုံးဝ ကြဲထြက္သြားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၁၉၀၅ ခုနွစ္ရုရွားေတာ္လွန္ေရးသို႔ေရာက္ေသာအခါ မာ့က္စ္ဝါဒ၏ အဓိကရန္သူမ်ားမွာ ပစၥည္းမဲ့ပါတီမ်ားအတြင္းမွပင္ထြက္ေပၚလာသည္။ ၎၏သိပၸံနည္းက်သေဘာတရားနွင့္ လက္ေတြ႕အေျခအျမစ္မ်ားမွတဆင့္ မာ့က္စ္ဝါဒသည္ အာလုံးေသာ ျပင္ပမွၿပိဳင္ဘက္ဆိုရွယ္လစ္ အေတြးအေခၚ မ်ားကိုေခ်မႈန္းခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္၎၏ရန္သူမ်ားသည္ မာ့က္စ္ဝါဒကိုျပန္လည္ျပင္ဆင္ရန္ အားထုတ္မႈအတြင္း သို႔ ေရာက္လာၾကသည္။ ဘန္းစတိန္းျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဝါဒ၊စီးပြားေရးဝါဒနွင့္မင္ရွီဗစ္ဝါဒတို႔သည္ နယ္ခ်ဲ့ စနစ္မွေပါက္ဖြားလာေသာေၾကာက္စရာေကာင္းသည့္ဤကဲ့သို႔ေသာဥပမာမ်ားျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္တခ်ိန္တည္း တြင္ မာ့က္စ္ဝါဒသည္ လီနင္၏လက္အတြင္း၌ ထိုရန္သူမ်ားကိုကိုင္တြယ္ရန္လိုအပ္ေသာလက္နက္မ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။ အေခ်ာင္သမားဝါဒအေပၚျပတ္သားေသာတိုက္ပြဲတြင္ လီနင္သည္သေဘာတရားေရးအေျခခံနွင့္ပစၥည္းမဲ့ပါတီက်စ္လစ္သိပ္သည္းေရးနွင့္၎၏ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဝါဒဆန္႔က်င္ေရးတိုက္ပြဲအတြက္သေဘာတရားမ်ားကိုခ်မွတ္ခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ေရွ႕လာမည့္စစ္နွင့္ေတာ္လွန္အုံႂကြမႈမ်ားေခတ္တြင္ ပစၥည္းမဲ့မ်ားအေနျဖင့္ ဓနရွင္မ်ားကို ပါတီတြင္းနွင့္ပါတီပမွတိုက္ခိုက္ေရး နွင့္မာ့က္စ္ဝါဒအဘိဓမၼာ၏ေရွ႕ဆက္တိုးတက္ေရးအတြက္ ၎တို႔သည္ အုတ္ျမစ္ျဖစ္လာသည္။
Chapter VI
The Third Period : 1905 – 1917
Background
This third period was once again a period of ‘storms and revolutions. The period starts at a time “when a new source of great world storms opened up in Asia. The Russian bourgeois revolution [of 1905] was followed by the Turkish, the Persian and the Chinese bourgeois revolutions.”15 These Asian revolutions also served to doubly reassert the correctness of the Marxist principles of class struggle established during the earlier revolutions in Europe. As Lenin then said in 1913, “After the experience both of Europe and Asia, whoever now speaks of non-class politics and of non-class socialism deserves to be simply put in a cage and exhibited alongside of some Australian kangaroo.”16
အခန္း (၆)
တတိယေခတ္ - ၁၉၀၅-၁၉၁၇
သမိုင္းေနာက္ခံ
ဤေခတ္သည္ျပန္လည္နိုးထလာေသာမုန္တိုင္မ်ားေတာ္လွန္ေရးမ်ား၏ကာလျဖစ္သည္။ ဤကာလသည္ မဟာကမၻာ မုန္တိုင္းႀကီးမ်ား၏ ရင္းျမစ္သစ္္တခုအာရွသို႔စတင္လမ္းဖြင့္ေသာအခါစတင္သည္။ ၁၉၀၅ ခုနွစ္ရုရွား ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရး၏ ေနာက္တြင္တူရကီ၊ပါရွန္း၊နွင့္တရုတ္ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရးမ်ားျဖစ္ေပၚလာသည္။၁၅ ဤအာရွေတာ္လွန္ေရးမ်ားသည္လည္း အေစာပိုင္းကဥေရာပေတာ္လွန္ေရးမ်ားအတြင္းထူေထာင္ခဲ့ေသာ မာ့က္စ္ဝါဒလူတန္းစားတိုက္ပြဲ သေဘာတရားမ်ား မွန္ကန္ေၾကာင္းနွစ္ဆတိုးအတည္ျပဳေပးသည္။ ၁၉၁၃ ခုနွစ္တြင္လီနင္ေျပာခဲ့သည့္အတိုင္းဆိုပါက " အာရွနွင့္ဥေရာပတိုက္နွစ္ခုစလုံး၏အေတြ႕အၾကဳံမ်ားအရ လူတန္းစားမဲ့နိုင္ငံေရးနွင့္ လူတန္းစားမဲ့ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒအေၾကာင္းေျပာဆိုသူမည္သူမဆိုုကို ေလွာင္အိမ္ထဲထည့္ၿပီး ၾသစေတလ် သားပိုက္ေကာင္မ်ားနွင့္ယွဥ္တြဲျပသရန္သာထိုက္တန္သည္"။၁၆
This was also the period of the dawn of imperialism, when the imperialist powers entered into a series of regional wars to capture and expand markets. The first such war was the Russo-Japanese imperialist war for the re-division of Northern China (Manchuria) in 1904-05. This was followed by the Spanish Moroccan war of 1909, the Italo-Turkish war in l911 over Tripoli, and the Balkan wars of 1912 and 1913 involving Turkey, Greece, Serbia, Bulgaria, and Montenegro. The participants in the Balkan wars were actually the satellites of the great European imperialist powers, who were then preparing themselves for the devastating World War I (1914-18), for the re-division of the world. During this tumultuous period Marxism fought all forms of opportunism and continued its advance. With its strong scientific foundations laid by Marx and Engels, it was the best equipped to provide the answers to the innumerable questions thrown up by the complexities of the class struggle of this time: While waging the class battles and solving the problems of the new era of imperialism, Marxism advanced to the new stage of Leninism. And under the guidance of Marxism-Leninism, the proletariat, in this period, seized power through the Great October Socialist Revolution of 1917 and established its dictatorship over a country covering one-sixth of the globe.
၎သည္ ထိုစဥ္ကနယ္ခ်ဲ့အင္အားႀကီးနိုင္ငံမ်ားသည္၎တို႔၏ေဈးကြက္ကိုခ်ဲ့ထြင္သိမ္းပိုက္ရန္ ေဒသဆိုင္ရာ စစ္ပြဲမ်ား အတြင္းဝင္ေရာက္လာေသာ နယ္ခ်ဲ့စနစ္အာရုဏ္တက္ကာလလည္းျဖစ္သည္။ပထမဆုံးဤကဲ့သို႔ေသာစစ္ပြဲမွာ တရုတ္နိုင္ငံေျမာက္ပိုင္း ( မန္ခ်ဴးရီးယား) ကိုျပန္လည္ခြဲေဝရန္ျဖစ္ပြားေသာ ရုရွားဂ်ပန္နယ္ခ်ဲ့စစ္ပြဲျဖစ္သည္။ ထိုေနာက္ ၁၉၀၉ခုနွစ္ စပိန္ေမာ္ရိုကန္စစ္ပြဲ၊ ထရီပိုလီကိစၥအတြက္ ၁၉၁၁ ခုနွစ္ အီတလီ-တူရကီစစ္ပြဲ နွင့္ တူရကီ၊ဂရိ၊ဆာဗီးယား၊ဘူေဂးရီးယားနင့္မြန္တီနီဂရိုးတို႔ပါဝင္ေသာ ၁၉၁၂-၁၉၁၃ ေဘာ္လ္ကကန္စစ္ပြဲျဖစ္လာသည္။ ေဘာ္လကန္စစ္ပြဲတြင္ပါဝင္သူမ်ားသည္ လက္ေတြ႕တြင္ ကမၻာႀကီးကိုျပန္လည္ခြဲေဝရန္ အဖ်က္သေဘာေဆာင္ေသာ ပထမကမၻာစစ္ ( ၁၉၁၄-၁၉၁၈) အတြက္ျပင္ဆင္ေနေသာ ဥေရာပနယ္ခ်ဲ့အင္အားႀကီးနိုင္ငံမ်ား၏ အဆြယ္ အပြားမ်ား ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ခက္ခဲျပင္းထန္ေသသာကာလအတြင္း မာ့က္စ္ဝါဒသည္ အေခ်ာင္သမားဝါဒမ်ိဳးစုံကိုဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ၿပီး ၎၏တိုးတက္မႈကိုေရွ႕ဆက္ေနသည္။ မာ့က္စ္နွင့္ အိန္ဂ်ယ္တို႔ကခ်မွတ္ခဲ့သည့္၎၏ခိုင္မာေသာသိပၸံနည္းက် အုတ္ျမစ္မ်ားျဖင့္ မာ့က္စ္ဝါဒသည္ ဤေခတ္ လူတန္းစားတိုက္ပြဲ၏ ရႈပ္ေထြးနက္နဲမႈေျကာင့္ ေပၚေပါက္လာသည့္ မေရတြက္နိုင္ေသာ ျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္္္ အေကာင္းဆုံးလက္နက္တပ္ဆင္ၿပီးျဖစ္ေနသည ္- လူတန္းစားတိုက္ပြဲကိုဆင္နႊဲရင္းနယ္ခ်ဲ့ေခတ္သစ္ ျပႆနာမ်ားကိုေျဖရွင္းေနစဥ္အတြင္း မာ့က္စ္ဝါဒသည္လီနင္ဝါဒအျဖစ္တဆင့္တိုးတက္လာသည္။ မာ့က္စ္-လီနင္ဝါဒ၏ၾသဝါဒေအာက္တြင္ ဤေခတ္အတြင္းပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားသည္ ၁၉၁၇ ခုနွစ္မဟာ ေအာက္တိုဘာ ဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးျဖင့္အာဏာရယူကာ ကမၻာႀကီး၏ ၆ ပုံ၁ ပုံက်ယ္ဝန္ေသာ နိုင္ငံ တခုတြင္၎၏အာဏာရွင္စနစ္ကိုထူေထာင္ခဲ့သည္။
The Russo-Japanese war, which started on February 8, 1904, ended in defeat for the tsar, and a humiliating peace treaty on August 1905. The Bolshevik’s approach during the war was that the defeat of the tsarist government in this predatory war would be useful, as it would weaken tsardom and strengthen the revolution. The economic crisis of 1900-03 had already aggravated the hardships of the toiling masses, the war intensified them still further. The war defeats added fuel to the hatred of the masses for tsardom. They reacted with the great revolution of 1905. ၁၉၀၄ ခုနွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၈ ရက္ေန႔ကစတင္ခဲ့ေသာ ရုရွား-ဂ်ပန္စစ္ပြဲသည္ ဇာဘုရင္၏အရႈံးနွင့္ ၁၉၀၅ ခုနွစ္ၾသဂတ္လတြင္ ဂုဏ္သိကၡာညိႈးနြမ္းရေသာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစာခ်ဳပ္ျဖင့္အဆုံးသပ္ခဲ့သည္။ စစ္အတြင္းက ေဘာ္လၤရွီဗစ္တို႔၏သေဘာထားမွာ ဤသားေကာင္ရွာေသာနယ္ခ်ဲ့စစ္တြင္ဇာအစိုးရ၏အရႈံးမွာ ဇာစနစ္ကို အင္အားခ်ိနဲ႔ေစၿပီးေတာ္လွန္ေရးကိုအားေကာင္းေစသျဖင့္ အသုံးဝင္သည္ ဟုျဖစ္သည္။ ၁၉၀၀-၀၃ စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္းမွာ အလုပ္သမားထု၏အခက္အခဲကို ပိုမ္ိုဆိုး႐ြားလာေစၿပီး ဤစစ္သည္၎တို႔ကိုပိုမိုျပင္းထန္လာေစသည္။ ဤစစ္ပြဲရႈံးနိမ့္မႈသည္ လူထု၏ဇာစနစ္အေပၚမုန္းတီးမႈကို ပိုမိုျပင္းထန္ေစသည္။ ၎တို႔သည္ ၁၉၀၅ ခုနွစ္မဟာေတာ္လွန္ေရးျဖင့္တုန္႔ျပန္ခဲ့ၾကသည္။
The Russian Bourgeois Revolution of 1905 This historic movement started with a big Bolshevik-led strike of the oil workers of Baku in December 1904. This was the ‘signal’ for a wave of strikes and revolutionary actions throughout Russia. In particular, the revolutionary storm broke with the ‘Bloody Sunday’ massacre of a demonstration of unarmed workers on January 22, 1905. The tsar’s attempt to crush the workers in blood only invoked a still more fierce response from the toiling masses. The whole of 1905 was a period of a rising wave of militant political strikes by workers, seizure of land and landlord’s grain by peasants, and even a revolt by the sailor of the battleship ‘Potemkin’. Twice the tsar, in a bid to divert the struggle, offered first a ‘consultative’ and then a ‘legislative’ Duma. The Bolsheviks rejected both Dumas whereas the Mensheviks saw fit to participate. The high tide of the revolution was between October and December 1905. During this period, the proletariat, for the first time in world history, set up the Soviets of Workers’ Deputies – which were assemblies of delegates from all
mills and factories. These, the Bolsheviks regarded as the embryo of revolutionary power, which came the prototype of the Soviet power set up in 1917. Starting with an all-Russia political strike in October, the revolutionary struggles went on rising until the Bolshevik-led armed uprisings, in December, in Moscow, and various other cities and nationalities throughout the country. These were brutally crushed and after that the tide of the revolution started to recede The revolution was however not yet crushed and the workers and revolutionary peasants retreated slowly, putting up a fight. Over a million workers took part in strikes in 1906, and 740,000 in 1907. The peasant movement embraced about half of the districts of tsarist Russia in the first half of 1906, and about one-fifth in the second half of the year. The crest of the revolution had however passed. On June 3, 1907, the tsar effected a coup, dissolved the Duma he had created, and withdrew even the limited rights he had been forced to grant during the revolution. A period of intense repression under the tsarist Premier, Stolypin, called the Stolypin reaction, set in. It was to last till the next wave of strikes and political struggles in 1912. ၁၉၀၅ ခုနွစ္ ရုရွားဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရး
ဤသမိုင္းဝင္လႈပ္ရွားမႈႀကီသည္ ၁၉၀၄ ခုဒီဇင္ဘာလတြင္ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္တို႔ဦးေဆာင္ေသာ ဘာကူ ေရနံ လုပ္သားမ်ားပိတ္ႀကီးမွစတင္ခဲ့သည္။ ၎သည္ရုရွားတနိုင္ငံလုံးတြင္ သပိတ္မ်ား၊ ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား စတင္ရန္အခ်က္ျပခဲ့ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ေတာ္လွန္ေရးမုန္တိုင္းသည္ ၁၉၀၅ ခုနွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ လက္နက္မဲ့ဆနၵျပအလုပ္သမားမ်ားကို အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္သတ္ျဖတ္သည့္ ေသြးစြန္းေသာ တနဂၤေနြမွအရွိန္အဟုန္ရလာသည္။ အလုပ္သမားမ်ားကို ေသြးထြက္သံယိုနွိမ္နင္းရန္ ဇာ၏အားထုတ္မႈသည္ အလုပ္သမားထုထံမွပိုမိုျပင္းထန္ေသာတုန္႔ျပန္မႈကိုသာနိႈးဆြေပးခဲ့သည္။ ၁၉၀၅ ခုနွစ္တခုလုံးသည္ နိုင္ငံေရးျပင္းထန္ေသာ အလုပ္သမားသပိတ္မ်ား၊ ေေျမရွင္မ်ား၏ေျမနွင့္အက်ိဳးအျမတ္မ်ားကိုလယ္သမားမ်ားကသိမ္းပိုက္မႈမ်ာနွင့္ပိုတမ္ကင္စစ္သေဘၤာမွေရတပ္သားအုံႂကြပုန္ကန္မႈတို႔ျဖင့္လိႈင္းတန္ပိုးထန္ေသာကာလျဖစ္သည္။ ဇာဘုရင္သည္တိုက္ပြဲက္ိုလမ္းေၾကာင္းလႊဲရန္ အတြက္ ပထမတြင္အတိုင္ပင္ခံေကာင္စီနွင့္ေနာက္တြင္ ဥပေဒျပဳ ဒူးမားလႊတ္ေတာ္ နွင့္အေပးအယူလုပ္လာ သည္။ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္တို့က အတိုင္ပင္ခံေကာင္စီနွင့္ဒူးမားနွစ္ခုစလုံးကို ျငင္းပယ္ခဲ့ၿပီး မင္ရွီဗစ္တို႔က ပါဝင္ရန္ သင့္ေတာ္သည္ဟုျမင္ခဲ့ၾကသည္။ ေတာ္လွန္ေရးဒီေရျမင့္ခ်ိန္မွာ ၁၉၀၅ ခုနွစ္ ေအာက္တိုဘာနွင့္ ဒီဇင္ဘာ ၾကားကာလျဖစ္သည္။ ထိုကာလအတြင္းပစၥည္းမဲ့တို႔သည္ကမၻာ့သမိုင္းတြင္ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ စက္ရုံ အားလုံး၏ အလုပ္သမားကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏လြတ္ေတာ္ျဖစ္ေသာ အလုပ္သမားကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ ဆိုဗီယက္မ်ား ကိုထူေထာင္ခဲ့သည္။ ၎တို႔ကိုေဘာ္လ္ရွီဗစ္မ်ားက ေတာ္လွန္ေရးအာဏာ၏သေနၶအျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး ၎တို႔သည္ ၁၉၁၇ ခုနွစ္ ဆိုဗီယက္အာဏာ၏နမူနာပုံစံျဖစ္လာသည္။ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ရုရွားတနိုင္ငံလုံးနိုင္ငံလုံးနိုင္ငံေရးသပိတ္ျဖင့္စတင္ၿပီး ေတာ္လွန္ေရးတိုက္ပြဲသည္ ေမာ္စကို၊ အျခားၿမိဳ႕ႀကီးမ်ား နွင့္တနိုင္ငံလုံးရွိတိုင္းရင္းသားမ်ား တြင္ဒီဇင္ဘာလ၌ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္တို႔ဦးေဆာင္သည့္ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး အထိျမင့္တက္ လာသည္။ ၎တို႔ကို ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္စြာနိွမ္နင္းၿပီးေနာက္ ေတာ္လွန္ေရးဒီေရ မွာစတင္က်ဆင္းလာသည္။ သို႔ေသာ္ေတာ္လွန္ေရးမွာေခ်မႈန္းခံရျခင္းမရွိေသးဘဲ အလုပ္သမားမ်ားနွင့္ ေတာ္လွန္ေသာ လယ္သမားမ်ားသည္ တျဖည္းျဖည္းဆုတ္ခြာကာ တိုက္ပြဲကိုဆက္လက္ဆင္နႊဲခဲ့သည္။ ၁၉၀၆ ခုနွစ္ သပိတ္မ်ားတြင္အလုပ္သမားတစ္သန္းေက်ာ္ပါဝင္ခဲ့ၿပီး ၁၉၀၇ တြင္ ၇၄၀၀၀၀ ခန္႔ပါဝင္ခဲ့သည္။ လယ္သမားလႈပ္ရွားမႈသည္ ၁၉၀၆ ခုနွစ္ပထမ နွစ္ဝက္တြင္ ဇာဘုရင္ေအာက္ရုရွား၏ ခရိုင္ထက္ဝက္ခန္႔ ကိုလႊမ္းၿခံဳခဲ့ၿပီး ဒုတိယနွစ္ဝက္တြင္ ၅ ပုံတစ္ပုံခန္႔ကိုလႊမ္းၿခံဳခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ေတာ္လွန္ေရး၏အထြဋ္အထိပ္မွာ ေက်ာ္လြန္ၿပီးဆုံးသြားခဲ့သည္။ ၁၉၀၇ ခုနွစ္ ဇြန္လ ၃ ရက္ေန႔တြင္ ဇာဘုရင္သည္ အာဏာသိမ္းမႈသဖြယ္ သက္ေရာက္ေသာ သူဖန္တီးခဲ့သည္းဒူမားလႊတ္ေတာ္ကိုဖ်က္သိမ္းၿပီး ေတာ္လွန္ေရးကာလအတြင္းက သူေပးခဲ့ရေသာ အနည္းငယ္မ်ေသာအခြင့္အေရးမ်ားကိုျပန္လည္ရုပ္သိမ္းခဲ့သည္။ စတိုလီပင္တုန္႔ျပန္မႈ ဟုေခၚေသာ ဇာဘုရင္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္စတိုလီပင္လက္ေအာက္တြင္ျပင္းထန္ေသာဖိနွိပ္မႈေခတ္တေခတ္ ဝင္ ေရာက္လာသည္။ ၎သည္ ၁၉၁၂ ခုနွစ္တြင္ေနာက္ထပ္ သပိတ္မ်ားနွင့္ ေတာ္လွန္ေရးလိႈင္းတန္ပိုးမ်ား ေပၚေပါက္လာသည္အထိၾကာခဲ့သည္။ Two Tactics - the political preparation of the party
The anti-tsarist revolutionary struggles and the struggles against the opportunism of the Mensheviks, led to an immense development in the Marxist understanding of the strategy and tactics of revolution. In April 1905, in the midst of the revolution, two congresses of the Bolsheviks and Mensheviks respectively, met. Though formally there was only one party, in reality there were two. These two congresses came out with two diametrically opposite sets of strategy and tactics for the revolution then in progress. နည္းပိရိရာယ္နွစ္သြယ္-ပါတီအတြက္နိုင္ငံေရးအရျပင္ဆင္ျခင္း ဇာစနစ္ဆန္႔က်င္ေရးေတာ္လွန္ေရးတိုက္ပြဲမ်ားနွင့္ မင္ရွီဗစ္တ္ို႔၏အေခ်ာင္သမားဝါဒဆန္႔က်င္ေရးတိုက္ပြဲမ်ား သည္ ေတာ္လွန္ေရး၏ေသနဂၤဗ်ဴဟာနွင့္နည္းပိရိရာယ္မ်ားအေပၚ မာ့က္စ္ဝါဒီမ်ား၏နားလည္သေဘာေပါက္မႈ အေပၚႀကီးမားေသာဖြံ႕ၿဖိဳးမႈျဖစ္ေစသည္။ ေတာ္လွန္ေရး၏အလယ္ ၁၉၀၅ ခုနွစ္ ဧၿပီလတြင္ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္နွင့္ မင္ရွီဗစ္တို႔၏ကြန္ဂရက္တခုစီကိုအသီးသီးကိုက်င္းပခဲ့ၾကသည္။ တရားဝင္အားျဖင့္ပါတီတခုတည္းသာရွိ ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕တြင္ ၂ ခုျဖစ္ေနသည္။ ဤကြန္ဂရက္ ၂ ခုသည္ ထိုစဥ္ကျဖစ္ေပၚေနေသာ ေတာ္လွန္ေရး နွင့္ပတ္သက္၍လံုးဝ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ေသာ ေသနဂၤဗ်ဴဟာနွင့္နည္းပိရိရာယ္နွစ္စုံ ျဖင့္ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။ The Mensheviks understood the struggles, simply as a bourgeois revolution of the old style. Thus, according to them, the leadership was to be in the hands of the bourgeoisie, the working class was to support the bourgeoisie in overthrowing the tsarist autocracy, but was not to engage in revolutionary activities which would frighten the bourgeoisie into the arms of feudal ultra-reaction, the peasantry was a non-revolutionary class which could not be allied with, and a State Duma was to be the centre of the ‘revolutionary forces’ in the country. မင္ရွီဗစ္တို႔က ဤေတာ္လွန္ေရးကို ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရးအျဖစ္ ပုံစံေဟာင္းအတိုင္းနားလည္ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၎တို႔၏ အျမင္တြင္ ဦးေဆာင္မႈသည္ဓနရွင္လူတန္းစား၏လက္တြင္ရွိၿပီး အလုပ္သမားလူတန္းစားမွာ ဇာစနစ္ ကို ျဖဳတ္ခ်ရာတြင္ဓနရွင္မ်ားကိုကူညီပ့ံပိုးရန္သာျဖစ္ကာ ဓနရွင္မ်ားကို ဗေဒသရာဇ္အစြန္းေရာက္တုန္႔ျပန္မႈ သို႔ ေျခာက္လွန္႔ထုတ္နိုင္သည့္ ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားမျပဳလုပ္ရန္ ျဖစ္ၿပီး လယ္သမားမ်ားမွာလည္း မဟာမိတ္ ဖြဲ႕ရန္မျဖစ္နိုင္သည့္ေတာ္လွန္ေသာလူတန္းစားမဟုတ္ေသာေၾကာင့္ ဒူးမားလြတ္ေတာ္မွာနိုင္ငံတြင္းရွိ ေတာ္လွန္ ေရးအင္အားစုမ်ား၏ ဗဟိုခ်က္ျဖစ္သည္ ဟူ၍ ျဖစ္သည္။
“The Bolsheviks took as their course the extension of the revolution, the overthrow of tsardom by armed uprising, the hegemony of the working class, the isolation of the Constitutional- Democratic [liberal] bourgeoisie, an alliance with the peasantry, the formation of a provisional revolutionary government consisting of representatives of the workers and peasants, the victorious completion of the revolution.”17 ေဘာ္လ္ရွီဗစ္တို႔ကမူ ေတာ္လွန္ေရးကိုခ်ဲ့ထြင္ျခင္း၊ ဇာစနစ္ကိုလက္နက္ကိုင္အုံႂကြျဖဳတ္ခ်ျခင္း၊ အလုပ္သမား လူတန္းစားစိုးမိုးမႈစနစ္၊ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာဒီမိုကရက္တစ္ (လစ္ဘရယ္) ဓနရွင္ ကိုအထီးက်န္ထား ေရး၊ လယ္သမားမ်ားနွင့္မဟာမိတ္ဖြဲ႕ေရး၊ အလုပ္သမားလယ္သမား ကိုယ္စားလွယ္မ်ားပါဝင္ေသာ ၾကားျဖတ္ ေတာ္လွန္ေရးအစိုးရဖြဲ႕စည္းေရး နွင့္ေတာ္လွန္ေရးကိုေအာင္ျမင္စြာအၿပီးသပ္ဆင္နႊဲေရး တို႔သည္၎တို႔၏ လမ္းေၾကာင္းျဖစ္သည္ဟုယူဆၿကသည္္။ ၁၇ Two months after the Congress, in July 1905, Lenin, in his historic Two Tactics of Social-Democracy in the Democratic Revolution, while criticising the tactics of the Mensheviks gave a brilliant substantiation of the Bolshevik tactics. This work by laying the basic political line of the Russian Revolution gave the orientation for the political preparation of the Bolshevik Party. Lenin’s revolutionary line, based fundamentally upon principles laid down long before by Marx, represented in the conditions of modern Imperialism anew programme It was basically opposed to the general theories and policies prevalent throughout the Second International, of which the Menshevik programme was typically representative. Thus Lenin’s battle against the Mensheviks was simultaneously a battle against international opportunism and revisionism, by then quite entrenched in the Second International. ကြန္ဂရက္အၿပီးနွစ္လအၾကာ ၁၉၀၅ ခုနွစ္ ဇူလိုင္လတြင္ လီနင္ကသူ၏သမိုင္းဝင္ "ဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရးမွ ဆိုရွယ္ဒီမိုကေရးစီနည္းပိရိရာယ္နွစ္သြယ္ အမည္ရွိစာတမ္းတြင္ မင္ရွီဗစ္တို႔၏နည္းပ္ိရိရာယ္မ်ားကိုေဝဖန္ၿပီး ေဘာ္လ္ရွီဗစ္တို႔၏နည္းပိရိရာယ္မ်ားကို ေျပာင္ေျမာက္ေသာရွင္းလင္းတင္ျပမႈေပးခဲ့သည္။ ဤစာတမ္းသည္ ရုရွားေတာ္လွန္ေရး၏အေျခခံလမ္းေၾကာင္းကိုခ်မွတ္ျခင္းျဖင့္ ေဘာ္လ္ရီွဗစ္ပါတီ၏နိုင္ငံေရးျပင္ဆင္မႈအတြက္ လမ္းေၾကာင္းခ်မွတ္ေပးသည္။ လီနင္၏ပါတီလမ္းေၾကာင္းသည္လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္မ်ားစြာက မာ့က္စ္ခ်မွတ္ခဲ့သည့္ သေဘာတရားမ်ားအေပၚအေျခခံၿပီး နယ္ခ်ဲ့ေခတ္သစ္အေျခအေနမ်ားကို ကိုယ္စားျပဳေသာ အစီအစဥ္သစ္ ျဖစ္သည္။ ၎သည္ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္တေလ်ာက္လုံးလြမ္းမိုးခဲ့ေသာ မင္ရွီဗစ္အစီအစဥ္ကိုကိုယ္စား ျပဳသည့္ ေယဘံုယ်သေဘာတရာမ်ားနွင့္မူဝါဒမ်ား ကိုဆန္႔က်င္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လီနင္၏မင္ရွီဗစ္ဆန္႔က်င္ေရး တိုက္ပြဲမွာ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္တြင္ထိုစဥ္က အျမစ္တြယ္ေနသည့္ နိုင္ငံတကာ အေခ်ာင္သမားဝါဒနွင့္ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဝါဒ ဆန္႔က်င္ေရးတိုက္ပြဲလည္းျဖစ္သည္။ The Revolution developed a host of urgent lessons for the international movement. It made clear many vital questions - the application o 1 the armed insurrection under modern conditions, the methods and results of the mass political strike, the relation between the bourgeois and the socialist revolutions, the role of Soviets as the base of the future society, the indispensability of a solid, disciplined proletarian party, the treacherous role of the Mensheviks, the Anarchists, and the Socialist-Revolutionaries. ဤေတာ္လွန္ေရးသည္ နိုင္ငံတကာလႈပ္ရွားမႈအတြက္ လတ္တေလာသင္ခန္းစာအမ်ားအျပားကိုလည္းေဖာ္ထုတ္ေပးခဲ့သည္။ ဤေတာ္လွန္ေရးသည္ နိုင္ငံတကာလႈပ္ရွားမႈအတြက္ လတ္တေလာသင္ခန္းစာအမ်ားအျပားကိုလည္း ေဖာ္ထုတ္ေပးခဲ့သည္။ ၎သည္အေရးပါေသာ ျပႆနာအမ်ားအျပားကိုလည္း ရွင္လင္းသြားေစခဲ့သည္--ေခတ္ကစ္အေျခအေနမ်ားေအာက္တြင္ လက္နက္ကိုင္အံုႂကြျခင္း၊ လူထုနိုင္ငံေရးသပိတ္၏ နည္းလမ္းမ်ားနွင့္ရလဒ္မ်ား၊ ဓနရွင္မ်ားနွင့္ဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးမ်ားၾကားဆက္စပ္မႈ၊ အနာဂါတ္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏အေျခခံအျဖစ္ ဆိုဗီယက္မ်ား၏အခန္းကဏၭ၊ ခိုင္မာစည္းကမ္းက်ေသာပစၥည္းမဲ့ပါတီမရွိမျဖစ္လိုအပ္ျခင္း၊ မင္ရွီဗစ္၊မင္းမဲ့မ်ားနွင့္ဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားတို႔၏သစၥာေဖာက္ေသာအခန္းက႑ကို ျပသသည္။
အခန္း ၆ အဆက္
ဤေတာ္လွန္ေရးသည္ နိုင္ငံတကာလႈပ္ရွားမႈအတြက္ လတ္တေလာသင္ခန္းစာအမ်ားအျပားကိုလည္း ေဖာ္ထုတ္ေပးခဲ့သည္။ ၎သည္အေရးပါေသာ ျပႆနာအမ်ားအျပားကိုလည္း ရွင္လင္းသြားေစခဲ့သည္--ေခတ္ကစ္အေျခအေနမ်ားေအာက္တြင္ လက္နက္ကိုင္အံုႂကြျခင္း၊ လူထုနိုင္ငံေရးသပိတ္၏ နည္းလမ္းမ်ားနွင့္ရလဒ္မ်ား၊ ဓနရွင္မ်ားနွင့္ဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးမ်ားၾကားဆက္စပ္မႈ၊ အနာဂါတ္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏အေျခခံအျဖစ္ ဆိုဗီယက္မ်ား၏အခန္းကဏၭ၊ ခိုင္မာစည္းကမ္းက်ေသာပစၥည္းမဲ့ပါတီမရွိမျဖစ္လိုအပ္ျခင္း၊ မင္ရွီဗစ္၊မင္းမဲ့မ်ားနွင့္ဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားတို႔၏သစၥာေဖာက္ေသာအခန္းကဏၭ။
Though it was essential that these lessons be carried to the workers of all countries, besides Lenin, only a few left wing leaders like Rosa Luxemburg attempted to propagate them. The majority right opportunist leadership of the Second International in fact tried their best to prevent the spread of these ideas. They tried to belittle the importance o1 the workers taking up arms by either supporting Plekhanov’s statement, “They should not have taken to arms”, or by writing it off as a condition peculiar to Russia’s backward and undemocratic conditions. As regards the weapon of the political mass strike, they felt all the more threatened because the mass strikes in Russia had immediately inspired a mass strike in Vienna and all over the Austrian Empire. The German party in particular faced serious dissensions where the trade union convention immediately passed a resolution denouncing the mass strike as anarchist. It was only under the pressure of Rosa Luxembourg and others on the Left that the party finally passed a weak and compromising resolution in favour of the mass political strike. ဤသင္ခန္းစာမ်ားကို နိုင္ငံအားလုံးမွ အလုပ္သမားမ်ားသို႔သယ္ေဆာင္သြားရန္အေရးႀကီးေသာ္လည္း လီနင္ အျပင္ ရိုဆာလတ္ဇင္ဘတ္ကဲ့သို႔ေသာ လက္ဝဲေခါင္းေဆာင္အနည္းငယ္သာလ်င္ ၎တို႔ကိုျဖန္႔ခ်ိရန္ႀကိဳးစား ခဲ့သည္။ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္၏လက္ယာအေခ်ာင္သမားေခါင္းေဆာင္မႈသည္ ထိုအေတြးအေခၚမ်ား ပ်ံ့နွံ႔ျခင္း ကိုပင္တားဆီးရန္က်ိဳးစားခဲ့ၾကသည္။ ၎တို႔သည္ အလုပ္သမားမ်ားလက္နက္ကိုင္ျခင္းကိုေသးသိမ္ေစ ရန္အတြက္ ပလက္ခေနာ႔၏ " သူတို႔လက္နက္မကိုင္ခဲ့သင့္" ဟူသည့္ေၾကညာခ်က္ကို ေထာက္ခံ၍ျဖစ္ေစ သို႔မဟုတ္ ရုရွား၏ေခတ္ေနာက္က်ၿပီးဒီမိုကေရစီမဆန္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚေသာ အေျခအေနတရပ္ အျဖစ္ ရႈတ္ခ်၍ျဖစ္ေစ က်ိဳးပမ္းခဲ႕ၾကသည္။ ရုရွားမွလူထုသပိတ္သည္ ဗီယင္နာနွင့္ၾသစႀတီးယန္းအင္ပါယာတခုလုံး တြင္လူထုသပိတ္မ်ားကိုေဆာ္ၾသခဲ့သျဖင့္ လူထုနိုင္ငံေရးသပိတ္လက္နက္နွင့္ပတ္သက္၍လည္း ၎တို႔သည္ ပို၍ပင္ထိတ္လန္႔ၾကသည္။ အလုပ္သမားသမဂၢညီလာခံက လူထုအုံႂကြမႈသည္ မင္းမဲ့ဝါဒျဖစ္သည္ဟူ၍ ရႈတ္ခ် ေသာဆုံးျဖတ္ခ်က္တစ္ရပ္ကိုခ်က္ျခင္းခ်မွတ္လိုက္ေသာအခါ အထူးသျဖင့္ဂ်ာမန္ပါတီတြင္္ ျပင္းထန္ေသာ သေဘာထားကြဲလြဲမႈမ်ားျဖစ္ခဲ့သည္။ ရိုဆာလပ္ဇင္ဘတ္နွင့္ပါတီမွအျခားလက္ဝဲသမားမ်ား၏ဖိအားေၾကာင့္သာ ေနာက္ပိုင္းတြင္ လူထုနိုင္ငံေရးသပိတ္ကို ေထာက္ခံေသာ ခ်ိနဲ႔ၿပီး အေပးအယူလုပ္သည့္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္တခု ခ်ခဲ့ၾကသည္။ Revolutions in the East The revolutionary struggles led by the Bolsheviks were deeply influenced and became a source of inspiration for the oppressed peoples of the Middle and Far East, as the national liberation revolutions in China, Persia and Turkey were soon to make clear. အေရွ႕တိုင္းမွေတာ္လွန္ေရးမ်ား ေဘာ္လ္ရွီဗစ္တို႔ဦေဆာင္သည့္ေတာ္လွန္ေရးတိုက္ပြဲမ်ားသည္ နက္ရွိုင္စြာၾသဇာႀကီးမားၿပီး အေရွ႕အလယ္ပိုင္းနွင့္အေရွ႕ဖ်ားေဒသမ်ားတို႔မွအဖိနွိပ္ခံျပည္သူမ်ား အတြက္စိတ္တက္ႂကြစရာရင္းျမစ္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး တရုပ္၊ပါရွားနွင့္တူရကီတို႔တြင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးေတာ္လွန္ေရးမ်ားမၾကာမီျဖစ္ေပၚလာသည္။ Persian revolutionaries were the first to be influenced by the victory of Japan, a constitutional monarchy, over Russia as well as the advance of the Russian revolutionaries. The temporary weakening of one of their oppressors, the Tsar, also helped their struggle in 1906 to win an elected assembly and constitution. However in the face of the joint suppression of two imperialist powers – Britain and Russia – the revolutionary period only lasted till 1911. ပါရွန္းေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားသည္ စည္းမ်ည္းခံဘုရင္စနစ္ ဂ်ပန္၏ရုရွားအေပၚေအာင္ပြဲနွင့္ ရုရွားေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ား၏ တိုးတက္မႈတို႕၏ အေစာဆုံး ၾသဇာလႊမ္းမိုးခံရသူမ်ားျဖစ္သည္။ ၎တို႔အားဖိနွိပ္သူမ်ားအနက္တဦးျဖစ္ေသာဇာဘုရင္ ယာယီအင္အားခ်ိနဲ႔သြားျခင္းသည္လည္း ၁၉၀၆ ခုနွစ္က ၎တို႔၏ေ႐ြးေကာက္ခံလႊတ္ေတာ္နွင့္ဖြဲစည္းပုံအေျခခံဥပေဒရရွိေရးတိုက္ပြဲကိုအေထာက္အကူျပဳခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ နယ္ခ်ဲ့အင္အားႀကီးနွစ္နိုင္ငံ-ၿဗိတိန္နွင့္ရုရွား-တ္ို႔၏ပူးတြဲဖိနွိပ္မႈနွင့္ရင္ဆိုင္ရေသာအခါ ေတာ္လွန္ေရးကာလမွာ ၁၉၁၁ ထိသာရွည္ၾကာခဲ့သည္။ The Turkish revolution of 1908 was also inspired by the Russian Revolution and was a seizure of power by an organisation known as Young Turks who planned to unite the Turkish nation on a modern bourgeois liberal pattern of constitutional monarchy. This too failed in achieving its objectives and the regime suffered severe losses after siding with Germany in the World War. This aided the abolition of the empire after the war and the actual fulfilment of the aims of the 1908 Young Turk constitution through the completion of the Turkish Revolution under the leadership of Kemal Ataturk in 1918. ၁၉၀၈ ခုနွစ္ တူရကီေတာ္လွန္ေရးမွာလည္း ရုရွားေတာ္လွန္ေရးကနိႈးဆြေပးခံရၿပီအာဏာကို ေခတ္သစ္ ဓနရွင္ လစ္ဘရယ္ပုံစံစည္းမ်ဥ္းခံဘုရင္စနစ္ ျဖင့္တူရကီနိုင္ငံကိုစုစည္းရန္ႀကံစည္သည့္ ငယ္႐ြယ္ေသာတခ္မ်ား အမည္ရွိအဖြဲ႕တခုကသ္ိမ္းယူူျခင္းျဖစ္သည္။ ၎သည္လည္းရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို ေအာင္ျမင္ေအာင္မလုပ္နိုင္ဘဲ ထိုအစိုးရသည္ ပထမကမၻာစစ္တြင္ဂ်ာမဏီနွင့္ပူးေပါင္းၿပီးေနာက္အႀကီးအက်ယ္ဆုံးရႈံးခဲ့သည္။ ဤျဖစ္ရပ္သည္ စစ္အပီးတြင္အင္ပါယာဖ်က္သိမ္းရန္ နွင့္ ၁၉၁၈ ခုနွစ္တြင္ တခ္ေတာ္လွန္ေရးေခါင္းေဆာင္ ကီမယ္အတာတခ္၏ ဦးေဆာင္မႈေအာက္တြင္ တူရကီေတာ္လွန္ေရးအၿပီသတ္ဆင္နႊဲျခင္းျဖင့္ ၁၉၀၈ ခုနွစ္ ငယ္႐ြယ္ေသာတခ္မ်ား ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ရည္မွန္းခ်က္မ်ား ျပည့္ဝသြားျခင္းကိုအေထာက္အကူျပဳခဲ့သည္။ In China the revolution took place, in 1911, under the leadership of Sun Yat-sen’s Three principles. “‘ Here too the impact of the revolution in Russia is was unmistakable. တရုတ္နိုင္ငံတြင္ ဆြန္ယက္ဆင္၏သေဘာတရား ၃ ရပ္ဦးေဆာင္မႈေအာက္တြင္ ၁၉၁၁ ခုနွစ္တြင္ေတာ္လွန္ေရးျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ တရုပ္တြင္လည္းရုရွားေတာ္လွန္ေရး၏ရိုက္ခတ္ခ်က္ရွိခဲ့သည္မွာမမွားနိုင္ေပ။ Second International on Colonialism and War With the consolidation of imperialism and the growing war danger, the question of the correct approach to colonialism and war were of central importance to the international revolutionary proletarian movement. On these questions strong revisionist trends existed in the Second International. At the 1907 Congress of the International, the Congress commission in fact even adopted a resolution approving of colonial policy, which was outvoted by the Congress by a narrow margin of only 127 to 108. It had stated: “The Congress declares that the usefulness or the necessity of the colonies in general – and particularly to the working class – is greatly exaggerated. It does not, however, reject colonial policy in principle and for all time, for under a socialist regime it may work in the interests of civilisation.” နယ္ခ်ဲ့စနစ္နွင့္စစ္အေပၚ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္၏အျမင္ နယ္ခ်ဲ့စနစ္ခိုင္မာလာျခင္းနွင့္ႀကီးထြားလာေသာစစ္အႏၲရာယ္တို႔နွင့္အတူ နယ္ခ်ဲ့စနစ္နွင့္စစ္အေပၚမွန္ကန္ေသာ ခ်ဥ္းကပ္မႈမွာ နိုင္ငံတကာေတာ္လွန္ေရးပစၥည္းမဲ့လႈပ္ရွားမႈအတြက္ အဓိက အေရးပါလာသည္။ ဤကိစၥမ်ားနွင့္ ပတ္သက္၍ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္အတြင္း ျပင္းထန္ေသာျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးအယူအဆမ်ားရွိခဲ့သည္။ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္၏ ၁၉၀၇ ခုနွစ္ကြန္ဂရက္တြင္ ကြန္ဂရက္ေကာ္မရွင္သည္ ကိုလိုနီမူဝါဒကို ေထာက္ခံ ေသာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္တခုကိုပင္ခ်ခဲ့ၿပီး ၎ကို ကြန္ဂရက္က ၁၂၇ မဲ ၁၀၈ မဲျဖင့္ပြတ္ကာသီကာပယ္ဖ်က္ခဲ့ရသည္။ ထိုဆုံးျဖတ္ခ်က္တြင္ ေယဘုံယ်အားျဖင့္ ကိုလိုနီမ်ား၏အသုံးဝင္မႈနွင့္လိုအပ္မႈနွင့္ အထူးသျဖင့္အလုပ္သမား လူတန္းစားအတြက္အသုံးဝင္လိုအပ္မႈ ကိုအႀကီးအက်ုယ္ပုံျကီးခ်ဲ့ထားသည္။သို႔ေသာ္၎သည္ကိုလိုနီမူဝါဒကို မူအားျဖင့္ဆန္႔က်င္ျခင္းမရွိဘဲကိုလိုနီစနစ္သည္ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ေအာက္တြင္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို အက်ိဳးျပဳ နိုင္သည္ ဟုေဖာ္ျပထားသည္။ On the question of war, the International ‘left’ leader, Bebel, proposed vague and ambiguous resolution which did not give any specific direction or course of action. It was only an amendment introduced by Lenin and Rosa Luxembourg, calling for utilising the imperialist war ‘to hasten the abolition of capitalist class rule’, that gave this ambiguous resolution a clear revolutionary character. The amendment paragraphs stated:
စစ္ျပႆနာနွင့္ပတ္သက္၍ အင္တာေနရွင္နယ္၏လက္ဝဲေခါင္းေဆာင္ ဘီဘယ္က တိက်ေသာလမ္းၫြဳန္မႈ သို႔မဟုတ္ လုပ္ငန္းစဥ္မပါဝင္ေသာ မႈန္ဝါးဝါးနွင့္ အဓိပၸာယ္ မရွင္းလင္းေသာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္တခုကိုအဆိုျပဳသည္။ အရင္းရွင္လူတန္းစားအုပ္ခ်ဳပ္မႈဖ်က္သိမ္းေရးကိုလ်င္ျမန္ေစရန္ နယ္ခ်ဲ့စစ္ကို အသုံးခ်ေရးကိုေတာင္းဆိုေသာ လီနင္နွင့္ရိုဆာလပ္ဇင္ဘတ္တို႔၏ျပင္ဆင္ခ်က္ေၾကာင့္သာ ဤမရွင္းလင္းေသာ ဆုံုးျဖတ္ခ်က္သည္ ေတာ္္လွန္ ေသာလကၡဏာေဆာင္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဤျပင္ဆင္ခ်က္စာပိုဒ္မ်ားတြင္ " စစ္တခုျဖစ္ပြားရန္ၿခိမ္းေျခာက္လာပါက နိုင္ငံတကာဆိုရွယ္လစ္ဗ်ဴရို၏အကူအညီျဖင့္ သဘာဝအရ လူတန္းစားတိုက္ပြဲ၏ျပင္းထန္မႈနွင့္ အေထြေထြနိုငါငံေရးအေျခအေနအရေျပာင္းလဲေနသည့္ စစ္ျဖစ္ပြားမႈကို အထိေရာက္ဆုံးျဖစ္သည္ဟု၎တို့ယူဆသည့္နည္းျဖင္႕တားဆီရန္အစြမ္းကုန္အားထုတ္ရန္ အလုပ္သမားလူတန္းစား၏တာဝန္နွင့္ ပါဝင္ပတ္သက္ေသာနိုင္ငံ ပါလီမန္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏တာဝနျ္ဖစ္သည္"။ “If a war threatens to break out, it is the duty of the working class and of its parliamentary representatives in the country involved, supported by the consolidating activity of the International [Socialist] Bureau, to exert every effort to prevent the outbreak of war by means they consider most effective, which naturally vary according to the accentuation of the class struggle and of the general political situation. “Should war break out none the less, it is their duty to intervene in favour of its speedy termination and to do all in their power to utilise the economic and political crisis caused by the war to rouse the peoples and thereby to hasten the abolition of capitalist class rule.”18 In the debates on the war question the revisionist chieftains could not counter the arguments of the revolutionaries. They thus were forced to agree to the Lenin-Luxembourg amendment paragraphs which became the basis of anti-war resolutions even at the 1910 Congress and 1912 Conference of the Second International. However, as later events proved, these revisionists and the so-called centrists, like Kautsky and Bebel, had absolutely no intention of implementing a revolutionary un- derstanding either on the question of colonial policy or on the question of imperialist war. မည္သို႔ဆိေစ စစ္ျဖစ္ပြားခဲ့ပါက အျမန္အဆုံးသပ္ရန္ၾကားဝင္ရန္မွာ၎တို႔၏တာဝန္ျဖစ္ၿပီး စစ္ေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚလာေသာစီးပြားေရးနိုင္ငံေရးအက်ပ္အတည္းမ်ားကိုအသုံးျပဳၿပီးလူထုကိုနိႈးဆြရန္ နွင္ထိုွတဆင့္ အရင္းရွင္လူတန္းစားအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိုဖ်က္သိမ္းေရးျမန္ဆန္ေစရန္ မွာ၎တို႔၏တာဝန္ျဖစ္သည္။၁၈ စစ္ျပႆနာနွင့္ပတ္သက္၍ေဆြးေနြးရာတြင္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသမားေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ား၏ေဆြးေနြးခ်က္မ်ားကိုမတုန္႔ျပန္နိုင္ခဲ့ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္၎တို႔သည္ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္၏ ၁၉၁၀ ကြန္ဂရက္နွင့္၁၉၁၂ ကြန္ဖရင့္အထိပင္ စစ္ဆန္႔က်င္ေရး ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ား၏ အေျခခံျဖစ္ခဲ့ေသာ လီနင္လပ္ဇင္ဘတ္ျပင္ဆင္ခ်က္စာပိုဒ္မ်ားကိုသေဘာတူရသည္။ သို႔ေသာ္ေနာက္ပိုင္းျဖစ္ရပ္မ်ားက ျပသခဲ့သည့္အတိုင္း ဤျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသမားမ်ားနွင့္ ေကာက္စကီနွင့္ဘီဘယ္ကဲ့သုိ႔ေသာ အလယ္ဗဟိုဝါဒီဆိုသူမ်ားသည္ နယ္ခ်ဲ့မူဝါဒနွင့္နယ္ခ်ဲ့စစ္အေပၚ ေတာ္လွန္ေရးအရနားလည္မႈကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ရည္႐ြယ္ခ်က္လံုးဝမရွိခဲ့ၾကေပ။ Fight against Revisionist Theories In the intervening period before the War, Marxism faced another attack from a section of the Party intelligentsia within the Russian party. These intellectuals unnerved by the retreat of the revolution in the Stolypin reaction period, embarked on an attempt to ‘improve’ Marxism. Four books attacking dialectical materialism appeared in the name of authors all claiming to be Marxists. Lenin replied to them in his famous book, Materialism and Empirio-Criticism, written in 1908, and published in 1909. While primarily exposing the reactionary philosophy of the modern idealists, it also proved useful in providing “an acquaintance with the philosophy of Marxism, dialectical materialism, as well as with the philosophical conclusions from the recent discoveries in natural science.”19 It fortified the theoretical foundations of the Bolshevik party. It raised Marxist philosophy to a higher level in the light of new scientific discoveries. ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသေဘာတရားမ်ားကိုဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ျခင္း စစ္မတိုင္မီၾကားကာလတြင္မာ့က္စ္ဝါဒသည္ ရုရွားပါတီတြင္းမွပါတီပညာတတ္အုပ္စုတစု၏ ထပ္မံ တိုက္ခိုက္မႈ နွင့္ရင္ဆိုင္ရသည္။ ဤပညာတတ္မ်ားသည္ စတိုလီပင္တုန္႔ျပန္မႈေခတ္အတြင္း ေတာ္လွန္ေရးက်ဆင္းလာျခင္း ေၾကာင့္ ၎တို႔အေပၚ၎တို႔ယုံၾကည္မႈက်ဆင္းကာ မာ့က္စ္ဝါဒကို ပိုမိုေကာင္းမြန္ေအာင္ျပလုပ္ရန္ က်ိဳးစားၾက သည္။ မာ့က္စ္ဝါဒီျဖစ္သည္ဟု၎တို႔ကိုယ္၎တို႔ေၾကညာေသာစာေရးဆရာမ်ားက၏အမည္ျဖင့္ အႏုပဋိေလာမ ရုပ္ဝါဒကိုတိုက္ခိုက္သည့္စာအုပ္ ၄ အုပ္ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။ လီနင္က ၎တို႔ကို ၁၉၀၈ တြင္ေရးသားၿပီး ၁၉၀၉ တြင္ထုတ္ေဝသည့္ သူ၏ေက်ာ္ၾကားလွသည့္ ရုပ္ဝါဒနွင့္အေတြ႕အၾကဳံဝါဒေဝဖန္ေရးစာတမ္းျဖင့္ တုန္႔ျပန္ ခဲ့သည္။ ဤေခတ္သစ္စိတ္ကူးယာဥ္ဝါဒီမ်ား၏အေတြးအေခၚမွ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးအယူအဆမ်ားကိုဖြင့္ခ်ၿပီး ထိုစာတမ္းသည္ မာ့က္စ္ဝါဒအဘိဓမၼာ၊ အႏုပဋိေလာမရုပ္ဝါဒနွင့္ သဘာဝသိပၸံပညာတြင္ေနာက္ဆုံး ေတြ႕ရွိခ်က္ မ်ားအေပၚ အဘိဓမၼာဆိုင္ရာေကာက္ခ်က္မ်ားနွင့္ရင္းနွီးမႈေပးရန္ အသုံးဝင္သည္။၁၉ ၎သည္ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္ ပါတီ၏သေဘာတရားေရးရာအုတ္ျမစ္ကိုပိုမိုခိုင္မာေစသည္။ ၎သည္ မာ့က္စ္ဝါဒကို သိပၸံညာေတြ႕ရွိခ်က္ သစ္မ်ားနွင့္ ကိုက္ညီေစၿပီးပိုမိုျမင့္မားေသာအဆင့္သို႔ပို႔ေဆာင္ေပးသည္။ Another debate in 1909-10, which was indicative of the extent of the hold of revisionism on the Second International, concerned Marx’s theory of the absolute impoverishment of the working class. This theory was challenged in a book by Legien, head of the German trade union movementt and secretary of the International Secretariat of National Trade Union Centres. It was representative of the view of the trade union bureaucracy and labour aristocracy who had been much corrupted by imperialism. This view was countered by Karl Kautsky, ‘orthodox’ Marxist, and recognised since Engels’ death as the International’s leading theoretician. His reply - in the book ‘Road to Power’- was an example of the manner of all centrists, to whom, according to Lenin, the tionary word was everything and the revolutionary deed nothing. Thus while Kautsky made a proper statement of Marxist principles, he leaned totally to the right in his practical measures. In a period when the danger of right revisionism was the greatest, he ignored this and warned repeatedly against the danger of leftists throwing the party into premature and disastrous conflict with the forces of German reaction. Thus with both Kautsky and Legien basically on the right the apparent conflict was much of a sham. It would not be long before the World War and the October Revolution would strip Kautsky of all centrist sham and stand him up as true revisionist renegade. ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္အေပၚ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရး ဝါဒက ခ်ဳပ္ကိုင္ထားသည့္အတိုင္းအတာကိုေဖာ္ျပသည့္ ၁၉၀၉-၁၀ တြင္ျဖစ္ပြားသည့္အျခား ျပန္လွန္ေဆြးေနြး သည့္ျပႆနာမွာ မာ့က္စ္၏အလုပ္သမားလူတန္းစား လုံးဝဆင္းရဲမြဲေတျခင္းသေဘာတရားနွင့္ပတ္သက္သည္။ ထိုသေဘာတရားကို ဂ်ာမန္အလုပ္သမား သမဂၢ လႈပ္ရွားမႈ အႀကီးအကဲနွင့္ အမ်ိဳးသားအလုပ္သမား သမဂၢဌာန မ်ား အတြင္းေရမႈးရုံးအတြင္းေရးမႈး လက္ဂ်ီယံ၏ စာအုပ္တအုပ္က စိန္ေခၚသည္။ ၎သည္ နယ္ခ်ဲ့စနစ္ေၾကာင့္ အလြန္အမင္းပ်က္ဆီးေနသာ အလုပ္သမားသမဂၢ ဗ်ဴရိုကေရစီနွင့္အလုပ္သမားမင္းစုိးရာဇာမ်ား၏ အျမင္ကို ကိုယ္စားျပဳသည္။ ၎အျမင္ကို တယူသန္မာ့က္စ္ဝါဒီ နွင့္အိန္ဂ်ယ္ေသဆုံးၿပီးေနာက္ နိုင္ငံတကာသေဘာတရား ေရးဆရာအျဖစ္ အသ္ိအမွတ္ျပဳခံထားရသူ ကား ေကာက္စကီ ကတုန္႔ျပန္သည္။ အာဏာသို႔သြားရာလမ္း အမည္ ရွိသူ၏စာအုပ္ မွတုန္႔ျပန္ခ်က္မွာ လီနင္၏ အဆိုအရ ေတာ္လွန္ေရးစကားသည္အရာရာျဖစ္ၿပီး ေတာ္လွန္ေရး လုပ္ရပ္ဘာမ်မရွိေသာ အလယ္ဗဟိုဝါဒီ အားလုံး၏စံျပဥပမာျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ေကာက္စကီသည္ မာ့က္စ္ဝါဒသေဘာတရားမ်ားနွင္ပတ္သက္၍ မွန္ကန္စြာေဖာ္ျပခဲ့ေသာ္လည္း သူ၏လုပ္ရပ္မ်ားတြင္လက္ယ်ာလုံးဝယိမ္းေနသည္။ လက္ယ်ာျပန္လည္ ျပင္ဆင္ေရးဝါဒအႏၲရာယ္သည္ အႀကီးမားဆုံးျဖစ္ေသာကာလတြင္ သူသည္၎ကိုလ်စ္လ်ဴရႈၿပီး လက္ဝဲသမား မ်ားကပါတီကို အခ်ိန္မတန္မီ အႏၲရာယ္မ်ားလွေသာ ဂ်ာမန္တန္ျပန္ေရးသမားမ်ားနွင့္ပဋိပကၡျဖစ္မည့္ အႏၲရာယ္ သို႔ပို႔ေဆာင္ျခင္းကို အႀကိမ္ႀကိမ္ သတိေပးသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ေကာက္စကီနွင္ လက္ဂ်ီယံနွစ္ေယာက္စလုံးမွာ အေျခခံအားျဖင့္ လက္ယာဘက္တြင္ရွိေႏုၿပီး ပဋိပကၡမွာအတုအေယာင္သာျဖစ္သည္။ ပထမကမာၻစစ္နွင့္ ေအာက္တိုဘာ ေတာ္လွန္ေရးမတိုင္မီ အခ်ိန္အနည္းငယ္အတြင္း ေကာက္စကီကိုသူ၏အလယ္ဗဟိုဝါဒ အတု အေယာင္မ်ားမွ ဖယ္ရွားၿပီးသူသည္ စစ္မွန္ေသာျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသစၥာေဖာက္ အျဖစ္ရပ္တည္ရန္ ျပဳလုပ္ ခဲ့သည္။ War I and Social-Chauvinism From the period of the rise of imperialism the sharpening contradictions had heightened the preparations for war. Due to uneven development Britain was seriously challenged by the other industrial powers, particularly the United States and Germany. The United States had become the leading industrial power but due to its concentration on the American continent was not then that immediate a threat to Britain. German goods were however constantly pushing out British goods
from various world markets. Further it being a European power it proved more of a direct threat to Britain. Thus when from the turn of the century the arms race speeded up the main contenders were Britain and Germany. While overall military expenditure galloped ahead, that of the navy, then the most high tech wing of the armed forces and the most essential for the control of trade routes, multiplied exponentially. British annual navy expenditure which had remained at 11 million pounds between 1860 and 1885 jumped by over four times by 1913-14; Germany which spent 90 million marks in the mid-90s reached 400 million marks before the war. ပထမကမၻာစစ္နွင့္ဆိုရွယ္လူမ်ိဳးႀကီးဝါဒ နယ္ခ်ဲ့စနစ္စတင္ေခါင္းေထာင္ထလာသည့္ကာလမွပင္ ျပင္းထန္ေသာပဋိပကၡသည္ စစ္ျပင္ဆင္မႈအရွိန္အဟုန္ ကိုျမင့္မားလာေစသည္။ မညီမ်ေသာဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေၾကာင့္ ၿဗိတိန္ကို အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနွင့္ ဂ်ာမဏီ အပါအဝင္ အျခားစက္မႈအင္အားႀကီးမ်ားကၿပိဳင္ဘက္အျဖစ္သေဘာထားလာသည္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုသည္စက္မႈအင္အားႀကီးနိုင္ငံျဖစ္နွင့္ၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း ၎၏အေမရိကတိုက္အေပၚတြင္သာ အာရုံစိုက္မႈေၾကာင့္ ၿဗိတိန္အေပၚလတ္တေလာၿခိမ္းေျခာက္မႈမဟုတ္ေပ။ သို႔ေသာ္ ဂ်ာမန္ထုတ္ကုန္မ်ားသည္ ၿဗိတိန္ထုတ္ကုန္မ်ားကို ကမၻေဈးကြက္အမ်ားအျပားမွ တြန္းထုတ္လ်က္ရွိသည္။ ထို႔အျပင္၎သည္ဥေရာပ အင္အားႀကီးနိုင္ငံျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ၿဗိတိန္အတြက္တိုက္ရိုက္ၿခိမ္းေျခာက္မႈျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ရာစုနွစ္ အေျပာင္းအလဲမွစ၍ ၿဗိတိန္နင့္ဂ်ာမဏီတို႔အဓ္ိကၿပိဳင္ဘက္ျဖစ္ေသာ လက္နက္ၿပိဳင္ဆိုင္မႈအရွိန္ျမင့္လာသည္။ စုစုေပါင္းစစ္အသုံးစရိတ္တဟုန္ထိုးတက္ေနစဥ္ ထိုစဥ္ကလက္နက္ကိုင္တပ္မ်ားနည္းပညာအဆင့္အျမင့္ဆုံး နွင့္ ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းမ်ားကိုထိန္းခ်ဳပ္ရန္အေရးအပါဆုံးတပ္ဖြဲ႕ျဖစ္ေသာေရတပ္အသုံးစရိတ္မွာ ဆတိုးမ်ားျပားလာသည္။ ၿဗိတိန္၏နွစ္စဥ္ေရတပ္အသုံးစရိတ္မွာ ၁၈၆၀မွ ၁၈၈၅ တြင္ေပါင္ ၁၁ သန္းရွိရာမွ ၁၉၁၂-၁၃ တြင္ေလးဆတိုးသြားၿပီး ဂ်ာမဏီတြင္ ၉၀ ခုနွစ္မ်ားအလယ္က မတ္ေငြ သန္း ၉၀ မွစစ္မတိုင္မီတြင္ သန္း ၄၀၀ အထိရွိလာသည္။
The hostile blocs too were well formed. The Triple Alliance of Germany, the Austro-Hungarian empire and Italy had been formed in 1882 itself opposing at that time France and Russia. As the German-British contradiction sharpened; Britain joined up with France and Russia to form the Triple Entente in 1907. These were the basic belligerent force though there were some changes in the alliances just before and during the war. Italy switched sides, Bulgaria and Turkey sided with the Alliance, while the United States and Japan joined the Entente. Each of the main imperialist powers had their eye on some colonies, markets or raw material sources and were waiting for an opportunity to strike. စစ္မက္လိုလားေသာအုပ္စုမ်ားကိုေကာင္းစြာဖြဲ႕စည္းလာၾကသည္။ ထိုစဥ္က ျပင္သစ္နွင့္ရုရွားကိုဆန္႔က်င္ေသာ ဂ်ာမဏီ၊ ၾသစထရိုဟန္ေဂးရီးယန္းနွင့္ အီတလီ ၃ နိုင္ငံမဟာမိတ္ ၁၈၈၂တြင္ဖြဲ႕စည္းသည္။ ဂ်ာမန္-ၿဗိတိန္ ပဋိ ပကၡ အရွိန္ျမင့္လာေသာအခါ ၿဗိတိန္က၁၉၀၇ ခုနွစ္တြင္ ျပင္သစ္၊ရုရွားတို႔နွင့္ ၃ နယ္ပယ္ မဟာမိတ္ ဖြဲ႕ရန္ ေပါင္း သည္။ စစ္မတိုင္မီနွင့္စစ္အတြင္းအေျပာင္းအလဲတခ်ိဳ႕ရွိေသာ္လည္း ၎တို႔သည္ အဓိကစစ္မက္လုိ လားေသာ အုပ္စုမ်ားျဖစ္သည္။ အီတလီကဘက္ေျပာင္းၿပီး ဘူလ္ေဂးရီးယားနွင့္ တူရကီက မဟာမိတ္ဘက္လိုက္သည္။ ဂ်ပန္နွင့္အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျပင္သစ္ရုရွားၿဗိတိန္ ၃ နယ္ပယ္မဟာမိတ္ဘက္လိုက္သည္။ နယ္ခ်ဲ့အင္ အားႀကီးနိုင္ငံမ်ားတခုစီသည္ အခ်ိဳ႕ေသာကိုလိုနီမ်ား၊ ေဈးကြက္မ်ားနွင့္ကုန္ၾကမ္းရင္းျမစ္မ်ား အေပၚမ်က္ေစ့က် ေနၾကၿပီး တိုက္ခိုက္ရန္ခြင့္အလမ္းေစာင့္ေနၾကသည္။ In the middle of 1914 the imperialist powers got the excuse for war that they had been searching for. The Austrian Archduke Ferdinand. heir to the Habsburg throne, was assassinated by a Serb nationalist on June 28, 1914. Immediately the Austro-German Alliance made this the reason for declaring war on the territories they had been eyeing Austria attacked Serbia on July 28, Russia replied by mobilising its armed forces, Germany immediately declared war on Russia on August 1, France joined the war on August 3 and Britain on August 4. ၁၉၁၄ ခုနွစ္လယ္တြင္ နယ္ခ်ဲ့အင္အားႀကီး နိုင္ငံမ်ားသည္ ၎တို႔ရွာေဖြေနသည့္စစ္အတြက္ အေၾကာင္းျပခ်က္ ကိုရခဲ့သည္။ ဟက္စဘတ္ ထီးနန္းရိုက္ရာခံ ၾသစတီးယန္း အိမ္ေရွ႕မင္သား ဖာဒီနန္သည္ ၁၉၁၄ ခုနွစ္ ဇြန္လ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ ဆာ့ဘ္အမ်ိဳးသားေရးဝါဒီတဦး၏ လုပ္ႀကံခံရသည္။ ခ်က္ခ်င္းပင္ ၾသစထရိုဂ်ာမန္ မဟာမိတ္သည္ ၎တို႔မ်က္ေစ့က်ေနေသာနယ္ေျမမ်ားအေပၚစစ္ေၾကညာရန္အေၾကာင္းျပခ်က္ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ၾသစထီးရီး ယားက ဆာဗီးယားကိုဇူလိုင္လ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္တိုက္သည္။ ရုရွားကတပ္မ်ားျဖန္႔ခ်တုန္႔ျပန္သည္။ ဂ်ာမဏီက ရုရွားကို ခ်က္ခ်င္း ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႔တြင္စစ္ေၾကညာသည္။ ျပင္သစ္က ၾသဂုတ္ ၃ ရက္ေန႔နွင့္ၿဗိတိန္က ၾသဂုတ္လ ၄ ရက္ေန႔တြင္စစ္အတြင္းပါဝင္ၾကသည္။ The World War provided the opportunity for the Second International Parties to implement the resolutions they had been passing all these years and convert the war into a fight for socialism. But in this crisis, the thin veneer of internationalism in the opportunist-controlled Second International dissolved into a swamp of bourgeois nationalism. The German Social-Democratic Party, the leading party of the Second International, led the way. In the party caucus meeting before the parliamentary vote on war credits, the overwhelming majority, led by the trade union bureaucrats, supported the war - in fact they had already on August 2nd worked out a no-strike agreement with the employers. Only a handful led by Karl Liebknecht and Rosa Luxemburg opposed; Kautsky, the opportunist, voted to abstain. For the revolutionary proletariat, the Second International ceased to exist from August 4. 1914, the date that the German Social-Democrats betrayed all pious anti-war resolutions and voted unanimously in parliament for the war credits; they voted to support the imperialist war. They were immediately followed by the majority of the socialists in France, Britain, Belgium and other countries. The Second International broke up into separate social-chauvinist parties which warred against each other. ဤကမၻာစစ္သည္ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္အဖြဲ႕ဝင္မ်ားအတြက္ ဤနွစ္မ်ားအတြင္း၎တို႔ခ်မွတ္ခဲ့သည့္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားကိုအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ နွင့္ စစ္ကို ဆိုရွယ္လစ္ စနစ္အတြက္တိုက္ပြဲအျဖစ္ေျပာင္းလဲရန္အခြင့္အလမ္းရေစသည္။ သို႔ေသာ္ဤအက်ပ္အတည္းတြင္ အေခ်ာင္ သမားတို႔ထိန္းခ်ဳပ္ထားေသာ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္၏ပါးလႊာေသာအေပၚယံနိုင္ငံတကာဝါဒသည္ ဓနရွင္ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒ႐ြံ႕နြံအတြင္းက်ေရာက္ၿပိဳကြဲခဲ့ရသည္။ ဒုတိယ အင္တာေနရွင္နယ္၏ ေခါင္းေဆာင္ ပါတီ ျဖစ္ေသာ ဂ်ာမန္ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီသည္ ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပလုပ္ခဲ့သည္။ စစ္ေႂကြးၿမီမ်ားနွွင့္ ပတ္သက္ ေသာပါလီမန္မဲခြဲဆုံုးျဖတ္ျခင္းမတိုင္မီ ပါတီစုံညီအစည္း အေဝးတြင္ အလုပ္သမားသမဂၢဗ်ဴရိုကရက္မ်ား ဦး ေဆာင္သည့္ ႀကီးမားေသာအမ်ားစုက စစ္ကိုေထာက္ခံခဲ့ၾကသည္။ လက္ေတြ႕တြင္မူ၎တို႔သည္ သပိတ္မ ေမွာက္ေရးသေဘာတူညီခ်က္တခုကို အလုပ္ရွင္မ်ားနွင့္ ၾသဂုတ္လ ၂ ရက္ေန႔ကပင္ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ကားလ္လစ္နက္ခ်္နွင့္ရိုဆာလပ္ဇင္ဘတ္တို႔ ဦးေဆာင္သည့္ လက္တဆုပ္စာေသာ သူမ်ားကသာ ဆန္႔က်င္ ခဲ့ၾကသည္။ အေခ်ာင္သမားေကာက္စကီသည္ မဲမေပးဘဲေနခဲ့သည္။ ေတာ္လွန္ေသာပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား အတြက္မူ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္သည္ ဂ်ာမန္ဆုိရွယ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီက အားလုံးေသာ စစ္ဆန္႔က်င္ေရး ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို ဆန္႔က်င္ၿပီး စစ္ေႂကြးၿမီမ်ားကို ပါလီမန္တြင္ကန္႔ကြက္သူမရွိ ေထာက္ခံမဲေပးခဲ့သည့္ ၁၉၁၄ ခုနွစ္ ၾသဂုတ္လ ၄ ရက္ေန႔ကပင္ ဆက္လက္မတည္ရွိေတာ့ေပ။ ၎တို႔သည္နယ္ခ်ဲ့စစ္ကို ေထာက္ခံမဲေပးခဲ့ ျကသည္။ ျပင္သစ္၊ ၿဗိတိန္၊ ဘယ္လဂ်ီယမ္နွင့္ အျခားနိုင္ငံမ်ားမွ ဆိုရွယ္လစ္အမ်ားစုက ၎တို႔ေျခရာကို ခ်က္ျခင္းနင္းသည္။ ဒုတိယ အင္တာေနရွင္နယ္သည္ သီးျခားစီျဖစ္ၿပီး ၎တို႔အခ်င္းခ်င္းစစ္ျဖစ္ေနေသာ လူမႈလူမ်ိဳးႀကီးဝါဒ ပါတီမ်ား အျဖစ္ၿပိဳကြဲသြားသည္။ Bolshevik Position on the War It was thus left to Lenin and the Bolsheviks to uphold and develop the correct Marxist position regarding the World War. Almost within a month of the start of the war, on September 6, 1914, Lenin brought out his theses on the war, The Tasks of Revolutionary Social-Democracy in the European War. In this he clearly stated that, “The European and world war has the clearly defined character of a bourgeois, imperialist and dynastic war. A struggle for markets and for freedom to loot foreign countries, a striving to suppress the revolutionary movement of the proletariat and democracy in the individual countries, a desire to deceive, disunite, and slaughter the proletarians of all countries by setting the wage slaves of one nation against those of another so as to benefit the bourgeoisie – these are the only real content and significance of the war.”20 He also simultaneously condemned the social-chauvinists of the various member parties of the International who had sided with their imperialist bourgeoisies in the war.
စစ္အေပၚ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္တို႔၏အျမင္ ထို႔ေၾကာင့္ဤကမၻာစစ္နွင့္ပတ္သက္၍မွန္ကန္ေသာ မာ့က္စ္ဝါဒအျမင္ျဖင့္ရပ္တည္ရန္မွာ လီနင္နွင့္ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္ မ်ားအတြက္က်န္ရစ္သည္။ စစ္အစတလမ်အတြင္း ၁၉၁၄ စက္တင္ဘာလ ၆ ရက္ေန႔မွာပင္ လီနင္သည္ဤစစ္ နွင့္ပတ္သက္ေသာသူ၏စစ္တမ္း ျဖစ္သည့္ ဥေရာပစစ္ပြဲတြင္ ေတာ္လွန္ေသာ ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္မ်ား၏တာဝန္ မ်ား ကိုေဆာင္းက်ဥ္းေပးခဲ့သည္။ ဤစစ္တမ္းတြင္ လီနင္က ဤဥေရာပနွင့္ကမၻာစစ္တြင္ ရွင္းလင္းျပတ္သား ေသာ ဓနရွင္၊နယ္ခ်ဲ့နွင့္မင္းဆက္လကၡဏာ ရွိသည္ဟု ရွင္းလင္းစြာေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ေဈးကြက္နွင့္အျခားနိုင္ငံမ်ား ကိုလြတ္လပ္စြာလုယက္ခြင့္အတြက္တိုက္ပြဲ၊ တနိုင္ငံခ်င္းစီတြင္ ပစၥည္းမဲ့နွင့္ဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရး လႈပ္ရွားမႈ ကို ဖိနွိပ္ရန္ႀကိဳးစားမႈတခု၊ ဓနရွင္အက်ိဳးစီးပြားအတြက္နိုင္ငံတခု၏ လုပ္အားခက်ြန္မ်ားကို အျခားတနိုင္ငံ၏ လုပ္အားခက်ြန္မ်ားနွင့္ရန္တိုက္ေပးျခင္း ျဖင့္ နိုင္ငံတကာမွပစၥည္းမဲ့မ်ားကို လိမ္လည္ရန္၊ ေသြးခြဲရန္နွင့္ သတ္ ျဖတ္ရန္အားထုတ္မႈတခု - ၎တို႔သည္စစ္၏အမွန္တကယ္အေၾကာင္းတရားနွင့္ထူးျခားမႈသာျဖစ္သည္ ဟု ေဖာ္ျပခဲ့သည္။၂၀ တၿပိဳင္နက္ထဲတြင္သူသည္ ဤစစ္အတြင္း နယ္ခ်ဲ့ဓနရွင္မ်ားဘက္ကရပ္ခဲ့ေသာ နယ္ခ်ဲ့အင္တာေနရွင္နယ္၏ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာပါတီမ်ား ကိုရႈတ္သည္။ On November 1, 1914, the Central Committee of the RSDLP, under the guidance of Lenin, issued a manifesto on the war, giving the call for ‘turning the imperialist war into civil war’, and called for the formation of the Third International in place of the Second International which had suffered disgraceful bankruptcy. Lenin simultaneously made all efforts to give direction to the leftist anti-war elements of International Social-Democracy who had started from 1915 rallying around what came to be known as the Zimmerwald conferences. For this he had to do immense theoretical work to clear the mound of confusion that the revisionist Second International leaders had created on the subject. ၁၉၁၄ ခုနွစ္နိုဝင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ရုရွားဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္ေလဘာပါတီသည္ လီနင္၏ဦးေဆာင္မႈေအာက္မွတဆင့္ နယ္ခ်ဲ့စစ္ကိုျပည္တြင္းစစ္အျဖစ္ေျပာင္းရန္ေတာင္းဆိုေသာ ဤစစ္နွင့္ပတ္သက္ေသာေၾကညာစာတမ္းတေစာင္ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီ က်က္သေရကင္းမဲ့စားေဒဝါလီခံခဲ့ရေသာ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္၏ေနရာတြင္ တတိယအင္တာေနရွင္နယ္နွင့္အစားထိုး ထူေထာင္ရန္ေတာင္းဆိုသည္။ တၿပိဳင္နက္တည္းတြင္လီနင္သည္ ဇမ္မာဝဲလ္ ကြန္ဖရင့္မ်ားဟုသိလာၾကေသာ ေနရာတြင္ ၁၉၁၅ မွစ၍ စတင္စုရံုးမိလာေသာ အင္တာေနရွင္နယ္ဆိုရွယ္ဒီမိုကေရစီ၏ လက္ဝဲစစ္ဆန္႔က်င္ေရးအင္အားစုမ်ားကို တိုက္ရိုက္လမ္းၫြဳန္မႈေပးရန္အစြမ္းကုန္က်ိဴုးစားသည္။ ထိုအတြက္သူသည္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသမားဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ဤအေၾကာင္းအရာနွင့္ပတ္သက္၍ ဖန္တီးခဲ့ေသာ အရႈပ္အေထြးေတာင္ပုံယာပုံကို ရွင္းလင္းရန္ ႀကီးမားေသာသေဘာတရားေရးရာစာတမ္းမ်ားျပဳစုခဲ့ရသည္။ Socialism and War (The Attitude of the R.S.D.L.P. Towards the War), which he prepared along with Zinoviev for circulation among the delegates of the First Zimmerwald Conference in September, 1915. This pamphlet while presenting the pinciples of socialism in relation to the War, also clearly outlined the tasks of the revolutionary social-democrats in Russia as well as at the international level. In it he launched a biting attack against ‘Kautskyism’ and their distortions of the teachings of Marx and Engels regarding war. သူ၏ပထမဆံုးစာတမ္းမွာ ဆိုရွယ္ လစ္စနစ္နွင့္စစ္ ( စစ္နွင့္ပတ္သက္ေသာ ရုရွားဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္ေလဘာပါတီ၏သေဘာထား) အမည္ရွိ စာတမ္း ျဖစ္ၿပီး ၎ကိုသူသည္ ၁၉၁၅ တြင္က်င္းပသည့္ ပထမအႀကိမ္ ဇမ္မာဝဲလ္ကြန္ဖရင့္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ထံျဖန္႔ခ်ိ ရန္ ဇင္နိုဗစ္နွင့္အတူ ျပဳစုသည္။ ဤစာတမ္းသည္ ဤစစ္နွင့္ပတ္သက္သည့္ ဆိုရွယ္လစ္ သေဘာတရားကို ရွင္းျပသည့္အျပင္ ရုရွားနွင့္နိုင္ငံတကာမွ ေတာ္လွန္ေသာ ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္မ်ား၏ တာဝန္ကိုရွင္းလင္းစြာ ေဖာ္ျပ သည္။ ၎တြင္သူသည္ ေကာက္စကီဝါဒနွင့္ ထိုဝါဒီမ်ား၏ မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔၏ စစ္နွင့္ပတ္သက္ေသာ သေဘာတရားမ်ားကို သရုပ္ဖ်က္မႈမ်ားကို ျပင္းထန္စြာတိုက္စစ္ဆင္သည္။ Analysis of Imperialism In 1916, Lenin produced his great book, Imperialism, the Highest Stage of Capitalism, which was a major contribution to Marxist theory, which enabled the world proletariat to grasp the economic essence of imperialism. This was absolutely necessary, particularly at that time, because, as Lenin himself put it, “Unless the economic roots of this phenomenon are understood and its political and social significance appreciated, not a step can be taken toward the solution of the practical problems of the Communist movement and of the impending social revolution.”21 This work also exposed Kautskyism and Kautsky’s anti-Marxist theories presented in his 1915 book, National State, Imperialist State and Union of States where he had argued that it was possible to foresee the world economic system passing into a phase of ‘ultra-imperialism’ in which the great powers and the great international cartels would stabilise the partition of the world and thus eliminate the risk of war. This argument, similar to some analyses of present day globalisation has been proved drastically wrong by the events of the twentieth century However at that time considering Kautsky’s stature as Marxism’s most recognised theorist, Lenin’s work was absolutely necessary to refute these ideas. နယ္ခ်ဲ့စနစ္ကိုသရုပ္ခြဲျခင္း ၁၉၁၆ ခုနွစ္တြင္လီနင္သည္ သူ၏အႀကီးက်ယ္ဆုုံးစာတမ္းျဖစ္ၿပီး မာ့က္စ္ဝါဒသို႔အဓိကအက်ိဳးျပဳမႈတခုျဖစ္ေသာ ကမၻာ့ပစၥည္းမဲ့မ်ားနယ္ခ်ဲ့စနစ္၏ စီးပြားေရးအနွစ္သာရကို နားလည္ေစေသာ နယ္ခ်ဲ့စနစ္က်မ္း ကုိ ထုတ္ေဝခဲ့ သည္ ။ "ဤအျခင္းအရာ၏စီးပြားေရးရင္းျမစ္နွင့္၎တို႔၏နိုင္ငံေရးအရ၊လူမႈေရးအရ အေရးပါမႈမ်ားကိုနားမလည္လ်ွင္ ကြန္ျမဴနစ္လႈပ္ရွားမႈနွင္႔ မၾကာမီေပၚေပါက္ေတာ့မည့္ လူမႈေတာ္လွန္ေရးျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္ေျခလွမ္းမစနိုင္"၂၁ ဟုလီနင္ကိုယ္တိုင္ကေျပာသည့္အတိုင္း ထိုစာတမ္းကို ထုတ္ေဝရန္လံုးဝလိုအပ္သည္။ ထိုစာတမ္းသည္ ၁၉၁၅ ခုနွစ္စာအုပ္ျဖစ္ေသာ အမ်ိဳးသားနိုင္ငံေတာ္၊ နယ္ခ်ဲ့နိုင္ငံေတာ္နွင့္နိုင္ငံမ်ား၏ျပည္ေထာင္စု အမည္ရွိစာအုပ္တြင္ပါရွိေသာ ေကာက္စကီဝါဒနွင့္ ေကာက္စကီ၏ မာ့က္စ္ဝါဒဆန္႔က်င္ေရးသေဘာတရားမ်ားကိုလည္းဖြင့္ခ် သည္။ ထိုစာအုပ္တြင္ေကာက္စကီက မဟာအင္အားႀကီးနိုင္ငံမ်ားနွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႀကီးမ်ားသည္ ကမၻာႀကီးကိုခြဲေဝရာတြင္တည္ၿငိမ္လာၿပီး စစ္ကိုေရွာင္လႊဲနိုင္ေသာ နယ္ခ်ဲ့ေခတ္လြန္ကာလသို႔ ကမၻာ့စီးပြားေရးစနစ္သည္ေျပာင္းလဲနိုင္သည္ဟု အဆိုျပဳခဲ့သည္ ။ ဤသို႔ေသာ အျမင္သည္ ၂၀ ရာစု ယေန႔ေခတ္ ျဖစ္ရပ္မ်ားကအႀကီးအက်ယ္ မွားယြင္းေၾကာင္း သက္ေသျပၿပီးျဖစ္သည့္ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း ကမၻာလုံးလႊမ္းၿခံဳျခင္း နွင့္အလားတူေသာျပႆနာပင္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ထိုအခ်ိန္က ေကာက္စကီသည္မာ့က္စ္ဝါဒ၏ အသိအမွတ္ျပဳခံရဆုံးေသာ သေဘာတရားေရးဆရာအဆင့္ကို ရရွိထားေသာေၾကာင့္ ထိုအယူအဆကို ေျခဖ်က္ရန္လီနင္၏စာတမ္းမွာလုံးဝလိုအပ္သည္။ Marxism and the National Question Meanwhile in Russia there had been a new rise of the revolution between 1912 and 1914. Ably combining illegal work with legal work, the Party was able to gain leadership of all forms of the legal movement and turn the legally existing organisations into bases revolutionary work. မာ့က္စ္ဝါဒနွင့္အမ်ိဳးသားေရးျပႆနာ
ထိုစဥ္အတြင္း ရုရွားတြင္ ၁၉၁၂ နွင့္ ၁၉၁၄ အတြင္း ေတာ္လွန္ေရးဒီေရျမင့္သစ္တခုျဖစ္ေနၿပီးျဖစ္သည္။ တရားဝင္နွင့္တရားမဝင္လုပ္ငန္းမ်ားေပါင္းၿပီး ပါတီသည္ တရားဝင္လႈပ္ရွားမႈပုံစံအားလုံးကို ေခါင္းေဆာင္နိုင္ခဲ့ၿပီး တရားဝင္တည္ရွိေနေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကိုေတာ္လွန္ေရး၏အေျခခံမ်ားအျဖစ္ေျပာင္းလဲနိုင္ခဲ့သည္။ During this period the revolutionary movement in the border region% of Russia demanded a clear program on the national question. The R.S.D.L.P. had in the 1903 Congress itself, on the insistence of Lenin, included in its programme, a clause on recognising the right of nation% to self- determination. The theoretical understanding behind this clear cut stand and its practical implementation in Russia were laid out during this period in three articles on the question: 1) Stalin’s article Marxism and the National Question, written in January, 1913. 2) Lenin’s article Critical Remarks on the National Question in October-December 1913. 3) Lenin’s article The Right of Nations to Self- Determination, February-May 1914. These works, represented a significant theoretical development on the question, from the times of Marx and Engels They were further developed in 1916, by Lenin, when he, in his pamphlet, The Socialist Revolution and the Right of Nations to Sell Determination (Theses), gave a detailed theoretical presentation to the light of a clear-cut understanding of imperialism. ထိုကာလအတြင္း ရုရွား၏ နယ္စပ္ေဒသတြင္ ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမ်ားသည္ အမ်ိဳးသားေရးျပႆနာနွင့္ပတ္သက္၍ ရွင္းလင္းေသာ လမ္းစဥ္တတခုကိုေတာင္းဆိုေနသည္။ ရုရွာဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္တစ္ ေလဘာပါတီသည္ ၁၀၃ ခုနွစ္ကြန္ဂရက္ကပင္ ပါတီလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ နိုင္ငံမ်ား၏ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ကိုအသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္း စာပိုဒ္တပုဒ္ကို လီနင္၏ေတာင္းဆိုမႈေၾကာင့္ ထည့္သြင္းထားသည္။ ဤသို႔ရွင္းလင္းျပတ္သားေသာရပ္တည္မႈေနာက္ကြယ္မွ သေဘာတရားေရးရာနားလည္မႈနွင့္ ရုရွားတြင္လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး ကိုလည္း ဤကာလအတြင္းကပင္ ဤျပႆနာနွင့္ပတ္သက္ေသာေဆာင္းပါး ၃ ေစာင္တြင္တင္ျပခဲ့သည္။ (၁။ ၁၉၁၃ ဇန္နဝါရီတြင္ေရးသားသည့္ စတာလင္၏မာ့က္စ္ဝါဒနွင့္အမ်ိဳးသားေရးျပႆနာ။ ၂။ ၁၉၁၃ ဒီဇင္ဘာ-ေအာက္တုိဘာတြင္ေရးသားသည့္ လီနင္၏ အမ်ိဳးသားေရးျပႆနာအေပၚေဝဖန္သုံးသပ္ခ်က္မ်ား နွင့္ ၃။ ၁၉၁၄ ေဖေဖာ္ဝါရီနွင့္ေမလအတြင္း လီနင္ေရးသားသည့္ နိုင္ငံတို႔၏ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္တို႔ျဖစ္သည္။ ဤစာတမ္းမ်ားသည္ အမ်ိဳးသားေရးျပႆနာ နွင့္ပတ္သက္၍ မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔ေခတ္မွစ၍ ထူးျခားေသာသေဘာတရားေရးရာတိုးတက္မႈကိုကိုယ္စားျပဳသည္။ ၁၉၁၆ တြင္ လီနင္က ၎တို႔ကိုထပ္မံျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ကာ သူ၏စာတမ္းတခုျဖစ္ေသာ ဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးနွင့္ နိုင္ငံမ်ား၏ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ကိုေရးသားေသာအခါ နယ္ခ်ဲ့စနစ္ကိုရွင္းလင္းျပတ္သားစြာနားလည္ရန္ သေဘာတရာေရးရာအေသးစိတ္တင္ျပခ်က္ကိုေပးခဲ့သည္။ February Bourgeois Revolution in Russia
With the outbreak of war, the revolutionary’ situation further ripened. The Bolsheviks did extensive propaganda among the workers against the war and for the overthrow of tsardom. Nuclei were also formed in the army and the navy, at the front and in the rear, and leaflets distributed calling for a fight against the war. At the front, after the Party’s intensive agitation for fraternisation between the warring armies’ soldiers, there were increasing instances of refusal of army units to take the offensive in 1915 and 1916. The bourgeoisie and landlords were making fortunes out of the war, but the workers and peasants were suffering increasing hardships. Millions had died directly of wounds or due to epidemics caused by war conditions. In January and February 1917, the situation became particularly acute. Hatred and anger against the tsarist government spread. Even the Russian imperialist bourgeoisie, were wary of the tsar, whose advisers like Rasputin were working for a separate peace with Germany. They too, with the backing of the British and French governments, planned to replace the tsar through a palace coup. However the people acted first.
ရုရွားေဖေဖာ္ဝါရီဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရး
ပထမ ကမၻာစစ္ျဖစ္ပြားလာသည္နွင့္အတူ ေတာ္လွန္ေရးအေျခအေနမွာ ပိုမိုရင့္မွည့္လာသည္။ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္ တို႔သည္ အလုပ္သမားမ်ား အၾကား ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔ေသာ စစ္ ဆန္႔က်င္ေရးကို ပိုမိုဝါဒျဖန္႔လာသည္။ ေရွ႕တန္းနွင့္ ေနာက္တန္းရွိၾကည္းတပ္နွင့္ေရတပ္မ်ားတြင္လည္း ကလပ္စည္းမ်ားဖြဲ႕စည္းမိလာၿပီး စစ္ဆန္႔က်င္ေရး ေတာင္း ဆိုေသာ စာ႐ြက္မ်ားကိုျဖန္႔ခ်ိၾကသည္။ စစ္ျဖစ္ေနေသာနိုင္ငံမ်ားမွ တပ္ဖြဲ႕မ်ား၏စစ္သားအခ်င္းခ်င္း ညီရင္းအကို ပမာေဆာင္႐ြက္ေရးကို ပါတီ၏က်ယ္ျပန္႔ေသာလႈ႕ံေဆာ္မႈအၿပီး ေရွ႕တန္းတြင္ ၁၉၁၅ နွင့္ ၁၉၁၆ ကာလအတြင္း ၾကည္းတပ္ဖြဲ႕မ်ားကထိုးစစ္ဆင္ရန္ျငင္းဆိုေသာ အႀကိ္မ္မ်ားလာသည္။ ဓနရွင္နွင့္ေျမရွင္မ်ားမွာမူ စစ္မွအႀကီး အက်ယ္စီးပြားျဖစ္ေနသည္ သို႔ေသာ္အလုပ္သမားလယ္သမားမ်ားမွာမူပိုမိုႀကီးမားေသာ အခက္အခဲ ကိုခံစား လာရသည္။ သန္းနွင့္ခ်ီသူမ်ားမွာ စစ္မွရေသာဒဏ္ရာေၾကာင့္တိုက္ရိုက္ျဖစ္ေစ စစ္အေျခအေနေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ကူးစက္ေရာဂါမ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ေစေသဆုံးခဲ့ၾကၿပီးျဖစ္သည္။ ၁၉၁၇ ဇန္နဝါရီနွင့္ေဖေဖာ္ဝါရီတြင္ အေျခအေနမွာ အထူးဆိုး႐ြားလာသည္။ ဇာအစိုးရအေပၚ ေဒါသနွင့္အမုန္းတရားတို႔ ပ်႕ံနွံ႔ေနသည္။ ဇာဘုရင္၏ အႀကံေပးမ်ား ျဖစ္ေသာ ရပ္စျပဴတင္ကဲ့သို႔ေသာသူမ်ားသည္ ဂ်ာမဏီနွင့္ သီးျခားမဟာမိတ္ဖြဲ႕ေရးကို လုပ္ေဆာင္လာ ေသာ ေၾကာင့္ ရုရွားနယ္ခ်ဲ့ဓနရွင္မ်ားပင္ ဇာဘုရင္ နွင္ပတ္သက္၍ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္လာသည္။ ၎တို႔ကလည္း ဇာကို နန္းတြင္းအာဏာသိမ္းအစားထိုးရန္ ၿဗိတိန္နွင့္ျပင္သစ္အစိုးရမ်ားေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳၿပီး ႀကံစည္ေနၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ျပည္သူ လူထုက လက္ဦးမႈရခဲ့သည္။
From January 1917 a strong revolutionary strike movement started in Moscow, Petrograd, Baku and other industrial centres. The Bolsheviks organised big street demonstrations in favour of a general strike. As the strike movement gained momentum, on March 8, International Women’s Day, the working women of Petrograd were called out by the Bolsheviks to demonstrate against starvation, war and tsardom. The workers supported the working women with strikes and by March 11, the strikes and demonstrations had taken on the character of an armed uprising. The Bureau of the Central Committee on March 11, issued a call for continuation of the armed uprising to overthrow the tsar and establish a provisional revolutionary government. On March 12, 60,000 soldiers came over to the side of the revolution, fought the police and helped the workers overthrow the tsar. As the news spread, workers and soldiers everywhere began to depose the tsarist officials. The February bourgeois-democratic revolution had won.
၁၉၁၇ ဇန္နဝါရီမွစ၍ ျပင္းထန္ေသာေတာ္လွန္ေရးသပိတ္မ်ားေမာ္စကို၊ပီထရိုဂရက္၊ဘာကူးနွင့္အျခားစက္မႈဗဟို ခ်က္မ်ားတြင္ စတင္ခဲ့သည္။ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္တို႔ကအေထြေထြသပိတ္လိုလားေသာ ႀကီးမားသည့္ လမ္းမေပၚ ဆႏၵ ျပပြဲမ်ားကိုစီစဥ္သည္။သပိတ္လႈပ္ရွားမႈအရွိန္ရလာေသာအခါ မတ္လ ၈ ရက္ နိုင္ငံတကာအမ်ိဳးသမီးမ်ားေန႔ တြင္ ငတ္မြတ္မႈ၊ စစ္ နွင့္ ဇာစနစ္ကိုဆန္႔က်င္ဆႏၵျပရန္ ပီထရိုဂရက္မွ အမ်ိဳးသမီးအလုပ္သမားမ်ားအား ေဗာ္လ္ရွီဗစ္ တို႔က ၫြဳန္ၾကားသည္။ အလုပ္သမားမ်ားကလည္း သပိတ္တိုက္ပြဲမ်ားျဖင့္ အမ်ိဳး သမီးအလုပ္သမားမ်ားကို ေထာက္ခံၾကၿပီး မတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔သို႔ေရာက္ေသာအခါ သပိတ္နွင့္ဆႏၵျပပြဲမ်ား သည္လက္နက္ကိုင္အုံႂကြမႈ လကၡဏာေဆာင္လာသည္။ ဗဟိုေကာ္မတီဗ်ဴရိုက မတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ ဇာစနစ္ ျဖဳတ္ခ်ေရးနွင့္ ယာယီ အစိုးရ ထူေထာင္ရန္ လက္နက္ကိုင္အုံႂကြမႈကိုဆက္လက္ေဆာင္႐ြက္ရန္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာသည္။ မတ္လ ၁၂ ရက္ေန႔တြင္ စစ္သား ၆၀၀၀၀ ေတာ္လွန္ေရးဘက္သို႔လာပူးေပါင္းကာ ရဲမ်ားကိုတိုက္ခိုက္ၿပီး ဇာစနစ္ကို ကူညီဖိဳခ်ရန္အလုပ္သမားမ်ားကိုကူညီသည္။ ထိုသတင္းပ်႕ံနွံ႔သြားေသာအခါ ေနရာတိုင္းမွအလုပ္သမားမ်ား နွင့္ စစ္သားမ်ားသည္ ဇာ၏အရာရွိမ်ားကိုျဖဳတ္ခ်ၾကသည္။ ေဖေဖာ္ဝါရီလဓနရွင္ဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရး ေအာင္ျမင္ ခဲ့သည္။
As soon as Tsardom was overthrown, on the initiative of the Bolsheviks, there arose Soviets of Workers’ and Soldiers’ Deputies. However, while the Bolsheviks were directly leading the struggle of the masses in the streets, the compromising parties, the Mensheviks and Socialist-Revolutionaries, were seizing the seats in the Soviets, and building up a majority there. Thus they headed the Soviets in Petrograd Moscow and a number of other cities. Meanwhile the liberal bourgeois members of the Duma did a backdoor deal with the Mensheviks and Socialist-Revolutionaries and formed a Provisional Government. The result was an interlocking of two dictatorships: the dictatorship of the bourgeoisie, represented by the Provisional Government, and the dictatorship of the proletariat and peasantry, represented by the Soviets of Workers’ and Soldiers’ Deputies. The result was dual power. ဇာစနစ္ကိုျဖဳတ္ခ်ၿပီးသည္နွင့္တၿပိဳင္နက္ ေဗာ္လ္ရွီဗစ္တို႔၏အစီအစဥ္ျဖင့္ အလုပ္သမားမ်ားနွင့္စစ္သားမ်ား၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕မ်ားေပၚေပါက္လာသည္။ ေဗာ္လ္ရွီဗစ္တို႔သည္ လမ္းမေပၚတိုက္ပြဲမ်ား ကိုဦးေဆာင္ခဲ့ေသာ္လည္း အေပးအယူေစ့စပ္ညႇိုနိႈင္းေရးသမားမ်ားျဖစ္သည့္ မင္ရွီဗစ္မ်ားနွင့္ ေတာ္လွန္ေသာ ဆုိရွယ္လစ္မ်ားသည္ ကိုယ္စားလွယ္ေနရာမ်ားကိုရယူခဲ့ၾကၿပီး အမ်ားစုအေနအထားကုိရယူခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၎တို႔သည္ ပီထရိုဂရက္၊ ေမာ္စကိုနွင့္အျခားၿမိဳ႕ႀကီးအမ်ားအျပားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ဦးေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုစဥ္အတြင္း ဒူးမားလႊတ္ေတာ္၏ လစ္ဘရယ္ ဓနရွင္ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားသည္ မင္ရွီဗစ္မ်ား၊ ဆိုရွယ္လစ္ ေတာ္လွန္ ေရးသမားမ်ားနွင့္ေနာက္ေဖးေပါက္သေဘာတူညီမႈျပဳလုပ္ၿပီး ၾကားျဖတ္အစိုးရကိုဖြဲ႕စည္းသည္။ ရလဒ္မွာဓနရွင္အာဏာရွင္စနစ္နွင့္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားနွင့္လယ္သမားအာဏာရွင္စနစ ္နွစ္ခု ေရာေထြးသြားျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ရလဒ္မွာ နွစ္ခြအာဏာျဖစ္သည္။
Onwards to the Socialist Revolution
Immediately after the bourgeois revolution Lenin whiled still in Switzerland, wrote his famous Letters from Afar, where he analysed this dual power. He called the Soviets the embryo of the workers’ government, which had to go ahead and win victory in the second stage o1 the revolution – the socialist revolution. Their allies in this would be the broad semi-proletarian and small peasant masses and the proletariat o1 all countries.
ဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးဆီသို႔
ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရးၿပီးလ်ွင္ပီးျခင္း လီနင္သည္ ဆြစ္ဇာလန္၌ရွိေနစဥ္မွာပင္ သူ၏ေက်ာ္ၾကားေသာ "အေဝးမွ ေပးစာမ်ား"ကိုေရးသားခဲ့ၿပီး ထိုစာမ်ားတြင္ အာဏာနွစ္ခြ ကိုသရုပ္ခြဲျပသည္။ သူသည္ ဆိုဗီယက္မ်ားကို ေတာ္ လွန္ေရး၏ဒုတိယဆင့္ျဖစ္ေသာဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးကို ဆက္လက္သယ္ေဆာင္ အနိုင္ယူမည့္ အလုပ္သ မားအစိုးရ၏သေႏၶ ဟုေခၚသည္။ ဤေလာက၌၎တို႔၏မဟာမိတ္မ်ားမွာ က်ယ္ျပန္႔ေသာ ပစၥည္းမဲ့တပိုင္းမ်ား၊ လယ္သမားငယ္မ်ားနွင့္ နိုင္ငံစုံမွ ပစၥည္းမဲ့မ်ားျဖစ္လိမ့္မည္။ On April 16, 1917, Lenin arrived in Petrograd after a long period o 1 exile, and the very next day presented his famous April Theses before a meeting of Bolsheviks. He called for opposing the Provisional Government and working for a Bolshevik majority in the Soviets and transferring state power to the Soviets. He presented the programme for ensuring peace, land, and bread. Lastly, he called for a new party Congress with a new party name, the Communist Party, and for building a new International, the Third International. The Mensheviks immediately attacked Lenin’s Theses and gave a warning that ‘the revolution is in danger’. However within three weeks, the first openly held All-Russia Conference (Seventh Conference) of the Bolshevik Party, approved Lenin’s report
based on the same Theses. It gave the slogan, ‘All Power to the Soviets!’ It also approved a very important resolution, moved by Stalin, declaring the right of nations to self-determination, including secession. ၁၉၁၇ ဧၿပီလ ၁၆ရက္ေန႔တြင္ လီနင္သည္ရွည္ၾကာေသာျပည္ေျပးဘဝအၿပီးပီထရိုဂ ရက္ သို႔ေရာက္လာၿပီးေနာက္တေန႔မွာပင္သူ၏ေက်ာ္ၾကားေသာ ဧၿပီစစ္တမ္းကို ေဘာ္လ္ရွီဗစ္မ်ားအစည္းအ ေဝး တခုသို႔ ၏တင္ျပသည္။ သူက ယာယီအစိုးရကိုဆန္႔က်င္ရန္နွင့္ ဆိုဗီယက္မ်ားတြင္ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္ အမ်ားစု ျဖစ္ေအာင္လုပ္ေဆာင္ရန္နွင့္ နိုင္ငံေတာ္အာဏာကို ဆိုဗီယက္မ်ားသို႔လႊဲေျပာင္ေပးရန္ေတာင္းဆိုသည္။ ၿငိမ္း ခ်မ္းေရး၊နယ္ေျမနွင့္ရိကၡာ ထိန္းသိမ္းနိုင္မည့္အစီအစဥ္ကိုသူတင္ျပသည္။ ေနာက္ဆုံးအခ်က္အေနျဖင့္သူက ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဟူေသာ ပါတီအမည္သစ္ျဖင့္ ပါတီကြန္ဂရက္ေခၚယူရန္နွင့္တတိယအင္တာေနရွင္နယ္ျဖစ္လာ ေသာအင္တာေနရွင္နယ္သစ္ထူေထာင္ရန္ေတာင္းဆိုသည္။လီနင္၏စစ္တမ္းကို မင္ရီီွဗစ္တို႔က ခ်က္ျခင္း တိုက္ ခိုက္ၾက ၿပီးေတာ္လွန္ေရး မွာအႏၱရာယ္က်ေရာက္ေနၿပီဟုသတိေပးၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ၃ ပါတ္အတြင္း မွာပင္ ပထမဆုံးေပၚေပၚထင္ထင္က်င္းပေသာ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္ပါတီ၏ ရုရွားနိုင္ငံလုံး ဆိုင္ရာညီလာခံ (သတၱမကြန္ဖရင့္) က ဤစစ္တမ္းအေပၚအေျခခံေသာ လီနင္၏ အစီရင္ခံစာကိုအတည္ျပဳလိုက္သည္။ ထို ကြန္ဖရင့္က ဆိုဗီယက္ မ်ားကိုအာဏာအားလုံးေပး ဟူသည့္ေႂကြးေၾကာ္သံကိုေပးသည္။ ၎သည္ ခြဲထြက္ခြင့္အပါအဝင္နိုင္ငံမ်ား၏ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ကိုေၾကညာေသာ စတာလင္တင္သြင္းသည့္အလြန္ေရးပါေသာအဆိုတခုကိုလည္း အတည္ ျပဳခဲ့သည္။ In the following months, the Bolsheviks worked energetically according to the Conference line, convincing the masses of workers, soldiers and peasants of the correctness of their position. The Sixth Party Congress was also held in August 1917 after a gap of ten years. Due to the danger of attack from the Provisional Government, the Congress had to be held in secret in Petrograd, without the presence of Lenin. Stalin presented the main political reports, which called for the preparation for armed uprising. The Congress also adopted new Party Rules which provided that all Party organisations shall be built on the principles of Democratic Centralism. It also admitted the group led by Trotsky into the Party. ေနာက္ပိုင္းလမ်ားတြင္ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္တို႔သည္ ကြန္ဖရင့္ကခ်မွတ္ေသာလမ္းေၾကာင္းအတိုင္း အလုပ္သမားမ်ား၊ စစ္သားမ်ားနွင့္လယ္သမားမ်ားကို ၎တို႔၏ မွန္ကန္ေသာအေနအထားကိုယုံၾကည္းေစၿပီး အင္တိုက္အားတိုက္ လုပ္ေဆာင္ၾကသည္။ ၁၉၁၇ ၾသဂုတ္လတြင္ ၆ႀကိမ္ေျမာက္ကြန္ဂရက္ကိုလည္း ေနာက္ဆုံးကြန္ဂရက္မွ ၁၀ နွစ္ ၾကာၿပီးမွက်င္းပရသည္။ ယာယီအစိုးရထံမွ တိုက္ခိုက္မႈအႏၱရာယ္ေၾကာင့္ ကြန္ဂရက္ကို လီနင္မတက္ေရာက္ဘဲ ပီထရုဂရက္တြင္လွို႔ဝွက္က်င္းပရသည္။ စတာလင္က လက္နက္ကိုင္အုံႂကြမႈအတြက္ျပင္ဆင္ေရးကို ေတာင္းဆို ေသာ အဓိက နိုင္ငံ ေရးအစီရင္ခံစာကိုတင္သြင္းသည္။ ပါတီ၏အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအားလုံးကို ဒီမိုကေရစီဗဟို ခ်ဳပ္ကိုင္မႈ စည္းမ်ဥ္းမ်ား ေပၚတြင္အေျခခံရမည္ဟူေသာ ပါတီစည္းမ်ဥ္းကိုလည္းစတင္က်င့္သုံးသည္။ ၎သည္ထေရာ္စကီေခါင္းေဆာင္ေသာအုပ္ကိုလည္းပါတီဝင္ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ Soon after the Congress, the Commander-in-Chief of the Russian Army, Gen. Kornilov, organised a revolt of the army in order to crush the Bolsheviks and the Soviets. However the soldiers of many divisions were convinced by the Bolsheviks not to obey orders and the revolt failed. After the failure of this revolt the masses realised that the Bolsheviks and the Soviets were the only guarantee for achieving peace, land, and bread, which were their urgent demands. Rapid Bolshevisation of the Soviets took place, the tide of the revolution was rising, and the Party started preparing for armed uprising. ကြန္ဂရက္အၿပီးမၾကာမီ ရုရွားၾကည္းတပ္စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးကာနီေလာ့ဗ္က ေဘာ္လရွီဗစ္မ်ားနွင့္ဆုိရွယ္လစ္မ်ားကို ေျခမႈန္းရန္ ၾကည္းတပ္ပုံကန္မႈတခုျပဳလုပ္သည္။ သို႔ေသာ္တပ္မအမ်ားအျပားရွိစစ္သားမ်ားမွာမူ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္တို႔ကအမိန္႔မနာခံရန္ေျပာထားၿပီးျဖစ္၍ ပုန္ကန္မႈမေအာင္ျမင္ေပ။ ဤပုန္ကန္မႈက်ဆုံးအၿပီးတြင္ လူထုမွာ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္မ်ားနွင့္ဆိုဗီယက္မ်ားသည္သာ၎တို႔၏အေရးေပၚေတာင္းဆိုမႈမ်ားျဖစ္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္ေရး၊ ေျမနွင့္ အစားအစာ အတြက္အာမခံခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္းသေဘာေပါက္လာၾကသည္။ ဆိုဗီယက္မ်ားအလ်ွင္အျမန္ေဘာ္လ္ရွီဗစ္ျဖစ္လာၾကသည္။ ေတာ္လွန္ေရးဒီေရျမင့္တက္လာသည္။ ထိုေနာက္ပါတီသည္လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအတြက္စတင္ျပင္ဆင္ေတာ့သည္။
State and Revolution
In this period, Lenin, for security reasons, was forced to stay in Finland, away from the main arena of battle. During this period, he completed his book, The State and Revolution, which defended and developed the teachings of Marx and Engels on the question of the state. While particularly exposing the distortions on this question by opportunists like Kautsky, Lenin’s work then had tremendous theoretical and practical significance at the international level. This was because, as Lenin saw clearly at that time itself, the Russian February bourgeois revolution could “only be understood as a link in a chain of socialist proletarian revolutions being caused by the imperialist war. The question of the relation of the socialist proletarian revolution to the state, therefore, [was] acquiring not only practical political importance, but also the significance of a most urgent problem of the day, the problem of explaining to the masses what they will have to do before long to free themselves from capitalist tyranny.”22 နိုင္ငံေတာ္နွင့္ေတာ္လွန္ေရး ဤကာလအတြင္းလီနင္သည္ လုံၿခံဳေရးအေၾကာင္းေၾကာင့္ တိုက္ပြဲမ်ားမွအေဝး ဖင္လန္တြင္သြားေရာက္ေနထိုင္ ရသည္။ ဤကာလအတြင္းမွာပင္ သူသည္ နိုင္ငံေတာ္နွင့္ပတ္သက္၍ မာ့က္စ္နွင့္လီနင္၏သင္ၾကားခ်က္မ်ား ကို ကာကြယ္ဖြံ႕ၿဖိဳးေစေသာ နိုင္ငံေတာ္နွင့္ေတာ္လွန္ေရး အမည္ရွိသူ၏စာအုပ္ ကိုၿပီးစီးခဲ့သည္။ ေကာက္စကီ ကဲ့သို႔ ေသာအေခ်ာင္သမားမ်ား၏ ဤျပႆနာအေပၚသရုပ္ဖ်က္ျခင္းမ်ားကိုအထူးဖြင့္ခ်ၿပီးလီနင္၏စာတမ္းသည္ ထိုစဥ္ က နိုင္ငံတကာအဆင့္၌ သေဘာတရာေရးအရနွင့္လက္ေတြ႕အရ ႀကီးမားစြာအေရးပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ ထိုစဥ္ကလီနင္ရွင္းလင္းစြာျမင္ခဲ့သည့္အတိုင္း ေဖေဖာ္ဝါရီရုရွားဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရး ကို နယ္ခ်ဲ့စစ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ ေပၚလာေသာ ဆိုရွယ္လစ္ပစၥည္းမဲ့ေတာ္လွန္ေရးမ်ား၏ကြင္းဆက္တခုအျဖစ္သာ နားလည္ႏုိင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ သည္။ ဆိုရွယ္လစ္ပစၥည္းမဲ့ေတာ္လွန္ေရးနွင့္နိုင္ငံေတာ္အၾကားဆက္စပ္မႈနွင့္ပတ္သက္ေသာ ျပႆနာမွာ ထို႔ေၾကာင့္ နိုင္ငံေရးအရအေရးပါမႈကိုရယူရန္သာမဟုတ္ ထိုေခတ္၏အေရးအပါဆုံးျပႆနာ၏ အေရးပါမႈ ျဖစ္သည့္ အရင္းရွင္အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္မွ၎တို႔ကို၎တို႔မၾကာမီ လြတ္ေျမာက္ေစရန္လူထုအေနျဖင့္ မည္သည္တို႔လုပ္ရမည္ ကိုရွင္းျပေသာကိစၥျဖစ္သည္ ။၂၂ As the revolutionary tide rose Lenin again landed in Petrograd on October 20, 1917. Within three days of his arrival, a historic Central Committee meeting decided to launch the armed uprising within a few days. Immediately representatives were sent to all parts of the country and particularly to the army units. On becoming aware of the plan for the uprising, the Kerensky government started an attack on the Bolsheviks, on November 6, 1917, the eve of the holding of the Second Al l Russia Congress of Soviets. The Red Guards and revolutionary units of the army retaliated and by November 7, 1917, state power had passed into the hands of the Soviets. Immediately the next day the Congress of Soviets passed the Decree on Peace and the Decree on Land. It formed the first Soviet government – the Council of People’s Commissars - of which Lenin was elected the first Chairman. The Great October Socialist Revolution had established the dictatorship of the proletariat. Thus Marxist theory, during this short period (1905-1917), had seen tremendous development in all fields; it had advanced to the stage of Marxism-Leninism, and had, under its guidance, established the first revolutionary proletarian state.
ေတာ္လွန္ေရးဒီေရျမင့္တက္လာေသာအခါ လီနင္သည္ ၁၉၁၇ ေအာက္တိုဘာ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ ပီထရိုဂရက္သို႔ ထပ္မံေရာက္ရွိလာသည္။သူေရာက္ၿပီး ၃ ရက္အတြင္း သမိုင္းဝင္ဗဟိုေကာ္မတီအစည္းအေဝးက လက္နက္ကိုင္ အုံႂကြမႈကိုရက္အနည္းငယ္အတြင္း စတင္ရန္ဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို နိုင္ငံအနွံ႔အျပား အထူး သျဖင့္ စစ္တပ္ဖြဲ႕မ်ားသို႔ေစလႊတ္ခဲ့သည္။ အုံႂကြမႈကိုသတိျပဳမိေသာေၾကာင့္ ကာရန္စကီအစိုးရသည္ ၁၉၁၇ နိုဝင္ဘာလ ၆ ရက္ေန႔ ရုရွားနိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ကြန္ဂရက္မ်ား ဒုတိယအႀကိမ္ ဆိုရွယ္လစ္မ်ား ကြန္္ဂရက္မတိုင္မီ ေန႔တြင္ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္တို႔ကို စတင္တိုက္ခိုက္သည္။ တပ္နီေတာ္နွင့္ၾကည္းတပ္၏ ေတာ္လွန္ေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားက ျပန္လည္လက္တုန္႔ျပန္ၿပီး ၁၉၁၇ နိုဝင္ဘာ ၇ ရက္ေရာက္ေသာအခါ နိုင္ငံေတာ္အာဏာသည္ ဆိုဗီယက္အဖြဲ႕ မ်ား၏လက္သို႔ေရာက္လာသည္။ ေနာက္တေန႔တြင္ခ်က္ခ်င္းပင္ ဆိုဗီယက္အဖြဲ႕မ်ား၏ကြန္ဂရက္က ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးနွင့္ပတ္သက္ေသာအမိန္႔နွင့္ေျမယာနွင့္ပတ္သက္ေသာအမိန္႔ တို႔ကိုအတည္ျပဳသည္။ ၎သည္ပထမဆုံး ဆိုဗီယက္အစိုးရ-လီနင္ကပထမဆုံးဥကၠဌအျဖစ္ေ႐ြးေကာက္ခံရေသာျပည္သူ႔ေကာ္မရွင္နာမ်ားေကာင္စီ-ကိုဖြဲ႕စည္းသည္။ မဟာေအာက္တိုဘာဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးသည္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား အာဏာရွင္စနစ္ကို ထူေထာင္ခဲ့သည္။ သို႔ျဖစ္၍မာ့က္စ္ဝါဒသေဘာတရားသည္ ဤကာလ ၁၉၀၅-၁၇ အတြင္း နယ္ပယ္စုံတြင္ ႀကီးမားေသာ တိုးတက္မႈနွင့္ၾကဳံေတြ႕ခဲ့သည္။ ၎သည္မာ့က္စ္လီနင္ဝါဒအဆင့္သို႔တိုးတက္လာၿပီးထိုဝါဒ၏လမ္းၫြဳန္မႈေအာက္တြင္ပထမဆုံးေသာ ေတာ္လွန္သည့္ ပစၥည္းမဲ့ပါတီကိုထူေထာင္ခဲ့သည္။
This was a period of intense theoretical work by Marx and Engels. In 1875-76 Engels worked on the book Dialectics of Nature, which demonstrated how the then latest discoveries in the natural sciences also confirmed that the same dialectical laws which operate in human society operate also in nature. This work however remained unfinished and was only published in 1927. Its Chapter IX The Part Played by Labour in the Transition from Ape to Man, gives a classical exposition of the Marxist view of human nature and its development. In 1884 published Engels’ Origin of the Family, Private Property and the State. Written at a time when bourgeois ideas were becoming rife in the German Social- Democratic Party, it was aimed at winning the workers away from reformist illusions to a scientific and revolutionary conception of history, past and present. In 1888, Engels brought out his book on Feuerbach (Ludwig Feuerbach and the End of Classical German Philosophy). This showed how the advance was made from Hegelian idealist dialectics to materialist dialectics, and from mechanical to dialectical materialism.
ဤကာလသည္ မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔၏ျပင္းထန္ေသာသေဘာတရားေရးစာေပကာလလည္းျဖစ္သည္။ ၁၈၇၅-၇၆ တြင္အိန္ဂ်ယ္သည္ သဘာဝသိပၸံ၏ထိုစဥ္ကေနာက္ဆုံးေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားသည္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကိုေမာင္းနွင္ေသာ အႏုပဋိေလာမ ဥပေဒသမ်ားသည္ သဘာဝတရားတြင္လည္းေမာင္းနွင္ေနသည္ ကို မည္သို႔အတည္ျပဳေပးသည္ကိုရွင္းျပေသာ သဘာဝတရား၏ အႏုပဋိေလာမ အမည္ရွိစာတမ္းကိုေရးသားေနသည္။ သို႔ေသာ္ထိစာတမ္းမွာမၿပီးစီးဘဲက်န္ရစ္ၿပီး ၁၉၂၇ ခုနွစ္မွသာထုတ္ေဝခဲ့သည္။ ၎၏ ေမ်ာက္ဝံမွလူအျဖစ္ေျပာင္းလဲရာတြင္လုပ္အား၏အခန္းကဏၭအမည္ရွိ အခန္း ၉ မွာ လူသား၏သေဘာသဘာဝနွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအေပၚ မာ့က္စ္ဝါဒ၏ ဂႏၲဝင္ေျမာက္ရွင္းလင္းတင္ျပခ်က္တခုျဖစ္သည္။
။၁၈၈၄ တြင္အိန္ဂ်ယ္၏ အိမ္ေထာင္မႈ ပုဂၢလိပိုင္ဆုိင္မႈနွင့္နိုင္ငံေတာ္၏မူလအစကိုထုတ္ေဝသည္။ဂ်ာမန္ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီအတြင္း ဓနရွင္အေတြးအေခၚမ်ားျပန္႔နွံ႔ေနခ်ိန္တြင္ေရးသားခဲ့ေသာေၾကာင့္ ၎သည္ အလုပ္သမားမ်ား ကိုျပဳုျပင္ေျပာင္းလဲေရးစိတ္ကူးယဥ္မႈမွ ေဝးကြာၿပီး သိပၸံနည္းက် ေတာ္လွန္ေသာ အတိတ္နွင့္ပစၥဳပၸန္သမိုင္း အယူအဆ သို႔စြဲေဆာင္ရန္ရည္႐ြယ္သည္။ ၁၈၈၈ ခုနွစ္တြင္အိန္ဂ်ယ္သည္ လုဒဝစ္ျဖဴဝါးဘတ္နွင့္ဂ်ာမန္ဂႏၲဝင္အဘိဓမၼာ၏နိဂုံးအမည္ရွိ ျဖဴးဝါးဘတ္နွင့္ပတ္သက္ေသာသူ၏စာအုပ္ကိုထုတ္ေဝသည္။ဤစာအုပ္ သည္ ဟီဂယ္ဝါဒစိတ္ကူးယဥ္အႏုပဋိေလာမမွ ရုပ္ဝါဒအႏုပဋိေလာမသို႔မည္သို႔တိုးတက္လာပံုနွင့္ စက္ယႏၲယားရုပ္ဝါဒမွ အႏုပဋိေလာမရုပ္ဝါဒသို႔မည္သို႔တိူးတက္လာပုံကိုျပသသည္။
Spread of Marxism
During this period Marx was busy working to complete the further volumes of Capital. This however remained incomplete right up to his death on March 14, 1883. On this day, as Engels said, “the greatest living thinker ceased to think.”“ The death of Marx however did not stop the onward march of Marxism. By the time of his death he was a name beloved and revered by millions of revolutionary fellow-workers. On the other hand he was also a man most hated and slandered by the governments and bourgeoisie of his time. No amount of slander however could stop the advance of a doctrine whose historical time had some.
မာ့က္စ္ဝါဒျပန္႔ပြားလာျခင္း
ဤကာလအတြင္းမာ့က္စ္သည္ အရင္းက်မ္း ေနာက္တြဲမ်ားကိုျပဳစုရင္းအလုပ္မ်ားေနသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုက်မ္းသည္ သူကြယ္လြန္ခ်ိန္ ၁၈၈၃ မတ္လ ၁၄ ရက္ အထိမၿပီးစီးခဲ့ေပ။ ထိုေန႔တြင္ အိန္ဂ်ယ္က "ကမၻာ့အႀကီးက်ယ္ဆုံးသက္ရွိ ထင္ ရွားေတြးေခၚရွင္ႀကီး၏ေတြးေခၚမႈရပ္ဆိုင္းသြားၿပီ" ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္မာ့က္စ္ ကြယ္လြန္ျခင္းေၾကာင့္ မာ့က္စ္ဝါဒ၏ ေရွ႕ဆက္ ခ်ီတက္ျခင္းရပ္ဆိုင္းမသြားခဲ့ပါ။ သူကြယ္လြန္ ခ်ိန္တြင္ သူ၏အမည္သည္ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ေသာ ဘဝတူေတာ္လွန္ေရး သမား အလုပ္ သမား မ်ားအၾကား၌ အခ်စ္ခင္ခံရဆုံး အေလးစား ခံရဆုံးျဖစ္ေနသည္။ အျခား တဘက္တြင္လည္းသူသည္ သူ႔ေခတ္ အစုိးရမ်ား၊ ဓနရွင္မ်ား၏အမုန္းဆုံး အပုပ္ခ်ခံရဆုံး သူျဖစ္ေနသည္။ သို႔ေသာ္ မည္မ်ႀကီးမားေသာ အပုပ္ခ်တိုက္ခိုက္မႈမ် သမိုင္းအခ်ိန္အခါက်ေရာက္လာေသာ အယူအဆတခုေရွတန္းေရာက္လာျခင္းကိုမတားဆီးနိုင္ေပ။
By 1883 proletarian socialist parties had been established in Germany (1869), Holland (1870), Denmark (1871), Bohemia (1872), United States (1876), France (1879), Spain (1879), England-group (1880), and Russia-group (1883). This process continued even after Marx’s death with parties being set up in Norway (1887) and Austria, Switzerland, and Sweden in 1889. Most of these got together to form the Second International in 1889. This led to further spread of socialist thought and parties were formed in Australia and Finland (1890), Poland and Italy (1892), Bulgaria, Hungary and Chile (1894), Argentina (1896), Japan 1901), Serbia (1903) and Canada (1904). Thus Marxism which emerged victorious as a theory at the beginning of this period (1872), had by the end of this period (1904), spread its organisations throughout the capitalist world.
၁၈၈၃ ခုနွစ္သို႔ေရာက္ေသာအခါ ပစၥည္းမဲ့ ဆိုရွယ္လစ္ပါတီမ်ားကို ဂ်ာမဏီ ( ၁၈၆၉)၊ ေဟာ္လန္ ( ၁၈၇၀ )၊ ဒိန္းမတ္ ( ၁၈၇၁)၊ ဘိုဟီးမီးယား ( ၁၈၇၂ )၊ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု (၁၈၇၆ )၊ ျပင္သစ္ (၁၈၇၉ )၊ စပိန္ ( ၁၈၇၉)၊ အဂၤလန္အုပ္စု (၁၈၈၀ )၊ ရုရွားအုပ္စု ( ၁၈၈၃)တို႔တြင္ တည္ေထာင္ ထားၿပီးျဖစ္သည္။ ဤျဖစ္စဥ္သည္မာ့က္စ္ကြယ္လြန္ၿပီးသည့္တိုင္ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနၿပီး ေနာ္ေဝးတြင္ (၁၈၈၇ )၊ ၾသစတီးရီးယာ၊ဆြစ္ဇာလန္နွင့္ဆြီဒင္တြင္ (၁၈၈၉)တို႔တြင္ပါတီမ်ားထူေထာင္ၾကသည္။၎တို႔အနက္အမ်ားစုသည္ ၁၈၈၉ တြင္ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္ကိုထူေထာင္ရန္စုစည္းမိၾကသည္။၎သည္ဆိုရွယ္လစ္အေတြးအေခၚမ်ားထပ္မံျပန္႔နွံ႔ေစၿပီး ပါတီမ်ားကိုၾသစေတလ်နွင့္ဖင္လန္ (၁၈၉၀ )၊ ပိုလန္နွင့္အီတလီ ( ၁၈၉၂)၊ ဘူလ္ေဂးရီးယား၊ဟန္ေဂရီ နွင့္ခ်ီလီ ( ၁၈၉၄ )၊ အာဂ်င္တီးနား (၁၈၉၆ )၊ ဂ်ပန္ (၁၉၀၁ )၊ ဆာဗီးယား (၁၉၀၃ ) နွင့္ကေနဒါ (၁၉၀၄ )တို႔တြင္ဆက္လက္ထူေထာင္ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ဤေခတ္၏အစ ( ၁၈၇၂) ခုနွစ္က သေဘာတရားတရပ္အေနျဖင့္ေအာင္ပြဲခံခဲ့ေသာမာ့က္စ္ဝါဒသည္ ဤေခတ္အဆုံးျဖစ္ေသာ (၁၉၀၄ )ခုနွစ္တြင္ ၎၏အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို အရင္းရွင္ကမၻာတြင္ျပန္႔နွ႔ံေစၿပီးျဖစ္သည္။
Opportunism in the Second International
However as Marxism spread organisationally, its principal enemy emerged from within the socialist parties themselves. As pointed out earlier, opportunism and revisionism became the principal threat to the proletarian movement in this period. And as this threat grew its main centre was to become the Second International itself.
ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္မွအေခ်ာင္သမားဝါဒ
မာ့က္စ္ဝါဒသည္အဖြဲ႕အစည္းအရျပန္႔နွ႔ံေနေသာ္လည္း ၎၏အဓိကရန္သူမ်ားသည္ ဆိုရွယ္လစ္ပါတီမ်ားအတြင္းမွပင္ေပၚေပါက္ေနသည္။ အေစာပိုင္းကေထာက္ျပခဲ့သကဲ့သို႔ပင္ အေခ်ာင္သမားဝါဒနွင့္ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဝါဒတို႔သည္ ဤေခတ္၏ပစၥည္းမဲ့လႈပ္ရွားမႈအတြက္အဓိက ၿခိမ္းေျခာက္မႈျဖစ္သည္။ ထိုၿခိမ္းေျခာက္မႈႀကီးထြားလာေသာအခါ ၎၏ဗဟိုခ်က္မွာ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္ပင္ျဖစ္ေနသည္။
The basic orientation at the time of the formation of the Second International in 1889, was Marxist. Yet the right trend succeeded in seeing that no formal international centre of the organisation was set up. This continued for twelve years, thus allowing rightist trends in the member parties to continue unchecked. Engels, till his death on August 5, 1895, tried to fill in this gap by maintaining a regular correspondence, giving guidance to parties in various corners of the globe. Despite his age, he, till the last led the fight of the left elements against various opportunist
deviations. At the same time he also completed the monumental task of editing and publishing the unfinished second and third volumes of Marx’s Capital.
၁၈၈၉ ခုနွစ္တြင္ ဒုတ္ိယအင္တာေနရွင္နယ္ ထူေထာင္စဥ္က အေျခခံဦးတည္ရာမွာ မာ့က္စ္ ဝါဒျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ အဖြဲ႕အစည္း၏ နိုင္ငံ တကာတရားဝင္ဗဟိုခ်က္ကို မသတ္မွတ္ရန္ လက္ယာဂိုဏ္းသားမ်ားကအနိုင္ရေနသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ၁၂ နွစ္တာၾကာခဲ့ၿပီး အဖြဲ႕ဝင္ပါတီမ်ား ၏လက္ယာအယူအဆမ်ားမွာ အဟန္႔အတား မရွိေရွ႕ဆက္ေနခဲ့သည္။ အိန္ဂ်ယ္သည္ ၁၈၉၅ ခုနွစ္ၾသဂုတ္လ ၅ ရက္တြင္သူကြယ္လြန္ခ်ိန္ အထိ ကမၻာ့ေနရာအသီးသီးရွိ ပါတီမ်ားသို႔ ပုံမွန္စာေရးဆက္သြယ္ျခင္း၊လမ္းၫြန္မႈေပးျခင္း ျဖင့္ ဤကြာဟခ်က္ကိုျဖည့္စည္းရန္ ႀကိဳးစား ခဲ့သည္။ သူ၏အသက္အ႐ြယ္ႀကီးရင့္ေသာ္လည္း အိန္ဂ်ယ္သည္ ေနာက္ဆုံးအခ်ိန္အထိ လက္ဝဲအင္အားစုမ်ားကိုအမ်ိဳးမ်ိဳးေသာအေခ်ာင္သမားေသြဖီမႈမ်ားကိုဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ရန္ဦးေဆာင္ခဲ့သည္။တခ်ိန္တည္းတြင္သူသည္ မာ့က္စ္၏ မၿပီးစီးေသးေသာ မာ့က္စ္၏ မွတ္တိုင္ထူရမည့္စာအုပ္မ်ားျဖစ္ေသာအရင္းက်မ္း ဒုတိယတြဲနွင့္တတိယတြဲ တည္းျဖတ္ထုတ္ေဝျခင္းကိုအၿပီးသပ္ေနသည္။
The opportunist trends which were getting entrenched in the various national parties at that time had their base in the growing labour aristocracy and the large number of petty bourgeois intellectuals who sought to make careers by leading the political organisations of the workers. Particularly in countries like Great Britain, which became the leading imperialist power, and which therefore had the best ability to bribe the upper sections of the workers and create a labour aristocracy, these trends were the strongest. Fabianism, was one such opportunist reformist ideology, which through the Fabian League, established in 1884, extended its influence on trade union bureaucrats. It preached a vague form of evolutionary socialism, and attacked every principle of revolutionary Marxism. Similar opportunist trends, though not that developed, also existed in the United States and France. In Germany however the relatively weaker capitalist system and underground conditions of the party till 1890 restricted the growth of opportunism till much later. The German party therefore provided the left leadership consisting of Bebel, Kautsky and others, that Engels relied upon, and which was the principal leadership to the Second International.
ထိုစဥ္ကနိုင္ငံအလိုက္ပါတီမ်ားအတြင္းအျမစ္တြယ္ေနေသာ အေခ်ာင္သမားအယူအဆမ်ား သည္ ထုိစဥ္ကႀကီးထြားေနေသာ အလုပ္သမားမင္းစုိးရာဇာမ်ားနွင့္အလုပ္သမားမ်ား၏နိုင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကိုေခါင္းေဆာင္ျခင္းျဖင့္ဘဝတက္လမ္းရွာရန္ႀကီဳးစားေနေသာ ဓနရွင္ေပါက္စပညာတပ္အမ်ားအျပားကိုအေျခခံသည္။ အထူးသျဖင့္ နယ္ခ်ဲ့အင္အားႀကီးနိုင္ငံ ျဖစ္ေနၿပီးထို႔ေၾကာင့္ပင္ အလုပ္သမားမ်ား၏အထက္လႊာကို လာလ္ထိုးၿပီးအလုပ္သမားမင္းစိုးရာဇာစနစ္တခုဖန္တီးရန္အေကာင္းဆုံုးစြမ္းရည္ရွိေသာၿဗိတိန္ကဲ့သို႔ေသာနိုင္ငံမ်ားတြင္ ဤကဲ့သို႔ေသာအယူအဆမ်ားအားအေကာင္းဆုံးျဖစ္သည္။ ၁၈၈၄ ခုနွစ္က ေဖဘီယမ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွတဆင့္ထူေထာင္ခဲ့ေသာဤကဲ့သို႔ေသာအေခ်ာင္သမားျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအယူအဆျဖစ္ေသာ ေဖဘီယမ္ အယူအဆသည္ ၎၏ၾသဇာကိုအလုပ္သမားသမဂၢဗ်ဴရိုကရက္မ်ားအၾကားခ်ဲ့ထြင္လာသည္။၎သည္ဆိုရွယ္လစ္ဆင့္ကဲျဖစ္ေပၚမႈမႈ၏မေရရာေသာပုံစံကိုေဟာေျပာၿပီး မာ့က္စ္ဝါဒ၏ေတာ္လွန္ေသာသေဘာတရားမ်ားအားလုံးကိုတိုက္ခိုက္သည္။ ထိုမ်ွမတိုးတက္ေသာ္လည္း အလားတူအေခ်ာင္သမားအယူအဆမ်ားသည္လအေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနွင္ျပင္သစ္တြင္ လည္းရွိသည္။ သို႔ေသာ္ဂ်ာမဏီတြင္နိႈင္းယွဥ္ခ်က္အားျဖင့္အားနည္းေသာအရင္ရွင္စနစ္နွင့္၁၈၉၀ အထိေျမေအာက္တြင္တည္ရွိေနေသာပါတီအေျခအေနမ်ားသည္ အေခ်ာင္သမားဝါဒႀကီးထြားမႈကိုမ်ားစြာေနာက္က်ေစသည္။ သို႔ေသာ္ ဂ်ာမဏီပါတီသည္ အိန္ဂ်ယ္အားထားေသာ ဘီဘယ္၊ေကာက္စကီနွင့္အျခားသူမ်ား၏ လက္ဝဲဦးေဆာင္မႈကိုပ႔ံပိုးေပးခဲ့ၿပီး ၎သည္ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္၏အဓိကဦးေဆာင္မႈျဖစ္ခဲ့သည္
But these left elements themselves (or orthodox Marxists as they were then called) were actually centrists, who in the later period, when the class struggle sharpened, also moved away from revolutionary Marxism. Thus, even at this time, though they basically upheld Marxist positions, they were unable to effectively combat the new forms of opportunism that consolidated themselves after the death of Engels. The principal form of such opportunism that raised its head within the International was Bernstein’s attempt to ‘revise’ Marxism.
သို႔ေသာ္ဤလက္ဝဲအစိတ္အပိုင္မ်ားကိုယ္တိုင္သည္ပင္ (သို႔မဟုတ္ ၎တို႔ကို ထိုစဥ္က ေခၚသည့္အတိုင္း တယူသန္မာ့က္စ္ဝါဒီမ်ား) သည္လက္ေတြ႕အားျဖင့္ ေနာက္ပိုင္း တိုက္ပြဲဲျပင္း ထန္လာေသာအခါ ေတာ္လွန္ ေသာမာ့က္စ္ဝါဒမွေရွာင္ေျပးၾကေသာ အလယ္ဗဟိုဝါဒီမ်ားျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ထိုအခ်ိန္တြင္ပင္၎တို႔သည္မာ့က္စ္ဝါဒအျမင္ကုိအေျခခံအျဖင့္ဆုပ္ကိုင္ထားေသာ္လည္း အိန္ဂ်ယ္ေသဆုံးၿပီေနာက္အင္အားေတာင့္တင္းလာေသာ အေခ်ာင္သမားဝါဒပုံစံသစ္မ်ားကိုပုံစံမ်ားက္ိုထိေရာက္စြာ တိုက္ပြဲဆင္နိုင္ျခင္းမရွိေပ။ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္အတြင္းေခါင္းေထာင္ထလာေသာ အဓိကအေခ်ာင္သမားဝါဒပုံစံမွာ မာ့က္စ္ဝါဒကိုျပန္လည္ျပင္ဆင္ရန္ႀကိဳးစားေသာဘန္းစတိန္း၏အားထုတ္မႈျဖစ္သည္။
Fight against Bernsteinian revisionism
Bernstein, first placed his revisionist views in October 1898, in a letter to the German Social Democratic Party convention, and later followed it up in 1899 with a book Evolutionary Socialism. This system of opportunism was directly a product of the rise of imperialism in general and of German imperialism in particular. On the basis of characteristic features of the early imperialist period, Bernstein arrived at the conclusion that Marxism was all wrong. In his book he challenged the Marxist theory of surplus value, repudiated the theories of the class struggle and of the materialist conception of history, and especially attacked the theory of the relative and absolute impoverishment of the working class. He supported bourgeois patriotism, and ridiculed the term ‘dictatorship of the proletariat’, declaring that a revolution was both unnecessary and impossible. For this he especially made use of an Introduction to Marx’s Class Struggles in France, written by Engels in 1895, which had been distorted to appear as if Engels, in later times, was not in favour of revolutionary means of struggle. Thus Bernstein even attempted to use Engels’ authority for his class collaborationist theory. He preached a ‘gradualist’ approach to ‘socialism’, and proposed that the ‘flexible institutions’ of capitalism needed ‘only to be further developed’ – unlike the rigid institutions of feudalism which had had to be destroyed by violence.
ဘန္းစတိန္း၏ေတာ္လွန္ေရးအယူအဆကိုဆန္႔က်င္ျခင္း
၁၈၉၈ ေအာက္တိုဘာတြင္သူ၏ေတာ္လွန္ေရးအျမင္မ်ားကိုတင္ျပခဲ့ေသာ ဘန္းစတိန္းသည္ သူ၏ေတာ္လွန္ေရးအျမင္မ်ားကို ဂ်ာမန္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီသို႔ေပးပို႔ခဲ့ေသာစာတေစာင္တြင္ပထမတင္ျပခဲၿ့ပီးေနာက္ ၎စာကို ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒဆင့္ကဲျဖစ္ေပၚမႈ အမည္ရွ္ိစာအုပ္ျဖင့္ ၁၈၉၉ တြင္ ထပ္မံေရွ႕ဆက္သည္။ဤကဲ့သို႔ေသာအေခ်ာင္သမားစနစ္မွာ ေယဘုံယ်အားျဖင့္နယ္ခ်ဲ့စနစ္ေခၚင္းေထာင္လာျခင္းနွင့္အထူးသျဖင့္ဂ်ာမန္နယ္ခ်ဲ့ဝါဒေခၚင္းေထာင္လာျခင္း၏တိုက္ရိုက္ထုတ္ကုန္ျဖစ္သည္။ နယ္ခ်ဲ့စနစ္အေစာပိုင္း၏လကၡဏာမ်ားေပၚအေျခခံၿပီး မာ့က္စ္သည္အရာရာမွားယြင္းသည္ဟုဘန္းစတိန္းကေကာက္ခ်က္ခ်ခဲ့သည္။သူ၏စာအုပ္တြင္သူက မာ့က္စ္၏အပိုတန္ဖိုးသေဘာတရားကိုေဝဖန္သည္၊လူတန္းစားတိုက္ပြဲသေဘာတရားမ်ားနွင့္သမိုင္းဆိုင္ရာရုပ္ဝါဒသေဘာတရားမ်ားကို ေခ်ပၿပီးအထူးသျဖင့္ အလုပ္သမားလူတန္းစား၏ နိႈင္းယွဥ္ခ်က္အားျဖင့္နွင့္ပကတိဆင္းရဲနြမ္းပါးမႈသေဘာတရားကိုတိုက္ခိုက္သည္။ သူသည္ဓနရွင္မ်ိဳးခ်စ္ဝါဒကိုေထာက္ခံၿပီး ေတာ္လွန္ေရးသည္မလိုအပ္သလိုျဖစ္လည္းမျဖစ္နိုင္ဟုဆိုကာ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားအာဏာရွင္စနစ္ဟူေသာစကားကိုေလွာင္ေျပာင္သည္။ ထိုိုသို႔လုပ္ရန္ သူသည္ ၁၈၉၅ ခုနွစ္က အိန္ဂ်ယ္ေရးသားေသာ မာ့က္စ္၏ျပင္သစ္ျပည္မွလူတန္းစားတိုက္ပြဲစာအုပ္၏အမွာစာကုိအသုံးခ်ကာအိန္ဂ်ယ္သည္ေနာက္ပိုင္းတြင္လူတန္းစားတိုက္ပြဲ၏ေတာ္လွန္ေသာနည္းလမ္းကိုမလိုလားသကဲ့သို႔သရုပ္ဖ်က္သည္။သို႔ျဖင့္ဘန္းစတိန္းသည္ဘသူ၏လူတန္းစားပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရးသေဘာတရား အတြက္အိန္ဂ်ယ္၏ၾသဇာကိုအသုံးခ်ရန္ပင္ႀကိဳးစားသည္။ သူသည္ဆိုရွယ္လစ္စနစ္သို႔ျဖည္းျဖည္းမွန္မွန္ေျပာင္လဲေရးနည္လ္းကိုေဟာေျပာပို႔ခ်ၿပီး အၾကမ္းနည္းျဖင့္ဖ်က္သိမ္းခဲ့ရေသာ ေျမရွင္ဗေဒသရာဇ္ စနစ္၏ တင္းက်ပ္ေသာအင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ားနွင့္မတူဘဲ အရင္းရွင္စနစ္၏ျပဳလြယ္ျပင္လြယ္ေသာအင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ားကိုပိုမိုတိုးတက္ေအာင္လုပ္ရန္လိုသည္ဟုအဆိုျပဳသည္။
Though this theory was presented in its most developed form in the German party (which was the leading party of the International at that time), yet there were leading members in various important parties who in essence preached and practised the same revisionism, either wholly or in parts. Thus in Germany itself there was Vollmar, in France-Jaures, in Russia-Martov, in England- MacDonald, and in the United States-Gompers. They were fought against by the comrades then taking a revolutionary line – Bebel, Kautsky and Rosa Luxembourg in Germany, Guesde in France, Plekhanov and Lenin in Russia, Hyndman in England, and De Leon in the United States. The truggle which was waged independently, to varying degrees, in the various national parties, was then centralised in the Amsterdam Congress of the International. After an intense struggle in which the German party took the lead to defend the Marxist line, the Congress passed a resolution which
repudiated “to the fullest extent possible the efforts of the revisionists who have for their object the modification of our tried and victorious policy based on the class war, and the substitution, for the conquest of political power by an unceasing attack on the bourgeoisie, of a policy of concession to the established order of society.
ဤသေဘာတရားကိုအဖြံ႕ၿဖိဳးဆုံးပုံစံျဖင့္ ထိုစဥ္က အင္တာေနရွင္နယ္တြင္ေခါင္းေဆာင္ပါတီျဖစ္ေသာ ဂ်ာမန္ပါတီတြင္တင္ျပခဲ့ေသာ္လည္း ဤတူညီေသာျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဝါဒကို တစိတ္တပိုင္းျဖစ္ေစ လုံးလုံးလ်ားလ်ားျဖစ္ေစ အနွစ္သာရအားျဖင့္ ေဟာေျပာက်င့္သုံးေသာ အျခားအေရးပါေသာပါတီအမ်ားအျပားမွထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္မ်ားလည္းရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္၎တို႔တြင္ ဂ်ာမဏီတြင္ ေဗာ္မာ၊ ျပင္သစ္တြင္ ဂ်ဴရက္စ္၊ ရုရွားတြင္မာေတာ့၊ အဂၤလန္တြင္မက္ေဒၚနယ္နွင့္အေမရိကန္ုျပည္ေထာင္စုတြင္ဂြမ္ပါးတို႔ ပါဝင္သည္။ ၎တို႔ကို ထိုစဥ္ကေတာ္လွန္ေသာလမ္းေၾကာင္းဆုပ္ကိုင္ထားေသာ ဂ်ာမဏီမွဘီဘယ္၊ေကာက္စကီနွင့္ ရိုဆာ လပ္ဇင္းဘတ္၊ ျပင္သစ္မွဂူးဒ္ နွင့္ရုရွားမွ ပလက္ခေနာ႔နွင့္ လီနင္၊ အဂၤလန္မွဟင္းဒ္မန္းနွင့္အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွ ဒီလီယြန္ တို႔ကဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ၾကသည္အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာႏုိင္ငံအလိုက္ပါတီမ်ားတြင္အဆင့္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္သီးျခားစီဆင္နြဲခဲ့ေသာဤတိုက္ပြဲသည္ အင္တာေနရွင္နယ္၏အမ္စတာဒန္ကြန္ဂရက္တြင္စုစည္းမိသြားသည္။ မာ့က္စ္ဝါဒလမ္းေၾကာင္းကို ဂ်ာမန္ပါတီကဦးေဆာင္ကာကြယ္သည့္ ျပင္းထန္ေသာ တိုက္ပြဲတခုအၿပီး ကြန္ဂရက္က လူတန္းစားစစ္ပြဲကိုအေျခခံေသာ က်ြႏုပ္တို႔၏ အစစ္ေဆးခံနိုင္ၿပီးေအာင္ျမင္ေသာ မူဝါဒကို ျပင္ဆင္ရန္ ရည္႐ြယ္ခ်က္ရွိေသာျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသမားမ်ား၏အားထုတ္မႈမ်ားနွင့္ ဓနရွင္လူတန္းစားအေပၚမဆုတ္နစ္ေသာတိုက္ပြဲျဖင့္ နိုင္ငံေရးအာဏာရယူေရးကို လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏တည္စဲစနစ္သို႔အည့ံခံေရးမူဝါဒတခုနွင့္အစားထိုးျခင္းတိ့ု အား အျပင္ထန္ဆုံးရႈတ္ခ်ေၾကာင္း ဆုံးျဖတ္ခ်က္တခုကိုအတည္ျပဳလိုက္သည္။
“The consequence of such revisionist tactics would be to turn a party striving for the most speedy transformation possible of bourgeois society into socialist society - a party therefore revolutionary in the best sense of the word - into a party satisfied with the reform of bourgeois society.”14
ဤကဲ့သို႔ေသာျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးနည္းပိရိရာယ္၏အက်ိဳးဆက္မွာ ဓနရွင္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတခုကို ဆိုရွယ္လစ္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအျဖစ္ တတ္နိုင္သမ်အျမန္ဆုံးေျပာင္းလဲပစ္ရန္ႀကိဳးပမ္းေနေသာ ပါတီတခု - ထုိ႔ေၾကာင့္ ဤစကားလံုး၏အေကာင္းဆုံးအဓိပၸာယ္အရ ေတာ္လွန္ေသာပါတီတခု - ကိုဓနရွင္လူ႔အဖြဒ႕အစည္း၏ျဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတြင္ေက်နပ္ေနေသာပါတီအျဖစ္ေျပာင္လဲပစ္ရန္ျဖစ္သည္။၁၄
This resolution was passed by a vote of 25 to 5, with 12 abstentions. Another cleverly worded resolution which used class struggle phraseology, while failing to specifically condemn revisionism, narrowly escaped being passed because of a tie vote of 21 to 21. This narrow escape, as well as the large number of abstentions on the main resolution, were thus ominous indicators of the depth of opportunism at the highest level in the International. Though Bernsteinism had temporarily been beaten back, it was clear in 1904 itself that the Second International did not have the strength to achieve final victory over revisionism.
ဤဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ေထာက္ခံမဲ ၂၅မဲ၊ ကန္႔ကြက္မဲ ၅မဲ၊ မဲမေပးေသာပါတီ ၁၂ မဲျဖင့္ အတည္ျပဳခဲ့သည္။ အျခားလိမၼာပါးနပ္စြာ စကားလုံးေ႐ြးခ်ယ္ထားၿပီးျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဝါဒကိုအတိအက်မရႈတ္ခ်ဘဲ လူတန္းစား တိုက္ပြဲဟူေသာေဝါဟာရ သုံးထားသည့္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္တခုမွာ ၂၁မဲ ၂၁မဲသေရျဖင့္ အတည္ျပဳနိုင္ျခင္းမွ ပြတ္ကာသီကာ လြတ္ေျမာက္သြားသည္။ ဤကဲ့သို႔ပြတ္ကာသီကာမဲနွင့္အတည္မျပဳနိုင္ျခင္းနွင့္ အဓိကက်ေသာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္တြင္ မဲမေပးသူ မ်ားျပားျခင္းတို႔သည္ အင္တာေနရွင္နယ္၏ အျမင့္ဆုံးအပိုင္းတြင္ အေခ်ာင္သမားဝါဒနက္ရိႈင္းစြာအျမစ္တြယ္ေနျခင္းကိုျပသသည့္နမိတ္ဆိုးျဖစ္သည္။ ဘန္းစတိန္း သည္ယာယီအားျဖင့္ေနာက္တန္း ေရာက္သြားေသာ္လည္း ဒုတ္ိယ အင္တာ ေနရွင္နယ္သည္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဝါဒ အေပၚေနာက္ဆုံးေအာင္ပြဲခံရန္အင္အားမရွိသည္ကို ၁၉၀၄ ခုနွစ္တြင္ အထင္အရွား ေတြ႕ရ သည္။
Lenin’s Early Years
The theoretical and organisational centre for this struggle was however being built by Marxism at another place- Russia. Though Lenin at that time was not a very noted figure in the International, he had already started becoming the key figure in the rapid growth of the proletarian socialist movement in Russia. Through a series of struggles against wrong trends in the Russian revolutionary movement, the foundations of the Leninist party were being laid. Though these struggles were then primarily centred on the problems of the Russian revolution, they had immense significance for the international revolutionary struggle and the struggle against revisionism. It was the turn of the era of imperialism and proletarian revolution, and Marxism was, in the hands of Lenin, developing its theoretical and practical weapons in the changing conditions of the new era - Leninism was taking birth.
လီနင္၏ငယ္ဘဝ
သို႔ေသာ္ ဤတိုက္ပြဲ၏ သေဘာတရားေရးရာ နွင့္ အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာ ဗဟိုခ်က္ကို မာ့က္စ္ ဝါဒက အျခားတေနရာ - ရုရွား- တြင္ တည္ ေဆာက္ေနသည္။ ထိုစဥ္ကလီနင္သည္ အင္တာေနရွင္နယ္တြင္ ထင္ရွားလွေသာ ေခါင္းေဆာင္ မဟုတ္ ေသာ္လည္းရုရွားနိုင္ငံ ပစၥည္းမဲ့ဆိုရွယ္လစ္ လႈပ္ရွားမႈ၏ လ်င္ျမန္ေသာဖြံ႕ၿဖိဳးမႈတြင္ အဓိက ေခါင္းေဆာင္ ေနရာကိုစတင္ရယူေနၿပီျဖစ္သည္။ ရုရွား ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈတြင္မွားယြင္းေသာ အယူအဆမ်ားနွင့္ပတ္သက္၍ မ်ားစြာေသာ တိုက္ပြဲမ်ားရွိေသာ္လည္း လီနင္ဝါဒပါတီ၏ အုတ္ျမစ္မ်ားကိုခ်မွတ္ေနသည္။ ဤတိုက္ပြဲမ်ား သည္အေျခခံအားျဖင့္ ရုရွားေတာ္လွန္ေရး၏ ျပသနာမ်ားအေပၚ အာရုံစိုက္ေသာ္လည္း ၎တို႔သည္ နိုင္ငံတကာေတာ္လွန္ေရး လႈပ္ရွားမႈနွင့္ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဝါဒဆန္႔က်င္ေရးတိုက္ပြဲအတြက္ ထူးျခားအေရးပါ မႈရွိသည္။၎သည္နယ္ခ်ဲ့စနစ္နွင့္ပစၥည္းမဲ့ေတာ္လွန္ေရး၏ ေခတ္ေျပာင္းကာလျဖစ္ၿပီး မာ့က္စ္ဝါဒသည္ လီနင္၏လက္မ်ားအတြင္း ေခတ္စစ္တခု၏ ေျပာင္းလဲေနေသာ အေျခအေနအတြင္း သေဘာတရားေရး နွင့္လက္ေတြဆိုင္ရာ လက္နက္မ်ား အျဖစ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာသည္-လီနင္ဝါဒေမြးဖြားျခင္း။
Vladimir Ilyich Ulyanov (Lenin) was born on April 22, 1870, in the city of Simbirsk in Russia. His father, by birth a peasant, had become a school teacher, and his mother was also of modest origin. His elder brother Alexander, one of the most active organisers of Narodnaya Volya (People’s Will), a terrorist organisation, was hanged by the tsar’s government in 1887. The same year Lenin joined the Kazan university, because he as the brother of an executed revolutionary, was barred from the universities in St. Petersburg and Moscow. In Kazan he joined a Marxist circle, and took part in the revolutionary student movement, for which he was soon arrested and expelled from the university. He later moved to Samara where a Marxist circle was formed with Lenin as the central figure. On the basis of self-study he finally got a degree in law from St. Petersburg, but he never practised the profession. From 1893 Lenin concentrated his activities in St. Petersburg, where by 1895 he had united all the Marxist workers’ circles into a single League of Struggle for the Emancipation of the Working Class. This was the first body that began to unite Socialism with the working class movement. Lenin thus prepared the way for the founding of a revolutionary Marxist Lenin’s party.
ဗလာဒီမာအီလီရစ္အူလ်ာေနာ႔ ( လီနင္ ) ကို ၁၈၇၀ ခုနွစ္ဧၿပီလ ၂၂ ရက္ေန႔က ရုရွားနိုင္ငံ ဆမ္ဘာ့စ္က္ၿမိဳ႕တြင္ဖြားျမင္သည္။ သူ၏ဖခင္မွာ မ်ိဳးရိုးအရ လယ္သမားျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း ေနာင္တြင္ ေက်ာင္းဆရာျဖစ္လာခဲ့ၿပီး သူ၏မိခင္မွာလည္ အလယ္အလတ္မ်ိဳးရိုး ျဖစ္သည္။ သူ၏အကိုႀကီးအလက္ဇနၵာမွာ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕တခုျဖစ္ေသာ နာေရာ႕နာဒါ ေဗာ္လယာ ေခၚျပည္သူ႔ဆနၵအဖြဲ႕၏ အတက္ႂကြဆုံးစည္းရံုးေရးသမားတဦးျဖစ္ကာ ၁၈၈၇ ခုနွစ္တြင္ ဇာအစိုးရ၏ ႀကိဳးေပးကြပ္မ်က္ ခံခဲ့ရသည္။ ကြပ္မ်က္ခံ ေတာ္လွန္ေရး သမားတဦး၏ ညီျဖစ္၍ စိန္႔ပီတာစဘတ္နွင့္ ေမာ္စကိုမွ တကၠသိုလ္မ်ားမွ တားျမစ္ခံရၿပီး လီနင္သည္ ထိုနွစ္မွာပင္ ကာဇန္တကၠသုိလ္ သို႔တက္ေရာက္ ရသည္။ ကာဇန္တြင္သူသည္ မာ့က္စ္ဝါဒ အဝန္းအဝိုင္းတခုသို႔ဝင္ေရာက္ၿပီး ေတာ္လွန္ေသာေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈတြင္ ပါဝင္ကာ ထိုအတြက္ပင္မၾကာမီ အဖမ္းခံရၿပီး ေက်ာင္းထုတ္ခံရသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ သူသည္ ဆာမာရာ သို႔ေျပာင္းရာ ထိုၿမိဳ႕တြင္ လီနင္ကို အဓိကေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ထားေသာ မာ့က္စ္ဝါဒအဝန္းအဝိုင္းတခုေပၚေပါက္လာသည္။ ၎ဘာသာေလ့လာမႈအေျခခံျဖင့္ သူသည္ စိန္႔ပီတာစဘတ္မွ ဥပေဒဘြဲ႕တခုရခဲ့ ေသာ္လည္း ထိုဘြဲ႕ျဖင့္အသက္မေမြးခဲ့ေပ။ ၁၈၉၃ ခုနွစ္မွစ၍ လီနင္ သည္ သူ၏လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို စိန္႔ပီတာစဘတ္တြင္ ဗဟိုျပဳခဲ့ၿပီး ထိုမွပင္ ၁၈၉၅ ခုနွစ္တြင္ မာ့က္စ္ဝါဒ အဝန္းအဝိုင္းမ်ားအားလုံးကိုု တခုတည္းေသာ အလုပ္သမားလူတန္းစား လြတ္ေျမာက္ေရးတိုက္ပြဲအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အျဖစ္ စုစည္းနိုင္ခဲ့သည္။ ၎သည္ အလုပ္သမား လူတန္းစားလႈပ္ရွားမႈကို ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒနွင့္ ပထမဆုံးေပါင္းစည္းေပးေသာ အဖြဲ႕ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖင့္လီနင္သည္ လီနင္၏ေတာ္လွန္ေသာ မာ့က္စ္ဝါဒပါတီကိုထူေထာင္ရန္စတင္လမ္းခင္းခဲ့သည္။
Fight against Narodism Fight against Narodism
From the very beginning Lenin launched a struggle against all alien trends that were attempting to lead the revolutionary movement astray. His first major work, brought out in 1894, was an exposure of the Narodism of the eighteen nineties - What the ‘Friends of the People’ Are and How They Fight Against the Social-Democrats. Though Plekhanov had earlier itself dealt the chief blow to this petty bourgeois form of socialism, yet Lenin’s work served to completely expose it before the sections of
revolutionary youth who still sympathised with it. In it, Lenin for the first time advanced the idea of a revolutionary alliance of the workers and peasants as the principal means of overthrowing tsardom, the landlords and the bourgeoisie. He also outlined the main tasks of the Russian Marxists. Along with the struggle against Narodism, Lenin also led the struggle against the ‘legal Marxists’ who were basically bourgeois intellectuals in Marxist garb. Lenin’s intensive revolutionary activities in this period however led to him being arrested for a long period in St. Petersburg and then banished to Siberia for three years from 1897.
နာေရာက္ဝါဒကိုဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ျခင္း
လီနင္သည္ကနဦးကပင္ ေတာ္လွန္ေရး လႈပ္ရွားမႈ ကို လမ္းေၾကာင္းလြဲေစရန္ အားထုတ္သည့္ ျပင္ပမွ ဝင္ေရာက္လာ ေသာ အယူအဆမ်ားကို တိုက္ပြဲတခုဆင္ခဲ့သည္။ ၁၈၉၄ တြင္ေဆာင္က်ဥ္းခဲ့ေသာ ပထမဆုံး အဓိကလုပ္ငန္းမွာ ၁၈၉၀ ခုနွစ္မ်ား၏ နာေရာက္ဝါဒကို ဖြင့္ခ်ျခင္း -ျပည္သူလူထု၏ မိတ္ေဆြမ်ားမည္သူျဖစ္သည္နွင့္ ၎တို႔က ဆ္ိုရွယ္ဒီမိုကရက္မ်ားကိုမည္သို႔တုိက္ခိုက္ခဲ့သည္- ျဖစ္သည္။ ပလက္ခေနာ႔သည္ အေစာပိုင္း ကပင္ ဤဓနရွင္ေပါက္စ ပုံစံ ဆိုရွယ္လစ္ အယူအဆကို အဓိကထိုးနွက္ခဲ့ေသာ္လည္း လီနင္၏စာတမ္းသည္ ၎ကိုလိုလားစဲ လူငယ္ အုပ္စုမ်ားအၾကား ၎ကိုၿပီးျပည့္စုံစြာ ဖြင့္ခ်ရန္ ေဆာင္႐ြက္နိုင္ခဲ့သည္။၎တြင္လီနင္ကအလုပ္သမားလယ္သမားေတာ္လွန္ေသာမဟာမိတ္သည္ဇာစနစ္၊ေျမရွင္မ်ားနွင့္ဓနရွင္မ်ားကို
ျဖဳတ္ခ်ရန္အဓိကနည္းလမ္း ျဖစ္သည္ ဟူေသာ အယူအဆကို ပထမဆုံး တင္ျပခဲ့သည္။ သူသည္ ရုရွားမာ့က္စ္ဝါဒီမ်ားအတြက္ အဓိက လုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္းေကာက္ေၾကာင္းေဖာ္ျပခဲ့သည္။ နာေရာက္ဝါဒဆန္႔က်င္ေရးတိုက္ပြဲ နွင့္ အတူ လီနင္သည္ မာ့က္စ္ဝါဒအသိုင္းအဝိုင္းမွ အေျခခံအားျဖင့္ ဓနရွင္ေပါက္စ ပညာတတ္မ်ား ျဖစ္ေသာ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွ မာ့က္စ္ဝါဒီ မ်ားကိုဆန္႔က်င္ေသာ တိုက္ပြဲကိုလည္း ဦး ေဆာင္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ဤကာလတြင္ လီနင္ ၏ျပင္းထန္ေသာေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ သူ႔ကိုစိန္႔ပီတာစဘတ္တြင္ ကာလၾကာရွည္ စြာဖမ္းဆီးခံရေစၿပီး ၁၈၉၇ မွစ၍ ၃နွစ္ၾကာ ဆိုက္ေဗးရီးယားသို႔ျပည္နွင္ဒဏ္ေပးခံရေစသည္။
While in Siberia, Lenin continued his attack on the Narodniks, with his important scientific work, The Development of Capitalism in Russia. This gave a detailed exposition of the advance of capitalist relations and completed the ideological destruction of Narodism, which repeatedly asserted that capitalism was an accident which would not develop in Russia. From exile he also wrote his well-known pamphlet, The Task., of the Russian Social-Democrats which summed up the experience of the St. Petersburg League of Struggle, and presented the political programme and tactics of the Russian Social-Democrats.
ဆိုက္ေဗးရီးယားတြင္ရွိစဥ္ လီနင္သည္ သူ၏ နာေရာက္ဝါဒဆန္႔က်င္ေရးကို သူ၏အေရးႀကီး ေသာ သိပၸံနည္းက် စာတမ္းျဖစ္သည့္ ရုရွား တြင္အရင္းရွင္စနစ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အမည္ရွိစာတမ္းျဖင့္ ဆက္လက္လုပ္ ေဆာင္သည္။ ၎သည္အဆင့္ျမင့္အရင္းရွင္စနစ္ဆက္စပ္မႈအေသးစိတ္ကိုေဖာ္ျပၿပီး အရင္းရွင္စနစ္သည္ မေတာ္တဆျဖစ္ေပၚလာေသာအရာျဖစ္ၿပီးရုရွားတြင္ထိုသို႔မျဖစ္နိုင္ဟုအခိုင္အမာယူဆသည့္ နာေရာက္ဝါဒ၏အေတြးအေခၚအရက်ဆုံးမႈကိုၿပီးေျမာက္ေစသည္။ ျပည္နွင္ဒဏ္ခံေနရေသာဘဝမွပင္လီနင္သည္ သူ၏ေက်ာ္ၾကားလွေသာ လုပ္ငန္းတာဝန္အမည္ရွိ စိန္႔ပီတာစဘတ္ တိုက္ပြဲအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားကိုေပါင္းခ်ဳပ္ထားေသာ ရုရွားဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္မ်ားအတြက္စာတမ္းကို ထုတ္ေဝခဲ့ၿပီး ရုရွားဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္မ်ား၏နိုင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္နွင့္နည္းပိရိရာယ္မ်ားကိုလည္းတင္ျပခဲ့သည္။
Fight against Economism
The most significant battle of this period however was that waged by Lenin against ‘Economism’, a brand of opportunism very closely related to Bernsteinian revisionism. It first arose in Russia in the form of a manifesto, issued in 1899, which opposed revolutionary Marxism, and insisted that the idea of an independent political party of the proletariat and of independent political demands by the working class be renounced. Lenin immediately, along with other Marxist political exiles in Siberia, issued a protest against this manifesto which was circulated among Marxist organisations throughout the country. As soon as Lenin returned from exile, he continued a vigorous struggle against Economsm, which he saw as a principal obstacle in the path of the revolutionary movement of the proletariat, and the building of its revolutionary party In this battle an important weapon was Iskra, the first newspaper of the revolutionary Marxists on an all-Russian scale. From December 1900 onwards this newspaper was brought out from abroad by Lenin, as an instrument to unite and link together the separate Marxist organisations into a single party. This plan for building the party was elaborated by him in an important article in Iskra in May 1901, entitled Where to Begin However within the Party itself, the Economists, centred around the Rabochaya Mysl (Workers’ Thought) and Rabochaya Dyelo (Workers’ Cause), were trying to justify on theoretical grounds the lack of organisational cohesion and ideological confusion. Before a united political party could be created, the Economists had to be defeated Thus Lenin, through the columns of Iskra and especially in his great work What Is To Be Done?- published in March 1902 - launched a severe attack against the opportunist philosophy of the Economists. He exposed the Economists’ attempt to restrict the working class to the economic struggle, their bowing to spontaneity and tailism, their opportunist belittling of theory, and showed how they were not an accidental phenomenon in Russia, but followers of the revisionist Bernstein and allies of the other opportunists in the West European Social-Democratic parties. The sharp polemic of this classic work ideologically demolished Economism and by the time of the Second Congress of the Russian Social Democratic Labour Party, in July 1903, the majority of party members regarded it an insult to be called an ‘Economist’. This work also represented a significant advance in Marxist theory, which proved later to be the foundation of the ideology of the Bolshevik Party.
စီးပြားေရးဝါဒကိုဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ျခင္း
သို႔ေသာ္ဤေခတ္၏အထူးျခားဆုံးတိုက္ပြဲမွာ လီနင္က ဘန္းစတိန္းျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဝါဒနွင့္နီးစပ္ေသာ အေခ်ာင္သမားဝါဒတခုျဖစ္သည့္ စီးပြားေရးဝါဒကိုဆင္နႊဲေသာတိုက္ပြဲျဖစ္သည္။ ၎သည္ပထမရုရွားတြင္ ၁၈၉၉ ခုနွစ္တြင္ထုတ္ျပန္သည့္ ေၾကညာစာတမ္းတခုအေနျဖင့္ ေပၚေပါက္လာျပီး၎သည္ ေတာ္လွန္ေသာ မာ့က္စ္ဝါဒ ကို ဆန္႔က်င္ကာ ပစၥည္းမဲ့မ်ား၏သီးျခားအမွီအခိုကင္းေသာနိုင္ငံေရးပါတီနွင့္ အလုပ္သမား လူတန္းစား၏ အမွီ အခိုကင္းေသာနိုင္ငံေရးေတာင္းဆိုမႈမ်ားဟူေသာအယူအဆ ကိုစြန္႔လြတ္ရမည္ဟုေတာင္းဆိုသည္။ လီနင္သည္ ဆိုက္ေဗးရီးယားရွိအျခားမာ့က္စ္ဝါဒီမ်ားနွင့္အတူ ခ်က္ျခင္းပင္ ဤေၾကညာစာတမ္းကိုကန္႔ကြက္ေၾကာင္း တနိုင္္ငံ လုံးရွိမာ့က္စ္ဝါဒအဖြဲ႕အစည္းမ်ားသုိ႔ျဖန္႔ခ်ိေသာေၾကညာခ်က္တြင္ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ လီနင္သည္ျပည္နွင္ဒဏ္မွျပန္လည္ေရာက္ရွိလ်င္ေရာက္ရွိျခင္း ေတာ္လွန္ေသာပစၥည္းမဲ့လႈပ္ရွားမႈ လမ္းေၾကာင္း တြင္အဓိကအဟန္႔အတားဟုျမင္ေသာ စီးပြားေရးဝါဒကိုဆန္႔က်င္သည့္ ျပင္းထန္ေသာတိုက္ပြဲကို ဆက္လက္ ဆင္နႊဲကာ ၎၏ေတာ္လွန္ေသာပါတီတည္ေဆာက္ေရးကိုလုပ္ေဆာင္သည္။ ဤတိုက္ပြဲတြင္ အေရးပါေသာ လက္နက္တခုမွာ အက္စ္ကရာအမည္ရွိ ေတာ္လွန္ေသာမာ့က္စ္ဝါဒီမ်ား၏ ရုရွားတနိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာျဖင့္ ပထမဆုံးထုတ္ေဝေသာ သတင္းစာျဖစ္သည္။ ၁၉၀၀ ျပည့္နွစ္ဒီဇင္ဘာမွစ၍ ဤသတင္းစာကိုလီနင္ကျပည္ပမွ သီးျခားစီျဖစ္ေနေသာ မာ့က္စ္ဝါဒအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို ပါတီတခုတည္းအျဖစ္ စုစည္းခ်ိတ္ဆက္ရန္ ကိရိယာ တခုအျဖစ္ ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ ပါတီတည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ဤစီမံခ်က္ကို လီနင္က ၁၉၀၁ ခုနွစ္ ေမလထုတ္ အက္စ္ကာရာတြင္ ဘယ္ကစမည္ အမည္ရွိေဆာင္းပါးျဖင့္ အေသးစိတ္ရွင္းလင္းသည္။ သို႔ေသာ္ပါတီတြင္းမွာပင္ စီးပြားေရးဝါဒီမ်ားသည္ ရာေဘာ္ခ်ရာမိုင္စီ ( အလုပ္သမားအေတြးအေခၚ ) နွင့္ ရာေဘာ္ခ်ရာဒိုင္လို ( အလုပ္သမားအေရး ) သတင္းစာမ်ားက ိုဗဟိုျပဳစုစည္းကာ အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာက်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္မႈနွင့္ အေတြးအေခၚအရရႈပ္ေထြးမႈမရွိျခင္းသည္မွန္ကန္ေၾကာင္း သေဘာတရားအရမွန္ကန္ေၾကာင္းျပသရန္ က်ိဳးစား ၾကသည္။ ညီၫြတ္ေသာနိုင္ငံေရးပါတီတခုကို မဖန္တီးနိုင္မီ စီးပြားေရးဝါဒီမ်ားကိုနိွမ္နင္းခဲ့ရသည္။ သို႔ျဖစ္၍ လီနင္သည္ အက္စ္ကရာေဆာင္းပါးမ်ားနွင့္ အထူးသျဖင့္ ၁၉၀၂ ခုနွစ္တြင္ ထုတ္ေဝသည့္ သူ၏ေက်ာ္ၾကား လွေသာ ဘာလုပ္ၾကမလဲ အမည္ရွိ မဟာစာတမ္းျဖင့္ စီးပြားေရးဝါဒီမ်ား၏ အေခ်ာင္သမားဝါဒ အေတြးအေခၚကို အျပင္းအထန္ တိုက္ခိုက္သည္။ စီးပြားေရးတိုက္ပြဲတြင္ အလုပ္သမားလူတန္းစားကို ကန္႔သတ္ေသာ စီးပြားေရး ဝါဒီမ်ား၏ အားထုတ္မႈ၊ ၎တို႔၏အလိုအေလ်ာက္ျဖစ္ေပၚမႈနွင့္ ေနာက္ျမႇီးဆြဲ သို႔ဦၫႊတ္ျခင္း နွင့္ ၎တို႔၏ အေခ်ာင္သမားအျမင္ျဖင့္သေဘာတရားကိုေသးသိမ္ေစျခင္းကိုဖြင့္ခ်ၿပီ၎တို႔သည္ ရုရွားတြင္မေတာ္တဆ ေပၚေပါက္လာေသာအခ်င္းအရာမည္သို႔မဟုတ္ေၾကာင္းနွင့္ ၎တို႔သည္ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသမားဘန္းစတိန္း နွင့္ အေနာက္ဥေရာပဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္ပါတီမ်ားမွအျခား အေခ်ာင္သမားမဟာမိတ္မ်ား၏ ေနာက္လိုက္မ်ားသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ျပသသည္။ ဤဂႏၲဝင္ေျမာက္စာတမ္း၏ျပင္းထန္ေသာေဝဖန္မႈေၾကာင့္ စီးပြားေရးဝါဒကို သေဘာ တရားေရးအရ ၿဖိဳခ်လိုက္ၿပီး ၁၉၀၃ ခုနွစ္ဇူလိုင္လတြင္က်င္းပေသာ ရုရွားဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္တစ္ေလဘာပါတီ၏ ဒုတိယကြန္ဂရက္တြင္ ပါတီဝင္အမ်ားစုသည္ စီးပြားေရးဝါဒီဟုအေခၚခံရျခင္သည္ ေစာ္ကားမႈဟု သတ္မွတ္ခဲ့ၾက သည္။ ဤစာတမ္းသည္မာ့က္စ္ဝါဒသေဘာတရားတြင္ ထူးျခားေသာတိုးတက္မႈတခုကိုကိုယ္စားျပဳၿပီး ၎သည္ ေနာင္တြင္ေဘာ္လရွီဗစ္ပါတီထူေထာင္ေရးအတြက္ အေတြးအေခၚအုတ္ျမစ္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္းျပသခဲ့သည္။
Fight against Menshevism However almost as soon as the Economists (old opportunists) were beaten, their place was taken by the Mensheviks (new opportunists). This new opportunist trend arose from within the Iskra editorial board itself under the leadership of Martov and consolidated itself during the party’s
Second Congress. At the Congress this trend consisting of Axelrod, Trotsky and others rallied around Martov’s formulation of party rules which envisaged a party membership consisting of anyone agreeing with the programme and aiding the party financially, irrespective of whether he did any party work or not. This was thus a conception of an extremely loose and amorphous party, in other words, a party incapable of leading the class struggle. The Mensheviks trend got their name from ‘menshinstvo’ (meaning minority), as they were in a minority at the time of the election to the party posts for the Central Committee and the Central Organ’s Editorial Board. The Bolsheviks (from the word ‘bolshinstvo’ meaning majority), led by Lenin, were then in a majority. However soon after the Congress, the Mensheviks, not with their minority position, started splitting activities. In the words of Martov, they “broke into revolt, against Leninism”. They won over Plekhanov and two Central Committee members, and thus gained control of both the Iskra Editorial Board and the C.C. They then launched a campaign through Iskra and by other means which was aimed at dragging the party back from the Second Congress decisions into the old mess of organisational disunity and confusion.
မင္ရွီဗစ္ဝါဒကိုဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ျခင္းး
သို႔ေသာ္ စီးပြားေရးဝါဒီမ်ား(အေခ်ာင္သမားလက္ေဟာင္းမ်ား)ကိုဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ၿပီလ်င္ၿပီးျခင္းနီးပါးမွာပင ၎တို႔၏ေနရာကို မင္ရွီဗစ္မ်ား (အေခ်ာင္သမားလက္သစ္မ်ား)ကရယူလိုက္ၾကသည္။ ဤအေခ်ာင္သမား လက္သစ္ဝါဒသည္ မာေတာ့၏ဦးေဆာင္မႈေအာက္ရွိ အက္စ္ကရာသတင္းစာ စာတည္းအဖြဲ႕တြင္းမွပင္္ မွေပၚေပါက္လာၿပီး ပါတီ၏ဒုတိယကြန္ဂရက္အတြင္းအင္အားေကာင္လာသည္။ ဒုတိယကြန္ဂရက္တြင္ မာေတာ့၏ ပါတီစည္းမ်ဥ္မ်ား ေရးဆြဲရာတြင္ ဝန္းရံခဲ့ၾကေသာ အက္ဆယ္ေရာ႕၊ထေရာ႕စကီနွင့္အျခားသူမ်ား ပါဝင္ေသာ ဤအယူအဆသည္ မည္သူမဆိုပါတီအလုပ္လုပ္သည္ျဖစ္ မလုပ္သည္ျဖစ္ေစ ပါတီီလုပ္ငန္းစဥ္ကို သေဘာတူၿပီးပါတီကိုေငြေၾကးအရေထာက္ပ့ံပါက ပါတီဝင္ျဖစ္ျခင္းသို႔ေရွးရႈသည္။ ထို႔ေၾကာင့္၎သည္ လြန္စြာေရာ႕တိေရာ႕ရဲနိုင္ေသာအယူအဆျဖစ္ၿပီး ပုံပန္းသဏၭန္အတိအက်မရွိေသာပါတီျဖစ္ေနကာ တနည္းအားျဖင့္ဆိုရပါက လူတန္းစားတိုက္ပြဲကိုဦးေဆာင္နိုင္စြမ္းမရွိေသာပါတီျဖစ္ေနသည္။ ၎တို႔သည္ ပါတီဗဟိုေကာ္မတီရာထူးမ်ားနွင့္ဗဟိုစာတည္ည္းအဖြဲ႕ေနရာမ်ားအတြက္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲျပဳလုပ္ေသာအခါ အနည္းစုသာရသျဖင့္ မင္ရွီဗစ္အယူအဆ သည္၎၏အမည္ကို မန္ရွင္စတိုဗို ( လူနည္းစု) ဟူေသာစကား မွလာသည္။ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္ဟူေသာစကားလုံးမွာ လီနင္ဦးေဆာင္ၿပီထိုစဥ္အမ်ားစုအနိုင္ရသည့္အုပ္စုျဖစ္ၿပီး အမ်ားစုဟုအဓိပၸာယ္ရေသာ ေဘာ္လ္ရွစရွစ္ဗတိုဟူေသာစကားလုံးမွလာသည္။ သို႔ေသာ္ကြန္ဂရက္ၿပီးမၾကာမီ မင္ရွီဗစ္တို႔သည္ အနည္းစုအေနအထားျဖင့္မဟုတ္ဘဲ ခြဲထြက္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားစတင္ျကသည္။ မာေတာ့၏အဆုိအရ ၎တို႔သည္ လီနင္ဝါဒကို ဆန္႔က်င္ပုန္ကန္ၾကသည္ဟူ၍ျဖစ္သည္။ ၎တို႔သည္ ပလက္ခေနာ႔နွင့္အျခားဗဟိုေကာ္မတီဝင္နွစ္ဦးကိုစည္းရုံးနိုင္ခဲ့ၾကၿပီး အက္စ္ကရာသတင္းစားစာတည္းအဖြဲ႕နွင့္ဗဟိုေကာ္မတီနွစ္ခုလုံးကိုထိန္းခ်ဳပ္နိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ထုိေနာက္၎တို႔သည္ ပါတီကို ဒုတိယကြန္ဂရက္ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားမွ အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာမညီၫြတ္မႈနွင့္အရႈပ္အေထြးမ်ားဆီသို႔ျပန္ဆြဲခ်ရန္ ရည္႐ြယ္ေသာ လုပ္ငန္းမ်ားကို အက္စ္ကရာမွနွင့္အျခားနည္းလမ္းမ်ားျဖင့္လႈပ္ရွားခဲ့ၾကသည္။
္In order to hit back, Lenin, in May 1904, brought out his famous book, One Step Forward, Two Steps Back. In this book, Lenin made a detailed analysis of the intra-party struggle both during and after the Congress, and on that basis expounded the main organisational principles which later came to form the organisational foundations of the Bolshevik party. It represented a major advance in Marxist theory regarding the building of the revolutionary proletarian party.
ျပန္လည္တုန္႔ျပန္ရန္လီနင္သည္ ၁၉၀၄ ခုနွစ္ေမလတြင္ သူ၏ေက်ာ္ၾကားလွေသာစာအုပ္ျဖစ္သည့္ ေရွ႕တလွမ္းတိုးေနာက္နွစ္လွမ္းဆုတ္ စာအုပ္ကိုထုတ္ေဝခဲ့သည္။ ဤစာအုပ္တြင္လီနင္က ကြန္ဂရက္အတြင္းနွင့္ေနာက္ပိုုင္း ပါတီတြင္းတိုက္ပြဲကိုအေသးစိတ္ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာမႈျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ဤအေျခခံေပၚတြင္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ေဘာ္လရွီဗစ္ပါတီဖြဲ႕စည္းေရးအဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာအုတ္ျမစ္မ်ားျဖစ္လာမည့္ အဓိကစည္းမ်ဥ္းမ်ားကိုရွင္းျပခဲ့သည္။ ၎သည္မာ့က္စ္ဝါဒသေဘာတရားတြင္ ပစၥည္းမဲ့ပါတီတည္ေဆာက္ေရးနွင့္ပတ္သက္၍ အဓိကတိုးတက္မႈကိုကိုယ္စားျပဳသည္။
Through the circulation of this book the majority of the local organisations of the party rallied to the side of Lenin and the Bolsheviks, but the Mensheviks continued ahead with their plans to split the party. With h the loss of the party organ, Iskra and the C.C. into the hands of element who were bent on destroying the decisions of the Second Party Congress. it became absolutely necessary for the Bolsheviks to set up bodies that would uphold the Congress direction. Lenin therefore in August 1904 called a Bolshevik conference. Soon a Bureau of Committees of the Majority was set up to undertake practical preparations for the Third Party Congress; and by January 4, 1905, the first issue of a separate Bolshevik journal Forward came out. The split in the party was complete. Thus by the time of the 1905 Russian Revolution, the main enemies of Marxism came from within the proletarian parties themselves Marxism had, through its scientific theory and roots in practice, conclusively beaten all alien and competing socialist ideologies. Therefore its enemies now came in the garb of revising Marxism. Bernsteinian revisionism, Economism and Menshevism were formidable examples of such enemies spawned by imperialism. However at the same time, Marxism had, in the hands of Lenin, forged the necessary weapons to deal with these enemies. In resolute struggle against opportunism, Lenin had laid down the ideological basis and organisational principles for the consolidation of the proletarian party and for its fight against revisionism. In the coming period of wars and revolutionary upheavals, they would provide the foundation on which the proletariat would fight the bourgeoisie both inside and outside the party and continue the advance of the Marxist ideology.
ဤစာအုပ္ကိုျဖန္ေဝျခင္းအားျဖင့္ ပါတီ၏ေဒသဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းအမ်ားစုသည္ လီနင္နွင့္ေဘာ္လ္ရွီဗစ္မ်ား၏ ဘက္တြင္စုရုံးမေိလသ္ု႔ေသာ္မင္ရွီဗစ္မ်ားသည္ ၎တို႔၏အစီအစဥ္အတိုင္း ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ၿပီး ပါတီကို ျဖိဳခြဲရန္လုပ္ေဆာင္ၾကသည္။ ပါတီ၏အဖြဲ႕အစည္းမ်ားျဖစ္ေသာ အက္စ္ကရာနွင့္ ဗဟိုေကာ္မတီကို ပါတီ၏ ဒုတိယကြန္ဂရက္ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကိုဖ်က္ဆီးလိုေသာအုပ္စုမ်ားထံတြင္ဆုံးရႈံးခဲ့ရေသာေၾကာင့္ ေဘာ္လရွီဗစ္တို႔ အေနျဖင့္ကြန္ဂရက္လမ္းၫြန္ခ်က္မ်ားကိုဆက္လက္ကိုင္စြဲမည့္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားလိုအပ္လာခဲ့သည္။ လီနင္သည္ ထို႔ေၾကာင့္ ၁၉၀၄ ခုနွစ္ၾသဂုတ္လတြင္ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္ညီလာခံတခုေခၚခဲ့သည္။ မၾကာမီပင္ တတိယကြန္ဂရက္ အတြက္လက္ေတြ႕ျပင္ဆင္မႈမ်ားေဆာင္႐ြက္ရန္ အမ်ားစု၏ေကာ္မတီဗ်ဴရိုတခု ထူေထာင္ခဲ့ၿပီး ၁၉၀၅ ခုနွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၄ ရက္ေန႔တြင္ ေရွ႕သို႔အမည္ရွိ သီးျခားေဘာ္လ္ရွီဗစ္ဂ်ာနယ္ ပထမဆုံးစာေစာင္ ထြက္လာသည္။ ပါတီလုံးဝ ကြဲထြက္သြားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၁၉၀၅ ခုနွစ္ရုရွားေတာ္လွန္ေရးသို႔ေရာက္ေသာအခါ မာ့က္စ္ဝါဒ၏ အဓိကရန္သူမ်ားမွာ ပစၥည္းမဲ့ပါတီမ်ားအတြင္းမွပင္ထြက္ေပၚလာသည္။ ၎၏သိပၸံနည္းက်သေဘာတရားနွင့္ လက္ေတြ႕အေျခအျမစ္မ်ားမွတဆင့္ မာ့က္စ္ဝါဒသည္ အာလုံးေသာ ျပင္ပမွၿပိဳင္ဘက္ဆိုရွယ္လစ္ အေတြးအေခၚ မ်ားကိုေခ်မႈန္းခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္၎၏ရန္သူမ်ားသည္ မာ့က္စ္ဝါဒကိုျပန္လည္ျပင္ဆင္ရန္ အားထုတ္မႈအတြင္း သို႔ ေရာက္လာၾကသည္။ ဘန္းစတိန္းျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဝါဒ၊စီးပြားေရးဝါဒနွင့္မင္ရွီဗစ္ဝါဒတို႔သည္ နယ္ခ်ဲ့ စနစ္မွေပါက္ဖြားလာေသာေၾကာက္စရာေကာင္းသည့္ဤကဲ့သို႔ေသာဥပမာမ်ားျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္တခ်ိန္တည္း တြင္ မာ့က္စ္ဝါဒသည္ လီနင္၏လက္အတြင္း၌ ထိုရန္သူမ်ားကိုကိုင္တြယ္ရန္လိုအပ္ေသာလက္နက္မ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။ အေခ်ာင္သမားဝါဒအေပၚျပတ္သားေသာတိုက္ပြဲတြင္ လီနင္သည္သေဘာတရားေရးအေျခခံနွင့္ပစၥည္းမဲ့ပါတီက်စ္လစ္သိပ္သည္းေရးနွင့္၎၏ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဝါဒဆန္႔က်င္ေရးတိုက္ပြဲအတြက္သေဘာတရားမ်ားကိုခ်မွတ္ခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ေရွ႕လာမည့္စစ္နွင့္ေတာ္လွန္အုံႂကြမႈမ်ားေခတ္တြင္ ပစၥည္းမဲ့မ်ားအေနျဖင့္ ဓနရွင္မ်ားကို ပါတီတြင္းနွင့္ပါတီပမွတိုက္ခိုက္ေရး နွင့္မာ့က္စ္ဝါဒအဘိဓမၼာ၏ေရွ႕ဆက္တိုးတက္ေရးအတြက္ ၎တို႔သည္ အုတ္ျမစ္ျဖစ္လာသည္။
Chapter VI
The Third Period : 1905 – 1917
Background
This third period was once again a period of ‘storms and revolutions. The period starts at a time “when a new source of great world storms opened up in Asia. The Russian bourgeois revolution [of 1905] was followed by the Turkish, the Persian and the Chinese bourgeois revolutions.”15 These Asian revolutions also served to doubly reassert the correctness of the Marxist principles of class struggle established during the earlier revolutions in Europe. As Lenin then said in 1913, “After the experience both of Europe and Asia, whoever now speaks of non-class politics and of non-class socialism deserves to be simply put in a cage and exhibited alongside of some Australian kangaroo.”16
အခန္း (၆)
တတိယေခတ္ - ၁၉၀၅-၁၉၁၇
သမိုင္းေနာက္ခံ
ဤေခတ္သည္ျပန္လည္နိုးထလာေသာမုန္တိုင္မ်ားေတာ္လွန္ေရးမ်ား၏ကာလျဖစ္သည္။ ဤကာလသည္ မဟာကမၻာ မုန္တိုင္းႀကီးမ်ား၏ ရင္းျမစ္သစ္္တခုအာရွသို႔စတင္လမ္းဖြင့္ေသာအခါစတင္သည္။ ၁၉၀၅ ခုနွစ္ရုရွား ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရး၏ ေနာက္တြင္တူရကီ၊ပါရွန္း၊နွင့္တရုတ္ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရးမ်ားျဖစ္ေပၚလာသည္။၁၅ ဤအာရွေတာ္လွန္ေရးမ်ားသည္လည္း အေစာပိုင္းကဥေရာပေတာ္လွန္ေရးမ်ားအတြင္းထူေထာင္ခဲ့ေသာ မာ့က္စ္ဝါဒလူတန္းစားတိုက္ပြဲ သေဘာတရားမ်ား မွန္ကန္ေၾကာင္းနွစ္ဆတိုးအတည္ျပဳေပးသည္။ ၁၉၁၃ ခုနွစ္တြင္လီနင္ေျပာခဲ့သည့္အတိုင္းဆိုပါက " အာရွနွင့္ဥေရာပတိုက္နွစ္ခုစလုံး၏အေတြ႕အၾကဳံမ်ားအရ လူတန္းစားမဲ့နိုင္ငံေရးနွင့္ လူတန္းစားမဲ့ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒအေၾကာင္းေျပာဆိုသူမည္သူမဆိုုကို ေလွာင္အိမ္ထဲထည့္ၿပီး ၾသစေတလ် သားပိုက္ေကာင္မ်ားနွင့္ယွဥ္တြဲျပသရန္သာထိုက္တန္သည္"။၁၆
This was also the period of the dawn of imperialism, when the imperialist powers entered into a series of regional wars to capture and expand markets. The first such war was the Russo-Japanese imperialist war for the re-division of Northern China (Manchuria) in 1904-05. This was followed by the Spanish Moroccan war of 1909, the Italo-Turkish war in l911 over Tripoli, and the Balkan wars of 1912 and 1913 involving Turkey, Greece, Serbia, Bulgaria, and Montenegro. The participants in the Balkan wars were actually the satellites of the great European imperialist powers, who were then preparing themselves for the devastating World War I (1914-18), for the re-division of the world. During this tumultuous period Marxism fought all forms of opportunism and continued its advance. With its strong scientific foundations laid by Marx and Engels, it was the best equipped to provide the answers to the innumerable questions thrown up by the complexities of the class struggle of this time: While waging the class battles and solving the problems of the new era of imperialism, Marxism advanced to the new stage of Leninism. And under the guidance of Marxism-Leninism, the proletariat, in this period, seized power through the Great October Socialist Revolution of 1917 and established its dictatorship over a country covering one-sixth of the globe.
၎သည္ ထိုစဥ္ကနယ္ခ်ဲ့အင္အားႀကီးနိုင္ငံမ်ားသည္၎တို႔၏ေဈးကြက္ကိုခ်ဲ့ထြင္သိမ္းပိုက္ရန္ ေဒသဆိုင္ရာ စစ္ပြဲမ်ား အတြင္းဝင္ေရာက္လာေသာ နယ္ခ်ဲ့စနစ္အာရုဏ္တက္ကာလလည္းျဖစ္သည္။ပထမဆုံးဤကဲ့သို႔ေသာစစ္ပြဲမွာ တရုတ္နိုင္ငံေျမာက္ပိုင္း ( မန္ခ်ဴးရီးယား) ကိုျပန္လည္ခြဲေဝရန္ျဖစ္ပြားေသာ ရုရွားဂ်ပန္နယ္ခ်ဲ့စစ္ပြဲျဖစ္သည္။ ထိုေနာက္ ၁၉၀၉ခုနွစ္ စပိန္ေမာ္ရိုကန္စစ္ပြဲ၊ ထရီပိုလီကိစၥအတြက္ ၁၉၁၁ ခုနွစ္ အီတလီ-တူရကီစစ္ပြဲ နွင့္ တူရကီ၊ဂရိ၊ဆာဗီးယား၊ဘူေဂးရီးယားနင့္မြန္တီနီဂရိုးတို႔ပါဝင္ေသာ ၁၉၁၂-၁၉၁၃ ေဘာ္လ္ကကန္စစ္ပြဲျဖစ္လာသည္။ ေဘာ္လကန္စစ္ပြဲတြင္ပါဝင္သူမ်ားသည္ လက္ေတြ႕တြင္ ကမၻာႀကီးကိုျပန္လည္ခြဲေဝရန္ အဖ်က္သေဘာေဆာင္ေသာ ပထမကမၻာစစ္ ( ၁၉၁၄-၁၉၁၈) အတြက္ျပင္ဆင္ေနေသာ ဥေရာပနယ္ခ်ဲ့အင္အားႀကီးနိုင္ငံမ်ား၏ အဆြယ္ အပြားမ်ား ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ခက္ခဲျပင္းထန္ေသသာကာလအတြင္း မာ့က္စ္ဝါဒသည္ အေခ်ာင္သမားဝါဒမ်ိဳးစုံကိုဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ၿပီး ၎၏တိုးတက္မႈကိုေရွ႕ဆက္ေနသည္။ မာ့က္စ္နွင့္ အိန္ဂ်ယ္တို႔ကခ်မွတ္ခဲ့သည့္၎၏ခိုင္မာေသာသိပၸံနည္းက် အုတ္ျမစ္မ်ားျဖင့္ မာ့က္စ္ဝါဒသည္ ဤေခတ္ လူတန္းစားတိုက္ပြဲ၏ ရႈပ္ေထြးနက္နဲမႈေျကာင့္ ေပၚေပါက္လာသည့္ မေရတြက္နိုင္ေသာ ျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္္္ အေကာင္းဆုံးလက္နက္တပ္ဆင္ၿပီးျဖစ္ေနသည ္- လူတန္းစားတိုက္ပြဲကိုဆင္နႊဲရင္းနယ္ခ်ဲ့ေခတ္သစ္ ျပႆနာမ်ားကိုေျဖရွင္းေနစဥ္အတြင္း မာ့က္စ္ဝါဒသည္လီနင္ဝါဒအျဖစ္တဆင့္တိုးတက္လာသည္။ မာ့က္စ္-လီနင္ဝါဒ၏ၾသဝါဒေအာက္တြင္ ဤေခတ္အတြင္းပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားသည္ ၁၉၁၇ ခုနွစ္မဟာ ေအာက္တိုဘာ ဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးျဖင့္အာဏာရယူကာ ကမၻာႀကီး၏ ၆ ပုံ၁ ပုံက်ယ္ဝန္ေသာ နိုင္ငံ တခုတြင္၎၏အာဏာရွင္စနစ္ကိုထူေထာင္ခဲ့သည္။
The Russo-Japanese war, which started on February 8, 1904, ended in defeat for the tsar, and a humiliating peace treaty on August 1905. The Bolshevik’s approach during the war was that the defeat of the tsarist government in this predatory war would be useful, as it would weaken tsardom and strengthen the revolution. The economic crisis of 1900-03 had already aggravated the hardships of the toiling masses, the war intensified them still further. The war defeats added fuel to the hatred of the masses for tsardom. They reacted with the great revolution of 1905. ၁၉၀၄ ခုနွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၈ ရက္ေန႔ကစတင္ခဲ့ေသာ ရုရွား-ဂ်ပန္စစ္ပြဲသည္ ဇာဘုရင္၏အရႈံးနွင့္ ၁၉၀၅ ခုနွစ္ၾသဂတ္လတြင္ ဂုဏ္သိကၡာညိႈးနြမ္းရေသာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစာခ်ဳပ္ျဖင့္အဆုံးသပ္ခဲ့သည္။ စစ္အတြင္းက ေဘာ္လၤရွီဗစ္တို႔၏သေဘာထားမွာ ဤသားေကာင္ရွာေသာနယ္ခ်ဲ့စစ္တြင္ဇာအစိုးရ၏အရႈံးမွာ ဇာစနစ္ကို အင္အားခ်ိနဲ႔ေစၿပီးေတာ္လွန္ေရးကိုအားေကာင္းေစသျဖင့္ အသုံးဝင္သည္ ဟုျဖစ္သည္။ ၁၉၀၀-၀၃ စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္းမွာ အလုပ္သမားထု၏အခက္အခဲကို ပိုမ္ိုဆိုး႐ြားလာေစၿပီး ဤစစ္သည္၎တို႔ကိုပိုမိုျပင္းထန္လာေစသည္။ ဤစစ္ပြဲရႈံးနိမ့္မႈသည္ လူထု၏ဇာစနစ္အေပၚမုန္းတီးမႈကို ပိုမိုျပင္းထန္ေစသည္။ ၎တို႔သည္ ၁၉၀၅ ခုနွစ္မဟာေတာ္လွန္ေရးျဖင့္တုန္႔ျပန္ခဲ့ၾကသည္။
The Russian Bourgeois Revolution of 1905 This historic movement started with a big Bolshevik-led strike of the oil workers of Baku in December 1904. This was the ‘signal’ for a wave of strikes and revolutionary actions throughout Russia. In particular, the revolutionary storm broke with the ‘Bloody Sunday’ massacre of a demonstration of unarmed workers on January 22, 1905. The tsar’s attempt to crush the workers in blood only invoked a still more fierce response from the toiling masses. The whole of 1905 was a period of a rising wave of militant political strikes by workers, seizure of land and landlord’s grain by peasants, and even a revolt by the sailor of the battleship ‘Potemkin’. Twice the tsar, in a bid to divert the struggle, offered first a ‘consultative’ and then a ‘legislative’ Duma. The Bolsheviks rejected both Dumas whereas the Mensheviks saw fit to participate. The high tide of the revolution was between October and December 1905. During this period, the proletariat, for the first time in world history, set up the Soviets of Workers’ Deputies – which were assemblies of delegates from all
mills and factories. These, the Bolsheviks regarded as the embryo of revolutionary power, which came the prototype of the Soviet power set up in 1917. Starting with an all-Russia political strike in October, the revolutionary struggles went on rising until the Bolshevik-led armed uprisings, in December, in Moscow, and various other cities and nationalities throughout the country. These were brutally crushed and after that the tide of the revolution started to recede The revolution was however not yet crushed and the workers and revolutionary peasants retreated slowly, putting up a fight. Over a million workers took part in strikes in 1906, and 740,000 in 1907. The peasant movement embraced about half of the districts of tsarist Russia in the first half of 1906, and about one-fifth in the second half of the year. The crest of the revolution had however passed. On June 3, 1907, the tsar effected a coup, dissolved the Duma he had created, and withdrew even the limited rights he had been forced to grant during the revolution. A period of intense repression under the tsarist Premier, Stolypin, called the Stolypin reaction, set in. It was to last till the next wave of strikes and political struggles in 1912. ၁၉၀၅ ခုနွစ္ ရုရွားဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရး
ဤသမိုင္းဝင္လႈပ္ရွားမႈႀကီသည္ ၁၉၀၄ ခုဒီဇင္ဘာလတြင္ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္တို႔ဦးေဆာင္ေသာ ဘာကူ ေရနံ လုပ္သားမ်ားပိတ္ႀကီးမွစတင္ခဲ့သည္။ ၎သည္ရုရွားတနိုင္ငံလုံးတြင္ သပိတ္မ်ား၊ ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား စတင္ရန္အခ်က္ျပခဲ့ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ေတာ္လွန္ေရးမုန္တိုင္းသည္ ၁၉၀၅ ခုနွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ လက္နက္မဲ့ဆနၵျပအလုပ္သမားမ်ားကို အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္သတ္ျဖတ္သည့္ ေသြးစြန္းေသာ တနဂၤေနြမွအရွိန္အဟုန္ရလာသည္။ အလုပ္သမားမ်ားကို ေသြးထြက္သံယိုနွိမ္နင္းရန္ ဇာ၏အားထုတ္မႈသည္ အလုပ္သမားထုထံမွပိုမိုျပင္းထန္ေသာတုန္႔ျပန္မႈကိုသာနိႈးဆြေပးခဲ့သည္။ ၁၉၀၅ ခုနွစ္တခုလုံးသည္ နိုင္ငံေရးျပင္းထန္ေသာ အလုပ္သမားသပိတ္မ်ား၊ ေေျမရွင္မ်ား၏ေျမနွင့္အက်ိဳးအျမတ္မ်ားကိုလယ္သမားမ်ားကသိမ္းပိုက္မႈမ်ာနွင့္ပိုတမ္ကင္စစ္သေဘၤာမွေရတပ္သားအုံႂကြပုန္ကန္မႈတို႔ျဖင့္လိႈင္းတန္ပိုးထန္ေသာကာလျဖစ္သည္။ ဇာဘုရင္သည္တိုက္ပြဲက္ိုလမ္းေၾကာင္းလႊဲရန္ အတြက္ ပထမတြင္အတိုင္ပင္ခံေကာင္စီနွင့္ေနာက္တြင္ ဥပေဒျပဳ ဒူးမားလႊတ္ေတာ္ နွင့္အေပးအယူလုပ္လာ သည္။ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္တို့က အတိုင္ပင္ခံေကာင္စီနွင့္ဒူးမားနွစ္ခုစလုံးကို ျငင္းပယ္ခဲ့ၿပီး မင္ရွီဗစ္တို႔က ပါဝင္ရန္ သင့္ေတာ္သည္ဟုျမင္ခဲ့ၾကသည္။ ေတာ္လွန္ေရးဒီေရျမင့္ခ်ိန္မွာ ၁၉၀၅ ခုနွစ္ ေအာက္တိုဘာနွင့္ ဒီဇင္ဘာ ၾကားကာလျဖစ္သည္။ ထိုကာလအတြင္းပစၥည္းမဲ့တို႔သည္ကမၻာ့သမိုင္းတြင္ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ စက္ရုံ အားလုံး၏ အလုပ္သမားကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏လြတ္ေတာ္ျဖစ္ေသာ အလုပ္သမားကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ ဆိုဗီယက္မ်ား ကိုထူေထာင္ခဲ့သည္။ ၎တို႔ကိုေဘာ္လ္ရွီဗစ္မ်ားက ေတာ္လွန္ေရးအာဏာ၏သေနၶအျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး ၎တို႔သည္ ၁၉၁၇ ခုနွစ္ ဆိုဗီယက္အာဏာ၏နမူနာပုံစံျဖစ္လာသည္။ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ရုရွားတနိုင္ငံလုံးနိုင္ငံလုံးနိုင္ငံေရးသပိတ္ျဖင့္စတင္ၿပီး ေတာ္လွန္ေရးတိုက္ပြဲသည္ ေမာ္စကို၊ အျခားၿမိဳ႕ႀကီးမ်ား နွင့္တနိုင္ငံလုံးရွိတိုင္းရင္းသားမ်ား တြင္ဒီဇင္ဘာလ၌ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္တို႔ဦးေဆာင္သည့္ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး အထိျမင့္တက္ လာသည္။ ၎တို႔ကို ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္စြာနိွမ္နင္းၿပီးေနာက္ ေတာ္လွန္ေရးဒီေရ မွာစတင္က်ဆင္းလာသည္။ သို႔ေသာ္ေတာ္လွန္ေရးမွာေခ်မႈန္းခံရျခင္းမရွိေသးဘဲ အလုပ္သမားမ်ားနွင့္ ေတာ္လွန္ေသာ လယ္သမားမ်ားသည္ တျဖည္းျဖည္းဆုတ္ခြာကာ တိုက္ပြဲကိုဆက္လက္ဆင္နႊဲခဲ့သည္။ ၁၉၀၆ ခုနွစ္ သပိတ္မ်ားတြင္အလုပ္သမားတစ္သန္းေက်ာ္ပါဝင္ခဲ့ၿပီး ၁၉၀၇ တြင္ ၇၄၀၀၀၀ ခန္႔ပါဝင္ခဲ့သည္။ လယ္သမားလႈပ္ရွားမႈသည္ ၁၉၀၆ ခုနွစ္ပထမ နွစ္ဝက္တြင္ ဇာဘုရင္ေအာက္ရုရွား၏ ခရိုင္ထက္ဝက္ခန္႔ ကိုလႊမ္းၿခံဳခဲ့ၿပီး ဒုတိယနွစ္ဝက္တြင္ ၅ ပုံတစ္ပုံခန္႔ကိုလႊမ္းၿခံဳခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ေတာ္လွန္ေရး၏အထြဋ္အထိပ္မွာ ေက်ာ္လြန္ၿပီးဆုံးသြားခဲ့သည္။ ၁၉၀၇ ခုနွစ္ ဇြန္လ ၃ ရက္ေန႔တြင္ ဇာဘုရင္သည္ အာဏာသိမ္းမႈသဖြယ္ သက္ေရာက္ေသာ သူဖန္တီးခဲ့သည္းဒူမားလႊတ္ေတာ္ကိုဖ်က္သိမ္းၿပီး ေတာ္လွန္ေရးကာလအတြင္းက သူေပးခဲ့ရေသာ အနည္းငယ္မ်ေသာအခြင့္အေရးမ်ားကိုျပန္လည္ရုပ္သိမ္းခဲ့သည္။ စတိုလီပင္တုန္႔ျပန္မႈ ဟုေခၚေသာ ဇာဘုရင္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္စတိုလီပင္လက္ေအာက္တြင္ျပင္းထန္ေသာဖိနွိပ္မႈေခတ္တေခတ္ ဝင္ ေရာက္လာသည္။ ၎သည္ ၁၉၁၂ ခုနွစ္တြင္ေနာက္ထပ္ သပိတ္မ်ားနွင့္ ေတာ္လွန္ေရးလိႈင္းတန္ပိုးမ်ား ေပၚေပါက္လာသည္အထိၾကာခဲ့သည္။ Two Tactics - the political preparation of the party
The anti-tsarist revolutionary struggles and the struggles against the opportunism of the Mensheviks, led to an immense development in the Marxist understanding of the strategy and tactics of revolution. In April 1905, in the midst of the revolution, two congresses of the Bolsheviks and Mensheviks respectively, met. Though formally there was only one party, in reality there were two. These two congresses came out with two diametrically opposite sets of strategy and tactics for the revolution then in progress. နည္းပိရိရာယ္နွစ္သြယ္-ပါတီအတြက္နိုင္ငံေရးအရျပင္ဆင္ျခင္း ဇာစနစ္ဆန္႔က်င္ေရးေတာ္လွန္ေရးတိုက္ပြဲမ်ားနွင့္ မင္ရွီဗစ္တ္ို႔၏အေခ်ာင္သမားဝါဒဆန္႔က်င္ေရးတိုက္ပြဲမ်ား သည္ ေတာ္လွန္ေရး၏ေသနဂၤဗ်ဴဟာနွင့္နည္းပိရိရာယ္မ်ားအေပၚ မာ့က္စ္ဝါဒီမ်ား၏နားလည္သေဘာေပါက္မႈ အေပၚႀကီးမားေသာဖြံ႕ၿဖိဳးမႈျဖစ္ေစသည္။ ေတာ္လွန္ေရး၏အလယ္ ၁၉၀၅ ခုနွစ္ ဧၿပီလတြင္ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္နွင့္ မင္ရွီဗစ္တို႔၏ကြန္ဂရက္တခုစီကိုအသီးသီးကိုက်င္းပခဲ့ၾကသည္။ တရားဝင္အားျဖင့္ပါတီတခုတည္းသာရွိ ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕တြင္ ၂ ခုျဖစ္ေနသည္။ ဤကြန္ဂရက္ ၂ ခုသည္ ထိုစဥ္ကျဖစ္ေပၚေနေသာ ေတာ္လွန္ေရး နွင့္ပတ္သက္၍လံုးဝ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ေသာ ေသနဂၤဗ်ဴဟာနွင့္နည္းပိရိရာယ္နွစ္စုံ ျဖင့္ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။ The Mensheviks understood the struggles, simply as a bourgeois revolution of the old style. Thus, according to them, the leadership was to be in the hands of the bourgeoisie, the working class was to support the bourgeoisie in overthrowing the tsarist autocracy, but was not to engage in revolutionary activities which would frighten the bourgeoisie into the arms of feudal ultra-reaction, the peasantry was a non-revolutionary class which could not be allied with, and a State Duma was to be the centre of the ‘revolutionary forces’ in the country. မင္ရွီဗစ္တို႔က ဤေတာ္လွန္ေရးကို ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရးအျဖစ္ ပုံစံေဟာင္းအတိုင္းနားလည္ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၎တို႔၏ အျမင္တြင္ ဦးေဆာင္မႈသည္ဓနရွင္လူတန္းစား၏လက္တြင္ရွိၿပီး အလုပ္သမားလူတန္းစားမွာ ဇာစနစ္ ကို ျဖဳတ္ခ်ရာတြင္ဓနရွင္မ်ားကိုကူညီပ့ံပိုးရန္သာျဖစ္ကာ ဓနရွင္မ်ားကို ဗေဒသရာဇ္အစြန္းေရာက္တုန္႔ျပန္မႈ သို႔ ေျခာက္လွန္႔ထုတ္နိုင္သည့္ ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားမျပဳလုပ္ရန္ ျဖစ္ၿပီး လယ္သမားမ်ားမွာလည္း မဟာမိတ္ ဖြဲ႕ရန္မျဖစ္နိုင္သည့္ေတာ္လွန္ေသာလူတန္းစားမဟုတ္ေသာေၾကာင့္ ဒူးမားလြတ္ေတာ္မွာနိုင္ငံတြင္းရွိ ေတာ္လွန္ ေရးအင္အားစုမ်ား၏ ဗဟိုခ်က္ျဖစ္သည္ ဟူ၍ ျဖစ္သည္။
“The Bolsheviks took as their course the extension of the revolution, the overthrow of tsardom by armed uprising, the hegemony of the working class, the isolation of the Constitutional- Democratic [liberal] bourgeoisie, an alliance with the peasantry, the formation of a provisional revolutionary government consisting of representatives of the workers and peasants, the victorious completion of the revolution.”17 ေဘာ္လ္ရွီဗစ္တို႔ကမူ ေတာ္လွန္ေရးကိုခ်ဲ့ထြင္ျခင္း၊ ဇာစနစ္ကိုလက္နက္ကိုင္အုံႂကြျဖဳတ္ခ်ျခင္း၊ အလုပ္သမား လူတန္းစားစိုးမိုးမႈစနစ္၊ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာဒီမိုကရက္တစ္ (လစ္ဘရယ္) ဓနရွင္ ကိုအထီးက်န္ထား ေရး၊ လယ္သမားမ်ားနွင့္မဟာမိတ္ဖြဲ႕ေရး၊ အလုပ္သမားလယ္သမား ကိုယ္စားလွယ္မ်ားပါဝင္ေသာ ၾကားျဖတ္ ေတာ္လွန္ေရးအစိုးရဖြဲ႕စည္းေရး နွင့္ေတာ္လွန္ေရးကိုေအာင္ျမင္စြာအၿပီးသပ္ဆင္နႊဲေရး တို႔သည္၎တို႔၏ လမ္းေၾကာင္းျဖစ္သည္ဟုယူဆၿကသည္္။ ၁၇ Two months after the Congress, in July 1905, Lenin, in his historic Two Tactics of Social-Democracy in the Democratic Revolution, while criticising the tactics of the Mensheviks gave a brilliant substantiation of the Bolshevik tactics. This work by laying the basic political line of the Russian Revolution gave the orientation for the political preparation of the Bolshevik Party. Lenin’s revolutionary line, based fundamentally upon principles laid down long before by Marx, represented in the conditions of modern Imperialism anew programme It was basically opposed to the general theories and policies prevalent throughout the Second International, of which the Menshevik programme was typically representative. Thus Lenin’s battle against the Mensheviks was simultaneously a battle against international opportunism and revisionism, by then quite entrenched in the Second International. ကြန္ဂရက္အၿပီးနွစ္လအၾကာ ၁၉၀၅ ခုနွစ္ ဇူလိုင္လတြင္ လီနင္ကသူ၏သမိုင္းဝင္ "ဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရးမွ ဆိုရွယ္ဒီမိုကေရးစီနည္းပိရိရာယ္နွစ္သြယ္ အမည္ရွိစာတမ္းတြင္ မင္ရွီဗစ္တို႔၏နည္းပ္ိရိရာယ္မ်ားကိုေဝဖန္ၿပီး ေဘာ္လ္ရွီဗစ္တို႔၏နည္းပိရိရာယ္မ်ားကို ေျပာင္ေျမာက္ေသာရွင္းလင္းတင္ျပမႈေပးခဲ့သည္။ ဤစာတမ္းသည္ ရုရွားေတာ္လွန္ေရး၏အေျခခံလမ္းေၾကာင္းကိုခ်မွတ္ျခင္းျဖင့္ ေဘာ္လ္ရီွဗစ္ပါတီ၏နိုင္ငံေရးျပင္ဆင္မႈအတြက္ လမ္းေၾကာင္းခ်မွတ္ေပးသည္။ လီနင္၏ပါတီလမ္းေၾကာင္းသည္လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္မ်ားစြာက မာ့က္စ္ခ်မွတ္ခဲ့သည့္ သေဘာတရားမ်ားအေပၚအေျခခံၿပီး နယ္ခ်ဲ့ေခတ္သစ္အေျခအေနမ်ားကို ကိုယ္စားျပဳေသာ အစီအစဥ္သစ္ ျဖစ္သည္။ ၎သည္ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္တေလ်ာက္လုံးလြမ္းမိုးခဲ့ေသာ မင္ရွီဗစ္အစီအစဥ္ကိုကိုယ္စား ျပဳသည့္ ေယဘံုယ်သေဘာတရာမ်ားနွင့္မူဝါဒမ်ား ကိုဆန္႔က်င္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လီနင္၏မင္ရွီဗစ္ဆန္႔က်င္ေရး တိုက္ပြဲမွာ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္တြင္ထိုစဥ္က အျမစ္တြယ္ေနသည့္ နိုင္ငံတကာ အေခ်ာင္သမားဝါဒနွင့္ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဝါဒ ဆန္႔က်င္ေရးတိုက္ပြဲလည္းျဖစ္သည္။ The Revolution developed a host of urgent lessons for the international movement. It made clear many vital questions - the application o 1 the armed insurrection under modern conditions, the methods and results of the mass political strike, the relation between the bourgeois and the socialist revolutions, the role of Soviets as the base of the future society, the indispensability of a solid, disciplined proletarian party, the treacherous role of the Mensheviks, the Anarchists, and the Socialist-Revolutionaries. ဤေတာ္လွန္ေရးသည္ နိုင္ငံတကာလႈပ္ရွားမႈအတြက္ လတ္တေလာသင္ခန္းစာအမ်ားအျပားကိုလည္းေဖာ္ထုတ္ေပးခဲ့သည္။ ဤေတာ္လွန္ေရးသည္ နိုင္ငံတကာလႈပ္ရွားမႈအတြက္ လတ္တေလာသင္ခန္းစာအမ်ားအျပားကိုလည္း ေဖာ္ထုတ္ေပးခဲ့သည္။ ၎သည္အေရးပါေသာ ျပႆနာအမ်ားအျပားကိုလည္း ရွင္လင္းသြားေစခဲ့သည္--ေခတ္ကစ္အေျခအေနမ်ားေအာက္တြင္ လက္နက္ကိုင္အံုႂကြျခင္း၊ လူထုနိုင္ငံေရးသပိတ္၏ နည္းလမ္းမ်ားနွင့္ရလဒ္မ်ား၊ ဓနရွင္မ်ားနွင့္ဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးမ်ားၾကားဆက္စပ္မႈ၊ အနာဂါတ္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏အေျခခံအျဖစ္ ဆိုဗီယက္မ်ား၏အခန္းကဏၭ၊ ခိုင္မာစည္းကမ္းက်ေသာပစၥည္းမဲ့ပါတီမရွိမျဖစ္လိုအပ္ျခင္း၊ မင္ရွီဗစ္၊မင္းမဲ့မ်ားနွင့္ဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားတို႔၏သစၥာေဖာက္ေသာအခန္းက႑ကို ျပသသည္။
အခန္း ၆ အဆက္
ဤေတာ္လွန္ေရးသည္ နိုင္ငံတကာလႈပ္ရွားမႈအတြက္ လတ္တေလာသင္ခန္းစာအမ်ားအျပားကိုလည္း ေဖာ္ထုတ္ေပးခဲ့သည္။ ၎သည္အေရးပါေသာ ျပႆနာအမ်ားအျပားကိုလည္း ရွင္လင္းသြားေစခဲ့သည္--ေခတ္ကစ္အေျခအေနမ်ားေအာက္တြင္ လက္နက္ကိုင္အံုႂကြျခင္း၊ လူထုနိုင္ငံေရးသပိတ္၏ နည္းလမ္းမ်ားနွင့္ရလဒ္မ်ား၊ ဓနရွင္မ်ားနွင့္ဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးမ်ားၾကားဆက္စပ္မႈ၊ အနာဂါတ္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏အေျခခံအျဖစ္ ဆိုဗီယက္မ်ား၏အခန္းကဏၭ၊ ခိုင္မာစည္းကမ္းက်ေသာပစၥည္းမဲ့ပါတီမရွိမျဖစ္လိုအပ္ျခင္း၊ မင္ရွီဗစ္၊မင္းမဲ့မ်ားနွင့္ဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားတို႔၏သစၥာေဖာက္ေသာအခန္းကဏၭ။
Though it was essential that these lessons be carried to the workers of all countries, besides Lenin, only a few left wing leaders like Rosa Luxemburg attempted to propagate them. The majority right opportunist leadership of the Second International in fact tried their best to prevent the spread of these ideas. They tried to belittle the importance o1 the workers taking up arms by either supporting Plekhanov’s statement, “They should not have taken to arms”, or by writing it off as a condition peculiar to Russia’s backward and undemocratic conditions. As regards the weapon of the political mass strike, they felt all the more threatened because the mass strikes in Russia had immediately inspired a mass strike in Vienna and all over the Austrian Empire. The German party in particular faced serious dissensions where the trade union convention immediately passed a resolution denouncing the mass strike as anarchist. It was only under the pressure of Rosa Luxembourg and others on the Left that the party finally passed a weak and compromising resolution in favour of the mass political strike. ဤသင္ခန္းစာမ်ားကို နိုင္ငံအားလုံးမွ အလုပ္သမားမ်ားသို႔သယ္ေဆာင္သြားရန္အေရးႀကီးေသာ္လည္း လီနင္ အျပင္ ရိုဆာလတ္ဇင္ဘတ္ကဲ့သို႔ေသာ လက္ဝဲေခါင္းေဆာင္အနည္းငယ္သာလ်င္ ၎တို႔ကိုျဖန္႔ခ်ိရန္ႀကိဳးစား ခဲ့သည္။ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္၏လက္ယာအေခ်ာင္သမားေခါင္းေဆာင္မႈသည္ ထိုအေတြးအေခၚမ်ား ပ်ံ့နွံ႔ျခင္း ကိုပင္တားဆီးရန္က်ိဳးစားခဲ့ၾကသည္။ ၎တို႔သည္ အလုပ္သမားမ်ားလက္နက္ကိုင္ျခင္းကိုေသးသိမ္ေစ ရန္အတြက္ ပလက္ခေနာ႔၏ " သူတို႔လက္နက္မကိုင္ခဲ့သင့္" ဟူသည့္ေၾကညာခ်က္ကို ေထာက္ခံ၍ျဖစ္ေစ သို႔မဟုတ္ ရုရွား၏ေခတ္ေနာက္က်ၿပီးဒီမိုကေရစီမဆန္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚေသာ အေျခအေနတရပ္ အျဖစ္ ရႈတ္ခ်၍ျဖစ္ေစ က်ိဳးပမ္းခဲ႕ၾကသည္။ ရုရွားမွလူထုသပိတ္သည္ ဗီယင္နာနွင့္ၾသစႀတီးယန္းအင္ပါယာတခုလုံး တြင္လူထုသပိတ္မ်ားကိုေဆာ္ၾသခဲ့သျဖင့္ လူထုနိုင္ငံေရးသပိတ္လက္နက္နွင့္ပတ္သက္၍လည္း ၎တို႔သည္ ပို၍ပင္ထိတ္လန္႔ၾကသည္။ အလုပ္သမားသမဂၢညီလာခံက လူထုအုံႂကြမႈသည္ မင္းမဲ့ဝါဒျဖစ္သည္ဟူ၍ ရႈတ္ခ် ေသာဆုံးျဖတ္ခ်က္တစ္ရပ္ကိုခ်က္ျခင္းခ်မွတ္လိုက္ေသာအခါ အထူးသျဖင့္ဂ်ာမန္ပါတီတြင္္ ျပင္းထန္ေသာ သေဘာထားကြဲလြဲမႈမ်ားျဖစ္ခဲ့သည္။ ရိုဆာလပ္ဇင္ဘတ္နွင့္ပါတီမွအျခားလက္ဝဲသမားမ်ား၏ဖိအားေၾကာင့္သာ ေနာက္ပိုင္းတြင္ လူထုနိုင္ငံေရးသပိတ္ကို ေထာက္ခံေသာ ခ်ိနဲ႔ၿပီး အေပးအယူလုပ္သည့္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္တခု ခ်ခဲ့ၾကသည္။ Revolutions in the East The revolutionary struggles led by the Bolsheviks were deeply influenced and became a source of inspiration for the oppressed peoples of the Middle and Far East, as the national liberation revolutions in China, Persia and Turkey were soon to make clear. အေရွ႕တိုင္းမွေတာ္လွန္ေရးမ်ား ေဘာ္လ္ရွီဗစ္တို႔ဦေဆာင္သည့္ေတာ္လွန္ေရးတိုက္ပြဲမ်ားသည္ နက္ရွိုင္စြာၾသဇာႀကီးမားၿပီး အေရွ႕အလယ္ပိုင္းနွင့္အေရွ႕ဖ်ားေဒသမ်ားတို႔မွအဖိနွိပ္ခံျပည္သူမ်ား အတြက္စိတ္တက္ႂကြစရာရင္းျမစ္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး တရုပ္၊ပါရွားနွင့္တူရကီတို႔တြင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးေတာ္လွန္ေရးမ်ားမၾကာမီျဖစ္ေပၚလာသည္။ Persian revolutionaries were the first to be influenced by the victory of Japan, a constitutional monarchy, over Russia as well as the advance of the Russian revolutionaries. The temporary weakening of one of their oppressors, the Tsar, also helped their struggle in 1906 to win an elected assembly and constitution. However in the face of the joint suppression of two imperialist powers – Britain and Russia – the revolutionary period only lasted till 1911. ပါရွန္းေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားသည္ စည္းမ်ည္းခံဘုရင္စနစ္ ဂ်ပန္၏ရုရွားအေပၚေအာင္ပြဲနွင့္ ရုရွားေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ား၏ တိုးတက္မႈတို႕၏ အေစာဆုံး ၾသဇာလႊမ္းမိုးခံရသူမ်ားျဖစ္သည္။ ၎တို႔အားဖိနွိပ္သူမ်ားအနက္တဦးျဖစ္ေသာဇာဘုရင္ ယာယီအင္အားခ်ိနဲ႔သြားျခင္းသည္လည္း ၁၉၀၆ ခုနွစ္က ၎တို႔၏ေ႐ြးေကာက္ခံလႊတ္ေတာ္နွင့္ဖြဲစည္းပုံအေျခခံဥပေဒရရွိေရးတိုက္ပြဲကိုအေထာက္အကူျပဳခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ နယ္ခ်ဲ့အင္အားႀကီးနွစ္နိုင္ငံ-ၿဗိတိန္နွင့္ရုရွား-တ္ို႔၏ပူးတြဲဖိနွိပ္မႈနွင့္ရင္ဆိုင္ရေသာအခါ ေတာ္လွန္ေရးကာလမွာ ၁၉၁၁ ထိသာရွည္ၾကာခဲ့သည္။ The Turkish revolution of 1908 was also inspired by the Russian Revolution and was a seizure of power by an organisation known as Young Turks who planned to unite the Turkish nation on a modern bourgeois liberal pattern of constitutional monarchy. This too failed in achieving its objectives and the regime suffered severe losses after siding with Germany in the World War. This aided the abolition of the empire after the war and the actual fulfilment of the aims of the 1908 Young Turk constitution through the completion of the Turkish Revolution under the leadership of Kemal Ataturk in 1918. ၁၉၀၈ ခုနွစ္ တူရကီေတာ္လွန္ေရးမွာလည္း ရုရွားေတာ္လွန္ေရးကနိႈးဆြေပးခံရၿပီအာဏာကို ေခတ္သစ္ ဓနရွင္ လစ္ဘရယ္ပုံစံစည္းမ်ဥ္းခံဘုရင္စနစ္ ျဖင့္တူရကီနိုင္ငံကိုစုစည္းရန္ႀကံစည္သည့္ ငယ္႐ြယ္ေသာတခ္မ်ား အမည္ရွိအဖြဲ႕တခုကသ္ိမ္းယူူျခင္းျဖစ္သည္။ ၎သည္လည္းရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို ေအာင္ျမင္ေအာင္မလုပ္နိုင္ဘဲ ထိုအစိုးရသည္ ပထမကမၻာစစ္တြင္ဂ်ာမဏီနွင့္ပူးေပါင္းၿပီးေနာက္အႀကီးအက်ယ္ဆုံးရႈံးခဲ့သည္။ ဤျဖစ္ရပ္သည္ စစ္အပီးတြင္အင္ပါယာဖ်က္သိမ္းရန္ နွင့္ ၁၉၁၈ ခုနွစ္တြင္ တခ္ေတာ္လွန္ေရးေခါင္းေဆာင္ ကီမယ္အတာတခ္၏ ဦးေဆာင္မႈေအာက္တြင္ တူရကီေတာ္လွန္ေရးအၿပီသတ္ဆင္နႊဲျခင္းျဖင့္ ၁၉၀၈ ခုနွစ္ ငယ္႐ြယ္ေသာတခ္မ်ား ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ရည္မွန္းခ်က္မ်ား ျပည့္ဝသြားျခင္းကိုအေထာက္အကူျပဳခဲ့သည္။ In China the revolution took place, in 1911, under the leadership of Sun Yat-sen’s Three principles. “‘ Here too the impact of the revolution in Russia is was unmistakable. တရုတ္နိုင္ငံတြင္ ဆြန္ယက္ဆင္၏သေဘာတရား ၃ ရပ္ဦးေဆာင္မႈေအာက္တြင္ ၁၉၁၁ ခုနွစ္တြင္ေတာ္လွန္ေရးျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ တရုပ္တြင္လည္းရုရွားေတာ္လွန္ေရး၏ရိုက္ခတ္ခ်က္ရွိခဲ့သည္မွာမမွားနိုင္ေပ။ Second International on Colonialism and War With the consolidation of imperialism and the growing war danger, the question of the correct approach to colonialism and war were of central importance to the international revolutionary proletarian movement. On these questions strong revisionist trends existed in the Second International. At the 1907 Congress of the International, the Congress commission in fact even adopted a resolution approving of colonial policy, which was outvoted by the Congress by a narrow margin of only 127 to 108. It had stated: “The Congress declares that the usefulness or the necessity of the colonies in general – and particularly to the working class – is greatly exaggerated. It does not, however, reject colonial policy in principle and for all time, for under a socialist regime it may work in the interests of civilisation.” နယ္ခ်ဲ့စနစ္နွင့္စစ္အေပၚ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္၏အျမင္ နယ္ခ်ဲ့စနစ္ခိုင္မာလာျခင္းနွင့္ႀကီးထြားလာေသာစစ္အႏၲရာယ္တို႔နွင့္အတူ နယ္ခ်ဲ့စနစ္နွင့္စစ္အေပၚမွန္ကန္ေသာ ခ်ဥ္းကပ္မႈမွာ နိုင္ငံတကာေတာ္လွန္ေရးပစၥည္းမဲ့လႈပ္ရွားမႈအတြက္ အဓိက အေရးပါလာသည္။ ဤကိစၥမ်ားနွင့္ ပတ္သက္၍ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္အတြင္း ျပင္းထန္ေသာျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးအယူအဆမ်ားရွိခဲ့သည္။ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္၏ ၁၉၀၇ ခုနွစ္ကြန္ဂရက္တြင္ ကြန္ဂရက္ေကာ္မရွင္သည္ ကိုလိုနီမူဝါဒကို ေထာက္ခံ ေသာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္တခုကိုပင္ခ်ခဲ့ၿပီး ၎ကို ကြန္ဂရက္က ၁၂၇ မဲ ၁၀၈ မဲျဖင့္ပြတ္ကာသီကာပယ္ဖ်က္ခဲ့ရသည္။ ထိုဆုံးျဖတ္ခ်က္တြင္ ေယဘုံယ်အားျဖင့္ ကိုလိုနီမ်ား၏အသုံးဝင္မႈနွင့္လိုအပ္မႈနွင့္ အထူးသျဖင့္အလုပ္သမား လူတန္းစားအတြက္အသုံးဝင္လိုအပ္မႈ ကိုအႀကီးအက်ုယ္ပုံျကီးခ်ဲ့ထားသည္။သို႔ေသာ္၎သည္ကိုလိုနီမူဝါဒကို မူအားျဖင့္ဆန္႔က်င္ျခင္းမရွိဘဲကိုလိုနီစနစ္သည္ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ေအာက္တြင္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို အက်ိဳးျပဳ နိုင္သည္ ဟုေဖာ္ျပထားသည္။ On the question of war, the International ‘left’ leader, Bebel, proposed vague and ambiguous resolution which did not give any specific direction or course of action. It was only an amendment introduced by Lenin and Rosa Luxembourg, calling for utilising the imperialist war ‘to hasten the abolition of capitalist class rule’, that gave this ambiguous resolution a clear revolutionary character. The amendment paragraphs stated:
စစ္ျပႆနာနွင့္ပတ္သက္၍ အင္တာေနရွင္နယ္၏လက္ဝဲေခါင္းေဆာင္ ဘီဘယ္က တိက်ေသာလမ္းၫြဳန္မႈ သို႔မဟုတ္ လုပ္ငန္းစဥ္မပါဝင္ေသာ မႈန္ဝါးဝါးနွင့္ အဓိပၸာယ္ မရွင္းလင္းေသာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္တခုကိုအဆိုျပဳသည္။ အရင္းရွင္လူတန္းစားအုပ္ခ်ဳပ္မႈဖ်က္သိမ္းေရးကိုလ်င္ျမန္ေစရန္ နယ္ခ်ဲ့စစ္ကို အသုံးခ်ေရးကိုေတာင္းဆိုေသာ လီနင္နွင့္ရိုဆာလပ္ဇင္ဘတ္တို႔၏ျပင္ဆင္ခ်က္ေၾကာင့္သာ ဤမရွင္းလင္းေသာ ဆုံုးျဖတ္ခ်က္သည္ ေတာ္္လွန္ ေသာလကၡဏာေဆာင္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဤျပင္ဆင္ခ်က္စာပိုဒ္မ်ားတြင္ " စစ္တခုျဖစ္ပြားရန္ၿခိမ္းေျခာက္လာပါက နိုင္ငံတကာဆိုရွယ္လစ္ဗ်ဴရို၏အကူအညီျဖင့္ သဘာဝအရ လူတန္းစားတိုက္ပြဲ၏ျပင္းထန္မႈနွင့္ အေထြေထြနိုငါငံေရးအေျခအေနအရေျပာင္းလဲေနသည့္ စစ္ျဖစ္ပြားမႈကို အထိေရာက္ဆုံးျဖစ္သည္ဟု၎တို့ယူဆသည့္နည္းျဖင္႕တားဆီရန္အစြမ္းကုန္အားထုတ္ရန္ အလုပ္သမားလူတန္းစား၏တာဝန္နွင့္ ပါဝင္ပတ္သက္ေသာနိုင္ငံ ပါလီမန္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏တာဝနျ္ဖစ္သည္"။ “If a war threatens to break out, it is the duty of the working class and of its parliamentary representatives in the country involved, supported by the consolidating activity of the International [Socialist] Bureau, to exert every effort to prevent the outbreak of war by means they consider most effective, which naturally vary according to the accentuation of the class struggle and of the general political situation. “Should war break out none the less, it is their duty to intervene in favour of its speedy termination and to do all in their power to utilise the economic and political crisis caused by the war to rouse the peoples and thereby to hasten the abolition of capitalist class rule.”18 In the debates on the war question the revisionist chieftains could not counter the arguments of the revolutionaries. They thus were forced to agree to the Lenin-Luxembourg amendment paragraphs which became the basis of anti-war resolutions even at the 1910 Congress and 1912 Conference of the Second International. However, as later events proved, these revisionists and the so-called centrists, like Kautsky and Bebel, had absolutely no intention of implementing a revolutionary un- derstanding either on the question of colonial policy or on the question of imperialist war. မည္သို႔ဆိေစ စစ္ျဖစ္ပြားခဲ့ပါက အျမန္အဆုံးသပ္ရန္ၾကားဝင္ရန္မွာ၎တို႔၏တာဝန္ျဖစ္ၿပီး စစ္ေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚလာေသာစီးပြားေရးနိုင္ငံေရးအက်ပ္အတည္းမ်ားကိုအသုံးျပဳၿပီးလူထုကိုနိႈးဆြရန္ နွင္ထိုွတဆင့္ အရင္းရွင္လူတန္းစားအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိုဖ်က္သိမ္းေရးျမန္ဆန္ေစရန္ မွာ၎တို႔၏တာဝန္ျဖစ္သည္။၁၈ စစ္ျပႆနာနွင့္ပတ္သက္၍ေဆြးေနြးရာတြင္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသမားေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ား၏ေဆြးေနြးခ်က္မ်ားကိုမတုန္႔ျပန္နိုင္ခဲ့ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္၎တို႔သည္ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္၏ ၁၉၁၀ ကြန္ဂရက္နွင့္၁၉၁၂ ကြန္ဖရင့္အထိပင္ စစ္ဆန္႔က်င္ေရး ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ား၏ အေျခခံျဖစ္ခဲ့ေသာ လီနင္လပ္ဇင္ဘတ္ျပင္ဆင္ခ်က္စာပိုဒ္မ်ားကိုသေဘာတူရသည္။ သို႔ေသာ္ေနာက္ပိုင္းျဖစ္ရပ္မ်ားက ျပသခဲ့သည့္အတိုင္း ဤျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသမားမ်ားနွင့္ ေကာက္စကီနွင့္ဘီဘယ္ကဲ့သုိ႔ေသာ အလယ္ဗဟိုဝါဒီဆိုသူမ်ားသည္ နယ္ခ်ဲ့မူဝါဒနွင့္နယ္ခ်ဲ့စစ္အေပၚ ေတာ္လွန္ေရးအရနားလည္မႈကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ရည္႐ြယ္ခ်က္လံုးဝမရွိခဲ့ၾကေပ။ Fight against Revisionist Theories In the intervening period before the War, Marxism faced another attack from a section of the Party intelligentsia within the Russian party. These intellectuals unnerved by the retreat of the revolution in the Stolypin reaction period, embarked on an attempt to ‘improve’ Marxism. Four books attacking dialectical materialism appeared in the name of authors all claiming to be Marxists. Lenin replied to them in his famous book, Materialism and Empirio-Criticism, written in 1908, and published in 1909. While primarily exposing the reactionary philosophy of the modern idealists, it also proved useful in providing “an acquaintance with the philosophy of Marxism, dialectical materialism, as well as with the philosophical conclusions from the recent discoveries in natural science.”19 It fortified the theoretical foundations of the Bolshevik party. It raised Marxist philosophy to a higher level in the light of new scientific discoveries. ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသေဘာတရားမ်ားကိုဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ျခင္း စစ္မတိုင္မီၾကားကာလတြင္မာ့က္စ္ဝါဒသည္ ရုရွားပါတီတြင္းမွပါတီပညာတတ္အုပ္စုတစု၏ ထပ္မံ တိုက္ခိုက္မႈ နွင့္ရင္ဆိုင္ရသည္။ ဤပညာတတ္မ်ားသည္ စတိုလီပင္တုန္႔ျပန္မႈေခတ္အတြင္း ေတာ္လွန္ေရးက်ဆင္းလာျခင္း ေၾကာင့္ ၎တို႔အေပၚ၎တို႔ယုံၾကည္မႈက်ဆင္းကာ မာ့က္စ္ဝါဒကို ပိုမိုေကာင္းမြန္ေအာင္ျပလုပ္ရန္ က်ိဳးစားၾက သည္။ မာ့က္စ္ဝါဒီျဖစ္သည္ဟု၎တို႔ကိုယ္၎တို႔ေၾကညာေသာစာေရးဆရာမ်ားက၏အမည္ျဖင့္ အႏုပဋိေလာမ ရုပ္ဝါဒကိုတိုက္ခိုက္သည့္စာအုပ္ ၄ အုပ္ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။ လီနင္က ၎တို႔ကို ၁၉၀၈ တြင္ေရးသားၿပီး ၁၉၀၉ တြင္ထုတ္ေဝသည့္ သူ၏ေက်ာ္ၾကားလွသည့္ ရုပ္ဝါဒနွင့္အေတြ႕အၾကဳံဝါဒေဝဖန္ေရးစာတမ္းျဖင့္ တုန္႔ျပန္ ခဲ့သည္။ ဤေခတ္သစ္စိတ္ကူးယာဥ္ဝါဒီမ်ား၏အေတြးအေခၚမွ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးအယူအဆမ်ားကိုဖြင့္ခ်ၿပီး ထိုစာတမ္းသည္ မာ့က္စ္ဝါဒအဘိဓမၼာ၊ အႏုပဋိေလာမရုပ္ဝါဒနွင့္ သဘာဝသိပၸံပညာတြင္ေနာက္ဆုံး ေတြ႕ရွိခ်က္ မ်ားအေပၚ အဘိဓမၼာဆိုင္ရာေကာက္ခ်က္မ်ားနွင့္ရင္းနွီးမႈေပးရန္ အသုံးဝင္သည္။၁၉ ၎သည္ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္ ပါတီ၏သေဘာတရားေရးရာအုတ္ျမစ္ကိုပိုမိုခိုင္မာေစသည္။ ၎သည္ မာ့က္စ္ဝါဒကို သိပၸံညာေတြ႕ရွိခ်က္ သစ္မ်ားနွင့္ ကိုက္ညီေစၿပီးပိုမိုျမင့္မားေသာအဆင့္သို႔ပို႔ေဆာင္ေပးသည္။ Another debate in 1909-10, which was indicative of the extent of the hold of revisionism on the Second International, concerned Marx’s theory of the absolute impoverishment of the working class. This theory was challenged in a book by Legien, head of the German trade union movementt and secretary of the International Secretariat of National Trade Union Centres. It was representative of the view of the trade union bureaucracy and labour aristocracy who had been much corrupted by imperialism. This view was countered by Karl Kautsky, ‘orthodox’ Marxist, and recognised since Engels’ death as the International’s leading theoretician. His reply - in the book ‘Road to Power’- was an example of the manner of all centrists, to whom, according to Lenin, the tionary word was everything and the revolutionary deed nothing. Thus while Kautsky made a proper statement of Marxist principles, he leaned totally to the right in his practical measures. In a period when the danger of right revisionism was the greatest, he ignored this and warned repeatedly against the danger of leftists throwing the party into premature and disastrous conflict with the forces of German reaction. Thus with both Kautsky and Legien basically on the right the apparent conflict was much of a sham. It would not be long before the World War and the October Revolution would strip Kautsky of all centrist sham and stand him up as true revisionist renegade. ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္အေပၚ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရး ဝါဒက ခ်ဳပ္ကိုင္ထားသည့္အတိုင္းအတာကိုေဖာ္ျပသည့္ ၁၉၀၉-၁၀ တြင္ျဖစ္ပြားသည့္အျခား ျပန္လွန္ေဆြးေနြး သည့္ျပႆနာမွာ မာ့က္စ္၏အလုပ္သမားလူတန္းစား လုံးဝဆင္းရဲမြဲေတျခင္းသေဘာတရားနွင့္ပတ္သက္သည္။ ထိုသေဘာတရားကို ဂ်ာမန္အလုပ္သမား သမဂၢ လႈပ္ရွားမႈ အႀကီးအကဲနွင့္ အမ်ိဳးသားအလုပ္သမား သမဂၢဌာန မ်ား အတြင္းေရမႈးရုံးအတြင္းေရးမႈး လက္ဂ်ီယံ၏ စာအုပ္တအုပ္က စိန္ေခၚသည္။ ၎သည္ နယ္ခ်ဲ့စနစ္ေၾကာင့္ အလြန္အမင္းပ်က္ဆီးေနသာ အလုပ္သမားသမဂၢ ဗ်ဴရိုကေရစီနွင့္အလုပ္သမားမင္းစုိးရာဇာမ်ား၏ အျမင္ကို ကိုယ္စားျပဳသည္။ ၎အျမင္ကို တယူသန္မာ့က္စ္ဝါဒီ နွင့္အိန္ဂ်ယ္ေသဆုံးၿပီးေနာက္ နိုင္ငံတကာသေဘာတရား ေရးဆရာအျဖစ္ အသ္ိအမွတ္ျပဳခံထားရသူ ကား ေကာက္စကီ ကတုန္႔ျပန္သည္။ အာဏာသို႔သြားရာလမ္း အမည္ ရွိသူ၏စာအုပ္ မွတုန္႔ျပန္ခ်က္မွာ လီနင္၏ အဆိုအရ ေတာ္လွန္ေရးစကားသည္အရာရာျဖစ္ၿပီး ေတာ္လွန္ေရး လုပ္ရပ္ဘာမ်မရွိေသာ အလယ္ဗဟိုဝါဒီ အားလုံး၏စံျပဥပမာျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ေကာက္စကီသည္ မာ့က္စ္ဝါဒသေဘာတရားမ်ားနွင္ပတ္သက္၍ မွန္ကန္စြာေဖာ္ျပခဲ့ေသာ္လည္း သူ၏လုပ္ရပ္မ်ားတြင္လက္ယ်ာလုံးဝယိမ္းေနသည္။ လက္ယ်ာျပန္လည္ ျပင္ဆင္ေရးဝါဒအႏၲရာယ္သည္ အႀကီးမားဆုံးျဖစ္ေသာကာလတြင္ သူသည္၎ကိုလ်စ္လ်ဴရႈၿပီး လက္ဝဲသမား မ်ားကပါတီကို အခ်ိန္မတန္မီ အႏၲရာယ္မ်ားလွေသာ ဂ်ာမန္တန္ျပန္ေရးသမားမ်ားနွင့္ပဋိပကၡျဖစ္မည့္ အႏၲရာယ္ သို႔ပို႔ေဆာင္ျခင္းကို အႀကိမ္ႀကိမ္ သတိေပးသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ေကာက္စကီနွင္ လက္ဂ်ီယံနွစ္ေယာက္စလုံးမွာ အေျခခံအားျဖင့္ လက္ယာဘက္တြင္ရွိေႏုၿပီး ပဋိပကၡမွာအတုအေယာင္သာျဖစ္သည္။ ပထမကမာၻစစ္နွင့္ ေအာက္တိုဘာ ေတာ္လွန္ေရးမတိုင္မီ အခ်ိန္အနည္းငယ္အတြင္း ေကာက္စကီကိုသူ၏အလယ္ဗဟိုဝါဒ အတု အေယာင္မ်ားမွ ဖယ္ရွားၿပီးသူသည္ စစ္မွန္ေသာျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသစၥာေဖာက္ အျဖစ္ရပ္တည္ရန္ ျပဳလုပ္ ခဲ့သည္။ War I and Social-Chauvinism From the period of the rise of imperialism the sharpening contradictions had heightened the preparations for war. Due to uneven development Britain was seriously challenged by the other industrial powers, particularly the United States and Germany. The United States had become the leading industrial power but due to its concentration on the American continent was not then that immediate a threat to Britain. German goods were however constantly pushing out British goods
from various world markets. Further it being a European power it proved more of a direct threat to Britain. Thus when from the turn of the century the arms race speeded up the main contenders were Britain and Germany. While overall military expenditure galloped ahead, that of the navy, then the most high tech wing of the armed forces and the most essential for the control of trade routes, multiplied exponentially. British annual navy expenditure which had remained at 11 million pounds between 1860 and 1885 jumped by over four times by 1913-14; Germany which spent 90 million marks in the mid-90s reached 400 million marks before the war. ပထမကမၻာစစ္နွင့္ဆိုရွယ္လူမ်ိဳးႀကီးဝါဒ နယ္ခ်ဲ့စနစ္စတင္ေခါင္းေထာင္ထလာသည့္ကာလမွပင္ ျပင္းထန္ေသာပဋိပကၡသည္ စစ္ျပင္ဆင္မႈအရွိန္အဟုန္ ကိုျမင့္မားလာေစသည္။ မညီမ်ေသာဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေၾကာင့္ ၿဗိတိန္ကို အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနွင့္ ဂ်ာမဏီ အပါအဝင္ အျခားစက္မႈအင္အားႀကီးမ်ားကၿပိဳင္ဘက္အျဖစ္သေဘာထားလာသည္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုသည္စက္မႈအင္အားႀကီးနိုင္ငံျဖစ္နွင့္ၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း ၎၏အေမရိကတိုက္အေပၚတြင္သာ အာရုံစိုက္မႈေၾကာင့္ ၿဗိတိန္အေပၚလတ္တေလာၿခိမ္းေျခာက္မႈမဟုတ္ေပ။ သို႔ေသာ္ ဂ်ာမန္ထုတ္ကုန္မ်ားသည္ ၿဗိတိန္ထုတ္ကုန္မ်ားကို ကမၻေဈးကြက္အမ်ားအျပားမွ တြန္းထုတ္လ်က္ရွိသည္။ ထို႔အျပင္၎သည္ဥေရာပ အင္အားႀကီးနိုင္ငံျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ၿဗိတိန္အတြက္တိုက္ရိုက္ၿခိမ္းေျခာက္မႈျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ရာစုနွစ္ အေျပာင္းအလဲမွစ၍ ၿဗိတိန္နင့္ဂ်ာမဏီတို႔အဓ္ိကၿပိဳင္ဘက္ျဖစ္ေသာ လက္နက္ၿပိဳင္ဆိုင္မႈအရွိန္ျမင့္လာသည္။ စုစုေပါင္းစစ္အသုံးစရိတ္တဟုန္ထိုးတက္ေနစဥ္ ထိုစဥ္ကလက္နက္ကိုင္တပ္မ်ားနည္းပညာအဆင့္အျမင့္ဆုံး နွင့္ ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းမ်ားကိုထိန္းခ်ဳပ္ရန္အေရးအပါဆုံးတပ္ဖြဲ႕ျဖစ္ေသာေရတပ္အသုံးစရိတ္မွာ ဆတိုးမ်ားျပားလာသည္။ ၿဗိတိန္၏နွစ္စဥ္ေရတပ္အသုံးစရိတ္မွာ ၁၈၆၀မွ ၁၈၈၅ တြင္ေပါင္ ၁၁ သန္းရွိရာမွ ၁၉၁၂-၁၃ တြင္ေလးဆတိုးသြားၿပီး ဂ်ာမဏီတြင္ ၉၀ ခုနွစ္မ်ားအလယ္က မတ္ေငြ သန္း ၉၀ မွစစ္မတိုင္မီတြင္ သန္း ၄၀၀ အထိရွိလာသည္။
The hostile blocs too were well formed. The Triple Alliance of Germany, the Austro-Hungarian empire and Italy had been formed in 1882 itself opposing at that time France and Russia. As the German-British contradiction sharpened; Britain joined up with France and Russia to form the Triple Entente in 1907. These were the basic belligerent force though there were some changes in the alliances just before and during the war. Italy switched sides, Bulgaria and Turkey sided with the Alliance, while the United States and Japan joined the Entente. Each of the main imperialist powers had their eye on some colonies, markets or raw material sources and were waiting for an opportunity to strike. စစ္မက္လိုလားေသာအုပ္စုမ်ားကိုေကာင္းစြာဖြဲ႕စည္းလာၾကသည္။ ထိုစဥ္က ျပင္သစ္နွင့္ရုရွားကိုဆန္႔က်င္ေသာ ဂ်ာမဏီ၊ ၾသစထရိုဟန္ေဂးရီးယန္းနွင့္ အီတလီ ၃ နိုင္ငံမဟာမိတ္ ၁၈၈၂တြင္ဖြဲ႕စည္းသည္။ ဂ်ာမန္-ၿဗိတိန္ ပဋိ ပကၡ အရွိန္ျမင့္လာေသာအခါ ၿဗိတိန္က၁၉၀၇ ခုနွစ္တြင္ ျပင္သစ္၊ရုရွားတို႔နွင့္ ၃ နယ္ပယ္ မဟာမိတ္ ဖြဲ႕ရန္ ေပါင္း သည္။ စစ္မတိုင္မီနွင့္စစ္အတြင္းအေျပာင္းအလဲတခ်ိဳ႕ရွိေသာ္လည္း ၎တို႔သည္ အဓိကစစ္မက္လုိ လားေသာ အုပ္စုမ်ားျဖစ္သည္။ အီတလီကဘက္ေျပာင္းၿပီး ဘူလ္ေဂးရီးယားနွင့္ တူရကီက မဟာမိတ္ဘက္လိုက္သည္။ ဂ်ပန္နွင့္အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျပင္သစ္ရုရွားၿဗိတိန္ ၃ နယ္ပယ္မဟာမိတ္ဘက္လိုက္သည္။ နယ္ခ်ဲ့အင္ အားႀကီးနိုင္ငံမ်ားတခုစီသည္ အခ်ိဳ႕ေသာကိုလိုနီမ်ား၊ ေဈးကြက္မ်ားနွင့္ကုန္ၾကမ္းရင္းျမစ္မ်ား အေပၚမ်က္ေစ့က် ေနၾကၿပီး တိုက္ခိုက္ရန္ခြင့္အလမ္းေစာင့္ေနၾကသည္။ In the middle of 1914 the imperialist powers got the excuse for war that they had been searching for. The Austrian Archduke Ferdinand. heir to the Habsburg throne, was assassinated by a Serb nationalist on June 28, 1914. Immediately the Austro-German Alliance made this the reason for declaring war on the territories they had been eyeing Austria attacked Serbia on July 28, Russia replied by mobilising its armed forces, Germany immediately declared war on Russia on August 1, France joined the war on August 3 and Britain on August 4. ၁၉၁၄ ခုနွစ္လယ္တြင္ နယ္ခ်ဲ့အင္အားႀကီး နိုင္ငံမ်ားသည္ ၎တို႔ရွာေဖြေနသည့္စစ္အတြက္ အေၾကာင္းျပခ်က္ ကိုရခဲ့သည္။ ဟက္စဘတ္ ထီးနန္းရိုက္ရာခံ ၾသစတီးယန္း အိမ္ေရွ႕မင္သား ဖာဒီနန္သည္ ၁၉၁၄ ခုနွစ္ ဇြန္လ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ ဆာ့ဘ္အမ်ိဳးသားေရးဝါဒီတဦး၏ လုပ္ႀကံခံရသည္။ ခ်က္ခ်င္းပင္ ၾသစထရိုဂ်ာမန္ မဟာမိတ္သည္ ၎တို႔မ်က္ေစ့က်ေနေသာနယ္ေျမမ်ားအေပၚစစ္ေၾကညာရန္အေၾကာင္းျပခ်က္ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ၾသစထီးရီး ယားက ဆာဗီးယားကိုဇူလိုင္လ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္တိုက္သည္။ ရုရွားကတပ္မ်ားျဖန္႔ခ်တုန္႔ျပန္သည္။ ဂ်ာမဏီက ရုရွားကို ခ်က္ခ်င္း ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႔တြင္စစ္ေၾကညာသည္။ ျပင္သစ္က ၾသဂုတ္ ၃ ရက္ေန႔နွင့္ၿဗိတိန္က ၾသဂုတ္လ ၄ ရက္ေန႔တြင္စစ္အတြင္းပါဝင္ၾကသည္။ The World War provided the opportunity for the Second International Parties to implement the resolutions they had been passing all these years and convert the war into a fight for socialism. But in this crisis, the thin veneer of internationalism in the opportunist-controlled Second International dissolved into a swamp of bourgeois nationalism. The German Social-Democratic Party, the leading party of the Second International, led the way. In the party caucus meeting before the parliamentary vote on war credits, the overwhelming majority, led by the trade union bureaucrats, supported the war - in fact they had already on August 2nd worked out a no-strike agreement with the employers. Only a handful led by Karl Liebknecht and Rosa Luxemburg opposed; Kautsky, the opportunist, voted to abstain. For the revolutionary proletariat, the Second International ceased to exist from August 4. 1914, the date that the German Social-Democrats betrayed all pious anti-war resolutions and voted unanimously in parliament for the war credits; they voted to support the imperialist war. They were immediately followed by the majority of the socialists in France, Britain, Belgium and other countries. The Second International broke up into separate social-chauvinist parties which warred against each other. ဤကမၻာစစ္သည္ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္အဖြဲ႕ဝင္မ်ားအတြက္ ဤနွစ္မ်ားအတြင္း၎တို႔ခ်မွတ္ခဲ့သည့္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားကိုအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ နွင့္ စစ္ကို ဆိုရွယ္လစ္ စနစ္အတြက္တိုက္ပြဲအျဖစ္ေျပာင္းလဲရန္အခြင့္အလမ္းရေစသည္။ သို႔ေသာ္ဤအက်ပ္အတည္းတြင္ အေခ်ာင္ သမားတို႔ထိန္းခ်ဳပ္ထားေသာ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္၏ပါးလႊာေသာအေပၚယံနိုင္ငံတကာဝါဒသည္ ဓနရွင္ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒ႐ြံ႕နြံအတြင္းက်ေရာက္ၿပိဳကြဲခဲ့ရသည္။ ဒုတိယ အင္တာေနရွင္နယ္၏ ေခါင္းေဆာင္ ပါတီ ျဖစ္ေသာ ဂ်ာမန္ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီသည္ ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပလုပ္ခဲ့သည္။ စစ္ေႂကြးၿမီမ်ားနွွင့္ ပတ္သက္ ေသာပါလီမန္မဲခြဲဆုံုးျဖတ္ျခင္းမတိုင္မီ ပါတီစုံညီအစည္း အေဝးတြင္ အလုပ္သမားသမဂၢဗ်ဴရိုကရက္မ်ား ဦး ေဆာင္သည့္ ႀကီးမားေသာအမ်ားစုက စစ္ကိုေထာက္ခံခဲ့ၾကသည္။ လက္ေတြ႕တြင္မူ၎တို႔သည္ သပိတ္မ ေမွာက္ေရးသေဘာတူညီခ်က္တခုကို အလုပ္ရွင္မ်ားနွင့္ ၾသဂုတ္လ ၂ ရက္ေန႔ကပင္ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ကားလ္လစ္နက္ခ်္နွင့္ရိုဆာလပ္ဇင္ဘတ္တို႔ ဦးေဆာင္သည့္ လက္တဆုပ္စာေသာ သူမ်ားကသာ ဆန္႔က်င္ ခဲ့ၾကသည္။ အေခ်ာင္သမားေကာက္စကီသည္ မဲမေပးဘဲေနခဲ့သည္။ ေတာ္လွန္ေသာပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား အတြက္မူ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္သည္ ဂ်ာမန္ဆုိရွယ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီက အားလုံးေသာ စစ္ဆန္႔က်င္ေရး ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို ဆန္႔က်င္ၿပီး စစ္ေႂကြးၿမီမ်ားကို ပါလီမန္တြင္ကန္႔ကြက္သူမရွိ ေထာက္ခံမဲေပးခဲ့သည့္ ၁၉၁၄ ခုနွစ္ ၾသဂုတ္လ ၄ ရက္ေန႔ကပင္ ဆက္လက္မတည္ရွိေတာ့ေပ။ ၎တို႔သည္နယ္ခ်ဲ့စစ္ကို ေထာက္ခံမဲေပးခဲ့ ျကသည္။ ျပင္သစ္၊ ၿဗိတိန္၊ ဘယ္လဂ်ီယမ္နွင့္ အျခားနိုင္ငံမ်ားမွ ဆိုရွယ္လစ္အမ်ားစုက ၎တို႔ေျခရာကို ခ်က္ျခင္းနင္းသည္။ ဒုတိယ အင္တာေနရွင္နယ္သည္ သီးျခားစီျဖစ္ၿပီး ၎တို႔အခ်င္းခ်င္းစစ္ျဖစ္ေနေသာ လူမႈလူမ်ိဳးႀကီးဝါဒ ပါတီမ်ား အျဖစ္ၿပိဳကြဲသြားသည္။ Bolshevik Position on the War It was thus left to Lenin and the Bolsheviks to uphold and develop the correct Marxist position regarding the World War. Almost within a month of the start of the war, on September 6, 1914, Lenin brought out his theses on the war, The Tasks of Revolutionary Social-Democracy in the European War. In this he clearly stated that, “The European and world war has the clearly defined character of a bourgeois, imperialist and dynastic war. A struggle for markets and for freedom to loot foreign countries, a striving to suppress the revolutionary movement of the proletariat and democracy in the individual countries, a desire to deceive, disunite, and slaughter the proletarians of all countries by setting the wage slaves of one nation against those of another so as to benefit the bourgeoisie – these are the only real content and significance of the war.”20 He also simultaneously condemned the social-chauvinists of the various member parties of the International who had sided with their imperialist bourgeoisies in the war.
စစ္အေပၚ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္တို႔၏အျမင္ ထို႔ေၾကာင့္ဤကမၻာစစ္နွင့္ပတ္သက္၍မွန္ကန္ေသာ မာ့က္စ္ဝါဒအျမင္ျဖင့္ရပ္တည္ရန္မွာ လီနင္နွင့္ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္ မ်ားအတြက္က်န္ရစ္သည္။ စစ္အစတလမ်အတြင္း ၁၉၁၄ စက္တင္ဘာလ ၆ ရက္ေန႔မွာပင္ လီနင္သည္ဤစစ္ နွင့္ပတ္သက္ေသာသူ၏စစ္တမ္း ျဖစ္သည့္ ဥေရာပစစ္ပြဲတြင္ ေတာ္လွန္ေသာ ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္မ်ား၏တာဝန္ မ်ား ကိုေဆာင္းက်ဥ္းေပးခဲ့သည္။ ဤစစ္တမ္းတြင္ လီနင္က ဤဥေရာပနွင့္ကမၻာစစ္တြင္ ရွင္းလင္းျပတ္သား ေသာ ဓနရွင္၊နယ္ခ်ဲ့နွင့္မင္းဆက္လကၡဏာ ရွိသည္ဟု ရွင္းလင္းစြာေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ေဈးကြက္နွင့္အျခားနိုင္ငံမ်ား ကိုလြတ္လပ္စြာလုယက္ခြင့္အတြက္တိုက္ပြဲ၊ တနိုင္ငံခ်င္းစီတြင္ ပစၥည္းမဲ့နွင့္ဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရး လႈပ္ရွားမႈ ကို ဖိနွိပ္ရန္ႀကိဳးစားမႈတခု၊ ဓနရွင္အက်ိဳးစီးပြားအတြက္နိုင္ငံတခု၏ လုပ္အားခက်ြန္မ်ားကို အျခားတနိုင္ငံ၏ လုပ္အားခက်ြန္မ်ားနွင့္ရန္တိုက္ေပးျခင္း ျဖင့္ နိုင္ငံတကာမွပစၥည္းမဲ့မ်ားကို လိမ္လည္ရန္၊ ေသြးခြဲရန္နွင့္ သတ္ ျဖတ္ရန္အားထုတ္မႈတခု - ၎တို႔သည္စစ္၏အမွန္တကယ္အေၾကာင္းတရားနွင့္ထူးျခားမႈသာျဖစ္သည္ ဟု ေဖာ္ျပခဲ့သည္။၂၀ တၿပိဳင္နက္ထဲတြင္သူသည္ ဤစစ္အတြင္း နယ္ခ်ဲ့ဓနရွင္မ်ားဘက္ကရပ္ခဲ့ေသာ နယ္ခ်ဲ့အင္တာေနရွင္နယ္၏ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာပါတီမ်ား ကိုရႈတ္သည္။ On November 1, 1914, the Central Committee of the RSDLP, under the guidance of Lenin, issued a manifesto on the war, giving the call for ‘turning the imperialist war into civil war’, and called for the formation of the Third International in place of the Second International which had suffered disgraceful bankruptcy. Lenin simultaneously made all efforts to give direction to the leftist anti-war elements of International Social-Democracy who had started from 1915 rallying around what came to be known as the Zimmerwald conferences. For this he had to do immense theoretical work to clear the mound of confusion that the revisionist Second International leaders had created on the subject. ၁၉၁၄ ခုနွစ္နိုဝင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ရုရွားဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္ေလဘာပါတီသည္ လီနင္၏ဦးေဆာင္မႈေအာက္မွတဆင့္ နယ္ခ်ဲ့စစ္ကိုျပည္တြင္းစစ္အျဖစ္ေျပာင္းရန္ေတာင္းဆိုေသာ ဤစစ္နွင့္ပတ္သက္ေသာေၾကညာစာတမ္းတေစာင္ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီ က်က္သေရကင္းမဲ့စားေဒဝါလီခံခဲ့ရေသာ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္၏ေနရာတြင္ တတိယအင္တာေနရွင္နယ္နွင့္အစားထိုး ထူေထာင္ရန္ေတာင္းဆိုသည္။ တၿပိဳင္နက္တည္းတြင္လီနင္သည္ ဇမ္မာဝဲလ္ ကြန္ဖရင့္မ်ားဟုသိလာၾကေသာ ေနရာတြင္ ၁၉၁၅ မွစ၍ စတင္စုရံုးမိလာေသာ အင္တာေနရွင္နယ္ဆိုရွယ္ဒီမိုကေရစီ၏ လက္ဝဲစစ္ဆန္႔က်င္ေရးအင္အားစုမ်ားကို တိုက္ရိုက္လမ္းၫြဳန္မႈေပးရန္အစြမ္းကုန္က်ိဴုးစားသည္။ ထိုအတြက္သူသည္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသမားဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ဤအေၾကာင္းအရာနွင့္ပတ္သက္၍ ဖန္တီးခဲ့ေသာ အရႈပ္အေထြးေတာင္ပုံယာပုံကို ရွင္းလင္းရန္ ႀကီးမားေသာသေဘာတရားေရးရာစာတမ္းမ်ားျပဳစုခဲ့ရသည္။ Socialism and War (The Attitude of the R.S.D.L.P. Towards the War), which he prepared along with Zinoviev for circulation among the delegates of the First Zimmerwald Conference in September, 1915. This pamphlet while presenting the pinciples of socialism in relation to the War, also clearly outlined the tasks of the revolutionary social-democrats in Russia as well as at the international level. In it he launched a biting attack against ‘Kautskyism’ and their distortions of the teachings of Marx and Engels regarding war. သူ၏ပထမဆံုးစာတမ္းမွာ ဆိုရွယ္ လစ္စနစ္နွင့္စစ္ ( စစ္နွင့္ပတ္သက္ေသာ ရုရွားဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္ေလဘာပါတီ၏သေဘာထား) အမည္ရွိ စာတမ္း ျဖစ္ၿပီး ၎ကိုသူသည္ ၁၉၁၅ တြင္က်င္းပသည့္ ပထမအႀကိမ္ ဇမ္မာဝဲလ္ကြန္ဖရင့္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ထံျဖန္႔ခ်ိ ရန္ ဇင္နိုဗစ္နွင့္အတူ ျပဳစုသည္။ ဤစာတမ္းသည္ ဤစစ္နွင့္ပတ္သက္သည့္ ဆိုရွယ္လစ္ သေဘာတရားကို ရွင္းျပသည့္အျပင္ ရုရွားနွင့္နိုင္ငံတကာမွ ေတာ္လွန္ေသာ ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္မ်ား၏ တာဝန္ကိုရွင္းလင္းစြာ ေဖာ္ျပ သည္။ ၎တြင္သူသည္ ေကာက္စကီဝါဒနွင့္ ထိုဝါဒီမ်ား၏ မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔၏ စစ္နွင့္ပတ္သက္ေသာ သေဘာတရားမ်ားကို သရုပ္ဖ်က္မႈမ်ားကို ျပင္းထန္စြာတိုက္စစ္ဆင္သည္။ Analysis of Imperialism In 1916, Lenin produced his great book, Imperialism, the Highest Stage of Capitalism, which was a major contribution to Marxist theory, which enabled the world proletariat to grasp the economic essence of imperialism. This was absolutely necessary, particularly at that time, because, as Lenin himself put it, “Unless the economic roots of this phenomenon are understood and its political and social significance appreciated, not a step can be taken toward the solution of the practical problems of the Communist movement and of the impending social revolution.”21 This work also exposed Kautskyism and Kautsky’s anti-Marxist theories presented in his 1915 book, National State, Imperialist State and Union of States where he had argued that it was possible to foresee the world economic system passing into a phase of ‘ultra-imperialism’ in which the great powers and the great international cartels would stabilise the partition of the world and thus eliminate the risk of war. This argument, similar to some analyses of present day globalisation has been proved drastically wrong by the events of the twentieth century However at that time considering Kautsky’s stature as Marxism’s most recognised theorist, Lenin’s work was absolutely necessary to refute these ideas. နယ္ခ်ဲ့စနစ္ကိုသရုပ္ခြဲျခင္း ၁၉၁၆ ခုနွစ္တြင္လီနင္သည္ သူ၏အႀကီးက်ယ္ဆုုံးစာတမ္းျဖစ္ၿပီး မာ့က္စ္ဝါဒသို႔အဓိကအက်ိဳးျပဳမႈတခုျဖစ္ေသာ ကမၻာ့ပစၥည္းမဲ့မ်ားနယ္ခ်ဲ့စနစ္၏ စီးပြားေရးအနွစ္သာရကို နားလည္ေစေသာ နယ္ခ်ဲ့စနစ္က်မ္း ကုိ ထုတ္ေဝခဲ့ သည္ ။ "ဤအျခင္းအရာ၏စီးပြားေရးရင္းျမစ္နွင့္၎တို႔၏နိုင္ငံေရးအရ၊လူမႈေရးအရ အေရးပါမႈမ်ားကိုနားမလည္လ်ွင္ ကြန္ျမဴနစ္လႈပ္ရွားမႈနွင္႔ မၾကာမီေပၚေပါက္ေတာ့မည့္ လူမႈေတာ္လွန္ေရးျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္ေျခလွမ္းမစနိုင္"၂၁ ဟုလီနင္ကိုယ္တိုင္ကေျပာသည့္အတိုင္း ထိုစာတမ္းကို ထုတ္ေဝရန္လံုးဝလိုအပ္သည္။ ထိုစာတမ္းသည္ ၁၉၁၅ ခုနွစ္စာအုပ္ျဖစ္ေသာ အမ်ိဳးသားနိုင္ငံေတာ္၊ နယ္ခ်ဲ့နိုင္ငံေတာ္နွင့္နိုင္ငံမ်ား၏ျပည္ေထာင္စု အမည္ရွိစာအုပ္တြင္ပါရွိေသာ ေကာက္စကီဝါဒနွင့္ ေကာက္စကီ၏ မာ့က္စ္ဝါဒဆန္႔က်င္ေရးသေဘာတရားမ်ားကိုလည္းဖြင့္ခ် သည္။ ထိုစာအုပ္တြင္ေကာက္စကီက မဟာအင္အားႀကီးနိုင္ငံမ်ားနွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႀကီးမ်ားသည္ ကမၻာႀကီးကိုခြဲေဝရာတြင္တည္ၿငိမ္လာၿပီး စစ္ကိုေရွာင္လႊဲနိုင္ေသာ နယ္ခ်ဲ့ေခတ္လြန္ကာလသို႔ ကမၻာ့စီးပြားေရးစနစ္သည္ေျပာင္းလဲနိုင္သည္ဟု အဆိုျပဳခဲ့သည္ ။ ဤသို႔ေသာ အျမင္သည္ ၂၀ ရာစု ယေန႔ေခတ္ ျဖစ္ရပ္မ်ားကအႀကီးအက်ယ္ မွားယြင္းေၾကာင္း သက္ေသျပၿပီးျဖစ္သည့္ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း ကမၻာလုံးလႊမ္းၿခံဳျခင္း နွင့္အလားတူေသာျပႆနာပင္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ထိုအခ်ိန္က ေကာက္စကီသည္မာ့က္စ္ဝါဒ၏ အသိအမွတ္ျပဳခံရဆုံးေသာ သေဘာတရားေရးဆရာအဆင့္ကို ရရွိထားေသာေၾကာင့္ ထိုအယူအဆကို ေျခဖ်က္ရန္လီနင္၏စာတမ္းမွာလုံးဝလိုအပ္သည္။ Marxism and the National Question Meanwhile in Russia there had been a new rise of the revolution between 1912 and 1914. Ably combining illegal work with legal work, the Party was able to gain leadership of all forms of the legal movement and turn the legally existing organisations into bases revolutionary work. မာ့က္စ္ဝါဒနွင့္အမ်ိဳးသားေရးျပႆနာ
ထိုစဥ္အတြင္း ရုရွားတြင္ ၁၉၁၂ နွင့္ ၁၉၁၄ အတြင္း ေတာ္လွန္ေရးဒီေရျမင့္သစ္တခုျဖစ္ေနၿပီးျဖစ္သည္။ တရားဝင္နွင့္တရားမဝင္လုပ္ငန္းမ်ားေပါင္းၿပီး ပါတီသည္ တရားဝင္လႈပ္ရွားမႈပုံစံအားလုံးကို ေခါင္းေဆာင္နိုင္ခဲ့ၿပီး တရားဝင္တည္ရွိေနေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကိုေတာ္လွန္ေရး၏အေျခခံမ်ားအျဖစ္ေျပာင္းလဲနိုင္ခဲ့သည္။ During this period the revolutionary movement in the border region% of Russia demanded a clear program on the national question. The R.S.D.L.P. had in the 1903 Congress itself, on the insistence of Lenin, included in its programme, a clause on recognising the right of nation% to self- determination. The theoretical understanding behind this clear cut stand and its practical implementation in Russia were laid out during this period in three articles on the question: 1) Stalin’s article Marxism and the National Question, written in January, 1913. 2) Lenin’s article Critical Remarks on the National Question in October-December 1913. 3) Lenin’s article The Right of Nations to Self- Determination, February-May 1914. These works, represented a significant theoretical development on the question, from the times of Marx and Engels They were further developed in 1916, by Lenin, when he, in his pamphlet, The Socialist Revolution and the Right of Nations to Sell Determination (Theses), gave a detailed theoretical presentation to the light of a clear-cut understanding of imperialism. ထိုကာလအတြင္း ရုရွား၏ နယ္စပ္ေဒသတြင္ ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမ်ားသည္ အမ်ိဳးသားေရးျပႆနာနွင့္ပတ္သက္၍ ရွင္းလင္းေသာ လမ္းစဥ္တတခုကိုေတာင္းဆိုေနသည္။ ရုရွာဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္တစ္ ေလဘာပါတီသည္ ၁၀၃ ခုနွစ္ကြန္ဂရက္ကပင္ ပါတီလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ နိုင္ငံမ်ား၏ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ကိုအသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္း စာပိုဒ္တပုဒ္ကို လီနင္၏ေတာင္းဆိုမႈေၾကာင့္ ထည့္သြင္းထားသည္။ ဤသို႔ရွင္းလင္းျပတ္သားေသာရပ္တည္မႈေနာက္ကြယ္မွ သေဘာတရားေရးရာနားလည္မႈနွင့္ ရုရွားတြင္လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး ကိုလည္း ဤကာလအတြင္းကပင္ ဤျပႆနာနွင့္ပတ္သက္ေသာေဆာင္းပါး ၃ ေစာင္တြင္တင္ျပခဲ့သည္။ (၁။ ၁၉၁၃ ဇန္နဝါရီတြင္ေရးသားသည့္ စတာလင္၏မာ့က္စ္ဝါဒနွင့္အမ်ိဳးသားေရးျပႆနာ။ ၂။ ၁၉၁၃ ဒီဇင္ဘာ-ေအာက္တုိဘာတြင္ေရးသားသည့္ လီနင္၏ အမ်ိဳးသားေရးျပႆနာအေပၚေဝဖန္သုံးသပ္ခ်က္မ်ား နွင့္ ၃။ ၁၉၁၄ ေဖေဖာ္ဝါရီနွင့္ေမလအတြင္း လီနင္ေရးသားသည့္ နိုင္ငံတို႔၏ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္တို႔ျဖစ္သည္။ ဤစာတမ္းမ်ားသည္ အမ်ိဳးသားေရးျပႆနာ နွင့္ပတ္သက္၍ မာ့က္စ္နွင့္အိန္ဂ်ယ္တို႔ေခတ္မွစ၍ ထူးျခားေသာသေဘာတရားေရးရာတိုးတက္မႈကိုကိုယ္စားျပဳသည္။ ၁၉၁၆ တြင္ လီနင္က ၎တို႔ကိုထပ္မံျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ကာ သူ၏စာတမ္းတခုျဖစ္ေသာ ဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးနွင့္ နိုင္ငံမ်ား၏ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ကိုေရးသားေသာအခါ နယ္ခ်ဲ့စနစ္ကိုရွင္းလင္းျပတ္သားစြာနားလည္ရန္ သေဘာတရာေရးရာအေသးစိတ္တင္ျပခ်က္ကိုေပးခဲ့သည္။ February Bourgeois Revolution in Russia
With the outbreak of war, the revolutionary’ situation further ripened. The Bolsheviks did extensive propaganda among the workers against the war and for the overthrow of tsardom. Nuclei were also formed in the army and the navy, at the front and in the rear, and leaflets distributed calling for a fight against the war. At the front, after the Party’s intensive agitation for fraternisation between the warring armies’ soldiers, there were increasing instances of refusal of army units to take the offensive in 1915 and 1916. The bourgeoisie and landlords were making fortunes out of the war, but the workers and peasants were suffering increasing hardships. Millions had died directly of wounds or due to epidemics caused by war conditions. In January and February 1917, the situation became particularly acute. Hatred and anger against the tsarist government spread. Even the Russian imperialist bourgeoisie, were wary of the tsar, whose advisers like Rasputin were working for a separate peace with Germany. They too, with the backing of the British and French governments, planned to replace the tsar through a palace coup. However the people acted first.
ရုရွားေဖေဖာ္ဝါရီဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရး
ပထမ ကမၻာစစ္ျဖစ္ပြားလာသည္နွင့္အတူ ေတာ္လွန္ေရးအေျခအေနမွာ ပိုမိုရင့္မွည့္လာသည္။ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္ တို႔သည္ အလုပ္သမားမ်ား အၾကား ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔ေသာ စစ္ ဆန္႔က်င္ေရးကို ပိုမိုဝါဒျဖန္႔လာသည္။ ေရွ႕တန္းနွင့္ ေနာက္တန္းရွိၾကည္းတပ္နွင့္ေရတပ္မ်ားတြင္လည္း ကလပ္စည္းမ်ားဖြဲ႕စည္းမိလာၿပီး စစ္ဆန္႔က်င္ေရး ေတာင္း ဆိုေသာ စာ႐ြက္မ်ားကိုျဖန္႔ခ်ိၾကသည္။ စစ္ျဖစ္ေနေသာနိုင္ငံမ်ားမွ တပ္ဖြဲ႕မ်ား၏စစ္သားအခ်င္းခ်င္း ညီရင္းအကို ပမာေဆာင္႐ြက္ေရးကို ပါတီ၏က်ယ္ျပန္႔ေသာလႈ႕ံေဆာ္မႈအၿပီး ေရွ႕တန္းတြင္ ၁၉၁၅ နွင့္ ၁၉၁၆ ကာလအတြင္း ၾကည္းတပ္ဖြဲ႕မ်ားကထိုးစစ္ဆင္ရန္ျငင္းဆိုေသာ အႀကိ္မ္မ်ားလာသည္။ ဓနရွင္နွင့္ေျမရွင္မ်ားမွာမူ စစ္မွအႀကီး အက်ယ္စီးပြားျဖစ္ေနသည္ သို႔ေသာ္အလုပ္သမားလယ္သမားမ်ားမွာမူပိုမိုႀကီးမားေသာ အခက္အခဲ ကိုခံစား လာရသည္။ သန္းနွင့္ခ်ီသူမ်ားမွာ စစ္မွရေသာဒဏ္ရာေၾကာင့္တိုက္ရိုက္ျဖစ္ေစ စစ္အေျခအေနေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ကူးစက္ေရာဂါမ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ေစေသဆုံးခဲ့ၾကၿပီးျဖစ္သည္။ ၁၉၁၇ ဇန္နဝါရီနွင့္ေဖေဖာ္ဝါရီတြင္ အေျခအေနမွာ အထူးဆိုး႐ြားလာသည္။ ဇာအစိုးရအေပၚ ေဒါသနွင့္အမုန္းတရားတို႔ ပ်႕ံနွံ႔ေနသည္။ ဇာဘုရင္၏ အႀကံေပးမ်ား ျဖစ္ေသာ ရပ္စျပဴတင္ကဲ့သို႔ေသာသူမ်ားသည္ ဂ်ာမဏီနွင့္ သီးျခားမဟာမိတ္ဖြဲ႕ေရးကို လုပ္ေဆာင္လာ ေသာ ေၾကာင့္ ရုရွားနယ္ခ်ဲ့ဓနရွင္မ်ားပင္ ဇာဘုရင္ နွင္ပတ္သက္၍ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္လာသည္။ ၎တို႔ကလည္း ဇာကို နန္းတြင္းအာဏာသိမ္းအစားထိုးရန္ ၿဗိတိန္နွင့္ျပင္သစ္အစိုးရမ်ားေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳၿပီး ႀကံစည္ေနၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ျပည္သူ လူထုက လက္ဦးမႈရခဲ့သည္။
From January 1917 a strong revolutionary strike movement started in Moscow, Petrograd, Baku and other industrial centres. The Bolsheviks organised big street demonstrations in favour of a general strike. As the strike movement gained momentum, on March 8, International Women’s Day, the working women of Petrograd were called out by the Bolsheviks to demonstrate against starvation, war and tsardom. The workers supported the working women with strikes and by March 11, the strikes and demonstrations had taken on the character of an armed uprising. The Bureau of the Central Committee on March 11, issued a call for continuation of the armed uprising to overthrow the tsar and establish a provisional revolutionary government. On March 12, 60,000 soldiers came over to the side of the revolution, fought the police and helped the workers overthrow the tsar. As the news spread, workers and soldiers everywhere began to depose the tsarist officials. The February bourgeois-democratic revolution had won.
၁၉၁၇ ဇန္နဝါရီမွစ၍ ျပင္းထန္ေသာေတာ္လွန္ေရးသပိတ္မ်ားေမာ္စကို၊ပီထရိုဂရက္၊ဘာကူးနွင့္အျခားစက္မႈဗဟို ခ်က္မ်ားတြင္ စတင္ခဲ့သည္။ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္တို႔ကအေထြေထြသပိတ္လိုလားေသာ ႀကီးမားသည့္ လမ္းမေပၚ ဆႏၵ ျပပြဲမ်ားကိုစီစဥ္သည္။သပိတ္လႈပ္ရွားမႈအရွိန္ရလာေသာအခါ မတ္လ ၈ ရက္ နိုင္ငံတကာအမ်ိဳးသမီးမ်ားေန႔ တြင္ ငတ္မြတ္မႈ၊ စစ္ နွင့္ ဇာစနစ္ကိုဆန္႔က်င္ဆႏၵျပရန္ ပီထရိုဂရက္မွ အမ်ိဳးသမီးအလုပ္သမားမ်ားအား ေဗာ္လ္ရွီဗစ္ တို႔က ၫြဳန္ၾကားသည္။ အလုပ္သမားမ်ားကလည္း သပိတ္တိုက္ပြဲမ်ားျဖင့္ အမ်ိဳး သမီးအလုပ္သမားမ်ားကို ေထာက္ခံၾကၿပီး မတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔သို႔ေရာက္ေသာအခါ သပိတ္နွင့္ဆႏၵျပပြဲမ်ား သည္လက္နက္ကိုင္အုံႂကြမႈ လကၡဏာေဆာင္လာသည္။ ဗဟိုေကာ္မတီဗ်ဴရိုက မတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ ဇာစနစ္ ျဖဳတ္ခ်ေရးနွင့္ ယာယီ အစိုးရ ထူေထာင္ရန္ လက္နက္ကိုင္အုံႂကြမႈကိုဆက္လက္ေဆာင္႐ြက္ရန္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာသည္။ မတ္လ ၁၂ ရက္ေန႔တြင္ စစ္သား ၆၀၀၀၀ ေတာ္လွန္ေရးဘက္သို႔လာပူးေပါင္းကာ ရဲမ်ားကိုတိုက္ခိုက္ၿပီး ဇာစနစ္ကို ကူညီဖိဳခ်ရန္အလုပ္သမားမ်ားကိုကူညီသည္။ ထိုသတင္းပ်႕ံနွံ႔သြားေသာအခါ ေနရာတိုင္းမွအလုပ္သမားမ်ား နွင့္ စစ္သားမ်ားသည္ ဇာ၏အရာရွိမ်ားကိုျဖဳတ္ခ်ၾကသည္။ ေဖေဖာ္ဝါရီလဓနရွင္ဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရး ေအာင္ျမင္ ခဲ့သည္။
As soon as Tsardom was overthrown, on the initiative of the Bolsheviks, there arose Soviets of Workers’ and Soldiers’ Deputies. However, while the Bolsheviks were directly leading the struggle of the masses in the streets, the compromising parties, the Mensheviks and Socialist-Revolutionaries, were seizing the seats in the Soviets, and building up a majority there. Thus they headed the Soviets in Petrograd Moscow and a number of other cities. Meanwhile the liberal bourgeois members of the Duma did a backdoor deal with the Mensheviks and Socialist-Revolutionaries and formed a Provisional Government. The result was an interlocking of two dictatorships: the dictatorship of the bourgeoisie, represented by the Provisional Government, and the dictatorship of the proletariat and peasantry, represented by the Soviets of Workers’ and Soldiers’ Deputies. The result was dual power. ဇာစနစ္ကိုျဖဳတ္ခ်ၿပီးသည္နွင့္တၿပိဳင္နက္ ေဗာ္လ္ရွီဗစ္တို႔၏အစီအစဥ္ျဖင့္ အလုပ္သမားမ်ားနွင့္စစ္သားမ်ား၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕မ်ားေပၚေပါက္လာသည္။ ေဗာ္လ္ရွီဗစ္တို႔သည္ လမ္းမေပၚတိုက္ပြဲမ်ား ကိုဦးေဆာင္ခဲ့ေသာ္လည္း အေပးအယူေစ့စပ္ညႇိုနိႈင္းေရးသမားမ်ားျဖစ္သည့္ မင္ရွီဗစ္မ်ားနွင့္ ေတာ္လွန္ေသာ ဆုိရွယ္လစ္မ်ားသည္ ကိုယ္စားလွယ္ေနရာမ်ားကိုရယူခဲ့ၾကၿပီး အမ်ားစုအေနအထားကုိရယူခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၎တို႔သည္ ပီထရိုဂရက္၊ ေမာ္စကိုနွင့္အျခားၿမိဳ႕ႀကီးအမ်ားအျပားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ဦးေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုစဥ္အတြင္း ဒူးမားလႊတ္ေတာ္၏ လစ္ဘရယ္ ဓနရွင္ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားသည္ မင္ရွီဗစ္မ်ား၊ ဆိုရွယ္လစ္ ေတာ္လွန္ ေရးသမားမ်ားနွင့္ေနာက္ေဖးေပါက္သေဘာတူညီမႈျပဳလုပ္ၿပီး ၾကားျဖတ္အစိုးရကိုဖြဲ႕စည္းသည္။ ရလဒ္မွာဓနရွင္အာဏာရွင္စနစ္နွင့္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားနွင့္လယ္သမားအာဏာရွင္စနစ ္နွစ္ခု ေရာေထြးသြားျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ရလဒ္မွာ နွစ္ခြအာဏာျဖစ္သည္။
Onwards to the Socialist Revolution
Immediately after the bourgeois revolution Lenin whiled still in Switzerland, wrote his famous Letters from Afar, where he analysed this dual power. He called the Soviets the embryo of the workers’ government, which had to go ahead and win victory in the second stage o1 the revolution – the socialist revolution. Their allies in this would be the broad semi-proletarian and small peasant masses and the proletariat o1 all countries.
ဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးဆီသို႔
ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရးၿပီးလ်ွင္ပီးျခင္း လီနင္သည္ ဆြစ္ဇာလန္၌ရွိေနစဥ္မွာပင္ သူ၏ေက်ာ္ၾကားေသာ "အေဝးမွ ေပးစာမ်ား"ကိုေရးသားခဲ့ၿပီး ထိုစာမ်ားတြင္ အာဏာနွစ္ခြ ကိုသရုပ္ခြဲျပသည္။ သူသည္ ဆိုဗီယက္မ်ားကို ေတာ္ လွန္ေရး၏ဒုတိယဆင့္ျဖစ္ေသာဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးကို ဆက္လက္သယ္ေဆာင္ အနိုင္ယူမည့္ အလုပ္သ မားအစိုးရ၏သေႏၶ ဟုေခၚသည္။ ဤေလာက၌၎တို႔၏မဟာမိတ္မ်ားမွာ က်ယ္ျပန္႔ေသာ ပစၥည္းမဲ့တပိုင္းမ်ား၊ လယ္သမားငယ္မ်ားနွင့္ နိုင္ငံစုံမွ ပစၥည္းမဲ့မ်ားျဖစ္လိမ့္မည္။ On April 16, 1917, Lenin arrived in Petrograd after a long period o 1 exile, and the very next day presented his famous April Theses before a meeting of Bolsheviks. He called for opposing the Provisional Government and working for a Bolshevik majority in the Soviets and transferring state power to the Soviets. He presented the programme for ensuring peace, land, and bread. Lastly, he called for a new party Congress with a new party name, the Communist Party, and for building a new International, the Third International. The Mensheviks immediately attacked Lenin’s Theses and gave a warning that ‘the revolution is in danger’. However within three weeks, the first openly held All-Russia Conference (Seventh Conference) of the Bolshevik Party, approved Lenin’s report
based on the same Theses. It gave the slogan, ‘All Power to the Soviets!’ It also approved a very important resolution, moved by Stalin, declaring the right of nations to self-determination, including secession. ၁၉၁၇ ဧၿပီလ ၁၆ရက္ေန႔တြင္ လီနင္သည္ရွည္ၾကာေသာျပည္ေျပးဘဝအၿပီးပီထရိုဂ ရက္ သို႔ေရာက္လာၿပီးေနာက္တေန႔မွာပင္သူ၏ေက်ာ္ၾကားေသာ ဧၿပီစစ္တမ္းကို ေဘာ္လ္ရွီဗစ္မ်ားအစည္းအ ေဝး တခုသို႔ ၏တင္ျပသည္။ သူက ယာယီအစိုးရကိုဆန္႔က်င္ရန္နွင့္ ဆိုဗီယက္မ်ားတြင္ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္ အမ်ားစု ျဖစ္ေအာင္လုပ္ေဆာင္ရန္နွင့္ နိုင္ငံေတာ္အာဏာကို ဆိုဗီယက္မ်ားသို႔လႊဲေျပာင္ေပးရန္ေတာင္းဆိုသည္။ ၿငိမ္း ခ်မ္းေရး၊နယ္ေျမနွင့္ရိကၡာ ထိန္းသိမ္းနိုင္မည့္အစီအစဥ္ကိုသူတင္ျပသည္။ ေနာက္ဆုံးအခ်က္အေနျဖင့္သူက ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဟူေသာ ပါတီအမည္သစ္ျဖင့္ ပါတီကြန္ဂရက္ေခၚယူရန္နွင့္တတိယအင္တာေနရွင္နယ္ျဖစ္လာ ေသာအင္တာေနရွင္နယ္သစ္ထူေထာင္ရန္ေတာင္းဆိုသည္။လီနင္၏စစ္တမ္းကို မင္ရီီွဗစ္တို႔က ခ်က္ျခင္း တိုက္ ခိုက္ၾက ၿပီးေတာ္လွန္ေရး မွာအႏၱရာယ္က်ေရာက္ေနၿပီဟုသတိေပးၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ၃ ပါတ္အတြင္း မွာပင္ ပထမဆုံးေပၚေပၚထင္ထင္က်င္းပေသာ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္ပါတီ၏ ရုရွားနိုင္ငံလုံး ဆိုင္ရာညီလာခံ (သတၱမကြန္ဖရင့္) က ဤစစ္တမ္းအေပၚအေျခခံေသာ လီနင္၏ အစီရင္ခံစာကိုအတည္ျပဳလိုက္သည္။ ထို ကြန္ဖရင့္က ဆိုဗီယက္ မ်ားကိုအာဏာအားလုံးေပး ဟူသည့္ေႂကြးေၾကာ္သံကိုေပးသည္။ ၎သည္ ခြဲထြက္ခြင့္အပါအဝင္နိုင္ငံမ်ား၏ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ကိုေၾကညာေသာ စတာလင္တင္သြင္းသည့္အလြန္ေရးပါေသာအဆိုတခုကိုလည္း အတည္ ျပဳခဲ့သည္။ In the following months, the Bolsheviks worked energetically according to the Conference line, convincing the masses of workers, soldiers and peasants of the correctness of their position. The Sixth Party Congress was also held in August 1917 after a gap of ten years. Due to the danger of attack from the Provisional Government, the Congress had to be held in secret in Petrograd, without the presence of Lenin. Stalin presented the main political reports, which called for the preparation for armed uprising. The Congress also adopted new Party Rules which provided that all Party organisations shall be built on the principles of Democratic Centralism. It also admitted the group led by Trotsky into the Party. ေနာက္ပိုင္းလမ်ားတြင္ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္တို႔သည္ ကြန္ဖရင့္ကခ်မွတ္ေသာလမ္းေၾကာင္းအတိုင္း အလုပ္သမားမ်ား၊ စစ္သားမ်ားနွင့္လယ္သမားမ်ားကို ၎တို႔၏ မွန္ကန္ေသာအေနအထားကိုယုံၾကည္းေစၿပီး အင္တိုက္အားတိုက္ လုပ္ေဆာင္ၾကသည္။ ၁၉၁၇ ၾသဂုတ္လတြင္ ၆ႀကိမ္ေျမာက္ကြန္ဂရက္ကိုလည္း ေနာက္ဆုံးကြန္ဂရက္မွ ၁၀ နွစ္ ၾကာၿပီးမွက်င္းပရသည္။ ယာယီအစိုးရထံမွ တိုက္ခိုက္မႈအႏၱရာယ္ေၾကာင့္ ကြန္ဂရက္ကို လီနင္မတက္ေရာက္ဘဲ ပီထရုဂရက္တြင္လွို႔ဝွက္က်င္းပရသည္။ စတာလင္က လက္နက္ကိုင္အုံႂကြမႈအတြက္ျပင္ဆင္ေရးကို ေတာင္းဆို ေသာ အဓိက နိုင္ငံ ေရးအစီရင္ခံစာကိုတင္သြင္းသည္။ ပါတီ၏အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအားလုံးကို ဒီမိုကေရစီဗဟို ခ်ဳပ္ကိုင္မႈ စည္းမ်ဥ္းမ်ား ေပၚတြင္အေျခခံရမည္ဟူေသာ ပါတီစည္းမ်ဥ္းကိုလည္းစတင္က်င့္သုံးသည္။ ၎သည္ထေရာ္စကီေခါင္းေဆာင္ေသာအုပ္ကိုလည္းပါတီဝင္ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ Soon after the Congress, the Commander-in-Chief of the Russian Army, Gen. Kornilov, organised a revolt of the army in order to crush the Bolsheviks and the Soviets. However the soldiers of many divisions were convinced by the Bolsheviks not to obey orders and the revolt failed. After the failure of this revolt the masses realised that the Bolsheviks and the Soviets were the only guarantee for achieving peace, land, and bread, which were their urgent demands. Rapid Bolshevisation of the Soviets took place, the tide of the revolution was rising, and the Party started preparing for armed uprising. ကြန္ဂရက္အၿပီးမၾကာမီ ရုရွားၾကည္းတပ္စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးကာနီေလာ့ဗ္က ေဘာ္လရွီဗစ္မ်ားနွင့္ဆုိရွယ္လစ္မ်ားကို ေျခမႈန္းရန္ ၾကည္းတပ္ပုံကန္မႈတခုျပဳလုပ္သည္။ သို႔ေသာ္တပ္မအမ်ားအျပားရွိစစ္သားမ်ားမွာမူ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္တို႔ကအမိန္႔မနာခံရန္ေျပာထားၿပီးျဖစ္၍ ပုန္ကန္မႈမေအာင္ျမင္ေပ။ ဤပုန္ကန္မႈက်ဆုံးအၿပီးတြင္ လူထုမွာ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္မ်ားနွင့္ဆိုဗီယက္မ်ားသည္သာ၎တို႔၏အေရးေပၚေတာင္းဆိုမႈမ်ားျဖစ္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္ေရး၊ ေျမနွင့္ အစားအစာ အတြက္အာမခံခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္းသေဘာေပါက္လာၾကသည္။ ဆိုဗီယက္မ်ားအလ်ွင္အျမန္ေဘာ္လ္ရွီဗစ္ျဖစ္လာၾကသည္။ ေတာ္လွန္ေရးဒီေရျမင့္တက္လာသည္။ ထိုေနာက္ပါတီသည္လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအတြက္စတင္ျပင္ဆင္ေတာ့သည္။
State and Revolution
In this period, Lenin, for security reasons, was forced to stay in Finland, away from the main arena of battle. During this period, he completed his book, The State and Revolution, which defended and developed the teachings of Marx and Engels on the question of the state. While particularly exposing the distortions on this question by opportunists like Kautsky, Lenin’s work then had tremendous theoretical and practical significance at the international level. This was because, as Lenin saw clearly at that time itself, the Russian February bourgeois revolution could “only be understood as a link in a chain of socialist proletarian revolutions being caused by the imperialist war. The question of the relation of the socialist proletarian revolution to the state, therefore, [was] acquiring not only practical political importance, but also the significance of a most urgent problem of the day, the problem of explaining to the masses what they will have to do before long to free themselves from capitalist tyranny.”22 နိုင္ငံေတာ္နွင့္ေတာ္လွန္ေရး ဤကာလအတြင္းလီနင္သည္ လုံၿခံဳေရးအေၾကာင္းေၾကာင့္ တိုက္ပြဲမ်ားမွအေဝး ဖင္လန္တြင္သြားေရာက္ေနထိုင္ ရသည္။ ဤကာလအတြင္းမွာပင္ သူသည္ နိုင္ငံေတာ္နွင့္ပတ္သက္၍ မာ့က္စ္နွင့္လီနင္၏သင္ၾကားခ်က္မ်ား ကို ကာကြယ္ဖြံ႕ၿဖိဳးေစေသာ နိုင္ငံေတာ္နွင့္ေတာ္လွန္ေရး အမည္ရွိသူ၏စာအုပ္ ကိုၿပီးစီးခဲ့သည္။ ေကာက္စကီ ကဲ့သို႔ ေသာအေခ်ာင္သမားမ်ား၏ ဤျပႆနာအေပၚသရုပ္ဖ်က္ျခင္းမ်ားကိုအထူးဖြင့္ခ်ၿပီးလီနင္၏စာတမ္းသည္ ထိုစဥ္ က နိုင္ငံတကာအဆင့္၌ သေဘာတရာေရးအရနွင့္လက္ေတြ႕အရ ႀကီးမားစြာအေရးပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ ထိုစဥ္ကလီနင္ရွင္းလင္းစြာျမင္ခဲ့သည့္အတိုင္း ေဖေဖာ္ဝါရီရုရွားဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရး ကို နယ္ခ်ဲ့စစ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ ေပၚလာေသာ ဆိုရွယ္လစ္ပစၥည္းမဲ့ေတာ္လွန္ေရးမ်ား၏ကြင္းဆက္တခုအျဖစ္သာ နားလည္ႏုိင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ သည္။ ဆိုရွယ္လစ္ပစၥည္းမဲ့ေတာ္လွန္ေရးနွင့္နိုင္ငံေတာ္အၾကားဆက္စပ္မႈနွင့္ပတ္သက္ေသာ ျပႆနာမွာ ထို႔ေၾကာင့္ နိုင္ငံေရးအရအေရးပါမႈကိုရယူရန္သာမဟုတ္ ထိုေခတ္၏အေရးအပါဆုံးျပႆနာ၏ အေရးပါမႈ ျဖစ္သည့္ အရင္းရွင္အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္မွ၎တို႔ကို၎တို႔မၾကာမီ လြတ္ေျမာက္ေစရန္လူထုအေနျဖင့္ မည္သည္တို႔လုပ္ရမည္ ကိုရွင္းျပေသာကိစၥျဖစ္သည္ ။၂၂ As the revolutionary tide rose Lenin again landed in Petrograd on October 20, 1917. Within three days of his arrival, a historic Central Committee meeting decided to launch the armed uprising within a few days. Immediately representatives were sent to all parts of the country and particularly to the army units. On becoming aware of the plan for the uprising, the Kerensky government started an attack on the Bolsheviks, on November 6, 1917, the eve of the holding of the Second Al l Russia Congress of Soviets. The Red Guards and revolutionary units of the army retaliated and by November 7, 1917, state power had passed into the hands of the Soviets. Immediately the next day the Congress of Soviets passed the Decree on Peace and the Decree on Land. It formed the first Soviet government – the Council of People’s Commissars - of which Lenin was elected the first Chairman. The Great October Socialist Revolution had established the dictatorship of the proletariat. Thus Marxist theory, during this short period (1905-1917), had seen tremendous development in all fields; it had advanced to the stage of Marxism-Leninism, and had, under its guidance, established the first revolutionary proletarian state.
ေတာ္လွန္ေရးဒီေရျမင့္တက္လာေသာအခါ လီနင္သည္ ၁၉၁၇ ေအာက္တိုဘာ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ ပီထရိုဂရက္သို႔ ထပ္မံေရာက္ရွိလာသည္။သူေရာက္ၿပီး ၃ ရက္အတြင္း သမိုင္းဝင္ဗဟိုေကာ္မတီအစည္းအေဝးက လက္နက္ကိုင္ အုံႂကြမႈကိုရက္အနည္းငယ္အတြင္း စတင္ရန္ဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို နိုင္ငံအနွံ႔အျပား အထူး သျဖင့္ စစ္တပ္ဖြဲ႕မ်ားသို႔ေစလႊတ္ခဲ့သည္။ အုံႂကြမႈကိုသတိျပဳမိေသာေၾကာင့္ ကာရန္စကီအစိုးရသည္ ၁၉၁၇ နိုဝင္ဘာလ ၆ ရက္ေန႔ ရုရွားနိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ကြန္ဂရက္မ်ား ဒုတိယအႀကိမ္ ဆိုရွယ္လစ္မ်ား ကြန္္ဂရက္မတိုင္မီ ေန႔တြင္ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္တို႔ကို စတင္တိုက္ခိုက္သည္။ တပ္နီေတာ္နွင့္ၾကည္းတပ္၏ ေတာ္လွန္ေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားက ျပန္လည္လက္တုန္႔ျပန္ၿပီး ၁၉၁၇ နိုဝင္ဘာ ၇ ရက္ေရာက္ေသာအခါ နိုင္ငံေတာ္အာဏာသည္ ဆိုဗီယက္အဖြဲ႕ မ်ား၏လက္သို႔ေရာက္လာသည္။ ေနာက္တေန႔တြင္ခ်က္ခ်င္းပင္ ဆိုဗီယက္အဖြဲ႕မ်ား၏ကြန္ဂရက္က ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးနွင့္ပတ္သက္ေသာအမိန္႔နွင့္ေျမယာနွင့္ပတ္သက္ေသာအမိန္႔ တို႔ကိုအတည္ျပဳသည္။ ၎သည္ပထမဆုံး ဆိုဗီယက္အစိုးရ-လီနင္ကပထမဆုံးဥကၠဌအျဖစ္ေ႐ြးေကာက္ခံရေသာျပည္သူ႔ေကာ္မရွင္နာမ်ားေကာင္စီ-ကိုဖြဲ႕စည္းသည္။ မဟာေအာက္တိုဘာဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးသည္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား အာဏာရွင္စနစ္ကို ထူေထာင္ခဲ့သည္။ သို႔ျဖစ္၍မာ့က္စ္ဝါဒသေဘာတရားသည္ ဤကာလ ၁၉၀၅-၁၇ အတြင္း နယ္ပယ္စုံတြင္ ႀကီးမားေသာ တိုးတက္မႈနွင့္ၾကဳံေတြ႕ခဲ့သည္။ ၎သည္မာ့က္စ္လီနင္ဝါဒအဆင့္သို႔တိုးတက္လာၿပီးထိုဝါဒ၏လမ္းၫြဳန္မႈေအာက္တြင္ပထမဆုံးေသာ ေတာ္လွန္သည့္ ပစၥည္းမဲ့ပါတီကိုထူေထာင္ခဲ့သည္။
အခန္း (၇)
Chapter VII
The Fourth Period: 1917 - 1949
Period of Historic Advances This period presented a variety of challenges to Marxism-Leninism. Almost throughout this period it had to literally wage war against the armies of the bourgeoisie. Imperialism tried repeatedly to crush by military force of the first land of socialism. It also tried to divert and destroy the movement through its various agents within the Communist Parties. However despite all the attempts of this powerful enemy, Marxism-Leninism made historic advances in this period. It commenced the process of socialist construction in a relatively backward capitalist country; it adopted the correct tactics in an imperialist world war and utilised the war to the advantage of the proletariat; it guided the upsurge of national liberation struggles in the colonies and semi-colonies and developed the correct strategy and tactics suitable for these countries; and it achieved victory in numerous countries and thus established the socialist camp among one-third of humanity. These victories in practice could only become possible because Marxist-Leninist theory did not stagnate. Despite the early death of Lenin, Marxism-Leninism continued, in the hands of the great proletarian teachers, Stalin and Mao, to develop the theory to provide answers to all new questions. Further, it was in this period that the foundations were laid for the future development of Marxism-Leninism to a new stage.
အခန္း ( ၇ )
စတုတၳေခတ္
သမိုင္းဝင္တိုးတက္မႈေခတ္
ဤကာလတြင္မာ့က္စ္လီနင္ဝါဒအတြက္စိန္ေခၚမႈအမ်ားအျပားေပၚထြက္လာသည္။ဤေခတ္တေလ်ာက္လုံးနီးပါးတြင္ ၎သည္ဓနရွင္စစ္တပ္မ်ားကို လက္ေတြ႕စစ္ဆင္တိုက္ခိုက္ေနရသည္။ နယ္ခ်ဲ့စနစ္သည္ ပထမဆုံးဆိုရွယ္လစ္နိုင္ငံကို စစ္ေရးျဖင့္ေခ်မႈန္းရန္အႀကိမ္ႀကိမ္က်ိဳးစားသည္။ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမ်ားအတြင္းမွ၎တို၏သူလ်ွို်အမ်ိဳးမ်ိဳးမွတဆင့္ဤလႈပ္ရွားမႈကိုလမ္းလႊဲဖ်က္စီးရန္က်ိဳးစားသည္။ ဤသို႔အင္အားႀကီးေသာရန္သူမ်ား၏အားထုတ္မႈမ်ားရွိေသာ္လည္း မာကစ္လီနင္ဝါဒသည္ ဤေခတ္အတြင္းသမိုင္းဝင္တိုးတက္မႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ၎သည္နိႈင္းယွဥ္ခ်က္အားျဖင့္ေခတ္ေနာက္က်ေသာအရင္းရွင္နိုင္ငံတခုတြင္ ဆိုရွယ္လစ္တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကိုစတင္ခဲ့သည္။ ၎သည္နယ္ခ်ဲ့ကမၻာစစ္အတြင္း မွန္ကန္ေသာ နည္းဗ်ဴဟာမ်ားကိုခ်မွတ္ၿပီး စစ္ကိုပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား၏အက်ိဳးအတြကာအသုံးခ်နိုင္ခဲ့သည္။ ၎သည္ကိုလိုနီနွင့္ကိုလိုနီတပိုင္းနိုင္ငံမ်ားတြင္ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတိုက္ပြဲမ်ားေပၚေပါက္ေရးကိုလမ္းၫြဳန္ခဲ့ၿပီး ဤနိုင္ငံမ်ားအတြက္မွန္ကန္ေသာေသနဂၤဗ်ဴဟာမ်ားနွင့္နည္းပိရိရာယ္မ်ားကိုေဖာ္ထုတ္ေပးခဲ့သည္။ ထိုေနာက္၎သည္ နိုင္ငံအမ်ားအျပားတြင္ေအာင္ပြဲရခဲ့ၿပီး ကမၻာ့လူသားထု၏သုံးပုံတပုံတြင္ဆိုရွယ္လစ္အုပ္စုကိုထူေထာင္ခဲ့သည္။လက္ေတြ႕တြင္ ဤေအာင္ပြဲမ်ားသည္ မ်ားျဖစ္ေပၚလာရျခင္းမွာ မာ့က္စ္လၤီနင္ဝါဒသည္ရပ္တန့္မေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ လီနင္သည္ေစာစီးစြာေသဆုံးခဲ့ေသာ္လည္း မာ့က္စ္လီနင္ဝါဒသည္ ပစၥည္းမဲ့ဆရာႀကီးနွစ္ဦးျဖစ္ေသာ စတာလင္နွင့္ေမာ္တို႔၏လက္တြင္ ျပႆနာသစ္အားလုံးကိုေျဖရွင္းေပးေသာသေဘာတရားအျဖစ္ဆက္လက္ဖြြံ႕ၿဖိဳးေနသည္။ ထို႔အျပင္ မာ့က္စ္လီနင္ဝါဒ အနာဂါတ္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအဆင့္သစ္အတြက္ အုတ္ျမစ္ကိုလည္းခ်ေပးခဲ့သည္မွာ ဤေခတ္တြင္ျဖစ္သည္။
This same period for the world of capitalism was one of continuous and severe crisis. At the start of this period it was still embroiled in a devastating inter-imperialist war; before the end of this period another still more devastating world war had shaken its foundations; and between the wars it had faced its most serious economic crisis and had given to humanity the scourge of fascism. For capitalism, it was, as one author has called it ‘The Age of Catastrophe’.
အရင္းရွင္ကမၻာအတြက္မူဤေခတ္သည္ စဥ္ဆက္မျပတ္ျပင္းထန္ေသာ အက််ပ္အတည္းမ်ား၏ေခတ္ျဖစ္သည္။ ဤေခတ္အစ၌ အရင္းရွင္ေလာကသည္ ဖ်က္းအားျပင္းသည့္ နယ္ခ်ဲျခင္းျဖစ္ပြားေသာစစ္တြင္ အက်ပ္အတည္းဆိုက္ေနစဲျဖစ္သလို ဤေခတ္၏နိဂုံးသည္လည္း အရင္းရွင္စနစ္သည္ ပိုမိုဖ်က္အားျပင္းထန္ေသာ ကမၻာစစ္ေနာက္တခုက ၎၏အုတ္ျမစ္ကိုလႈပ္ခါေနေသာကာလျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ဤစစ္နွစ္ခုၾကားကာလတြင္ ၎သည္အျပင္းထန္ဆုံးစီးပြားေရးအက်ပ္အတည္းကိုရင္ဆိုင္ခဲ့ရၿပီးလူသားထုကိုဖက္ဆစ္ဝါဒေရာဂါဆိုးကိုေဆာင္က်ဥ္းေပးခဲ့သည္။ စာေရးဆရာတဦး၏အဆိုအရ ထိုေခတ္သည္ အရင္းရွင္စနစ္အတြက္မူ ေဘးဒုကၡေခတ္ျဖစ္သည္။
Fight against the ‘Left Communists’
At the beginning of this period, though an historic victory had been won in Russia, the crucial task of stabilising and consolidating the dictatorship of the proletariat remained. When the capture of state power was accomplished, the World War I was still on in full swing, and Russia was still a party to the war. Its whole economy was in shambles industries had closed, unemployment was rampant and there were tremendous shortages of food, clothing and essential commodities.
လက္ဝဲစြန္းကြန္ျမဴနစ္မ်ားကိုဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ျခင္း
ဤေခတ္၏အစတြင္ ရုရွား၌သမိုင္းဝင္ေအာင္ပြဲရၿပီးေသာ္လည္း ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားအာဏာရွင္စနစ္ကို တည္ၿငိမ္က်စ္လစ္သိပ္သည္းေအာင္လုပ္ေဆာင္ေရးမွာေရးပါေသာကိစၥအျဖစ္ဆက္လက္က်န္ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။ နိုင္ငံေတာ္အာဏာကုိသိမ္းပိုက္ျခင္းကိစၥၿပီးစီးေသာအခါ ပထမကမၻာစစ္မွာ အရွိန္အဟုန္ျမင့္ေနဆဲျဖစ္ၿပီး ရုရွားသည္လည္းစစ္တြင္ပါဝင္ပတ္သက္ေနေသာဘက္တဘက္ျဖစ္သည္။ ၎၏စီးပြားေရးတခုလုံးမွာ ကေမာက္ကမျဖစ္ေနသည္။ ၎၏စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားကိုပိတ္ထားရသည္။ အလုပ္လက္မဲ့ေပါမ်ားၿပီး အစားအစာ၊အဝတ္အထည္နွင့္အဓိကက်ေသာကုန္စည္မ်ားအႀကီးအက်ယ္ျပတ္ေတာက္ေနသည္။
The first requirement was peace in order that the new Soviet Re- public may get some respite to consolidate its forces. Britain, France and the United States refused to agree to the armistice proposed by the Soviet Decree on Peace. Therefore separate peace talks with German were started and on December 5, 1917, an armistice was signed and negotiations continued to secure a peace treaty. All those opposed to the revolution, including the Mensheviks and Socialist Revolutionaries, frantically opposed the peace negotiations as they hoped for the fall of Soviet power in war with Germany. Within the Central Committee too there existed a trend led by Trotsky which wanted continuation of the war on the plea of aiding the revolution in Germany. He formed a bloc of ‘Left Communists’, along with Bukharin and others to oppose the leadership of Lenin. In fact, Trotsky, in his capacity as of the negotiating delegation, broke off the peace negotiations, and the war restarted I’M a few days before the C.C., under the leadership of Lenin and Stalin, took the decision to accept the German terms for peace and signed the Brest-Litovsk Treaty on February 23, 1918, The differences on this question were so intense that Lenin was forced within two weeks it) call the Seventh Congress of the Party in March 1918-within just seven months of the earlier Congress-in
order to decide the question of peace The Congress voted in favour of the Brest-Litovsk Peace by 30 vote against 12 with 4 abstentions. The Peace was a classic example of the Leninist tactics of how to retreat in good order in the face of an obviously superior enemy.
ဆိုဗီယက္သမၼတနိုင္ငံသစ္၎၏အင္အားမ်ားကိုစုစည္းနိုင္ရန္အတြက္ အက်ပ္အတည္းမွေခတၱခဏ သက္သာေစရန္ ပထမဆုးံလိုအပ္ခ်က္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္သည္။ ၿဗိတိန္၊ျပင္သစ္နွင့္အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတို႔သည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုဗီယက္ဒီဂရီ ကအဆိုျပဳေသာစစ္ေျပၿငိမ္းေရးကို သေဘာမတူၾကေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ဂ်ာမဏီနွင့္သီးျခားေဆြးေႏြးပြဲမ်ားစတင္ၿပီး ၁၉၁၇ ဒီဇင္ဘာ ၅ ရက္ေန႔တြင္ စစ္ေျပၿငိမ္းေရးစာခ်ဳပ္တခုခ်ဳပ္ဆိုၿပီး ၿငိ္မ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီခ်က္ကို ဆက္လက္ညိႈႏိႈင္းသည္။ မင္ရွီဗစ္နွင့္ဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားအပါအဝင္ေတာ္လွန္ေရးကိုဆန္႔က်င္သူအားလုံးက ဆိုဗီယက္အာဏာဂ်ာမဏီနွင့္စစ္ပြဲတြင္က်ဆုံးမည္ဟုေမ်ွာ္လင့္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို ထိတ္လန္႔တၾကား ဆန္႔က်င္ၾကသည္။ ဗဟိုေကာ္မတီအတြင္းတြင္လည္း ဂ်ာမဏီမွေတာ္လွန္ေရးကို ကူညီရန္ဟူေသာ ေတာင္းဆိုမႈျဖင့္ စစ္ကိုဆက္လက္ဆင္ႏြဲလိုေသာ ထေရာ႕စကီးဦးေဆာင္သည့္ အယူအဆအုပ္စုတခုရွိသည္။ သူသည္ ဘူခါနင္နွင့္ လီနင္ကိုဆန္ုက်င္ေသာအျခားသူမ်ားနွင့္အတူ လက္ဝဲကြန္ျမဴနစ္အုပ္စုတခုကိုဖြဲ႕သည္။ လက္ေတြ႕တြင္ထေရာ႕စကီသည္ ေစ့စပ္ညႇုိနိႈင္းေရးကိုယ္စားလွယ္အဖ့ြဲမွသူ၏ရာထူးကိုသုံးကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကိုျဖတ္ေတာက္ခဲ့ၿပီး စစ္ပြဲမ်ားရက္အတန္ၾကာဆက္လက္ျဖစ္ပြားသည္မွာ လီနင္နွင့္စတာလင္၏ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ဗဟိုေကာ္မတီက ဂ်ာမန္ဘက္မွ အဆိုျပဳခ်က္မ်ားကိုသေဘာတူၿပီး ၁၉၁၈ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၃ တြင္ ဘရက္စ္-လစ္ေတာ့စာခ်ဳပ္ကိုလက္မွတ္ေရးထိုးခ်ိန္အထိျဖစ္သည္။ ထိုကိစၥအတြက္သေဘာထားကြဲလြဲမႈမွာျပင္းထန္လြန္းေသာေၾကာင့္ လီနင္သည္ ၿငိမ္းခ်မ္ေရးျပႆနာနွင့္ပတ္သက္၍ဆုံးျဖတ္ရန္ နွစ္ပတ္အတြင္း ၇ ႀကိမ္ေျမာက္ပါတီကြန္ဂရက္ကို ေနာက္ဆုံးကြန္ဂရက္အၿပီး ၇ လမ်ွသာၾကာေသာ ၁၉၁၈ မတ္လတြင္ ေခၚယူရသည္။ ကြန္ဂရက္က ဘရက္စ္-လစ္ေတာ့စာခ်ဳပ္ကို ေထာက္ခံမဲ ၃၀၊ ကန္႔ကြက္မဲ ၁၂ မဲ နွင့္ပ်က္ကြက္မဲ ၄ မဲျဖင့္ အတည္ျပဳခဲ့သည္။ ထိုၿငိမ္းခ်မ္းေရးသည္ မိမိထက္အထင္အရွားအင္အားႀကီးမားေသာရန္သူနွင့္ေတြ႕ဆုံစဥ္မည္သို႔စနစ္တက်ဆုတ္ခြာရမည္ ဟူေသာလီနင္ဝါဒနည္းပိရိရာယ္၏ ဂႏၵဝင္ေျမာက္ေသာဥပမာတခုျဖစ္သည္။
In these first few months besides securing peace with Germany, the Soviet government had smashed the bourgeois state machinery, seized all key industries, and passed on 400 million acres of land to the peas ants. Having completed the ‘expropriation of the expropriators’, the Bolsheviks had now to move to the new stage of socialist construction The tasks of this stage were outlined by Lenin, in April 1918, in his ‘The Immediate Tasks of the Soviet Government’. He called for strict and universal accounting, control of the whole of production and distribution, raising labour productivity and developing Socialist emulation. In May 1918, Lenin wrote an article on “ ‘Left- Wing’ Childishness and the Petty-Bourgeois Mentality”, in which he exposed the left phraseology of the ‘Left Communists’ with regard to the Peace as well as to the tasks of socialist construction. He explained how the ‘defence of the socialist fatherland’ was totally consistent with the interests of the international proletariat.
ဂ်ာမဏီနွင့္ျင္ိမ္းခ်မ္ေရးရယူျခင္းအျပင္ ဤလအနည္းငယ္အတြင္း ဆိုဗီယက္အစိုးရသည္ ဓနရွင္ နိုင္ငံေတာ္ယႏၲၲယားကုိေခ်မႈန္းခဲ့သည္၊ အဓိကစက္မႈလုပ္ငန္းးမ်ားကိုသိမ္းယူခဲ့ၿပီး လယ္ဧက သန္း ၄၀၀ ေက်ာ္ကိုလယ္သမားမ်ားသို႔လြဲေပးသည္။ အမ်ားျပည္သူ၏ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကိုသိမ္းယူထား သူမ်ား၏ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကိူအမ်ားျပည္သူပိုင္ျပန္လည္ျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ ေဘာလ္ရွီဗစ္အစိုးရသည္ ဆိုရွယ္လစ္တည္ေဆာက္ေရး၏အဆင့္သစ္သို႔တက္လွမ္းသည္။ဤအဆင့္၏လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားကို လီနင္က "ဆိုဗီယက္အစိုးရ၏လတ္တေလာလုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားအမည္ရွိသူ၏ ၁၉၁၈ ဧၿပီလ စာတမ္း တြင္ ေကာက္ေၾကာင္းေဖာ္ျပခဲ့သည္။သူကတင္းက်ပ္ၿပီးအႂကြင္းမဲ့ေသာတာဝန္ခံမႈ၊ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ တခုလုံးကိုထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း နွင့္ဆိုရွယ္လစ္သာလြန္ထက္သန္ေအာင္ႀကိဳးစားမႈဖြံ႕ၿဖိဳးေရး တို႔ကိုေတာင္း ဆိုသည္။ ၁၉၁၈ ေမလတြင္ လီနင္ကသူ၏ လက္ဝဲဝါဒသူငယ္နာနွင့္ဓနရွင္ေပါက္စအေတြးအေခၚအမည္ရွိစာတမ္းတြင္ လက္ဝဲစြန္းကြန္ျမဴနစ္မ်ား၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနွင့္ဆိုရွယ္လစ္တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားနွင့္ဆိုင္ေသာ လက္ဝဲေဝါဟာရမ်ားကို ဖြင့္ခ်သည္။ ဆိုရွယ္လစ္အဖနိုင္ငံေတာ္ကိုကာကြယ္ျခင္းသည္နိုင္ငံတကာပစၥည္းမဲ့မ်ား၏အက်ိဳးစီးပြားနွင့္မည္သုိ႔လုံးဝ ကိုက္ညီေၾကာင္းသူကရွင္းျပသည္။
War Communism
The respite from the Brest Peace however did not last long. In the second half of 1918 the imperialists of Britain, France, Japan and America started military intervention directly, and indirectly, through aid to domestic reactionaries. They financed the various counter-revolutionary White armies, and even sent British, French, American, Japanese, Polish, Serb, Greek and Rumanian troops on to Russian soil. In order to face this all-round attack, the Party had to mobilise the whole country to fight the enemy. The Soviet government introduced a policy of ‘War Communism’. It took over control of middle and small industries, in addition to large-scale industry; it introduced a state monopoly of the grain trade and prohibited private trading in grain; it established the surplus- appropriation system, under which all surplus produce of the peasants had to be handed over to the state at fixed prices; and finally it introduced universal labour service for all classes, making physical labour compulsory for the bourgeoisie, thus releasing workers required for more important responsibilities at the front. This policy of ‘War Communism’ was however of a temporary nature to fulfill the needs of war. It helped mobilise the whole people for the war and thus resulted in the defeat of all the foreign interventionists and domestic reactionaries by the end of 1920 and the preservation of the independence and freedom of the new Soviet Republic. The other factor that helped preserve Soviet power was the revolutionary wave that was then sweeping Europe. The impact was such that the imperialists knew that pushing their own soldiers and sailors to war against the Red Army would most probably result in a mutiny.
စစ္အတြင္းကြန္ျမဴနစ္ဝါဒ
သို႔ေသာ္ ဘရက္ၿငိမ္းခ်မ္ေရးေၾကာင့္ သက္သာရာရမႈ သည္မရွည္ၾကာေပ။ ၁၉၁၈ ဒုတိယနွစ္ဝက္တြင္ နယ္ခ်ဲ့ ျဗတိန္၊ျပင္သစ္၊ဂ်ပန္နွင့္အေမရိကတို႔သည္ ျပည္တြင္းတန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားသို႔ အကူ အညီမွတဆင့္ တိုက္ရိုက္နွင့္သြယ္ဝိုက္ၿပီး စစ္ေရးၾကားဝင္စြက္ဖက္မႈကိုစတင္ခဲ့ၾကသည္။ ၎တို႔သည္ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးတပ္ျဖဴမ်ားကိုေငြေၾကးေထာက္ပ့ံရုံမ်ွမက ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္၊ အေမရိကန္၊ ဂ်ပန္၊ ပိုးလ္၊ ဆာ့ဘ္၊ ဂရိနွင့္ ရူေမးနီးယန္းတပ္မ်ားကိုရုရွားေျမေပၚသို႔ေစလႊတ္ခဲ့ၾကသည္။ဤသို႔ဘက္ေပါင္းစုံမွတိုက္ခုက္မႈမ်ားကိုတန္ျပန္နိုင္ရန္ ပါတီသည္ရန္သူကိုတိုက္ရန္ တနိုင္ငံလုံးကိုလႈ႕ံေဆာ္လႈပ္ရွားခဲ့ရသည္။ ဆိုဗီယက္အစိုးရသည္စစ္အတြင္းကြန္ျမဴနစ္ဝါဒဟူေသာမူဝါဒကိုစတင္က်င့္သုံးသည္။ ၎သည္အႀကီးစားစက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားအျပင္ အလတ္စားနွင့္အေသးစားစက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားကိုသိမ္းယူသည္၊ သီးနွံကုန္သြယ္မႈကိုနိုင္ငံေတာ္ကခ်ဳပ္ကိုင္ၿပီးပုဂၢလိကသီးနွံကုန္သြယ္မႈကိုပိတ္ပင္သည္၊ လယ္သမားမ်ား၏အပိုအလ်ွံထုုတ္ကုန္မ်ားကိုနိုင္ငံေတာ္သို႔သတ္မွတိေဈးျဖင့္ေရာင္းခ်ရေသာ အပိုအလ်ွံစနစ္ခြဲေဝေရးစနစ္ကိုထူေထာင္သည္၊ေနာက္ဆုံုးတြင္ ဓနရွင္မ်ားရုပ္ပိုင္းလုပ္အားျပဳလုပ္ရန္လိုၿပီး ထို႔ေၾကာင့္ ပိုမိုအေရးႀကီးေသာေရွ႕တန္းတာဝန္ထမ္းေဆာင္ရန္ အလုပ္သမားမ်ားကိုခြင့္ျပဳေသာ လူတန္းစားအားလုံုးအက်ြင္းမဲ့လုပ္အားစနစ္ကိုထူေထာင္သည္။ ဤစစ္အတြင္းကြန္ျမဴနစ္စနစ္မူဝါဒသည္ စစ္၏လိုအပ္ခ်က္မ်ားကိုယာယီျဖည့္ဆည္းရန္သေဘာသဘာဝရွိသည္။ ၎သည္လူထုတရပ္လုံးကိုစစ္အတြက္နိႈးဆြေပးၿပီး ၁၉၂၀ နွစ္ကုန္တြင္ ျပည္ပဝင္ေရာက္စြက္စြက္ဖက္ေရးဝါဒီမ်ားနွင့္ ျပည္တြင္းတန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားအားလုံးက်ဆုံးမႈျဖစ္ေစကာ ဆိုဗီယက္သမၼတနိုင္ငံသစ္၏လြတ္လပ္ေရးနွင့္လြတ္လပ္မႈကိုထိန္းသိမ္းနိုင္ခဲ့သည္။ ဆိုဗီယက္အာဏာကိုထိန္းသိမ္းေပးေေသာအျခားအခ်က္တခုမွာ ထိုစဥ္က ဥေရာပတတိုက္လုံးကိုလႊမ္းၿခံဳသြားေသာ ေတာ္လွန္ေရးလိႈင္းျဖစ္သည္။ သက္ေရာက္မႈမွာဤမ်ွႀကီးမား၍ နယ္ခ်ဲ့ဝါဒီမ်ားသည္ ၎တို႔၏စစ္သားမ်ားနွင့္ေရတပ္သားမ်ားကို တပ္နီေတာ္နွင့္ျဖစ္ပြားေသာစစ္ပြဲသို႔တြန္းပို႔ျခင္းသည္ ပုန္ကန္မႈျဖစ္ေစနိုင္ဆုံးျဖစ္သည္ကိုေဘာေပါက္သြားၾကသည္။
World-wide Revolutionary Crisis
This period at the end of the World War I was a time of extreme revolutionary ferment throughout the world. The success of the October Revolution had impact in numerous countries, even where Marxism yet had little or no influence. ‘Soviets’ were formed by tobacco work ers in Cuba where few knew then even where Russia was. In Spain the years 1917-19 came to be known as ‘the Bolshevik biennium’ though the local left then was mostly anarchist. Revolutionary student movements broke out in Peking in 1919; and in Cordoba (Argentina) in 191 8, which soon spread across Latin America and generated local revolutionary Marxist leaders and parties. The revolution in Mexico entered its most radical phase in 1917 and immediately built a relationship with revolutionary Russia. The October Revolution also immediately had its impact on the Sarekat Islam, the Indonesian national liberation movement’s main mass organisation.
ကမၻာအဝွမ္းေတာ္လွန္ေရးအက်ပ္အတည္း
ပထမကမၻာစစ္အၿပီးဤကာလသည္ ကမၻာတဝွမ္းေတာ္လွန္ေရးမ်ားအလြန္တက္ႂကြေသာကာလျဖစ္သည္။ ေအာက္တိုဘာေတာ္လွန္ေရး၏ေအာင္ျမင္မႈသည္ မာ့က္စ္ဝါဒၾသဇာလြမ္းမိုးမႈမရွိေသးေသာေနရာမ်ားအပါအဝင္ နိုင္ငံအမ်ားအျပားအေပၚရိုက္ခတ္ခဲ့သည္။ ဆိုဗီယက္မ်ားကို ထိုစဥ္က ရုရွာနိုင္ငံမည္သည့္ေနရာတြင္ရွိသည္သိသူမရွိသေလာက္ျဖစ္ေသာ က်ဴးဘားမွ ေဆး႐ြက္ႀကီးလုပ္သားမ်ားကလည္းဖြဲ႕စည္းၾကသည္။ စပိန္တြင္ အမ်ားစုမွာမင္းမဲ့ဝါဒီမ်ားသာျဖစ္ေသာ္လည္း ၁၉၁၇-၁၉ ကာလအတြင္း ေဒသခံလက္ဝဲသမားမ်ားမွာ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္ဘိုင္အန္နီယမ္ဟုသိလာၾကသည္။ ၁၉၁၉ တြင္ပီကင္းနွင့္ ၁၉၁၈ တြင္ အာဂ်င္တီးနားနိုင္ငံေကာ္ဒိုဘာတြင္ ေက်ာင္းသားေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားျဖစ္ပြားၿပီး လကတင္အေမရိကတလႊားကူးစက္သြားကာ ေဒသခံေတာ္လွန္ေရးမာ့က္စ္ဝါဒီမ်ားနွင့္ပါတီမ်ားေမြးထုတ္ေပးခဲ့သည္။ မကၠဆီကိုမွေတာ္လွန္ေရးသည္ ၁၉၁၇တြင္အေျခခံအက်ဆုံးအဆင့္သို႔ေရာက္လာၿပီး ေတာ္လွန္ေသာရုရွားနွင့္ခ်က္ျခင္းအဆက္အသြယ္ထူေထာင္ခဲ့သည္။ ေအာက္တိုဘာေတာ္လွန္ေရးသည္ အင္ဒိုနီးရွားအမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးလႈပ္ရွားမႈ၏အဓ္ိက လူထုအဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ေသာ ဆာရီကက္အစၥလမ္ အေပၚခ်က္ျခင္းတိုက္ရိုက္သက္ေရာက္ခဲ့သည္။ Europe, the main arena of the War, was in the deepest revolutionary crisis. The war had resulted in the overthrow of four feudal autocrats and the break-up of their four great empires - the Russian,
Germans Austro-Hungarian (Habsburg), and Turkish (Ottoman). The state structures were in shambles and the masses were in the mood for revolt. The mass protests started even before the completion of the war. In January 1918, a wave of mass political strikes and anti-war demonstrations swept through central Europe, starting in Vienna, spreading via Budapest and the Czech regions to Germany, and culminating in the revolt of the Austro-Hungarian navy’s sailors in the Adriatic Sea. In September Bulgarian soldiers revolted, proclaimed a Republic and marched on their capital Sofia, before being disarmed with German help. By October the Habsburg monarchy collapsed after losses in battles against Italy. This setoff a massive national upsurge which finally led to the formation of numerous new states from the remains of the old empires: Finland, Poland, Czechoslovakia, Yugoslavia, Estonia, Latvia, and Lithuania.
စစ္၏ဗဟုိခ်က္ျဖစ္ေသာ ဥေရာပသည္အနက္ရႈိင္းဆုံေတာ္လွန္ေရးအက်ပ္အတည္းတြင္ရွိေနသည္။ စစ္သည္ ဗေဒႆရာဇ္မင္းစိုးရာဇာေလဦးကိုျပဳတ္က်သြားေစၿပီး ၎တို႔၏အင္ပါယာႀကီးေလးခု - ရုရွား၊ ဂ်ာမန္၊ ၾသစထရိုဟန္ေဂးရီးယန္း ( ဟက္စဘတ္ )၊ နွင့္တူရကီ ( ေအာ္တိုမင္ ) -တို႔ကုိျပိဳကြဲသြားေစခဲ့သည္။ နိုင္ငံေတာ္အေဆာက္အအုံမ်ားမွာလည္းဖရိုဖရဲျဖစ္ေနၿပီး လူထုမ်ားမွာလည္းေတာ္လွန္ေရးစိတ္ဓာတ္မ်ားခံစားေနရသည္။ လူထုဆႏဒျပပြဲမ်ားမွာစစ္မၿပီးခင္ကပင္စတင္ေနၿပီျဖစ္သည္။ ၁၉၁၈ ဇန္နဝါရီလတြင္ လူထုနိုင္ငံေရးသပိတ္လႈိင္းတခုနွင့္စစ္ဆန္႔က်င္ေရးဆႏၵျပပြဲမ်ားသည္ဗီရင္နာမွစတင္ကာ ဘူဒါပက္နွင့္ ခ်က္ေဒသမ်ားမွတဆင့္ ဂ်ာမဏီသို႔ပ်႕ံနွံ႔ၿပီး ဗဟိုဥေရာပတခုလုံးကိုလႊမ္းမိုးသြားၿပီး အဒရီယက္တစ္ပင္လယ္တြင္ ၾသစထရိုဟန္ေဂးရီးယန္းေရတပ္သားမ်ားအုန္ႂကြမႈျဖင့္အထြဋ္အထိပ္သို႔ေရာက္သြားသည္ ။ စက္တင္ဘာလတြင္ ဘူလ္ေဂးရီးယန္းစစ္သားမ်ားပုန္ကန္ၾကၿပီး ဂ်ာမဏီ၏အကူအညီျဖင္လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းမခံရမီ သမၼတနို္င္ငံအျဖစ္ေၾကညာကာ ၎တို႔၏ၿမိဳ႕ေတာ္ ဆိုဖီယာသို႔ခ်ီတက္ၾကသည္။ ေအာက္တိုဘာလသို႔ေရာက္ေသာအခါ ဟက္စဘတ္ဘုရင္စနစ္မွာ အီတလီနွင့္စစ္ရႈံးၿပီးေနာက္ ၿပိဳကြဲသြားသည္။ ဤအေျခအေနသည္ ေနာက္ဆုံးတြင္ အင္ပါယာေဟာင္းမ်ား၏အႂကြင္းအက်န္မ်ားမွ နိုင္ငံသစ္ေပါင္းမ်ား - ဖင္လန္၊ပိုလန္၊ ခ်က္ကိုစလိုဗက္ကီးယား၊ ယူဂိုဆလဗီးယား၊ အက္စတိုးနီးယား၊ လတ္ဗီးယားနွင့္ လစ္သူေအးနီးယား- စြာဖြဲ႕စည္းျခင္းသို႔ဦးတည္လာခဲ့ေသာ ႀကီးမားေသာအမ်ိဳးသားအုံႂကြမႈမ်ား ကိုျဖစ္ေစခဲ့သည္။
In Germany and Hungary however the crisis led to revolution. In November 1918 the German sailors mutinied and this immediately spread a wave of revolt throughout Germany. Soviets were immediately established in Berlin and other cities. These were however crushed in January 1919 after two weeks of street fighting against the reactionary military which had been reorganised by the Social-Democrat government which had succeeded the Kaiser. It was during this period on January 15th that Rosa Luxemburg and Karl Liebknecht were murdered by the German White guards. Later a Soviet Republic was formed in Bavaria in April 1919 but this too was crushed.
သို႔ေသာ္ ဂ်ာမဏီနွင့္ဟန္ေဂရီတြင္အက်ပ္အတည္းမွာ ေတာ္လွန္ေရးသို႔ဦးတည္ခဲ့သည္။ ၁၉၁၈ နိုဝင္ဘာတြင္ဂ်ာမန္ေရတပ္သားမ်ား ပုန္ကန္ၾကၿပီး ထိုပုန္ကန္မႈသည္ ခ်က္ျခင္းပင္ ဂ်ာမဏီတနိုင္ငံလုံးသို႔ေတာ္လွန္ေရးလိႈိင္းတခုျပန္႔နွံ႔သြားေစသည္။ ဘာလင္နွင့္အျခားၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္ဆိုဗီယက္မ်ားကိုခ်က္ျခင္းထူေထာင္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ၎တို႔သည္လည္း ကိုင္ဇာဘုရင္ကိုဆက္ခံေသာဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္ အစိုးရကျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းထားသည္ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးစစ္တပ္မ်ားနွင့္နွစ္ပါတ္ၾကာ လမ္းမေပၚတိုက္ပြဲမ်ားအၿပီး ၁၉၁၉ ဇန္နဝါရီတြင္ေခ်မႈန္းခံရသည္။ ရိုဆာလက္စ္ဇင္းဘတ္နွင့္ ကားလ္လစ္လ္နက္ခ်္တို႔ ဂ်ာမန္တပ္ျဖဴမ်ား၏ သတ္ျဖတ္ခံရသည္မွာ ဤကာလအတြင္း ဇန္နဝါရီလ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ျဖစ္သည္။ ေနာက္ပိုင္း ၁၉၁၉ ဧၿပီတြင္ ဘာေဗးရီးယား၌ ဆိုဗီယက္သမၼတနိုင္ငံတခုထူေထာင္ေသာ္လည္းေခ်မႈန္းခံခဲ့ရသည္။
In Hungary the Communists led a coalition with the Social-Democrats and took control of the government in March 1919. They were however thrown out within five months by military pressure from Allied governments. The struggles of the workers continued for at least four more years but both these revolutions finally ended in failure.
ဟန္ေဂရီတြင္ကြန္ျမဴနစ္မ်ားသည္ ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္မ်ားနွင့္ၫြန္႔ေပါင္းအဖြဲ႕ကိုဦးေဆာင္ၿပီး ၁၉၁၉ မတ္လတြင္ အစိုးရကိုသိမ္းယူသည္။သို႔ေသာ္၎တို႔သည္လည္း ၅ လအတြင္း စစ္တပ္နွင့္မဟာမိတ္အစိုးရမ်ားဖိအားေၾကာင့္ျဖဳတ္ခ်ခံရသည္။ အလုပ္သမားမ်ား၏တိုက္ပြဲမွာ အနည္းဆုံး ၄ နွစ္ခန္႔ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနခဲ့ေသာ္လည္းဤေတာ္လွန္ေရးမ်ားအဆံုး၌က်ဆုံးခဲ့သည္။
In both cases, though there had been mistakes due to the inexperience of the revolutionaries, the main reason for the failure was the betrayal by the Social-Democrats. In Germany in particular the right Social-Democrats were ministers in government who led the attack on the revolution while the centrists like Kautsky provided round-the-corner assistance. The Communists on the other hand were not strong enough to mobilise and lead the working class in the face of the many difficulties of the time. In Hungary the Communists made the mistake of merging into one party with the Social- Democrat revisionists which affected their ability to lead. Further, though they controlled state power they did try to win over the peasantry by the distribution of land. Also they did not follow the Soviet example of establishing peace with the Allies at cost.
ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ား၏ပေတြ႕အႀကံဳကင္းမဲ့မႈေၾကာင့္အမွားအယြင္းမ်ားရွိေသာာလည္း ထိုျဖစ္ရပ္နွစ္ခုလုံးတြင္ က်ဆုံးရျခင္းအဓိကအေၾကာင္းရင္းမွာ ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္တို႔၏ သစၥာေဖာက္မႈျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ဂ်ာမဏီတြင္လက္ယာဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္အမ်ားသည္ ေတာ္လွန္ေရးအေပၚတိုက္ခုိက္မႈကိုဦးေဆာင္ေသာ အစိုးရဝန္ႀကီးမ်ားျဖစ္သကဲ့သို႔ ေကာက္စကီကဲ့သို႔ေသာ အလယ္ဗဟိုဝါဒီမ်ားကလည္း အနီးကပ္အကူအညီေပးခဲ့ၾကသည္။ တဘက္တြင္မူကြန္ျမဴနစ္တို႔မွာ ထိုေခတ္၏အခက္အခဲမ်ားၾကား၌အလုပ္သမားလူတန္းစားကို ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားရန္လုံေလာက္ေသာအင္အားမရွိေပ။ ဟန္ေဂရီတြင္မူကြန္ျမဴနစ္တို႔သည္ ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသမားမ်ားနွင့္တပါတီတည္းပူးေပါင္းၿပီး ၎တို႔၏ ဦးေဆာင္မႈစြမ္းရည္ကိုထိခိုက္ေစေသာအမွားကိုက်ဴးလြန္ခဲ့ၾကသည္။ ထို႔အျပင္ ၎တို႔သည္ နိုင္ငံေတာ္အာဏာကိုိထိန္းခ်ဳပ္ထားေသာ္လည္း ေျမယာခြဲေဝျခင္းျဖင့္ လယ္သမားမ်ားကို စည္းရံုးရန္မက်ိဳးစားခဲ့ေပ။ ဆိုဗီယက္ဥပမာျဖစ္ေသာ မဟာမိတ္မ်ားနွင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုတန္ဖိုးတခုေပး၍ လည္းလုပ္ေဆာင္ျခင္းမရွိခဲ့ေပ။
Ideological and Political Foundations of the Third International
The ideologue of the Social-Democrat betrayers was Kautsky, who, in 1918, launched a systematic attack on the Soviet government through a booklet, The Dictatorship of the Proletariat. His vicious attack on the Bolsheviks, for suppressing the counter revolution, was presented as a question of dictatorship versus democracy, and has since become the catchphrase for the imperialist bourgeois propaganda attack on socialism. Lenin, immediately, in October 1918, gave a fitting reply through his classic The Proletarian Revolution and the Renegade Kautsky. While establishing a complete defence of the absolute necessity of the dictatorship of the proletariat, and the infinite superiority of proletarian democracy over bourgeois democracy, Lenin further developed on the Marxist understanding of the State which he had presented in his earlier The State and Revolution.
တတိယအင္တာေနရွင္နယ္၏သေဘာတရားေရးနွင့္နိုင္ငံေရးအေျခခံ
ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္သစၥာေဖာက္မ်ား၏သေဘာတရားေရးဆရာမွာ ေကာက္စကီျဖစ္ၿပီး သူ႔သည္ ၁၉၁၈ တြင္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစာအာဏာရွင္စနစ္ဟူေသာစာအုပ္ငယ္တအုပ္မွတဆင့္ဆိုဗီယက္အစိုးရကို စနစ္တက် တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ ေဘည္လ္ရွီဗစ္မ်ားအေပၚသူ၏ ျပင္းထန္ေသာတိုက္ခိုက္မႈကို တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးကိုဖိနွိပ္ေရးအတြက္ အာဏာရွင္စနစ္နွင့္ဒီမိုကေရစီျပႆနာအေနျဖင့္တင္ျပခဲ့ၿပီး ၎သည္ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္အေပၚ နယ္ခ်ဲ့ဓနရွင္ဝါဒျဖန္႔တိုက္ခိုက္မႈ၏ လက္သုံးစကားျဖစ္လာသည္။ လီနင္ကခ်က္ျခင္းပင္ ၁၉၁၈ ေအာက္တိုဘာလ၌ ပစၥည္းမဲ့ေတာ္လွန္ေရးနွင့္သစၥာေဖာက္ေကာက္စကီဟူေသာဂႏၲဝင္ေျမာက္စာတမ္းျဖင့္ အံဝင္ခြင္က်တုန့္ျပန္မႈေပးခဲ့သည္။ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားအာဏာရွင္စနစ္၏အႂကြင္းမဲ့လိုအပ္ျခင္းနွင့္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားဒီမုိကေရစီသည္ ဓနရွင္ဒီမိုကေရစီ အေပၚ အကန္႔အသတ္မရွိသာလြန္မႈကို အျပည့္အဝကာကြယ္ၿပီး လီနင္သည္သူ၏ အေစာပိုင္းစာတမ္းတခုျဖစ္ေသာ နိုင္ငံေတာ္နွင့္ေတာ္လွန္ေရးစာတမ္းတြင္တင္ျပခဲ့ေသာ နိုင္ငံေတာ္အေပၚ မာ့က္စ္ဝဒ၏နားလည္မႈကို ပိုမို၍ဖြံ႕ၿဖိဳးေစသည္။
Through such exposure of the revisionist and renegade leadership of the Second International, the revolutionary elements in the old parties were won over and Communist parties were formed in many capitalist countries. These forces were convened together in March 1919 for the First Congress of the Third International - the Communist International It called the Second International, which had reconvened just a few weeks earlier, ‘a tool of the bourgeoisie’ and “adopted a Manifesto to the proletariat of all countries, calling upon them to wage a determined
struggle for the dictatorship of the proletariat and for the triumph of Soviets all over the world.”“ It also immediately set up an Executive Committee of the Communist International (E.C.C.I.).
ဒုတ္ိယအင္တာေနရွင္နယ္၏ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသစၥာေဖာက္ေခါင္းေဆာင္းမႈကို ဤသို႔ဖြင့္ခ်ျခင္းျဖင့္ ပါတီေဟာင္းမ်ားမွ ေတာ္လွန္ေသာအင္အားစုမ်ားကိုစည္းရုံးနိုင္ခဲ့ၿပီး ကြန္ျမဴနစ္နိုင္ငံအမ်ားအျပားတြင္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမ်ားဖြဲ႕စည္းလာခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၁၉ မတ္လတြင္ ဤအင္အားစုမ်ားကို တတိယအင္တာေနရွင္နယ္၏ပထမကြန္ဂရက္ သို႔မဟုတ္ ကြန္ျမဴနစ္အင္တာေနရွင္နယ္ အတြက္ စုေဝးခဲ့သည္။ ထိုကြန္ဂရက္က ရက္သတၱပါတ္အနည္းငယ္ေစာၿပီးက်င္းပခဲ့ေသာ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္ကို ဓနရွင္ယႏၲယားဟုေခၚေဝၚခဲ့ၿပီး ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားအာဏာရွင္အတြက္ျပတ္ျပတ္သားသားတိုက္ပြဲဆင္ႏြဲရန္နွင့္ တကမၻာလုံးတြင္ဆိုဗီယက္အဖြဲ႕မ်ာထူေထာင္ရန္နိုင္ငံတကာပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားကိုေတာင္းဆိုေသာ ေၾကညာစာတမ္းတေစာင္ကိုအတည္ျပဳခဲ့သည္။
Due to tremendous preparatory work put in and the world-wide enthusiasm generated by the success of the October Revolution, the Second Congress of the Communist International held in July 1920 was a major success with a wide representation from 21 countries. In particular, Lenin made major contributions to Marxist theory in connection with this Congress. He prepared what he intended as a handbook of Communist party strategy and tactics, which was distributed among the delegates of the Congress. It was called “Left-Wing” Communism, an Infantile Disorder, and concentrated on correcting the ‘leftist’ errors then prevalent in many parties who had joined the International.
စိုက္ထုတ္ခဲ့ေသာႀကီးမားသည့္ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈနွင့္ေအာက္တိုဘာေတာ္လွန္ေရးေအာင္ျမင္မႈကေမြးထုတ္ေပးေသာစိတ္အားထက္သန္မႈမ်ားေၾကာင့္ ၁၉၂၀ ဇူလိုင္တြင္က်င္းပေသာ ကြန္ျမဴနစ္အင္တာေနရွင္နယ္၏ဒုတိယကြန္ဂရက္မွာ နိုင္ငံေပါင္း ၂၁ နိုင္ငံမွက်ယ္ျပန္႔ေသာကိုယ္စားျပဳမႈျဖင့္ႀကီးမားေသာေအာင္ျမင္မႈတခုျဖစ္ခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္လီနင္သည္ဤကြန္ဂရက္နွင့္ပတ္သက္၍ မာ့က္စ္ဝါဒသေဘာတရားသို႔အဓ္ိကအက်ိဳးျပဳခဲ့သည္။ ကြန္ဂရက္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအၾကားျဖန္႔ခ်ိခဲ့သည့္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ေသနဂၤဗ်ဴဟာနွင့္နည္းပိရိရာယ္လက္စြဲအျဖစ္သူရည္႐ြယ္ခဲ့ေေသာစာတမ္းကိုသူႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ခဲ့သည္။ ၎ကို လက္ဝဲစြန္းကြန္ျမဴနစ္ဝါဒ သို႔မဟုတ္ကြန္ျမဴနစ္သူငယ္နာဟုေခါင္းစဥ္ေပးထားၿပီး အင္တာေနရွင္နယ္အဖြဲ႕ဝင္ပါတီအမ်ားအျပားတြင္လႊမ္းမိုးေနေသာ လက္ဝဲအမွားကိုျပဳျပင္ရန္အာရံုစိုက္သည္။
Lenin also prepared the Theses on the National and Colonial Question adopted at the Congress. It was a landmark document which laid the Marxist-Leninist theoretical foundations for understanding and leading the national liberation struggles then gathering momentum in all the colonies and semi- colonies. Besides, Lenin outlined the basic tasks of the Communist International and the theses on the Agrarian Question adopted at this Congress. The Congress also adopted theses on the role of the Communist Party in the proletarian revolution, on the trade union movement, on Communist Parties and parliament, and the Statutes and Conditions of admission of the Communist International. Besides these theoretical formulations, the International, through its Executive Committee started playing a prominent role in guiding the parties and movements in the various member countries. In particular, it tried to make the utmost of the post-war revolutionary situation in the capitalist countries which continued till 1923. However primarily due to the betrayal of the Second International Social-Democrats, as also the ideological and organisational weaknesses of the Communist Parties in these countries, revolution could not be successfully completed in any other capitalist country.
ထိုကြန္ဂရက္၌ပင္အတည္ျပဳခဲ့ေသာ အမ်ိဳးသားနွင့္နယ္ခ်ဲ့ျပႆနာစာတမ္းမ်ားကိုလည္း လီနင္ ကပင္ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ေပးခဲ့သည္။ ထိုစာတမ္းသည္ ထိုစဥ္က ကိုလိုနီနွင့္ကိုလိုနီတပိုင္း နိုင္ငံမ်ား တြင္အရွိန္အဟုန္ရေနေသာ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရတိုက္ပြဲမ်ားကိုနားလည္ဦးေဆာင္ရန္ မာ့က္စ္လီနင္ဝါဒသေဘာတရားေရး အုတ္ျမစ္ခ်ေပးေသာသမိုင္းဝင္စာတမ္းတေစာင္လည္းျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္လီနင္သည္ ကြန္ျမဴနစ္အင္တာေနရွင္နယ္၏အေျခခံလုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားနွင့္ ဤကြန္ဂရက္ကအတည္ျပဳေပးခဲ့ေသာေျမယာျပႆနာစာတမ္းမ်ား ကိုလည္းေကာက္ေၾကာင္းခ်ေပးခဲ့သည္။ ဤကြန္ဂရက္သည္ပစၥည္းမဲ့ေတာ္လန္ေရးတြင္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏အခန္းကဏၰ၊ အလုပ္သမားသမဂၢလႈပ္ရွားမႈ၊ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမ်ားနွင့္ပါလီမန္၊ ပါလီမန္ဥပေဒမ်ားနွင့္ကြန္ျမဴနစ္အင္တာေနရွင္နယ္ဝင္ခြင့္စည္းမ်ဥ္းမ်ားတို႔ကိုလည္းအတည္ျပဳခဲ့သည္။ ဤသေဘာတရားေရးရာမ်ားအျပင္ အင္တာေနရွင္နယ္သည္ ၎၏အမႈေဆာင္ေကာ္မတီမွတဆင့္ အဖြဲ႕ဝင္နိုင္ငံအမ်ိဳးမ်ိဳးမွပါတီမ်ားနွင့္လႈပ္ရွားမႈမ်ားကိုလမ္းၫြဳန္ရာတြင္အေရးပါေသာအခန္းမွပါဝင္ခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္၎သည္ အရင္းရွင္နိုင္ငံမ်ားတြင္၁၉၂၃ အထိဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနေသာ စစ္ၿပီးေခတ္ေတာ္လွန္ေရးအေျခအေနမ်ားကိုအေကာင္းဆုံးအသုံုးခ်သည္။ သို႔ေသာ္ အေျခခံအားျဖင့္ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္မ်ား၏သစၥာေဖာက္မႈနွင့္ထိုနိုင္ငံမ်ားမွကြန္ျမဴနစ္ပါတီမ်ား၏ သေဘာတရားေရးနွင့္အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာအားနည္းခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ေတာ္လွန္ေရးမွာ မည္သည့္အရင္းရွင္နိုင္ငံတြင္မ်ွေအာင္ျမင္ၿပီးေျမာက္ျခင္းမရွိခဲ့ေပ။
The NEP and the Trotskyite Opposition
From 1921 there was another turn in the situation in Russia. After completing victory in the war against the foreign and domestic reactionaries, the task had to shift to the peaceful work of economic restoration. For this a policy shift was made from War Communism to the New Economic Policy (NEP). According to this, the compulsory surplus appropriation from the peasants was discontinued, private trade restarted and private manufacturers were allowed to start small businesses. This was necessary because the measures had gone too ahead and were being resented by certain sections of the mass base of the party – particularly the peasantry. However the Trotskyites strongly opposed the NEP as nothing but a retreat. Lenin, at the Tenth Congress of the Party, in March 1921, countered the Trotskyites and convinced the Congress of the policy change which was then adopted. He further gave a theoretical substantiation of the correctness of the NEP in his Report on the Tactics of the Russian Communist Party presented before the Third Congress of the Communist International in July 1921. The NEP continued till end 1925, when the Fourteenth Party Congress took the decision of moving to the next phase of socialist construction, that of socialist industrialisation.
စီးပြားေရးမူဝါဒသစ္နွင့္ထေရာ႕စကီဝါဒီမ်ားအတိုက္အခံျပဳျခင္း
၁၉၂၁ မွစ၍ရုရွားတြင္အျခားေသာအေျခအေနအလွည့္အေျပာင္းတရပ္ျဖစ္လာသည္။ ျပည္တြင္းျပည္ပ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားနွင့္စစ္ပြဲတြင္ေအာင္ပြဲခံၿပီးေနာက္ တာဝန္မ်ားကို စီးပြားျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးဟူသည့္ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းမ်ားဘက္လွည့္ရသည္။ ထိုအတြက္ မူဝါဒကိုစစ္အတြင္း ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒမွ စီးပြားေရးမူဝါဒသစ္သို႔ေျပာင္းရသည္။ ၎မူဝါဒအရ လယ္သမားမ်ားထံမွ မေပးမေနရ အပိုအလ်ွံ ခြဲတမ္းစနစ္ကိုရပ္စဲၿပီး ပုဂၢလိကကုန္သြယ္မႈစတင္ကာ ပုဂၢလိကကုန္ထုတ္လုပ္သူမ်ား ကိုလည္း အေသးစားစီးပြားေရးျပဳလုပ္ခြင့္ေပးသည္။ ထိုသို႔လုပ္ေဆာင္ရျခင္းမွာ ထိုအစီအစဥ္မ်ားသည္ ေစာလြန္းၿပီး ပါတီ၏အေျခခံလူထု၏အခ်ိဳ႕ေသာအစိတ္အပိုင္းအခ်ိဳ႕ အထူးသျဖင့္ လယ္သမားမ်ား က၎တို႔ကိုမုန္းတီးေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ထေရာ္စကီဝါဒီမ်ားက စီးပြားေရးမူဝါဒသစ္သည္ ေနာက္ျပန္ဆုတ္ျခင္းသာျဖစ္သည္ဟုဆိုကာ အျပင္းအထန္ကန္႔ကြက္ၾကသည္။ ၁၉၂၁ မတ္လတြင္ က်င္းပေသာပါတီ၏ ၁၀ ႀကိမ္ေျမာက္ကြန္ဂရက္တြင္ လီနင္က ထေရာ႕စကီးဝါဒီမ်ားကိုတန္ျပန္ကာ ကြန္ဂရက္အားစီးပြားေရးမူဝါဒသစ္ကိုယုံၾကည္ေစကာ အတည္ျပဳႏုိင္ခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္သူသည္ စီးပြားေရးမူဝါဒသစ္၏သေဘာတရားအရမွန္ကန္မႈကို ရုရွားကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏နည္းပိရိရာယ္မ်ားအမည္ရွိ ၁၉၂၁ ခုနွစ္ဇူလိုင္လတြင္ တတိယအင္တာေနရွင္နယ္သို႔ တင္သြင္းေသာအစီရင္ခံစာျဖင့္ ရွင္းလင္တင္ျပခဲ့သည္။ထို႔ေၾကာင့္ စီးပြားေရးမူဝါဒသစ္သည္ ၁၉၂၅ခုနွစ္ကုန္တြင္ ၁၄ ႀကိမ္ေျမာက္ပါတီကြန္ဂရက္က ဆိုရွယ္လစ္တည္ေဆာက္ေရး၏ေနာက္တဆင့္ျဖစ္ေသာ ဆိုရွယ္လစ္စက္မႈထူေထာင္ျခင္းသိူ႔ကူးေျပာင္းရန္ဆုံုးျဖတ္ခ်က္ခ်သည္ အထိဆက္လက္တည္ရွိခဲ့သည္။
During this period, Lenin fell seriously ill towards the end of 1922 and remained relatively inactive till his death on January 21, 1924. Taking advantage of Lenin’s absence due to illness, the Trotskyites and various opposition groupings within the Party got together to issue a declaration of the Forty-Six Oppositionists. Their platform was a demand for freedom of factions and groups within the Communist Party. They circulated their declaration and a letter from Trotsky throughout the Party and gave a challenge for a discussion. A discussion was held throughout the Party but the Oppositionists viewpoint was thrown out by all except some cells in the universities and offices. The Thirteenth Party Conference held in January 1924, summed up the discussion and condemned the
Opposition as a petty-bourgeois deviation from Marxism. The whole discussion was guided and led by Stalin who had by then taken up the prime leadership and responsibility of the Party.
ထိုကာလအတြင္း လီနင္မွာအႀကီးအက်ယ္ဖ်ားနာကာ ၁၉၂၂ ကုန္ပိုင္းမွ ၁၉၂၄ ဇန္နဝါရီ ၂၁ တြ္ကြယ္လြန္သည္အထိ လႈပ္လႈပ္ရွားရားေနနိုင္ေတာ့ေပ။ လီနင္၏က်န္းမာေရးေၾကာင့္မလာေရာက္နိုင္ျခင္းကိုအခြင့္ေကာင္းယူကာ ပါတီတြင္းမွထေရာ႕စကီဝါဒီမ်ားနွင့္အျခားအမ်ိဳးမ်ိဳးေသာဆန္႔က်င္အုပ္စုမ်ားသည္ ၄၆ ဆန္႔က်င္ေရးဝါဒီမ်ား အမည္ရွိစာတမ္းကိုေၾကညာၾကသည္။ ၎တ္ို႔၏အေျခခံမွာ ပါတီတြင္းမွ အုပ္စုကြဲမ်ားနွင့္အဖြဲ႕ခြဲမ်ား၏လြတ္လပ္ခြင့္ကိုေတာင္းဆိုၾကျခင္းျဖစ္သည္။၎တို႔သည္၎တို႔၏ေၾကညာခ်က္နွင့္ထေရာ႕စကီ၏စာတေစာင္ကို ပါတီတခုလုံးတြင္ျဖန္႔ခ်ိကာ ထိပ္တိုက္ေဆြးေႏြးရန္စိန္ေခၚသည္။ ပါတီတခုလုံးတြင္ေဆြးေႏြးပြဲတခုက်င္းပေသာ္လည္း အတိုက္အခံဝါဒီမ်ား၏အျမင္မွာ တကၠသိုလ္မ်ားနွင္ရုံးမ်ားမွ ကလပ္စည္းအခ်ိဳ႕မွလြဲ၍ပယ္ခ်ခံရသည္။ ၁၉၂၄ ဇန္နဝါရီတြင္က်င္းပေသာ ၁၃ႀကိမ္ေျမာက္ပါတီကြန္ဂရက္ ထိုေဆြးေႏခ်က္ကိုသုံးသပ္ၿပီး အတိုက္အခံမ်ားကို မာ့က္စ္ဝါဒမွ ဓနရွင္ေပါက္စ ေသြဖီမႈအျဖစ္ရႈတ္ခ်သည္။ ေဆြးေႏြမႈတခုလုံးကို ထိုစဥ္ကပါတီ၏ အဓိကေခါင္းေဆာင္မႈနွင့္တာဝန္ယူထားေသာ စတာလင္က လမ္းၫြဳန္ဦးေဆာင္သည္။
Stalin’s Early Years
Joseph Vissarionovich Dzhugashvili (Stalin), was born on December 21st 1879, in Gori, Georgia. His father, a shoemaker, as well as his mother, came from families of peasant serfs. Stalin’s parents, poor and illiterate, came from the toiling masses. He spent five years at the Gori ecclesiastical school, from where he was recommended as the ‘best student’ for entrance to the Tiflis Theological Seminary, the most important institution of higher learning in Georgia, as well as a centre of opposition to Tsarism. At the age of 15 he first came in contact with secret Marxist circles, and at the age of eighteen joined the first Socialist organisation in Georgia. In 1899, he was expelled from the Seminary and from then he became a professional revolutionary. He soon led major struggles and built a strong political organisation among the workers. He was arrested in 1902 and banished to Siberia in 1903 for three years. He however escaped within a few months and again involved himself in the activities of the RSDLP. He took a clear position against the Menshevik leadership of the Party in Georgia. He attended the December 1905 Bolshevik Congress where he met Lenin for the first time. It was at this time he wrote his booklet Anarchism or Socialism. He was arrested again in 1908, and 1912 and banished to Siberia, but each time escaped and returned to activity. During a major part of his time out of exile he played the role of editor of Pravda. Finally when he was arrested in 1913 he was sent to the remotest parts of Siberia from where he could only return after the February 1917 Revolution.
Joseph Vissarionovich Dzhugashvili ဂ်ိဳးဇက္ ဗစ္ဆာရီယြန္နိုဗစ္ ဒ်ဴဂက္ရွီဗလီ စတာလင္ကို ၁၈၇၉ ခုနွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၂၁ ရက္တြင္ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာနိုင္ငံဂုိရီတြင္ေမြးဖြားသည္။ သူ၏ဖခင္မွာ ဖိနပ္ခ်ဳပ္သမားတဦးျဖစ္ၿပီးမိခင္မွာ လယ္က်ြန္မိသားစုမွဆင္းသက္လာသူျဖစ္သည္။ ဆင္းရဲၿပီးစာမတတ္ေသာ သူ၏မိဘမ်ားသည္ အလုပ္လုပ္ေသာလူထုမွလာၾကသည္။ သူသည္ဂိုရီရွိေလာကုတၱရာေက်ာင္းတြင္ ၅ နွစ္ေနၿပီး ေဂ်ာ္ဂ်ီယာတြင္အေရးပါသည့္အဆင့္ျမင့္ပညာေရးအဖြဲ႕အစည္းနွင့္ ဇာစနစ္ဆန္႔က်င္ေရး ဗဟိုခ်က္ျဖစ္ေသာ Tiflis Theological Seminary ဘာသာတရားေလ့လာေရးေက်ာင္းသို႔ အေတာ္ဆုံးေက်ာင္းသားအျဖစ္ေထာက္ခံခ်က္ေပးခံရသည္။ ၁၅ နွစ္သားကပင္သူသည္ လိႈ႕ဝွက္မာ့က္စ္ဝါဒအသိုင္းအဝန္းနွင့္ပထမဆုံး အဆက္အသြယ္ရွိခဲ့ၿပီး အသက္ ၁၈ နွစ္တြင္ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာ၏ပထမဆုံးဆိုရွယ္လစ္အဖြဲ႕အစည္းသို႔ဝင္ေရာက္သည္။ ၁၈၉၉ တြင္သူသည္ဘာသာေရးေက်ာင္းမွအထုတ္ခံရၿပီး ထိုမွစ၍ တသက္တာ ေတာ္လွန္ေရးသမားျဖစ္လာသည္။ မၾကာမီပင္သူသည္အေရးပါေသာတိုက္ပြဲမ်ားကိုဦးေဆာင္ကာ အလုပ္သမားမ်ားအၾကားခိုင္မာေသာနိုင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္းတခုထူေထာင္သည္။ ၁၉၀၂ ခုနွစ္တြင္အဖမ္းခံရၿပီး ၁၉၀၃ ခုနွစ္တြင္ဆိုက္ေဗးရီးယားသို႔ျပည္နွင္ဒဏ္ေပးခံရသည္။ သို႔ေသာ္လအနည္းငယ္အတြင္းျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာၿပီး ရုရွားဆိုရွယ္လစ္ဒီမိုကရက္တစ္ေလဘာပါတီ၏လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ပါဝင္သည္။ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာတြင္ ပါတီကိုမင္ရွီဗစ္တို႔ဦးေဆာင္ျခင္းကို ျပတ္ျပတ္သားသားဆန္႔က်င္သည္။ သူသည္ ၁၉၀၅ ဒီဇင္ဘာေဘာ္လ္ရွီဗစ္ကြန္ဂရက္ကိုတက္ေရာက္ၿပီး လီနင္နွင့္ပထမဆုံးအႀကိမ္ဆုံေတြ႕ရသည္။ သူ၏ "မင္းမဲ့ဝါဒေလာ၊ဆုိရွယ္လစ္ဝါဒေလာ" အမည္ရွိစာအုပ္ငယ္ကိုေရးသားခဲ့သည္မွာထိုကာလကျဖစ္သည္။ ၁၉၀၈ နွင့္ ၁၉၁၂ တြင္ျပန္အဖမ္းခံရၿပီး ဆိုက္ေဗးရီးယားသို႔အပို႔ခံရသည္။ သိုေသာ္အႀကိမ္တိုင္းလြတ္ေျမာက္လာၿပီး ျပန္လည္လႈပ္ရွားသည္။ ျပည္နွင္ဒဏ္မခံရေသာသူ႔ဘဝ၏အဓိကအခ်ိန္မ်ားတြင္သူသည္ပရာပဒါသတင္းစာအယ္ဒီတာအျဖစ္တာဝန္ယူသည္။ ေနာက္ဆုံး၌သူသည္ ၁၉၁၃ တြင္အဖမ္းခံရၿပီး ဆိုက္ေဗးရီးယား၏အေဝးကြာဆုံးေဒသသို႔အပို႔ခံရကာ ၁၉၁၇ ေဖေဖာ္ဝါရီေတာ္လွန္ေရးၿပီးမွသာထိုမွ ျပန္လာနိုင္ေတာ့သည္။
Foundations of Leninism
Immediately following Lenin’s death, Stalin took up the very important task of centralising the principal contributions made by Lenin to Marxism. This was absolutely necessary to fight the various trends, alien to Marxism, that were springing up. It was also necessary to lay down the “basic points of departure necessary for the successful study of Leninism.”24 This he did through his lectures on ‘The Foundations of Leninism’ which was published in May 1924. This is where he made his famous definition of Leninism, traced its historical roots and outlined its principal features as regards method, theory, the dictatorship of the proletariat, peasant question, national question, strategy and tactics, party, and style of work. These lectures then intended primarily for the 250,000 new party members recruited in the Lenin enrolment following Lenin’s death, has since remained a valuable primer for communists studying Marxism-Leninism throughout the world.
လီနင္ဝါဒအေျခခံမ်ား
လီနင္ကြယ္လြန္ၿပီးလ်ွင္ၿပီးျခင္းပင္ စတာလင္သည္ လီနင္၏ မာ့က္စ္ဝါဒသို႔ အဓိက အက်ိဳးေဆာင္မႈမ်ားကို စုစည္းတင္ျပေသာ လြန္စြာ အေရးပါလွသည့္ တာဝန္ကို ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ ထိုသို႔လုပ္ေဆာင္ျခင္းမွာ ေနရာအႏွံ႕တြင္ေပၚေပါက္ေနသည့္ မာ့က္စ္ ဝါဒႏွင့္မဆိုင္သည့္ အယူအဆမ်ားကို တိုက္ခိုက္ရန္အတြက္ လြန္စြာလိုအပ္ေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ၎သည္ လီနင္ဝါဒကို ေအာင္ျမင္စြာ ေလ့လာေရးအတြက္ လိုအပ္ေသာ စမွတ္၏ အေျခခံမ်ားကို ခ်မွတ္ရန္အတြက္လည္း အေရးပါသည္။၂၄ ထိုသို႕လုပ္ေဆာင္ျခင္းကို စတာလင္က လီနင္၀ါဒအေျခံမ်ားစာတန္းျဖင့္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၿပီး ထိုစာတမ္းကို ၁၉၂၄ ခုႏွစ္ေမလတြင္ ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ ထိုစာတမ္းသည္ စတာလင္က လီနင္၀ါဒ၏ သမိုင္းဆိုင္ရာရင္းျမစ္ကို ေျခရာခံၿပီး နည္းလမ္း၊ သေဘာတရား၊ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား အာဏာရွင္စနစ္၊ လယ္သမားျပ ႆနာ၊ အမ်ိဳးသားေရးျပႆ နာ၊ ေသနဂၤဗ်ဴဟာႏွင့္ နည္းပိရိရာယ္၊ ပါတီႏွင့္ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္တို႕ႏွင့္ပတ္သက္သည္မ်ားကို ေကာက္ေၾကာင္းေဖၚျပခဲ့သည့္ သူ၏ေက်ာ္ၾကားလွေသာ လီနင္၀ါဒကို အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုေသာ စာတမ္းလည္းျဖစ္သည္။
Socialist Industrialisation and Collectivisation of Agriculture
At the end of the period of the NEP, when the decision for the next phase had to be taken, there was again a major debate at the Fourteenth Congress of the Party held in December 1925. Zinoviev and Kamenev, had formed a ‘New Opposition’ which proposed an agrarian oriented economic plan for Russia as opposed to the socialist industrialisation plan of the C.C. which focused on heavy industry. This would have meant making Russia dependent upon, and thus an appendage of, the imperialist countries. The Congress thus firmly stood by the C.C. plan. Following this direction rapid progress was made in the sphere of industry with production rapidly crossing pre-war levels.
ဆိုရွယ္လစ္ စက္မႈထူေထာင္ျခင္းႏွင့္ ဘုံလယ္ယာစနစ္
စီးပြားေရးမူ၀ါသစ္ ေခတ္အၿပီးတြင္ ေနာက္တဆင့္အတြက္ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ေသာအခါ ၁၉၂၅ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ က်င္းပေသာ ၁၄ ႀကိမ္ေျမာက္ ပါတီကြန္ဂရက္တြင္ ႀကီးမားေသာ ေဆြးေႏြးျငင္းခုန္မႈတခုျဖစ္လာသည္။ ဇင္ႏိုဗီယက္ ႏွင့္ကာမန္နက္ဗ္ တို႕သည္ ဗဟိုေကာ္မတီ၏ အႀကီးစားစက္မႈလုပ္ငန္းကို အထူးျပဳေသာ ဆိုရွယ္လစ္စက္မႈလုပ္ငန္းထူေထာင္ေရးကို ဆန္႕က်င္သည့္ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရး စီးပြားေရးစီမံကိန္းကို အဆိုျပဳေသာ အတိုက္အခံ အုပ္စုဖြဲ႕ခဲ့သည္။ ထိုသို႕လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါက ရုရ်ားႏိုင္ငံသည္ အရင္းရွင္ ႏိုင္ငံမ်ားကို မွီခိုေနရၿပီး လက္ေအာက္ခံႏိုင္ငံျဖစ္သြားခဲ့မည္ျဖစ္သည္။ ထုိေၾကာင့္ ကြန္ဂရက္သည္ ဗဟိုေကာ္မတီ၏ စီမံကိန္းႏွင့္သာ ရပ္တည္ခဲ့သည္။ ထိုလမ္းေၾကာင္းေၾကာင့္ စက္မႈလုပ္ငန္းနယ္ပယ္တြင္ လွ်င္ျမန္ေသာ တိုးတက္မႈမ်ားျဖစ္ေပၚလာခဲ့ၿပီး ထုတ္လုပ္မႈသည္ စစ္မတိုင္မီက အဆင့္မ်ားကို အလွ်င္အျမန္ ေက်ာ္ျဖတ္သြားသည္။
This was followed by the December 1927 Fifteenth Congress decision to start the Five Year Plans which gave another boost to the process of socialist construction. However the major political decision of this Congress was the resolution to advance towards the fullest development of the collectivisation of agriculture. The slogan given was, “rely firmly on the poor peasantry, strengthen the alliance with the middle peasantry, and wage a resolute struggle against the kulaks.” 25 This inspired a rapid advance in the formation of mass collective farms. Its success opened the way for the decisions of the Sixteenth Congress in June 1930. As Stalin said, this was “the congress of the sweeping offensive of Socialism along the whole front, of the elimination of the kulaks as a class, and of the realisation of solid collectivization.” 26 The implementation of these decisions was complete and thorough and by the time of the Seventeenth Congress in 1934 – a Congress of Victors – the tasks of collectivisation in agriculture and socialist industrialisation had basically been achieved. The figures given by Stalin at the Eighteen Congress in 1939 – just before World War II – showed that collective farms covered 93.5% of the peasant households and 99.4% of the cultivated area. Similarly socialist industry covered 99.97% of total output. Under socialism the Soviet Union had transformed its economy on a scale unimaginable under capitalism. During this same period the capitalist world had faced a devastating economic crisis called the Great Depression. Thus, just before the World War II, the Soviet industrial sector was producing over 9 times the output just before the World War I. On the other hand the principal capitalist countries – United States, Britain and Germany – had just managed to cross their pre-war outputs by 13% to 32% and France had still to recover to its levels of 25 years ago.
ထိုေနာက္ ၁၉၂၇ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ က်င္းပသည့္ ၁၅ ႀကိမ္ေျမာက္ ကြန္ဂရက္၏ ၅ ႏွစ္ စီမံကိန္းမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္သည္ ဆိုရွယ္လစ္တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို ထပ္မံတြန္းအားေပးခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ ထိုကြန္ဂရက္၏ အဓိကႏိုင္ငံေရးဆုံးျဖတ္ခ်က္မွာ ဘုံလယ္ယာစနစ္ကို အျပည့္အ၀အေကာင္အထည္ေဖၚေရးျဖစ္သည္။ ထိုစဥ္က ေၾကြးေၾကာ္သံမွာ "ဆင္းရဲေသာ လယ္သမားမ်ားအေပၚ အခုိင္အမာမွီခိုၾက၊ အလယ္အလတ္လယ္သမားမ်ားကို မဟာမိတ္ဖြဲ႕ၿပီး ကူးလက္မ်ားကို ျပတ္ျပတ္သားသားတိုက္ပြဲဆင္ႏႊဲၾက" ဟု ျဖစ္သည္။25 ထိုဆုံးျဖတ္ခ်က္ေၾကာင့္ ဘုံလယ္ယာမ်ား အလုံးအရင္းတည္ေဆာင္မႈ အလွ်င္အျမန္တိုးတက္လာျခင္းကို ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ ထိုဆုံးျဖတ္ခ်က္၏ ေအာင္ျမင္မႈသည္ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္ဇြန္လတြင္ က်င္းပေသာ ၁၆ ႀကိမ္ေျမာက္ ကြန္ဂရက္၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားအတြက္ လမ္းဖြင့္ေပးႏိုင္ခဲ့သည္။ စတာလင္၏ စကားအရေျပာရပါက ထိုကြန္ဂရက္သည္ " ေရွ႕တန္းစစ္မ်က္ႏ်ွာ တခုလုံးတြင္ ႀကီးမားေသာ ဆုိရွယ္လစ္ ထိုးစစ္ဆင္ႏႊဲသည့္ ကြန္ဂရက္၊ ကူးလက္မ်ားကို လူတန္းစားအျဖစ္မွ ဖ်က္သိမ္းေသာ ကြန္ဂရက္ႏွင့္ ခုိင္မာေသာ ဘုံလယ္ယာ စနစ္အေကာင္အထည္ေဖၚႏိုင္ခဲ့ေသာ ကြန္ဂရက္ျဖစ္သည္။ ၂၆ ထိုဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖၚျခင္းသည္ ၁၉၃၄ ခုႏွစ္တြင္ က်င္းပသည့္ ၁၇ ႀကိမ္ေျမာက္ကြန္ဂရက္တြင္ ၿပီးျပည့္စုံသြားသည္။ ထိုကြန္ဂရက္ကို ေအာင္ျမင္သူမ်ား၏ ကြန္ဂရက္ဟုေခၚၿပီး ဘုံလယ္ယာလုပ္ငန္းႏွင့္ ဆိုရွယ္လစ္ စက္မႈထူေထာင္ျခင္းမ်ား ကို အေျခခံအားျဖင့္ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ ဒုတိယ ကမာၻ စစ္မတိုင္မီ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္တြင္ က်င္းပသည့္ ၁၈ ႀကိမ္ေျမာက္ကြန္ဂရက္တြင္ စတာလင္တင္ျပသည့္ ကိန္းဂဏန္းမ်ားအရ ဘုံလယ္ယာကို လယ္သမား အိမ္ေထာင္စုမ်ား၏ ၉၃.၅ ရခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေျမ၏ ၉၉.၄ ရာခိုင္ႏႈနး္တြင္ အေကာင္အထည္ေဖၚၿပီးျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။ အလားတူစြာပင္ ဆိုရွယ္လစ္စက္မႈလုပ္ငန္းသည္ ထုတ္ကုန္၏ ၉၉.၉၇ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိလာသည္။ ဆိုရွယ္လစ္ စနစ္ေအာက္တြင္ ဆိုဗီယက္ ယူနီယံသည္ ၄င္း၏ စီးပြားေရးကို အရင္းရွင္စနစ္ေအာက္တြင္ စိတ္ကူးယဥ္မရႏိုင္ေသာ အတိုင္းအတာ အထိေျပာင္းလဲျပစ္ခဲ့သည္။ ထိုစဥ္ကာလအတြင္း အရင္းရွင္စနစ္သည္ ကမာၻ႕စီးပြားပ်က္ကပ္ ဟုေခၚေသာ ဆိုးရြားသည့္ စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းကို ရင္ဆိုင္ေနရသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ မတိုင္မီတြင္ ဆိုဗီယက္ စက္မႈလုပ္ငန္းက႑သည္ ပထမ ကမာၻစစ္ မတုိင္မီက ကာလကထုတ္လုပ္မႈ၏ ၉ ဆေက်ာ္ ပိုမိုထုတ္လုပ္ေနသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ အဓိက အရင္းရွင္နိုင္ငံမ်ားျဖစ္ေသာ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္ႏွင့္ ဂ်ာမဏီတို႕သည္ ၄င္းတို႕၏ စစ္ႀကိဳေခတ္ထုတ္လုပ္မႈထက္ ၁၃ မွ ၃၂ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ်သာပိုမိုထုတ္လုပ္ႏိုင္ၿပီး ျပင္သစ္ႏိုင္ငံသည္ ၄င္း၏ လြန္ခဲ့ေသာ ၂၅ ႏွစ္ကအဆင့္သို႕ေရာက္ရန္ ရုန္းကန္ေနရဆဲျဖစ္သည္။ (ေအာက္္တြင္ဆက္လက္ဖတ္ရႈပါ)
Errors of Stalin
Though these successes were due to a basically correct Marxist-Leninist approach towards socialist construction, towards the end of this period certain wrong trends appeared in the understanding of the CPSU (B) and Stalin. This was particularly regarding the existence and role of classes and class struggle under socialism. While this was accepted in the early period, after major successes were achieved the aspect of class struggle was not recognised. Thus the Constitution of the USSR adopted in November 1936 proceeded “from the fact that there [were] no longer any antagonistic classes in society.”27 Further while presenting the Report to the Eighteen Congress of the Party in March 1939, Stalin insisted, that “The feature that distinguishes Soviet society today from any capitalist society is that it no longer contains antagonistic, hostile classes; that the exploiting classes have been eliminated,..... Soviet society, liberated from the yoke of exploitation, knows no such antagonisms, is free of class conflicts, and presents a picture of friendly collaboration between workers, peasants and intellectuals.”28 This was an incorrect position which went against the Marxist-Leninist understanding of continuation of the class struggle throughout the period of socialism.
စတာလင္၏ အမွားမ်ား
ဆိုရွယ္လစ္တည္ေဆာက္ေရးဆိုင္ရာ အေျခခံအားျဖင့္ မွန္ကန္ေသာ မာ့က္စ္-လီနင္၀ါဒနည္းလမ္းေၾကာင့္ ထိုေအာင္ျမင္မႈမ်ားကို ရရွိခဲ့ေသာ္လည္း ဤ ေခတ္ကာလ အကုန္တြင္ ဆိုဗီယက္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏သမိုင္း ( CPSU-B)ႏွင့္ စတာလင္ အေပၚနားလည္မႈတြင္ မွားယြင္းေသာ အယူအဆမ်ား ေပၚေပါက္လာသည္။ ထိုသို႕မွားယြင္းေသာ အယူအဆမ်ား လူတန္းစားမ်ားတည္ရွိျခင္းႏွင့္ ၄င္းတို႕၏ အခန္းက႑ႏွင့္ ဆိုရွယ္လစ္၀ါဒေအာက္မွ လူတန္းစားတိုက္ပြဲႏွင့္ အထူးသျဖင့္ သက္ဆိုင္သည္။ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ေအာက္မွ လူတန္းစားတိုက္ပြဲကို အေစာပိုင္းက လက္ခံခဲၾကေသာ္လည္း အဓိကေအာင္ျမင္မႈမ်ားကို ရရွိၿပီးေသာအခါ လူတန္းစားတိုက္ပြဲ၏ သြင္ျပင္လကၡဏာမ်ားကို အသိအမွတ္မျပဳၾကေတာ့ေပ။ ထို႕ေၾကာင့္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတြင္ ရန္ဘက္လူတန္းစားမ်ားမရွိေတာ့ဟုေသာ အခ်က္အရ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလတြင္ အတည္ျပဳခဲ့ေသာ ရုရွား ဆိုဗီယက္ ဆိုရွယ္လစ္ သမၼတႏိုင္ငံ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံအေျခခံဥပေဒကိုဆက္လက္အသုံးျပဳသည္။ ( ၂၇ ) ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္က်င္းပသည့္ ၁၈ႀကိမ္ေျမာက္ ပါတီကြန္ဂရက္သို႕ အစီရင္ခံစာတင္သြင္းစဥ္ စတာလင္က "ယေန႕ဆိုဗီယက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္မည္သည့္အရင္းရွင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကို မဆို ခြဲျခားေပးေသာ သြင္ျပင္လကၡဏာမွာ ဆိုဗီယက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတြင္ ဆန္႕က်င္ဖက္ဈ ရန္ဘက္လူတန္းစားမ်ား မရွိေတာ့ျခင္းျဖစ္သည္၊ေသြးစုတ္ခ်ယ္လွယ္ေသာ လူတန္းစားကို သုတ္သင္ရွင္းလင္းၿပီးျဖစ္သည္။ ဆိုဗီယက္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းသည္ ေသြးစုတ္မႈ ထမ္းပိုးမ်ားေအာက္မွ လြတ္ေျမာက္ၿပီးေနာက္ ထိုကဲ့သို႕ေသာ ရန္ဘက္မ်ားကို မသိေတာ့ဘဲ လူတန္းစား ပဋိပကၡမွ ကင္းလြတ္ကာ အလုပ္သမား၊ လယ္သမားႏွင့္ ပညာတတ္မ်ာအၾကား ခင္မင္ရင္းႏွီးေသာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကို ျဖစ္ေစသည္" ဟုေျပာသည္။(၂၈) ထိုအယူအဆသည္ ဆိုရွယ္လစ္ေခတ္ တေလွ်ာက္လုံးတြင္ လူတန္းစားတိုက္ပြဲ ဆက္လက္တည္ရွိသည္ဟူေသာ မာ့က္စ္-လီနင္၀ါဒ နားလည္သိျမင္မႈႏွင့္ ဆန္႕က်င္ေသာ မွားယြင္းသည့္ အယူအဆျဖစ္သည္။
In fact throughout this period the Party had to continue to wage the class struggle against various factions and groupings representative of the bourgeois and kulak viewpoints. Thus after a long struggle against the Trotskyite opposition, Trotsky and Zinoviev were expelled from the Party in 1927. The struggle with the Bukharin-Rykov clique continued until it was discovered that they were playing the role of agents of foreign espionage agencies. They were brought to trial and sentenced to death in 1937.
လက္ေတြ႕တြင္မူ ဤ ေခတ္တေလွ်ာက္လုံးတြင္ပါတီသည္ ဓနရွင္လူတန္းစားႏွင့္ ကူးလက္အျမင္မ်ားကို ကိုယ္စားျပဳေသာ ဂိုဏ္း၊ အုပ္စု အမ်ားအျပားႏွင့္ လူတန္းစားတိုက္ပြဲ ဆက္လက္ဆင္ႏႊဲေနရသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ထေရာ္စကီဂိုဏ္း ဆန္႕က်င္မႈကို ကာလၾကာျမင့္စြာ တိုက္ပြဲ၀င္ၿပီးေနာက္ ထေရာ္စကီႏွင့္ ဇင္ႏိုဗစ္တို႕ကို ၁၉၂၇ ခုႏွစ္တြင္ ပါတီမွ ထုတ္ပယ္လိုက္သည္။ ဘူခါရင္-ရုိင္ေကာဗ္ဂိုဏ္းႏွင့္ တိုက္ပြဲမွာမူ ၄င္းတို႕သည္ ျပည္ပေထာက္လွမ္းေ႔ရးဌာနမ်ားကို ကိုယ္စားျပဳေနေၾကာင္း သိရသည္အထိ ရွည္ၾကာခဲ့သည္။ ၄င္းတို႕ကို တရားခြင္သို႕ ေခၚေဆာင္ၿပီး ၁၉၃၇ ခုႏွစ္တြင္ ေသဒဏ္ေပးခဲ့သည္။
Crisis of Capitalism
For most of the period between the wars the world capitalist economy seemed to be in a state of collapse. World industrial production in the twenty-five years from 1913 to 1938 rose by only eighty per cent as compared to double this rate in the earlier twenty five years. The situation in world trade was worse where the total for 1948 was almost the same as for 1913; and this was compared to a doubling of trade between the early 1890s and 1913. The period started with the spectacular collapse of the monetary system in one of the largest capitalist countries – Germany – with its currency in 1923 falling to one million millionth of its 1913 value. It reached a so-called boom (which was correctly analysed by Stalin as merely a relative stabilisation) in 1824-29 when umemployment averaged between 10 to 12 per cent for Britain, Germany and Sweden and 17-18 per cent for Denmark and Norway – extraordinarily high as compared to the pre-1914 years.
အရင္းရွင္စနစ္၏ အက်ပ္အတည္း
စစ္ ၂ ခုၾကားကာလတြင္ မာ်းေသာအားျဖင့္ ကမာၻ႔ အရင္းရွင္စီးပြားေရးသည္ ၿပိဳပ်က္ေနသည့္ အေျခအေနတြင္ရွိေနပုံရသည္။ ၁၉၁၃ မွ ၁၉၃၈ အထိ ၂၅ ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ကမာၻ႕စက္မႈ ထုတ္လုပ္မႈသည္ ၈ ရာခိုင္ႏႈန္းသာတိုးတက္ၿပီး လြန္ခဲ့ေသာ ၂၅ ႏွစ္အတြင္းတြင္ ထိုႏႈန္း၏ ၂ ဆတိုးတက္ခဲ့သည္။ကမာၻ႕ကုန္သြယ္ေရးအေျခအေနမွာလည္းပိုမိုဆိုးရြားေနၿပီး ၁၉၄၈ ခုႏွစ္အတြက္ စုစုေပါင္းမွာ ၁၉၁၃ ခုႏွစ္ကႏွင့္ အတူတူသာျဖစ္ေနသည္။ ထိုအခ်က္ကို ၁၈၉၀ခုႏွစ္မ်ားႏွင့္၁၉၁၃ ခုႏွစ္အၾကား ၂ ဆတိုးေနေသာ ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္လည္း ႏႈိင္းယွဥ္ႏိုင္သည္။ဤကာလတြင္ အၾကီးမားဆုံး အရင္းရွင္ ႏိုင္ငံႀကီးတခုျဖစ္ေသာ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံ၏ ေငြေၾကးစနစ္ အႀကီးအက်ယ္ ၿပိဳကြဲသြားၿပီး ၁၉၂၃ ခုႏွစ္တြင္ ၄င္း၏ေငြေၾကးသည္ ၁၉၁၃ ခုႏွစ္က တန္ဖိုး၏ တသန္းပုံတပုံအထိ က်ဆင္းသြားသည္။ ၄င္းသည္ ၁၉၂၄-၂၉ ကာလတြင္ စီးပြားေရးထြန္းကားမႈဟုေခၚေသာ အဆင့္ (စတာလင္၏ မွန္ကန္ေသာ သရုပ္ခြဲေလ့လာမႈအရ ႏိႈင္းယွဥ္ခ်က္အားျဖင့္ တည္ၿငိမ္မႈသာျဖစ္သည္။) သို႕ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာသည္။ ထိုကာလအတြင္း ပွ်မ္းမွ်အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္းမွာ ၿဗိတိန္၊ ဂ်ာမဏီႏွင့္ ဆြီဒင္တြင္ ၁၀ မွ ၁၂ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ဒိန္းမတ္ႏွင့္ ေနာ္ေ၀းတြင္ ၁၇ မွ ၁၈ ရာခိိုင္ႏႈန္းရွိၿပီး ၁၉၁၄ ခုႏွစ္မတုိင္မီကာလမ်ားႏွင့္ယွဥ္လွ်င္ လြန္စြာျမင့္မားေနသည္ဟုဆိုရမည္ျဖစ္သည္။
However the worst phase was what was called the Great Depression of 1929-33, from which capitalism never really recovered even up to the Second World War. It was a crisis affecting practically the whole globe, from the most industrialised to the most backward. During the first two years – 1929-31 – the US and Germany, the foremost manufacturers, saw industrial production fall by one third. For 1932-33, the worst year, unemployment figures for the most advanced countries ranged from 22-23% for Britain to 44% for Germany. The price of tea and wheat fell by two thirds, and the price of raw silk by three quarters. Even the price of rice crashed. Some of the countries badly affected by these price failures were Argentina, Australia, the Balkan countries, Bolivia, Brazil, British Malaya, Canada Chile, Colombia, Cuba, Egypt, Ecuador, Finland, Hungary, India, Mexico, the Netherlands, Indies (present Indonesia), New Zealand, Paraguay, Peru, Uruguay and Venezuela. In short, practically the whole globe was in the grip of the crisis.
သို႕ေသာ္ အဆိုးရြားဆုံး အဆင့္မွာ ကမာၻ႕စီးပြားပ်က္ကပ္ ၁၉၂၉-၃၃ ျဖစ္ၿပီး အရင္းရွင္စနစ္သည္ ထိုမွစတင္ၿပီး ဒုတိယကမာၻ စစ္ျဖစ္သည္အထိ နာလန္မထူႏိုင္ေတာ့ေပ။ ၄င္းသည္ အတိုးတက္ဆုံးနိုင္ငံမ်ားမွ ေခတ္ေနာက္အက်ဆုံးႏိုင္ငံမ်ားအထိ အထူးသျဖင့္ တကမာၻ လုံးကို ထိခိုက္ေသာ အက်ပ္အတည္းျဖစ္သည္။ ၁၉၂၉ မွ ၁၉၃၁ အထိ ၂ ႏွစ္တာကာလအတြင္း ကုန္ထုတ္လုပ္မႈအမ်ားဆုံးနိုင္ငံမ်ားျဖစ္ေသာ အေမရိကန္နွင့္ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ ၃ ပုံ ၁ ပုံ က်ဆင္းခဲ့သည္။ ၁၉၃၂-၃၃ သည္ အဆိုးရြားဆုံးအခ်ိန္ျဖစ္ၿပီး အတိုးတက္ဆုံးႏိုင္ငံမ်ား၏ အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္းမွာ ၿဗိတိန္တြင္ ၂၂-၂၃ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ ဂ်ာမဏီတြင္ ၄၄ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိရွိသည္။ လက္ဖက္ႏွင့္ဂ်ဳံေဈးႏႈန္းမွာ ၃ ပုံ ၂ ပုံက်ဆင္းၿပီး ပိုးကုန္ၾကမ္းေဈးမွာ ၄ ပုံ ၃ ပုံ က်ဆင္းသည္။ ဆန္စပါး ေဈးႏႈန္းသည္ပင္ ၿပိဳကြဲသြားခဲ့သည္။ ထိုသို႕ေဈးႏႈန္းမ်ားၿပိဳက်သျဖင့္ အထိခိုက္ဆုံး ႏိုင္ငံမ်ားမွာ အာဂ်င္တီးနား၊ ၾသစေတးလွ်၊ ေဘာ္လ္ကန္ႏိုင္ငံမ်ား၊ လိုလီးဗီးယား၊ ဘရာဇီး၊ ၿဗိတိသွ် မေလးယား၊ ကေနဒါ၊ ခ်ီလီ၊ ကိုလံဘီယာ၊ က်ဴးဘား၊ အီဂ်စ္၊ အီေကြေဒါ၊ ဖင္လန္၊ဟန္ေဂရီ၊ အိႏၵိယ၊ မကၠဆီကို၊ နယ္သာလန္၊ အင္ဒီးစ္ (ယေန႕ အင္ဒိုနီးရွား)၊ နယူးဇီလန္၊ ပါရာေဂြး၊ ပီရူး၊ ဥရုေဂြးႏွင့္ ဗင္နီဇြဲလားတို႕ျဖစ္သည္။ အက်ဥ္းဆိုရပါက ကမာၻ တ၀န္လုံး အက်ပ္အတည္းဆိုက္ေသာ ကာလျဖစ္သည္။(ေအာက္္တြင္ဆက္လက္ဖတ္ရႈပါ)
As economic hardships increased, contradictions sharpened and many countries faced renewed waves of social and political unrest. Chile overthrew its military dictator in 1931, Brazil ended its oligarchic ‘old Republic’ in 1930, Cuba threw out a corrupt President, Peru failed in an attempt at revolution during 1930-32, Colombia changed over from Conservative rule to the reformist Liberals; in Egypt and India there was an expansion in the independence struggles; in West Africa and the Caribbean too mass social unrest made its first appearance. Thus throughout the colonies and semicolonies the Depression period saw struggles and a shift towards the left. In the imperialist countries, the ruling classes tried desperately to contain the social consequences of the crisis. It was by then apparent that the free market economics of the pre-war period did not offer any solution. Some like Sweden with its social-democratic reforms, and the US with Roosevelt’s New Deal introduced welfare economics for the first time. They were however exceptions. The more attractive solution for the ruling class was to move to the right or to fascism. Italy by then was already fascist; Japan shifted from a liberal to a national-militarist regime in 1930-31; Germany brought the Nazis to power in 1933. Many other imperialist countries saw a shift to the right and a retreat of the social democratic left. A fascist Germany rapidly built up its industrial and war machine and drastically cut unemployment it seemed to have more and more, an increased attraction for sections of the imperialist ruling classes.
စီးပြားေရး က်ပ္တည္းမႈ ျမင့္မားလာသည္ႏွင့္အမွ် ပဋိပကၡ မ်ားပိုမိုျပင္းထန္္လာၿပီး ႏိုင္ငံအမ်ားအျပားတို႕သည္ လူမႈေရးႏွင့္ နိုင္ငံေရးမတည္ၿငိမ္မႈ လိႈင္းတန္ပိုးသစ္မ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ၾကရသည္။ ခ်ီလီက ၄င္း၏ စစ္အာဏာရွင္ကို ၁၉၃၁ တြင္ ျဖဳတ္ခ်ၿပီး ဘရာဇီးက ၄င္း၏ လူနည္းစု အာဏာကိုခ်ဳပ္ကိုင္ထားသည့္ သမၼတႏိုင္ငံေဟာင္းကို ၁၉၃၀ ခုႏွစ္တြင္ အဆုံးသတ္လိုက္သည္။ က်ဴးဘားက အက်င့္ပ်က္ခ်စားသည့္ သမၼတကို ျဖဳတ္ခ်ၿပီး ၁၉၃၀-၃၂ အတြင္း ပီရူးႏိုင္ငံ၏ ေတာ္လွန္ရန္အားထုတ္မႈမွာ မေအာင္မျမင္ျဖစ္ရသည္။ ကိုလံဘီယာတြင္ ကြန္ဆာေဗးတစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လစ္ဘရယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသို႕ေျပာင္းလာသည္။အိႏၵိယႏွင့္ အီဂ်စ္တြင္ လြတ္လပ္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား ပိုမိုက်ယ္ျပန္႕လာသည္။ အေနာက္အာဖရိကႏွင့္ ကာရစ္ဗီယမ္တြင္လည္း ႀကီးမားေသာ လူထုလႈပ္ရွားမႈႀကီးမ်ား ပထမဆုံးအႀကိမ္ေပၚလာသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ကမာၻ ႕စီးပြားပ်က္ကပ္ႀကီးသည္ ကုိလိုနီႏွင့္ ကိုလိုနီတပိုင္း နိုင္ငံမ်ား တိုက္ပြဲမ်ားကိုျဖစ္ေစၿပီး လက္၀ဲယိမ္းေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ားျဖစ္ေစသည္။ နယ္ခ်ဲ႕နိုင္ငံမ်ားတြင္မူ အာဏာရ လူတန္းစားသည္ ထို အက်ပ္အတည္း၏ လူမႈအက်ိဳးဆက္မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ရန္ ဆိုးဆိုးရြားရြားႀကိဳးစားေနရသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ စစ္မတိုင္မီကာလက လြတ္လပ္ေသာ ေဈးကြက္စနစ္သည္ မည္သည့္အေျဖကိုမွ် မေပးႏိုင္ေၾကာင္းထို အခ်ိန္တြင္ ထင္ရွားလာသည္။ ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္တစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ားျပဳလုပ္ေသာ ဆြီဒင္ကဲ့သို႕ေသာ ႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕ႏွင့္ ရုစဗဲ့လ္၏ New Deal ကိုအေကာင္အထည္ေဖၚေသာ အေမရိကန္တို႕ကဲ့သို႕ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားသည္ လူမႈဖူလႈံေရး စီးပြားေရးမ်ားကို ပထမဆုံးအႀကိမ္ က်င့္သုံးလာၾကရသည္။ သို႕ေသာ္ ၄င္းတို႕သည္ခၽြင္းခ်က္မ်ားသာျဖစ္သည္။ အုပ္ခ်ဳပ္သူလူတန္းစား အတြက္ပိုမိုဆြဲေဆာင္မႈ ရွိေသာ အေျဖမွာ လက္ယာဖက္ ဖက္ဆစ္၀ါဒဖက္သို႕ ပိုမိုခ်ည္းကပ္ရန္ျဖစ္သည္။ ထိုစဥ္က အီတလီသည္ ဖက္ဆစ္နိုင္ငံျဖစ္ေနၿပီးျဖစ္သည္။ ဂ်ပန္သည္ ၁၉၃၀-၃၁ တြင္ လစ္ဘရယ္၀ါဒီအျဖစ္မွ အမ်ိဳးသားစစ္၀ါဒ အစိုးရျဖစ္လာသည္။ ၁၉၃၃ ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ာမဏီသည္ နာဇီမ်ားကို အာဏာေပးအပ္ခဲ့သည္။ အျခားေသာ နယ္ခ်ဲ႕ႏိုင္ငံမ်ားသည္လည္း လက္ယာဖက္သို႕ ေရြ႕လာၾကၿပီး ဆိုရွယ္ဒီမိုကရပ္တစ္ လက္၀ဲမ်ား ေနာက္ဆုတ္လာသည္ကို ေတြ႕လာရသည္။ ဖက္ဆစ္ဂ်ာမဏီသည္ ၄င္း၏ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္စစ္ယႏ`ၽႊားကို အလွ်င္အျမန္တည္ေဆာက္ကာ ၄င္း၏ႀကီးထြားေနေသာ အလုပ္လက္မဲ့ႏႈနး္ကို အႀကီးအက်ယ္ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ခဲ့သျဖင့္ နယ္ခ်ဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္သူလူတန္းစားမ်ားအတြက္ ပိုမိုဆြဲေဆာင္မႈျဖစ္လာသည္။
Chapter VII
The Fourth Period: 1917 - 1949
Period of Historic Advances This period presented a variety of challenges to Marxism-Leninism. Almost throughout this period it had to literally wage war against the armies of the bourgeoisie. Imperialism tried repeatedly to crush by military force of the first land of socialism. It also tried to divert and destroy the movement through its various agents within the Communist Parties. However despite all the attempts of this powerful enemy, Marxism-Leninism made historic advances in this period. It commenced the process of socialist construction in a relatively backward capitalist country; it adopted the correct tactics in an imperialist world war and utilised the war to the advantage of the proletariat; it guided the upsurge of national liberation struggles in the colonies and semi-colonies and developed the correct strategy and tactics suitable for these countries; and it achieved victory in numerous countries and thus established the socialist camp among one-third of humanity. These victories in practice could only become possible because Marxist-Leninist theory did not stagnate. Despite the early death of Lenin, Marxism-Leninism continued, in the hands of the great proletarian teachers, Stalin and Mao, to develop the theory to provide answers to all new questions. Further, it was in this period that the foundations were laid for the future development of Marxism-Leninism to a new stage.
အခန္း ( ၇ )
စတုတၳေခတ္
သမိုင္းဝင္တိုးတက္မႈေခတ္
ဤကာလတြင္မာ့က္စ္လီနင္ဝါဒအတြက္စိန္ေခၚမႈအမ်ားအျပားေပၚထြက္လာသည္။ဤေခတ္တေလ်ာက္လုံးနီးပါးတြင္ ၎သည္ဓနရွင္စစ္တပ္မ်ားကို လက္ေတြ႕စစ္ဆင္တိုက္ခိုက္ေနရသည္။ နယ္ခ်ဲ့စနစ္သည္ ပထမဆုံးဆိုရွယ္လစ္နိုင္ငံကို စစ္ေရးျဖင့္ေခ်မႈန္းရန္အႀကိမ္ႀကိမ္က်ိဳးစားသည္။ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမ်ားအတြင္းမွ၎တို၏သူလ်ွို်အမ်ိဳးမ်ိဳးမွတဆင့္ဤလႈပ္ရွားမႈကိုလမ္းလႊဲဖ်က္စီးရန္က်ိဳးစားသည္။ ဤသို႔အင္အားႀကီးေသာရန္သူမ်ား၏အားထုတ္မႈမ်ားရွိေသာ္လည္း မာကစ္လီနင္ဝါဒသည္ ဤေခတ္အတြင္းသမိုင္းဝင္တိုးတက္မႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ၎သည္နိႈင္းယွဥ္ခ်က္အားျဖင့္ေခတ္ေနာက္က်ေသာအရင္းရွင္နိုင္ငံတခုတြင္ ဆိုရွယ္လစ္တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကိုစတင္ခဲ့သည္။ ၎သည္နယ္ခ်ဲ့ကမၻာစစ္အတြင္း မွန္ကန္ေသာ နည္းဗ်ဴဟာမ်ားကိုခ်မွတ္ၿပီး စစ္ကိုပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား၏အက်ိဳးအတြကာအသုံးခ်နိုင္ခဲ့သည္။ ၎သည္ကိုလိုနီနွင့္ကိုလိုနီတပိုင္းနိုင္ငံမ်ားတြင္ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတိုက္ပြဲမ်ားေပၚေပါက္ေရးကိုလမ္းၫြဳန္ခဲ့ၿပီး ဤနိုင္ငံမ်ားအတြက္မွန္ကန္ေသာေသနဂၤဗ်ဴဟာမ်ားနွင့္နည္းပိရိရာယ္မ်ားကိုေဖာ္ထုတ္ေပးခဲ့သည္။ ထိုေနာက္၎သည္ နိုင္ငံအမ်ားအျပားတြင္ေအာင္ပြဲရခဲ့ၿပီး ကမၻာ့လူသားထု၏သုံးပုံတပုံတြင္ဆိုရွယ္လစ္အုပ္စုကိုထူေထာင္ခဲ့သည္။လက္ေတြ႕တြင္ ဤေအာင္ပြဲမ်ားသည္ မ်ားျဖစ္ေပၚလာရျခင္းမွာ မာ့က္စ္လၤီနင္ဝါဒသည္ရပ္တန့္မေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ လီနင္သည္ေစာစီးစြာေသဆုံးခဲ့ေသာ္လည္း မာ့က္စ္လီနင္ဝါဒသည္ ပစၥည္းမဲ့ဆရာႀကီးနွစ္ဦးျဖစ္ေသာ စတာလင္နွင့္ေမာ္တို႔၏လက္တြင္ ျပႆနာသစ္အားလုံးကိုေျဖရွင္းေပးေသာသေဘာတရားအျဖစ္ဆက္လက္ဖြြံ႕ၿဖိဳးေနသည္။ ထို႔အျပင္ မာ့က္စ္လီနင္ဝါဒ အနာဂါတ္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအဆင့္သစ္အတြက္ အုတ္ျမစ္ကိုလည္းခ်ေပးခဲ့သည္မွာ ဤေခတ္တြင္ျဖစ္သည္။
This same period for the world of capitalism was one of continuous and severe crisis. At the start of this period it was still embroiled in a devastating inter-imperialist war; before the end of this period another still more devastating world war had shaken its foundations; and between the wars it had faced its most serious economic crisis and had given to humanity the scourge of fascism. For capitalism, it was, as one author has called it ‘The Age of Catastrophe’.
အရင္းရွင္ကမၻာအတြက္မူဤေခတ္သည္ စဥ္ဆက္မျပတ္ျပင္းထန္ေသာ အက််ပ္အတည္းမ်ား၏ေခတ္ျဖစ္သည္။ ဤေခတ္အစ၌ အရင္းရွင္ေလာကသည္ ဖ်က္းအားျပင္းသည့္ နယ္ခ်ဲျခင္းျဖစ္ပြားေသာစစ္တြင္ အက်ပ္အတည္းဆိုက္ေနစဲျဖစ္သလို ဤေခတ္၏နိဂုံးသည္လည္း အရင္းရွင္စနစ္သည္ ပိုမိုဖ်က္အားျပင္းထန္ေသာ ကမၻာစစ္ေနာက္တခုက ၎၏အုတ္ျမစ္ကိုလႈပ္ခါေနေသာကာလျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ဤစစ္နွစ္ခုၾကားကာလတြင္ ၎သည္အျပင္းထန္ဆုံးစီးပြားေရးအက်ပ္အတည္းကိုရင္ဆိုင္ခဲ့ရၿပီးလူသားထုကိုဖက္ဆစ္ဝါဒေရာဂါဆိုးကိုေဆာင္က်ဥ္းေပးခဲ့သည္။ စာေရးဆရာတဦး၏အဆိုအရ ထိုေခတ္သည္ အရင္းရွင္စနစ္အတြက္မူ ေဘးဒုကၡေခတ္ျဖစ္သည္။
Fight against the ‘Left Communists’
At the beginning of this period, though an historic victory had been won in Russia, the crucial task of stabilising and consolidating the dictatorship of the proletariat remained. When the capture of state power was accomplished, the World War I was still on in full swing, and Russia was still a party to the war. Its whole economy was in shambles industries had closed, unemployment was rampant and there were tremendous shortages of food, clothing and essential commodities.
လက္ဝဲစြန္းကြန္ျမဴနစ္မ်ားကိုဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ျခင္း
ဤေခတ္၏အစတြင္ ရုရွား၌သမိုင္းဝင္ေအာင္ပြဲရၿပီးေသာ္လည္း ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားအာဏာရွင္စနစ္ကို တည္ၿငိမ္က်စ္လစ္သိပ္သည္းေအာင္လုပ္ေဆာင္ေရးမွာေရးပါေသာကိစၥအျဖစ္ဆက္လက္က်န္ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။ နိုင္ငံေတာ္အာဏာကုိသိမ္းပိုက္ျခင္းကိစၥၿပီးစီးေသာအခါ ပထမကမၻာစစ္မွာ အရွိန္အဟုန္ျမင့္ေနဆဲျဖစ္ၿပီး ရုရွားသည္လည္းစစ္တြင္ပါဝင္ပတ္သက္ေနေသာဘက္တဘက္ျဖစ္သည္။ ၎၏စီးပြားေရးတခုလုံးမွာ ကေမာက္ကမျဖစ္ေနသည္။ ၎၏စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားကိုပိတ္ထားရသည္။ အလုပ္လက္မဲ့ေပါမ်ားၿပီး အစားအစာ၊အဝတ္အထည္နွင့္အဓိကက်ေသာကုန္စည္မ်ားအႀကီးအက်ယ္ျပတ္ေတာက္ေနသည္။
The first requirement was peace in order that the new Soviet Re- public may get some respite to consolidate its forces. Britain, France and the United States refused to agree to the armistice proposed by the Soviet Decree on Peace. Therefore separate peace talks with German were started and on December 5, 1917, an armistice was signed and negotiations continued to secure a peace treaty. All those opposed to the revolution, including the Mensheviks and Socialist Revolutionaries, frantically opposed the peace negotiations as they hoped for the fall of Soviet power in war with Germany. Within the Central Committee too there existed a trend led by Trotsky which wanted continuation of the war on the plea of aiding the revolution in Germany. He formed a bloc of ‘Left Communists’, along with Bukharin and others to oppose the leadership of Lenin. In fact, Trotsky, in his capacity as of the negotiating delegation, broke off the peace negotiations, and the war restarted I’M a few days before the C.C., under the leadership of Lenin and Stalin, took the decision to accept the German terms for peace and signed the Brest-Litovsk Treaty on February 23, 1918, The differences on this question were so intense that Lenin was forced within two weeks it) call the Seventh Congress of the Party in March 1918-within just seven months of the earlier Congress-in
order to decide the question of peace The Congress voted in favour of the Brest-Litovsk Peace by 30 vote against 12 with 4 abstentions. The Peace was a classic example of the Leninist tactics of how to retreat in good order in the face of an obviously superior enemy.
ဆိုဗီယက္သမၼတနိုင္ငံသစ္၎၏အင္အားမ်ားကိုစုစည္းနိုင္ရန္အတြက္ အက်ပ္အတည္းမွေခတၱခဏ သက္သာေစရန္ ပထမဆုးံလိုအပ္ခ်က္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္သည္။ ၿဗိတိန္၊ျပင္သစ္နွင့္အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတို႔သည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုဗီယက္ဒီဂရီ ကအဆိုျပဳေသာစစ္ေျပၿငိမ္းေရးကို သေဘာမတူၾကေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ဂ်ာမဏီနွင့္သီးျခားေဆြးေႏြးပြဲမ်ားစတင္ၿပီး ၁၉၁၇ ဒီဇင္ဘာ ၅ ရက္ေန႔တြင္ စစ္ေျပၿငိမ္းေရးစာခ်ဳပ္တခုခ်ဳပ္ဆိုၿပီး ၿငိ္မ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီခ်က္ကို ဆက္လက္ညိႈႏိႈင္းသည္။ မင္ရွီဗစ္နွင့္ဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားအပါအဝင္ေတာ္လွန္ေရးကိုဆန္႔က်င္သူအားလုံးက ဆိုဗီယက္အာဏာဂ်ာမဏီနွင့္စစ္ပြဲတြင္က်ဆုံးမည္ဟုေမ်ွာ္လင့္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို ထိတ္လန္႔တၾကား ဆန္႔က်င္ၾကသည္။ ဗဟိုေကာ္မတီအတြင္းတြင္လည္း ဂ်ာမဏီမွေတာ္လွန္ေရးကို ကူညီရန္ဟူေသာ ေတာင္းဆိုမႈျဖင့္ စစ္ကိုဆက္လက္ဆင္ႏြဲလိုေသာ ထေရာ႕စကီးဦးေဆာင္သည့္ အယူအဆအုပ္စုတခုရွိသည္။ သူသည္ ဘူခါနင္နွင့္ လီနင္ကိုဆန္ုက်င္ေသာအျခားသူမ်ားနွင့္အတူ လက္ဝဲကြန္ျမဴနစ္အုပ္စုတခုကိုဖြဲ႕သည္။ လက္ေတြ႕တြင္ထေရာ႕စကီသည္ ေစ့စပ္ညႇုိနိႈင္းေရးကိုယ္စားလွယ္အဖ့ြဲမွသူ၏ရာထူးကိုသုံးကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကိုျဖတ္ေတာက္ခဲ့ၿပီး စစ္ပြဲမ်ားရက္အတန္ၾကာဆက္လက္ျဖစ္ပြားသည္မွာ လီနင္နွင့္စတာလင္၏ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ဗဟိုေကာ္မတီက ဂ်ာမန္ဘက္မွ အဆိုျပဳခ်က္မ်ားကိုသေဘာတူၿပီး ၁၉၁၈ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၃ တြင္ ဘရက္စ္-လစ္ေတာ့စာခ်ဳပ္ကိုလက္မွတ္ေရးထိုးခ်ိန္အထိျဖစ္သည္။ ထိုကိစၥအတြက္သေဘာထားကြဲလြဲမႈမွာျပင္းထန္လြန္းေသာေၾကာင့္ လီနင္သည္ ၿငိမ္းခ်မ္ေရးျပႆနာနွင့္ပတ္သက္၍ဆုံးျဖတ္ရန္ နွစ္ပတ္အတြင္း ၇ ႀကိမ္ေျမာက္ပါတီကြန္ဂရက္ကို ေနာက္ဆုံးကြန္ဂရက္အၿပီး ၇ လမ်ွသာၾကာေသာ ၁၉၁၈ မတ္လတြင္ ေခၚယူရသည္။ ကြန္ဂရက္က ဘရက္စ္-လစ္ေတာ့စာခ်ဳပ္ကို ေထာက္ခံမဲ ၃၀၊ ကန္႔ကြက္မဲ ၁၂ မဲ နွင့္ပ်က္ကြက္မဲ ၄ မဲျဖင့္ အတည္ျပဳခဲ့သည္။ ထိုၿငိမ္းခ်မ္းေရးသည္ မိမိထက္အထင္အရွားအင္အားႀကီးမားေသာရန္သူနွင့္ေတြ႕ဆုံစဥ္မည္သို႔စနစ္တက်ဆုတ္ခြာရမည္ ဟူေသာလီနင္ဝါဒနည္းပိရိရာယ္၏ ဂႏၵဝင္ေျမာက္ေသာဥပမာတခုျဖစ္သည္။
In these first few months besides securing peace with Germany, the Soviet government had smashed the bourgeois state machinery, seized all key industries, and passed on 400 million acres of land to the peas ants. Having completed the ‘expropriation of the expropriators’, the Bolsheviks had now to move to the new stage of socialist construction The tasks of this stage were outlined by Lenin, in April 1918, in his ‘The Immediate Tasks of the Soviet Government’. He called for strict and universal accounting, control of the whole of production and distribution, raising labour productivity and developing Socialist emulation. In May 1918, Lenin wrote an article on “ ‘Left- Wing’ Childishness and the Petty-Bourgeois Mentality”, in which he exposed the left phraseology of the ‘Left Communists’ with regard to the Peace as well as to the tasks of socialist construction. He explained how the ‘defence of the socialist fatherland’ was totally consistent with the interests of the international proletariat.
ဂ်ာမဏီနွင့္ျင္ိမ္းခ်မ္ေရးရယူျခင္းအျပင္ ဤလအနည္းငယ္အတြင္း ဆိုဗီယက္အစိုးရသည္ ဓနရွင္ နိုင္ငံေတာ္ယႏၲၲယားကုိေခ်မႈန္းခဲ့သည္၊ အဓိကစက္မႈလုပ္ငန္းးမ်ားကိုသိမ္းယူခဲ့ၿပီး လယ္ဧက သန္း ၄၀၀ ေက်ာ္ကိုလယ္သမားမ်ားသို႔လြဲေပးသည္။ အမ်ားျပည္သူ၏ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကိုသိမ္းယူထား သူမ်ား၏ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကိူအမ်ားျပည္သူပိုင္ျပန္လည္ျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ ေဘာလ္ရွီဗစ္အစိုးရသည္ ဆိုရွယ္လစ္တည္ေဆာက္ေရး၏အဆင့္သစ္သို႔တက္လွမ္းသည္။ဤအဆင့္၏လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားကို လီနင္က "ဆိုဗီယက္အစိုးရ၏လတ္တေလာလုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားအမည္ရွိသူ၏ ၁၉၁၈ ဧၿပီလ စာတမ္း တြင္ ေကာက္ေၾကာင္းေဖာ္ျပခဲ့သည္။သူကတင္းက်ပ္ၿပီးအႂကြင္းမဲ့ေသာတာဝန္ခံမႈ၊ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ တခုလုံးကိုထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း နွင့္ဆိုရွယ္လစ္သာလြန္ထက္သန္ေအာင္ႀကိဳးစားမႈဖြံ႕ၿဖိဳးေရး တို႔ကိုေတာင္း ဆိုသည္။ ၁၉၁၈ ေမလတြင္ လီနင္ကသူ၏ လက္ဝဲဝါဒသူငယ္နာနွင့္ဓနရွင္ေပါက္စအေတြးအေခၚအမည္ရွိစာတမ္းတြင္ လက္ဝဲစြန္းကြန္ျမဴနစ္မ်ား၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနွင့္ဆိုရွယ္လစ္တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားနွင့္ဆိုင္ေသာ လက္ဝဲေဝါဟာရမ်ားကို ဖြင့္ခ်သည္။ ဆိုရွယ္လစ္အဖနိုင္ငံေတာ္ကိုကာကြယ္ျခင္းသည္နိုင္ငံတကာပစၥည္းမဲ့မ်ား၏အက်ိဳးစီးပြားနွင့္မည္သုိ႔လုံးဝ ကိုက္ညီေၾကာင္းသူကရွင္းျပသည္။
War Communism
The respite from the Brest Peace however did not last long. In the second half of 1918 the imperialists of Britain, France, Japan and America started military intervention directly, and indirectly, through aid to domestic reactionaries. They financed the various counter-revolutionary White armies, and even sent British, French, American, Japanese, Polish, Serb, Greek and Rumanian troops on to Russian soil. In order to face this all-round attack, the Party had to mobilise the whole country to fight the enemy. The Soviet government introduced a policy of ‘War Communism’. It took over control of middle and small industries, in addition to large-scale industry; it introduced a state monopoly of the grain trade and prohibited private trading in grain; it established the surplus- appropriation system, under which all surplus produce of the peasants had to be handed over to the state at fixed prices; and finally it introduced universal labour service for all classes, making physical labour compulsory for the bourgeoisie, thus releasing workers required for more important responsibilities at the front. This policy of ‘War Communism’ was however of a temporary nature to fulfill the needs of war. It helped mobilise the whole people for the war and thus resulted in the defeat of all the foreign interventionists and domestic reactionaries by the end of 1920 and the preservation of the independence and freedom of the new Soviet Republic. The other factor that helped preserve Soviet power was the revolutionary wave that was then sweeping Europe. The impact was such that the imperialists knew that pushing their own soldiers and sailors to war against the Red Army would most probably result in a mutiny.
စစ္အတြင္းကြန္ျမဴနစ္ဝါဒ
သို႔ေသာ္ ဘရက္ၿငိမ္းခ်မ္ေရးေၾကာင့္ သက္သာရာရမႈ သည္မရွည္ၾကာေပ။ ၁၉၁၈ ဒုတိယနွစ္ဝက္တြင္ နယ္ခ်ဲ့ ျဗတိန္၊ျပင္သစ္၊ဂ်ပန္နွင့္အေမရိကတို႔သည္ ျပည္တြင္းတန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားသို႔ အကူ အညီမွတဆင့္ တိုက္ရိုက္နွင့္သြယ္ဝိုက္ၿပီး စစ္ေရးၾကားဝင္စြက္ဖက္မႈကိုစတင္ခဲ့ၾကသည္။ ၎တို႔သည္ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးတပ္ျဖဴမ်ားကိုေငြေၾကးေထာက္ပ့ံရုံမ်ွမက ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္၊ အေမရိကန္၊ ဂ်ပန္၊ ပိုးလ္၊ ဆာ့ဘ္၊ ဂရိနွင့္ ရူေမးနီးယန္းတပ္မ်ားကိုရုရွားေျမေပၚသို႔ေစလႊတ္ခဲ့ၾကသည္။ဤသို႔ဘက္ေပါင္းစုံမွတိုက္ခုက္မႈမ်ားကိုတန္ျပန္နိုင္ရန္ ပါတီသည္ရန္သူကိုတိုက္ရန္ တနိုင္ငံလုံးကိုလႈ႕ံေဆာ္လႈပ္ရွားခဲ့ရသည္။ ဆိုဗီယက္အစိုးရသည္စစ္အတြင္းကြန္ျမဴနစ္ဝါဒဟူေသာမူဝါဒကိုစတင္က်င့္သုံးသည္။ ၎သည္အႀကီးစားစက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားအျပင္ အလတ္စားနွင့္အေသးစားစက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားကိုသိမ္းယူသည္၊ သီးနွံကုန္သြယ္မႈကိုနိုင္ငံေတာ္ကခ်ဳပ္ကိုင္ၿပီးပုဂၢလိကသီးနွံကုန္သြယ္မႈကိုပိတ္ပင္သည္၊ လယ္သမားမ်ား၏အပိုအလ်ွံထုုတ္ကုန္မ်ားကိုနိုင္ငံေတာ္သို႔သတ္မွတိေဈးျဖင့္ေရာင္းခ်ရေသာ အပိုအလ်ွံစနစ္ခြဲေဝေရးစနစ္ကိုထူေထာင္သည္၊ေနာက္ဆုံုးတြင္ ဓနရွင္မ်ားရုပ္ပိုင္းလုပ္အားျပဳလုပ္ရန္လိုၿပီး ထို႔ေၾကာင့္ ပိုမိုအေရးႀကီးေသာေရွ႕တန္းတာဝန္ထမ္းေဆာင္ရန္ အလုပ္သမားမ်ားကိုခြင့္ျပဳေသာ လူတန္းစားအားလုံုးအက်ြင္းမဲ့လုပ္အားစနစ္ကိုထူေထာင္သည္။ ဤစစ္အတြင္းကြန္ျမဴနစ္စနစ္မူဝါဒသည္ စစ္၏လိုအပ္ခ်က္မ်ားကိုယာယီျဖည့္ဆည္းရန္သေဘာသဘာဝရွိသည္။ ၎သည္လူထုတရပ္လုံးကိုစစ္အတြက္နိႈးဆြေပးၿပီး ၁၉၂၀ နွစ္ကုန္တြင္ ျပည္ပဝင္ေရာက္စြက္စြက္ဖက္ေရးဝါဒီမ်ားနွင့္ ျပည္တြင္းတန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားအားလုံးက်ဆုံးမႈျဖစ္ေစကာ ဆိုဗီယက္သမၼတနိုင္ငံသစ္၏လြတ္လပ္ေရးနွင့္လြတ္လပ္မႈကိုထိန္းသိမ္းနိုင္ခဲ့သည္။ ဆိုဗီယက္အာဏာကိုထိန္းသိမ္းေပးေေသာအျခားအခ်က္တခုမွာ ထိုစဥ္က ဥေရာပတတိုက္လုံးကိုလႊမ္းၿခံဳသြားေသာ ေတာ္လွန္ေရးလိႈင္းျဖစ္သည္။ သက္ေရာက္မႈမွာဤမ်ွႀကီးမား၍ နယ္ခ်ဲ့ဝါဒီမ်ားသည္ ၎တို႔၏စစ္သားမ်ားနွင့္ေရတပ္သားမ်ားကို တပ္နီေတာ္နွင့္ျဖစ္ပြားေသာစစ္ပြဲသို႔တြန္းပို႔ျခင္းသည္ ပုန္ကန္မႈျဖစ္ေစနိုင္ဆုံးျဖစ္သည္ကိုေဘာေပါက္သြားၾကသည္။
World-wide Revolutionary Crisis
This period at the end of the World War I was a time of extreme revolutionary ferment throughout the world. The success of the October Revolution had impact in numerous countries, even where Marxism yet had little or no influence. ‘Soviets’ were formed by tobacco work ers in Cuba where few knew then even where Russia was. In Spain the years 1917-19 came to be known as ‘the Bolshevik biennium’ though the local left then was mostly anarchist. Revolutionary student movements broke out in Peking in 1919; and in Cordoba (Argentina) in 191 8, which soon spread across Latin America and generated local revolutionary Marxist leaders and parties. The revolution in Mexico entered its most radical phase in 1917 and immediately built a relationship with revolutionary Russia. The October Revolution also immediately had its impact on the Sarekat Islam, the Indonesian national liberation movement’s main mass organisation.
ကမၻာအဝွမ္းေတာ္လွန္ေရးအက်ပ္အတည္း
ပထမကမၻာစစ္အၿပီးဤကာလသည္ ကမၻာတဝွမ္းေတာ္လွန္ေရးမ်ားအလြန္တက္ႂကြေသာကာလျဖစ္သည္။ ေအာက္တိုဘာေတာ္လွန္ေရး၏ေအာင္ျမင္မႈသည္ မာ့က္စ္ဝါဒၾသဇာလြမ္းမိုးမႈမရွိေသးေသာေနရာမ်ားအပါအဝင္ နိုင္ငံအမ်ားအျပားအေပၚရိုက္ခတ္ခဲ့သည္။ ဆိုဗီယက္မ်ားကို ထိုစဥ္က ရုရွာနိုင္ငံမည္သည့္ေနရာတြင္ရွိသည္သိသူမရွိသေလာက္ျဖစ္ေသာ က်ဴးဘားမွ ေဆး႐ြက္ႀကီးလုပ္သားမ်ားကလည္းဖြဲ႕စည္းၾကသည္။ စပိန္တြင္ အမ်ားစုမွာမင္းမဲ့ဝါဒီမ်ားသာျဖစ္ေသာ္လည္း ၁၉၁၇-၁၉ ကာလအတြင္း ေဒသခံလက္ဝဲသမားမ်ားမွာ ေဘာ္လ္ရွီဗစ္ဘိုင္အန္နီယမ္ဟုသိလာၾကသည္။ ၁၉၁၉ တြင္ပီကင္းနွင့္ ၁၉၁၈ တြင္ အာဂ်င္တီးနားနိုင္ငံေကာ္ဒိုဘာတြင္ ေက်ာင္းသားေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားျဖစ္ပြားၿပီး လကတင္အေမရိကတလႊားကူးစက္သြားကာ ေဒသခံေတာ္လွန္ေရးမာ့က္စ္ဝါဒီမ်ားနွင့္ပါတီမ်ားေမြးထုတ္ေပးခဲ့သည္။ မကၠဆီကိုမွေတာ္လွန္ေရးသည္ ၁၉၁၇တြင္အေျခခံအက်ဆုံးအဆင့္သို႔ေရာက္လာၿပီး ေတာ္လွန္ေသာရုရွားနွင့္ခ်က္ျခင္းအဆက္အသြယ္ထူေထာင္ခဲ့သည္။ ေအာက္တိုဘာေတာ္လွန္ေရးသည္ အင္ဒိုနီးရွားအမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးလႈပ္ရွားမႈ၏အဓ္ိက လူထုအဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ေသာ ဆာရီကက္အစၥလမ္ အေပၚခ်က္ျခင္းတိုက္ရိုက္သက္ေရာက္ခဲ့သည္။ Europe, the main arena of the War, was in the deepest revolutionary crisis. The war had resulted in the overthrow of four feudal autocrats and the break-up of their four great empires - the Russian,
Germans Austro-Hungarian (Habsburg), and Turkish (Ottoman). The state structures were in shambles and the masses were in the mood for revolt. The mass protests started even before the completion of the war. In January 1918, a wave of mass political strikes and anti-war demonstrations swept through central Europe, starting in Vienna, spreading via Budapest and the Czech regions to Germany, and culminating in the revolt of the Austro-Hungarian navy’s sailors in the Adriatic Sea. In September Bulgarian soldiers revolted, proclaimed a Republic and marched on their capital Sofia, before being disarmed with German help. By October the Habsburg monarchy collapsed after losses in battles against Italy. This setoff a massive national upsurge which finally led to the formation of numerous new states from the remains of the old empires: Finland, Poland, Czechoslovakia, Yugoslavia, Estonia, Latvia, and Lithuania.
စစ္၏ဗဟုိခ်က္ျဖစ္ေသာ ဥေရာပသည္အနက္ရႈိင္းဆုံေတာ္လွန္ေရးအက်ပ္အတည္းတြင္ရွိေနသည္။ စစ္သည္ ဗေဒႆရာဇ္မင္းစိုးရာဇာေလဦးကိုျပဳတ္က်သြားေစၿပီး ၎တို႔၏အင္ပါယာႀကီးေလးခု - ရုရွား၊ ဂ်ာမန္၊ ၾသစထရိုဟန္ေဂးရီးယန္း ( ဟက္စဘတ္ )၊ နွင့္တူရကီ ( ေအာ္တိုမင္ ) -တို႔ကုိျပိဳကြဲသြားေစခဲ့သည္။ နိုင္ငံေတာ္အေဆာက္အအုံမ်ားမွာလည္းဖရိုဖရဲျဖစ္ေနၿပီး လူထုမ်ားမွာလည္းေတာ္လွန္ေရးစိတ္ဓာတ္မ်ားခံစားေနရသည္။ လူထုဆႏဒျပပြဲမ်ားမွာစစ္မၿပီးခင္ကပင္စတင္ေနၿပီျဖစ္သည္။ ၁၉၁၈ ဇန္နဝါရီလတြင္ လူထုနိုင္ငံေရးသပိတ္လႈိင္းတခုနွင့္စစ္ဆန္႔က်င္ေရးဆႏၵျပပြဲမ်ားသည္ဗီရင္နာမွစတင္ကာ ဘူဒါပက္နွင့္ ခ်က္ေဒသမ်ားမွတဆင့္ ဂ်ာမဏီသို႔ပ်႕ံနွံ႔ၿပီး ဗဟိုဥေရာပတခုလုံးကိုလႊမ္းမိုးသြားၿပီး အဒရီယက္တစ္ပင္လယ္တြင္ ၾသစထရိုဟန္ေဂးရီးယန္းေရတပ္သားမ်ားအုန္ႂကြမႈျဖင့္အထြဋ္အထိပ္သို႔ေရာက္သြားသည္ ။ စက္တင္ဘာလတြင္ ဘူလ္ေဂးရီးယန္းစစ္သားမ်ားပုန္ကန္ၾကၿပီး ဂ်ာမဏီ၏အကူအညီျဖင္လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းမခံရမီ သမၼတနို္င္ငံအျဖစ္ေၾကညာကာ ၎တို႔၏ၿမိဳ႕ေတာ္ ဆိုဖီယာသို႔ခ်ီတက္ၾကသည္။ ေအာက္တိုဘာလသို႔ေရာက္ေသာအခါ ဟက္စဘတ္ဘုရင္စနစ္မွာ အီတလီနွင့္စစ္ရႈံးၿပီးေနာက္ ၿပိဳကြဲသြားသည္။ ဤအေျခအေနသည္ ေနာက္ဆုံးတြင္ အင္ပါယာေဟာင္းမ်ား၏အႂကြင္းအက်န္မ်ားမွ နိုင္ငံသစ္ေပါင္းမ်ား - ဖင္လန္၊ပိုလန္၊ ခ်က္ကိုစလိုဗက္ကီးယား၊ ယူဂိုဆလဗီးယား၊ အက္စတိုးနီးယား၊ လတ္ဗီးယားနွင့္ လစ္သူေအးနီးယား- စြာဖြဲ႕စည္းျခင္းသို႔ဦးတည္လာခဲ့ေသာ ႀကီးမားေသာအမ်ိဳးသားအုံႂကြမႈမ်ား ကိုျဖစ္ေစခဲ့သည္။
In Germany and Hungary however the crisis led to revolution. In November 1918 the German sailors mutinied and this immediately spread a wave of revolt throughout Germany. Soviets were immediately established in Berlin and other cities. These were however crushed in January 1919 after two weeks of street fighting against the reactionary military which had been reorganised by the Social-Democrat government which had succeeded the Kaiser. It was during this period on January 15th that Rosa Luxemburg and Karl Liebknecht were murdered by the German White guards. Later a Soviet Republic was formed in Bavaria in April 1919 but this too was crushed.
သို႔ေသာ္ ဂ်ာမဏီနွင့္ဟန္ေဂရီတြင္အက်ပ္အတည္းမွာ ေတာ္လွန္ေရးသို႔ဦးတည္ခဲ့သည္။ ၁၉၁၈ နိုဝင္ဘာတြင္ဂ်ာမန္ေရတပ္သားမ်ား ပုန္ကန္ၾကၿပီး ထိုပုန္ကန္မႈသည္ ခ်က္ျခင္းပင္ ဂ်ာမဏီတနိုင္ငံလုံးသို႔ေတာ္လွန္ေရးလိႈိင္းတခုျပန္႔နွံ႔သြားေစသည္။ ဘာလင္နွင့္အျခားၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္ဆိုဗီယက္မ်ားကိုခ်က္ျခင္းထူေထာင္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ၎တို႔သည္လည္း ကိုင္ဇာဘုရင္ကိုဆက္ခံေသာဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္ အစိုးရကျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းထားသည္ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးစစ္တပ္မ်ားနွင့္နွစ္ပါတ္ၾကာ လမ္းမေပၚတိုက္ပြဲမ်ားအၿပီး ၁၉၁၉ ဇန္နဝါရီတြင္ေခ်မႈန္းခံရသည္။ ရိုဆာလက္စ္ဇင္းဘတ္နွင့္ ကားလ္လစ္လ္နက္ခ်္တို႔ ဂ်ာမန္တပ္ျဖဴမ်ား၏ သတ္ျဖတ္ခံရသည္မွာ ဤကာလအတြင္း ဇန္နဝါရီလ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ျဖစ္သည္။ ေနာက္ပိုင္း ၁၉၁၉ ဧၿပီတြင္ ဘာေဗးရီးယား၌ ဆိုဗီယက္သမၼတနိုင္ငံတခုထူေထာင္ေသာ္လည္းေခ်မႈန္းခံခဲ့ရသည္။
In Hungary the Communists led a coalition with the Social-Democrats and took control of the government in March 1919. They were however thrown out within five months by military pressure from Allied governments. The struggles of the workers continued for at least four more years but both these revolutions finally ended in failure.
ဟန္ေဂရီတြင္ကြန္ျမဴနစ္မ်ားသည္ ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္မ်ားနွင့္ၫြန္႔ေပါင္းအဖြဲ႕ကိုဦးေဆာင္ၿပီး ၁၉၁၉ မတ္လတြင္ အစိုးရကိုသိမ္းယူသည္။သို႔ေသာ္၎တို႔သည္လည္း ၅ လအတြင္း စစ္တပ္နွင့္မဟာမိတ္အစိုးရမ်ားဖိအားေၾကာင့္ျဖဳတ္ခ်ခံရသည္။ အလုပ္သမားမ်ား၏တိုက္ပြဲမွာ အနည္းဆုံး ၄ နွစ္ခန္႔ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနခဲ့ေသာ္လည္းဤေတာ္လွန္ေရးမ်ားအဆံုး၌က်ဆုံးခဲ့သည္။
In both cases, though there had been mistakes due to the inexperience of the revolutionaries, the main reason for the failure was the betrayal by the Social-Democrats. In Germany in particular the right Social-Democrats were ministers in government who led the attack on the revolution while the centrists like Kautsky provided round-the-corner assistance. The Communists on the other hand were not strong enough to mobilise and lead the working class in the face of the many difficulties of the time. In Hungary the Communists made the mistake of merging into one party with the Social- Democrat revisionists which affected their ability to lead. Further, though they controlled state power they did try to win over the peasantry by the distribution of land. Also they did not follow the Soviet example of establishing peace with the Allies at cost.
ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ား၏ပေတြ႕အႀကံဳကင္းမဲ့မႈေၾကာင့္အမွားအယြင္းမ်ားရွိေသာာလည္း ထိုျဖစ္ရပ္နွစ္ခုလုံးတြင္ က်ဆုံးရျခင္းအဓိကအေၾကာင္းရင္းမွာ ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္တို႔၏ သစၥာေဖာက္မႈျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ဂ်ာမဏီတြင္လက္ယာဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္အမ်ားသည္ ေတာ္လွန္ေရးအေပၚတိုက္ခုိက္မႈကိုဦးေဆာင္ေသာ အစိုးရဝန္ႀကီးမ်ားျဖစ္သကဲ့သို႔ ေကာက္စကီကဲ့သို႔ေသာ အလယ္ဗဟိုဝါဒီမ်ားကလည္း အနီးကပ္အကူအညီေပးခဲ့ၾကသည္။ တဘက္တြင္မူကြန္ျမဴနစ္တို႔မွာ ထိုေခတ္၏အခက္အခဲမ်ားၾကား၌အလုပ္သမားလူတန္းစားကို ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားရန္လုံေလာက္ေသာအင္အားမရွိေပ။ ဟန္ေဂရီတြင္မူကြန္ျမဴနစ္တို႔သည္ ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသမားမ်ားနွင့္တပါတီတည္းပူးေပါင္းၿပီး ၎တို႔၏ ဦးေဆာင္မႈစြမ္းရည္ကိုထိခိုက္ေစေသာအမွားကိုက်ဴးလြန္ခဲ့ၾကသည္။ ထို႔အျပင္ ၎တို႔သည္ နိုင္ငံေတာ္အာဏာကိုိထိန္းခ်ဳပ္ထားေသာ္လည္း ေျမယာခြဲေဝျခင္းျဖင့္ လယ္သမားမ်ားကို စည္းရံုးရန္မက်ိဳးစားခဲ့ေပ။ ဆိုဗီယက္ဥပမာျဖစ္ေသာ မဟာမိတ္မ်ားနွင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုတန္ဖိုးတခုေပး၍ လည္းလုပ္ေဆာင္ျခင္းမရွိခဲ့ေပ။
Ideological and Political Foundations of the Third International
The ideologue of the Social-Democrat betrayers was Kautsky, who, in 1918, launched a systematic attack on the Soviet government through a booklet, The Dictatorship of the Proletariat. His vicious attack on the Bolsheviks, for suppressing the counter revolution, was presented as a question of dictatorship versus democracy, and has since become the catchphrase for the imperialist bourgeois propaganda attack on socialism. Lenin, immediately, in October 1918, gave a fitting reply through his classic The Proletarian Revolution and the Renegade Kautsky. While establishing a complete defence of the absolute necessity of the dictatorship of the proletariat, and the infinite superiority of proletarian democracy over bourgeois democracy, Lenin further developed on the Marxist understanding of the State which he had presented in his earlier The State and Revolution.
တတိယအင္တာေနရွင္နယ္၏သေဘာတရားေရးနွင့္နိုင္ငံေရးအေျခခံ
ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္သစၥာေဖာက္မ်ား၏သေဘာတရားေရးဆရာမွာ ေကာက္စကီျဖစ္ၿပီး သူ႔သည္ ၁၉၁၈ တြင္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစာအာဏာရွင္စနစ္ဟူေသာစာအုပ္ငယ္တအုပ္မွတဆင့္ဆိုဗီယက္အစိုးရကို စနစ္တက် တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ ေဘည္လ္ရွီဗစ္မ်ားအေပၚသူ၏ ျပင္းထန္ေသာတိုက္ခိုက္မႈကို တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးကိုဖိနွိပ္ေရးအတြက္ အာဏာရွင္စနစ္နွင့္ဒီမိုကေရစီျပႆနာအေနျဖင့္တင္ျပခဲ့ၿပီး ၎သည္ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္အေပၚ နယ္ခ်ဲ့ဓနရွင္ဝါဒျဖန္႔တိုက္ခိုက္မႈ၏ လက္သုံးစကားျဖစ္လာသည္။ လီနင္ကခ်က္ျခင္းပင္ ၁၉၁၈ ေအာက္တိုဘာလ၌ ပစၥည္းမဲ့ေတာ္လွန္ေရးနွင့္သစၥာေဖာက္ေကာက္စကီဟူေသာဂႏၲဝင္ေျမာက္စာတမ္းျဖင့္ အံဝင္ခြင္က်တုန့္ျပန္မႈေပးခဲ့သည္။ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားအာဏာရွင္စနစ္၏အႂကြင္းမဲ့လိုအပ္ျခင္းနွင့္ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားဒီမုိကေရစီသည္ ဓနရွင္ဒီမိုကေရစီ အေပၚ အကန္႔အသတ္မရွိသာလြန္မႈကို အျပည့္အဝကာကြယ္ၿပီး လီနင္သည္သူ၏ အေစာပိုင္းစာတမ္းတခုျဖစ္ေသာ နိုင္ငံေတာ္နွင့္ေတာ္လွန္ေရးစာတမ္းတြင္တင္ျပခဲ့ေသာ နိုင္ငံေတာ္အေပၚ မာ့က္စ္ဝဒ၏နားလည္မႈကို ပိုမို၍ဖြံ႕ၿဖိဳးေစသည္။
Through such exposure of the revisionist and renegade leadership of the Second International, the revolutionary elements in the old parties were won over and Communist parties were formed in many capitalist countries. These forces were convened together in March 1919 for the First Congress of the Third International - the Communist International It called the Second International, which had reconvened just a few weeks earlier, ‘a tool of the bourgeoisie’ and “adopted a Manifesto to the proletariat of all countries, calling upon them to wage a determined
struggle for the dictatorship of the proletariat and for the triumph of Soviets all over the world.”“ It also immediately set up an Executive Committee of the Communist International (E.C.C.I.).
ဒုတ္ိယအင္တာေနရွင္နယ္၏ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသစၥာေဖာက္ေခါင္းေဆာင္းမႈကို ဤသို႔ဖြင့္ခ်ျခင္းျဖင့္ ပါတီေဟာင္းမ်ားမွ ေတာ္လွန္ေသာအင္အားစုမ်ားကိုစည္းရုံးနိုင္ခဲ့ၿပီး ကြန္ျမဴနစ္နိုင္ငံအမ်ားအျပားတြင္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမ်ားဖြဲ႕စည္းလာခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၁၉ မတ္လတြင္ ဤအင္အားစုမ်ားကို တတိယအင္တာေနရွင္နယ္၏ပထမကြန္ဂရက္ သို႔မဟုတ္ ကြန္ျမဴနစ္အင္တာေနရွင္နယ္ အတြက္ စုေဝးခဲ့သည္။ ထိုကြန္ဂရက္က ရက္သတၱပါတ္အနည္းငယ္ေစာၿပီးက်င္းပခဲ့ေသာ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္ကို ဓနရွင္ယႏၲယားဟုေခၚေဝၚခဲ့ၿပီး ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားအာဏာရွင္အတြက္ျပတ္ျပတ္သားသားတိုက္ပြဲဆင္ႏြဲရန္နွင့္ တကမၻာလုံးတြင္ဆိုဗီယက္အဖြဲ႕မ်ာထူေထာင္ရန္နိုင္ငံတကာပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားကိုေတာင္းဆိုေသာ ေၾကညာစာတမ္းတေစာင္ကိုအတည္ျပဳခဲ့သည္။
Due to tremendous preparatory work put in and the world-wide enthusiasm generated by the success of the October Revolution, the Second Congress of the Communist International held in July 1920 was a major success with a wide representation from 21 countries. In particular, Lenin made major contributions to Marxist theory in connection with this Congress. He prepared what he intended as a handbook of Communist party strategy and tactics, which was distributed among the delegates of the Congress. It was called “Left-Wing” Communism, an Infantile Disorder, and concentrated on correcting the ‘leftist’ errors then prevalent in many parties who had joined the International.
စိုက္ထုတ္ခဲ့ေသာႀကီးမားသည့္ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈနွင့္ေအာက္တိုဘာေတာ္လွန္ေရးေအာင္ျမင္မႈကေမြးထုတ္ေပးေသာစိတ္အားထက္သန္မႈမ်ားေၾကာင့္ ၁၉၂၀ ဇူလိုင္တြင္က်င္းပေသာ ကြန္ျမဴနစ္အင္တာေနရွင္နယ္၏ဒုတိယကြန္ဂရက္မွာ နိုင္ငံေပါင္း ၂၁ နိုင္ငံမွက်ယ္ျပန္႔ေသာကိုယ္စားျပဳမႈျဖင့္ႀကီးမားေသာေအာင္ျမင္မႈတခုျဖစ္ခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္လီနင္သည္ဤကြန္ဂရက္နွင့္ပတ္သက္၍ မာ့က္စ္ဝါဒသေဘာတရားသို႔အဓ္ိကအက်ိဳးျပဳခဲ့သည္။ ကြန္ဂရက္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအၾကားျဖန္႔ခ်ိခဲ့သည့္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ေသနဂၤဗ်ဴဟာနွင့္နည္းပိရိရာယ္လက္စြဲအျဖစ္သူရည္႐ြယ္ခဲ့ေေသာစာတမ္းကိုသူႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ခဲ့သည္။ ၎ကို လက္ဝဲစြန္းကြန္ျမဴနစ္ဝါဒ သို႔မဟုတ္ကြန္ျမဴနစ္သူငယ္နာဟုေခါင္းစဥ္ေပးထားၿပီး အင္တာေနရွင္နယ္အဖြဲ႕ဝင္ပါတီအမ်ားအျပားတြင္လႊမ္းမိုးေနေသာ လက္ဝဲအမွားကိုျပဳျပင္ရန္အာရံုစိုက္သည္။
Lenin also prepared the Theses on the National and Colonial Question adopted at the Congress. It was a landmark document which laid the Marxist-Leninist theoretical foundations for understanding and leading the national liberation struggles then gathering momentum in all the colonies and semi- colonies. Besides, Lenin outlined the basic tasks of the Communist International and the theses on the Agrarian Question adopted at this Congress. The Congress also adopted theses on the role of the Communist Party in the proletarian revolution, on the trade union movement, on Communist Parties and parliament, and the Statutes and Conditions of admission of the Communist International. Besides these theoretical formulations, the International, through its Executive Committee started playing a prominent role in guiding the parties and movements in the various member countries. In particular, it tried to make the utmost of the post-war revolutionary situation in the capitalist countries which continued till 1923. However primarily due to the betrayal of the Second International Social-Democrats, as also the ideological and organisational weaknesses of the Communist Parties in these countries, revolution could not be successfully completed in any other capitalist country.
ထိုကြန္ဂရက္၌ပင္အတည္ျပဳခဲ့ေသာ အမ်ိဳးသားနွင့္နယ္ခ်ဲ့ျပႆနာစာတမ္းမ်ားကိုလည္း လီနင္ ကပင္ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ေပးခဲ့သည္။ ထိုစာတမ္းသည္ ထိုစဥ္က ကိုလိုနီနွင့္ကိုလိုနီတပိုင္း နိုင္ငံမ်ား တြင္အရွိန္အဟုန္ရေနေသာ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရတိုက္ပြဲမ်ားကိုနားလည္ဦးေဆာင္ရန္ မာ့က္စ္လီနင္ဝါဒသေဘာတရားေရး အုတ္ျမစ္ခ်ေပးေသာသမိုင္းဝင္စာတမ္းတေစာင္လည္းျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္လီနင္သည္ ကြန္ျမဴနစ္အင္တာေနရွင္နယ္၏အေျခခံလုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားနွင့္ ဤကြန္ဂရက္ကအတည္ျပဳေပးခဲ့ေသာေျမယာျပႆနာစာတမ္းမ်ား ကိုလည္းေကာက္ေၾကာင္းခ်ေပးခဲ့သည္။ ဤကြန္ဂရက္သည္ပစၥည္းမဲ့ေတာ္လန္ေရးတြင္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏အခန္းကဏၰ၊ အလုပ္သမားသမဂၢလႈပ္ရွားမႈ၊ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမ်ားနွင့္ပါလီမန္၊ ပါလီမန္ဥပေဒမ်ားနွင့္ကြန္ျမဴနစ္အင္တာေနရွင္နယ္ဝင္ခြင့္စည္းမ်ဥ္းမ်ားတို႔ကိုလည္းအတည္ျပဳခဲ့သည္။ ဤသေဘာတရားေရးရာမ်ားအျပင္ အင္တာေနရွင္နယ္သည္ ၎၏အမႈေဆာင္ေကာ္မတီမွတဆင့္ အဖြဲ႕ဝင္နိုင္ငံအမ်ိဳးမ်ိဳးမွပါတီမ်ားနွင့္လႈပ္ရွားမႈမ်ားကိုလမ္းၫြဳန္ရာတြင္အေရးပါေသာအခန္းမွပါဝင္ခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္၎သည္ အရင္းရွင္နိုင္ငံမ်ားတြင္၁၉၂၃ အထိဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနေသာ စစ္ၿပီးေခတ္ေတာ္လွန္ေရးအေျခအေနမ်ားကိုအေကာင္းဆုံးအသုံုးခ်သည္။ သို႔ေသာ္ အေျခခံအားျဖင့္ ဒုတိယအင္တာေနရွင္နယ္ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္မ်ား၏သစၥာေဖာက္မႈနွင့္ထိုနိုင္ငံမ်ားမွကြန္ျမဴနစ္ပါတီမ်ား၏ သေဘာတရားေရးနွင့္အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာအားနည္းခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ေတာ္လွန္ေရးမွာ မည္သည့္အရင္းရွင္နိုင္ငံတြင္မ်ွေအာင္ျမင္ၿပီးေျမာက္ျခင္းမရွိခဲ့ေပ။
The NEP and the Trotskyite Opposition
From 1921 there was another turn in the situation in Russia. After completing victory in the war against the foreign and domestic reactionaries, the task had to shift to the peaceful work of economic restoration. For this a policy shift was made from War Communism to the New Economic Policy (NEP). According to this, the compulsory surplus appropriation from the peasants was discontinued, private trade restarted and private manufacturers were allowed to start small businesses. This was necessary because the measures had gone too ahead and were being resented by certain sections of the mass base of the party – particularly the peasantry. However the Trotskyites strongly opposed the NEP as nothing but a retreat. Lenin, at the Tenth Congress of the Party, in March 1921, countered the Trotskyites and convinced the Congress of the policy change which was then adopted. He further gave a theoretical substantiation of the correctness of the NEP in his Report on the Tactics of the Russian Communist Party presented before the Third Congress of the Communist International in July 1921. The NEP continued till end 1925, when the Fourteenth Party Congress took the decision of moving to the next phase of socialist construction, that of socialist industrialisation.
စီးပြားေရးမူဝါဒသစ္နွင့္ထေရာ႕စကီဝါဒီမ်ားအတိုက္အခံျပဳျခင္း
၁၉၂၁ မွစ၍ရုရွားတြင္အျခားေသာအေျခအေနအလွည့္အေျပာင္းတရပ္ျဖစ္လာသည္။ ျပည္တြင္းျပည္ပ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားနွင့္စစ္ပြဲတြင္ေအာင္ပြဲခံၿပီးေနာက္ တာဝန္မ်ားကို စီးပြားျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးဟူသည့္ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းမ်ားဘက္လွည့္ရသည္။ ထိုအတြက္ မူဝါဒကိုစစ္အတြင္း ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒမွ စီးပြားေရးမူဝါဒသစ္သို႔ေျပာင္းရသည္။ ၎မူဝါဒအရ လယ္သမားမ်ားထံမွ မေပးမေနရ အပိုအလ်ွံ ခြဲတမ္းစနစ္ကိုရပ္စဲၿပီး ပုဂၢလိကကုန္သြယ္မႈစတင္ကာ ပုဂၢလိကကုန္ထုတ္လုပ္သူမ်ား ကိုလည္း အေသးစားစီးပြားေရးျပဳလုပ္ခြင့္ေပးသည္။ ထိုသို႔လုပ္ေဆာင္ရျခင္းမွာ ထိုအစီအစဥ္မ်ားသည္ ေစာလြန္းၿပီး ပါတီ၏အေျခခံလူထု၏အခ်ိဳ႕ေသာအစိတ္အပိုင္းအခ်ိဳ႕ အထူးသျဖင့္ လယ္သမားမ်ား က၎တို႔ကိုမုန္းတီးေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ထေရာ္စကီဝါဒီမ်ားက စီးပြားေရးမူဝါဒသစ္သည္ ေနာက္ျပန္ဆုတ္ျခင္းသာျဖစ္သည္ဟုဆိုကာ အျပင္းအထန္ကန္႔ကြက္ၾကသည္။ ၁၉၂၁ မတ္လတြင္ က်င္းပေသာပါတီ၏ ၁၀ ႀကိမ္ေျမာက္ကြန္ဂရက္တြင္ လီနင္က ထေရာ႕စကီးဝါဒီမ်ားကိုတန္ျပန္ကာ ကြန္ဂရက္အားစီးပြားေရးမူဝါဒသစ္ကိုယုံၾကည္ေစကာ အတည္ျပဳႏုိင္ခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္သူသည္ စီးပြားေရးမူဝါဒသစ္၏သေဘာတရားအရမွန္ကန္မႈကို ရုရွားကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏နည္းပိရိရာယ္မ်ားအမည္ရွိ ၁၉၂၁ ခုနွစ္ဇူလိုင္လတြင္ တတိယအင္တာေနရွင္နယ္သို႔ တင္သြင္းေသာအစီရင္ခံစာျဖင့္ ရွင္းလင္တင္ျပခဲ့သည္။ထို႔ေၾကာင့္ စီးပြားေရးမူဝါဒသစ္သည္ ၁၉၂၅ခုနွစ္ကုန္တြင္ ၁၄ ႀကိမ္ေျမာက္ပါတီကြန္ဂရက္က ဆိုရွယ္လစ္တည္ေဆာက္ေရး၏ေနာက္တဆင့္ျဖစ္ေသာ ဆိုရွယ္လစ္စက္မႈထူေထာင္ျခင္းသိူ႔ကူးေျပာင္းရန္ဆုံုးျဖတ္ခ်က္ခ်သည္ အထိဆက္လက္တည္ရွိခဲ့သည္။
During this period, Lenin fell seriously ill towards the end of 1922 and remained relatively inactive till his death on January 21, 1924. Taking advantage of Lenin’s absence due to illness, the Trotskyites and various opposition groupings within the Party got together to issue a declaration of the Forty-Six Oppositionists. Their platform was a demand for freedom of factions and groups within the Communist Party. They circulated their declaration and a letter from Trotsky throughout the Party and gave a challenge for a discussion. A discussion was held throughout the Party but the Oppositionists viewpoint was thrown out by all except some cells in the universities and offices. The Thirteenth Party Conference held in January 1924, summed up the discussion and condemned the
Opposition as a petty-bourgeois deviation from Marxism. The whole discussion was guided and led by Stalin who had by then taken up the prime leadership and responsibility of the Party.
ထိုကာလအတြင္း လီနင္မွာအႀကီးအက်ယ္ဖ်ားနာကာ ၁၉၂၂ ကုန္ပိုင္းမွ ၁၉၂၄ ဇန္နဝါရီ ၂၁ တြ္ကြယ္လြန္သည္အထိ လႈပ္လႈပ္ရွားရားေနနိုင္ေတာ့ေပ။ လီနင္၏က်န္းမာေရးေၾကာင့္မလာေရာက္နိုင္ျခင္းကိုအခြင့္ေကာင္းယူကာ ပါတီတြင္းမွထေရာ႕စကီဝါဒီမ်ားနွင့္အျခားအမ်ိဳးမ်ိဳးေသာဆန္႔က်င္အုပ္စုမ်ားသည္ ၄၆ ဆန္႔က်င္ေရးဝါဒီမ်ား အမည္ရွိစာတမ္းကိုေၾကညာၾကသည္။ ၎တ္ို႔၏အေျခခံမွာ ပါတီတြင္းမွ အုပ္စုကြဲမ်ားနွင့္အဖြဲ႕ခြဲမ်ား၏လြတ္လပ္ခြင့္ကိုေတာင္းဆိုၾကျခင္းျဖစ္သည္။၎တို႔သည္၎တို႔၏ေၾကညာခ်က္နွင့္ထေရာ႕စကီ၏စာတေစာင္ကို ပါတီတခုလုံးတြင္ျဖန္႔ခ်ိကာ ထိပ္တိုက္ေဆြးေႏြးရန္စိန္ေခၚသည္။ ပါတီတခုလုံးတြင္ေဆြးေႏြးပြဲတခုက်င္းပေသာ္လည္း အတိုက္အခံဝါဒီမ်ား၏အျမင္မွာ တကၠသိုလ္မ်ားနွင္ရုံးမ်ားမွ ကလပ္စည္းအခ်ိဳ႕မွလြဲ၍ပယ္ခ်ခံရသည္။ ၁၉၂၄ ဇန္နဝါရီတြင္က်င္းပေသာ ၁၃ႀကိမ္ေျမာက္ပါတီကြန္ဂရက္ ထိုေဆြးေႏခ်က္ကိုသုံးသပ္ၿပီး အတိုက္အခံမ်ားကို မာ့က္စ္ဝါဒမွ ဓနရွင္ေပါက္စ ေသြဖီမႈအျဖစ္ရႈတ္ခ်သည္။ ေဆြးေႏြမႈတခုလုံးကို ထိုစဥ္ကပါတီ၏ အဓိကေခါင္းေဆာင္မႈနွင့္တာဝန္ယူထားေသာ စတာလင္က လမ္းၫြဳန္ဦးေဆာင္သည္။
Stalin’s Early Years
Joseph Vissarionovich Dzhugashvili (Stalin), was born on December 21st 1879, in Gori, Georgia. His father, a shoemaker, as well as his mother, came from families of peasant serfs. Stalin’s parents, poor and illiterate, came from the toiling masses. He spent five years at the Gori ecclesiastical school, from where he was recommended as the ‘best student’ for entrance to the Tiflis Theological Seminary, the most important institution of higher learning in Georgia, as well as a centre of opposition to Tsarism. At the age of 15 he first came in contact with secret Marxist circles, and at the age of eighteen joined the first Socialist organisation in Georgia. In 1899, he was expelled from the Seminary and from then he became a professional revolutionary. He soon led major struggles and built a strong political organisation among the workers. He was arrested in 1902 and banished to Siberia in 1903 for three years. He however escaped within a few months and again involved himself in the activities of the RSDLP. He took a clear position against the Menshevik leadership of the Party in Georgia. He attended the December 1905 Bolshevik Congress where he met Lenin for the first time. It was at this time he wrote his booklet Anarchism or Socialism. He was arrested again in 1908, and 1912 and banished to Siberia, but each time escaped and returned to activity. During a major part of his time out of exile he played the role of editor of Pravda. Finally when he was arrested in 1913 he was sent to the remotest parts of Siberia from where he could only return after the February 1917 Revolution.
Joseph Vissarionovich Dzhugashvili ဂ်ိဳးဇက္ ဗစ္ဆာရီယြန္နိုဗစ္ ဒ်ဴဂက္ရွီဗလီ စတာလင္ကို ၁၈၇၉ ခုနွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၂၁ ရက္တြင္ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာနိုင္ငံဂုိရီတြင္ေမြးဖြားသည္။ သူ၏ဖခင္မွာ ဖိနပ္ခ်ဳပ္သမားတဦးျဖစ္ၿပီးမိခင္မွာ လယ္က်ြန္မိသားစုမွဆင္းသက္လာသူျဖစ္သည္။ ဆင္းရဲၿပီးစာမတတ္ေသာ သူ၏မိဘမ်ားသည္ အလုပ္လုပ္ေသာလူထုမွလာၾကသည္။ သူသည္ဂိုရီရွိေလာကုတၱရာေက်ာင္းတြင္ ၅ နွစ္ေနၿပီး ေဂ်ာ္ဂ်ီယာတြင္အေရးပါသည့္အဆင့္ျမင့္ပညာေရးအဖြဲ႕အစည္းနွင့္ ဇာစနစ္ဆန္႔က်င္ေရး ဗဟိုခ်က္ျဖစ္ေသာ Tiflis Theological Seminary ဘာသာတရားေလ့လာေရးေက်ာင္းသို႔ အေတာ္ဆုံးေက်ာင္းသားအျဖစ္ေထာက္ခံခ်က္ေပးခံရသည္။ ၁၅ နွစ္သားကပင္သူသည္ လိႈ႕ဝွက္မာ့က္စ္ဝါဒအသိုင္းအဝန္းနွင့္ပထမဆုံး အဆက္အသြယ္ရွိခဲ့ၿပီး အသက္ ၁၈ နွစ္တြင္ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာ၏ပထမဆုံးဆိုရွယ္လစ္အဖြဲ႕အစည္းသို႔ဝင္ေရာက္သည္။ ၁၈၉၉ တြင္သူသည္ဘာသာေရးေက်ာင္းမွအထုတ္ခံရၿပီး ထိုမွစ၍ တသက္တာ ေတာ္လွန္ေရးသမားျဖစ္လာသည္။ မၾကာမီပင္သူသည္အေရးပါေသာတိုက္ပြဲမ်ားကိုဦးေဆာင္ကာ အလုပ္သမားမ်ားအၾကားခိုင္မာေသာနိုင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္းတခုထူေထာင္သည္။ ၁၉၀၂ ခုနွစ္တြင္အဖမ္းခံရၿပီး ၁၉၀၃ ခုနွစ္တြင္ဆိုက္ေဗးရီးယားသို႔ျပည္နွင္ဒဏ္ေပးခံရသည္။ သို႔ေသာ္လအနည္းငယ္အတြင္းျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာၿပီး ရုရွားဆိုရွယ္လစ္ဒီမိုကရက္တစ္ေလဘာပါတီ၏လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ပါဝင္သည္။ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာတြင္ ပါတီကိုမင္ရွီဗစ္တို႔ဦးေဆာင္ျခင္းကို ျပတ္ျပတ္သားသားဆန္႔က်င္သည္။ သူသည္ ၁၉၀၅ ဒီဇင္ဘာေဘာ္လ္ရွီဗစ္ကြန္ဂရက္ကိုတက္ေရာက္ၿပီး လီနင္နွင့္ပထမဆုံးအႀကိမ္ဆုံေတြ႕ရသည္။ သူ၏ "မင္းမဲ့ဝါဒေလာ၊ဆုိရွယ္လစ္ဝါဒေလာ" အမည္ရွိစာအုပ္ငယ္ကိုေရးသားခဲ့သည္မွာထိုကာလကျဖစ္သည္။ ၁၉၀၈ နွင့္ ၁၉၁၂ တြင္ျပန္အဖမ္းခံရၿပီး ဆိုက္ေဗးရီးယားသို႔အပို႔ခံရသည္။ သိုေသာ္အႀကိမ္တိုင္းလြတ္ေျမာက္လာၿပီး ျပန္လည္လႈပ္ရွားသည္။ ျပည္နွင္ဒဏ္မခံရေသာသူ႔ဘဝ၏အဓိကအခ်ိန္မ်ားတြင္သူသည္ပရာပဒါသတင္းစာအယ္ဒီတာအျဖစ္တာဝန္ယူသည္။ ေနာက္ဆုံး၌သူသည္ ၁၉၁၃ တြင္အဖမ္းခံရၿပီး ဆိုက္ေဗးရီးယား၏အေဝးကြာဆုံးေဒသသို႔အပို႔ခံရကာ ၁၉၁၇ ေဖေဖာ္ဝါရီေတာ္လွန္ေရးၿပီးမွသာထိုမွ ျပန္လာနိုင္ေတာ့သည္။
Foundations of Leninism
Immediately following Lenin’s death, Stalin took up the very important task of centralising the principal contributions made by Lenin to Marxism. This was absolutely necessary to fight the various trends, alien to Marxism, that were springing up. It was also necessary to lay down the “basic points of departure necessary for the successful study of Leninism.”24 This he did through his lectures on ‘The Foundations of Leninism’ which was published in May 1924. This is where he made his famous definition of Leninism, traced its historical roots and outlined its principal features as regards method, theory, the dictatorship of the proletariat, peasant question, national question, strategy and tactics, party, and style of work. These lectures then intended primarily for the 250,000 new party members recruited in the Lenin enrolment following Lenin’s death, has since remained a valuable primer for communists studying Marxism-Leninism throughout the world.
လီနင္ဝါဒအေျခခံမ်ား
လီနင္ကြယ္လြန္ၿပီးလ်ွင္ၿပီးျခင္းပင္ စတာလင္သည္ လီနင္၏ မာ့က္စ္ဝါဒသို႔ အဓိက အက်ိဳးေဆာင္မႈမ်ားကို စုစည္းတင္ျပေသာ လြန္စြာ အေရးပါလွသည့္ တာဝန္ကို ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ ထိုသို႔လုပ္ေဆာင္ျခင္းမွာ ေနရာအႏွံ႕တြင္ေပၚေပါက္ေနသည့္ မာ့က္စ္ ဝါဒႏွင့္မဆိုင္သည့္ အယူအဆမ်ားကို တိုက္ခိုက္ရန္အတြက္ လြန္စြာလိုအပ္ေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ၎သည္ လီနင္ဝါဒကို ေအာင္ျမင္စြာ ေလ့လာေရးအတြက္ လိုအပ္ေသာ စမွတ္၏ အေျခခံမ်ားကို ခ်မွတ္ရန္အတြက္လည္း အေရးပါသည္။၂၄ ထိုသို႕လုပ္ေဆာင္ျခင္းကို စတာလင္က လီနင္၀ါဒအေျခံမ်ားစာတန္းျဖင့္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၿပီး ထိုစာတမ္းကို ၁၉၂၄ ခုႏွစ္ေမလတြင္ ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ ထိုစာတမ္းသည္ စတာလင္က လီနင္၀ါဒ၏ သမိုင္းဆိုင္ရာရင္းျမစ္ကို ေျခရာခံၿပီး နည္းလမ္း၊ သေဘာတရား၊ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား အာဏာရွင္စနစ္၊ လယ္သမားျပ ႆနာ၊ အမ်ိဳးသားေရးျပႆ နာ၊ ေသနဂၤဗ်ဴဟာႏွင့္ နည္းပိရိရာယ္၊ ပါတီႏွင့္ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္တို႕ႏွင့္ပတ္သက္သည္မ်ားကို ေကာက္ေၾကာင္းေဖၚျပခဲ့သည့္ သူ၏ေက်ာ္ၾကားလွေသာ လီနင္၀ါဒကို အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုေသာ စာတမ္းလည္းျဖစ္သည္။
Socialist Industrialisation and Collectivisation of Agriculture
At the end of the period of the NEP, when the decision for the next phase had to be taken, there was again a major debate at the Fourteenth Congress of the Party held in December 1925. Zinoviev and Kamenev, had formed a ‘New Opposition’ which proposed an agrarian oriented economic plan for Russia as opposed to the socialist industrialisation plan of the C.C. which focused on heavy industry. This would have meant making Russia dependent upon, and thus an appendage of, the imperialist countries. The Congress thus firmly stood by the C.C. plan. Following this direction rapid progress was made in the sphere of industry with production rapidly crossing pre-war levels.
ဆိုရွယ္လစ္ စက္မႈထူေထာင္ျခင္းႏွင့္ ဘုံလယ္ယာစနစ္
စီးပြားေရးမူ၀ါသစ္ ေခတ္အၿပီးတြင္ ေနာက္တဆင့္အတြက္ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ေသာအခါ ၁၉၂၅ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ က်င္းပေသာ ၁၄ ႀကိမ္ေျမာက္ ပါတီကြန္ဂရက္တြင္ ႀကီးမားေသာ ေဆြးေႏြးျငင္းခုန္မႈတခုျဖစ္လာသည္။ ဇင္ႏိုဗီယက္ ႏွင့္ကာမန္နက္ဗ္ တို႕သည္ ဗဟိုေကာ္မတီ၏ အႀကီးစားစက္မႈလုပ္ငန္းကို အထူးျပဳေသာ ဆိုရွယ္လစ္စက္မႈလုပ္ငန္းထူေထာင္ေရးကို ဆန္႕က်င္သည့္ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရး စီးပြားေရးစီမံကိန္းကို အဆိုျပဳေသာ အတိုက္အခံ အုပ္စုဖြဲ႕ခဲ့သည္။ ထိုသို႕လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါက ရုရ်ားႏိုင္ငံသည္ အရင္းရွင္ ႏိုင္ငံမ်ားကို မွီခိုေနရၿပီး လက္ေအာက္ခံႏိုင္ငံျဖစ္သြားခဲ့မည္ျဖစ္သည္။ ထုိေၾကာင့္ ကြန္ဂရက္သည္ ဗဟိုေကာ္မတီ၏ စီမံကိန္းႏွင့္သာ ရပ္တည္ခဲ့သည္။ ထိုလမ္းေၾကာင္းေၾကာင့္ စက္မႈလုပ္ငန္းနယ္ပယ္တြင္ လွ်င္ျမန္ေသာ တိုးတက္မႈမ်ားျဖစ္ေပၚလာခဲ့ၿပီး ထုတ္လုပ္မႈသည္ စစ္မတိုင္မီက အဆင့္မ်ားကို အလွ်င္အျမန္ ေက်ာ္ျဖတ္သြားသည္။
This was followed by the December 1927 Fifteenth Congress decision to start the Five Year Plans which gave another boost to the process of socialist construction. However the major political decision of this Congress was the resolution to advance towards the fullest development of the collectivisation of agriculture. The slogan given was, “rely firmly on the poor peasantry, strengthen the alliance with the middle peasantry, and wage a resolute struggle against the kulaks.” 25 This inspired a rapid advance in the formation of mass collective farms. Its success opened the way for the decisions of the Sixteenth Congress in June 1930. As Stalin said, this was “the congress of the sweeping offensive of Socialism along the whole front, of the elimination of the kulaks as a class, and of the realisation of solid collectivization.” 26 The implementation of these decisions was complete and thorough and by the time of the Seventeenth Congress in 1934 – a Congress of Victors – the tasks of collectivisation in agriculture and socialist industrialisation had basically been achieved. The figures given by Stalin at the Eighteen Congress in 1939 – just before World War II – showed that collective farms covered 93.5% of the peasant households and 99.4% of the cultivated area. Similarly socialist industry covered 99.97% of total output. Under socialism the Soviet Union had transformed its economy on a scale unimaginable under capitalism. During this same period the capitalist world had faced a devastating economic crisis called the Great Depression. Thus, just before the World War II, the Soviet industrial sector was producing over 9 times the output just before the World War I. On the other hand the principal capitalist countries – United States, Britain and Germany – had just managed to cross their pre-war outputs by 13% to 32% and France had still to recover to its levels of 25 years ago.
ထိုေနာက္ ၁၉၂၇ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ က်င္းပသည့္ ၁၅ ႀကိမ္ေျမာက္ ကြန္ဂရက္၏ ၅ ႏွစ္ စီမံကိန္းမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္သည္ ဆိုရွယ္လစ္တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို ထပ္မံတြန္းအားေပးခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ ထိုကြန္ဂရက္၏ အဓိကႏိုင္ငံေရးဆုံးျဖတ္ခ်က္မွာ ဘုံလယ္ယာစနစ္ကို အျပည့္အ၀အေကာင္အထည္ေဖၚေရးျဖစ္သည္။ ထိုစဥ္က ေၾကြးေၾကာ္သံမွာ "ဆင္းရဲေသာ လယ္သမားမ်ားအေပၚ အခုိင္အမာမွီခိုၾက၊ အလယ္အလတ္လယ္သမားမ်ားကို မဟာမိတ္ဖြဲ႕ၿပီး ကူးလက္မ်ားကို ျပတ္ျပတ္သားသားတိုက္ပြဲဆင္ႏႊဲၾက" ဟု ျဖစ္သည္။25 ထိုဆုံးျဖတ္ခ်က္ေၾကာင့္ ဘုံလယ္ယာမ်ား အလုံးအရင္းတည္ေဆာင္မႈ အလွ်င္အျမန္တိုးတက္လာျခင္းကို ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ ထိုဆုံးျဖတ္ခ်က္၏ ေအာင္ျမင္မႈသည္ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္ဇြန္လတြင္ က်င္းပေသာ ၁၆ ႀကိမ္ေျမာက္ ကြန္ဂရက္၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားအတြက္ လမ္းဖြင့္ေပးႏိုင္ခဲ့သည္။ စတာလင္၏ စကားအရေျပာရပါက ထိုကြန္ဂရက္သည္ " ေရွ႕တန္းစစ္မ်က္ႏ်ွာ တခုလုံးတြင္ ႀကီးမားေသာ ဆုိရွယ္လစ္ ထိုးစစ္ဆင္ႏႊဲသည့္ ကြန္ဂရက္၊ ကူးလက္မ်ားကို လူတန္းစားအျဖစ္မွ ဖ်က္သိမ္းေသာ ကြန္ဂရက္ႏွင့္ ခုိင္မာေသာ ဘုံလယ္ယာ စနစ္အေကာင္အထည္ေဖၚႏိုင္ခဲ့ေသာ ကြန္ဂရက္ျဖစ္သည္။ ၂၆ ထိုဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖၚျခင္းသည္ ၁၉၃၄ ခုႏွစ္တြင္ က်င္းပသည့္ ၁၇ ႀကိမ္ေျမာက္ကြန္ဂရက္တြင္ ၿပီးျပည့္စုံသြားသည္။ ထိုကြန္ဂရက္ကို ေအာင္ျမင္သူမ်ား၏ ကြန္ဂရက္ဟုေခၚၿပီး ဘုံလယ္ယာလုပ္ငန္းႏွင့္ ဆိုရွယ္လစ္ စက္မႈထူေထာင္ျခင္းမ်ား ကို အေျခခံအားျဖင့္ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ ဒုတိယ ကမာၻ စစ္မတိုင္မီ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္တြင္ က်င္းပသည့္ ၁၈ ႀကိမ္ေျမာက္ကြန္ဂရက္တြင္ စတာလင္တင္ျပသည့္ ကိန္းဂဏန္းမ်ားအရ ဘုံလယ္ယာကို လယ္သမား အိမ္ေထာင္စုမ်ား၏ ၉၃.၅ ရခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေျမ၏ ၉၉.၄ ရာခိုင္ႏႈနး္တြင္ အေကာင္အထည္ေဖၚၿပီးျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။ အလားတူစြာပင္ ဆိုရွယ္လစ္စက္မႈလုပ္ငန္းသည္ ထုတ္ကုန္၏ ၉၉.၉၇ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိလာသည္။ ဆိုရွယ္လစ္ စနစ္ေအာက္တြင္ ဆိုဗီယက္ ယူနီယံသည္ ၄င္း၏ စီးပြားေရးကို အရင္းရွင္စနစ္ေအာက္တြင္ စိတ္ကူးယဥ္မရႏိုင္ေသာ အတိုင္းအတာ အထိေျပာင္းလဲျပစ္ခဲ့သည္။ ထိုစဥ္ကာလအတြင္း အရင္းရွင္စနစ္သည္ ကမာၻ႕စီးပြားပ်က္ကပ္ ဟုေခၚေသာ ဆိုးရြားသည့္ စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းကို ရင္ဆိုင္ေနရသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ မတိုင္မီတြင္ ဆိုဗီယက္ စက္မႈလုပ္ငန္းက႑သည္ ပထမ ကမာၻစစ္ မတုိင္မီက ကာလကထုတ္လုပ္မႈ၏ ၉ ဆေက်ာ္ ပိုမိုထုတ္လုပ္ေနသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ အဓိက အရင္းရွင္နိုင္ငံမ်ားျဖစ္ေသာ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္ႏွင့္ ဂ်ာမဏီတို႕သည္ ၄င္းတို႕၏ စစ္ႀကိဳေခတ္ထုတ္လုပ္မႈထက္ ၁၃ မွ ၃၂ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ်သာပိုမိုထုတ္လုပ္ႏိုင္ၿပီး ျပင္သစ္ႏိုင္ငံသည္ ၄င္း၏ လြန္ခဲ့ေသာ ၂၅ ႏွစ္ကအဆင့္သို႕ေရာက္ရန္ ရုန္းကန္ေနရဆဲျဖစ္သည္။ (ေအာက္္တြင္ဆက္လက္ဖတ္ရႈပါ)
Errors of Stalin
Though these successes were due to a basically correct Marxist-Leninist approach towards socialist construction, towards the end of this period certain wrong trends appeared in the understanding of the CPSU (B) and Stalin. This was particularly regarding the existence and role of classes and class struggle under socialism. While this was accepted in the early period, after major successes were achieved the aspect of class struggle was not recognised. Thus the Constitution of the USSR adopted in November 1936 proceeded “from the fact that there [were] no longer any antagonistic classes in society.”27 Further while presenting the Report to the Eighteen Congress of the Party in March 1939, Stalin insisted, that “The feature that distinguishes Soviet society today from any capitalist society is that it no longer contains antagonistic, hostile classes; that the exploiting classes have been eliminated,..... Soviet society, liberated from the yoke of exploitation, knows no such antagonisms, is free of class conflicts, and presents a picture of friendly collaboration between workers, peasants and intellectuals.”28 This was an incorrect position which went against the Marxist-Leninist understanding of continuation of the class struggle throughout the period of socialism.
စတာလင္၏ အမွားမ်ား
ဆိုရွယ္လစ္တည္ေဆာက္ေရးဆိုင္ရာ အေျခခံအားျဖင့္ မွန္ကန္ေသာ မာ့က္စ္-လီနင္၀ါဒနည္းလမ္းေၾကာင့္ ထိုေအာင္ျမင္မႈမ်ားကို ရရွိခဲ့ေသာ္လည္း ဤ ေခတ္ကာလ အကုန္တြင္ ဆိုဗီယက္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏သမိုင္း ( CPSU-B)ႏွင့္ စတာလင္ အေပၚနားလည္မႈတြင္ မွားယြင္းေသာ အယူအဆမ်ား ေပၚေပါက္လာသည္။ ထိုသို႕မွားယြင္းေသာ အယူအဆမ်ား လူတန္းစားမ်ားတည္ရွိျခင္းႏွင့္ ၄င္းတို႕၏ အခန္းက႑ႏွင့္ ဆိုရွယ္လစ္၀ါဒေအာက္မွ လူတန္းစားတိုက္ပြဲႏွင့္ အထူးသျဖင့္ သက္ဆိုင္သည္။ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ေအာက္မွ လူတန္းစားတိုက္ပြဲကို အေစာပိုင္းက လက္ခံခဲၾကေသာ္လည္း အဓိကေအာင္ျမင္မႈမ်ားကို ရရွိၿပီးေသာအခါ လူတန္းစားတိုက္ပြဲ၏ သြင္ျပင္လကၡဏာမ်ားကို အသိအမွတ္မျပဳၾကေတာ့ေပ။ ထို႕ေၾကာင့္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတြင္ ရန္ဘက္လူတန္းစားမ်ားမရွိေတာ့ဟုေသာ အခ်က္အရ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလတြင္ အတည္ျပဳခဲ့ေသာ ရုရွား ဆိုဗီယက္ ဆိုရွယ္လစ္ သမၼတႏိုင္ငံ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံအေျခခံဥပေဒကိုဆက္လက္အသုံးျပဳသည္။ ( ၂၇ ) ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္က်င္းပသည့္ ၁၈ႀကိမ္ေျမာက္ ပါတီကြန္ဂရက္သို႕ အစီရင္ခံစာတင္သြင္းစဥ္ စတာလင္က "ယေန႕ဆိုဗီယက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္မည္သည့္အရင္းရွင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကို မဆို ခြဲျခားေပးေသာ သြင္ျပင္လကၡဏာမွာ ဆိုဗီယက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတြင္ ဆန္႕က်င္ဖက္ဈ ရန္ဘက္လူတန္းစားမ်ား မရွိေတာ့ျခင္းျဖစ္သည္၊ေသြးစုတ္ခ်ယ္လွယ္ေသာ လူတန္းစားကို သုတ္သင္ရွင္းလင္းၿပီးျဖစ္သည္။ ဆိုဗီယက္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းသည္ ေသြးစုတ္မႈ ထမ္းပိုးမ်ားေအာက္မွ လြတ္ေျမာက္ၿပီးေနာက္ ထိုကဲ့သို႕ေသာ ရန္ဘက္မ်ားကို မသိေတာ့ဘဲ လူတန္းစား ပဋိပကၡမွ ကင္းလြတ္ကာ အလုပ္သမား၊ လယ္သမားႏွင့္ ပညာတတ္မ်ာအၾကား ခင္မင္ရင္းႏွီးေသာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကို ျဖစ္ေစသည္" ဟုေျပာသည္။(၂၈) ထိုအယူအဆသည္ ဆိုရွယ္လစ္ေခတ္ တေလွ်ာက္လုံးတြင္ လူတန္းစားတိုက္ပြဲ ဆက္လက္တည္ရွိသည္ဟူေသာ မာ့က္စ္-လီနင္၀ါဒ နားလည္သိျမင္မႈႏွင့္ ဆန္႕က်င္ေသာ မွားယြင္းသည့္ အယူအဆျဖစ္သည္။
In fact throughout this period the Party had to continue to wage the class struggle against various factions and groupings representative of the bourgeois and kulak viewpoints. Thus after a long struggle against the Trotskyite opposition, Trotsky and Zinoviev were expelled from the Party in 1927. The struggle with the Bukharin-Rykov clique continued until it was discovered that they were playing the role of agents of foreign espionage agencies. They were brought to trial and sentenced to death in 1937.
လက္ေတြ႕တြင္မူ ဤ ေခတ္တေလွ်ာက္လုံးတြင္ပါတီသည္ ဓနရွင္လူတန္းစားႏွင့္ ကူးလက္အျမင္မ်ားကို ကိုယ္စားျပဳေသာ ဂိုဏ္း၊ အုပ္စု အမ်ားအျပားႏွင့္ လူတန္းစားတိုက္ပြဲ ဆက္လက္ဆင္ႏႊဲေနရသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ထေရာ္စကီဂိုဏ္း ဆန္႕က်င္မႈကို ကာလၾကာျမင့္စြာ တိုက္ပြဲ၀င္ၿပီးေနာက္ ထေရာ္စကီႏွင့္ ဇင္ႏိုဗစ္တို႕ကို ၁၉၂၇ ခုႏွစ္တြင္ ပါတီမွ ထုတ္ပယ္လိုက္သည္။ ဘူခါရင္-ရုိင္ေကာဗ္ဂိုဏ္းႏွင့္ တိုက္ပြဲမွာမူ ၄င္းတို႕သည္ ျပည္ပေထာက္လွမ္းေ႔ရးဌာနမ်ားကို ကိုယ္စားျပဳေနေၾကာင္း သိရသည္အထိ ရွည္ၾကာခဲ့သည္။ ၄င္းတို႕ကို တရားခြင္သို႕ ေခၚေဆာင္ၿပီး ၁၉၃၇ ခုႏွစ္တြင္ ေသဒဏ္ေပးခဲ့သည္။
Crisis of Capitalism
For most of the period between the wars the world capitalist economy seemed to be in a state of collapse. World industrial production in the twenty-five years from 1913 to 1938 rose by only eighty per cent as compared to double this rate in the earlier twenty five years. The situation in world trade was worse where the total for 1948 was almost the same as for 1913; and this was compared to a doubling of trade between the early 1890s and 1913. The period started with the spectacular collapse of the monetary system in one of the largest capitalist countries – Germany – with its currency in 1923 falling to one million millionth of its 1913 value. It reached a so-called boom (which was correctly analysed by Stalin as merely a relative stabilisation) in 1824-29 when umemployment averaged between 10 to 12 per cent for Britain, Germany and Sweden and 17-18 per cent for Denmark and Norway – extraordinarily high as compared to the pre-1914 years.
အရင္းရွင္စနစ္၏ အက်ပ္အတည္း
စစ္ ၂ ခုၾကားကာလတြင္ မာ်းေသာအားျဖင့္ ကမာၻ႔ အရင္းရွင္စီးပြားေရးသည္ ၿပိဳပ်က္ေနသည့္ အေျခအေနတြင္ရွိေနပုံရသည္။ ၁၉၁၃ မွ ၁၉၃၈ အထိ ၂၅ ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ကမာၻ႕စက္မႈ ထုတ္လုပ္မႈသည္ ၈ ရာခိုင္ႏႈန္းသာတိုးတက္ၿပီး လြန္ခဲ့ေသာ ၂၅ ႏွစ္အတြင္းတြင္ ထိုႏႈန္း၏ ၂ ဆတိုးတက္ခဲ့သည္။ကမာၻ႕ကုန္သြယ္ေရးအေျခအေနမွာလည္းပိုမိုဆိုးရြားေနၿပီး ၁၉၄၈ ခုႏွစ္အတြက္ စုစုေပါင္းမွာ ၁၉၁၃ ခုႏွစ္ကႏွင့္ အတူတူသာျဖစ္ေနသည္။ ထိုအခ်က္ကို ၁၈၉၀ခုႏွစ္မ်ားႏွင့္၁၉၁၃ ခုႏွစ္အၾကား ၂ ဆတိုးေနေသာ ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္လည္း ႏႈိင္းယွဥ္ႏိုင္သည္။ဤကာလတြင္ အၾကီးမားဆုံး အရင္းရွင္ ႏိုင္ငံႀကီးတခုျဖစ္ေသာ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံ၏ ေငြေၾကးစနစ္ အႀကီးအက်ယ္ ၿပိဳကြဲသြားၿပီး ၁၉၂၃ ခုႏွစ္တြင္ ၄င္း၏ေငြေၾကးသည္ ၁၉၁၃ ခုႏွစ္က တန္ဖိုး၏ တသန္းပုံတပုံအထိ က်ဆင္းသြားသည္။ ၄င္းသည္ ၁၉၂၄-၂၉ ကာလတြင္ စီးပြားေရးထြန္းကားမႈဟုေခၚေသာ အဆင့္ (စတာလင္၏ မွန္ကန္ေသာ သရုပ္ခြဲေလ့လာမႈအရ ႏိႈင္းယွဥ္ခ်က္အားျဖင့္ တည္ၿငိမ္မႈသာျဖစ္သည္။) သို႕ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာသည္။ ထိုကာလအတြင္း ပွ်မ္းမွ်အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္းမွာ ၿဗိတိန္၊ ဂ်ာမဏီႏွင့္ ဆြီဒင္တြင္ ၁၀ မွ ၁၂ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ဒိန္းမတ္ႏွင့္ ေနာ္ေ၀းတြင္ ၁၇ မွ ၁၈ ရာခိိုင္ႏႈန္းရွိၿပီး ၁၉၁၄ ခုႏွစ္မတုိင္မီကာလမ်ားႏွင့္ယွဥ္လွ်င္ လြန္စြာျမင့္မားေနသည္ဟုဆိုရမည္ျဖစ္သည္။
However the worst phase was what was called the Great Depression of 1929-33, from which capitalism never really recovered even up to the Second World War. It was a crisis affecting practically the whole globe, from the most industrialised to the most backward. During the first two years – 1929-31 – the US and Germany, the foremost manufacturers, saw industrial production fall by one third. For 1932-33, the worst year, unemployment figures for the most advanced countries ranged from 22-23% for Britain to 44% for Germany. The price of tea and wheat fell by two thirds, and the price of raw silk by three quarters. Even the price of rice crashed. Some of the countries badly affected by these price failures were Argentina, Australia, the Balkan countries, Bolivia, Brazil, British Malaya, Canada Chile, Colombia, Cuba, Egypt, Ecuador, Finland, Hungary, India, Mexico, the Netherlands, Indies (present Indonesia), New Zealand, Paraguay, Peru, Uruguay and Venezuela. In short, practically the whole globe was in the grip of the crisis.
သို႕ေသာ္ အဆိုးရြားဆုံး အဆင့္မွာ ကမာၻ႕စီးပြားပ်က္ကပ္ ၁၉၂၉-၃၃ ျဖစ္ၿပီး အရင္းရွင္စနစ္သည္ ထိုမွစတင္ၿပီး ဒုတိယကမာၻ စစ္ျဖစ္သည္အထိ နာလန္မထူႏိုင္ေတာ့ေပ။ ၄င္းသည္ အတိုးတက္ဆုံးနိုင္ငံမ်ားမွ ေခတ္ေနာက္အက်ဆုံးႏိုင္ငံမ်ားအထိ အထူးသျဖင့္ တကမာၻ လုံးကို ထိခိုက္ေသာ အက်ပ္အတည္းျဖစ္သည္။ ၁၉၂၉ မွ ၁၉၃၁ အထိ ၂ ႏွစ္တာကာလအတြင္း ကုန္ထုတ္လုပ္မႈအမ်ားဆုံးနိုင္ငံမ်ားျဖစ္ေသာ အေမရိကန္နွင့္ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ ၃ ပုံ ၁ ပုံ က်ဆင္းခဲ့သည္။ ၁၉၃၂-၃၃ သည္ အဆိုးရြားဆုံးအခ်ိန္ျဖစ္ၿပီး အတိုးတက္ဆုံးႏိုင္ငံမ်ား၏ အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္းမွာ ၿဗိတိန္တြင္ ၂၂-၂၃ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ ဂ်ာမဏီတြင္ ၄၄ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိရွိသည္။ လက္ဖက္ႏွင့္ဂ်ဳံေဈးႏႈန္းမွာ ၃ ပုံ ၂ ပုံက်ဆင္းၿပီး ပိုးကုန္ၾကမ္းေဈးမွာ ၄ ပုံ ၃ ပုံ က်ဆင္းသည္။ ဆန္စပါး ေဈးႏႈန္းသည္ပင္ ၿပိဳကြဲသြားခဲ့သည္။ ထိုသို႕ေဈးႏႈန္းမ်ားၿပိဳက်သျဖင့္ အထိခိုက္ဆုံး ႏိုင္ငံမ်ားမွာ အာဂ်င္တီးနား၊ ၾသစေတးလွ်၊ ေဘာ္လ္ကန္ႏိုင္ငံမ်ား၊ လိုလီးဗီးယား၊ ဘရာဇီး၊ ၿဗိတိသွ် မေလးယား၊ ကေနဒါ၊ ခ်ီလီ၊ ကိုလံဘီယာ၊ က်ဴးဘား၊ အီဂ်စ္၊ အီေကြေဒါ၊ ဖင္လန္၊ဟန္ေဂရီ၊ အိႏၵိယ၊ မကၠဆီကို၊ နယ္သာလန္၊ အင္ဒီးစ္ (ယေန႕ အင္ဒိုနီးရွား)၊ နယူးဇီလန္၊ ပါရာေဂြး၊ ပီရူး၊ ဥရုေဂြးႏွင့္ ဗင္နီဇြဲလားတို႕ျဖစ္သည္။ အက်ဥ္းဆိုရပါက ကမာၻ တ၀န္လုံး အက်ပ္အတည္းဆိုက္ေသာ ကာလျဖစ္သည္။(ေအာက္္တြင္ဆက္လက္ဖတ္ရႈပါ)
As economic hardships increased, contradictions sharpened and many countries faced renewed waves of social and political unrest. Chile overthrew its military dictator in 1931, Brazil ended its oligarchic ‘old Republic’ in 1930, Cuba threw out a corrupt President, Peru failed in an attempt at revolution during 1930-32, Colombia changed over from Conservative rule to the reformist Liberals; in Egypt and India there was an expansion in the independence struggles; in West Africa and the Caribbean too mass social unrest made its first appearance. Thus throughout the colonies and semicolonies the Depression period saw struggles and a shift towards the left. In the imperialist countries, the ruling classes tried desperately to contain the social consequences of the crisis. It was by then apparent that the free market economics of the pre-war period did not offer any solution. Some like Sweden with its social-democratic reforms, and the US with Roosevelt’s New Deal introduced welfare economics for the first time. They were however exceptions. The more attractive solution for the ruling class was to move to the right or to fascism. Italy by then was already fascist; Japan shifted from a liberal to a national-militarist regime in 1930-31; Germany brought the Nazis to power in 1933. Many other imperialist countries saw a shift to the right and a retreat of the social democratic left. A fascist Germany rapidly built up its industrial and war machine and drastically cut unemployment it seemed to have more and more, an increased attraction for sections of the imperialist ruling classes.
စီးပြားေရး က်ပ္တည္းမႈ ျမင့္မားလာသည္ႏွင့္အမွ် ပဋိပကၡ မ်ားပိုမိုျပင္းထန္္လာၿပီး ႏိုင္ငံအမ်ားအျပားတို႕သည္ လူမႈေရးႏွင့္ နိုင္ငံေရးမတည္ၿငိမ္မႈ လိႈင္းတန္ပိုးသစ္မ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ၾကရသည္။ ခ်ီလီက ၄င္း၏ စစ္အာဏာရွင္ကို ၁၉၃၁ တြင္ ျဖဳတ္ခ်ၿပီး ဘရာဇီးက ၄င္း၏ လူနည္းစု အာဏာကိုခ်ဳပ္ကိုင္ထားသည့္ သမၼတႏိုင္ငံေဟာင္းကို ၁၉၃၀ ခုႏွစ္တြင္ အဆုံးသတ္လိုက္သည္။ က်ဴးဘားက အက်င့္ပ်က္ခ်စားသည့္ သမၼတကို ျဖဳတ္ခ်ၿပီး ၁၉၃၀-၃၂ အတြင္း ပီရူးႏိုင္ငံ၏ ေတာ္လွန္ရန္အားထုတ္မႈမွာ မေအာင္မျမင္ျဖစ္ရသည္။ ကိုလံဘီယာတြင္ ကြန္ဆာေဗးတစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လစ္ဘရယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသို႕ေျပာင္းလာသည္။အိႏၵိယႏွင့္ အီဂ်စ္တြင္ လြတ္လပ္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား ပိုမိုက်ယ္ျပန္႕လာသည္။ အေနာက္အာဖရိကႏွင့္ ကာရစ္ဗီယမ္တြင္လည္း ႀကီးမားေသာ လူထုလႈပ္ရွားမႈႀကီးမ်ား ပထမဆုံးအႀကိမ္ေပၚလာသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ကမာၻ ႕စီးပြားပ်က္ကပ္ႀကီးသည္ ကုိလိုနီႏွင့္ ကိုလိုနီတပိုင္း နိုင္ငံမ်ား တိုက္ပြဲမ်ားကိုျဖစ္ေစၿပီး လက္၀ဲယိမ္းေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ားျဖစ္ေစသည္။ နယ္ခ်ဲ႕နိုင္ငံမ်ားတြင္မူ အာဏာရ လူတန္းစားသည္ ထို အက်ပ္အတည္း၏ လူမႈအက်ိဳးဆက္မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ရန္ ဆိုးဆိုးရြားရြားႀကိဳးစားေနရသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ စစ္မတိုင္မီကာလက လြတ္လပ္ေသာ ေဈးကြက္စနစ္သည္ မည္သည့္အေျဖကိုမွ် မေပးႏိုင္ေၾကာင္းထို အခ်ိန္တြင္ ထင္ရွားလာသည္။ ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္တစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ားျပဳလုပ္ေသာ ဆြီဒင္ကဲ့သို႕ေသာ ႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕ႏွင့္ ရုစဗဲ့လ္၏ New Deal ကိုအေကာင္အထည္ေဖၚေသာ အေမရိကန္တို႕ကဲ့သို႕ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားသည္ လူမႈဖူလႈံေရး စီးပြားေရးမ်ားကို ပထမဆုံးအႀကိမ္ က်င့္သုံးလာၾကရသည္။ သို႕ေသာ္ ၄င္းတို႕သည္ခၽြင္းခ်က္မ်ားသာျဖစ္သည္။ အုပ္ခ်ဳပ္သူလူတန္းစား အတြက္ပိုမိုဆြဲေဆာင္မႈ ရွိေသာ အေျဖမွာ လက္ယာဖက္ ဖက္ဆစ္၀ါဒဖက္သို႕ ပိုမိုခ်ည္းကပ္ရန္ျဖစ္သည္။ ထိုစဥ္က အီတလီသည္ ဖက္ဆစ္နိုင္ငံျဖစ္ေနၿပီးျဖစ္သည္။ ဂ်ပန္သည္ ၁၉၃၀-၃၁ တြင္ လစ္ဘရယ္၀ါဒီအျဖစ္မွ အမ်ိဳးသားစစ္၀ါဒ အစိုးရျဖစ္လာသည္။ ၁၉၃၃ ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ာမဏီသည္ နာဇီမ်ားကို အာဏာေပးအပ္ခဲ့သည္။ အျခားေသာ နယ္ခ်ဲ႕ႏိုင္ငံမ်ားသည္လည္း လက္ယာဖက္သို႕ ေရြ႕လာၾကၿပီး ဆိုရွယ္ဒီမိုကရပ္တစ္ လက္၀ဲမ်ား ေနာက္ဆုတ္လာသည္ကို ေတြ႕လာရသည္။ ဖက္ဆစ္ဂ်ာမဏီသည္ ၄င္း၏ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္စစ္ယႏ`ၽႊားကို အလွ်င္အျမန္တည္ေဆာက္ကာ ၄င္း၏ႀကီးထြားေနေသာ အလုပ္လက္မဲ့ႏႈနး္ကို အႀကီးအက်ယ္ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ခဲ့သျဖင့္ နယ္ခ်ဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္သူလူတန္းစားမ်ားအတြက္ ပိုမိုဆြဲေဆာင္မႈျဖစ္လာသည္။
(အခန္း ၇ မွအဆက္)
Rise of Fascism and Threat of World War
The rise of Fascism was thus basically a response of the ruling classes: to the October Revolution and the victory of Socialism, to the most profound economic crisis in the history of capitalism, and to the revolutionisation of the toiling masses that was taking place throughout the world under the influence of the above two. The 1935 Third International resolution thus pointed out that, “the ruling bourgeoisie [was increasingly seeking salvation in fascism, in the establishment of the open, terrorist dictatorship of the most reactionary, the most chauvinist and the most imperialist elements of finance capital, with the aim putting into effect extraordinary measures for despoiling the toilers, preparing a predatory; imperialist war, of attacking the USSR, enslaving and dividing up China, and, on the basis of all this, preventing revolution.”29 Fascism also provided certain more direct and immediate benefits to the members of the big bourgeoisie: the elimination of the labour unions, the introduction of fascist discipline at the workplace, increasing accrual of wealth-between 1929 and 1941 while the income share of the top 5% in the USA fell by 20%, the similar top section fascist Germany increased its share by 15%.
ဖက္ဆစ္၀ါဒေခါင္းေထာင္ထလာျခင္းႏွင့္ကမာၻစစ္ၿခိမ္းေျခာက္မႈ
ထို႕ေၾကာင့္ဖက္ဆစ္၀ါဒ ေခါင္းေထာင္ထလာျခင္းသည္ အေျခခံအားျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူတန္းစား၏ တုံ႕ျပန္မႈတခုျဖစ္သည္။ ေအာက္တိုလာေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ ဆိုရွယ္လစ္၀ါဒ၏ ေအာင္ပြဲအေပၚတုံ႕ျပန္မႈျဖစ္သည္။ အရင္းရွင္စနစ္၏ သမိုင္းမွ အနက္ရိႈင္းဆုံး စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္း သို႕တုံ႕ျပန္မႈျဖစ္သည္။ အထက္ပါအေၾကာင္း ၂ ခု၏ ၾသဇာသက္ေရာက္မႈ ေအာက္တြင္ ကမာၻတ၀န္းလုံးတြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ အလုပ္သမားလူတန္းစား၏ ေတာ္လွန္ေရး ဆန္လာျခင္းကို တုံ႕ျပန္မႈျဖစ္သည္။ထို႕ေၾကာင့္ "အုပ္ခ်ဳပ္သူ ဓနရွင္လူတန္းစားသည္ အလုပ္သမားမ်ားကို ဖ်က္ဆီးရန္ ထူးျခားေသာ အစီအစဥ္မ်ားကို အသက္သြင္းရန္၊ ဆိုဗီယက္ယူနီယံကို တိုက္ခိုက္ရန္ ႏွင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံကို ကၽြန္ျပဳခြဲေ၀ရန္ အထူးအျဖင့္ ေတာ္လွန္ေရးကို တားဆီးရန္ စသည့္ရည္ရြယ္ခ်က္မ်းျဖင့္ သားေကာင္ရွာေသာ နယ္ခ်ဲ႕စစ္အတြက္ျပင္ဆင္ရန္ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးအက်ဆုံး၊ လူမ်ိဳးႀကီး၀ါဒ အဆန္ဆုံး၊ ဘာ႑ာအရင္းရွင္စနစ္၏ နယ္ခ်ဲ႕အဆန္ဆုံး အစိတ္အပိုင္းမ်ားပါ၀င္သည့္ ေျဗာင္က် အၾကမ္းဖက္သည့္္ အာဏာရွင္စနစ္ကိုထူေထာင္ျခင္းျဖင့္ ဖက္ဆစ္၀ါဒ၏ ကယ္တင္ျခင္းခံရရန္ ပိုမိုႀကိဳးစားလာသည္၂၉။ ဖက္စစ္၀ါဒသည္ ဓနရွင္ႀကီးမ်ား၏ အဖြဲ႕၀င္မ်ားအတြက္ ပိုမိုတိုက္ရိုက္က်ေသာ လတ္တေလာ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားကိုလည္းေပးသည္။ ၄င္းတို႕တြင္ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားကို အျမစ္ျဖတ္သုတ္သင္ျခင္း၊ လုပ္ငန္းခြင္မ်ားတြင္ ဖက္ဆစ္စည္းမ်ဥ္းမ်ား စတင္က်င့္သုံးျခင္းႏွင့္ ၁၉၂၉ ခုႏွစ္မွ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္အတြင္း ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာမႈ တိုးပြားျခင္း ျမင့္မားလာျခင္း တို႕ပါ၀င္သည္။ ထိုစဥ္က အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွ ထိပ္ဆုံး ၅ ရာခိုင္ႏႈန္း၏ ၀င္ေငြသည္ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းက်ဆင္းၿပီး ဖက္ဆစ္ဂ်ာမဏီမွ ထိပ္ဆုံးအလႊာ၏ ၀င္ေငြမွာ ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္း တိုးတက္လာခဲ့သည္။
As major industrial nations set up fascist governments, they aggressively initiated local wars in preparation for a new world war for the redivision of the world. The milestones on the road to world war were the Japanese invasion of Manchuria in 1931; the Italian invasion of Ethiopia in 1935; the German and Italian intervention in the Spanish Civil War of 1936-39; the German invasion of Austria in early 1938; the German crippling of Czechoslovakia later the same year; the German occupation of what remained of Czechoslovakia in March 1939; the Italian occupation of Albania; and the German demands on Poland which actually led to the outbreak of war. Throughout this period the other imperialist powers like Britain, France and the USA were adopting a policy of appeasement towards the fascist aggressors and attempting to use them to destroy the Soviet Republic. It was in such dangerous conditions that the international proletariat had to draw up its tactics.
အဓိကစက္မႈႏိုင္ငံမ်ားသည္ ဖက္ဆစ္အစိုးရမ်ားထူေထာင္ၾကေသာအခါ ၄င္းတို႕သည္ ကမာၻႀကီးကို ျပန္လည္ခြဲေ၀ယူရန္ ကမာၻစစ္သစ္တခုကို ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ ေဒသဆိုင္ရာစစ္ပြဲမ်ားကို အျပင္းအထန္တိုက္ခိုက္ၾကသည္။ကမာၻစစ္သို႕ သြားရာလမ္းတြင္ သမိုင္းမွတ္တိုင္ျဖစ္ခဲ့ေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ားတြင္ ဂ်ပန္က မန္ခ်ဴးရီးယားကို ၁၉၃၁ ခုႏွစ္တြင္ က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္ျခင္း၊ အီတလီက အီသီယိုပီးယားကို ၁၉၃၅ ခုႏွစ္တြင္ က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္ျခင္း၊၁၉၃၆-၃၉ စပိန္ျပည္တြင္းစစ္တြင္ အီတလီႏွင့္ဂ်ာမဏီ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္း၊ ဂ်ာမဏီက ၾသစတီးယားကို ၁၉၃၈ ခုႏွစ္အေစာပိုင္းတြင္ က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္ျခင္း၊ ထိုႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ ဂ်ာမဏီက ခ်က္ကိုဆလိုဗက္ကီးယားကို အင္အားခ်ိနဲ႕လာေအာင္လုပ္ေဆာင္ျခင္း၊ လက္က်န္ခ်က္ကို ဆလိုဗက္ကီးယားကို ၁၉၃၉ ခုႏွစ္မတ္လတြင္ ဂ်ာမဏီကသိမ္းပိုက္ျခင္း၊ အယ္လ္ေဘးနီးယားကို အီတလီ သိမ္းပိုက္ျခင္း ႏွင့္ေနာက္ဆုံးတြင္ ကမာၻစစ္ျဖစ္ပြားေစခဲ့သည့္ ပိုလန္အေပၚ ဂ်ာမဏီ၏ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားတို႕ပါ၀င္သည္။ ထိုကာလ တေလွ်ာက္လုံးတြင္ ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္ႏွင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတို႕ကဲ့သို႕ေသာ အျခားအရင္းရွင္ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံမ်ားသည္ ဖက္ဆစ္ က်ဴးေက်ာ္သူမ်ားကို ေခ်ာ႕ေမာ႕ေရးမူ၀ါဒမ်ားက်င့္သုံးၿပီး ဆိုဗီယက္ယူနီယံကို ဖ်က္ဆီးရန္အတြက္ ၄င္းတို႕ကို အသုံးခ်ရန္ႀကိဳးစားေနခဲ့ၾကသည္။ ႏိုင္ငံတကာ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား အေနျဖင့္ ၄င္းတို႕၏ နည္းပရိရာယ္မ်ားကို ခ်မွတ္ခဲ့ရသည္မွာ ထိုသို႕ေသာ အေျခအေနမ်ားေအာက္တြင္ ျဖစ္သည္။
Third International’s Perspective on War and Fascism
During the twenties the Third International continued to unite many more forces, particularly from the colonies and semi-colonies. It also attempted to help the movements there, particularly China (which we will refer to later). In 1928 it held its Sixth Congress which adopted the Programme and Statutes of the International and Theses on the International Situation and on the Revolutionary Movements in colonial and semi-colonial countries. It then itself warned of the danger of a new world war-and drew up the tactics to be followed. These tactics basically followed the understanding of turning the war into civil war.
စစ္ႏွင့္ဖက္ဆစ္၀ါအေပၚ တတိယအင္တာေနရွင္နယ္၏ အျမင္
၁၉၂၀ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္း တတိယ အင္တာေနရွင္နယ္သည္ အင္အားစုမ်ား အထူးသျဖင့္ ကိုလိုနီႏွင့္ ကိုလိုနီတပိုင္းႏိုင္ငံမ်ားမွ အင္အားစုမ်ားကို ဆက္လက္ ညီညြတ္ေစခဲ့သည္။ ၄င္းသည္ ထိုႏိုင္ငံမ်ားမွ အထူသျဖင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံမွ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ကူညီရန္ ႀကိဳးစားသည္။ ၁၉၂၈ တြင္ ၄င္းသည္ ဆဌမ ကြန္ဂရက္ကို က်င္းပၿပီး အင္တာေနရွင္၏ အစီအစဥ္မ်ာႏ်ွင့္ စည္းမ်ဥ္းမ်ား -Programme and Statutes of the International ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ အေျခအေနႏွင့္ ကိုလိုနီႏွင့္ ကိုလိုနီတပိုင္းႏိုင္ငံမ်ားမွ ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားစာတမ္းမ်ား - Theses on the International Situation and on the Revolutionary Movements in colonial and semi-colonial countries တို႕ကို ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ ထုိေနာက္ ၄င္းသည္ ကမာၻစစ္သစ္၏ အႏၲရာယ္ကို သတိေပးခဲ့ၿပီးလိုက္နာမည့္ နည္းပိရိရာယ္မ်ားကို ခ်မွ်တ္ခဲ့သည္။ ထိုနည္းပိရိရာယ္မ်ားသည္ အေျခခံအားျဖင့္ စစ္ကို ျပည္တြင္းစစ္အျဖစ္ေျပာင္းေရး အယူအဆကို လိုက္နာသည္။
The Seventh Congress of the International was held in 1935 right in the midst of feverish preparations for war. In particular, Fascism had grown in strength and aggressiveness, and, with it coming to power in Germany, the threat of an attack on the Soviet Union was very near. “Defeating the Soviet Union by provoking fascist Germany against it; satiating the hunger of fascist Germany for colonies by enabling it to defeat the Soviet Union and turning it into its own colony; destroying World Socialist Revolution by defeating the Soviet Union and thus clearing the path for the continued existence of imperialism all over the world; this was the strategy of the imperialists at that time.”30 In this context, the International, under the leadership of Stalin and Dimitrov, realised that the tactical plan of the Sixth Congress would not suffice to face the new situation. Therefore, a new set of tactics was drawn up directed towards building the broadest possible unity of forces. As Dimitrov said in his concluding speech at the Congress, “Ours has been a Congress of a new tactical orientation for the Comintern.”31 The tactics were directed towards the defence of the Soviet Union, the defeat of Fascism and the instigators of war, the victory of the national liberation struggles and the establishment of Soviet power in as many countries as possible. In order to achieve these aims it drew up detailed United Front tactics to unite as many possible in this battle. In the capitalist countries anti-fascist workers’ fronts and anti-fascist people’s fronts for peace were to be formed along with the Social-Democrats and other anti-fascist parties. In the colonies and semi-colonies, the task was to form anti-imperialist people’s fronts including the national bourgeoisie. The final aim of the communists in participating in all these fronts was to achieve the victory of revolution in their own country and the world-wide defeat of capitalism.
အင္တာေနရွင္နယ္၏ သတၲမအႀကိမ္ေျမာက္ကြန္ဂရက္ကို စစ္အတြက္ အျပင္းအထန္ ျပင္ဆင္ေနၾကေသာ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္တြင္ က်င္းပခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္ ဖက္ဆစ္၀ါဒသည္ အင္အားႏွင့္ ရန္လိုမႈႀကီးမားလာၿပီး ဂ်ာမဏီတြင္ အာဏာရလာေသာအခါ ဆိုဗီယက္ ယူနီယမ္ကို တိုက္ခိုက္မည့္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈသည္ လြန္စြာနီးကပ္လာသည္။ ဖက္ဆစ္ဂ်ာမဏီႏွင့္ရန္တိုက္ေပးျခင္းျဖင့္ ဆိုဗီယက္ယူနီယံကို ေျခမႈန္းေရး၊ ဆိုဗီယက္ယူနီယံကို ေျခမႈန္းၿပီး ကိုလိုနီျဖစ္ေစျခင္းျဖင့္ ဖက္ဆစ္တို႕၏ ကိုလိုနီ ငတ္မြတ္မႈကို ေျဖေဖ်ာက္ေပးေရး၊ ဆိုဗီယက္ ယူနီယံကို ေျခမႈန္းျခင္းျဖင့္ ကမာၻ႕ဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးကိုဖ်က္ဆီးကာ တကမာၻလုံးတြင္ အရင္းရွင္စနစ္ ဆက္လက္တည္တံ့ေစေရးအတြက္ လမ္းခင္းေပးေရး တို႕သည္ ထုိစဥ္က နယ္ခ်ဲ႕သမားမ်ား၏ ေသနဂၤဗ်ဴဟာျဖစ္သည္၃၀။ ထိုသို႕ေသာ အေျခအေနတြင္ ဆဌမအႀကိမ္ေျမာက္ ကြန္ဂရက္က ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ နည္းပိရိရာယ္မ်ားသည္ အေျခအေနသစ္ကို ရင္ဆိုင္ရာတြင္ လုံေလာက္မႈရွိမည္မဟုတ္ေၾကာင္း စတာလင္ႏွင့္ဒီမီထေရာ႕တို႕၏ ဦးေဆာင္မႈေအာက္တြင္ ရွိေနေသာ အင္တာေနရွင္နယ္က သေဘာေပါက္ခဲ့သည္။ ထို႕ေၾကာင့္ နည္းပိရိရာယ္သစ္မ်ားကို ေရးဆြဲၿပီး ျဖစ္ႏိုင္သမွ် အက်ယ္ျပန္႕ဆုံး အင္အားစုမ်ားညီညြတ္မႈ တည္ေဆာက္ေရးသို႕ ဦးတည္ေပးခဲ့သည္။ ကြန္ဂရက္တြင္ ဒီမီထေရာ႕ေျပာသည့္ နိဂုံးခ်ဳပ္မိန္႕ခြန္းအရ " ကၽြႏု္ပ္တို႕၏ ကြန္ဂရက္သည္ ကူမင္တန္အတြက္ နည္းပိရိရာယ္သစ္မ်ား မိတ္ဆက္ေသာကြန္ဂရက္ျဖစ္သည္" ဟုဆို႕မည္ျဖစ္သည္ ၃၁။ ထိုနည္းပိရိရာယ္မ်ားသည္ ဆိုဗီယက္ ယူနီယံကိုကာကြယ္ရန္၊ ဖက္ဆစ္၀ါဒႏွင့္ စစ္လႈံ႕ေဆာ္သူမ်ားကို ေျခမႈန္းရန္၊ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတိုက္ပြဲမ်ားေအာင္ျမင္ေရးႏွင့္ ဆိုဗီယက္အဖြဲ႕မ်ား၏ ၾသဇာကို ႏိုင္ငံမ်ားႏိုင္သမွ်မ်ားမ်ားတြင္ထူေထာင္ရန္တို႕ျဖစ္သည္။ ထို တိုက္ပြဲတြင္ အထက္ပါ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ အင္အားစုမ်ားႏိုင္သမွ်မ်ားမ်ားညီညြတ္ေရးအတြက္ ညီညြတ္ေရး တပ္ေပါင္းစု နည္းပိရိရာယ္ အေသးစိတ္ကို ကြန္ဂရက္က ေရးဆြဲခဲ့သည္။ အရင္းရွင္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရး အလုပ္သမားမ်ား၏ တပ္ဦးမ်ားကို ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္မ်ားႏွင့္ အျခားေသာ ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရးပါတီမ်ားႏွ္င့္အတူ ဖြဲ႕စည္းရန္ ျဖစ္သည္။ ကိုလိုနီႏွင့္ ကိုလိုနီတပိုင္းႏိုင္ငံမ်ားတြြင္ အမ်ိဳးသားဓနရွင္မ်ားပါ၀င္သည့္ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႕က်င္ေရး ျပည္သူ႕တပ္ဦးမ်ားထူေထာင္ရန္ျဖစ္သည္။ဤ စစ္မ်က္ႏွာမ်ားအားလုံးတြင္ ပါ၀င္ရျခင္းအတြက္ ကြန္ျမဴနစ္မ်ား၏ ေနာက္ဆုံးရည္မွန္းခ်က္မွာ ၄င္းတို႕ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေတာ္လွန္ေရးေအာင္ျမင္ေရးႏွင့္ ကမာၻတ၀န္း အရင္းရွင္စနစ္ကို ေျခမႈန္းေရးျဖစ္သည္။
World War II and the Tactics of the International Proletariat
Following from these broad tasks, the Soviet Union government, under Stalin, employed the correct tactics in the concrete situation World War 11. When the non-fascist imperialist states were inciting Germany to attack the Soviet Union, Stalin entered into a no-war pact with Germany in August 1939, forcing the first part of the War to be war between the imperialist powers. This facilitated the tactics of ‘turning the war into civil war’ during the first two years of the war. However, when Germany attacked the socialist base, the Soviet Union, in June 1941, the character of the war changed to that of an anti-fascist people’s war and the tactics as envisaged earlier by the Third International became applicable. Some of the parties, employing the correct tactics and making use of the severe revolutionary crisis, could achieve revolution. Thus, utilising these tactics,the international proletariat not only succeeded in protecting its Socialist Base, but by 1949, could breach the imperialist chain at several places, break out of the imperialist world system and build a Socialist Camp covering one third of humanity. Thus “History has proved that the strategy and tactics charted out by the Third International, during the period of Second World War and the second phase of general crisis are basically correct.”32
ဒုတိယကမာၻစစ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား၏ နည္းပိရိရာယ္မ်ား
ထိုသို႕က်ယ္ျပန္႕ေသာလုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားကို ခ်မွတ္ၿပီးေနာက္ ဆိုဗီယက္ယူနီယံ အစိုးရသည္ စတာလင္၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ဒုတိယကမာၻစစ္၏ ခိုင္မာေသာ အေျခအေနမ်ားတြင္မွန္ကန္ေသာ နည္းပိရိရာယ္မ်ားကိုအသုံးျပဳခဲ့ၾကသည္။ ဆိုဗီယက္ယူနီယံကို တိုက္ခိုက္ရန္အတြက္ ဖက္ဆစ္ မဟုတ္ေသာ နယ္ခ်ဲ႕နိုင္ငံမ်ားက ဂ်ာမဏီကို လႈံ႕ေဆာ္ေသာအခါ စတာလင္သည္ ဂ်ာမဏီႏွင့္ စစ္မျဖစ္ေရးစာခ်ဳပ္ကို ၁၉၃၉ ခုႏွစ္တြင္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၿပီး ကမာၻစစ္၏ ပထမပိုင္းကို နယ္ခ်ဲ႕ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံမ်ားအၾကား စစ္ပြဲသာျဖစ္ေစခဲ့သည္။ ထို႕ေၾကာင့္ကမာၻစစ္၏ ပထမ ၂ ႏွစ္ အတြင္းတြင္ စစ္ကိုျပည္တြင္းစစ္အျဖစ္သို႕ ေျပာင္းလဲေရးနည္းပိရိရာယ္ကို အဆင္ေျပေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ဂ်ာမဏီက ဆိုရွယ္လစ္အေျခစိုက္ေဒသကို တိုက္ခိုက္လာေသာအခါ ဆိုဗီယက္ယူနီယံသည္ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လတြင္ စစ္၏ စရိုက္လကၡဏာသည္ ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရးျပည္သူ႕ စစ္ပြဲအျဖစ္ေျပာင္းလဲသြားၿပီး အေစာပိုင္းတြင္ တတိယ အင္တာေနရွင္နယ္ကႀကိဳတင္သုံးသပ္ခဲ့သည့္ နည္းပိရိရာယ္မ်ားကို အသုံးျပဳလာႏိုင္သည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ ပါတီမ်ားသည္ မွန္ကန္ေသာနည္း ပိရိရာယ္ကို အသုံးျပဳၿပီး ျပင္းထန္လွေသာ ေတာ္လွန္ေရး အက်ပ္အတည္းကို အသုံးခ်ကာ ေတာ္လွန္ေရးမ်ားေအာင္ျမင္ေအာင္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ထို နည္းပိရိရာယ္မ်ားကို အသုံးျပဳၿပီး ႏိုင္ငံတကာပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားသည္ ၄င္းတို႕၏ ဆိုရွယ္လစ္အေျခစိုက္စခန္းကို ကာကြယ္ႏိုင္ခဲ့သည္သာမက ၁၉၄၉ ခုႏွစ္သို႕ေရာက္ေသာအခါ နယ္ခ်ဲ႕ေႏွာင္ႀကိဳးကိုလည္း ေနရာအမ်ားအျပားတြင္ ခ်ိဳးဖ်က္ႏိုင္ခဲ့သည္။ နယ္ခ်ဲ႕ကမာၻ႕စနစ္မွ ခ်ိဳးေဖါက္ထြက္ၿပီး လူသားထု၏ ၃ ပုံ ၁ ပုံပါ၀င္ေသာ ဆိုရွယ္လစ္အုပ္စုကို တည္ေထာင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ထို႕ေၾကာင့္" ဒုတိယ ကမာၻစစ္အတြင္းႏွင့္ အေထြေထြအက်ပ္အတည္း၏ ဒုတိယအဆင့္အတြင္း တတိယ အင္တာေနရွင္နယ္က ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ ေသနဂၤဗ်ဴဟာႏ်ွင့္ နည္းပိရိရာယ္မ်ားသည္ အေျခခံအားျဖင့္မွန္ကန္ေၾကာင္း သမိုင္းက သက္ေသျပခဲ့သည္ " ၃၂။
However there were also serious failures, due to incomplete education by the Third International leadership on the correct approach in implementing these tactics, and the strong remnants of the Second International reformist approach in many of the European parties and the parties formed by them - like the Communist Party of India. The CPGB spent most of its time in the people’s war period trying to increase production; the USA Communist Party secretary, Browder went to the extent of asserting that it was the ‘greatest honour’ to be called a strike-breaker; the French CP refused to try to maintain any difference between communists and other reactionaries in the united front and declared that “for us there are only Frenchmen fighting Hitler and his agents.”33 Such an approach led to these parties becoming tails of the ruling classes in the united fronts that they participated in. It also led to the development of rightist tendencies which in the following period would result in the leaderships of almost all these parties taking the path of revisionism.
သို႕ေသာ္ ထို နည္းပိရိရာယ္မ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖၚရာတြင္ မွန္ကန္ေသာ နည္းလမ္းကို တတိယ အင္တာေနရွင္နယ္ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက အျပည့္အ၀ ပညာေပးႏိုင္ျခင္းမရွိျခင္း ႏွင့္ အခ်ိဳ႕ေသာ ဥေရာပပါတီမ်ားႏွင့္ ၄င္းတို႕ကဖြဲ႕စည္းေပးသည့္ အိႏၵိယကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ကဲ့သို႕ေသာ ပါတီမ်ားတြင္ အင္အားေကာင္ေနဆဲျဖစ္ေသာ ဒုတိယ အင္တာေနရွင္မွ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးအျမင္မ်ားေၾကာင့္ အေရးပါေသာ ဆုံးရႈံးမႈမ်ားလည္းျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ ျပည္သူ႕စစ္ပြဲကာလအတြင္း ၿဗိတိန္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီသည္ အခ်ိန္အမ်ားစုကို ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ တိုးတက္ေရးအတြက္ အသုံးျပဳခဲ့သည္။ အေမရိကန္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီအတြင္းေရးမွဴး ဘေရာက္ဒါ ကဆိုလွ်င္ သပိတ္မ်ားကို ၿဖိဳခြဲသူဟု အေခၚခံရသည္မွာ ဂုဏ္ယူစရာျဖစ္သည္ဟုပင္ေျပာဆိုခဲ့သည္။ ျပင္သစ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီက ညီညြတ္ေရးတပ္ေပါင္းစုအတြင္း ကြန္ျမဴနစ္မ်ားႏွင့္ အျခားေသာ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားအၾကားကြဲျပားမႈကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားရန္ ႀကိဳးစားေရးကိုပင္လက္မခံေတာ့ဘဲ "မိမိတို႕၏ အျမင္တြင္ ဟစ္တလာႏွင့္ သူ၏ေထာက္လွမ္းေရးမ်ားကို တိုက္ခိုက္ေနေသာ ျပင္သစ္လူမ်ိဳးမ်ားသာရွိသည္" ဟု ထုတ္ေဖၚေၾကညာသည္၃၃။ ထုိသို႕ေသာ အျမင္ေၾကာင့္ ထိုပါတီမ်ားသည္ ၄င္းတို႕ပါ၀င္ေသာ တပ္ေပါင္းစုမ်ားအတြင္းတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူလူတန္းစား၏ ေနာက္ၿမွီးဆြဲမ်ားျဖစ္လာၾကသည္။ ထို႕အျပင္ လက္ယာယိမ္းေသာ သေဘာတရားမ်ားကိုလည္း ျဖစ္ေစခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ ထိုပါတီမ်ားအားလုံးနီးပါး၏ ေခါင္းေဆာင္မႈသည္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးလမ္းကိုေရြးခဲ့ၾကသည္။
The Third International while not being able to combat these revisionist tendencies, had also lost its effectiveness in providing guidance in\ n the vastly differing conditions faced by the various member parties. Except for the regular publication of its periodicals, Comintern activity had greatly reduced from 1940 and even the customary May Day and October Revolution Manifestos were discontinued between May 1940 and May 1942. It was finally decided to dissolve the Comintern. Since a Congress could not be convened in the conditions of war the Presidium of the Executive Committee of the Communist International (ECCI) sent out a resolution recommending the dissolution of the International to all its sections. The resolution was sent out on 15th May 1943 and after receiving approval from most of the sections, including all the important sections, the Comintern was dissolved on 10th June 1943.
တတိယ အင္တာေနရွင္နယ္သည္ ထုိျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရး သေဘာတရားမ်ားကို ျပန္လည္ထိုးစစ္ဆင္ႏိုင္ျခင္းမရွိဘဲ အမ်ိဳးမ်ိဳးသာ အဖြဲ႕၀င္ပါတီမ်ား ရင္ဆိုင္ေနရသည့္ လြန္စြာ ကြဲျပားေသာ အေျခအေနမ်ားအေပၚ ထိေရာက္လမ္းညြဳန္မႈေပးႏိုင္ျခင္းကိုလည္း ဆုံးရႈံးခဲ့သည္။ ၄င္းတို႕ ထုတ္ေ၀ေနေသာ စာေစာင္မ်ားကို ပုံမွန္ထုတ္ေ၀သည္မွအပ ကိုမင္တန္၏လႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္လည္း ၁၉၄၀ ခုႏွစ္မွစတင္က်ဆင္းလာကာ အစဥ္အလာအရ က်င္းပေသာ ေမေဒးေန႕နွင့္ ေအာက္တိုဘာေတာ္လွန္ေရးေၾကညာစာတမ္းတို႕ကို ၁၉၄၀ ေမလမွ ၁၉၄၂ ခုေမလအတြင္း ရပ္ဆိုင္းထားခဲ့ရသည္။ ေနာက္ဆုံးတြင္ ကိုမင္တန္ကို ဖ်က္သိမ္းရန္ ဆုံးျဖတ္လိုက္သည္။ စစ္အေျခအေနေၾကာင့္ ကြန္ဂရက္ကိုလည္းက်င္းပႏိုင္ျခင္းမရွိသျဖင့္ ကြန္ျမဴနစ္ အင္တာေနရွင္နယ္အမႈေဆာင္ေကာ္မတီ၏ သဘာပတိအဖြဲ႕သည္ အင္တာေနရွင္နယ္ကို ဖ်က္သိမ္းရန္အႀကံျပဳေၾကာင္ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို အဖြဲ႕ခြဲမ်ားအားလုံးသို႕ေပးပို႕လိုက္သည္။ ထိုဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ၁၉၄၃ ခုႏွစ္ ေမလ ၁၅ ရက္ေန႕တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး အဓိကအဖြဲ႕ခြဲမ်ားအပါအ၀င္ အဖြဲ႕ခြဲ အမ်ားစု၏ ေထာက္ခံမႈကို ရရွိၿပီးေနာက္ ကိုမင္တန္ကို ၁၉၄၃ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၁၀ ရက္ေန႕တြင္ ဖ်က္သိမ္းခဲ့သည္။
The resolution stated among other things that, “The deep differences of the historic paths of development of various countries, the differences in their character and even contradictions in their social orders, the differences in the level and tempo of their economic and political development, the differences, finally, in the degree of consciousness and organisation of the workers, conditioned the different problems facing the working class of the various countries.
"ႏိုင္ငံအမ်ိဳးမ်ိဳးတို႕၏ သမိုင္းဆိုင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈလမ္းေၾကာင္းမ်ားနက္ရိႈင္းစြာကြဲလြဲျခင္း၊ ၄င္းတို႕၏ စရိုက္လကၡဏာကြဲျပားမႈႏွင့္ လူမႈစနစ္မ်ားအတြင္း ပဋိပကၡမ်ားကြဲျပားမႈမ်ား၊ ၄င္းတို႕၏ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အဆင့္ႏွင့္ အရွိန္အဟုန္ကြဲျပားမႈမ်ားႏွင့္ အလုပ္သမားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္အသိစိတ္ဓါတ္ေရခ်ိန္ ကြဲျပားျခားနားမႈမ်ားသည္ ႏိုင္ငံအမ်ိဳးမ်ိဳးတြင္ အလုပ္သမားလူတန္းစားရင္ဆိုင္ေနရေသာ မတူညီသည့္ ျပႆနာမ်ားကို ျဖစ္ေစသည္" ဟု ထိုဆုံးျဖတ္ခ်က္တြင္ အျခားေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္အတူ ေဖၚျပထားသည္။
“The whole development of events in the last quarter of a century, and the experience accumulated by the Communist International convincingly showed that the organisational form of uniting the workers chosen by the first congress of the Communist International answered the conditions of the first stages of the working-class movement but has been outgrown by the growth of this movement and by the complications of its problems in separate countries, and has even become a drag on the further strengthening of the national working-class parties.”34 Marx’s dissolution of the First International was also cited as an example for dissolving a form of organisation which no longer corresponded to the demands confronting it.
"ကြန္ျမဴနစ္အင္တာေနရွင္နယ္၏ ပထမကြန္ဂရက္က ေရြးခ်ယ္ေပးခဲ့သည့္ အလုပ္သမားမ်ား ညီညြတ္ေရး အဖြဲ႕အစည္းပုံစံသည္ အလုပ္သမားလူတန္းစားလႈပ္ရွားမႈ၏ ပထမအဆင့္အတြက္ အေျခအေနမ်ားကို ျဖည့္ဆည္းေပးခဲ့ေသာ္လည္း ထိုလႈပ္ရွားမႈ ႀကီးထြားလာျခင္းႏွင့္ သီးျခားႏိုင္ငံမ်ားရင္ဆိုင္ေနရသည့္ ျပႆနာမ်ား၏ ရႈပ္ေထြးမႈမ်ားေၾကာင့္ ထိုအဖြဲ႕အစည္းပုံစံမွာ ေနာက္တြင္က်န္ရစ္ၿပီး အမ်ိဳးသားအလုပ္သမားလူတန္းစားပါတီမ်ား ပိုမိုႀကံ႕ခိုင္ေတာင့္တင္းေရးအတြက္ အဟန္႕အတားျဖစ္လာေၾကာင္း ရာစုႏွစ္တခု၏ေနာက္ဆုံး ၂၅ ႏွစ္အတြင္း ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈအလုံးစုံႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္အင္တာေနရွင္နယ္၏စုေဆာင္းထားေသာ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားက ယုံၾကည္လက္ခံႏိုင္ေအာင္ ျပသေနသည္၃၄"။ ပထမအင္တာေနရွင္နယ္ကို မာ့က္စ္က ဖ်က္သိမ္းခဲ့သည္ကိုလည္း ရင္ဆိုင္ေနရေသာ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို မျဖည့္ဆည္းႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ဖ်က္သိမ္းရသည့္ အဖြဲ႕အစည္း ဥပမာအျဖစ္ ထိုဆုံးျဖတ္ခ်က္က ကိုးကားခဲ့သည္။
All the major communist parties ratified the resolution. “The Chinese CP central committee expressed it full agreement; the Comintern had fulfilled it historical mission in protecting Marxism from distortion in helping progressive forces to unite, in supporting the Soviet Union and fighting fascism, and it had done all in its power to bring about co-operation between the KNIT and the CCP; in its organisational form it had now outlived itself. The CCP had received much help from’Comintern in its revolutionary struggle, but the Chinese communists had now for a long time been free to decide independently on its policy and put it into effect.”35
အဓိက ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ အားလုံးက ထိုဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ေထာက္ခံခဲ့ၾကသည္။ " တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ဗဟိုေကာ္မတီ ကလည္း အျပည့္အ၀သေဘာတူေၾကာင္း ေဖၚျပခဲ့သည္။ "ကိုမင္တန္သည္ တိုးတက္ေသာအင္အားစုမ်ားကို ညီညြတ္ေအာင္ကူညီရာျခင္းႏွင့္ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုကို ေထာက္ခံၿပီး ဖက္ဆစ္မ်ားကိုတိုက္ဖ်က္ျခင္းတို႕ျဖင့္ မာ့က္စ္၀ါဒကို သရုပ္ဖ်က္ျခင္းမွာ အကာအကြယ္ေပးေသာ ၄င္း၏ သမိုင္းေပးတာ၀န္ကို ျဖည့္ဆည္းခဲ့ၿပီး KNIT ႏွင့္ CCP တို႕အၾကား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျဖစ္ေပၚေရးအတြက္ အစြမ္းကုန္လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ၄င္းသည္ယခုအခါ ၄င္း၏အဖြဲ႕အစည္းပုံစံႏွင့္ ကိုက္ညီျခင္းမရွိေတာ့ေပ။ CCP သည္ ၄င္း၏ေတာ္လွန္ေရးတိုက္ပြဲတြင္ ကိုမင္တန္ထံမွ အကူအညီမ်ားစြာရရွိခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါတရုတ္ကြန္ျမဴနစ္မ်ားသည္ ၄င္းတို႕၏မူ၀ါဒမ်ားကို လြတ္လပ္စြာခ်မွတ္အေကာင္အထည္ေဖၚလုပ္ေဆာင္ေနသည္မွာ ကာလအတန္ၾကာၿပီျဖစ္သည္ ၃၅" ။
As soon as the Comintern was dissolved the journal Communist International ceased publication. Shortly afterwards a new periodical in Russian and other languages, appeared, entitled The War and
the Working Class (after the war its title was changed to New Times). Soon after the completion of the war, the Information Bureau of Communist and Workers’ Parties (Cominform) was set up through a founding conference in September 1947. This too was soon dissolved in 1956.
ကိုမင္တန္ကိုဖ်က္သိမ္းလိုက္သည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္ ကြန္ျမဳနစ္အင္တာေနရွင္နယ္ဂ်ာနယ္ကို ထုတ္ေ၀ျခင္းအားရပ္ဆိုင္းလိုက္သည္။ မၾကာမီမွာပင္ ရုရွားနွင့္အျခားဘာသာမ်ားျဖင့္ ထုတ္ေ၀ေသာ "စစ္ႏွင့္အလုပ္သမားလူတန္းစား" အမည္ရွိ ဂ်ာနယ္ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။ (စစ္အၿပီးတြင္ ထိုဂ်ာနယ္ကို New Times ေခတ္သစ္ ဟု အမည္ေျပာင္းခဲ့သည္။ စစ္ႀကီးၿပီးေသာအခါ ကြန္ျမဴနစ္ႏွင့္အလုပ္သမားပါတီမ်ား၏ သတင္းဗ်ဴရို - Cominform ကို ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္က်င္းပေသာ ထိုအဖြဲ႕ထူေထာင္သည့္ ညီလာခံက ထူေထာင္လိုက္သည္။ ၄င္းကိုလည္း ၁၉၅၆ ခုႏွစ္တြင္ ဖ်က္သိမ္းလိုက္သည္။
Mao’s Early Years
During this period a major centre for the development of Marxism was the advancing class struggles of the Chinese Revolution. For 28 years, the Communist Party of China had led the Chinese Revolution through many ups and downs, and a protracted war and had finally succeeded in seizing state power in the most populous country in the world in October 1949. Its Chairman, Mao Tse-tung had, through a struggle against numerous deviations, developed Marxist theory in diverse spheres. He had charted out the path for the advancing revolutions in the colonies and semicolonies. Though till then he had not played such a prominent role at the international level, his contributions to Marxism-Leninism would be the invaluable weapons in the hands of the international proletariat in the years to come.
ေမာ္၏ အေစာပိုင္းႏွစ္မ်ား
ဤေခတ္အတြင္း မာ့က္စ္၀ါဒ၏ အဓိက ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ဗဟိုခ်က္မွာ တိုးတက္ေနေသာ တရုတ္ေတာ္လွန္ေရး၏ လူတန္းစားတုိက္ပြဲျဖစ္သည္။ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီသည္ ၂၈ ႏွစ္ ကာလတေလွ်ာက္လုံး တရုတ္ေတာ္လွန္ေရးကို အတက္အက်မ်ားစြာျဖင့္၊ ေရရွည္စစ္ျဖင့္ ဦးေဆာင္ေနခဲ့ၿပီး ေနာက္ဆုံး၁၉၄၉ ခုႏွစ္ေအာက္တိုဘာလတြင္ ကမာၻ႕ လူဦးေရ အမ်ားဆုံးႏိုင္ငံတြင္ အာဏာရရွိခဲ့သည္။ ပါတီဥကၠဌေမာ္စီတုန္းသည္ ေသြဖီမႈမ်ားစြာကို တိုက္ပြဲ၀င္ၿပီးေနာက္ ကြဲျပားျခားနားေသာ နယ္ပယ္မ်ားတြင္ မာ့က္စ္၀ါဒ သေဘာတရားကို ဖြံ႕ၿဖိဳးေအာင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ သူသည္ ကိုလိုနီႏွင့္ ကိုလိုနီတပိုင္းႏိုင္ငံမ်ားမွ ေတာ္လွန္ေရးမ်ား တိုးတက္ေရးအတြက္ လမ္းေၾကာင္းရွာခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က အထိႏိုင္ငံတကာအဆင့္တြင္ ထင္ရွားေသာ အခန္းမွပါ၀င္ျခင္းမရွိေသးေသာ္လည္း မာ့က္စ္-လီနင္၀ါဒသို႕ သူ၏အက်ိဳးေဆာင္မႈမ်ားသည္ ေနာင္လာမည့္ႏွစ္မ်ားအတြင္း ႏိုင္ငံတကာပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား၏လက္တြင္ အဖိုးမျဖတ္ႏိုင္ေသာ လက္နက္ျဖစ္လာသည္။
Mao Tse-tung was born on 26th December, 1893, in a peasant family in Shaoshan village of Hunan province. He had his primary education in a private school, and then in the higher primary school of Xiangxiang county and in the middle school at Changsha, the provincial capital. After the 1911 bourgeois Revolution he served for half a year in the insurgent New Army. He joined the Hunan Fourth Provincial Normal School in 1913 and completed his school education by 1918. His early thinking was varyingly influenced by classical philosophical writings from Confucius to neo-Hegelianism. From his childhood Mao had a fervent love for his country and a boundless urge for revolutionary truth.
ေမာ္စီတုန္းကို ဟူနန္ျပည္နယ္ ေစာင္စန္းေက်းရြာ လယ္သမားမိသားစုက ၁၈၉၃ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၆ ရက္ေန႕တြင္ ဖြားျမင္သည္။ မူလတန္းပညာကို ပုဂၢလိကေကာ်င္းတြင္သင္ၾကားခဲ့ၿပီးေနာက္ မူလတန္းလြန္ပညာကို ရွန္ရွန္ခရိုင္ႏွင့္ အလယ္တန္းပညာကို ျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ ခ်န္းစာတြင္သင္ယူသည္။ ၁၉၁၁ ခုႏွစ္ ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရး အၿပီးတြင္ သူသည္ ပုန္ကန္သူမ်ား၏ တပ္မေတာ္သစ္တြင္ တႏွစ္ခြဲ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္သည္။ ၁၉၁၃ ခုႏွစ္တြင္ စတုတၳေ့ျမာက္ ဟူနန္ျပည္နယ္ပုံမွန္ေက်ာင္းတြင္ တက္ေရာက္ပညာသင္ၾကားခဲ့ၿပီး ၁၉၁၈ ခုႏွစ္တြင္ေက်ာင္းၿပီးသည္။ သူ၏အေစာပိုင္းအေတြးအေခၚမ်ားကို ကြန္ျဖဴးရွပ္၏ ဂႏၶ၀င္ အေတြးအေခၚအေရးအသားမ်ားမွသည္ လက္သစ္ဟီဂယ္၀ါဒ အထိ အမ်ိဳးအမ်ိဳးလြမ္းမိုးသည္။ ငယ္စဥ္ဘ၀ကပင္ ေမာ္သည္ တိုင္းျပည္ကိုလြန္စြာခ်စ္ၿပီး ေတာ္လွန္ေသာ အမွန္တရားနွင့္ပတ္သက္သည့္ တိုင္းဆမရေသာ ဆႏၵရွိသည္။
In April 1918, he set up the New Peoples Society in Changsha with the aim of finding out new ways to transform China. By the time of the May Fourth Movement in 1919 Mao already came in touch with Marxism and began embracing it. In July 1919 he started a magazine called Xiangxiang Review in Hunan to spread revolutionary ideas and the following year he organised a Cultural Reading Society to study and propagate revolutionary ideology. In 1920 he started communist groups in Changsha. As one of the founders of the Chinese Communist Party, Mao attended the First National Congress of the CPC as one of its 12 delegates in July 1921. He became the Secretary of the Hunan Regional Party Committee and led the worker’s movement in Changsha and Anyuan. In June 1923, the Third National Congress of the CPC; attended by Mao, decided to promote an anti-imperialist, anti-feudal national front in co-operation with the Kuomintang Party led by Sun Yat-Sen and directed its members to join the Kuomintang Party as individuals. The First and Second National Congresses of the Kuomintang held in 1924 and 1926 elected Mao as an alternate member of its Central Executive Committee. He worked as Head of the Central Propaganda department of the Kuomintang, edited the Political Weekly and directed the Sixth class at the Peasant Movement Institute.
သူသည္ ၁၉၁၈ ခုႏွစ္ ဧၿပီလတြင္ တရုတ္ျပည္ကို ေျပာင္းလဲပစ္ေရးအတြက္ နည္းလမ္းသစ္မ်ားရွာရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ျပည္သူ႕လူ႕အဖြဲ႕အစည္းသစ္ကို ခ်န္းစာတြင္ ထူေထာင္သည္။ ၁၉၁၉ ခုႏွစ္ေမလ ၄ ရက္လႈပ္ရွားမႈျဖစ္ေသာအခါ ေမာ္သည္ မာ့က္စ္၀ါဒႏွင့္ စတင္ထိေတြ႕လက္ခံၿပီးျဖစ္ေနသည္။ ေတာ္လွန္ေရးအေတြးအေခၚမ်ားကိုျဖန္႕ခ်ိရန္အတြက္ ရွန္ရွန္ရီဗ်ဴး အမည္ရွိ မဂၢဇင္းကို ၁၉၁၉ ဇူလိုင္လတြင္ ဟူနန္၌ စတင္ထုတ္ေ၀သည္။ ေနာက္တႏွစ္တြင္ ေတာ္လွန္ေရး အေတြးအေခၚမ်ားေလ့လာျဖန္႕ခ်ိရန္ ယဥ္ေက်းမႈ စာဖတ္အသင္းကို ထူေထာင္သည္။ ၁၉၂၀တြင္ ခ်န္းစာ၌ ကြန္ျမဴနစ္အုပ္စုမ်ားကို သူစတင္ဖြဲ႕စည္းသည္။ တရုတ္ျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို တည္ေထာင္သူတဦး အေနျဖင့္ ေမာ္သည္ ၁၉၂၁ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လတြင္က်င္းပသည့္ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ပထမအႀကိမ္ ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာညီလာခံကို တက္ေရာက္ခဲ့ေသာ ကိုယ္စားလွယ္ ၁၂ ဦးတြင္ပါ၀င္ခဲ့သည္။ သူသည္ ဟူနန္ေဒသဆိုင္ရာ ပါတီေကာ္မတီ၏ အတြင္းေရးမွဴးျဖစ္လာၿပီး ခ်န္းစာႏွင့္အန္ယြမ္တြင္ အလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ဦးေဆာင္သည္။ ေမာ္တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ၁၉၂၃ ခုႏွစ္ဇြန္လတြင္က်င္းပေသာ တရုတ္ကြန္ျမဳနစ္ပါတီ၏ ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာညီလာခံက နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႕က်င္ေရးႏွင့္ ေျမရွင္ဗေဒသရာဇ္ ဆန္႕က်င္ေရး အမ်ိဳးသားတပ္ဦး တြင္ ဆြန္ယက္ဆင္ေခါင္းေဆာင္ေသာ ကူမင္တန္ပါတီႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ အားေပးခဲ့ၿပီး ပါတီ၀င္မ်ားကိုလည္း ကူမင္တန္ပါတီသို႕ တဦးခ်င္းအေနျဖင့္ ၀င္ေရာက္ရန္ အားေပးခဲ့သည္။ ၁၉၂၄ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၁၉၂၆ ခုႏွစ္မ်ားတြင္က်င္းပေသာ ကူမင္တန္ပါတီ၏ ဒုတိယအႀကိမ္ႏွင့္ တတိယအႀကိမ္ ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ကြန္ဂရက္မ်ားက ေမာ္ကို ကူမင္တန္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ေကာ္မတီ၏ အလွည့္က် အဖြဲ႕၀င္အျဖစ္ေရြးခ်ယ္ခဲ့သည္။ သူသည္ ကူမင္တန္ ဗဟို၀ါဒ ျဖန္႕ခ်ိေရးဌာန အႀကီးအကဲအျဖစ္ေဆာင္ရြက္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးအပါတ္စဥ္စာေစာင္ကို တည္းျဖတ္ကာ လယ္သမားလႈပ္ရွားမႈေလ့က်င့္ေရးေက်ာင္း ဆဌမသင္တန္းတြင္ ဒါရိုက္တာအျဖစ္လုပ္ကိုင္သည္။
Path of Revolution in the Colonies and Semi-Colonies
From 1924 till the beginning of 1926 the Chinese Revolution had advanced rapidly with the proletariat and peasantry in great ferment. In 1925 the May 30th anti-imperialist people’s movement had involved all sections of the masses. The country was on the verge of a decisive battle between revolution and counter-revolution. However, two deviations then plagued the CPC. The dominant Right opportunist clique led by the then party General Secretary, Chen Tu-hsiu, “maintained that the bourgeois-democratic revolution must be led by the bourgeoisie, that its objective was to set up a bourgeois republic and that the bourgeoisie was the only democratic force with which the working class should unite itself. ... On the other hand, the ‘Left’ opportunists, represented by Chang Kuotao, saw only the working-class movement; they also ignored the peasantry.”36
ကိုလုိနီႏွင့္ကိုလိုနီတပိုင္းႏိုင္ငံမ်ား၏ ေတာ္လွန္ေရးလမ္းေၾကာင္း
ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားႏွင့္ လယ္သမားမ်ားႏိုးၾကားလာျခင္းႏွင့္အတူ ၁၉၂၄ ခုႏွစ္မွ ၁၉၂၆ အေစာ ပိုင္းကာလမ်ားအထိ တရုတ္ေတာ္လွန္ေရးသည္ အလွ်င္အျမန္ တိုးတက္လာသည္။ ၁၉၂၅ ခုႏွစ္ ေမလ ၃၀ ရက္ေန႕တြင္ျဖစ္ပြားေသာ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႕က်င္ေရးျပည္သူ႕လႈပ္ရွားမႈတြင္ လူထု ၏ အပိုင္းက႑အားလုံးပါ၀င္လာၾကသည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးအၾကား အဆုံးအျဖတ္က်ေသာ တိုက္ပြဲအစြန္းသို႕ ေရာက္ရွိေနၿပီျဖစ္သည္။ သို႕ေသာ္ တရုတ္ျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို ေသြဖီေရးလမ္းေၾကာင္း ၂ ခုက ဖ်က္ဆီးခဲ့သည္။ ထိုစဥ္ကပါတီ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ခ်ဲင္ထုရႈ ဦးေဆာင္ေသာ အင္အားႀကီးမားသည့္ လက္ယာ အေခ်ာင္သမားဂိုဏ္းက ဓနရွင္ဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရးကို ဓနရွင္မ်ားက ဦးေဆာင္ရမည္၊ ထိုေတာ္လွန္ေရး၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ဓနရွင္ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံထူေထာင္ရန္ျဖစ္သည္၊ ဓနရွင္မ်ားသည္သာ အလုပ္သမားလူတန္းစားႏွင့္ ညီညြတ္သင့္ေသာ တခုတည္းေသာ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုျဖစ္သည္ ဟု ေျပာဆိုလာသည္။ အျခားတဘက္တြင္ ခ်န္းခူေထာက္ဦးေဆာင္သည့္ လက္၀ဲအေခ်ာင္သမားမ်ားရွိၿပီး ၄င္းတို႕သည္ အလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈကိုသာ ျမင္ၿပီး လယ္သမားမ်ားကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားျခင္းမရွိေပ။
While fighting these two deviations, Mao made his first major contributions to the development of Marxist theory. In March 1926, he brought out his famous Analysis of the Classes in Chinese Society and in March 1927, he presented his Report on an Investigation of the Peasant Movement in Hunan. In these works, while basing himself on the correct Marxist-Leninist standpoint and method and on the Leninist theses on the national revolution in the colonies, Mao developed the fundamental ideas of the New Democratic Revolution. He answered the questions of who were the friends and enemies of the Chinese revolution, who was the leading force and who were the reliable and vacillating allies. He also pointed the path along which the masses were to be mobilised, a revolutionary government established and the peasant armed forces organised. This was Mao’s clear perspective for the direction the revolutionary forces should take during the Northern Expedition – a critical stage of the First Revolutionary Civil War in China. However, though these ideas were forged in the crucible of the advancing Chinese revolution, they held tremendous significance for the storm of revolutions then rising in the countries oppressed by imperialism. The Third International at that time also paid considerable attention to the questions facing the revolutions in these countries, particular China. Stalin too, while correcting the wrong directions being proposed by Zinoviev, Trotsky and others, gave broadly correct directions to Chinese revolution. He too however could not develop, specifically a sufficiently, the Marxist tools of New Democratic Revolution and Protracted People’s War necessary to understand and lead the revolutions in the colonies and semi-colonies. Thus the International could not rectify in time the various incorrect Right and ‘Left’ lines that at various times dominated the Chinese Party until Mao’s leadership was established in 1935.
ထိုေသြဖီမႈ ၂ ခုကိုတိုက္ခိုက္ေနစဥ္အတြင္း ေမာ္သည္ မာ့က္စ္၀ါဒ သေဘာတရားအတြက္ ပထမဆုံး အဓိကက်ေသာ အက်ိဳးေဆာင္မႈကို ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ၁၉၂၆ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ သူသည္ သူ၏ေက်ာ္ၾကားလွေသာ တရုတ္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွ လူတန္းစားမ်ားကို ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာျခင္းကို ထုတ္ေ၀ခဲ့ၿပီး ၁၉၂၇ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ သူသည္ ဟူနန္လယ္သမားလႈပ္ရွားမႈ အစီရင္ခံစာကို တင္သြင္းခဲ့သည္။ ထိုစာတမ္းမ်ားတြင္ သူသည္ မွန္ကန္ေသာ မာ့က္စ္-လီနင္၀ါဒ ရပ္တည္ခ်က္ႏွင့္နည္းလမ္းႏွင့္ လီနင္၏ ကိုလိုနီႏိုင္ငံမ်ားမွ အမ်ိဳးသားေတာ္လွန္ေရးဆိုင္ရာ စာတမ္းမ်ားကို အေျခခံၿပီး ဒီမိုကေရစီသစ္ေတာ္လွန္ေရး အေျခခံမ်ားကို ေဖၚထုတ္ခဲ့သည္။ တရုတ္ေတာ္လွန္ေရး၏ မိတ္ေဆြမ်ားႏွင့္ရန္သူမ်ားသည္ မည္သူတို႕နည္း၊ မည္သူတို႕သည္ ဦးေဆာင္အင္အားစုျဖစ္သနည္းနွင့္ မည္သူတို႕သည့္ မွီခိုအားထားေလာက္ေသာ မဟာမိတ္မ်ားျဖစ္ၿပီး မည္သူတို႕သည္ ဘက္ေျပာင္းတတ္ေသာ မဟာမိတ္မ်ားျဖစ္သနည္း စသည့္ေမးခြန္းမ်ားကို ေျဖၾကားခဲ့သည္။ သူသည္ လူထုကို စည္းရုံးလႈပ္ရွားရမည့္ လမ္းေၾကာင္း၊ ေတာ္လွန္ေရးအစိုးရကိုထူေထာင္ရမည့္လမ္းေၾကာင္းႏွင့္ လယ္သမားလက္နက္ကိုင္မ်ားကို စည္းရုံးရမည့္လမ္းေၾကာင္းမ်ားကိုလည္းေထာက္ျပခဲ့သည္။ ၄င္းတို႕သည့္ တရုတ္ႏိုင္ငံမွပထမ ေတာ္လွန္ေရးျပည္တြင္းစစ္၏ အေရးပါေသာ အဆင့္တခုျဖစ္သည့္ ေျမာက္ပိုင္သို႕ခ်ီတက္ေရးကာလအတြင္းေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ား၏ လမ္းညြဳန္အျဖစ္ယူသင့္ေသာ ေမာ္၏ ရွင္းလင္းေသာ အျမင္ျဖစ္သည္။ ထုိအေတြးအေခၚမ်ားကို ေရွ႕သို႕တက္လွမ္းေနေသာ တရုတ္ေတာ္လွန္ေရး၏ အစမ္းသပ္ခံကာလအတြင္းတြင္ ေမြးဖြားခဲ့ေသာ္လည္း ထိုစဥ္က နယ္ခ်ဲ႕စနစ္၏ ဖိႏွိပ္မႈကို ခံေနရေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ထိုစဥ္က ျဖစ္ပြားေနေသာ ေတာ္လွန္ေရးမုန္တိုင္းအတြက္လည္းလြန္စြာအေရးပါသည္။ ထုိစဥ္က တတိယအင္တာေနရွင္နယ္သည္ အထူးသျဖင့္တရုတ္ႏွင့္ ထိုႏိုင္ငံမ်ား၏ ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ရင္ဆိုင္ေနရေသာ ျပႆနာမ်ားကို အႀကီးအက်ယ္အာရုံစိုက္ခဲ့သည္။ ဇင္ႏိုဗစ္၊ ထေရာ့စကီးႏွင့္ အျခားသူမ်ာ အဆိုျပဳခဲ့သည့္ မွားယြင္းေသာ လမ္းေၾကာင္းကို ျပင္ဆင္ရင္း စတာလင္သည္လည္း တရုတ္ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕မွန္ကန္ေသာ လမ္းညြဳန္မႈမ်ားကို ေပးခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ သူသည္ ကိုလိုနီႏွုင့္ ကိုလိုနီတပိုင္းႏိုင္ငံမ်ားမွ ေတာ္လွန္ေရးမ်ားကို နားလည္ဦးေဆာင္ရန္ လိုအပ္ေသာ ဒီမိုကေရစီသစ္ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ ေရရွည္ျပည္သူ႕စစ္ပြဲအတြက္ မာ့က္စ္၀ါဒ လက္နက္ကိရိယာကို တိက်ျပည့္စုံစြာ ေဖၚထုတ္ႏိုင္ျခင္းမရွိေပ။ ထို႕ေၾကာင့္ အင္တာေနရွင္နယ္သည္ ေမာ္၏ ေခါင္းေဆာင္မႈကို ထူေထာင္သည့္ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္အထိ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို လႊမ္းမိုးသည္ လက္၀ဲလက္ယာ မွားယြင္းေသာ အယူအဆမ်ားကို အခ်ိန္မီ မွန္ကန္ေအာင္ျပင္ဆင္ေပးႏိုင္ခဲ့ျခင္းမရွိေပ။
Establishment of Red Bases and Fight against various ‘Left’ Lines
The Right line of Chen Tu-hsiu dominated throughout the period of the First Revolutionary Civil War and was one of the main reasons for the failure of the revolution during this period. In August 1927, at the start of the next period- the Second Revolutionary Civil War Period Chen Tuhsiu was removed as General Secretary after a firm criticism of his Right capitulationism. However the correct criticism of the Right line gave way almost immediately to the domination of a ‘Left’ line in the Central Committee. This line erroneously appraised the Chinese revolution as being on a ‘continuous upsurge’, and therefore called for armed uprisings in many cities. This led to heavy losses and the abandonment of this line by April 1928. The Sixth Congress of the CPC held in June 1928 rectified this first ‘Left’ line and adopted a basically correct understanding, repudiating both the Right and ‘Left’ positions. It was while implementing this understanding, and while building up the Red Army after the failures of the Northern Expedition and the city uprisings, that Mao made his further contributions to the development of Marxist-Leninist theory. He wrote Why is it that Red Political Power can exist in China? in October 1928, and The Struggle in the Chingkang Mountains in November 1928. These historical works provided the theoretical basis for the historical process of building and developing the Red Army then under way. They also laid the initial foundations for the development of the Marxist-Leninist understanding regarding the Path of Protracted People’s War – the path for the revolutions in the colonies and semi-colonies. Implementing this understanding Mao led the systematic building up of revolutionary base areas in large areas. Soviets were built and a Provisional Government of the Chinese Soviet Republic established.
တပ္နီအေျခစိုက္စခန္းမ်ားထူေထာင္ျခင္းႏွင့္အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ လက္၀ဲစြန္းမ်ားကို တိုက္ခိုက္ျခင္း
ခ်ဲင္ထုရႈ၏ လက္ယာ ေသြဖီမႈသည္ ပထမေတာ္လွန္ေရးျပည္တြင္းစစ္ကာလတေလွ်ာက္လုံး လႊမ္းမိုးခဲ့ၿပီး ထိုကာလအတြင္း ေတာ္လွန္ေရး မေအာင္ျမင္ရျခင္း၏ အဓိကအေၾကာင္းရင္းမ်ား ျဖစ္ခဲ့သည္။ ဒုတိယ ေတာ္လွန္ေရး ျပည္တြင္းစစ္၏ အစ ၁၉၂၇ ခုနွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္ သူ၏ လက္ယည လက္နက္ခ်၀ါဒကို အခိုင္အမာေ၀ဖန္ၿပီးေနာက္ ခ်ဲင္ထုရႈ ကို အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး အျဖစ္မွ ဖယ္ရွားလိုက္သည္။ သို႕ေသာ္လက္ယာ ေသြဖီျခင္းကို မွန္ကန္ေသာ ေ၀ဖန္မႈသည္ ဗဟုိေကာ္မတီအတြင္း လက္၀ဲလႊမ္းမိုးမႈကို ခ်က္ျခင္းပင္ အေလွ်ာ့ေပးလိုက္ရသည္။ ထိုအယူအဆသည္ တရုတ္ေတာ္လွန္ေရးကို စဥ္ဆက္မျပတ္ အုံႀကြမႈ အျဖစ္မွားယြင္းစြာ အကဲျဖတ္ၿပီး ထို႕ေၾကာင့္ပင္ ၿမိဳ႕ႀကီးအမ်ားအျပားတြင္ လက္နက္ကိုင္ အုံၾကြမႈမ်ားဆင္ႏြဲရန္ ေတာင္းဆိုသည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္ဆုံးရႈံးမႈအမ်ားအျပားျ ဖစ္ေပၚေစၿပီး ထိုအယူအဆကို ၁၉၂၈ ခုနွစ္ ဧျပီလတြင္ စြန္႕လႊတ္လိုက္သည္။ ၁၉၂၈ ခုႏွစ္ ဇြန္လတြင္ က်င္းပသည့္ တရုတ္ျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ဗဟိုေကာ္မတီ ၆ ႀကိမ္ေျမာက္ကြန္ဂရက္က ထုိ လက္၀ဲေသြဖီမႈကို ျပင္ဆင္ၿပီး အေျခခံက်ေသာ နားလည္မႈကို ခ်မွတ္ကာ လက္၀ဲလက္ယာေသြဖီမႈမ်ားကို ပယ္ခ်ခဲ့သည္။ မာ့က္စ္-လီနင္၀ါဒ သေဘာတရားထပ္မံတိုးတက္ေရးအတြက္ ေမာ္အက်ိဳးေဆာင္ခဲ့သည္မွာ ထိုနားလည္မႈကို အေကာင္အထည္ေဖၚေနခ်ိန္ႏွ္င့္ ေျမာက္ပိုင္းခ်ီတက္ပြဲႏွင့္ ၿမိဳ႕ျပတိုက္ပြမေအာင္ျမင္မႈမ်ားအၿပီး တပ္နီေတာ္ကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေနစဥ္အတြင္းျဖစ္သည္။ သူသည္ အနီတို႕၏ ႏိုင္ငံေရးအာဏာ တရုတ္ႏိုင္ငံတြင္ မည္သည့္အတြက္ တည္ရွိႏိုင္သည္ကို ၁၉၂၈ ခုနွစ္ေအာက္တိုဘာလ တြင္ေရးသားခဲ့ၿပီး က်င္ကန္းေတာင္တိုက္ပြဲကို ၁၉၂၈ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလတြင္ ေရးသည္။ ထိုသမိုင္း၀င္စာတမ္းမ်ားသည္ ထိုစဥ္က လုပ္ကိုင္ေနေသာ တပ္နီေတာ္ တည္ေဆာက္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ သေဘာတရားေရးရာ အေျခခံကို ပ့ံပိုးေပးခဲ့သည္။ ၄င္းတို႕သည္ ကိုလိုနီႏွင့္ ကိုလိုနီတပိုင္းႏိုင္ငံမ်ား၏ ေတာ္လွန္ေရးလမ္းေၾကာင္းျဖစ္ေသာ ေရရွည္ျပည္သူ႕စစ္ပြဲလမ္းေၾကာင္းႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ မာ့က္စ္-လီနင္၀ါဒ နားလည္မႈတိုးတက္ေရးအတြက္ ကနဦး အုတ္ျမစ္ကိုလည္း ခ်မွတ္ေပးခဲ့သည္။ ထိုနားလည္မႈကို အေကာင္အထည္ေဖၚျခင္းအားျဖင့္ ေမာ္သည္ က်ယ္ျပန္႕ေသာ ေနရာမ်ားတြင္ ေတာ္လွန္ေရး အေျခစုိက္ စခန္းမ်ား စနစ္တက်တည္ေဆာက္ျခင္းကို ဦးေဆာင္ခဲ့သည္။ ဆိုဗီယက္အဖြဲ႕မ်ားကို ထူေထာင္ခဲ့ၿပီး တရုတ္ဆိုဗီယက္ သမၼတႏိုင္ငံ ယာယီအစိုးရကို တည္ေထာင္ခဲ့သည္။
However ‘left’ ideas again started gaining ascendancy and from 1930 took over the leadership of the party. Two ‘Left’ lines led by Li Li-san in 1930 and Wang Ming in 1931-34 dominated the party and caused incalculable harm. Chiang Kai-shek meanwhile organised repeated campaigns of encirclement and suppression against the Red base areas. In order to break through Chiang Kaishek’s encirclement and win new victories it was decided from October 1934, to undertake the world-shaking strategic shift, known as the Long March. It was during the Long March, at the Tsunyi Plenum of the CPC, in January 1935, that leadership of the party moved into the hands of
Mao and his policies. It was then decided to continue the Long March in the northward direction to be able to better co-ordinate the nation-wide anti-Japanese movement which had been growing continuously since the Japanese attack and occupation of North-eastern China in 1931.
ိသို႕ေသာ္လက္၀ဲေသြဖီမႈမ်ား ျပန္လည္ေခါင္းေထာင္လာခဲ့ၿပီး ၁၉၃၀ ခုႏွစ္မွ စတင္ၿပီး ပါတီေခါင္းေဆာင္မႈကို ထိန္းခ်ဳပ္လိုက္သည္။ ၁၉၃၀ တြင္ လိလိစန္ ဦးေဆာင္သည့္ လက္၀ဲေသြဖီမႈအယူအဆႏွင့္ ၁၉၃၁-၃၄ တြင္ ၀မ္မင္းေခါင္းေဆာင္သည့္ လက္၀ဲေသြဖီမႈတို႕သည္ ပါတီကို ထိန္းခ်ဳပ္လိုက္ၿပီး မွန္းဆတြက္ခ်က္မရႏိုင္သည့္ ေဘးအႏၱရာယ္မ်ား ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ တခ်ိန္တည္းတြင္ ခ်န္ေကရွိတ္သည္လည္း ၀ိုင္းပတ္ေျခမႈန္းမႈမ်ားႏွင့္ တပ္နီေတာ္ အေျခစိုက္ေဒသမ်ားကိုဖိႏွိပ္မႈမ်ား အႀကိမ္ႀကိမ္ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ခ်န္ေကရွိတ္၏ ၀ိုင္းပတ္ေခ်မႈန္းမႈကို ေဖါက္ထြက္ၿပီး ေအာင္ပြဲမ်ား ရရွိေရးအတြက္ ခရီးရွည္ ခ်ီတက္ပြဲဟု သိၾကသည့္ ကမၻာတုန္ေသာ ေသနဂၤဗ်ဴဟာ အေျပာင္းအလဲကို ျပဳလုပ္ရန္ ၁၉၃၄ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုလာလတြင္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။ ထိုခရီးရွည္ခ်ီတက္ပြဲအတြင္း ၁၉၃၅ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္က်င္းပသည့္ တရုတ္ျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ စုညီ မ်က္ႏွာစုံညီအစည္းအေ၀းတြင္ ပါတီေခါင္းေဆာင္မႈသည္ ေမာ္၏ လက္အတြင္းႏွင့္ သူမ၏ မူ၀ါဒမ်ားအတြင္း ေရာက္ရွိလာသည္။ ထိုေနာက္ ည၁၉၃၁ ခုႏွစ္တြင္ တရုတ္ႏိုင္ငံအေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းကို ဂ်ပန္တို႕တိုက္ခိုက္ခ်ိန္မွ စတင္ခဲ့သည္ ႏိုင္ငံအ၀န္း ဂ်ပန္ဆန္႕က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈႏွင့္ ပိုမိုညိႈႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္အတြက္ ေျမာက္ပိုင္းသို႕ ခရီးရွည္ခ်ီတက္ပြဲကို ဆက္လက္ျပဳလုပ္ရန္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။
Tactics for the Anti-Japanese War of Resistance
Thus immediately after the completion of the Long March, Mao concentrated on the adoption and implementation of a new tactical orientation in order to end the Civil War and unite the maximum forces a War of Resistance against Japan. His presentation On Tactics Against Japanese Imperialism was a major development of Marxist-Leninist United Front tactics. This was later further developed in his May 1937 Report on The Tasks of the Chinese Communist Party in the Period of Resistance to Japan. Giving a brilliant exposition of the stage of development of China’s internal and external contradictions, explained the change in the Principal contradiction caused by Japan’s aggression and therefore the change in the United Front tactics necessary to face the new situation. It was a classical example of the use and development of Marxist philosophy to solve the problems of revolution.
ဂ်ပန္ဆန္႕က်င္ေရးခုခံစစ္၏ နည္းပိရိရာယ္မ်ား
ထို႕ေၾကာင့္ခရီးရွည္ခ်ီတက္ပြဲ ၿပီးလွ်င္ၿပီးျခင္း ေမာ္သည္ ျပည္တြင္းစစ္အဆုံးသတ္ေရးႏွင့္ ဂ်ပန္ခုခံေရးစစ္အတြက္ အမ်ားဆုံးေသာအင္အားစုမ်ားကို ညီညြတ္ေစရန္ နည္းပိရိရာယ္သစ္တခုကို ခ်မွတ္အေကာင္အထည္ေဖၚေရးကို အာရုံစိုက္လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ဂ်ပန္နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ ဆန္႕က်င္ေရးနည္းပိရိရာယ္မ်ား သူ၏ တင္ျပခ်က္မ်ားသည္ မာ့က္စ္လီနင္၀ါဒ ညီညြတ္ေရးတပ္ေပါင္းစုနည္းပိရိရာယ္မ်ားတြင္ အဓိကတိုးတက္မႈမ်ားျဖစ္လာခဲ့သည္။ ထိုနည္းပိရိရာယ္ကို ၁၉၃၇ ခုႏွစ္ေမလတြင္ ထုတ္ျပန္သည့္ ဂ်ပန္ခုခံေရးကာလ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာတြင္ ပိုမို ျဖည့္စြက္ေရးသားခဲ့သည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ အတြင္းအျပင္ ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈအဆင့္၏ ထူးျခားမႈမ်ားကို ေဖၚျပခဲ့ၿပီး ဂ်ပန္က်ဴးေက်ာ္မႈေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚလာသည့္ အဓိက ပဋိပကၡအေျပာင္းအလဲႏွင့္ အေျခအေနသစ္မ်ားကို ရင္ဆိုင္ရန္လိုအပ္ေသာ ညီညြတ္ေရးတပ္ေပါင္းစု နည္းပိရိရာယ္မ်ားဆိုင္ရာ အေျပာင္းအလဲမ်ားကို ရွင္းျပထားသည္။ ၄င္းသည္ ေတာ္လွန္ေရးဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္ မာ့က္စ္၀ါဒအေတြးအေခၚ၏တိုးတက္မႈႏွင့္ အသုံးျပဳမႈဆိုင္ရာ ဂႏၱ၀င္ေျမာက္ဥပမာျဖစ္သည္။
Mao’s Other Contributions to Marxism-Leninism in this Period
Around the same time, Mao made outstanding contributions to Marxist theory of cognition and dialectics through his philosophical essays, ‘On Practice’ and ‘On Contradiction’. They were written as an attack on subjectivism and dogmatism then rife in the Chinese Party, but served also to present and develop universal Marxist philosophy concepts in a simple manner for the international proletariat.
ထိုေခတ္အတြင္း ေမာ္၏ မာ့က္စ္လီနင္၀ါဒသို႕ အက်ိဳးေဆာင္မႈမ်ား
တခ်ိန္တည္းတြင္ ေမာ္သည္ မာ့က္စ္၀ါဒ သေဘာတရား သိမႈေဗဒႏွင့္ အႏုပဋိေလာမတို႕အတြက္ ထူးျခားေသာ အက်ိဳးေဆာင္မႈမ်ားကို သူ၏ "လက္ေတြ႕" ႏွင့္ "ပဋိပကၡ" အဘိဓမၼာေရးရာေဆာင္းပါးမ်ားမွတဆင့္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က ပါတီတြင္းတြင္ ပ်ံ႕ႏွံ႕ေနေသာ ဆႏၵစြဲစိတ္၀ါဒႏွင့္ တရားေသ၀ါဒမ်ားကို တိုက္ခိုက္ရန္အတြက္ ထိုေဆာင္းပါးမ်ားကို ေရးသားခဲ့ေသာ္လည္း မာ့က္စ္၀ါဒ သေဘာတရားအယူအဆမ်ားကို ႏိုင္ငံတကာ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားအတြက္ ရိုးရွင္းေသာ ပုံစံျဖင့္ တင္ျပတိုးတက္ေစခဲ့သည္။
This is also the time when Mao wrote Problems of Strategy in China’s Revolutionary War, a systematic Marxist-Leninist presentation of military science and its application to China’s revolutionary war. This, combined with his later works (in May 1938) Problems of Strategy in Guerrilla War against Japan and On Protracted War, raised Marxist-Leninist military science to a new, plane. They not only gave the direction for the victorious Chinese Red Army but laid the theoretical foundations for waging wars of national liberation throughout the world.
စစ္ေရး သိပၸံပညာကို စနစ္က်ေသာ မာ့က္စ္လီနင္၀ါဒပုံစံျဖင့္ တင္ျပျခင္းျဖစ္သည့္ "တရုတ္ေတာ္လွန္စစ္၏ ေသနဂၤဗ်ဴဟာဆိုင္ရာျပႆနာမ်ား" ႏွင့္ ၄င္းတို႕ကို တရုတ္ႏိုင္ငံအေျခအေနတြင္ အသုံးခ်ျခင္းတို႕ကို ထိုအခ်ိန္ခန္႕တြင္ပင္ ေမာ္ေရးသားခဲ့သည္။ ၄င္းကို ၁၉၃၈ ခုႏွစ္ေမလတြင္ ထုတ္ေ၀သည့္ "ဂ်ပန္ဆန္႕က်င္ေရး ေျပာက္ၾကားစစ္ေသနဂၤဟာဗ်ဴဟာ ျပႆနာမ်ား" ႏွင့္ "ေရရွည္စစ္" တို႕ျဖင့္တြဲလိုက္ေသာအခါ မာ့က္စ္လီနင္၀ါဒ စစ္ေရးသိပၸံကို အဆင့္တခုသို႕ျမွင့္တင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ၄င္းတို႕သည္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ တရုပ္တပ္နီေတာ္မ်ားအတြက္ လမ္ညြဳန္ကိုသာမက ကမၻာတ၀န္းရွိ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး စစ္ပြဲမ်ားဆင္ႏႊဲေရးအတြက္ သေဘာတရားေရးရာ အေျခခံမ်ားကို ခ်မွတ္ေပးခဲ့သည္။
The other major development of Marxist science of this period was Mao’s comprehensive presentation of the theory of New Democracy. This is contained particularly in his works On New Democracy, ‘The Chinese Revolution and the Chinese Communist Party’ and ‘Introducing The Communist’ during the years 1939-40. While firmly establishing the ideological basis of New Democracy and outlining the revolutionary motive forces and tasks, Mao also brought to the forefront the necessity of developing the three magic weapons – United Front, People’s Army and Communist Party – for the successful completion of revolution.
ဤ ေခတ္အတြင္း မာ့က္စ္၀ါဒ သိပၸြံပညာ၏ အျခား အဓိကက်ေသာ တိုးတက္မႈမွာ ေမာ္၏ ဒီမိုကေရစီသစ္ သေဘာတရားကို က်ယ္ျပန္႕ေသာရွင္းလင္းတင္ျပျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုသေဘာတရားကို ၁၉၃၉-၄၀ အတြင္းထုတ္ေ၀သည့္ သူ၏ ဒီမိုကေရစီသစ္၊ တရုတ္ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒ မိတ္ဆက္စသည့္ က်မ္းမ်ား အထူးထည့္သြင္းထားသည္။ ဒီမိုကေရစီသစ္၏ သေဘာတရားေရးရာအေျခခံကို အခိုင္အမာ တည္ေဆာက္ၿပီး ေတာာ္လွန္ေရးတြန္းအားအင္အားစုမ်ားႏွင့္ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားကို ခ်မွတ္ေနသည့္ တခ်ိန္တည္းတြင္ ေမာ္သည္ ညီညြတ္ေရးတပ္ေပါင္းစု၊ ျပည္သူ႕တပ္မေတာ္ ႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ စသည့္ ေတာ္လွန္ေရးေအာင္ျမင္ၿပီးစီးေစမည့္ ေမွာ္လက္နက္ ၃ ခု တိုးတက္တည္ေဆာက္ေရးလိုအပ္ခ်က္ကို ေရွ႕တန္းတင္ခဲ့သည္။
Victory of the Chinese People’s Revolution
Armed with these ideological weapons, the Chinese people won victory, first in the War of Resistance against Japan and then against the reactionaries led by Chiang Kai-shek. From a fighting force of just over twenty thousand at the end of the Long March, the Red Army grew to a strength of one million towards the end of the anti-Japanese war in 1945. At that time, at the Seventh Congress of the CPC in April 1945, Mao in his Report On Coalition Government, presenting a detailed summing up of the anti-Japanese war and an analysis of the current international and domestic situation, gave a specific programme for the formation of a coalition government with the Kuomintang even after the victory over the Japanese forces. However after the victory over the Japanese, Chiang Kai-shek, because of the support of U.S. imperialism and the superior strength of his military forces, refused to agree to the formation of a coalition government on any reasonable terms. At that time even “Stalin wanted to prevent China from making revolution, saying that [the CPC] should not have a civil war and should co-operate with Chiang Kai-shek, otherwise the
Chinese nation would perish.”“ Nevertheless the CPC under Mao went ahead and fought what came to be known as the Third Revolutionary Civil War. Using the Marxist tools forged by Mao, the CPC, within a period of four years, won nation-wide victory over the U.S. backed Kuomintang.
တရုတ္ျပည္သူ႕ေတာ္လွန္ေရးေအာင္ပြဲ
ထို သေဘာတရားေရးလက္နက္မ်ားကို တပ္ဆင္ၿပီးေနာက္ တရုတ္ျပည္သူမ်ားသည္ ပထမတြင္ ဂ်ပန္ခုခံေရးစစ္ကို အႏိုင္ရၿပီးေနာက္ ခ်န္ေကရွိတ္ဦးေဆာင္သည့္ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရး သမားမ်ားကို အႏိုင္ရခဲ့သည္။ ခရီးရွည္ခ်ီတက္ပြဲအၿပီးတြင္ အင္အား ၂ ေသာင္းခန္႕သာရွိေသာ တိုက္ခိုက္ေရးတပ္ဖြဲ႕အျဖစ္မွ တပ္နီေတာ္သည္ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ဂ်ပန္ ခုံခံေရးစစ္အၿပီးတြင္ အင္အား တသန္းအထိ ႀကီးထြားလာသည္။ ထိုစဥ္ ၁၉၄၅ ခု ဧၿပီလတြင္ က်င္းပေသာ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ၇ ႀကိမ္ေျမာက္ကြန္ဂရက္တြင္ တင္သြင္းသည္ ေမာ္၏ ညြန္႕ေပါင္းအစိုးရႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အစီရင္ခံစာတြင္ ဂ်ပန္ဆန္႕က်င္ေရးစစ္၏ အေသးစိတ္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ျပည္တြင္းအေျခအေနအရပ္ရပ္ကို ရွင္းလင္းတင္ျပကာ ဂ်ပန္တို႕ကို အႏိုင္ရၿပီးေနာက္တြင္ပင္ ခ်န္ေကရွိတ္ႏွင့္ ညြန္႕ေပါင္းအစိုးရ ဖြဲ႕စည္းေရးကို အစီအစဥ္ အေသးစိတ္ကို တင္ျပသည္။ သို႕ေသာ္ ဂ်ပန္တို႕ကို ေအာင္ႏိုင္ၿပီးေသာ အခါ ခ်န္ေကရွိတ္သည္ အေမရိကန္နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ႏွင့္ အင္အားသာလြန္ေသာ သူ၏တပ္မ်ား အားကိုးျဖင့္ မည္သည့္က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလွ်ာ္ေသာ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားျဖင့္မဆို ညြန္႕ေပါင္းအစိုးရ ဖြဲ႕စည္းေရးကို သေဘာမတူခဲ့ေပ။ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီသည္ ျပည္တြင္းစစ္ မျဖစ္သင့္ဘဲ ခ်န္ေကရွိတ္ႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သင့္သည္။ ထိုသို႕လုပ္ေဆာင္ျခင္းမျပဳပါက တရုတ္ႏိုင္ငံပ်က္စီးလိမ့္မည္ဟုေျပာၿပီး စတာလင္ကိုယ္တိုင္ကပင္ တရုတ္ႏိုင္ငံတြင္ ေတာ္လွန္ေရးဆင္ႏြဲျခင္းကို ထိုစဥ္က တားဆီးလိုခဲ့သည္။ မည္သို႕ဆိုေစ ေမာ္၏ဦးေဆာင္မႈေအာက္မွ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီသည္ ေရွ႕ဆက္လုပ္ေဆာင္ၿပီး တတိယေတာ္လွန္ေရး ျပည္တြင္းစစ္ဟု ေနာင္တြင္ ေက်ာ္ၾကားသည့္ စစ္ကို ဆင္ႏြဲခဲ့သည္။ ေမာ္က ထုတ္လုပ္လိုက္သည့္ မာ့က္စ္၀ါဒ လက္နက္ကို ကိုင္စြဲၿပီးေနာက္ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီသည္ ၄ ႏွစ္အတြင္း တႏိုင္ငံလုံးတြင္ အေမရိကန္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳ ကူမင္တန္မ်ားကို အႏိုင္ရခဲ့သည္။
As China gained victory, Marxist-Leninists and the proletariat throughout the world were filled with joy and pride at the formation of a seemingly invincible socialist camp encompassing one-third of humanity. Mao, however gave an idea of the challenges ahead and dangers of the coming period. In 1949, on the occasion of the twenty-eighth anniversary of the founding of the CPC, in his speech On the People’s Democratic Dictatorship, he said, “Twenty-eight years of our Party are a long period, in which we have accomplished only one thing-we have won basic victory in the revolutionary war. This calls for celebration, because it is the people’s victory, because it is a victory in a country as large as China. But we still have much work to do; to use the analogy of a journey, our past work is only the first step in along march of ten thousand li.”38
တရုတ္ႏိုင္ငံေအာင္ပြဲရလာေသာအခါ ကမၻာတ၀န္းလုံးမွ မာ့က္စ္လီနင္၀ါဒီမ်ားႏွင့္ ပစၥည္းမဲ့ လူတန္းစားမ်ားသည္ လူသားထု၏ သုံးပုံတပုံပါ၀င္ေသာ ၿဖိဳခြဲရႏိုင္ေျခမရွိသည့္ ဆိုရွယ္လစ္ အင္အားစု ဖြဲ႕စည္းႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ဂုဏ္ယူ၀မ္းေျမာက္ၾကသည္။ သို႕ေသာ္ေမာ္သည္ ေရွ႕တြင္ႀကံဳေတြ႕ရမည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ား ႏွင့္ အႏၱရာယ္မ်ားကို ႀကိဳတင္ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို ထူေထာင္သည့္ ၂၈ ႏွစ္ေျမာက္ေန႕တြင္ေျပာၾကားသည့္ ျပည္သူ႕ဒီမိုကေရစီအာဏာရွင္စနစ္ မိန္႕ခြန္းတြင္ ေမာ္က "ပါတီရဲ႕ ၂၈ ႏွစ္သက္တမ္းဟာရွည္လွ်ားလွၿပီး ဒီကာလအတြင္းမွာ က်ေနာ္တို႕ဟာ အရာကိစၥတခုတည္းကို သာၿပီးေျမာက္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ဒါဟာတို႕ဟာ ေတာ္လွန္ေရးစစ္ပြဲမွာ ေအာင္ႏိုင္ ခဲ့တာပဲျဖစ္တယ္။ ဒါဟာျပည္သူေတြရဲ႕ေအာင္ပြဲျဖစ္လို႕၊ တရုတ္ႏိုင္ငံလို ႀကီးမားတဲ့ႏိုင္ငံႀကီးမွာျဖစ္လို႕ ဂုဏ္ယူရမယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႕မွာ လုပ္စရာအမ်ားႀကီးရွိေနေသးတယ္။ ခရီးတခုနဲ႕ႏိႈင္းယွဥ္မယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႕လုပ္ခဲ့တဲ့အလုပ္ဟာ လီေပါင္း တေသာင္းရွိတဲ့ခရီးရဲ႕ ပထမဆုံးေျခလွမ္းမွ်သာျဖစ္တယ္" ၃၈ ဟုေျပာၾကားခဲ့သည္။
Establishment of the Socialist Camp
The end of the Second World War saw the world of Imperialism engulfed in one more serious revolutionary crisis. The War which massacred an estimated fifty-four million lives had also destroyed the economies of all the leading imperialist countries except the USA. The old colonial powers were in no position to hold on to their colonies. An upsurge of national liberation struggles thus saw the collapse of all the empires of the imperialist world. As it became clear that direct rule would not be possible for the imperialist ruler the old colonial system of England, France and the Netherlands quickly gave in. The Japanese empire collapsed in 1945 itself with defeat in the war. The countries which immediately went through the process of decolonisation and were given formal independence were Syria and Lebanon in 1945, India and Pakistan in 1947, Burma, Ceylon (Sri Lanka), and the Dutch East Indies (Indonesia) in 1948. Meanwhile popular movements and armed struggles for national liberation continued through out the colonies.
ဆိုရွယ္လစ္အုပ္စုတည္ေထာင္ျခင္း
ဒုတိယ ကမၻာစစ္အၿပီးတြင္ နယ္ခ်ဲ႕ကမၻာသည္ ပိုမိုေလးနက္ျပင္းထန္ေသာ ေတာ္လွန္ေရးအက်ပ္အတည္း၏ ၀ါးၿမိဳခံလာရသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ အသက္ေပါင္း ၅၄ သန္းကို အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္သတ္ျဖတ္ခဲ့ေသာ ထိုစစ္သည္ အေမရိကန္မွလြဲၿပီး ထိပ္တန္း နယ္ခ်ဲ႕ႏိုင္ငံမ်ားအားလုံး၏ စီးပြားေရးမ်ားကိုလည္း ဖ်က္ဆီးခဲ့သည္။ ကိုလိုနီအင္အားႀကီး ႏိုင္ငံေဟာင္းမ်ားသည္ ၄င္းတို႕၏ ကိုလိုနီမ်ားကို ဆက္လက္ခ်ဳပ္ကိုင္ႏိုင္သည့္ အေနအထားတြင္ မရွိၾကေတာ့ေပ။ ထို႕ေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတိုက္ပြဲမ်ားအုံၾကြမႈသည္ နယ္ခ်ဲ႕ကမၻာ၏ အင္ပါယာႀကီးမ်ားၿပိဳက်သည္ကို ေတြ႕ႀကံဳၾကရသည္။ နယ္ခ်ဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားအတြက္ တိုက္ရိုက္အုပ္ခ်ဳပ္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေၾကာင္း ထင္ရွားလာေသာေၾကာင့္ အဂၤလန္၊ ျပင္သစ္ႏွင့္ နယ္သာလန္ ကိုလိုနီစနစ္ေဟာင္းမ်ားသည္ အလွ်င္အျမန္ အေလွ်ာ့ေပးလာၾကသည္။ စစ္ရႈံးနိမ့္ျခင္းႏွင့္အတူ ဂ်ပန္အင္ပါယာ ၿပိဳကြဲသြားသည္။ ကိုလိုနီစနစ္ဖ်က္သိမ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို ခ်က္ျခင္းျဖတ္သန္းခဲ့ၿပီး လြတ္လပ္ေရး ရရွိေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ၁၉၄၅ တြင္ လြတ္လပ္ေရးရေသာ ဆီးရီးယားႏွင့္ လက္ဘႏြန္၊ ၁၉၄၇ တြင္ လြတ္လပ္ေရးရေသာ အိႏိၵယႏွင့္ ပါကစၥတန္ႏွင့္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္တြင္လြတ္လပ္ေရးရေသာ ျမန္မာ၊ သီရိလကၤာႏွင့္ ဒတ္အေရွ႕အိႏိၵယကၽြန္းစု (အင္ဒိုနီးရွား) တို႔ပါ၀င္သည္။ တခ်ိန္တည္းတြင္ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး လူထုလႈပ္ရွားမႈမ်ားႏွင့္လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲမ်ားသည္ ကိုလိုနီနယ္မ်ားအားလုံးတြင္ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနသည္။
Meanwhile a large number of countries directly crossed over in the camp of socialism. Due to the correct tactics adopted during the war and the valour of the Soviet Red Army and the communist resistance almost the whole of East Europe became people’s democracies led by communist parties. Besides these revolutionary seizure of power by communist parties took place in Asia in North Vietnam, North Korea and China. Though Yugoslavia almost immediately opted out in 1948 the remaining countries formed a powerful socialist camp united under the leadership of the Soviet Union and covering one-third of humanity
တခ်ိန္တည္းတြင္ ႏိုင္ငံအမ်ားအျပားတို႕သည္ ဆိုရွယ္လစ္အုပ္စုသို႕ တိုက္ရိုက္၀င္ေရာက္လာ ၾကသည္။ စစ္အတြင္းကက်င့္သုံးခဲ့သည့္ မွန္ကန္ေသာ နည္းပိရိရာယ္မ်ားႏွင့္ ဆိုရွယ္လစ္တပ္နီေတာ္ႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္ခုခံမႈ၏ ရဲရင့္မႈေၾကာင့္ အေရွ႕ဥေရာပတခုလုံးနီးပါးသည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမ်ားဦးေဆာင္ေသာ ျပည္သူ႕ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္လာၾကသည္။ ၄င္းတို႕အျပင္ ကြန္ျမဴပါတီမ်ား၏ ေတာ္လွန္ေသာ အာဏာသိမ္းမႈသည္ ေ့့ျမာက္ဗီယက္နမ္၊ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္လည္း ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ယူဂိုဆလားဗီးယားသည္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္တြင္ ပါ၀င္ျခင္းမရွိခဲ့ေသာ္လည္း က်န္ႏိုင္ငံမ်ားသည္ ဆိုဗီယက္ ယူနီယံ၏ ဦးေဆာင္မႈေအာက္တြင္ အင္အားႀကီးမားေသာ ဆိုရွယ္လစ္အုပ္စုအျဖစ္ညီညြတ္ခဲ့ၾကၿပီး ကမၻာ့လူသားမ်ား၏ ၃ ပုံတပုံပါ၀င္သည္။
Chapter VIII The Fifth Period: 1949 - 1976 Second Stage of General Crisis The Second Stage of the General Crisis of Capitalism began with the Second World War and continued to deepen for about a decade after the War due to massive devastation of the economies of the major imperialist powers-Britain, France, Germany, Italy, Japan – during the War. Further, as pointed out by Stalin, the disintegration of the single, all-embracing world market was the most important economic sequel of the Second World War. The sphere of exploitation of the world’s resources by the major capitalist countries had actually contracted and the General Crisis continued to deepen further due to decolonisation and the inability of the imperialists to exploit and loot the Third World at their will and pleasure were yet to recover from ruins of the War and get out of their deep revolutionary crisis. အခန္း( ၈ ) ပဥၥမေခတ္- ၁၉၄၉-၇၆ အေထြေထြအက်ပ္အတည္းဒုတိယဆင့္ အရင္း႐ွင္စနစ္ အေထြေထြ အက်ပ္အတည္း၏ ဒုတိယအဆင့္သည္ ဒုတိယကမၻာစစ္ႏွင့္စတင္ၿပီး စစ္အတြင္း အဓိက နယ္ခ်ဲ႕ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ေသာ ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမဏီ၊ အီတလီ၊ ဂ်ပန္တို႔၏ စီးပြားေရးမ်ား အၾကီးအက်ယ္ပ်က္စီးေသာေျကင့္ စစ္အၿပီး ဆယ္စုႏွစ္ တခုအထိ ပိုမိုနက္ရႈိင္းလာသည္။ ထို႕အျပင္ စတာလင္ ေထာက္ျပခဲ့သည့္အတိုင္း တခုတည္းေသာ အားလုံးပါ၀င္သည့္ကမာၻ႕ေဈးကြက္ ၿပိဳကြဲျခင္းသည္ ဒုတိယကမာၻ စစ္၏ အေရးအပါဆုံး စီးပြားေရးအက်ိဳးဆက္ျဖစ္သည္။ အဓိက အရင္းရွင္ႏိုင္ငံမ်ား၏ကမာၻ႕ သယံဇာတမ်ား ထုတ္ယူသုံးစြဲမႈနယ္ပယ္သည္ ေသးငယ္က်ဳံ႕၀င္သြားၿပီးျဖစ္ကာ နယ္ခ်ဲ႕သမားမ်ား၏ တတိယကမၻာအေပၚ စိတ္တိုင္းက် ေသြးစုတ္လုယက္ၿပီး၎တို႔၏ နက္ရိႈင္းလွေသာေတာ္လွန္ေရးအက်ပ္အတည္းမွလြတ္ေျမာက္ႏိုင္စြမ္းသည္ စစ္၏အပ်က္အစီးမ်ားေၾကာင့္ နာလန္မထူေသးေသာေၾကာင့္အေထြေထြအက်ပ္အတည္းမွာ ပိုမိုနက္ရႈိင္းလာသည္။
The revolutionary upsurge of anti-imperialist, anti-colonial struggles in the colonial and semi- colonial countries of Asia, Africa and Latin America continued. A popular movement in Persia (Iran), brought Dr. Muhammad Mussadiq to power who immediately in 1951 nationalised the western oil companies. This brought about his overthrow by a coup in 1953 organised by the Anglo- American secret services – the first of the coups used by the imperialists which soon became an important weapon of control of governments by imperialism in the period of neocolonialism. In 1952 a ‘Free Officers’ coup brought Nasser to power though Britain and France tried unsuccessfully to overthrow him with the help of Israel in the Suez war of 1956. Iraq set up its own government in 1958. အာ႐ွ၊ အာဖရိကႏွင့္ လက္တင္အေမရိကမွ ကိုလိုနီႏွင့့္္ကိုလိုနီတပိုင္း ႏိုင္ငံမ်ား႐ွိ နယ္ခ်ဲ့ဆန္႔က်င္ေရး ကိုလိုနီဆန္႔က်င္ေရး အုံႂကြမႈမ်ားသည္ ဆက္လက္ႀကီးထြားလာေနသည္။ ပါ႐ွား (အီရန္) မွ လူထုလႈပ္႐ွားမႈသည္ ေဒါက္တာ မူဟာမက္ မတ္ဆာဒစ္ကို အာဏာရေစၿပီး သူသည္ အာဏာရလ်ွင္ရျခင္း ၁၉၅၁ ခုႏွစ္တြင္ အေနာက္ႏိုင္ငံေရနံကုမၸဏီမ်ားကိုျပည္သူပိုင္သိမ္းယူခဲ့သည္။ ထိုေၾကာင့္ပင္ အဂၤလိပ္ အေမရိကန္ ေထာက္လွမ္းေရးမ်ားက စီစဥ္ေပးေသာ ၁၉၅၃ခုႏွစ္ အာဏာသိမ္းမႈတြင္ ျဖဳတ္ခ်ခံရသည္။ ထိုအာဏာသိမ္းမႈသည္ နယ္ခ်ဲ့သမားက လက္နက္သဖြယ္ အသုံးျပဳလာေသာ အာဏာသိမ္းမႈမ်ားအနက္ ပထမဆုံးျဖစ္ၿပီး ေနာင္ေခတ္သစ္ နယ္ခ်ဲ႕ေခတ္တြင္ နယ္ခ်ဲ႕သမားစနစ္က အစိုးရမ်ားကိုထိန္းခ်ဳပ္ရန္သုံးေသာ အေရးပါသည့္ လက္နက္ျဖစ္လာသည္။ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္တြင္ လြတ္လပ္ေသာ စစ္အရာ႐ွိမ်ားလႈပ္႐ွားမႈေၾကာင့္ နာဆာ အာဏာရလာၿပီး ၁၉၅၆ ခုႏွစ္ ဆူးအက္စစ္ပြဲတြင္ ၿဗိတိန္ႏွင့္ျပင္သစ္တို႔က အစၥေရး၏ အကူအညီျဖင့္သူ႔ကိုျဖဳတ္ခ်ရန္ႀကိဳးစားေသာ္လည္း မေအာင္ျမင္ေပ။ အီရတ္သည္ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္တြင္ အစိုးရထူေထာင္သည္။
Many of the national liberation movements in the 50s had to engage in guerrilla warfare to achieve their aims. It was during this period that the Vietnamese, Laotian and Cambodian people under the leadership of the communist party were waging their armed struggle against the French. Similarly the Algerian people had to fight a bitter armed liberation struggle from 1954 to 1962 before the French were finally forced to leave. Armed guerrilla struggle was also waged in Malaya, Kenya and Cyprus against the British. However it was the Cuban Revolution of 1st January, 1959 which overthrew the corrupt US puppet dictator Batista and challenged the world superpower directly. Militarily the Cuban armed struggle was not so large or long drawn out (1956-58) but being so close to the United States it was taken by their ruling classes as a direct challenge to their hegemony. The struggle’s main leaders, Fidel Castro and Che Guevara, were not communists, and the Cuban Communist Party was even for some time opposed to them, but it was their opposition to the US that convinced them to declare themselves as communists over a year after the success of the revolution. The success of the Cuban Revolution had an impact throughout the world and particularly in Latin America as it proved that it was possible to challenge the imperialist power who lorded over the whole American continent and had become the world’s first superpower. ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္းက အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးလႈပ္႐ွားမႈ အမ်ားအျပားသည္ ၎တို႔၏ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ ေျပာက္က်ားစစ္ကို ဆင္ႏႊဲၾကရသည္။ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ေခါင္းေဆာင္မႈေအာက္တြင္ ဗီယက္နမ္၊ လာအိုႏွင့္ကေမၻာဒီးယားျပည္သူမ်ားက ျပင္သစ္ကို လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲ ဆင္ႏႊဲခဲ့သည္မွာ ဤေခတ္တြင္ပင္ျဖစ္သည္။ အလားတူစြာပင္ အယ္လ္ဂ်ီးရီးယားျပည္သူမ်ားသည္လည္း ျပင္သစ္မ်ား ထြက္ခြာသြားသည္အထိ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္မွ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္အထိ ခါးသီးလွေသာ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးကို ဆင္ႏႊဲၾကရသည္။ ျဗိတိသ်ွကို ဆန္႔က်င္သည့္ လက္နက္ကိုင္ေပ်ာက္ၾကားစစ္ပြဲမ်ားကို မေလးယား၊ ကင္ညာႏွင့္ ဆိုက္ပရပ္တို႔တြင္လည္း ဆင္ႏႊဲၾကသည္။ သို႔ေသာ္ အက်င့္ပ်က္ျခစားေသာ အာဏာ႐ွင္ ဘာတစ္စတာ အေမရိကန္ ႐ုပ္ေသးအစိုးရကို ျဖဳတ္ခ်ၿပီးကမၻာ့မဟာအင္အားႀကီး ႏိုင္ငံကို တိုက္႐ိုက္ စိန္ေခၚႏိုင္ခဲ့သည္မွာ ၁၉၅၉ ခု ဇန္နဝါရီလ ၁ ရက္ေန႔ က်ဴးဘားေတာ္လွန္ေရးျဖစ္သည္။ စစ္ေရးအရၾကည့္လ်ွင္ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္မွ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္အထိျဖစ္ပြားေသာ က်ဴးဘားလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးသည္ လြန္စြာ ႀကီးမား႐ွည္ၾကာျခင္း မ႐ွိေသာ္လည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ လြန္စြာနီးကပ္ေနေသာေၾကာင့္ အုပ္ခ်ဳပ္သူလူတန္းစားက ၎တို႔၏ ဗိုလ္က်စိုးမိုးမႈသို႔ တိုက္႐ိုက္ၿခိမ္းေျခာက္မႈဟုယူဆသည္။ ထိုတိုက္ပြဲ၏ အဓိကေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ေသာ ဖီဒယ္ ကက္စ္ထ႐ိုႏွင့္ ေခ်ေဂြဗားရားတို႔သည္ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားမဟုတ္ၾကေပ။ ထို႕ေၾကာင့္ပင္ က်ဴးဘားကြန္ျမဴနစ္ပါတီသည္ ၎တို႔ကို အခ်ိန္ကာလတခုၾကာဆန္႔က်င္ခဲ့ၿပီး ေတာ္လွန္ေရးေအာင္ျမင္ၿပီး တႏွစ္အတြင္း ၎တို႔ကို၎တို႔ကြန္ျမဴနစ္မ်ားအျဖစ္ေၾကညာႏိုင္ရန္ ယုံၾကည္ေစခဲ့သည္မွာ ၎တို႔၏ အေမရိကန္ ဆန္႔က်င္မႈပင္ျဖစ္သည္။ အေမရိကတိုက္တခုလုံးကို အ႐ွင္သခင္လုပ္ခဲ့ၿပီး ကမၻာ့ပထမဆုံး မဟာအင္းအားႀကီးႏိုင္ငံကို စိန္ေခၚရႏိုင္ေၾကာင္း သက္ေသျပလိုက္ေသာေၾကာင့္ က်ဴးဘားေတာ္လွန္ေရးေအာင္ျမင္မႈသည္ အထူးသျဖင့္ လက္တင္အေမရိကႏွင့္ ကမၻာတဝန္းလုံးကို ႐ိုက္ခတ္ခဲ့သည္။.
The Korean war of this period was another struggle symbolising the crisis and desperation of US imperialism. The US imperialists deployed the full strength of their armed forces to attempt to crush the communist revolution there and take over the Democratic People’s Republic o Korea, as well as enter north-east China. After four years of war (1950-53) in which three to four million were estimated to have been killed and where fifty thousand US soldiers died, the communist revolution in the North remained undefeated. The South however remained in the hands of a regime propped up by the US. The war was crucial as it was the first post-World War II war to prove that the new super power despite its tremendous economic and military strength was a paper tiger in the face of a people’s struggle. Communist China played a crucial role by sending the Chinese People’s Volunteers to help the Korean people to beat back the US army. ထိုေခတ္အတြင္းျဖစ္ပြားေသာ ကိုရီးယားစစ္ပြဲသည္ အေမရိကန္နယ္ခ်ဲ႕စနစ္၏ အက်ပ္အတည္းႏွင့္ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကင္းမဲ့ျခင္းကို ျပသေနေသာ အျခားတိုက္ပြဲတခုျဖစ္သည္။ အေမရိကန္နယ္ခ်ဲ႕သမားမ်ားသည္ ထိုကြန္ျမဴနစ္ေတာ္လွန္ေရးကို ေခ်မႈန္းရန္အတြက္ ၄င္းတို႕တပ္မ်ား၏ အင္အားအျပည့္အ၀ကို ျဖန္႕က်က္အသုံးျပဳၿပီး ကိုရီးယားဒီမိုကရက္တစ္ သမၼတႏိုင္ငံကို သိမ္းယူသည္သာမက တရုတ္ႏိုင္ငံအေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းသို႕လည္း ၀င္ေရာက္ လာသည္။ လူ ၃ သန္းမွ ၄ သန္းအထိ ေသဆုံးေစၿပီး အေမရိကန္ စစ္သား ၅ ေသာင္းေသေသာ ၁၉၅၀ မွ ၁၉၅၃ အထိ ၄ ႏွစ္ၾကာစစ္ပြဲအၿပီးတြင္ ေျမာက္ပိုင္းမွ ကြန္ျမဴနစ္ေတာ္လွန္ေရးကို ေခ်မႈန္းမရခဲ့ေပ။ သို႕ေသာ္ေတာင္ပိုင္းသည္ အေမရိကန္ကက်ားကန္ေပးထားေသာ စစ္အစိုးရ၏လက္တြင္ က်န္ရစ္ခဲ့သည္။ မဟာ အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံသစ္သည္ ၄င္း၏ႀကီးမားလွေသာ စီးပြားေရး၊ စစ္ေရးအင္အားမ်ားရွိေသာ္လည္းျပည္သူ႕တိုက္ပြဲႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရေသာအခါ စကၠဴက်ားသာျဖစ္ေၾကာင္းသက္ေသျပလိုက္သည့္ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ေနာက္ပိုင္း ပထမဆုံးစစ္ပြဲျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ထိုစစ္ပြဲသည္ အေရးပါသည္။ ကိုရီးယားျပည္သူမ်ား အေမရိကန္တပ္မ်ားကိုျပန္လည္တိုက္ထုတ္ရာတြင္ ကူညီရန္ တရုတ္ျပည္သူ႕ ေစတနာ႕၀န္ထမ္းမ်ားေစလြတ္ေပးခဲ့ေသာေၾကာင့္ ထို စစ္ပြဲတြင္ ကြန္ျမဴနစ္တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ အေရးပါေသာ အခန္းက႑မွပါ၀င္ခဲ့သည္။
Rise of Fascism and Threat of World War
The rise of Fascism was thus basically a response of the ruling classes: to the October Revolution and the victory of Socialism, to the most profound economic crisis in the history of capitalism, and to the revolutionisation of the toiling masses that was taking place throughout the world under the influence of the above two. The 1935 Third International resolution thus pointed out that, “the ruling bourgeoisie [was increasingly seeking salvation in fascism, in the establishment of the open, terrorist dictatorship of the most reactionary, the most chauvinist and the most imperialist elements of finance capital, with the aim putting into effect extraordinary measures for despoiling the toilers, preparing a predatory; imperialist war, of attacking the USSR, enslaving and dividing up China, and, on the basis of all this, preventing revolution.”29 Fascism also provided certain more direct and immediate benefits to the members of the big bourgeoisie: the elimination of the labour unions, the introduction of fascist discipline at the workplace, increasing accrual of wealth-between 1929 and 1941 while the income share of the top 5% in the USA fell by 20%, the similar top section fascist Germany increased its share by 15%.
ဖက္ဆစ္၀ါဒေခါင္းေထာင္ထလာျခင္းႏွင့္ကမာၻစစ္ၿခိမ္းေျခာက္မႈ
ထို႕ေၾကာင့္ဖက္ဆစ္၀ါဒ ေခါင္းေထာင္ထလာျခင္းသည္ အေျခခံအားျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူတန္းစား၏ တုံ႕ျပန္မႈတခုျဖစ္သည္။ ေအာက္တိုလာေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ ဆိုရွယ္လစ္၀ါဒ၏ ေအာင္ပြဲအေပၚတုံ႕ျပန္မႈျဖစ္သည္။ အရင္းရွင္စနစ္၏ သမိုင္းမွ အနက္ရိႈင္းဆုံး စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္း သို႕တုံ႕ျပန္မႈျဖစ္သည္။ အထက္ပါအေၾကာင္း ၂ ခု၏ ၾသဇာသက္ေရာက္မႈ ေအာက္တြင္ ကမာၻတ၀န္းလုံးတြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ အလုပ္သမားလူတန္းစား၏ ေတာ္လွန္ေရး ဆန္လာျခင္းကို တုံ႕ျပန္မႈျဖစ္သည္။ထို႕ေၾကာင့္ "အုပ္ခ်ဳပ္သူ ဓနရွင္လူတန္းစားသည္ အလုပ္သမားမ်ားကို ဖ်က္ဆီးရန္ ထူးျခားေသာ အစီအစဥ္မ်ားကို အသက္သြင္းရန္၊ ဆိုဗီယက္ယူနီယံကို တိုက္ခိုက္ရန္ ႏွင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံကို ကၽြန္ျပဳခြဲေ၀ရန္ အထူးအျဖင့္ ေတာ္လွန္ေရးကို တားဆီးရန္ စသည့္ရည္ရြယ္ခ်က္မ်းျဖင့္ သားေကာင္ရွာေသာ နယ္ခ်ဲ႕စစ္အတြက္ျပင္ဆင္ရန္ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးအက်ဆုံး၊ လူမ်ိဳးႀကီး၀ါဒ အဆန္ဆုံး၊ ဘာ႑ာအရင္းရွင္စနစ္၏ နယ္ခ်ဲ႕အဆန္ဆုံး အစိတ္အပိုင္းမ်ားပါ၀င္သည့္ ေျဗာင္က် အၾကမ္းဖက္သည့္္ အာဏာရွင္စနစ္ကိုထူေထာင္ျခင္းျဖင့္ ဖက္ဆစ္၀ါဒ၏ ကယ္တင္ျခင္းခံရရန္ ပိုမိုႀကိဳးစားလာသည္၂၉။ ဖက္စစ္၀ါဒသည္ ဓနရွင္ႀကီးမ်ား၏ အဖြဲ႕၀င္မ်ားအတြက္ ပိုမိုတိုက္ရိုက္က်ေသာ လတ္တေလာ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားကိုလည္းေပးသည္။ ၄င္းတို႕တြင္ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားကို အျမစ္ျဖတ္သုတ္သင္ျခင္း၊ လုပ္ငန္းခြင္မ်ားတြင္ ဖက္ဆစ္စည္းမ်ဥ္းမ်ား စတင္က်င့္သုံးျခင္းႏွင့္ ၁၉၂၉ ခုႏွစ္မွ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္အတြင္း ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာမႈ တိုးပြားျခင္း ျမင့္မားလာျခင္း တို႕ပါ၀င္သည္။ ထိုစဥ္က အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွ ထိပ္ဆုံး ၅ ရာခိုင္ႏႈန္း၏ ၀င္ေငြသည္ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းက်ဆင္းၿပီး ဖက္ဆစ္ဂ်ာမဏီမွ ထိပ္ဆုံးအလႊာ၏ ၀င္ေငြမွာ ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္း တိုးတက္လာခဲ့သည္။
As major industrial nations set up fascist governments, they aggressively initiated local wars in preparation for a new world war for the redivision of the world. The milestones on the road to world war were the Japanese invasion of Manchuria in 1931; the Italian invasion of Ethiopia in 1935; the German and Italian intervention in the Spanish Civil War of 1936-39; the German invasion of Austria in early 1938; the German crippling of Czechoslovakia later the same year; the German occupation of what remained of Czechoslovakia in March 1939; the Italian occupation of Albania; and the German demands on Poland which actually led to the outbreak of war. Throughout this period the other imperialist powers like Britain, France and the USA were adopting a policy of appeasement towards the fascist aggressors and attempting to use them to destroy the Soviet Republic. It was in such dangerous conditions that the international proletariat had to draw up its tactics.
အဓိကစက္မႈႏိုင္ငံမ်ားသည္ ဖက္ဆစ္အစိုးရမ်ားထူေထာင္ၾကေသာအခါ ၄င္းတို႕သည္ ကမာၻႀကီးကို ျပန္လည္ခြဲေ၀ယူရန္ ကမာၻစစ္သစ္တခုကို ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ ေဒသဆိုင္ရာစစ္ပြဲမ်ားကို အျပင္းအထန္တိုက္ခိုက္ၾကသည္။ကမာၻစစ္သို႕ သြားရာလမ္းတြင္ သမိုင္းမွတ္တိုင္ျဖစ္ခဲ့ေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ားတြင္ ဂ်ပန္က မန္ခ်ဴးရီးယားကို ၁၉၃၁ ခုႏွစ္တြင္ က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္ျခင္း၊ အီတလီက အီသီယိုပီးယားကို ၁၉၃၅ ခုႏွစ္တြင္ က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္ျခင္း၊၁၉၃၆-၃၉ စပိန္ျပည္တြင္းစစ္တြင္ အီတလီႏွင့္ဂ်ာမဏီ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္း၊ ဂ်ာမဏီက ၾသစတီးယားကို ၁၉၃၈ ခုႏွစ္အေစာပိုင္းတြင္ က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္ျခင္း၊ ထိုႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ ဂ်ာမဏီက ခ်က္ကိုဆလိုဗက္ကီးယားကို အင္အားခ်ိနဲ႕လာေအာင္လုပ္ေဆာင္ျခင္း၊ လက္က်န္ခ်က္ကို ဆလိုဗက္ကီးယားကို ၁၉၃၉ ခုႏွစ္မတ္လတြင္ ဂ်ာမဏီကသိမ္းပိုက္ျခင္း၊ အယ္လ္ေဘးနီးယားကို အီတလီ သိမ္းပိုက္ျခင္း ႏွင့္ေနာက္ဆုံးတြင္ ကမာၻစစ္ျဖစ္ပြားေစခဲ့သည့္ ပိုလန္အေပၚ ဂ်ာမဏီ၏ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားတို႕ပါ၀င္သည္။ ထိုကာလ တေလွ်ာက္လုံးတြင္ ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္ႏွင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတို႕ကဲ့သို႕ေသာ အျခားအရင္းရွင္ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံမ်ားသည္ ဖက္ဆစ္ က်ဴးေက်ာ္သူမ်ားကို ေခ်ာ႕ေမာ႕ေရးမူ၀ါဒမ်ားက်င့္သုံးၿပီး ဆိုဗီယက္ယူနီယံကို ဖ်က္ဆီးရန္အတြက္ ၄င္းတို႕ကို အသုံးခ်ရန္ႀကိဳးစားေနခဲ့ၾကသည္။ ႏိုင္ငံတကာ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား အေနျဖင့္ ၄င္းတို႕၏ နည္းပရိရာယ္မ်ားကို ခ်မွတ္ခဲ့ရသည္မွာ ထိုသို႕ေသာ အေျခအေနမ်ားေအာက္တြင္ ျဖစ္သည္။
Third International’s Perspective on War and Fascism
During the twenties the Third International continued to unite many more forces, particularly from the colonies and semi-colonies. It also attempted to help the movements there, particularly China (which we will refer to later). In 1928 it held its Sixth Congress which adopted the Programme and Statutes of the International and Theses on the International Situation and on the Revolutionary Movements in colonial and semi-colonial countries. It then itself warned of the danger of a new world war-and drew up the tactics to be followed. These tactics basically followed the understanding of turning the war into civil war.
စစ္ႏွင့္ဖက္ဆစ္၀ါအေပၚ တတိယအင္တာေနရွင္နယ္၏ အျမင္
၁၉၂၀ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္း တတိယ အင္တာေနရွင္နယ္သည္ အင္အားစုမ်ား အထူးသျဖင့္ ကိုလိုနီႏွင့္ ကိုလိုနီတပိုင္းႏိုင္ငံမ်ားမွ အင္အားစုမ်ားကို ဆက္လက္ ညီညြတ္ေစခဲ့သည္။ ၄င္းသည္ ထိုႏိုင္ငံမ်ားမွ အထူသျဖင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံမွ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ကူညီရန္ ႀကိဳးစားသည္။ ၁၉၂၈ တြင္ ၄င္းသည္ ဆဌမ ကြန္ဂရက္ကို က်င္းပၿပီး အင္တာေနရွင္၏ အစီအစဥ္မ်ာႏ်ွင့္ စည္းမ်ဥ္းမ်ား -Programme and Statutes of the International ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ အေျခအေနႏွင့္ ကိုလိုနီႏွင့္ ကိုလိုနီတပိုင္းႏိုင္ငံမ်ားမွ ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားစာတမ္းမ်ား - Theses on the International Situation and on the Revolutionary Movements in colonial and semi-colonial countries တို႕ကို ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ ထုိေနာက္ ၄င္းသည္ ကမာၻစစ္သစ္၏ အႏၲရာယ္ကို သတိေပးခဲ့ၿပီးလိုက္နာမည့္ နည္းပိရိရာယ္မ်ားကို ခ်မွ်တ္ခဲ့သည္။ ထိုနည္းပိရိရာယ္မ်ားသည္ အေျခခံအားျဖင့္ စစ္ကို ျပည္တြင္းစစ္အျဖစ္ေျပာင္းေရး အယူအဆကို လိုက္နာသည္။
The Seventh Congress of the International was held in 1935 right in the midst of feverish preparations for war. In particular, Fascism had grown in strength and aggressiveness, and, with it coming to power in Germany, the threat of an attack on the Soviet Union was very near. “Defeating the Soviet Union by provoking fascist Germany against it; satiating the hunger of fascist Germany for colonies by enabling it to defeat the Soviet Union and turning it into its own colony; destroying World Socialist Revolution by defeating the Soviet Union and thus clearing the path for the continued existence of imperialism all over the world; this was the strategy of the imperialists at that time.”30 In this context, the International, under the leadership of Stalin and Dimitrov, realised that the tactical plan of the Sixth Congress would not suffice to face the new situation. Therefore, a new set of tactics was drawn up directed towards building the broadest possible unity of forces. As Dimitrov said in his concluding speech at the Congress, “Ours has been a Congress of a new tactical orientation for the Comintern.”31 The tactics were directed towards the defence of the Soviet Union, the defeat of Fascism and the instigators of war, the victory of the national liberation struggles and the establishment of Soviet power in as many countries as possible. In order to achieve these aims it drew up detailed United Front tactics to unite as many possible in this battle. In the capitalist countries anti-fascist workers’ fronts and anti-fascist people’s fronts for peace were to be formed along with the Social-Democrats and other anti-fascist parties. In the colonies and semi-colonies, the task was to form anti-imperialist people’s fronts including the national bourgeoisie. The final aim of the communists in participating in all these fronts was to achieve the victory of revolution in their own country and the world-wide defeat of capitalism.
အင္တာေနရွင္နယ္၏ သတၲမအႀကိမ္ေျမာက္ကြန္ဂရက္ကို စစ္အတြက္ အျပင္းအထန္ ျပင္ဆင္ေနၾကေသာ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္တြင္ က်င္းပခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္ ဖက္ဆစ္၀ါဒသည္ အင္အားႏွင့္ ရန္လိုမႈႀကီးမားလာၿပီး ဂ်ာမဏီတြင္ အာဏာရလာေသာအခါ ဆိုဗီယက္ ယူနီယမ္ကို တိုက္ခိုက္မည့္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈသည္ လြန္စြာနီးကပ္လာသည္။ ဖက္ဆစ္ဂ်ာမဏီႏွင့္ရန္တိုက္ေပးျခင္းျဖင့္ ဆိုဗီယက္ယူနီယံကို ေျခမႈန္းေရး၊ ဆိုဗီယက္ယူနီယံကို ေျခမႈန္းၿပီး ကိုလိုနီျဖစ္ေစျခင္းျဖင့္ ဖက္ဆစ္တို႕၏ ကိုလိုနီ ငတ္မြတ္မႈကို ေျဖေဖ်ာက္ေပးေရး၊ ဆိုဗီယက္ ယူနီယံကို ေျခမႈန္းျခင္းျဖင့္ ကမာၻ႕ဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးကိုဖ်က္ဆီးကာ တကမာၻလုံးတြင္ အရင္းရွင္စနစ္ ဆက္လက္တည္တံ့ေစေရးအတြက္ လမ္းခင္းေပးေရး တို႕သည္ ထုိစဥ္က နယ္ခ်ဲ႕သမားမ်ား၏ ေသနဂၤဗ်ဴဟာျဖစ္သည္၃၀။ ထိုသို႕ေသာ အေျခအေနတြင္ ဆဌမအႀကိမ္ေျမာက္ ကြန္ဂရက္က ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ နည္းပိရိရာယ္မ်ားသည္ အေျခအေနသစ္ကို ရင္ဆိုင္ရာတြင္ လုံေလာက္မႈရွိမည္မဟုတ္ေၾကာင္း စတာလင္ႏွင့္ဒီမီထေရာ႕တို႕၏ ဦးေဆာင္မႈေအာက္တြင္ ရွိေနေသာ အင္တာေနရွင္နယ္က သေဘာေပါက္ခဲ့သည္။ ထို႕ေၾကာင့္ နည္းပိရိရာယ္သစ္မ်ားကို ေရးဆြဲၿပီး ျဖစ္ႏိုင္သမွ် အက်ယ္ျပန္႕ဆုံး အင္အားစုမ်ားညီညြတ္မႈ တည္ေဆာက္ေရးသို႕ ဦးတည္ေပးခဲ့သည္။ ကြန္ဂရက္တြင္ ဒီမီထေရာ႕ေျပာသည့္ နိဂုံးခ်ဳပ္မိန္႕ခြန္းအရ " ကၽြႏု္ပ္တို႕၏ ကြန္ဂရက္သည္ ကူမင္တန္အတြက္ နည္းပိရိရာယ္သစ္မ်ား မိတ္ဆက္ေသာကြန္ဂရက္ျဖစ္သည္" ဟုဆို႕မည္ျဖစ္သည္ ၃၁။ ထိုနည္းပိရိရာယ္မ်ားသည္ ဆိုဗီယက္ ယူနီယံကိုကာကြယ္ရန္၊ ဖက္ဆစ္၀ါဒႏွင့္ စစ္လႈံ႕ေဆာ္သူမ်ားကို ေျခမႈန္းရန္၊ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတိုက္ပြဲမ်ားေအာင္ျမင္ေရးႏွင့္ ဆိုဗီယက္အဖြဲ႕မ်ား၏ ၾသဇာကို ႏိုင္ငံမ်ားႏိုင္သမွ်မ်ားမ်ားတြင္ထူေထာင္ရန္တို႕ျဖစ္သည္။ ထို တိုက္ပြဲတြင္ အထက္ပါ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ အင္အားစုမ်ားႏိုင္သမွ်မ်ားမ်ားညီညြတ္ေရးအတြက္ ညီညြတ္ေရး တပ္ေပါင္းစု နည္းပိရိရာယ္ အေသးစိတ္ကို ကြန္ဂရက္က ေရးဆြဲခဲ့သည္။ အရင္းရွင္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရး အလုပ္သမားမ်ား၏ တပ္ဦးမ်ားကို ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္မ်ားႏွင့္ အျခားေသာ ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရးပါတီမ်ားႏွ္င့္အတူ ဖြဲ႕စည္းရန္ ျဖစ္သည္။ ကိုလိုနီႏွင့္ ကိုလိုနီတပိုင္းႏိုင္ငံမ်ားတြြင္ အမ်ိဳးသားဓနရွင္မ်ားပါ၀င္သည့္ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႕က်င္ေရး ျပည္သူ႕တပ္ဦးမ်ားထူေထာင္ရန္ျဖစ္သည္။ဤ စစ္မ်က္ႏွာမ်ားအားလုံးတြင္ ပါ၀င္ရျခင္းအတြက္ ကြန္ျမဴနစ္မ်ား၏ ေနာက္ဆုံးရည္မွန္းခ်က္မွာ ၄င္းတို႕ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေတာ္လွန္ေရးေအာင္ျမင္ေရးႏွင့္ ကမာၻတ၀န္း အရင္းရွင္စနစ္ကို ေျခမႈန္းေရးျဖစ္သည္။
World War II and the Tactics of the International Proletariat
Following from these broad tasks, the Soviet Union government, under Stalin, employed the correct tactics in the concrete situation World War 11. When the non-fascist imperialist states were inciting Germany to attack the Soviet Union, Stalin entered into a no-war pact with Germany in August 1939, forcing the first part of the War to be war between the imperialist powers. This facilitated the tactics of ‘turning the war into civil war’ during the first two years of the war. However, when Germany attacked the socialist base, the Soviet Union, in June 1941, the character of the war changed to that of an anti-fascist people’s war and the tactics as envisaged earlier by the Third International became applicable. Some of the parties, employing the correct tactics and making use of the severe revolutionary crisis, could achieve revolution. Thus, utilising these tactics,the international proletariat not only succeeded in protecting its Socialist Base, but by 1949, could breach the imperialist chain at several places, break out of the imperialist world system and build a Socialist Camp covering one third of humanity. Thus “History has proved that the strategy and tactics charted out by the Third International, during the period of Second World War and the second phase of general crisis are basically correct.”32
ဒုတိယကမာၻစစ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား၏ နည္းပိရိရာယ္မ်ား
ထိုသို႕က်ယ္ျပန္႕ေသာလုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားကို ခ်မွတ္ၿပီးေနာက္ ဆိုဗီယက္ယူနီယံ အစိုးရသည္ စတာလင္၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ဒုတိယကမာၻစစ္၏ ခိုင္မာေသာ အေျခအေနမ်ားတြင္မွန္ကန္ေသာ နည္းပိရိရာယ္မ်ားကိုအသုံးျပဳခဲ့ၾကသည္။ ဆိုဗီယက္ယူနီယံကို တိုက္ခိုက္ရန္အတြက္ ဖက္ဆစ္ မဟုတ္ေသာ နယ္ခ်ဲ႕နိုင္ငံမ်ားက ဂ်ာမဏီကို လႈံ႕ေဆာ္ေသာအခါ စတာလင္သည္ ဂ်ာမဏီႏွင့္ စစ္မျဖစ္ေရးစာခ်ဳပ္ကို ၁၉၃၉ ခုႏွစ္တြင္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၿပီး ကမာၻစစ္၏ ပထမပိုင္းကို နယ္ခ်ဲ႕ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံမ်ားအၾကား စစ္ပြဲသာျဖစ္ေစခဲ့သည္။ ထို႕ေၾကာင့္ကမာၻစစ္၏ ပထမ ၂ ႏွစ္ အတြင္းတြင္ စစ္ကိုျပည္တြင္းစစ္အျဖစ္သို႕ ေျပာင္းလဲေရးနည္းပိရိရာယ္ကို အဆင္ေျပေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ဂ်ာမဏီက ဆိုရွယ္လစ္အေျခစိုက္ေဒသကို တိုက္ခိုက္လာေသာအခါ ဆိုဗီယက္ယူနီယံသည္ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လတြင္ စစ္၏ စရိုက္လကၡဏာသည္ ဖက္ဆစ္ဆန္႕က်င္ေရးျပည္သူ႕ စစ္ပြဲအျဖစ္ေျပာင္းလဲသြားၿပီး အေစာပိုင္းတြင္ တတိယ အင္တာေနရွင္နယ္ကႀကိဳတင္သုံးသပ္ခဲ့သည့္ နည္းပိရိရာယ္မ်ားကို အသုံးျပဳလာႏိုင္သည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ ပါတီမ်ားသည္ မွန္ကန္ေသာနည္း ပိရိရာယ္ကို အသုံးျပဳၿပီး ျပင္းထန္လွေသာ ေတာ္လွန္ေရး အက်ပ္အတည္းကို အသုံးခ်ကာ ေတာ္လွန္ေရးမ်ားေအာင္ျမင္ေအာင္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ထို နည္းပိရိရာယ္မ်ားကို အသုံးျပဳၿပီး ႏိုင္ငံတကာပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားသည္ ၄င္းတို႕၏ ဆိုရွယ္လစ္အေျခစိုက္စခန္းကို ကာကြယ္ႏိုင္ခဲ့သည္သာမက ၁၉၄၉ ခုႏွစ္သို႕ေရာက္ေသာအခါ နယ္ခ်ဲ႕ေႏွာင္ႀကိဳးကိုလည္း ေနရာအမ်ားအျပားတြင္ ခ်ိဳးဖ်က္ႏိုင္ခဲ့သည္။ နယ္ခ်ဲ႕ကမာၻ႕စနစ္မွ ခ်ိဳးေဖါက္ထြက္ၿပီး လူသားထု၏ ၃ ပုံ ၁ ပုံပါ၀င္ေသာ ဆိုရွယ္လစ္အုပ္စုကို တည္ေထာင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ထို႕ေၾကာင့္" ဒုတိယ ကမာၻစစ္အတြင္းႏွင့္ အေထြေထြအက်ပ္အတည္း၏ ဒုတိယအဆင့္အတြင္း တတိယ အင္တာေနရွင္နယ္က ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ ေသနဂၤဗ်ဴဟာႏ်ွင့္ နည္းပိရိရာယ္မ်ားသည္ အေျခခံအားျဖင့္မွန္ကန္ေၾကာင္း သမိုင္းက သက္ေသျပခဲ့သည္ " ၃၂။
However there were also serious failures, due to incomplete education by the Third International leadership on the correct approach in implementing these tactics, and the strong remnants of the Second International reformist approach in many of the European parties and the parties formed by them - like the Communist Party of India. The CPGB spent most of its time in the people’s war period trying to increase production; the USA Communist Party secretary, Browder went to the extent of asserting that it was the ‘greatest honour’ to be called a strike-breaker; the French CP refused to try to maintain any difference between communists and other reactionaries in the united front and declared that “for us there are only Frenchmen fighting Hitler and his agents.”33 Such an approach led to these parties becoming tails of the ruling classes in the united fronts that they participated in. It also led to the development of rightist tendencies which in the following period would result in the leaderships of almost all these parties taking the path of revisionism.
သို႕ေသာ္ ထို နည္းပိရိရာယ္မ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖၚရာတြင္ မွန္ကန္ေသာ နည္းလမ္းကို တတိယ အင္တာေနရွင္နယ္ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက အျပည့္အ၀ ပညာေပးႏိုင္ျခင္းမရွိျခင္း ႏွင့္ အခ်ိဳ႕ေသာ ဥေရာပပါတီမ်ားႏွင့္ ၄င္းတို႕ကဖြဲ႕စည္းေပးသည့္ အိႏၵိယကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ကဲ့သို႕ေသာ ပါတီမ်ားတြင္ အင္အားေကာင္ေနဆဲျဖစ္ေသာ ဒုတိယ အင္တာေနရွင္မွ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးအျမင္မ်ားေၾကာင့္ အေရးပါေသာ ဆုံးရႈံးမႈမ်ားလည္းျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ ျပည္သူ႕စစ္ပြဲကာလအတြင္း ၿဗိတိန္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီသည္ အခ်ိန္အမ်ားစုကို ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ တိုးတက္ေရးအတြက္ အသုံးျပဳခဲ့သည္။ အေမရိကန္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီအတြင္းေရးမွဴး ဘေရာက္ဒါ ကဆိုလွ်င္ သပိတ္မ်ားကို ၿဖိဳခြဲသူဟု အေခၚခံရသည္မွာ ဂုဏ္ယူစရာျဖစ္သည္ဟုပင္ေျပာဆိုခဲ့သည္။ ျပင္သစ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီက ညီညြတ္ေရးတပ္ေပါင္းစုအတြင္း ကြန္ျမဴနစ္မ်ားႏွင့္ အျခားေသာ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားအၾကားကြဲျပားမႈကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားရန္ ႀကိဳးစားေရးကိုပင္လက္မခံေတာ့ဘဲ "မိမိတို႕၏ အျမင္တြင္ ဟစ္တလာႏွင့္ သူ၏ေထာက္လွမ္းေရးမ်ားကို တိုက္ခိုက္ေနေသာ ျပင္သစ္လူမ်ိဳးမ်ားသာရွိသည္" ဟု ထုတ္ေဖၚေၾကညာသည္၃၃။ ထုိသို႕ေသာ အျမင္ေၾကာင့္ ထိုပါတီမ်ားသည္ ၄င္းတို႕ပါ၀င္ေသာ တပ္ေပါင္းစုမ်ားအတြင္းတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူလူတန္းစား၏ ေနာက္ၿမွီးဆြဲမ်ားျဖစ္လာၾကသည္။ ထို႕အျပင္ လက္ယာယိမ္းေသာ သေဘာတရားမ်ားကိုလည္း ျဖစ္ေစခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ ထိုပါတီမ်ားအားလုံးနီးပါး၏ ေခါင္းေဆာင္မႈသည္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးလမ္းကိုေရြးခဲ့ၾကသည္။
The Third International while not being able to combat these revisionist tendencies, had also lost its effectiveness in providing guidance in\ n the vastly differing conditions faced by the various member parties. Except for the regular publication of its periodicals, Comintern activity had greatly reduced from 1940 and even the customary May Day and October Revolution Manifestos were discontinued between May 1940 and May 1942. It was finally decided to dissolve the Comintern. Since a Congress could not be convened in the conditions of war the Presidium of the Executive Committee of the Communist International (ECCI) sent out a resolution recommending the dissolution of the International to all its sections. The resolution was sent out on 15th May 1943 and after receiving approval from most of the sections, including all the important sections, the Comintern was dissolved on 10th June 1943.
တတိယ အင္တာေနရွင္နယ္သည္ ထုိျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရး သေဘာတရားမ်ားကို ျပန္လည္ထိုးစစ္ဆင္ႏိုင္ျခင္းမရွိဘဲ အမ်ိဳးမ်ိဳးသာ အဖြဲ႕၀င္ပါတီမ်ား ရင္ဆိုင္ေနရသည့္ လြန္စြာ ကြဲျပားေသာ အေျခအေနမ်ားအေပၚ ထိေရာက္လမ္းညြဳန္မႈေပးႏိုင္ျခင္းကိုလည္း ဆုံးရႈံးခဲ့သည္။ ၄င္းတို႕ ထုတ္ေ၀ေနေသာ စာေစာင္မ်ားကို ပုံမွန္ထုတ္ေ၀သည္မွအပ ကိုမင္တန္၏လႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္လည္း ၁၉၄၀ ခုႏွစ္မွစတင္က်ဆင္းလာကာ အစဥ္အလာအရ က်င္းပေသာ ေမေဒးေန႕နွင့္ ေအာက္တိုဘာေတာ္လွန္ေရးေၾကညာစာတမ္းတို႕ကို ၁၉၄၀ ေမလမွ ၁၉၄၂ ခုေမလအတြင္း ရပ္ဆိုင္းထားခဲ့ရသည္။ ေနာက္ဆုံးတြင္ ကိုမင္တန္ကို ဖ်က္သိမ္းရန္ ဆုံးျဖတ္လိုက္သည္။ စစ္အေျခအေနေၾကာင့္ ကြန္ဂရက္ကိုလည္းက်င္းပႏိုင္ျခင္းမရွိသျဖင့္ ကြန္ျမဴနစ္ အင္တာေနရွင္နယ္အမႈေဆာင္ေကာ္မတီ၏ သဘာပတိအဖြဲ႕သည္ အင္တာေနရွင္နယ္ကို ဖ်က္သိမ္းရန္အႀကံျပဳေၾကာင္ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို အဖြဲ႕ခြဲမ်ားအားလုံးသို႕ေပးပို႕လိုက္သည္။ ထိုဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ၁၉၄၃ ခုႏွစ္ ေမလ ၁၅ ရက္ေန႕တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး အဓိကအဖြဲ႕ခြဲမ်ားအပါအ၀င္ အဖြဲ႕ခြဲ အမ်ားစု၏ ေထာက္ခံမႈကို ရရွိၿပီးေနာက္ ကိုမင္တန္ကို ၁၉၄၃ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၁၀ ရက္ေန႕တြင္ ဖ်က္သိမ္းခဲ့သည္။
The resolution stated among other things that, “The deep differences of the historic paths of development of various countries, the differences in their character and even contradictions in their social orders, the differences in the level and tempo of their economic and political development, the differences, finally, in the degree of consciousness and organisation of the workers, conditioned the different problems facing the working class of the various countries.
"ႏိုင္ငံအမ်ိဳးမ်ိဳးတို႕၏ သမိုင္းဆိုင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈလမ္းေၾကာင္းမ်ားနက္ရိႈင္းစြာကြဲလြဲျခင္း၊ ၄င္းတို႕၏ စရိုက္လကၡဏာကြဲျပားမႈႏွင့္ လူမႈစနစ္မ်ားအတြင္း ပဋိပကၡမ်ားကြဲျပားမႈမ်ား၊ ၄င္းတို႕၏ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အဆင့္ႏွင့္ အရွိန္အဟုန္ကြဲျပားမႈမ်ားႏွင့္ အလုပ္သမားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္အသိစိတ္ဓါတ္ေရခ်ိန္ ကြဲျပားျခားနားမႈမ်ားသည္ ႏိုင္ငံအမ်ိဳးမ်ိဳးတြင္ အလုပ္သမားလူတန္းစားရင္ဆိုင္ေနရေသာ မတူညီသည့္ ျပႆနာမ်ားကို ျဖစ္ေစသည္" ဟု ထိုဆုံးျဖတ္ခ်က္တြင္ အျခားေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္အတူ ေဖၚျပထားသည္။
“The whole development of events in the last quarter of a century, and the experience accumulated by the Communist International convincingly showed that the organisational form of uniting the workers chosen by the first congress of the Communist International answered the conditions of the first stages of the working-class movement but has been outgrown by the growth of this movement and by the complications of its problems in separate countries, and has even become a drag on the further strengthening of the national working-class parties.”34 Marx’s dissolution of the First International was also cited as an example for dissolving a form of organisation which no longer corresponded to the demands confronting it.
"ကြန္ျမဴနစ္အင္တာေနရွင္နယ္၏ ပထမကြန္ဂရက္က ေရြးခ်ယ္ေပးခဲ့သည့္ အလုပ္သမားမ်ား ညီညြတ္ေရး အဖြဲ႕အစည္းပုံစံသည္ အလုပ္သမားလူတန္းစားလႈပ္ရွားမႈ၏ ပထမအဆင့္အတြက္ အေျခအေနမ်ားကို ျဖည့္ဆည္းေပးခဲ့ေသာ္လည္း ထိုလႈပ္ရွားမႈ ႀကီးထြားလာျခင္းႏွင့္ သီးျခားႏိုင္ငံမ်ားရင္ဆိုင္ေနရသည့္ ျပႆနာမ်ား၏ ရႈပ္ေထြးမႈမ်ားေၾကာင့္ ထိုအဖြဲ႕အစည္းပုံစံမွာ ေနာက္တြင္က်န္ရစ္ၿပီး အမ်ိဳးသားအလုပ္သမားလူတန္းစားပါတီမ်ား ပိုမိုႀကံ႕ခိုင္ေတာင့္တင္းေရးအတြက္ အဟန္႕အတားျဖစ္လာေၾကာင္း ရာစုႏွစ္တခု၏ေနာက္ဆုံး ၂၅ ႏွစ္အတြင္း ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈအလုံးစုံႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္အင္တာေနရွင္နယ္၏စုေဆာင္းထားေသာ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားက ယုံၾကည္လက္ခံႏိုင္ေအာင္ ျပသေနသည္၃၄"။ ပထမအင္တာေနရွင္နယ္ကို မာ့က္စ္က ဖ်က္သိမ္းခဲ့သည္ကိုလည္း ရင္ဆိုင္ေနရေသာ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို မျဖည့္ဆည္းႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ဖ်က္သိမ္းရသည့္ အဖြဲ႕အစည္း ဥပမာအျဖစ္ ထိုဆုံးျဖတ္ခ်က္က ကိုးကားခဲ့သည္။
All the major communist parties ratified the resolution. “The Chinese CP central committee expressed it full agreement; the Comintern had fulfilled it historical mission in protecting Marxism from distortion in helping progressive forces to unite, in supporting the Soviet Union and fighting fascism, and it had done all in its power to bring about co-operation between the KNIT and the CCP; in its organisational form it had now outlived itself. The CCP had received much help from’Comintern in its revolutionary struggle, but the Chinese communists had now for a long time been free to decide independently on its policy and put it into effect.”35
အဓိက ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ အားလုံးက ထိုဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ေထာက္ခံခဲ့ၾကသည္။ " တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ဗဟိုေကာ္မတီ ကလည္း အျပည့္အ၀သေဘာတူေၾကာင္း ေဖၚျပခဲ့သည္။ "ကိုမင္တန္သည္ တိုးတက္ေသာအင္အားစုမ်ားကို ညီညြတ္ေအာင္ကူညီရာျခင္းႏွင့္ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုကို ေထာက္ခံၿပီး ဖက္ဆစ္မ်ားကိုတိုက္ဖ်က္ျခင္းတို႕ျဖင့္ မာ့က္စ္၀ါဒကို သရုပ္ဖ်က္ျခင္းမွာ အကာအကြယ္ေပးေသာ ၄င္း၏ သမိုင္းေပးတာ၀န္ကို ျဖည့္ဆည္းခဲ့ၿပီး KNIT ႏွင့္ CCP တို႕အၾကား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျဖစ္ေပၚေရးအတြက္ အစြမ္းကုန္လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ၄င္းသည္ယခုအခါ ၄င္း၏အဖြဲ႕အစည္းပုံစံႏွင့္ ကိုက္ညီျခင္းမရွိေတာ့ေပ။ CCP သည္ ၄င္း၏ေတာ္လွန္ေရးတိုက္ပြဲတြင္ ကိုမင္တန္ထံမွ အကူအညီမ်ားစြာရရွိခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါတရုတ္ကြန္ျမဴနစ္မ်ားသည္ ၄င္းတို႕၏မူ၀ါဒမ်ားကို လြတ္လပ္စြာခ်မွတ္အေကာင္အထည္ေဖၚလုပ္ေဆာင္ေနသည္မွာ ကာလအတန္ၾကာၿပီျဖစ္သည္ ၃၅" ။
As soon as the Comintern was dissolved the journal Communist International ceased publication. Shortly afterwards a new periodical in Russian and other languages, appeared, entitled The War and
the Working Class (after the war its title was changed to New Times). Soon after the completion of the war, the Information Bureau of Communist and Workers’ Parties (Cominform) was set up through a founding conference in September 1947. This too was soon dissolved in 1956.
ကိုမင္တန္ကိုဖ်က္သိမ္းလိုက္သည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္ ကြန္ျမဳနစ္အင္တာေနရွင္နယ္ဂ်ာနယ္ကို ထုတ္ေ၀ျခင္းအားရပ္ဆိုင္းလိုက္သည္။ မၾကာမီမွာပင္ ရုရွားနွင့္အျခားဘာသာမ်ားျဖင့္ ထုတ္ေ၀ေသာ "စစ္ႏွင့္အလုပ္သမားလူတန္းစား" အမည္ရွိ ဂ်ာနယ္ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။ (စစ္အၿပီးတြင္ ထိုဂ်ာနယ္ကို New Times ေခတ္သစ္ ဟု အမည္ေျပာင္းခဲ့သည္။ စစ္ႀကီးၿပီးေသာအခါ ကြန္ျမဴနစ္ႏွင့္အလုပ္သမားပါတီမ်ား၏ သတင္းဗ်ဴရို - Cominform ကို ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္က်င္းပေသာ ထိုအဖြဲ႕ထူေထာင္သည့္ ညီလာခံက ထူေထာင္လိုက္သည္။ ၄င္းကိုလည္း ၁၉၅၆ ခုႏွစ္တြင္ ဖ်က္သိမ္းလိုက္သည္။
Mao’s Early Years
During this period a major centre for the development of Marxism was the advancing class struggles of the Chinese Revolution. For 28 years, the Communist Party of China had led the Chinese Revolution through many ups and downs, and a protracted war and had finally succeeded in seizing state power in the most populous country in the world in October 1949. Its Chairman, Mao Tse-tung had, through a struggle against numerous deviations, developed Marxist theory in diverse spheres. He had charted out the path for the advancing revolutions in the colonies and semicolonies. Though till then he had not played such a prominent role at the international level, his contributions to Marxism-Leninism would be the invaluable weapons in the hands of the international proletariat in the years to come.
ေမာ္၏ အေစာပိုင္းႏွစ္မ်ား
ဤေခတ္အတြင္း မာ့က္စ္၀ါဒ၏ အဓိက ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ဗဟိုခ်က္မွာ တိုးတက္ေနေသာ တရုတ္ေတာ္လွန္ေရး၏ လူတန္းစားတုိက္ပြဲျဖစ္သည္။ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီသည္ ၂၈ ႏွစ္ ကာလတေလွ်ာက္လုံး တရုတ္ေတာ္လွန္ေရးကို အတက္အက်မ်ားစြာျဖင့္၊ ေရရွည္စစ္ျဖင့္ ဦးေဆာင္ေနခဲ့ၿပီး ေနာက္ဆုံး၁၉၄၉ ခုႏွစ္ေအာက္တိုဘာလတြင္ ကမာၻ႕ လူဦးေရ အမ်ားဆုံးႏိုင္ငံတြင္ အာဏာရရွိခဲ့သည္။ ပါတီဥကၠဌေမာ္စီတုန္းသည္ ေသြဖီမႈမ်ားစြာကို တိုက္ပြဲ၀င္ၿပီးေနာက္ ကြဲျပားျခားနားေသာ နယ္ပယ္မ်ားတြင္ မာ့က္စ္၀ါဒ သေဘာတရားကို ဖြံ႕ၿဖိဳးေအာင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ သူသည္ ကိုလိုနီႏွင့္ ကိုလိုနီတပိုင္းႏိုင္ငံမ်ားမွ ေတာ္လွန္ေရးမ်ား တိုးတက္ေရးအတြက္ လမ္းေၾကာင္းရွာခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က အထိႏိုင္ငံတကာအဆင့္တြင္ ထင္ရွားေသာ အခန္းမွပါ၀င္ျခင္းမရွိေသးေသာ္လည္း မာ့က္စ္-လီနင္၀ါဒသို႕ သူ၏အက်ိဳးေဆာင္မႈမ်ားသည္ ေနာင္လာမည့္ႏွစ္မ်ားအတြင္း ႏိုင္ငံတကာပစၥည္းမဲ့လူတန္းစား၏လက္တြင္ အဖိုးမျဖတ္ႏိုင္ေသာ လက္နက္ျဖစ္လာသည္။
Mao Tse-tung was born on 26th December, 1893, in a peasant family in Shaoshan village of Hunan province. He had his primary education in a private school, and then in the higher primary school of Xiangxiang county and in the middle school at Changsha, the provincial capital. After the 1911 bourgeois Revolution he served for half a year in the insurgent New Army. He joined the Hunan Fourth Provincial Normal School in 1913 and completed his school education by 1918. His early thinking was varyingly influenced by classical philosophical writings from Confucius to neo-Hegelianism. From his childhood Mao had a fervent love for his country and a boundless urge for revolutionary truth.
ေမာ္စီတုန္းကို ဟူနန္ျပည္နယ္ ေစာင္စန္းေက်းရြာ လယ္သမားမိသားစုက ၁၈၉၃ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၆ ရက္ေန႕တြင္ ဖြားျမင္သည္။ မူလတန္းပညာကို ပုဂၢလိကေကာ်င္းတြင္သင္ၾကားခဲ့ၿပီးေနာက္ မူလတန္းလြန္ပညာကို ရွန္ရွန္ခရိုင္ႏွင့္ အလယ္တန္းပညာကို ျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ ခ်န္းစာတြင္သင္ယူသည္။ ၁၉၁၁ ခုႏွစ္ ဓနရွင္ေတာ္လွန္ေရး အၿပီးတြင္ သူသည္ ပုန္ကန္သူမ်ား၏ တပ္မေတာ္သစ္တြင္ တႏွစ္ခြဲ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္သည္။ ၁၉၁၃ ခုႏွစ္တြင္ စတုတၳေ့ျမာက္ ဟူနန္ျပည္နယ္ပုံမွန္ေက်ာင္းတြင္ တက္ေရာက္ပညာသင္ၾကားခဲ့ၿပီး ၁၉၁၈ ခုႏွစ္တြင္ေက်ာင္းၿပီးသည္။ သူ၏အေစာပိုင္းအေတြးအေခၚမ်ားကို ကြန္ျဖဴးရွပ္၏ ဂႏၶ၀င္ အေတြးအေခၚအေရးအသားမ်ားမွသည္ လက္သစ္ဟီဂယ္၀ါဒ အထိ အမ်ိဳးအမ်ိဳးလြမ္းမိုးသည္။ ငယ္စဥ္ဘ၀ကပင္ ေမာ္သည္ တိုင္းျပည္ကိုလြန္စြာခ်စ္ၿပီး ေတာ္လွန္ေသာ အမွန္တရားနွင့္ပတ္သက္သည့္ တိုင္းဆမရေသာ ဆႏၵရွိသည္။
In April 1918, he set up the New Peoples Society in Changsha with the aim of finding out new ways to transform China. By the time of the May Fourth Movement in 1919 Mao already came in touch with Marxism and began embracing it. In July 1919 he started a magazine called Xiangxiang Review in Hunan to spread revolutionary ideas and the following year he organised a Cultural Reading Society to study and propagate revolutionary ideology. In 1920 he started communist groups in Changsha. As one of the founders of the Chinese Communist Party, Mao attended the First National Congress of the CPC as one of its 12 delegates in July 1921. He became the Secretary of the Hunan Regional Party Committee and led the worker’s movement in Changsha and Anyuan. In June 1923, the Third National Congress of the CPC; attended by Mao, decided to promote an anti-imperialist, anti-feudal national front in co-operation with the Kuomintang Party led by Sun Yat-Sen and directed its members to join the Kuomintang Party as individuals. The First and Second National Congresses of the Kuomintang held in 1924 and 1926 elected Mao as an alternate member of its Central Executive Committee. He worked as Head of the Central Propaganda department of the Kuomintang, edited the Political Weekly and directed the Sixth class at the Peasant Movement Institute.
သူသည္ ၁၉၁၈ ခုႏွစ္ ဧၿပီလတြင္ တရုတ္ျပည္ကို ေျပာင္းလဲပစ္ေရးအတြက္ နည္းလမ္းသစ္မ်ားရွာရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ျပည္သူ႕လူ႕အဖြဲ႕အစည္းသစ္ကို ခ်န္းစာတြင္ ထူေထာင္သည္။ ၁၉၁၉ ခုႏွစ္ေမလ ၄ ရက္လႈပ္ရွားမႈျဖစ္ေသာအခါ ေမာ္သည္ မာ့က္စ္၀ါဒႏွင့္ စတင္ထိေတြ႕လက္ခံၿပီးျဖစ္ေနသည္။ ေတာ္လွန္ေရးအေတြးအေခၚမ်ားကိုျဖန္႕ခ်ိရန္အတြက္ ရွန္ရွန္ရီဗ်ဴး အမည္ရွိ မဂၢဇင္းကို ၁၉၁၉ ဇူလိုင္လတြင္ ဟူနန္၌ စတင္ထုတ္ေ၀သည္။ ေနာက္တႏွစ္တြင္ ေတာ္လွန္ေရး အေတြးအေခၚမ်ားေလ့လာျဖန္႕ခ်ိရန္ ယဥ္ေက်းမႈ စာဖတ္အသင္းကို ထူေထာင္သည္။ ၁၉၂၀တြင္ ခ်န္းစာ၌ ကြန္ျမဴနစ္အုပ္စုမ်ားကို သူစတင္ဖြဲ႕စည္းသည္။ တရုတ္ျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို တည္ေထာင္သူတဦး အေနျဖင့္ ေမာ္သည္ ၁၉၂၁ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လတြင္က်င္းပသည့္ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ပထမအႀကိမ္ ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာညီလာခံကို တက္ေရာက္ခဲ့ေသာ ကိုယ္စားလွယ္ ၁၂ ဦးတြင္ပါ၀င္ခဲ့သည္။ သူသည္ ဟူနန္ေဒသဆိုင္ရာ ပါတီေကာ္မတီ၏ အတြင္းေရးမွဴးျဖစ္လာၿပီး ခ်န္းစာႏွင့္အန္ယြမ္တြင္ အလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ဦးေဆာင္သည္။ ေမာ္တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ၁၉၂၃ ခုႏွစ္ဇြန္လတြင္က်င္းပေသာ တရုတ္ကြန္ျမဳနစ္ပါတီ၏ ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာညီလာခံက နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႕က်င္ေရးႏွင့္ ေျမရွင္ဗေဒသရာဇ္ ဆန္႕က်င္ေရး အမ်ိဳးသားတပ္ဦး တြင္ ဆြန္ယက္ဆင္ေခါင္းေဆာင္ေသာ ကူမင္တန္ပါတီႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ အားေပးခဲ့ၿပီး ပါတီ၀င္မ်ားကိုလည္း ကူမင္တန္ပါတီသို႕ တဦးခ်င္းအေနျဖင့္ ၀င္ေရာက္ရန္ အားေပးခဲ့သည္။ ၁၉၂၄ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၁၉၂၆ ခုႏွစ္မ်ားတြင္က်င္းပေသာ ကူမင္တန္ပါတီ၏ ဒုတိယအႀကိမ္ႏွင့္ တတိယအႀကိမ္ ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ကြန္ဂရက္မ်ားက ေမာ္ကို ကူမင္တန္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ေကာ္မတီ၏ အလွည့္က် အဖြဲ႕၀င္အျဖစ္ေရြးခ်ယ္ခဲ့သည္။ သူသည္ ကူမင္တန္ ဗဟို၀ါဒ ျဖန္႕ခ်ိေရးဌာန အႀကီးအကဲအျဖစ္ေဆာင္ရြက္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးအပါတ္စဥ္စာေစာင္ကို တည္းျဖတ္ကာ လယ္သမားလႈပ္ရွားမႈေလ့က်င့္ေရးေက်ာင္း ဆဌမသင္တန္းတြင္ ဒါရိုက္တာအျဖစ္လုပ္ကိုင္သည္။
Path of Revolution in the Colonies and Semi-Colonies
From 1924 till the beginning of 1926 the Chinese Revolution had advanced rapidly with the proletariat and peasantry in great ferment. In 1925 the May 30th anti-imperialist people’s movement had involved all sections of the masses. The country was on the verge of a decisive battle between revolution and counter-revolution. However, two deviations then plagued the CPC. The dominant Right opportunist clique led by the then party General Secretary, Chen Tu-hsiu, “maintained that the bourgeois-democratic revolution must be led by the bourgeoisie, that its objective was to set up a bourgeois republic and that the bourgeoisie was the only democratic force with which the working class should unite itself. ... On the other hand, the ‘Left’ opportunists, represented by Chang Kuotao, saw only the working-class movement; they also ignored the peasantry.”36
ကိုလုိနီႏွင့္ကိုလိုနီတပိုင္းႏိုင္ငံမ်ား၏ ေတာ္လွန္ေရးလမ္းေၾကာင္း
ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားႏွင့္ လယ္သမားမ်ားႏိုးၾကားလာျခင္းႏွင့္အတူ ၁၉၂၄ ခုႏွစ္မွ ၁၉၂၆ အေစာ ပိုင္းကာလမ်ားအထိ တရုတ္ေတာ္လွန္ေရးသည္ အလွ်င္အျမန္ တိုးတက္လာသည္။ ၁၉၂၅ ခုႏွစ္ ေမလ ၃၀ ရက္ေန႕တြင္ျဖစ္ပြားေသာ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႕က်င္ေရးျပည္သူ႕လႈပ္ရွားမႈတြင္ လူထု ၏ အပိုင္းက႑အားလုံးပါ၀င္လာၾကသည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရးအၾကား အဆုံးအျဖတ္က်ေသာ တိုက္ပြဲအစြန္းသို႕ ေရာက္ရွိေနၿပီျဖစ္သည္။ သို႕ေသာ္ တရုတ္ျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို ေသြဖီေရးလမ္းေၾကာင္း ၂ ခုက ဖ်က္ဆီးခဲ့သည္။ ထိုစဥ္ကပါတီ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ခ်ဲင္ထုရႈ ဦးေဆာင္ေသာ အင္အားႀကီးမားသည့္ လက္ယာ အေခ်ာင္သမားဂိုဏ္းက ဓနရွင္ဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရးကို ဓနရွင္မ်ားက ဦးေဆာင္ရမည္၊ ထိုေတာ္လွန္ေရး၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ဓနရွင္ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံထူေထာင္ရန္ျဖစ္သည္၊ ဓနရွင္မ်ားသည္သာ အလုပ္သမားလူတန္းစားႏွင့္ ညီညြတ္သင့္ေသာ တခုတည္းေသာ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုျဖစ္သည္ ဟု ေျပာဆိုလာသည္။ အျခားတဘက္တြင္ ခ်န္းခူေထာက္ဦးေဆာင္သည့္ လက္၀ဲအေခ်ာင္သမားမ်ားရွိၿပီး ၄င္းတို႕သည္ အလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈကိုသာ ျမင္ၿပီး လယ္သမားမ်ားကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားျခင္းမရွိေပ။
While fighting these two deviations, Mao made his first major contributions to the development of Marxist theory. In March 1926, he brought out his famous Analysis of the Classes in Chinese Society and in March 1927, he presented his Report on an Investigation of the Peasant Movement in Hunan. In these works, while basing himself on the correct Marxist-Leninist standpoint and method and on the Leninist theses on the national revolution in the colonies, Mao developed the fundamental ideas of the New Democratic Revolution. He answered the questions of who were the friends and enemies of the Chinese revolution, who was the leading force and who were the reliable and vacillating allies. He also pointed the path along which the masses were to be mobilised, a revolutionary government established and the peasant armed forces organised. This was Mao’s clear perspective for the direction the revolutionary forces should take during the Northern Expedition – a critical stage of the First Revolutionary Civil War in China. However, though these ideas were forged in the crucible of the advancing Chinese revolution, they held tremendous significance for the storm of revolutions then rising in the countries oppressed by imperialism. The Third International at that time also paid considerable attention to the questions facing the revolutions in these countries, particular China. Stalin too, while correcting the wrong directions being proposed by Zinoviev, Trotsky and others, gave broadly correct directions to Chinese revolution. He too however could not develop, specifically a sufficiently, the Marxist tools of New Democratic Revolution and Protracted People’s War necessary to understand and lead the revolutions in the colonies and semi-colonies. Thus the International could not rectify in time the various incorrect Right and ‘Left’ lines that at various times dominated the Chinese Party until Mao’s leadership was established in 1935.
ထိုေသြဖီမႈ ၂ ခုကိုတိုက္ခိုက္ေနစဥ္အတြင္း ေမာ္သည္ မာ့က္စ္၀ါဒ သေဘာတရားအတြက္ ပထမဆုံး အဓိကက်ေသာ အက်ိဳးေဆာင္မႈကို ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ၁၉၂၆ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ သူသည္ သူ၏ေက်ာ္ၾကားလွေသာ တရုတ္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွ လူတန္းစားမ်ားကို ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာျခင္းကို ထုတ္ေ၀ခဲ့ၿပီး ၁၉၂၇ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ သူသည္ ဟူနန္လယ္သမားလႈပ္ရွားမႈ အစီရင္ခံစာကို တင္သြင္းခဲ့သည္။ ထိုစာတမ္းမ်ားတြင္ သူသည္ မွန္ကန္ေသာ မာ့က္စ္-လီနင္၀ါဒ ရပ္တည္ခ်က္ႏွင့္နည္းလမ္းႏွင့္ လီနင္၏ ကိုလိုနီႏိုင္ငံမ်ားမွ အမ်ိဳးသားေတာ္လွန္ေရးဆိုင္ရာ စာတမ္းမ်ားကို အေျခခံၿပီး ဒီမိုကေရစီသစ္ေတာ္လွန္ေရး အေျခခံမ်ားကို ေဖၚထုတ္ခဲ့သည္။ တရုတ္ေတာ္လွန္ေရး၏ မိတ္ေဆြမ်ားႏွင့္ရန္သူမ်ားသည္ မည္သူတို႕နည္း၊ မည္သူတို႕သည္ ဦးေဆာင္အင္အားစုျဖစ္သနည္းနွင့္ မည္သူတို႕သည့္ မွီခိုအားထားေလာက္ေသာ မဟာမိတ္မ်ားျဖစ္ၿပီး မည္သူတို႕သည္ ဘက္ေျပာင္းတတ္ေသာ မဟာမိတ္မ်ားျဖစ္သနည္း စသည့္ေမးခြန္းမ်ားကို ေျဖၾကားခဲ့သည္။ သူသည္ လူထုကို စည္းရုံးလႈပ္ရွားရမည့္ လမ္းေၾကာင္း၊ ေတာ္လွန္ေရးအစိုးရကိုထူေထာင္ရမည့္လမ္းေၾကာင္းႏွင့္ လယ္သမားလက္နက္ကိုင္မ်ားကို စည္းရုံးရမည့္လမ္းေၾကာင္းမ်ားကိုလည္းေထာက္ျပခဲ့သည္။ ၄င္းတို႕သည့္ တရုတ္ႏိုင္ငံမွပထမ ေတာ္လွန္ေရးျပည္တြင္းစစ္၏ အေရးပါေသာ အဆင့္တခုျဖစ္သည့္ ေျမာက္ပိုင္သို႕ခ်ီတက္ေရးကာလအတြင္းေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ား၏ လမ္းညြဳန္အျဖစ္ယူသင့္ေသာ ေမာ္၏ ရွင္းလင္းေသာ အျမင္ျဖစ္သည္။ ထုိအေတြးအေခၚမ်ားကို ေရွ႕သို႕တက္လွမ္းေနေသာ တရုတ္ေတာ္လွန္ေရး၏ အစမ္းသပ္ခံကာလအတြင္းတြင္ ေမြးဖြားခဲ့ေသာ္လည္း ထိုစဥ္က နယ္ခ်ဲ႕စနစ္၏ ဖိႏွိပ္မႈကို ခံေနရေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ထိုစဥ္က ျဖစ္ပြားေနေသာ ေတာ္လွန္ေရးမုန္တိုင္းအတြက္လည္းလြန္စြာအေရးပါသည္။ ထုိစဥ္က တတိယအင္တာေနရွင္နယ္သည္ အထူးသျဖင့္တရုတ္ႏွင့္ ထိုႏိုင္ငံမ်ား၏ ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ရင္ဆိုင္ေနရေသာ ျပႆနာမ်ားကို အႀကီးအက်ယ္အာရုံစိုက္ခဲ့သည္။ ဇင္ႏိုဗစ္၊ ထေရာ့စကီးႏွင့္ အျခားသူမ်ာ အဆိုျပဳခဲ့သည့္ မွားယြင္းေသာ လမ္းေၾကာင္းကို ျပင္ဆင္ရင္း စတာလင္သည္လည္း တရုတ္ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕မွန္ကန္ေသာ လမ္းညြဳန္မႈမ်ားကို ေပးခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ သူသည္ ကိုလိုနီႏွုင့္ ကိုလိုနီတပိုင္းႏိုင္ငံမ်ားမွ ေတာ္လွန္ေရးမ်ားကို နားလည္ဦးေဆာင္ရန္ လိုအပ္ေသာ ဒီမိုကေရစီသစ္ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ ေရရွည္ျပည္သူ႕စစ္ပြဲအတြက္ မာ့က္စ္၀ါဒ လက္နက္ကိရိယာကို တိက်ျပည့္စုံစြာ ေဖၚထုတ္ႏိုင္ျခင္းမရွိေပ။ ထို႕ေၾကာင့္ အင္တာေနရွင္နယ္သည္ ေမာ္၏ ေခါင္းေဆာင္မႈကို ထူေထာင္သည့္ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္အထိ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို လႊမ္းမိုးသည္ လက္၀ဲလက္ယာ မွားယြင္းေသာ အယူအဆမ်ားကို အခ်ိန္မီ မွန္ကန္ေအာင္ျပင္ဆင္ေပးႏိုင္ခဲ့ျခင္းမရွိေပ။
Establishment of Red Bases and Fight against various ‘Left’ Lines
The Right line of Chen Tu-hsiu dominated throughout the period of the First Revolutionary Civil War and was one of the main reasons for the failure of the revolution during this period. In August 1927, at the start of the next period- the Second Revolutionary Civil War Period Chen Tuhsiu was removed as General Secretary after a firm criticism of his Right capitulationism. However the correct criticism of the Right line gave way almost immediately to the domination of a ‘Left’ line in the Central Committee. This line erroneously appraised the Chinese revolution as being on a ‘continuous upsurge’, and therefore called for armed uprisings in many cities. This led to heavy losses and the abandonment of this line by April 1928. The Sixth Congress of the CPC held in June 1928 rectified this first ‘Left’ line and adopted a basically correct understanding, repudiating both the Right and ‘Left’ positions. It was while implementing this understanding, and while building up the Red Army after the failures of the Northern Expedition and the city uprisings, that Mao made his further contributions to the development of Marxist-Leninist theory. He wrote Why is it that Red Political Power can exist in China? in October 1928, and The Struggle in the Chingkang Mountains in November 1928. These historical works provided the theoretical basis for the historical process of building and developing the Red Army then under way. They also laid the initial foundations for the development of the Marxist-Leninist understanding regarding the Path of Protracted People’s War – the path for the revolutions in the colonies and semi-colonies. Implementing this understanding Mao led the systematic building up of revolutionary base areas in large areas. Soviets were built and a Provisional Government of the Chinese Soviet Republic established.
တပ္နီအေျခစိုက္စခန္းမ်ားထူေထာင္ျခင္းႏွင့္အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ လက္၀ဲစြန္းမ်ားကို တိုက္ခိုက္ျခင္း
ခ်ဲင္ထုရႈ၏ လက္ယာ ေသြဖီမႈသည္ ပထမေတာ္လွန္ေရးျပည္တြင္းစစ္ကာလတေလွ်ာက္လုံး လႊမ္းမိုးခဲ့ၿပီး ထိုကာလအတြင္း ေတာ္လွန္ေရး မေအာင္ျမင္ရျခင္း၏ အဓိကအေၾကာင္းရင္းမ်ား ျဖစ္ခဲ့သည္။ ဒုတိယ ေတာ္လွန္ေရး ျပည္တြင္းစစ္၏ အစ ၁၉၂၇ ခုနွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္ သူ၏ လက္ယည လက္နက္ခ်၀ါဒကို အခိုင္အမာေ၀ဖန္ၿပီးေနာက္ ခ်ဲင္ထုရႈ ကို အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး အျဖစ္မွ ဖယ္ရွားလိုက္သည္။ သို႕ေသာ္လက္ယာ ေသြဖီျခင္းကို မွန္ကန္ေသာ ေ၀ဖန္မႈသည္ ဗဟုိေကာ္မတီအတြင္း လက္၀ဲလႊမ္းမိုးမႈကို ခ်က္ျခင္းပင္ အေလွ်ာ့ေပးလိုက္ရသည္။ ထိုအယူအဆသည္ တရုတ္ေတာ္လွန္ေရးကို စဥ္ဆက္မျပတ္ အုံႀကြမႈ အျဖစ္မွားယြင္းစြာ အကဲျဖတ္ၿပီး ထို႕ေၾကာင့္ပင္ ၿမိဳ႕ႀကီးအမ်ားအျပားတြင္ လက္နက္ကိုင္ အုံၾကြမႈမ်ားဆင္ႏြဲရန္ ေတာင္းဆိုသည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္ဆုံးရႈံးမႈအမ်ားအျပားျ ဖစ္ေပၚေစၿပီး ထိုအယူအဆကို ၁၉၂၈ ခုနွစ္ ဧျပီလတြင္ စြန္႕လႊတ္လိုက္သည္။ ၁၉၂၈ ခုႏွစ္ ဇြန္လတြင္ က်င္းပသည့္ တရုတ္ျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ဗဟိုေကာ္မတီ ၆ ႀကိမ္ေျမာက္ကြန္ဂရက္က ထုိ လက္၀ဲေသြဖီမႈကို ျပင္ဆင္ၿပီး အေျခခံက်ေသာ နားလည္မႈကို ခ်မွတ္ကာ လက္၀ဲလက္ယာေသြဖီမႈမ်ားကို ပယ္ခ်ခဲ့သည္။ မာ့က္စ္-လီနင္၀ါဒ သေဘာတရားထပ္မံတိုးတက္ေရးအတြက္ ေမာ္အက်ိဳးေဆာင္ခဲ့သည္မွာ ထိုနားလည္မႈကို အေကာင္အထည္ေဖၚေနခ်ိန္ႏွ္င့္ ေျမာက္ပိုင္းခ်ီတက္ပြဲႏွင့္ ၿမိဳ႕ျပတိုက္ပြမေအာင္ျမင္မႈမ်ားအၿပီး တပ္နီေတာ္ကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေနစဥ္အတြင္းျဖစ္သည္။ သူသည္ အနီတို႕၏ ႏိုင္ငံေရးအာဏာ တရုတ္ႏိုင္ငံတြင္ မည္သည့္အတြက္ တည္ရွိႏိုင္သည္ကို ၁၉၂၈ ခုနွစ္ေအာက္တိုဘာလ တြင္ေရးသားခဲ့ၿပီး က်င္ကန္းေတာင္တိုက္ပြဲကို ၁၉၂၈ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလတြင္ ေရးသည္။ ထိုသမိုင္း၀င္စာတမ္းမ်ားသည္ ထိုစဥ္က လုပ္ကိုင္ေနေသာ တပ္နီေတာ္ တည္ေဆာက္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ သေဘာတရားေရးရာ အေျခခံကို ပ့ံပိုးေပးခဲ့သည္။ ၄င္းတို႕သည္ ကိုလိုနီႏွင့္ ကိုလိုနီတပိုင္းႏိုင္ငံမ်ား၏ ေတာ္လွန္ေရးလမ္းေၾကာင္းျဖစ္ေသာ ေရရွည္ျပည္သူ႕စစ္ပြဲလမ္းေၾကာင္းႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ မာ့က္စ္-လီနင္၀ါဒ နားလည္မႈတိုးတက္ေရးအတြက္ ကနဦး အုတ္ျမစ္ကိုလည္း ခ်မွတ္ေပးခဲ့သည္။ ထိုနားလည္မႈကို အေကာင္အထည္ေဖၚျခင္းအားျဖင့္ ေမာ္သည္ က်ယ္ျပန္႕ေသာ ေနရာမ်ားတြင္ ေတာ္လွန္ေရး အေျခစုိက္ စခန္းမ်ား စနစ္တက်တည္ေဆာက္ျခင္းကို ဦးေဆာင္ခဲ့သည္။ ဆိုဗီယက္အဖြဲ႕မ်ားကို ထူေထာင္ခဲ့ၿပီး တရုတ္ဆိုဗီယက္ သမၼတႏိုင္ငံ ယာယီအစိုးရကို တည္ေထာင္ခဲ့သည္။
However ‘left’ ideas again started gaining ascendancy and from 1930 took over the leadership of the party. Two ‘Left’ lines led by Li Li-san in 1930 and Wang Ming in 1931-34 dominated the party and caused incalculable harm. Chiang Kai-shek meanwhile organised repeated campaigns of encirclement and suppression against the Red base areas. In order to break through Chiang Kaishek’s encirclement and win new victories it was decided from October 1934, to undertake the world-shaking strategic shift, known as the Long March. It was during the Long March, at the Tsunyi Plenum of the CPC, in January 1935, that leadership of the party moved into the hands of
Mao and his policies. It was then decided to continue the Long March in the northward direction to be able to better co-ordinate the nation-wide anti-Japanese movement which had been growing continuously since the Japanese attack and occupation of North-eastern China in 1931.
ိသို႕ေသာ္လက္၀ဲေသြဖီမႈမ်ား ျပန္လည္ေခါင္းေထာင္လာခဲ့ၿပီး ၁၉၃၀ ခုႏွစ္မွ စတင္ၿပီး ပါတီေခါင္းေဆာင္မႈကို ထိန္းခ်ဳပ္လိုက္သည္။ ၁၉၃၀ တြင္ လိလိစန္ ဦးေဆာင္သည့္ လက္၀ဲေသြဖီမႈအယူအဆႏွင့္ ၁၉၃၁-၃၄ တြင္ ၀မ္မင္းေခါင္းေဆာင္သည့္ လက္၀ဲေသြဖီမႈတို႕သည္ ပါတီကို ထိန္းခ်ဳပ္လိုက္ၿပီး မွန္းဆတြက္ခ်က္မရႏိုင္သည့္ ေဘးအႏၱရာယ္မ်ား ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ တခ်ိန္တည္းတြင္ ခ်န္ေကရွိတ္သည္လည္း ၀ိုင္းပတ္ေျခမႈန္းမႈမ်ားႏွင့္ တပ္နီေတာ္ အေျခစိုက္ေဒသမ်ားကိုဖိႏွိပ္မႈမ်ား အႀကိမ္ႀကိမ္ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ခ်န္ေကရွိတ္၏ ၀ိုင္းပတ္ေခ်မႈန္းမႈကို ေဖါက္ထြက္ၿပီး ေအာင္ပြဲမ်ား ရရွိေရးအတြက္ ခရီးရွည္ ခ်ီတက္ပြဲဟု သိၾကသည့္ ကမၻာတုန္ေသာ ေသနဂၤဗ်ဴဟာ အေျပာင္းအလဲကို ျပဳလုပ္ရန္ ၁၉၃၄ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုလာလတြင္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။ ထိုခရီးရွည္ခ်ီတက္ပြဲအတြင္း ၁၉၃၅ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္က်င္းပသည့္ တရုတ္ျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ စုညီ မ်က္ႏွာစုံညီအစည္းအေ၀းတြင္ ပါတီေခါင္းေဆာင္မႈသည္ ေမာ္၏ လက္အတြင္းႏွင့္ သူမ၏ မူ၀ါဒမ်ားအတြင္း ေရာက္ရွိလာသည္။ ထိုေနာက္ ည၁၉၃၁ ခုႏွစ္တြင္ တရုတ္ႏိုင္ငံအေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းကို ဂ်ပန္တို႕တိုက္ခိုက္ခ်ိန္မွ စတင္ခဲ့သည္ ႏိုင္ငံအ၀န္း ဂ်ပန္ဆန္႕က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈႏွင့္ ပိုမိုညိႈႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္အတြက္ ေျမာက္ပိုင္းသို႕ ခရီးရွည္ခ်ီတက္ပြဲကို ဆက္လက္ျပဳလုပ္ရန္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။
Tactics for the Anti-Japanese War of Resistance
Thus immediately after the completion of the Long March, Mao concentrated on the adoption and implementation of a new tactical orientation in order to end the Civil War and unite the maximum forces a War of Resistance against Japan. His presentation On Tactics Against Japanese Imperialism was a major development of Marxist-Leninist United Front tactics. This was later further developed in his May 1937 Report on The Tasks of the Chinese Communist Party in the Period of Resistance to Japan. Giving a brilliant exposition of the stage of development of China’s internal and external contradictions, explained the change in the Principal contradiction caused by Japan’s aggression and therefore the change in the United Front tactics necessary to face the new situation. It was a classical example of the use and development of Marxist philosophy to solve the problems of revolution.
ဂ်ပန္ဆန္႕က်င္ေရးခုခံစစ္၏ နည္းပိရိရာယ္မ်ား
ထို႕ေၾကာင့္ခရီးရွည္ခ်ီတက္ပြဲ ၿပီးလွ်င္ၿပီးျခင္း ေမာ္သည္ ျပည္တြင္းစစ္အဆုံးသတ္ေရးႏွင့္ ဂ်ပန္ခုခံေရးစစ္အတြက္ အမ်ားဆုံးေသာအင္အားစုမ်ားကို ညီညြတ္ေစရန္ နည္းပိရိရာယ္သစ္တခုကို ခ်မွတ္အေကာင္အထည္ေဖၚေရးကို အာရုံစိုက္လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ဂ်ပန္နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ ဆန္႕က်င္ေရးနည္းပိရိရာယ္မ်ား သူ၏ တင္ျပခ်က္မ်ားသည္ မာ့က္စ္လီနင္၀ါဒ ညီညြတ္ေရးတပ္ေပါင္းစုနည္းပိရိရာယ္မ်ားတြင္ အဓိကတိုးတက္မႈမ်ားျဖစ္လာခဲ့သည္။ ထိုနည္းပိရိရာယ္ကို ၁၉၃၇ ခုႏွစ္ေမလတြင္ ထုတ္ျပန္သည့္ ဂ်ပန္ခုခံေရးကာလ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာတြင္ ပိုမို ျဖည့္စြက္ေရးသားခဲ့သည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ အတြင္းအျပင္ ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈအဆင့္၏ ထူးျခားမႈမ်ားကို ေဖၚျပခဲ့ၿပီး ဂ်ပန္က်ဴးေက်ာ္မႈေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚလာသည့္ အဓိက ပဋိပကၡအေျပာင္းအလဲႏွင့္ အေျခအေနသစ္မ်ားကို ရင္ဆိုင္ရန္လိုအပ္ေသာ ညီညြတ္ေရးတပ္ေပါင္းစု နည္းပိရိရာယ္မ်ားဆိုင္ရာ အေျပာင္းအလဲမ်ားကို ရွင္းျပထားသည္။ ၄င္းသည္ ေတာ္လွန္ေရးဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္ မာ့က္စ္၀ါဒအေတြးအေခၚ၏တိုးတက္မႈႏွင့္ အသုံးျပဳမႈဆိုင္ရာ ဂႏၱ၀င္ေျမာက္ဥပမာျဖစ္သည္။
Mao’s Other Contributions to Marxism-Leninism in this Period
Around the same time, Mao made outstanding contributions to Marxist theory of cognition and dialectics through his philosophical essays, ‘On Practice’ and ‘On Contradiction’. They were written as an attack on subjectivism and dogmatism then rife in the Chinese Party, but served also to present and develop universal Marxist philosophy concepts in a simple manner for the international proletariat.
ထိုေခတ္အတြင္း ေမာ္၏ မာ့က္စ္လီနင္၀ါဒသို႕ အက်ိဳးေဆာင္မႈမ်ား
တခ်ိန္တည္းတြင္ ေမာ္သည္ မာ့က္စ္၀ါဒ သေဘာတရား သိမႈေဗဒႏွင့္ အႏုပဋိေလာမတို႕အတြက္ ထူးျခားေသာ အက်ိဳးေဆာင္မႈမ်ားကို သူ၏ "လက္ေတြ႕" ႏွင့္ "ပဋိပကၡ" အဘိဓမၼာေရးရာေဆာင္းပါးမ်ားမွတဆင့္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က ပါတီတြင္းတြင္ ပ်ံ႕ႏွံ႕ေနေသာ ဆႏၵစြဲစိတ္၀ါဒႏွင့္ တရားေသ၀ါဒမ်ားကို တိုက္ခိုက္ရန္အတြက္ ထိုေဆာင္းပါးမ်ားကို ေရးသားခဲ့ေသာ္လည္း မာ့က္စ္၀ါဒ သေဘာတရားအယူအဆမ်ားကို ႏိုင္ငံတကာ ပစၥည္းမဲ့လူတန္းစားအတြက္ ရိုးရွင္းေသာ ပုံစံျဖင့္ တင္ျပတိုးတက္ေစခဲ့သည္။
This is also the time when Mao wrote Problems of Strategy in China’s Revolutionary War, a systematic Marxist-Leninist presentation of military science and its application to China’s revolutionary war. This, combined with his later works (in May 1938) Problems of Strategy in Guerrilla War against Japan and On Protracted War, raised Marxist-Leninist military science to a new, plane. They not only gave the direction for the victorious Chinese Red Army but laid the theoretical foundations for waging wars of national liberation throughout the world.
စစ္ေရး သိပၸံပညာကို စနစ္က်ေသာ မာ့က္စ္လီနင္၀ါဒပုံစံျဖင့္ တင္ျပျခင္းျဖစ္သည့္ "တရုတ္ေတာ္လွန္စစ္၏ ေသနဂၤဗ်ဴဟာဆိုင္ရာျပႆနာမ်ား" ႏွင့္ ၄င္းတို႕ကို တရုတ္ႏိုင္ငံအေျခအေနတြင္ အသုံးခ်ျခင္းတို႕ကို ထိုအခ်ိန္ခန္႕တြင္ပင္ ေမာ္ေရးသားခဲ့သည္။ ၄င္းကို ၁၉၃၈ ခုႏွစ္ေမလတြင္ ထုတ္ေ၀သည့္ "ဂ်ပန္ဆန္႕က်င္ေရး ေျပာက္ၾကားစစ္ေသနဂၤဟာဗ်ဴဟာ ျပႆနာမ်ား" ႏွင့္ "ေရရွည္စစ္" တို႕ျဖင့္တြဲလိုက္ေသာအခါ မာ့က္စ္လီနင္၀ါဒ စစ္ေရးသိပၸံကို အဆင့္တခုသို႕ျမွင့္တင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ၄င္းတို႕သည္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ တရုပ္တပ္နီေတာ္မ်ားအတြက္ လမ္ညြဳန္ကိုသာမက ကမၻာတ၀န္းရွိ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး စစ္ပြဲမ်ားဆင္ႏႊဲေရးအတြက္ သေဘာတရားေရးရာ အေျခခံမ်ားကို ခ်မွတ္ေပးခဲ့သည္။
The other major development of Marxist science of this period was Mao’s comprehensive presentation of the theory of New Democracy. This is contained particularly in his works On New Democracy, ‘The Chinese Revolution and the Chinese Communist Party’ and ‘Introducing The Communist’ during the years 1939-40. While firmly establishing the ideological basis of New Democracy and outlining the revolutionary motive forces and tasks, Mao also brought to the forefront the necessity of developing the three magic weapons – United Front, People’s Army and Communist Party – for the successful completion of revolution.
ဤ ေခတ္အတြင္း မာ့က္စ္၀ါဒ သိပၸြံပညာ၏ အျခား အဓိကက်ေသာ တိုးတက္မႈမွာ ေမာ္၏ ဒီမိုကေရစီသစ္ သေဘာတရားကို က်ယ္ျပန္႕ေသာရွင္းလင္းတင္ျပျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုသေဘာတရားကို ၁၉၃၉-၄၀ အတြင္းထုတ္ေ၀သည့္ သူ၏ ဒီမိုကေရစီသစ္၊ တရုတ္ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒ မိတ္ဆက္စသည့္ က်မ္းမ်ား အထူးထည့္သြင္းထားသည္။ ဒီမိုကေရစီသစ္၏ သေဘာတရားေရးရာအေျခခံကို အခိုင္အမာ တည္ေဆာက္ၿပီး ေတာာ္လွန္ေရးတြန္းအားအင္အားစုမ်ားႏွင့္ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားကို ခ်မွတ္ေနသည့္ တခ်ိန္တည္းတြင္ ေမာ္သည္ ညီညြတ္ေရးတပ္ေပါင္းစု၊ ျပည္သူ႕တပ္မေတာ္ ႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ စသည့္ ေတာ္လွန္ေရးေအာင္ျမင္ၿပီးစီးေစမည့္ ေမွာ္လက္နက္ ၃ ခု တိုးတက္တည္ေဆာက္ေရးလိုအပ္ခ်က္ကို ေရွ႕တန္းတင္ခဲ့သည္။
Victory of the Chinese People’s Revolution
Armed with these ideological weapons, the Chinese people won victory, first in the War of Resistance against Japan and then against the reactionaries led by Chiang Kai-shek. From a fighting force of just over twenty thousand at the end of the Long March, the Red Army grew to a strength of one million towards the end of the anti-Japanese war in 1945. At that time, at the Seventh Congress of the CPC in April 1945, Mao in his Report On Coalition Government, presenting a detailed summing up of the anti-Japanese war and an analysis of the current international and domestic situation, gave a specific programme for the formation of a coalition government with the Kuomintang even after the victory over the Japanese forces. However after the victory over the Japanese, Chiang Kai-shek, because of the support of U.S. imperialism and the superior strength of his military forces, refused to agree to the formation of a coalition government on any reasonable terms. At that time even “Stalin wanted to prevent China from making revolution, saying that [the CPC] should not have a civil war and should co-operate with Chiang Kai-shek, otherwise the
Chinese nation would perish.”“ Nevertheless the CPC under Mao went ahead and fought what came to be known as the Third Revolutionary Civil War. Using the Marxist tools forged by Mao, the CPC, within a period of four years, won nation-wide victory over the U.S. backed Kuomintang.
တရုတ္ျပည္သူ႕ေတာ္လွန္ေရးေအာင္ပြဲ
ထို သေဘာတရားေရးလက္နက္မ်ားကို တပ္ဆင္ၿပီးေနာက္ တရုတ္ျပည္သူမ်ားသည္ ပထမတြင္ ဂ်ပန္ခုခံေရးစစ္ကို အႏိုင္ရၿပီးေနာက္ ခ်န္ေကရွိတ္ဦးေဆာင္သည့္ တန္ျပန္ေတာ္လွန္ေရး သမားမ်ားကို အႏိုင္ရခဲ့သည္။ ခရီးရွည္ခ်ီတက္ပြဲအၿပီးတြင္ အင္အား ၂ ေသာင္းခန္႕သာရွိေသာ တိုက္ခိုက္ေရးတပ္ဖြဲ႕အျဖစ္မွ တပ္နီေတာ္သည္ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ဂ်ပန္ ခုံခံေရးစစ္အၿပီးတြင္ အင္အား တသန္းအထိ ႀကီးထြားလာသည္။ ထိုစဥ္ ၁၉၄၅ ခု ဧၿပီလတြင္ က်င္းပေသာ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ၇ ႀကိမ္ေျမာက္ကြန္ဂရက္တြင္ တင္သြင္းသည္ ေမာ္၏ ညြန္႕ေပါင္းအစိုးရႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အစီရင္ခံစာတြင္ ဂ်ပန္ဆန္႕က်င္ေရးစစ္၏ အေသးစိတ္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ျပည္တြင္းအေျခအေနအရပ္ရပ္ကို ရွင္းလင္းတင္ျပကာ ဂ်ပန္တို႕ကို အႏိုင္ရၿပီးေနာက္တြင္ပင္ ခ်န္ေကရွိတ္ႏွင့္ ညြန္႕ေပါင္းအစိုးရ ဖြဲ႕စည္းေရးကို အစီအစဥ္ အေသးစိတ္ကို တင္ျပသည္။ သို႕ေသာ္ ဂ်ပန္တို႕ကို ေအာင္ႏိုင္ၿပီးေသာ အခါ ခ်န္ေကရွိတ္သည္ အေမရိကန္နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ႏွင့္ အင္အားသာလြန္ေသာ သူ၏တပ္မ်ား အားကိုးျဖင့္ မည္သည့္က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလွ်ာ္ေသာ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားျဖင့္မဆို ညြန္႕ေပါင္းအစိုးရ ဖြဲ႕စည္းေရးကို သေဘာမတူခဲ့ေပ။ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီသည္ ျပည္တြင္းစစ္ မျဖစ္သင့္ဘဲ ခ်န္ေကရွိတ္ႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သင့္သည္။ ထိုသို႕လုပ္ေဆာင္ျခင္းမျပဳပါက တရုတ္ႏိုင္ငံပ်က္စီးလိမ့္မည္ဟုေျပာၿပီး စတာလင္ကိုယ္တိုင္ကပင္ တရုတ္ႏိုင္ငံတြင္ ေတာ္လွန္ေရးဆင္ႏြဲျခင္းကို ထိုစဥ္က တားဆီးလိုခဲ့သည္။ မည္သို႕ဆိုေစ ေမာ္၏ဦးေဆာင္မႈေအာက္မွ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီသည္ ေရွ႕ဆက္လုပ္ေဆာင္ၿပီး တတိယေတာ္လွန္ေရး ျပည္တြင္းစစ္ဟု ေနာင္တြင္ ေက်ာ္ၾကားသည့္ စစ္ကို ဆင္ႏြဲခဲ့သည္။ ေမာ္က ထုတ္လုပ္လိုက္သည့္ မာ့က္စ္၀ါဒ လက္နက္ကို ကိုင္စြဲၿပီးေနာက္ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီသည္ ၄ ႏွစ္အတြင္း တႏိုင္ငံလုံးတြင္ အေမရိကန္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳ ကူမင္တန္မ်ားကို အႏိုင္ရခဲ့သည္။
As China gained victory, Marxist-Leninists and the proletariat throughout the world were filled with joy and pride at the formation of a seemingly invincible socialist camp encompassing one-third of humanity. Mao, however gave an idea of the challenges ahead and dangers of the coming period. In 1949, on the occasion of the twenty-eighth anniversary of the founding of the CPC, in his speech On the People’s Democratic Dictatorship, he said, “Twenty-eight years of our Party are a long period, in which we have accomplished only one thing-we have won basic victory in the revolutionary war. This calls for celebration, because it is the people’s victory, because it is a victory in a country as large as China. But we still have much work to do; to use the analogy of a journey, our past work is only the first step in along march of ten thousand li.”38
တရုတ္ႏိုင္ငံေအာင္ပြဲရလာေသာအခါ ကမၻာတ၀န္းလုံးမွ မာ့က္စ္လီနင္၀ါဒီမ်ားႏွင့္ ပစၥည္းမဲ့ လူတန္းစားမ်ားသည္ လူသားထု၏ သုံးပုံတပုံပါ၀င္ေသာ ၿဖိဳခြဲရႏိုင္ေျခမရွိသည့္ ဆိုရွယ္လစ္ အင္အားစု ဖြဲ႕စည္းႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ဂုဏ္ယူ၀မ္းေျမာက္ၾကသည္။ သို႕ေသာ္ေမာ္သည္ ေရွ႕တြင္ႀကံဳေတြ႕ရမည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ား ႏွင့္ အႏၱရာယ္မ်ားကို ႀကိဳတင္ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို ထူေထာင္သည့္ ၂၈ ႏွစ္ေျမာက္ေန႕တြင္ေျပာၾကားသည့္ ျပည္သူ႕ဒီမိုကေရစီအာဏာရွင္စနစ္ မိန္႕ခြန္းတြင္ ေမာ္က "ပါတီရဲ႕ ၂၈ ႏွစ္သက္တမ္းဟာရွည္လွ်ားလွၿပီး ဒီကာလအတြင္းမွာ က်ေနာ္တို႕ဟာ အရာကိစၥတခုတည္းကို သာၿပီးေျမာက္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ဒါဟာတို႕ဟာ ေတာ္လွန္ေရးစစ္ပြဲမွာ ေအာင္ႏိုင္ ခဲ့တာပဲျဖစ္တယ္။ ဒါဟာျပည္သူေတြရဲ႕ေအာင္ပြဲျဖစ္လို႕၊ တရုတ္ႏိုင္ငံလို ႀကီးမားတဲ့ႏိုင္ငံႀကီးမွာျဖစ္လို႕ ဂုဏ္ယူရမယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႕မွာ လုပ္စရာအမ်ားႀကီးရွိေနေသးတယ္။ ခရီးတခုနဲ႕ႏိႈင္းယွဥ္မယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႕လုပ္ခဲ့တဲ့အလုပ္ဟာ လီေပါင္း တေသာင္းရွိတဲ့ခရီးရဲ႕ ပထမဆုံးေျခလွမ္းမွ်သာျဖစ္တယ္" ၃၈ ဟုေျပာၾကားခဲ့သည္။
Establishment of the Socialist Camp
The end of the Second World War saw the world of Imperialism engulfed in one more serious revolutionary crisis. The War which massacred an estimated fifty-four million lives had also destroyed the economies of all the leading imperialist countries except the USA. The old colonial powers were in no position to hold on to their colonies. An upsurge of national liberation struggles thus saw the collapse of all the empires of the imperialist world. As it became clear that direct rule would not be possible for the imperialist ruler the old colonial system of England, France and the Netherlands quickly gave in. The Japanese empire collapsed in 1945 itself with defeat in the war. The countries which immediately went through the process of decolonisation and were given formal independence were Syria and Lebanon in 1945, India and Pakistan in 1947, Burma, Ceylon (Sri Lanka), and the Dutch East Indies (Indonesia) in 1948. Meanwhile popular movements and armed struggles for national liberation continued through out the colonies.
ဆိုရွယ္လစ္အုပ္စုတည္ေထာင္ျခင္း
ဒုတိယ ကမၻာစစ္အၿပီးတြင္ နယ္ခ်ဲ႕ကမၻာသည္ ပိုမိုေလးနက္ျပင္းထန္ေသာ ေတာ္လွန္ေရးအက်ပ္အတည္း၏ ၀ါးၿမိဳခံလာရသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ အသက္ေပါင္း ၅၄ သန္းကို အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္သတ္ျဖတ္ခဲ့ေသာ ထိုစစ္သည္ အေမရိကန္မွလြဲၿပီး ထိပ္တန္း နယ္ခ်ဲ႕ႏိုင္ငံမ်ားအားလုံး၏ စီးပြားေရးမ်ားကိုလည္း ဖ်က္ဆီးခဲ့သည္။ ကိုလိုနီအင္အားႀကီး ႏိုင္ငံေဟာင္းမ်ားသည္ ၄င္းတို႕၏ ကိုလိုနီမ်ားကို ဆက္လက္ခ်ဳပ္ကိုင္ႏိုင္သည့္ အေနအထားတြင္ မရွိၾကေတာ့ေပ။ ထို႕ေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတိုက္ပြဲမ်ားအုံၾကြမႈသည္ နယ္ခ်ဲ႕ကမၻာ၏ အင္ပါယာႀကီးမ်ားၿပိဳက်သည္ကို ေတြ႕ႀကံဳၾကရသည္။ နယ္ခ်ဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားအတြက္ တိုက္ရိုက္အုပ္ခ်ဳပ္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေၾကာင္း ထင္ရွားလာေသာေၾကာင့္ အဂၤလန္၊ ျပင္သစ္ႏွင့္ နယ္သာလန္ ကိုလိုနီစနစ္ေဟာင္းမ်ားသည္ အလွ်င္အျမန္ အေလွ်ာ့ေပးလာၾကသည္။ စစ္ရႈံးနိမ့္ျခင္းႏွင့္အတူ ဂ်ပန္အင္ပါယာ ၿပိဳကြဲသြားသည္။ ကိုလိုနီစနစ္ဖ်က္သိမ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို ခ်က္ျခင္းျဖတ္သန္းခဲ့ၿပီး လြတ္လပ္ေရး ရရွိေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ၁၉၄၅ တြင္ လြတ္လပ္ေရးရေသာ ဆီးရီးယားႏွင့္ လက္ဘႏြန္၊ ၁၉၄၇ တြင္ လြတ္လပ္ေရးရေသာ အိႏိၵယႏွင့္ ပါကစၥတန္ႏွင့္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္တြင္လြတ္လပ္ေရးရေသာ ျမန္မာ၊ သီရိလကၤာႏွင့္ ဒတ္အေရွ႕အိႏိၵယကၽြန္းစု (အင္ဒိုနီးရွား) တို႔ပါ၀င္သည္။ တခ်ိန္တည္းတြင္ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး လူထုလႈပ္ရွားမႈမ်ားႏွင့္လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲမ်ားသည္ ကိုလိုနီနယ္မ်ားအားလုံးတြင္ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနသည္။
Meanwhile a large number of countries directly crossed over in the camp of socialism. Due to the correct tactics adopted during the war and the valour of the Soviet Red Army and the communist resistance almost the whole of East Europe became people’s democracies led by communist parties. Besides these revolutionary seizure of power by communist parties took place in Asia in North Vietnam, North Korea and China. Though Yugoslavia almost immediately opted out in 1948 the remaining countries formed a powerful socialist camp united under the leadership of the Soviet Union and covering one-third of humanity
တခ်ိန္တည္းတြင္ ႏိုင္ငံအမ်ားအျပားတို႕သည္ ဆိုရွယ္လစ္အုပ္စုသို႕ တိုက္ရိုက္၀င္ေရာက္လာ ၾကသည္။ စစ္အတြင္းကက်င့္သုံးခဲ့သည့္ မွန္ကန္ေသာ နည္းပိရိရာယ္မ်ားႏွင့္ ဆိုရွယ္လစ္တပ္နီေတာ္ႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္ခုခံမႈ၏ ရဲရင့္မႈေၾကာင့္ အေရွ႕ဥေရာပတခုလုံးနီးပါးသည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမ်ားဦးေဆာင္ေသာ ျပည္သူ႕ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္လာၾကသည္။ ၄င္းတို႕အျပင္ ကြန္ျမဴပါတီမ်ား၏ ေတာ္လွန္ေသာ အာဏာသိမ္းမႈသည္ ေ့့ျမာက္ဗီယက္နမ္၊ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္လည္း ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ယူဂိုဆလားဗီးယားသည္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္တြင္ ပါ၀င္ျခင္းမရွိခဲ့ေသာ္လည္း က်န္ႏိုင္ငံမ်ားသည္ ဆိုဗီယက္ ယူနီယံ၏ ဦးေဆာင္မႈေအာက္တြင္ အင္အားႀကီးမားေသာ ဆိုရွယ္လစ္အုပ္စုအျဖစ္ညီညြတ္ခဲ့ၾကၿပီး ကမၻာ့လူသားမ်ား၏ ၃ ပုံတပုံပါ၀င္သည္။
Chapter VIII The Fifth Period: 1949 - 1976 Second Stage of General Crisis The Second Stage of the General Crisis of Capitalism began with the Second World War and continued to deepen for about a decade after the War due to massive devastation of the economies of the major imperialist powers-Britain, France, Germany, Italy, Japan – during the War. Further, as pointed out by Stalin, the disintegration of the single, all-embracing world market was the most important economic sequel of the Second World War. The sphere of exploitation of the world’s resources by the major capitalist countries had actually contracted and the General Crisis continued to deepen further due to decolonisation and the inability of the imperialists to exploit and loot the Third World at their will and pleasure were yet to recover from ruins of the War and get out of their deep revolutionary crisis. အခန္း( ၈ ) ပဥၥမေခတ္- ၁၉၄၉-၇၆ အေထြေထြအက်ပ္အတည္းဒုတိယဆင့္ အရင္း႐ွင္စနစ္ အေထြေထြ အက်ပ္အတည္း၏ ဒုတိယအဆင့္သည္ ဒုတိယကမၻာစစ္ႏွင့္စတင္ၿပီး စစ္အတြင္း အဓိက နယ္ခ်ဲ႕ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ေသာ ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမဏီ၊ အီတလီ၊ ဂ်ပန္တို႔၏ စီးပြားေရးမ်ား အၾကီးအက်ယ္ပ်က္စီးေသာေျကင့္ စစ္အၿပီး ဆယ္စုႏွစ္ တခုအထိ ပိုမိုနက္ရႈိင္းလာသည္။ ထို႕အျပင္ စတာလင္ ေထာက္ျပခဲ့သည့္အတိုင္း တခုတည္းေသာ အားလုံးပါ၀င္သည့္ကမာၻ႕ေဈးကြက္ ၿပိဳကြဲျခင္းသည္ ဒုတိယကမာၻ စစ္၏ အေရးအပါဆုံး စီးပြားေရးအက်ိဳးဆက္ျဖစ္သည္။ အဓိက အရင္းရွင္ႏိုင္ငံမ်ား၏ကမာၻ႕ သယံဇာတမ်ား ထုတ္ယူသုံးစြဲမႈနယ္ပယ္သည္ ေသးငယ္က်ဳံ႕၀င္သြားၿပီးျဖစ္ကာ နယ္ခ်ဲ႕သမားမ်ား၏ တတိယကမၻာအေပၚ စိတ္တိုင္းက် ေသြးစုတ္လုယက္ၿပီး၎တို႔၏ နက္ရိႈင္းလွေသာေတာ္လွန္ေရးအက်ပ္အတည္းမွလြတ္ေျမာက္ႏိုင္စြမ္းသည္ စစ္၏အပ်က္အစီးမ်ားေၾကာင့္ နာလန္မထူေသးေသာေၾကာင့္အေထြေထြအက်ပ္အတည္းမွာ ပိုမိုနက္ရႈိင္းလာသည္။
The revolutionary upsurge of anti-imperialist, anti-colonial struggles in the colonial and semi- colonial countries of Asia, Africa and Latin America continued. A popular movement in Persia (Iran), brought Dr. Muhammad Mussadiq to power who immediately in 1951 nationalised the western oil companies. This brought about his overthrow by a coup in 1953 organised by the Anglo- American secret services – the first of the coups used by the imperialists which soon became an important weapon of control of governments by imperialism in the period of neocolonialism. In 1952 a ‘Free Officers’ coup brought Nasser to power though Britain and France tried unsuccessfully to overthrow him with the help of Israel in the Suez war of 1956. Iraq set up its own government in 1958. အာ႐ွ၊ အာဖရိကႏွင့္ လက္တင္အေမရိကမွ ကိုလိုနီႏွင့့္္ကိုလိုနီတပိုင္း ႏိုင္ငံမ်ား႐ွိ နယ္ခ်ဲ့ဆန္႔က်င္ေရး ကိုလိုနီဆန္႔က်င္ေရး အုံႂကြမႈမ်ားသည္ ဆက္လက္ႀကီးထြားလာေနသည္။ ပါ႐ွား (အီရန္) မွ လူထုလႈပ္႐ွားမႈသည္ ေဒါက္တာ မူဟာမက္ မတ္ဆာဒစ္ကို အာဏာရေစၿပီး သူသည္ အာဏာရလ်ွင္ရျခင္း ၁၉၅၁ ခုႏွစ္တြင္ အေနာက္ႏိုင္ငံေရနံကုမၸဏီမ်ားကိုျပည္သူပိုင္သိမ္းယူခဲ့သည္။ ထိုေၾကာင့္ပင္ အဂၤလိပ္ အေမရိကန္ ေထာက္လွမ္းေရးမ်ားက စီစဥ္ေပးေသာ ၁၉၅၃ခုႏွစ္ အာဏာသိမ္းမႈတြင္ ျဖဳတ္ခ်ခံရသည္။ ထိုအာဏာသိမ္းမႈသည္ နယ္ခ်ဲ့သမားက လက္နက္သဖြယ္ အသုံးျပဳလာေသာ အာဏာသိမ္းမႈမ်ားအနက္ ပထမဆုံးျဖစ္ၿပီး ေနာင္ေခတ္သစ္ နယ္ခ်ဲ႕ေခတ္တြင္ နယ္ခ်ဲ႕သမားစနစ္က အစိုးရမ်ားကိုထိန္းခ်ဳပ္ရန္သုံးေသာ အေရးပါသည့္ လက္နက္ျဖစ္လာသည္။ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္တြင္ လြတ္လပ္ေသာ စစ္အရာ႐ွိမ်ားလႈပ္႐ွားမႈေၾကာင့္ နာဆာ အာဏာရလာၿပီး ၁၉၅၆ ခုႏွစ္ ဆူးအက္စစ္ပြဲတြင္ ၿဗိတိန္ႏွင့္ျပင္သစ္တို႔က အစၥေရး၏ အကူအညီျဖင့္သူ႔ကိုျဖဳတ္ခ်ရန္ႀကိဳးစားေသာ္လည္း မေအာင္ျမင္ေပ။ အီရတ္သည္ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္တြင္ အစိုးရထူေထာင္သည္။
Many of the national liberation movements in the 50s had to engage in guerrilla warfare to achieve their aims. It was during this period that the Vietnamese, Laotian and Cambodian people under the leadership of the communist party were waging their armed struggle against the French. Similarly the Algerian people had to fight a bitter armed liberation struggle from 1954 to 1962 before the French were finally forced to leave. Armed guerrilla struggle was also waged in Malaya, Kenya and Cyprus against the British. However it was the Cuban Revolution of 1st January, 1959 which overthrew the corrupt US puppet dictator Batista and challenged the world superpower directly. Militarily the Cuban armed struggle was not so large or long drawn out (1956-58) but being so close to the United States it was taken by their ruling classes as a direct challenge to their hegemony. The struggle’s main leaders, Fidel Castro and Che Guevara, were not communists, and the Cuban Communist Party was even for some time opposed to them, but it was their opposition to the US that convinced them to declare themselves as communists over a year after the success of the revolution. The success of the Cuban Revolution had an impact throughout the world and particularly in Latin America as it proved that it was possible to challenge the imperialist power who lorded over the whole American continent and had become the world’s first superpower. ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္းက အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးလႈပ္႐ွားမႈ အမ်ားအျပားသည္ ၎တို႔၏ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ ေျပာက္က်ားစစ္ကို ဆင္ႏႊဲၾကရသည္။ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ေခါင္းေဆာင္မႈေအာက္တြင္ ဗီယက္နမ္၊ လာအိုႏွင့္ကေမၻာဒီးယားျပည္သူမ်ားက ျပင္သစ္ကို လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲ ဆင္ႏႊဲခဲ့သည္မွာ ဤေခတ္တြင္ပင္ျဖစ္သည္။ အလားတူစြာပင္ အယ္လ္ဂ်ီးရီးယားျပည္သူမ်ားသည္လည္း ျပင္သစ္မ်ား ထြက္ခြာသြားသည္အထိ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္မွ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္အထိ ခါးသီးလွေသာ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးကို ဆင္ႏႊဲၾကရသည္။ ျဗိတိသ်ွကို ဆန္႔က်င္သည့္ လက္နက္ကိုင္ေပ်ာက္ၾကားစစ္ပြဲမ်ားကို မေလးယား၊ ကင္ညာႏွင့္ ဆိုက္ပရပ္တို႔တြင္လည္း ဆင္ႏႊဲၾကသည္။ သို႔ေသာ္ အက်င့္ပ်က္ျခစားေသာ အာဏာ႐ွင္ ဘာတစ္စတာ အေမရိကန္ ႐ုပ္ေသးအစိုးရကို ျဖဳတ္ခ်ၿပီးကမၻာ့မဟာအင္အားႀကီး ႏိုင္ငံကို တိုက္႐ိုက္ စိန္ေခၚႏိုင္ခဲ့သည္မွာ ၁၉၅၉ ခု ဇန္နဝါရီလ ၁ ရက္ေန႔ က်ဴးဘားေတာ္လွန္ေရးျဖစ္သည္။ စစ္ေရးအရၾကည့္လ်ွင္ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္မွ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္အထိျဖစ္ပြားေသာ က်ဴးဘားလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးသည္ လြန္စြာ ႀကီးမား႐ွည္ၾကာျခင္း မ႐ွိေသာ္လည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ လြန္စြာနီးကပ္ေနေသာေၾကာင့္ အုပ္ခ်ဳပ္သူလူတန္းစားက ၎တို႔၏ ဗိုလ္က်စိုးမိုးမႈသို႔ တိုက္႐ိုက္ၿခိမ္းေျခာက္မႈဟုယူဆသည္။ ထိုတိုက္ပြဲ၏ အဓိကေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ေသာ ဖီဒယ္ ကက္စ္ထ႐ိုႏွင့္ ေခ်ေဂြဗားရားတို႔သည္ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားမဟုတ္ၾကေပ။ ထို႕ေၾကာင့္ပင္ က်ဴးဘားကြန္ျမဴနစ္ပါတီသည္ ၎တို႔ကို အခ်ိန္ကာလတခုၾကာဆန္႔က်င္ခဲ့ၿပီး ေတာ္လွန္ေရးေအာင္ျမင္ၿပီး တႏွစ္အတြင္း ၎တို႔ကို၎တို႔ကြန္ျမဴနစ္မ်ားအျဖစ္ေၾကညာႏိုင္ရန္ ယုံၾကည္ေစခဲ့သည္မွာ ၎တို႔၏ အေမရိကန္ ဆန္႔က်င္မႈပင္ျဖစ္သည္။ အေမရိကတိုက္တခုလုံးကို အ႐ွင္သခင္လုပ္ခဲ့ၿပီး ကမၻာ့ပထမဆုံး မဟာအင္းအားႀကီးႏိုင္ငံကို စိန္ေခၚရႏိုင္ေၾကာင္း သက္ေသျပလိုက္ေသာေၾကာင့္ က်ဴးဘားေတာ္လွန္ေရးေအာင္ျမင္မႈသည္ အထူးသျဖင့္ လက္တင္အေမရိကႏွင့္ ကမၻာတဝန္းလုံးကို ႐ိုက္ခတ္ခဲ့သည္။.
The Korean war of this period was another struggle symbolising the crisis and desperation of US imperialism. The US imperialists deployed the full strength of their armed forces to attempt to crush the communist revolution there and take over the Democratic People’s Republic o Korea, as well as enter north-east China. After four years of war (1950-53) in which three to four million were estimated to have been killed and where fifty thousand US soldiers died, the communist revolution in the North remained undefeated. The South however remained in the hands of a regime propped up by the US. The war was crucial as it was the first post-World War II war to prove that the new super power despite its tremendous economic and military strength was a paper tiger in the face of a people’s struggle. Communist China played a crucial role by sending the Chinese People’s Volunteers to help the Korean people to beat back the US army. ထိုေခတ္အတြင္းျဖစ္ပြားေသာ ကိုရီးယားစစ္ပြဲသည္ အေမရိကန္နယ္ခ်ဲ႕စနစ္၏ အက်ပ္အတည္းႏွင့္ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကင္းမဲ့ျခင္းကို ျပသေနေသာ အျခားတိုက္ပြဲတခုျဖစ္သည္။ အေမရိကန္နယ္ခ်ဲ႕သမားမ်ားသည္ ထိုကြန္ျမဴနစ္ေတာ္လွန္ေရးကို ေခ်မႈန္းရန္အတြက္ ၄င္းတို႕တပ္မ်ား၏ အင္အားအျပည့္အ၀ကို ျဖန္႕က်က္အသုံးျပဳၿပီး ကိုရီးယားဒီမိုကရက္တစ္ သမၼတႏိုင္ငံကို သိမ္းယူသည္သာမက တရုတ္ႏိုင္ငံအေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းသို႕လည္း ၀င္ေရာက္ လာသည္။ လူ ၃ သန္းမွ ၄ သန္းအထိ ေသဆုံးေစၿပီး အေမရိကန္ စစ္သား ၅ ေသာင္းေသေသာ ၁၉၅၀ မွ ၁၉၅၃ အထိ ၄ ႏွစ္ၾကာစစ္ပြဲအၿပီးတြင္ ေျမာက္ပိုင္းမွ ကြန္ျမဴနစ္ေတာ္လွန္ေရးကို ေခ်မႈန္းမရခဲ့ေပ။ သို႕ေသာ္ေတာင္ပိုင္းသည္ အေမရိကန္ကက်ားကန္ေပးထားေသာ စစ္အစိုးရ၏လက္တြင္ က်န္ရစ္ခဲ့သည္။ မဟာ အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံသစ္သည္ ၄င္း၏ႀကီးမားလွေသာ စီးပြားေရး၊ စစ္ေရးအင္အားမ်ားရွိေသာ္လည္းျပည္သူ႕တိုက္ပြဲႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရေသာအခါ စကၠဴက်ားသာျဖစ္ေၾကာင္းသက္ေသျပလိုက္သည့္ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ေနာက္ပိုင္း ပထမဆုံးစစ္ပြဲျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ထိုစစ္ပြဲသည္ အေရးပါသည္။ ကိုရီးယားျပည္သူမ်ား အေမရိကန္တပ္မ်ားကိုျပန္လည္တိုက္ထုတ္ရာတြင္ ကူညီရန္ တရုတ္ျပည္သူ႕ ေစတနာ႕၀န္ထမ္းမ်ားေစလြတ္ေပးခဲ့ေသာေၾကာင့္ ထို စစ္ပြဲတြင္ ကြန္ျမဴနစ္တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ အေရးပါေသာ အခန္းက႑မွပါ၀င္ခဲ့သည္။
Comments
Post a Comment